PZC
HELDERHEID EN VERWARRING
I
CINEMA UNDER SIEGE
verboden films uit
zuid-afrika in middelburg
vrijdagkrant
15
VRIJDAG 4 MEI 1990
paul bartels
schoolspul
mcfarlane
au port
gravures
dixhoorn
kunstzinnig
heifra
veenendaal
de koning
alhambra
grand theater
't heest
electro
schuttershof
cinemactueel
roxy
luxor
ledel
begheyn, bartels en
De beelden van Claire
Begheyn (1950) zijn
verwant met de dans. Deze
beeldhouwster uit Amsterdam
werkt bewust met begrippen
als kracht, tijd en ruimte.
Ritme als oerkracht staat in
haar houten sculpturen
centraal. Ze ontvouwen zich in
de ruimte, markeren die of
trekken er strak golvend lijnen
doorheen. De drie beelden die
in de Bewaerschole te Burgh-
Haamstede te zien zijn heben
elk een eigen karakter.
In 'No existence without each
other' brengt Begheyn twee
tegengestelde krachten bij
elkaar in een moment van
spannend evenwicht. De rechte
vorm bestaat uit twee zware
platte planken hout onder een
stompe hoek aan elkaar
bevestigd. Eén van de zijden
rust op de grond, de andere
staat schuin omhoog. In die zo
ontstane hoek kromt zich een
zware balk, de buitenzijde rond,
aan de binnenkant met een
knik. De hoekige vorm is ruwer
en diep bruin, de ronde heeft
een bruinrode tint en is
strakker. De ronding van die
vorm is geen perfecte cirkel en
de zijden van de balk hebben
evenmin een regelmatig
verloop: de doorsnede aan de
onderkant verschilt van die aan
de bovenkant. Daardoor wordt
het krachtenspel binnen de
ronding benadrukt. Het is alsof
beide vormen zich uitputten
om elkaar hun wil op te leggen.
Door de keus voor hout, een
levend materiaal, verbindt
Begheyn de sculptuur met
universele krachten in de
natuur. Belangrijk is ook dat de
rechte hoek juist een
onregelmatig oppervlak heeft,
contrasterend met de gladheid
van de ronde. Je zou eerder het
omgekeerde verwachten.
In een ander beeld golven twee
uit dunne lagen triplex
bestaande brede repen zich elk
in een eigen ritme door de
ruimte, op hun plaats
gehouden door een massieve
brok hout. In het derde beeld
slingeren vier aan elkaar
bevestigde balksegmenten zich
vanaf een verticale stam naar
beneden. Op een afstand ligt
een andere balk - met
eigenaardig verlopende zijden -
buitenspel.
Begheyn slaagt erin om in haar
sculpturen door een helder en
inventief gebruik van
beeldende middelen
krachtvelden van natuur en
leven op te roepen. De
Bewaerschole is niet de ideale
expositieplek voor dit werk; in
een meer neutrale ruimte
zouden de kwaliteiten van de
beelden sterker spreken. Toch
verdient het initiatief om in de
programmering af en toe
kwalitatief goede eigentijdse
kunst te brengen, alle lof.
In het gebouw van Omroep
Zeeland te Oost-Souburg
exposeert Paul Bartels (1942),
woonachtig in Heinkenszand.
Streekmuseum Het land van
Axel heeft een tentoonstelling
van oude schoolmaterialen en
speelgoed, samengesteld door
de heer O.P.C. van der Maas. Te
zien t/m 26 mei. Openingstijden:
woensdag t/m zaterdag van
13.30 tot 17.00 uur.
Galerie Trouvaille in Terneuzen
heeft een expositie van de
Schotse kunstenaar Robert
McFarlane te gast. Zijn werk be
staat uit aquarellen en inktteke-
ningen. Te zien t/m eind mei.
Openingstijden: tijdens winke
luren, zondag en maandag geslo
ten.
In multi-functioneel centrum
Au Port in Philippine exposeert
mevrouw R. Korbee-Amold met
keramiek en gouaches. Te zien
in de maanden mei en juni. De
expositie is georganiseerd door
Galerie Trouvaille.
In Hotel Churchill in Terneuzen
zijn kaarten en gravures te zien
van Timo de Rijk. De expositie
duurt de hele maand mei. Door
lopend geopend.
Cor van Dixhoorn exposeert
schilderijen in de expositieruim
te van de SBK Zeeland in Mid
delburg. De expositie opent van
daag, vrijdag. Te zien tot en met
30 juni. Openingstijden: dinsdag
t/m zaterdag 13.00 tot 17.00 uur.
In de Zeeuwse Bibliotheek is een
tweejaarlijkse tentoonstelling
van beginnende en gevorderde
cursisten aan het Middelburgse
Instituut voor Kunstzinnige
Vorming. Te zien is werk uit de
cusussen tekenen en schilderen,
boetseren, keramiek, beeldhou
wen, jeugdateliers, textiel en fo
tografie. Te zien tot en met 14
mei.
Zijn werk kenmerkt zich door
een onderzoekende houding ten
aanzien van materiaal, vorm en
inhoud. Hij schildert, maakt
installaties en grafiek. Ik zag
enkele jaren geleden zijn reeks
'Stiertjes of de zonen van St.-
Lucas', waarin hij beeldend
verslag deed van het avontuur
om een gegeven steeds opnieuw
en anders te verbeelden.
Onderzoek naar de werking van
beeld en materiaal werd later
gecombineerd met een vaker in
zijn werk voorkomende
thematiek, die van de mens in
zijn bestaan vol onzekerheid.
'The times, they are a'changin'
heette een tentoonstelling met
op verschillende transparante
lagen papier en kunststof
geschilderde mensfiguren.
Waren ze toendertijd gevangen
in hun eigen complexe
gelaagdheid, in de huidige
presentatie verdwijnen ze met
de hen omringende objecten in
een ongrijpbare grijze ruimte.
Die lijkt de objecten op te
zuigen, hen terug te brengen
tot summiere aanduidingen
van wel of niet zijn.
De virtuositeit die de reeks
stiertjes een vanzelfsprekende
schoonheid gaf, is inmiddels -
voor hoe lang? - in de grote
schilderijen vervangen door een
onder het grijs wegschilderen
van de voorstelling. Die heeft,
als hij zichtbaar is, een
abstract, vaak lineair karakter.
Ik heb het idee dat Bartels
zichzelf en de beschouwer
vragen stelt over leven in
ruimte en tijd. En dat hij door
de tegelijk elementaire en vage,
beelden vanzelfsprekendheden
verplaatst door een besef van
nietigheid en soms zelfs
ongerijmdheid. Ook wanneer
Bartels zich - in enkele kleinere
werken - beperkt tot één
menselijk figuur, een teken of
vlek in een grijze ruimte, wordt
eenzelfde sfeer voelbaar.
Alhoewel ik de meer concrete
realiteit van bijvoorbeeld 'The
times' enz. liever zie, intrigeert
mij het huidige werk beslist. De
thematiek laat niet toe dat je
als beschouwer kunt
wegdromen. Voor je het weet,
zweef je ook in die onbestemde
grijze ruimte....
In Soif te Vlissingen viert
momenteel de
dubbelzinnigheid hoogtij. Hoe
kan het anders met een
tentoonstelling die in het kader
van het 'Feest van de Leugen'
startte op vrijdag 13 april om
op dezelfde datum een maand
later te stoppen? Wie de
exposities in Soif regelmatig
ziet, herkent in de stijl van de
'Italiaan' Robert Maria die in
1945 te Genua het levenslicht
aanschouwd zou hebben, de
hand van een niet onbekende,
iets jongere schilder uit
Vlissingen. 'Solo per uso
esterno' is het predikaat dat hij
de zeven gouaches meegaf.
Ook met zo'n uitspraak kun je
meer kanten uit. Ik houd het
maar op een verwijzing naar de
oppervlakkigheid van de
wereld die getoond wordt. Elk
vlot en vaardig gepenseeld
werkstuk ademt een hoerige,
decadente sfeer. Of het nu gaat
om de in naaldhakken
gestoken voeten, suggestief elk
op een apart vel geschilderd en
op afstand van elkaar aan de
muur gehangen, of om een
fallische vaas met roosjes onder
een rooster. De grap zit hem
natuurlijk in de tegenstelling
tussen beeldtaal en
schildertrant enerzijds en de
voorstelling anderzijds. De
maker lijkt te willen zeggen dat
kunst zich maar al te gauw
compromitteert. Of is de
presentatie juist een uitdaging
aan het publiek, dat zich door
dit werk te appreciëren zelf van
haar duistere zijde toont?
Om echt onthullend te zijn en
daarmee wezenlijk betekenis te
krijgen, zou de problematiek
subtieler óf extremer
aangepakt moeten worden.
Vindt althans deze
toeschouwer.
NICO OUT
Claire Begheyn, Bewaerschole,
Haamstede. Tot en met 19 mei.
Paul Bartels, Gebouw Omroep
Zeeland, Oost-Souburg. Tot 27 mei.
'Robert Maria', Soif, Vlissingen.
Tot 13 mei
'No existence without eachother'
Claire Begheyn.
Frans Jan van der Heide expo
seert schilderijen in de rabo-
bank in Middelburg. De beel
dend kunstenaar maakt geab-
straheerd-figuratief werk in
acryl- of olieverf onder de naam
Heifra. Te zien t/m 31 mei. Ope
ningstijden: tijdens bankuren.
In Galerie Esprit in Clinge zijn
schilderijen en aquarellen te
zien van Hendrik van Veenen
daal. De expositie opent zondag
om 15.00 uur. Van Veenendaal is
een lyrisch abstract schilder van
het landschapplijke. Te zien t/m
10 juni. Openingtijden: donder
dag t/m zondag 13.30 tot 17.30
uur, donderdagavond 19.00 tot
21.00 uur.
MIDDELBURG
VLEESHAL: Cherif en Silvie
Defraoui - Tragelaph. Te zien
tot 17 juni. Openingstijden:
dinsdag tot en met zaterdag
11.00 tot 17.00 uur, zondag 13.00
tot 17.00 uur.
FRANQOIS RYCKHALS MU
SEUM: Vroege Vogels - koper
gravures van Eleazar Albin
(1713-1759) en vogelveertjes van
Anne Kempe. Te zien t/m 26 mei.
Openingstijden: donderdag t/m
zaterdag van 13 tot 17 uur.
ZEEUWS MUSEUM: Liliane
Vertessen (installatie Am I Blue)
en Berlinde de Bruyckere (kooi
en), te zien t/m 6 mei. Openings
tijden: dinsdag t/m vrijdag 10 tot
17 uur, zaterdag t/m maandag
13.30 tot 17 uur.
ZKC: Han ter Keurs, Toestan
den en gesteldheden (schilderij
en, gouaches, plastieken) te zien
tot 10 mei. Waterrellef Stella Ma-
ris in de Binnenhaven. Ope
ningstijden ZKC tijdens ope
ningsuren bibliotheek.
ZEEUWS DOCUMENTATIE
CENTRUM: Molens in Zeeland
(overzichtstenoonstelling). Te
zien t12 mei. Openingstijden:
als die van bibliotheek.
VLISSINGEN
DOOPSGEZINDE KERK: De
Tabernakel. Te zien tot en met
26 mei. Openingstijden: zater
dag van 14.00 tot 17.00 uur, dins
dag van 19.30 tot 21.00 uur.
CAFÉ SOIF: Robert Maria - So
lo per uso esterno (tekeningen
en gouaches). Te zien tot 13 mei.
Openingstijden: dagelijks met
uitzondering van dinsdag.
GAPINGE
HET ATELIER: Han Koster
(schilderijen, tekeningen). Te
zien tot en met 7 juli. Openings
tijden: vrijdag, zaterdag en zon
dag 14.00 tot 17.00 uur.
OOSTKAPELLE
ZEEUWS BIOLOGISCH MU
SEUM: Nederlandse roofvogels,
te zien t/m 6 mei. Openingstij
den: dinsdag t/m vrijdag van 10
tot 17 uur, zaterdag t/m maan
dag van 13.30 tot 17 uur.
VEERE
GROTE KERK: Jos Weiten
(beelden in brons). Te zien tot 19
juni. Zomertentoonstelling tot
en met 30 oktober.
SCHOTSE HUIZEN: Karei van
Veen (1888-1988) - (tekeningen,
schilderijen, plastieken). Te zien
t/m 30 juni. Openingstijden:
maandag 13.00 tot 17.0(^ uur,
dinsdag t/m zaterdag 10.00 tot
17.00 uur.
GOES
OOSTERSCHELDEZIEKEN-
HUIS: H. Brouwer, P. van Hoe-
sel, T. van Hoesel, L. Rijks (olie
verven, tekeningen en gemeng
de technieken). Te zien tot 1 juni.
Dagelijks geopend.
TER WEELE: Aqua Pictura
(aquarellen). Te zien tot 14 mei.
Openingstijden: dagelijks van
14.30 tot 16.30 uur.
GEMEENTE-ARCHIEF: Ge
knipt voor de toekomst (land
schapfoto's). Te zien t/m mei.
BIBLIOTHEEK: Titelbladen
bladmuziek van liedjes uit de be-
vrijdingstijd (1944-'45). Te zien
t/m mei.
OUDDORP
DE PUNT: Fragmenten uit een
Gouden Delta: Jaqueline Mida-
vaine (luchtopnamen), Addie
Nieuwenkamp-Midavaine
(aquarellen, wandkleden), Jan
Midavaine (kleurenfoto's). Te
zien t/m 4 juni. Openingstijden:
dagelijks 10 tot 17 uur.
KATTENDIJKE
GALERIE BEKENES: Ko de
Visser, Jan de Dreu (olieverven,
pastellen, aquarellen en pente
keningen) en Hetty Sonke (ka
rakterpoppen). Te zien tot en
met 6 mei. Openingstijden: za
terdag en zondag van 14 tot 17
uur.
BRUINISSE
GEMEENTEHUIS: A. van Kra
lingen (stillevens, aquarellen,
pastel-en inkttekeningen). Te
zien tot eind juni. Openingstij
den: tijdens kantooruren.
SCHOUWEN-DUIVE-
LAND
OPENBARE BIBLIOTHE
KEN: foto's uit de Provinciale
Zeeuwse Courant (PZC) van
1956. Te zien tot en met 26 mei in
Zierikzee en van 28 mei tot en
met 8 juni in Bruinisse. Ope
ningstijden als die van de biblio
theken.
HAAMSTEDE
DE BEWAERSCHOLE: Claire
Begeyn (sculpturen). Te zien t/m
19 mei. Openingstijden: maan
dag t/m zaterdag 13.30 tot 16.30
uur.
SEROOSKERKE (SCH)
RESTAURANT DE SCHELP-
HOEK: Hetty de Wette (oliever
ven).
KAMPERLAND
CAFÉ-RESTAURANT LE PA-
PILLON: Jacques Benschop
(olieverven). Te zien t/m 31 juli.
Openingstijden: dagelijks met
uitzondering van woensdag.
TERNEUZEN
WV: wisselexpositie kunstuit
leen. Te zien tot 15 mei. Ope
ningstijden: maandag 13.00 tot
17.00 uur, dinsdag t/m zaterdag
9.30 tot 12.00 en 13.00 tot 17.00
uur.
OOSTBURG
DEN HOEKZAK: Landschap
pen. Te zien t/m 6 mei. Openings
tijden: maandag tot vrijdag 10
tot 12 uur en 13 tot 17 uur, zater
dag 10 tot 12 uur.
AXEL
GALERIJ BELLEMANS: Gui-
do Eckhardt. Te zien t/m 12 mei.
Openingstijden: woensdag en
vrijdag 14 tot 17 uur, zaterdag 11
tot 16.30 uur.
STREEKMUSEUM HET LAND
VAN AXEL: Nelly Ruissen-
Westveer - Kralenwerk vroeger
en nu. Te zien tot en met 29 april.
Openingstijden: woensdag tot
en met zaterdag van 13.30 tot
17.00 uur.
SAS VAN GENT
BURGERZAAL STADHUIS:
W. Loof (schilderijen). Openings
tijden: zaterdag, zondag en dins
dag van 13.30 tot 17 uur, maan
dag van 19 tot 21 uur.
ROTTERDAM
BOYMANS-VAN BEUNIN-
GEN: Pablo Picasso (grafiek).
Te zien t/m met 13 mei.
DELFT
GALERIE DE ZAAL: Christien
Rijnsdorp (nieuwe beelden). Te
zien t/m 20 mei. Openingstijden:
donderdag t/m zondag 12.00 tot
17.00 uur.
ELBURG
KASTEEL DE ZWALUWEN
BURG: Ad Braat, Tessa Braat-
Marian van Puyvelde, (beeld
houwwerk en keramiek). Te zien
t/m 10 juni. Openingstijden-
kerkdagen van 14 tot 17 uur,
maandags gesloten.
Urbanus en Bea van der Maat in Koko Flanel. Electro, Middelburg; Cinem'actueel, Bergen op
Zoom; De Koning, Hulst (foto GPD
Zaterdag, zondag en woens
dag 14.00 uur.
'Nightmare on Elmstreet 4'.
Vandaag (vrijdag) en zaterdag
19.00 en 21.30 uur, zondag
16.30, 19.00 en 21.30 uur,
maandag, dinsdag, woensdag
en donderdag 20.15 uur.
'Young Einstein'. Vandaag
(vrijdag) en zaterdag 19.00 en
21.30 uur/zondag 16.30, 19.00
en 21.30 uur, maandag, dins
dag, woensdag en donderdag
20.15 uur.
HULST (1140-12030)
'Koko Flanel'. Vandaag (vrij
dag) en zaterdag 19.30 en 22.00
uur, zondag 13.45, 16.15, 19.00
en 21.30 uur, maandag, dins
dag en woensdag 20.00 uur.
'Tango and Cash'. Vandaag
(vrijdag) en zaterdag 19.30 en
22.00 uur, zondag 13.45, 16.15,
19.00 en 21.30 uur, maandag,
dinsdag, woensdag en donder
dag 20.00 uur.
'Dead poets and society'. Van
daag (vrijdag) en zaterdag
19.30 en 22.00 uur, zondag
13.45, 16.15, 19.00 en 21.30 uur,
maandag, dinsdag en woens
dag 20.00 uur.
'Look who's talking'. Van
daag (vrijdag) en zaterdag
19.30 en 22.00 uur, zondag
13.45, 16.15, 19.00 en 21.30 uur,
maandag, dinsdag, woensdag
en donderdag 20.00 uur.
'Oliver and Co'. Zondag 13.45
en 16.15 uur, maandag 16.15
uur.
VLISSINGEN (01184-12260)
'Next of Kin'. Vandaag (vrij
dag), zaterdag, zondag, 19.00
en 21.30 uur, maandag, dins
dag, woensdag en donderdag
20.00 uur.
'Taran en de toverketel'. Za
terdag en zondag 14.00 uur.
'Look who's talking'. Van
daag (vrijdag), 19.00 en 21.30
uur, zaterdag en zondag 14.00,
19.00 en 21.30 uur, maandag,
dinsdag, woensdag en donder
dag 20.00 uur.
GOES (01100-15165)
'Tango and cash'. Vandaag
(vrijdag), zaterdag en zondag
21.30 uur, maandag, dinsdag,
woensdag en donderdag 20.00
uur.
'Oliver and co'. Zondag 14.00
uur.
'Young Einstein'. Vandaag
(vrijdag), zaterdag en zondag
19.00 uur.
GOES (01100-28142)
'Sex, Lies and Videotape'.
Vandaag (vrijdag) 20.30 uur.
'The accused'. Donderdag
20.30 uur.
MIDDELBURG (01180-38900)
'Koko Flanel'. Vandaag (vrij
dag) 20.30 uur, zaterdag 19.00
en 21.30 uur, zondag, maan
dag, dinsdag, woensdag en
donderdag 20.30 uur.
Zuid-Afrikaans filmfestival.
Zaterdag en zondag 13.30 uur
(zie bericht elders op deze pa
gina).
'Oliver and Co'. Woensdag
14.00 uur.
MIDDELBURG (01180-13482)
'Cinema Paradiso'. Zaterdag
22.30 uur.
Zuid Afrikaans filmfestival.
Zaterdag en zondag 13.30 uur
(zie bericht elders op deze pa
gina).
'De stam van de holebeer'.
Vandaag (vrijdag) 20.00 uur,
zaterdag 20.00 uur, maandag,
dinsdag, woensdag en donder
dag 20.30 uur
BERGEN OP ZOOM (01640-
14886)
'The war of the roses'. Van
daag (vrijdag) en zaterdag
19.00 en 21.30 uur, zondag
16.30, 19.00 en 21.30 uur,
maandag 19.00 en 21.30 uur,
dinsdag, woensdag en donder
dag 20.00 uur.
'Koko Flanel'. Vandaag (vrij
dag) 19.00 en 21.30 uur, zater
dag 14.00, 19.00 en 21.30 uur,
zondag 14.00, 16.30, 19.00 en
21.30 uur, maandag, dinsdag
en donderdag 20.00 uur,
woensdag 14.00 en 20.00 uur.
'Oliver and Co'. Zaterdag,
zondag en woensdag 14.00
uur.
'Look who's talking'. Van
daag (vrijdag) 19.00 en 21.30
uur, zaterdag 14.00, 19.00,
21.30 en 23.30 uur, zondag
14.00, 16.30, 19.00 en 21.30 uur,
maandag, dinsdag en donder
dag 20.00 uur, woensdag 14.00
en 20.00 uur.
'The war of the roses'. Van
daag (vrijdag) en zaterdag
19.00 en 21.30 uur, zondag
16.30, 19.00 en 21.30 uur,
maandag 19.00 en 21.30 uur,
dinsdag, woensdag en donder
dag 20.00 uur.
BERGEN OP ZOOM (01640-
54886)
'Ronja de roversdochter' Za
terdag, zondag en woensdag
14.00 uur.
'Honey, I shrunk the kids'.
TERNEUZEN (01150-20505)
'War of the roses'. Vandaag
(vrijdag) en zaterdag 19.30 en
22.00 uur, zondag 14.30 en
20.00 uur, maandag 20.00 uur.
'Born on the fourth of juli'.
Vandaag (vrijdag) en zaterdag
20.00 uur, zondag 14.30 en
20.00 uur, maandag 20.00 uur.
OOSTBURG
'Harlem Nights'. Vandaag
(vrijdag) en zaterdag 20.00
uur, zondag 14.30 en 20.00 uur.
'The Accused', met Jody Fosterllen Kelly McGillis. 't Beest, Goes (foto GPD)
De bioscopen Electro en Schuttershof in
Middelburg laten morgen, zaterdagmid
dag en zondagmiddag een kort festivalpro
gramma zien onder de naam Cinema under
siege - bioscoop onder beleg. Er worden films
getoond van Zuid-Afdrikaanse cineasten
wiens werk wordt verboden en gecensureerd
in hun land. De data - 5 en 6 mei, bevrijdings
dag - zijn volgens de organisatie gekozen van
wege de link naar de benodigde bevrijding
van onderdrukte volken.
Programma Schuttershof:
Zaterdag. 13.30 uur: The Magie Garden van
Donals Swanson (1952); Freedom Square van
William Kentridge en Angus Gibson (1988).
16.00 uur: The Stick van Darryll Roodt (1987).
Zondag. 13.30 uur: Shadowplay van Oliver Sta-
pleton (1979); Brave World van Lance Gewer en
Mare Napier (1989). 16.00 uur: Have you seen
Drum recently? van Jurgen Schadeberg (1988);
The Boxer van Guy Spiller (1989).
Programma Electro:
Zaterdag. 14.00 uur: My country, my hat van
David Bensusan (1981); Sales Talk van William
Kentridge (1982). 16.00 uur Shotdown van An
drew Worsdale (1987).
Zondag. 14.00 uur: Jobman van Darryll Roodt
(1989); The Burden van Ken Kaplan (1989).
16.00 uur: The Guest van Ross Devenish (1978);
The Sisters van Tessa Fleischer (1988).
