PZC
Stuk Muur in Parijs
Lintcontrole politie
blijkt een succes
Rushdie wijkt niet
voor dreigementen
Onderzoek naar bende
van Nijvel een fiasco
binnen- en buitenland ZATERDAG 28 APRIL 1990
Nieuwe indicatoren
voor hartinfarct
BIJ HET SHELL-STATION WETEN ZE PRECIES HOE U MEE KUNT DOEN.
Protest
tegen
slachting
varkens
in België
TV-actie levert 236 miljoen
op voor kinderen Tsjernobyl
Scholier kan weer bij het LAKS terecht
Resultaat TNO-onderzoek
Visdieet
Shell bestaat 100 jaar. En dat wordt, 100
dagen lang, gevierd met het 100 jaar Shell-spel.
Iedere week kunt u 'n droomreis verdienen,
bijvoorbeeld naar Hawaï. Of één van de
Europese stedenreizen. Of u maakt kans op 'n
bungalowvakantie.
Meedoen is heel eenvoudig. U haalt
het nieuwe Boek 7, '100 Festivals en Feesten",
en elke week een nieuw vragenformulier. Dat
kan bij vrijwel elk Shell-station. De spelregels
vindt u in Boek 7.
Shell wenst u veel sukses.
Kapitein gifschip
Oostzee berispt
Veel hardrijders gepakt
Vrachtwagens
Positie van
Chamorro in
Nicaragua
wankelt
Kamercommissie vermoedt boos opzet
Medeplichtigen
Reactie moslems
Groen Links niet
bij installatie
Haagse raad
Zwartboek
UTRECHT (ANP) - Facto
ren uit de bloedstoliing blij
ken een minstens even hoge
of zelfs hogere voorspellen
de waarde te hebben voor
vaatziekten en hartinfarct
dan het alom bekende ver
hoogd cholesterol. Dat
blijkt uit onderzoek van het
Gaubius Instituut TNO.
Over deze resultaten wordt
op een gisteren begonnen
workshop in Leiden ge
praat.
Twee van de belangrijkste
factoren zijn verhoogd fibri-
nogeen en verhoogd PAI
(plasminogeen activator in
hibitor). Fibrinogeen is het
eiwit dat bij de bloedstoliing
aan elkaar kleeft en de bloe
ding stopt. Dit gebeurt con
stant in het lichaam, ook als
iemand zich niet bewust ver
wond heeft. Teveel fibrino
geen kan hart- en vaatziek
ten veroorzaken en heeft een
hogere voorspellende waar
de dan cholesterol, aldus de
onderzoekers.
Na het stoppen van de bloe
ding moet het stolsel worden
afgebroken. Dit proces heet
flbrinolyse en PAI is een
remmer van dit proces. Te
veel PAI vertraagt het oplos
sen van het stolsel veel te
sterk. Het gehalte PAI blijkt
een tweede hartinfarct te
kunnen voorspellen.
Er zijn nog geen medicijnen
die verhoogde concentraties
in het bloed kunnen corrige
ren. Daar is nog aanvullend
onderzoek voor nodig. Op de
workshop wordt ook gepraat
over leefgewoonten. Ver
hoogd fibrinogeen als gevolg
van roken is al bekend. Een
visdieet of alcohol veroor
zaakt veel PAI. Bij regelma
tige inspanning en vermage
ring neemt PAI weer af.
PARIJS - Vier meter Berlijnse Muur neemt een prominente plaats in op een Parijse fototentoon
stelling over de herwonnen vrijheid in Oost-Europa (foto Derrick CeyraclAFP)
MOSKOU (ANP) - Een 24-uur
durende „telethon" op de Sov
jettelevisie om de kinderen van
Tsjernobyl te helpen heeft 236
miljoen gulden opgeleverd. Dit
heeft het Sovjetpersbureau
TASS vrijdag bekend gemaakt.
Het liefdadigheidsprogramma
begon donderdag om midder
nacht ter herdenking van de
kernramp in Tsjernobyl vier ge
leden. Uit de Sovjetunie stroom
de 225 miljoen gulden binnen op
een rekening van de bank voor
buitenlandse handel. Donateurs
uit 20 andere landen brachten 11
miljoen gulden in het laatje.
Veel bedrijven en organisaties
hebben gratis voedsel, medicij
nen en medische apparatuur
aangeboden. Een Australisch
bedrijf schonk 1,1 miljoen gul
den voor de slachtoffers, terwijl
de Westduitse luchtvaartmaat
schappij 100 vliegtickets be
schikbaar stelde om kinderen
voor behandeling naar het Wes
ten over te brengen.
DEN HAAG - Leden van die
renbeschermingsorganisa
ties demonstreerden gister
morgen bij de Belgische am
bassade in Den Haag tegen
het slachten van een half
miljoen varkens in België.
De varkens worden gedood
in verband met de varken
spest (foto Paul Stolk/ANP)
GRONINGEN (GPD) - De kapi
tein en de stuurman van het gif
schip De Oostzee van rederij
KNSM Kroonburgh uit Rotter
dam hebben beiden een beris
ping gekregen van de Raad voor
de Scheepvaart in Amsterdam.
Zij worden verantwoordelijk
geacht voor het ongeluk, in juni
vorig jaar, waarbij 9500 liter
van de zeer giftige stof epich-
loorhydrine uit lekke vaten in
het ruim stroomde.
De Oostzee, op weg van Rotter
dam naar Leningrad, lag weken
lang op de rede van Brunsbüttel
bij Hamburg. Meer dan twintig
mensen, onder wie de veertien-
koppige bemanning, kwamen in
aanraking met giftige damp en
moesten zich onder doktersbe
handeling stellen. Havenautori
teiten van de Eemshaven wei
gerden het besmette schip de
toegang. De Oostzee werd uit
eindelijk drie maanden na het
ongeluk in Rotterdam gelost en
ontsmet.
Volgens de Raad voor de
Scheepvaart hebben de kapitein
en de stuurman onvoldoende
toezicht gehouden op het laden
van het schip.
DEN HAAG (ANP) - De ver
keerscontroles nieuwe stijl, de
zogenaamde lintcontrole lijkt
succesvol. Met name het vracht
verkeer matigt snelheid in de
wetenschap dat de pakkans
groot is. Dat heeft een woord
voerder van de Algemene Ver
keersdienst (AVD) vrijdag mee
gedeeld.
De nieuwe controle betekent
een concentratie van radarap-
paratuur langs de snelweg, ge
combineerd met een laagvlie-
gende helikopter waardoor het
voor de automobilist niet zinvol
is om even op de rem te staan bij
het zien van een radar. Donder
dag heeft de AVD deze controle
toegepast langs de snelweg Bre
da Rotterdam over een afstand
van 55 kilometer.
„Daarbij zijn 57.000 auto's ge
controleerd en 4849 processen-
verbaal uitgereikt", aldus de
woordvoerder. De hoogst geme
ten snelheden waren 177 kilome
ter door twee personenauto's,
115 kilometer bij vrachtauto's
en 105 kilometer bij bussen.
De AVD heeft woensdag de ge
middelde snelheid op het stuk
snelweg gemeten en die vergele
ken met de gemiddelde snelheid
op donderdag. „Dat gemiddelde
zakte tijdens de actie in alle ca
tegorieën. Op woensdag steeg
die snelheid tussen drie en acht
uur 's avonds van 111 naar 120
kilometer per uur bij personen
auto's. Op donderdag liep dat
cijfer terug van 111 naar 105".
Met name vrachtwagenchauf
feurs matigen hun snelheid in de
wetenschap dat de pakkans gro
ter is. Zij kunnen elkaar op de
hoogte houden van controles via
hun mc-bak, aldus de woord
voerder. Op woensdag reden zij
gemiddeld 87 tot 88 kilometer
per uur. Dat zakte op de contro
ledag terug naar 79 kilometer.
„De massale aanwezigheid van
radarpunten, politieauto's en
een helikopter werkt dus wel
preventief'.
MANAGUA (AFP) - In Nicara
gua woedde vrijdag een ware
politieke storm, die twee dagen
na haar installatie als staats
hoofd de positie van Violeta
Chamorro al deed wankelen.
Door ruzie in Chamorro's Unie
van Nationale Oppositie (UNO)
is de ontmanteling van de con
tra's volledig stil komen te lig
gen.
De storm stak op na de beslis
sing van de presidente om de
sandinistische generaal Hum-
berto Ortega, broer van haar
voorganger Daniel Ortega, te
handhaven als hoofd van het le
ger. Binnen de UNO-coalitie die
bestaat uit dertien partijen, ont
stonden grote conflicten over dit
besluit. De meest onverzoenlijke
tegenstanders, onder wie vice-
president Virgilio Godoy, be
schuldigden de nieuwe regering
openlijk van samenzwering met
de sandinisten en verraad aan
de kiezers die het regiem van Or
tega hebben verworpen bij de
verkiezingen op 25 februari.
Tegelijkertijd weigeren de con
tra's categorisch hun wapens in
te leveren zolang de sandinisten
het Nicaraguaanse leger contro
leren. Duizenden opstandelin
gen hebben zich gehergroepeerd
in de „veiligheidszones" die on
der toezicht staan van de blauwe
baretten van de Verenigde Na
ties.
BRUSSEL (ANP) - Het optre
den tegen en het gerechtelijk
onderzoek naar de „Bende van
Nijvel" in België is een vol
strekt fiasco geworden. Dat is
volgens de Gazet van Antwer
pen de voornaamste conclusie
van het onderzoek dat door een
speciale Belgische kamercom
missie is ingesteld. Het rapport
verschijnt officieel op 3 mei.
Maar de Antwerpse krant heeft
het kennelijk al in handen ge
kregen.
De Belgische politiediensten
stonden machteloos tegen het
optreden van de bende die zo'n
vijf jaar geleden bij bloedige
overvallen op warenhuizen een
dertigtal onschuldige burgers
doodde. De politiediensten wa
ren onvoldoende opgeleid, ze be
schikten over te lichte wapens
en hun auto's waren niet snel ge
noeg om bij de bliksemoverval-
len van de bende met succes de
achtervolging te kunnen inzet
ten.
Volgens de Antwerpse krant
zegt het rapport van de kamer
commissie voorts dat er niets
deugde van de coördinatie tus
sen de verschillende politiedien
sten. De communicatiesyste
men waren volstrekt ontoerei
kend.
Optreden van de poiitie misluk
te ook omdat vaststaat dat de
bende medeplichtigen binnen
het politieapparaat had. Vanuit
bepaalde hoeken kreeg de poli
tie ook verschillende malen in
formatie, die haar volledig op
het verkeerde been zette. Er
moet een gedegen onderzoek ko
men naar het bestaan van ex
treem-rechtse groepen binnen
de politiediensten, zo conclu
deert de kamercommissie.
Ook het onderzoek dat door het
gerecht werd ingesteld was tot
mislukken gedoemd omdat de
onderzoekers elkaar wantrouw
den. Dossiers en processen-ver
baal raakten zoek en wel op zo'n
manier dat de kamercommissie
gelooft aan boos opzet. Het rap
port noemt het centraliseren
van het onderzoek bij het parket
van Nijvel een regelrechte mis
kleun want in dat arrondisse
ment was men totaal niet tegen
die taak opgewassen.
Het rapport van de kamercom
missie noemt het onaanvaard
baar dat een procureur des ko-
nings bepaalde onderzoeken
domweg verhinderde. Verschei
dene informanten hebben in de
loop van het onderzoek op mys
terieuze wijze de dood gevon
den.
De kamercommissie vindt dat
de politiediensten in Belgie toe
zijn aan een grondige reorgani
satie. De organisatie van de Bel
gische staatsveiligheidsdienst
moet wettelijk geregeld worden
en die dienst moet extern gecon
troleerd worden.
De parlementaire onderzoeks
commissie hield zich van 24 mei
1988 tot 20 april van dit jaar met
haar onderzoek bezig. Ze was sa
mengesteld uit leden van de
Waals en Vlaamse christen-de
mocraten, Waalse en Vlaamse
socialisten, Waalse en Vlaamse
liberalen en een lid van de
Vlaamse Volksunie.
Advertentie
LONDEN (AFP) - De Britse
schrijver Salman Rushdie heeft
vrijdag voor de BBC-radio ge
zworen dat hij niet zal wijken
voor dreigementen. Daarmee
verbrak hij voor het eerst de
stilte rond zijn persoon sinds de
Iraanse ayatollah Khomeini op
14 februari 1989 het doodvonnis
over hem velde.
In een telefoongesprek van een
kwartier met de BBC toonde de
auteur van de „Duivelsverzen"
zich optimistisch, ook al be
schouwt hij zichzelf als een ge
vangene. „Het ergste is dat ik
geen normaal leven meer kan
leiden. Ik kan niet dingen doen
die iedereen doet, de straat op
gaan bijvoorbeeld. Maar ik ben
ervan overtuigd dat deze situa
tie niet eeuwig zal voortduren."
Sinds Khomeini een „fatwa" te
gen hem afkondigde leeft Rush
die in een geheim gehouden
plaats onder de bescherming
van de Britse politie. Opgeslo
ten in een huis brengt hij zijn da
gen door met lezen en schrijven.
Onlangs voltooide hij een kin
derboek en een bundel essays
waar hij de afgelopen tien jaar al
aan werkte. Hij maakt zich op
om aan een nieuwe roman te
werken.
Een nieuw leven onder een ande
re naam spreekt de vervolgde
auteur niet aan. „Ik wil gewoon
mezelf blijven zijn, Het idee om
iemand anders te worden in Pa
raguay spreekt me niet aan. Dat
is leuk voor afgezette dictators,
niet voor schrijvers die werken."
Rushdie is verbaasd dat de fun
damentalisten die zijn dood ei
sen niet voor het gerecht zijn ge
sleept. „Het lijkt me dat mensen
voor minder dan dit al zijn ver
oordeeld wegens het aanzetten
tot moord. Het schijnt dat er niet
genoeg bewijzen tegen hen zijn,
maar ik vraag het me af."
De auteur toonde zich voorstan
der van een geschreven grond
wet in Groot-Brittannië. Daarin
moet een verklaring van rechten
voor de burger zijn opgenomen
die boven de juridische autori
teit van het parlement staat.
Verscheidene Britse moslemlei
ders hebben Rushdie vrijdag ge
vraagd zich in het openbaar te
verontschuldigen voor zijn ro
man „De Duivelsverzen", die zij
als godslasterlijk beschouwen.
Mohammed Siddique, voorzit
ter van de beweging van Jonge
Moslems in Groot-Brittannië,
wil bovendien dat het boek uit
de handel wordt genomen.
„Rushdie moet uit zijn schuil-
Klachtenlijn voor eindexamens
DEN HAAG (ANP) - De drie
raadsleden van Groen Links in
Den Haag zullen 1 mei niet aan
wezig zijn bij de installatie van
de nieuwe gemeenteraad. Dat
heeft de fractie vrijdagochtend
bekendgemaakt.
De raadsleden zijn zeer veront
waardigd over het ter elfder ure
wijzigen van het tijdstip van in
stallatie. Uit angst voor ongere
geldheden besloot het college af
gelopen week de nieuw raad al
om 10.00 uur 's ochtends te in
stalleren. Eerder was het tijdstip
van 15.00 uur aangekondigd.
Groen Links ziet daarin een po
ging om akties van anti-fascisti
sche groeperingen te bemoeilij
ken.
De raadsleden zullen aanwezig
zijn bij een door het Haags initia
tief tegen fascisme en discrimi
natie geoorganiseerde protest
bijeenkomst.
AMSTERDAM/UTRECHT
(GPD) - Het Landelijk Aktie Ko-
mitee Scholieren (LAKS) in
Amsterdam opent in mei voor
het derde jaar de telefonische
klachtenlijn voor eindexamen
kandidaten. Scholieren die in
mei eindexamen doen en klach
ten hebben over de gang van za
ken rond het examen, kunnen
die bij het LAKS deponeren.
De meest voorkomende klach
ten van het vorig jaar behelsden
geluidoverlast en verwarrende
layout van de examenopgaven.
„De geluidoverlast werd in veel
gevallen veroorzaakt omdat
scholen wegens ruimtegebrek
soms voor de eindexamens el
ders ruimte afhuren. Die vervan
gende ruimte wordt wel eens
verkeerd gekozen. Dan blijkt het
examenlokaal bij voorbeeld in
de buurt van een muziekschool
te liggen. Ook houden scholen
nog wel eens in die tijd sportda
gen, buiten. Dat veroorzaakt na
tuurlijk ook de nodige overlast",
vertelt Marit May (18), voorzitter
van het LAKS.
De verwarrende layout was er in
sommige gevallen de oorzaak
van dat leerlingen een laatste
opgave over het hoofd zagen om
dat deze op een vervolgblad
stond. Het Instituut voor Toets
ontwikkeling (Cito) heeft daar
inmiddels voor dit jaar wat aan
gedaan. De laatste examenop
gave is nu duidelijk aangegeven.
Ieder jaar bundelt het LAKS de
klachten in een zwartboek dat
onder meer naar de Inspectie en
het ministerie van onderwijs
wordt gezonden. Ook dit jaar zal
dat weer gebeuren, verzekert
Marit. Het LAKS heeft tevens de
beschikking over een hotline
met de Inspectie voor het voort
gezet onderwijs. „Wij weten niet
op alle vragen antwoord en kun
nen op die manier direct bij de
Inspectie terecht", aldus de
voorzitter.
Het LAKS is een belangenorga
nisatie voor scholieren. Eén van
de aandachtspunten is verbete
plaats tevoorschijn komen en in
het openbaar uitleg verschaf
fen", vindt Liquat Husayn, se
cretaris-generaal van de Raad
van Moskeeën. „Zijn leven
wordt niet in gevaar gebracht
door de Britse moslems."
„Salman Rushdie zal uit zijn ge
vangenis bevrijd zijn wanneer
hij zijn boek intrekt", zei dr. Ka-
lim Siddiqui, directeur van het
(pro-Iraanse) Islamitisch Insti
tuut, „anders zal hij zich tot zijn
dood moeten verbergen".
Rushdie
ring van de rechtspositie van
scholieren. Sinds kort is het
LAKS toegelaten tot het Over
legorgaan Voortgezet Onder
wijs. Dat is een orgaan dat
staatssecretaris Wallage (onder
wijs) direct adviseert. Het LAKS
heeft twee partime medewer
kers in dienst en wordt gerund
door zeven vrijwillige bestuurs
leden. Voor de structurele activi
teiten krijgt de organisatie sub
sidie van het ministerie van
WVC. Het ministerie van onder
wijs betaalt de klachtenlijn voor
de eindexamens.
Marit adviseert scholieren voor
de eindexamens een voorlich
tingsbijeenkomst te houden
over de gang van zaken bij de
eindexamens. „Soms weten
kandidaten niet alles en komen
ze op het examen voor verrassin
gen te staan. Als er iets niet in
orde is, moeten scholieren zo
snel mogelijk aan de bel trek
ken. Het is beter wanneer ze het
op het moment zelf aankaarten
dan dat ze ons later bellen".
Het LAKS kan overigens lang
niet met alle klachten uit de voe
ten. „Er zijn scholieren die bel
len over een bepaald examen
omdat het veel te moeilijk was.
Daar kunnen we natuurlijk niets
mee". Zaken waar het LAKS wel
mee aan de gang kan is bij voor
beeld de klacht van vorg jaar dat
scholieren door lesuitval niet al
le eindexamenstof behandeld
hadden gekregen. „Daardoor
kwamen ze op het examen in de
problemen omdat ze sommige
onderdelen door bij voorbeeld
ziekte van de leerkracht niet
hadden gehad", legt Marit uit.
De Klachtenlijn van het LAKS
is vanaf 14 mei tot en met 28 mei
dagelijks (behalve de weekein
den en Hemelvaartdag) geopend
van 12 tot 18 uur. Het telefoon
nummer is: 020 - 223291.
