Mitterrand en Kohl
hebben haast met
Europese eenheid
iJifiip i
JIW!
Mfe 1 t
1
Stil Manhattan
Rechtse leider 'Piet Skiet'
voor oorlog tegen ANC
mssst
commentaar
Delta-nutsbedrijf
Albert Heijn doelwit
van stakingsacties
binnen- en buitenland
Toreadors niet welkom
in Moskouse arena
Bonn reageert positief op verklaring De Maiziere
Graanboeren Rudolph stal wapens Zuidafrikaanse luchtmacht
Geen nieuwe
Lance-raket
Schade actie
studenten
vier ton
Eten en drinken genoeg voor muiters
VRIJDAG 20 APRIL 1990
De Roo Van der Veen
Maatwerk door Mensenwerk
Consequenties
Deelstaten
mm
NU VOLOP KEUS!
|10% jubileumkorting I
Overleg loopt op niets uit
Problemen door
acties Franse
verkeersleiders
Oud-kamerlid
Portheine (VVD)
overleden aan
gevolgen ongeluk
ODR-burgers niet tweederangs
(Van onze correspondent)
BONN/BERLIJN - De Westduit-
se regering heeft in grote lijnen
positief gereageerd op de rege
ringsverklaring van de Oost-
duitse minister-president De
Maiziere, waarin deze de invoe
ring van de monetaire, sociale
en economische unie nog voor
de zomer bepleit, een wissel
koers van één DDR-mark tegen
één D-mark eist en zich tegen
een uitverkoop van de belangen
van de Oostduitse burgers
weert.
De regering-Kohl verklaarde te
hopen dat eind april, begin mei
overeenstemming is bereikt
over de samenwerking, waarbij
dan ook de wisselkoers moet zijn
vastgelegd. Bonn sprak van een
bemoedigende verklaring, waar
in de wil naar de eenwording en
de invoering van de vrije-markt-
economie centraal staan.
De sociaal-democratische kan
selierskandidaat Oskar Lafon-
taine zei respect te hebben voor
de opvatting van De Maiziere,
dat de Oostduitsers niet als bur
gers tweede klasse de weg naar
de eenwording willen voltooien.
(Advertentie)
Registeraccountants
Accountants-Administratieconsulenten
Belastingadviseurs
Vestigingen in Goes, Middelburg, Oud-Beijerland,
Rotterdam, Sliedrechten Zierikzee.
Vraag vrijblijvend onze brochure. Bel 01180 - 34 000
PARIJS (RTR/AFP/DPA) - Pre
sident Francois Mitterrand van
Frankrijk en de Westduitse
bondskanselier Helmut Kohl
hebben donderdag opgeroepen
tot „versnelling van de politie
ke opbouw van het Europa van
de Twaalf' en van een economi
sche en monetaire unie.
„Rekening houdend met de
diepgaande veranderingen in
Europa, van de oprichting van
een interne markt en van de tot
standkoming van de economi
sche en monetaire Unie, achten
wij het noodzakelijk de politieke
opbouw van de Twaalf te ver
snellen", aldus de twee leiders in
een gemeenschappelijke bood
schap aan de Ierse premier
Charles Haughey, de huidige
voorzitter van de EG.
I 1BWMMÜ
Het tijdstip is aangebroken voor
de Twaalf „een gezamenlijk bui
tenlands en veiligheidsbeleid in
gang zetten". „Onze doelstelling
is dat deze fundamentele hervor
mingen - zowel de economische
en monetaire unie als de politie
ke unie - op 1 januari 1993 van
kracht worden, na ratificatie
door de nationale parlementen".
De lidstaten moeten hun onder
linge betrekkingen gaan omzet
ten in een Europese Unie, zoals
voorzien in de Europese Akte, al
dus de boodschap.
Mitterrand en Kohl vragen
Haughey deze kwestie op de
agenda te zetten van de speciale
informele bijeenkomst van de
staats- en regeringsleiders van
de EG-lidstaten op 28 april in
Dublin.
De Maiziere onderstreepte don
derdag in het Oostberlijnse par
lement dat de wisselkoers van
'een op een' de basis vormt voor
alle verdere onderhandelingen.
Minister Seiters, die in het kabi-
net-Kohl de Duits-Duitse be
sprekingen coördineert, zei er
van overtuigd te zijn dat er een
voor beide zijden bevredigende
oplossing wordt gevonden.
Minder optimistisch uitte zich
vice-president Schlesinger van
de Westduitse Bundesbank. Hij
waarschuwde voor enorme con
sequenties bij een algemene wis
selkoers van 'een op een'. „De
Bundesbank kan daardoor wor
den gedwongen krachtig op de
kredietrem te trappen", zei
Schlesinger, die negatieve ge
volgen voor de economische
groei en de arbeidsmarkt niet uit
sloot.
De Maiziere sprak zich uit voor
een snelle eenwording met
West-Duitsland, maar eist wel
verregaande sociale maatrege
len om de negatieve gevolgen
voor de DDR zo veel mogelijk te
beperken. De minister-presi
dent kondigde het snelle einde
aan van de communistische
„commando-economie".
Verder zette hij zich in voor de
herinvoering van de vijf Oost
duitse deelstaten, die na de oor
log moesten wijken voor 15 door
de communisten gevormde dis
tricten. Nog dit jaar zullen daar
toe regionale verkiezingen wor
den gehouden.
Hij ging ook in op de Poolse
westgrens en verklaarde dat
Duitsland geen gebiedsaanspra-
ken meer heeft tegenover andere
landen. De Oostduitse leider zei
dat geen buurland bang hoeft te
zijn voor een verenigd Duitsland
en dankte Michael Gorbatsjov
zonder wiens perestrojka en
glasnost de vreedzame revolutie
onmogelijk was geweest. Hij be
nadrukte de loyaliteit van de
DDR ten opzichte van de Oost-
europese landen, waarbij hij we)
op korte termijn onderhandelin
gen wil beginnen over de militai
re verplichtingen. De minister
president vindt dat zo lang het
Warschaupact en de NAVO nog
bestaan, Russische troepen en
een strikt defensief Oostduits le
ger op DDR-gebied moeten blij
ven.
j i
r
NEW YORK - De 42e straat in Manhattan zag er donderdag heel wat anders uit dan normaal,
door het totaal ontbreken van auto's. De stad vierde de dag voor het openbaar vervoer, als
onderdeel van de festiviteiten rond de 'Dag van de Aarde'. Alleen bussen verstoorden de rust.
Fietsers die zich normaliter vaak met een fluit in de mond (om aandacht en ruimte op te eisen
van de automobilisten) in het gewoel wagen hadden gisteren de ruimte (foto Don EmmertlAFP
(Advertentie)
(Slot van pagina 1)
dan niet meer mogelijk", aldus
Braks. Hij voorspelde in dat ge
val een prijsval.
Met klem vroeg de Braks de ak
kerbouwers gebruik te maken
van de financiële regelingen.
Van een aantal, zoals de bedrijfs
beëindiging en de inkomens
steun, is de toegangsdrempel in
de laatste kabinetsvoorstellen
fors verlaagd. Tot nu toe deden
de akkerbouwers vrijwel geen
beroep op de regelingen.
De akkerbouwcomité's wilden
gisteren niet zeggen welke vorm
de nieuwe acties krijgen. Blok
kades zoals die eind februari, be
gin maart werden gehouden, zijn
niet de eerste optie, aldus actie
leider J. Geluk na afloop van een
vergadering van de actiecomi-
té's in Den Haag.
De akkerbouwers komen pas na
het weekeinde in het geweer. In
ieder geval komen ze in actie op
25 april, wanneer de ministers
van landbouw in Brussel de on
derhandelingen hervatten over
de nieuwe landbouwprijzen.
Zie ook pagina 13:
Boeren doen het rustig
aan in Den Haag
(Van onze correspondent)
WASHINGTON - De produktie
van de korte-afstandsraketten
die over enkele jaren de huidige
Lance-raketten in West-Duits-
land zouden moeten vervangen,
is voor onbepaalde tijd uitge
steld.
Het besluit betekent in de prak
tijk dat de modernisering van de
Lance-raketten nu definitief van
de baan is.
JOHANNESBURG (RTR/DPA)
- Piet Rudolph, alias 'Piet
Skiet', de vice-voorzitter van de
blanke extreem-rechtse Zuid
afrikaanse Boerestaatpartij,
heeft donderdag toegegeven dat
hij wapens heeft gestolen uit
een legeropslagplaats. Tegen de
krant „Pretoria News" legde hij
uit dat hij ze vooral tegen de an
ti-apartheidsbeweging ANC
wil gebruiken.
„Dit is het begin van de contra
revolutie. Wij vliegen het ANC
naar de strot", aldus Rudolph.
De Boerestaat wil een eigen
GRONINGEN (GPD) - De schade
die actievoerende studenten vo
rige week donderdag hebben
aangericht tijdens een bezet
ting van de informatiserings
bank in Groningen bedraagt ten
minste 420.000 gulden. Dat is
aanzienlijk meer dan direct na
het beëindigen van de actie
werd geschat.
De meeste kosten (ongeveer
320.000 gulden) gaan zitten in
het herstel en de vervanging van
interieur, meubilair en appara
tuur. Bijna 400 medewerkers
van de informatiseringsbank
hebben een halve dag niet kun
nen werken. Hierdoor is een
schadepost van 100.000 gulden
ontstaan,
staat voor de blanke afstamme
lingen van de Nederlandse kolo
nisten in Zuid-Afrika. De partij
is dan ook fel gekant tegen de
plannen van president Federik
de Klerk de zwarten stemrecht
te geven.
De Boerestaatleider belde zelf
de krant nadat de politie een ar
restatiebevel tegen hem uitvaar
digde wegens diefstal van gewe
ren, pistolen en een machinege
weer uit een opslagplaats van de
luchtmacht in Pretoria. „Ik ont
ken niet dat ik daarbij betrok
ken ben" verklaarde Rudolph.
De politie heeft al drie dienst
plichtigen opgepakt in verband
met de zaak. „Het spijt me voor
die jongens, maar zij deden het
omdat zij onder mijn invloed
stonden", zei Rudolph. „De wa
pens zullen niet gebruikt wor
den tegen het leger of de politie,
maar tegen het ANC".
Rudolph kwam woensdag niet
opdagen op een bijeenkomst
van de Boerestaatpartij en zijn
extremistische bondgenoot de
Afrikaner Weerstandsbeweging
(AWB). Robert van Tonder, de
voorziter van de Boerestaat-par-
tij verdedigde daar de actie van
zijn vice-voorzitter. „Rudolph
handelt als gevolg van de situa
tie in het land. Hij is geen misda
diger."
Van Tonder en Eugenë Terre-
'Blanche (leider van de AWB)
pleitten voor een referendum on
der de blanken over de plannen
van De Klerk. Terre'Blanche
hield er rekening mee dat de re
gering er weinig aandacht aan
zal schenken als de rechtse orga
nisaties een miljoen handteke
ningen verzamelen. „Maar zij
zullen goed naar ons luisteren
als de Boeren een miljoen gewe
ren verzamelen", waarschuwde
hij.
De politie heeft donderdag vier
jonge zwarte demonstranten
van 13 tot 16 jaar doodgeschoten
en 20 anderen verwond in de
zwarte woonstad Kroondstad,
in Oranje Vrijstaat. Zwarte acti
visten in Kroonstad vertelden
dat de jongeren, leden van het
aan het Verenigd Democratisch
Front gelieerde Jeugd Congres,
zingend en leuzen schreeuwend
op weg waren naar bijeenkomst.
Opeens dook een politiebusje op
waaruit vier blanke en twee
zwarte agenten sprongen.
„Zonder enige waarschuwing
kwam zij uit het busje en begon
nen ze te schieten", aldus een an
ti-apartheidsactivist, „vier kin
deren stierven ter plekke". De
betogers renden in paniek weg
maar de politie ging hen schie
tend achterna.
1900
1990
Polo's;
Overhemden
korte mouw;
Pullovers in
voorjaars
kwaliteiten;
fijne dunne pan
talons.
al 90 jaar klasse en kwaliteit
Gortstraat 32-34, Middelburg, tel. 01180-
12608. Donderdag koopavond
(Van onze correspondent)
MOSKOU - Geen toreadors in
Moskouse arena's. Plannen om
stierengevechten in het Mos
kouse Loezjniki-stadion te hou
den zijn dinsdag geschrapt.
Volgens Aleksi Tairov, onderdi
recteur van een vereniging die
de eerste corrida in de Moskouse
hoofdstad wilde organiseren, is
men gezwicht voor de boze reac
ties van tegenstanders van het
Spaanse volksvermaak. Het mi
nisterie van cultuur en de direc
tie van het Loezjniki-stadion
kregen duizenden protestbrie
ven en -telegrammen uit binnen-
en buitenland.
De tweede reden om de plannen
naar de prullenmand te verwij
zen is een typisch Russische:
„We konden geen methode vin
den om het gras in het stadion te
beschermen".
Overigens betekent de capitula
tie van de Moskouse organisato
ren nog niet dat het stierenvech-
ten buiten de Sovjet-grenzen
blijft. De vereniging van Tairov
heeft namelijk een verzoek uit
Alma Ata ontvangen om daar
een corrida te organiseren.
MANCHESTER - Eén van de zeven overgeble
ven muiters in de Strangeway-gevangenis in
Manchester hield donderdag een bord om
hoog waarop te lezen viel: „Onze voorraad
eten en drinken is ruim voldoende om het nog
weken, misschien zelfs maanden, vol te hou
den, ha, ha."
De directeur van de gevangenis in Manchester
zei donderdag dat hij alle gedetineerden in
kaart heeft en ervan overtuigd is dat zich in de
delen van het gebouw die nog bezet worden ge
houden geen lijken meer bevinden.
De zeven muitsers zijn de laatsten van de onge
veer 1.600 gedetineerden die op 1 april in op
stand kwamen. Een gevangene is overleden
aan verwondingen die hij bij het uitbreken van
de opstand had opgelopen, en een bewaker is
vermoedelijk aan een hartaanval bezweken
foto EP A
I I M I I II I I I I I I I I I I I I I I I I I I I
Vandaag vergaderen de Staten van Zeeland over
de oprichting van de NV Delta Nutsbedrijf, een
samenvoeging van de NV Provinciale Zeeuwse Ener
gie Maatschappij (PZEM) en de NV Watermaat
schappij Zuidwest-Nederland (WMZ). Honderd jaar
nadat in Vlissingen het eerste particuliere nutsbedrijf van
deze provincie van de grond kwam, nu dan een bundeling in
de nutssector die langzamerhand voor de hand lag. Aan het
fusievoorstel dat op tafel ligt is een geschiedenis van schaal
vergroting en van toenadering tussen een lappendeken van
kleine regionale en gemeentelijke bedrijfjes in dit gewest
voorafgegaan. In de ene sector verliep dat proces sneller dan
in de andere. De ene keer diende de aanleiding zich min of
meer vanzelfsprekend aan; bij een andere gelegenheid waren
het invloeden van buitenaf die de doorslag gaven (het afhak
ken van de produktiepoot van de PZEM om die onder te
brengen in een nieuw bedrijf voor Zuid-Nederland EPZ).
Over het principe van de fusie bestaat in de Staten van Zee
land nauwelijks verschil van mening. De discussie vandaag
gaat over 'huishoudelijke zaken', zoals de manier van divi
dend uitkeren, de samenstelling van de raad van commissa
rissen en de verdeling van de aandelen. En dan is er - zoals
altijd in dit soort kwesties - gebakkelei over procedures bij de
voorbereiding van de fusie.
Voorop bij de besluitvorming over het nieuwe Delta Nuts
bedrijf heeft steeds gestaan het toekomstige belang van
de consument om tegen een zo laag mogelijke prijs elektrici
teit, gas, water, warmte en kabelradio en -televisie geleverd
te zien. Gebundelde exploitatie werkt efficiënt en besparend.
Bovendien past de nieuwe opzet in de landelijke ontwikke
ling naar grote eenheden. Stuk voor stuk argumenten, waar
geen speld tussen valt te krijgen. Natuurlijk zijn er aan zo'n
fusie ook nadelen verbonden. Ze gaat doorgaans gepaard
met verlies aan arbeidsplaatsen, slecht voor de werkgelegen
heid. De rechtstreekse band tussen leverancier en verbruiker
komt te vervallen, regionale kantoren worden opgeheven.
Kortom, er treedt een sterke verzakelijking op in de verhou
ding tussen aan de ene kant de aandeelhouders en het bedrijf
en aan de andere kant het bedrijf en zijn afnemers. Hoe dat
straks uitpakt is nog een open vraag.
Waar de Staten van Zeeland en de gemeentebesturen in
de toekomst, naast alle formaliteiten, op zullen moeten
letten is dat het nieuwe Delta Nutsbedrijf zijn dienstverle
nende functie zo goed mogelijk blijft vervullen. De burger/
consument zit niet te wachten op een log orgaan, dat vanuit
een monopoliepositie gaat opereren en waar de bureaucratie
almaar ondoordringbaarder wordt. Vooral die 'ene ingang'
voor de consument naar de leverancier van alles op het ge
bied van de nutsvoorzieningen moet echt toegankelijk wor
den. En niet alleen maar op het papier van de fusievoorstel-
len. Levering van energie en water wordt in de toekomst een
zaak die in Nederland nog veel hoofdbrekens zal kosten. Voor
producent en afnemer. Het Delta Nutsbedrijf zal zijn klanten
in de breedste zin van het woord daarom óók met voorlich
ting moeten bedienen. Over zorgvuldig, zuinig en doelgericht
verbruik bijvoorbeeld. Dat aspect is in het proces van deze
nutsfusie onderbelicht gebleven. In de praktijk zou juist van
de opvatting van zo'n nieuwe taak nog wel eens veel van kun
nen afhangen.
vdM.
AMSTERDAM (ANP) - Als ge
volg van acties door een deel
van de Franse luchtverkeerslei
ders moeten reizigers vandaag
rekening houden met annule
ringen en vertragingen van
vluchten naar en via Parijs. De
acties begonnen afgelopen mid
dernacht en zouden 24 uur du
ren. Van de ongeveer 1.200
vluchten op het vliegveld Char
les de Gaulle waren er gister
avond al 800 geannuleerd.
Een woordvoerster van Schip
hol zei donderdag dat reizigers
er goed aan doen Teletekst te
raadplegen voor de vertrektij
den en contact te houden met
hun luchtvaartmaatschappij.
Zij kon nog niet overzien wat
voor consequenties de acties
zullen hebben voor Schiphol.
Volgens de KLM kunnen de ac
ties ook vertragingen opleveren
voor vluchten naar Spanje, Por
tugal, Marokko en Tunesië. Een
deel van de routes naar deze lan
den gaat over Frankrijk.
LEIDEN (ANP) - Het vroegere
VVD-kamerlid mr. Frederik
Portheine is dinsdag in zijn
woonplaats Leiden overleden
aan de gevolgen van een ver
keersongeluk. Dit heeft zijn fa
milie donderdag bekend ge
maakt. Portheine is 67 jaar ge
worden.
Portheine was van 1963 tot 1981
kamerlid. De laatste jaren van
die periode was hij tevens één
van de ondervoorzitters. Na 1981
was hij onder meer voorzitter
van een regeringscommissie
voor modernisering van het de
coratiestelsel.
BUNNIK (GPD) - De filialen
van Albert Heijn zullen volgen
de week 'in de mangel worden
genomen'. Dit zei gistermiddag
een woordvoerder van de Dien
stenbond FNV na het mislukken
van overleg tussen de bonden
en de werkgevers in het winkel
bedrijf over de plannen om win
kels voortaan tot half zeven
open te houden. Volgens de FNV
is Albert Heijn de kwade genius
achter deze plannen.
De bonden waren naar Bunnik
gekomen op uitnodiging van de
werkgevers. „Onder valse voor
wendselen," aldus voorzitter De
Waal van de Dienstenbond. „In
ruil voor werken tot half zeven,
boden ze een verslechtering van
de arbeidsvoorwaarden."
De werkgevers wilden, aldus een
woordvoerder, praten over 'de
vertaling van half zeven in de ar
beidsvoorwaarden'. Ze wilden
afspraken maken over over
werkvergoedingen en flexibele
inroostering. „Maar de bonden
zijn onwrikbaar," aldus een
woordvoerder.
Volgens de Dienstenbond FNV
werd gisteren bij in totaal 24
winkels het werk de hele dag
neergelegd. Daarbij waren circa
500 stakers betrokken. In vijf
winkels ging de staking niet
door omdat er te weinig mensen
voor te porren waren. Het ging
daarbij onder meer om een He-
ma-vestiging in Deventer, V en
D in Den Bosch en AH-vestigin-
gen in Amsterdam-Osdorp en
Leeuwarden. Niettemin ver
klaarde de woordvoerder zich te
vreden over de actiebereidheid.
„Oorspronkelijk stonden er voor
vandaag 21 winkels op de nomi
natie om plat te gaan. Dat zijn er
uiteindelijk 24 geworden", aldus
de vakbondswoordvoerder.
PZC
Directie: K. Scherphuis, W. F.
de Pagfer en F. van de Velde.
Hoofdredactie:
M. P. Dieleman en
C. van der Maas.
Vlissingen:
Oostsouburgseweg 10,
Postbus 18, 4380 AA
Vlissingen. Tel. 01184-84000.
Steunpunt: Boekhandel
Bikker, Walstraat 94.
Middelburg: Markt 51,
4331 LK Middelburg.
Tel. 01180-81000.
Goes: Grote Markt 2, 4461 AJ
Goes. Tel. 01100-31800.
Terneuzen: Nieuwstraat 22,
4531 CW Terneuzen.
Tel. 01150-94457.
Hulst: Steenstraat 6, 4561 AS
Hulst. Tel. 01140-14058.
Axel: Nassaustraat 15, 4571
BK Axel. Tel. 01155-8000
Zierikzee: Oude Haven 41,
4301 JK Zierikzee.
Tel. 01110-15380
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag van 8.00
tot 17.00 uur.
Zaterdags in Vlissingen,
Middelburg en Goes van 8.00
tot 10.30 uur.
Centrale redactie: Postbus
18, 4380 AA Vlissingen,
01184-84000;
's avonds op zondag t/m
vrijdag: vanaf 19.00 uur;
in het weekeinde: verwijzing
via de telefonische bood
schap op de kantoren.
Bezorgklachten: maandag
t/m vrijdag: op de kantoren
gedurende de openings
tijden; zaterdags tot 16.00
uur: op de kantoren door de
klacht in te spreken op de
band of de verwijzing op te
volgen.
Overlijdensadvertenties:
tijdens kantooruren en
maandag- t/m vrijdagavond
van 20.30 tot 22.00 uur en
zondagavond van 20.00 tot
22.00 uur: 01184-84000.
Abonnementsprijzen: per
kwartaal 73,80; franco per
post 89,00; per maand
25,50; jaarabonnement
285,00; jaarabonnement
franco per post 350,00;
losse nummers maandag t/m
vrijdag 1,35, zaterdag 1,75
p.st., (alle bedragen inclusief
6 pet. btw).
Postrek.nr.: 3754316 t.n.v.
PZC ab.rek. Vlissingen.
Advertentietarieven: 143
cent per mm; minimumprijs
per advertentie 21,45;
ingezonden mededelingen
2,5 x tarief. Voor brieven
bureau van dit blad 5,-
meer. Volledige tarieven met
contractprijzen op aanvraag
(alle advertentieprijzen
exclusief 6 pet. btw).
Giro: 35 93 00, Uitgeverij
Provinciale Zeeuwse Courant
B.V., Vlissingen.