Axelaar krijgt geweigerde
onderscheiding weer terug
Explosieve spanning rond zeemijn
Britse vloot dringt
door in Oslo-fjord
Persbericht
"Nieuws waar je niet
zomaar doorheen crosst."
)CMA Ossendrecht ook naar Middelburg
Jongen (16) overleden aan
gevolgen van ongeluk Goes
zeeuwse almanak
WOENSDAG 11 APRIL 1990
Tegenprestatie
1 i!
II
Overbluft
Ietsje zwaar
gewond bij
wersteken
bromfietser
(dodelijk
(verongelukt
Correct
Fout
vooroortogse
berichten
u
zeeland
Zeeland houdt militaire opleiding
[MIDDELBURG - Het Oplei-
dings Centrum Militaire Admi
nistratie (OCMA) blijft in Mid
delburg bestaan en wordt zelfs
uitgebreid. Minister A. L. ter
Beek van Defensie maakte dit
dinsdag bekend tijdens een be-
aan Zeeland. Mr C. G. J.
Rutten, burgemeester van Mid
delburg, sprak van een hoogte
punt in zijn Middelburgse loop
baan. Het verwachte verlies
van 200 arbeidsplaatsen is in
klap omgeslagen in winst.
Be OCMA-compagnie in Ossen
drecht komt met 25 vaste ar
beidsplaatsen en 170 leerlingen
paar Middelburg.
Jet besluit van de minister was
ben prettige verrassing voor
Rutten en de Zeeuwse commis
saris der koningin dr C. Boer-
tien. Zij hebben, direct nadat be
kend werd dat de OCMA-kazer-
ne mogelijk naar Breda zou ver
huizen, aan de bel getrokken. De
snelle actie was, verklaarde Rut
ten, de sleutel tot het succes. Het
OCMA moest volgens een voor
stel van de legertop uit Middel
burg verdwijnen, omdat de op
leiding met ruimtegebrek
kampt en Breda centraler ligt.
Ter Beek oordeelde anders, om
dat Zeeland na het vertrek van
het OCMA geen steunpunt van
de Koninklijke Landmacht
meer heeft. Voor hem woog ook
het behoud van werkgelegen
heid zwaar. Middelburg klaagt
al jaren over de inkrimping van
rijksdiensten. Rutten schatte
dat daardoor de laatste vier jaar
zeker driehonderd arbeidsplaat
sen zijn verdwenen.
Ter Beek maakte dinsdag een
gebaar, maar hij verwachtte
daarvoor ook iets terug van Mid
delburg. Het OCMA moet uit
breiden en heeft zijn zinnen ge
zet op het pand van de Streek
school vlakbij de Berghuijska-
zerne. De bewindsman liet we
ten dat het ministerie van De
fensie de aankoop van dat ge
bouw niet helemaal voor eigen
rekening neemt. De lokale auto
riteiten moeten, stelde hij, ook
een financiële bijdrage leveren.
Rutten tilde daar niet zo zwaar
aan. Hij noemde de verkoop van
de Streekschool, eigendom van
Domeinen, in eerste instantie
een zaak van de rijksoverheid.
De burgemeester sloot een tege
moetkoming niet uit, maar 'dat
is vooralsnog niet aan de orde'.
De toekomst van de marineka
zerne Vlissingen was het tweede
hete hangijzer waarmee Ter
Beek dinsdag werd geconfron
teerd. De Vlissingse burgemees
ter J. C. Th. van der Doef was 's
middags zijn gastheer. De be
windsman bracht een bezoek
aan de marinewerf De Schelde in
Vlissingen. Van der Doef was na
afloop optimistisch. Ter Beek
meldde dat de marinebasis open
blijft zolang De Schelde marine
schepen blijft bouwen. Het M-
fregattenproject is in 1995 afge
lopen. Van der Doef ging er van
uit dat de Koninklijke Marine
ook daarna voor opdrachten
zorgt. Nederland houdt, volgens
hem, behoefte aan één goed ge
kwalificeerde marinewerf.
Het vertrek van de mijnenve
gers- en jagers staat vast, deelde
Van der Doef nog mee. Vertegen
woordigers van vakbonden van
marinepersoneel hebben dat al
tijd de doodsteek voor de
Zeeuwse marinekazerne ge
noemd. De Vlissingse burge
meester zag dat niet zo somber
in. Hij wees op de ondersteunen
de taak bij de bouw van marine
schepen én de belangrijke rol die
voor de marine is weggelegd bij
de civiele verdediging van bur
gerdoelen. Voor de bescherming
van de Westerschelde, havens en
industriecomplexen in vredes
tijd is naar zijn oordeel de mari
ne onontbeerlijk, omdat daar
voor nooit een zo goed uitgerus
te civiele organisatie in het leven
kan worden geroepen.
WÊrnm
■sss
(Minister Ter Beek (rechts) in gesprek met commissaris van de ko-
Iningin Boertien tijdens hun bezoek aan de OCMA in Middelburg
\(foto Lex de Meester)
AXEL - Blij is hij er niet mee,
maar oud-strijder G. van
Wanrooy uit Axel heeft zijn
Ereteken van Orde en Vrede -
met de gespen 1946, 1947 en
1948 - weer terug. Van Wan
rooy stuurde de onderschei
ding vorig jaar augustus te
rug naar het ministerie van
defensie omdat zijn militair
invaliditeitspensioen al jaren
niet wordt uitbetaald.
De Axelaar kreeg het Erete
ken voor zijn jaren in Indië.
Het verzetskruis voor de be
vrijding van Zeeuwsch-Vlaan-
deren en Walcheren met het
Parijsbataljon liep hij net mis
omdat het te laat voor hem
werd aangevraagd. De oorlog
liet Van Wanrooy niet meer
los. Hij werd in 1979 arbeidson
geschikt verklaard. Een oor
logssyndroom en claustrofo
bie maakten hem het werken
onmogelijk. De oud-strijder
kreeg op basis daarvan een
WAO-uitkering.
In '84 ontving Van Wanrooy
een brief van het ministerie
van defensie waarin hem met
terugwerkende kracht tot
1979 een invaliditeitspensioen
werd toegekend. Maar later
werd dat geld niet meer aan de
Axelaar overgemaakt, maar
aan het GAK. En het admini
stratiekantoor paste vervol
gens een grote korting op zijn
uitkering toe. Sinds die tijd
vecht Van Wanrooy voor zijn
gelijk, maar vorig jaar zomer
werd het hem opeens teveel.
Van Wanrooy: „Het is toch een
schande dat je zoveel jaar
moet vechten voor je recht. Is
dat pensioen nou voor mij of
voor de bedrijfsvereniging
dacht ik op een gegeven mo
ment. Bij het toekennen van
een invaliditeitspensioen ben
ik gewoon blij gemaakt met
een dooie mus. Toen ik weer
naar die onderscheiding keek,
die onder het portret van de
koningin in de huiskamer
hing, kreeg ik de tranen in
mijn ogen en besloot ik het
ereteken terug te sturen."
Tot verrassing van Van Wan
rooy stond deze maand echter
opeens weer een medewerker
van defensie op de stoep die de
onderscheiding bij zich had en
opnieuw aan hem overhandig
de. De oud-strijder was te zeer
overbluft om zijn Ereteken
mee terug te geven. „De man
zei dat ik de onderscheiding
tenslotte had verdiend en niet
de staatssecretaris."
Volgens een woordvoerder
van de maatschappelijke
dienst van defensie worden
onderscheidingen wel vaker
terugbezorgd aan de rechtma-
Slot zie pagina 15 kolom 8)
Oud-strijder Van Wanrooy
houdt zijn onderscheiding nu
voorlopig maar thuis.
4IDDELBURG - Bij een aanrij
ding in de Oosterscheldestraat
i Middelburg raakte dinsdag-
niddag omstreeks 13.00 uur de
[zevenjarige E. L. ernstig ge-
vond. Het meisje rende plotse
ling de straat op en werd ge-
lschept door een auto, bestuurd
jdoor de 18-jarige T. van R. uit
Burgh-Haamstede.
|Het meisje kwam bij de aanrij-
Iding onder de auto en raakte be-
Ikneld. Pas nadat de brandweer
■de auto had opgetild, kon ze be-
Ivrijd worden. Het meisje liep
lemstige verwondingen aan bei-
|de benen op.
ImiDDELBURG - Bij een onge
luk op de Kleverskerkseweg is
■maandagmiddag om ongeveer
Ikwart voor vier de 59-jarige T.
Ivan der Horst uit Vlissingen om
Ihet leven gekomen. De man
[kwam onverwachts met zijn
(bromfiets vanaf de Ijzergieterij
(Middelburg de weg op en werd
[aangereden door een vrachtwa
gen, bestuurd door de 48-jarige
|j. b. r. uit Goes.
De heer Van der Horst werd naar
het ziekenhuis gebracht, maar
pverleed daar een half uur later
San zijn verwondingen.
Leden van de Duik- en Demonteerploeg van de Koninklijke Marine beraden zich over de te volgen strategie om de zeemijn tot ontploffing te brengen. De mijn staat nog op
scherp als wordt besloten het projectiel in zee té laten zakken. Tijdens die manoeuvre echter slaat de op de mijn aangebrachte springlading door de harde wind tegen de
scheepsromp en komt de hele zaak klem te zitten. Daardoor ontstaat het gevaar van vroegtijdige ontploffing (foto's Oscar i^in Beest)
VLISSINGEN - De duik- en de
monteerploeg van de Koninklij
ke Marine heeft dinsdag in de
Advertentie
Natuurlijk staal uw regionale dagblad vol nationaal en
internationaal nieuws. Toch onderscheidt /o'n krant zich van
he "normale" kranten. Want naast het nieuws uit binnen-en
buitenland vertelt het regionale dagblad wat er in uw directe
omgeving gebeurt. Hn dat maakt 'm zo boeiend.
U hebt 'm zo in huis. U hoeft alleen maarte bellen. Dan
krijgt u al het nieuws dagelijks in de bus.
4 weken voor één tientje en één riks!
Hcnnn.lolink
PC PI.I.its
ïiTwifdëPZC Tel
4 weken lang IU kimt do/e boil /onder
vnnr f 17 RO Post/egels
PZC
afdeling abonnementen
Antwoordnummer 123
4380 VB Vlissingen
ons terugsturen)
BELLEN GAAT SNELLER I
01184 84215
monding van de Westerschelde
een zware zeemijn onschadelijk
gemaakt. Het gevaarlijke pro
jectiel was 's ochtends opgevist
door de viskotter De Vrouw
Blanche (Lovestoft 122). De vis
sers hebben de hele dag met het
explosief rondgedobberd. Pas
aan het begin van de avond is
het na uren van zenuwenwerk
tot ontploffing gebracht.
De Lovestoft 122, een Engels
schip met Nederlandse beman
ning, kreeg gistermorgen rond
elf uur een mijn van duizend kilo
in zijn netten.
De kotter, die de vangst gewoon
lijk in Vlissingen mijnt, lag op de
Belgisch-Nederlandse grens.
Het explosief zag er gevaarlijk
uit, was de bemanning unaniem
van mening. De in de buurt va
rende Belgische mijnenveger
Fuchsia werd te hulp geroepen.
Tot grote ontsteltenis van schip
per W. Maaskant weigerden de
marinemensen aan boord te ko
men om zich over de mijn te ont
fermen. Het advies om het pro-
jéctiel over boord te zetten, vond
hij te riskant.
,Ik was bang voor een ontplof
fing. Het ding begon al te sissen.
Als ze moet controleren is de ma
rine er als de kippen bij, maar nu
laat ze me zitten met mijn explo
sieve lading".
Volgens R. Brunia, hoofd van de
Vlissingse duik- en demonteer
ploeg, hebben de Belgen correct
gehandeld.
„Aan boord van mijnenvegers is
geen gereedschap om zo'n ex
plosief te demonteren. Over
boord zetten, markeren met een
boei en de volgende dag terug
komen is de enige oplossing".
Zijn ploeg werd na inschakeling
van de Kustwacht op de viskot
ter afgestuurd. De mannen wa
ren net klaar in Krabbendijke.
Op een oesterperceel in de Oos-
terschelde hadden ze een Duitse
fosforbom tot ontploffing ge
bracht.
De vijf duikers en demonteurs
werden door het bergingsbedrijf
Van den Akker met de Zeewolf
naar de kotter gebracht. Na een
langdurige inspectie werd vast
gesteld dat het om een zeemijn,
type GC, van Duitse makelij
ging. Van het totaalgewicht van
duizend kilo bestond zeventig
procent uit springstof. De mijn
lag sinds de Tweede Wereldoor
log op de zeebodem te wachten
om te worden geactiveerd door
druk, magnetische of akoesti
sche golven.
Om even over half vier begonnen
de mannen met het demonteren.
Het vaartuig RP 16 van de rijks
politie te water liet Vlissingen
Radio weten dat het scheep
vaartverkeer op een veilige af
stand moest worden gehouden.
Het motorjacht Artemis uit
Breskens waagde zich te dicht
bij en werd zonder pardon weg
gestuurd. Het zat de demon
teurs niet mee. Na meer dan een
uur was de detonator nog niet
verwijderd. Het metaal was zo
slecht dat ze niet los was te krij
gen. Kracht zetten was uit den
boze, want dan bestond het risi
co dat het materiaal het begaf
met alle explosieve gevolgen
van dien.
Uiteindelijk werd de elektrische
bedrading kortgesloten. „Eigen
lijk hadden de detonator en de
aanvullading moeten worden
verwijderd van de hoofdlading",
lichtte Brunia toe. De beman
ning en de rijkspolitie konden
aan boord. Slechts één beman
ningslid was de De Vrouw Blan
che trouw gebleven tijdens het
kritieke moment. Het explosief
was te zwaar om op de Spijker
plaat in de Westerschelde te la
ten ontploffen. De schokgolf zou
schade aan de wal kunnen ver
oorzaken. Besloten werd uit te
wijken naar de Vlakte van Raan,
acht mijl uit de kust.
Op de mijn werd achttien kilo
springstof aangebracht. Naar de
'ff:.
Donderdag 10 mei aanstaande wordt het feit herdacht dat
een halve eeuw geleden Duitse troepen ons land binnenvie
len. De overval luidde het begin in van een vijfjaar durende,
brute bezettingsperiode. De PZC zal uitgebreid aandacht be
steden aan de gebeurtenissen van mei 1940 en de daarop vol
gende bezetting. Zo verschijnt eind april een speciale PZC-
bijlage over Zeeland en de overweldiging.
Vooruitlopend op de herdenking publiceert de PZC tot en
met 10 mei elke dag een selectie uit het nieuivs dat in 1940.
voorafgaand aan de inval, de Zeeuivse krantekolommen vul
de. De inhoud is ontleend aan archiefexemplaren van de
Vlissingsche Courant en de Provinciale Zeeuivsche Mid-
delburgsche Courant.
Langs de hele Noorse kust
woeden verbitterde zeege
vechten. Ettelijke oorlogs
schepen - vooral Duitse -
zijn tot zinken gebracht en
de Britse vloot is doorge
drongen tot in de Oslo-fjord.
De Engelsen hebben tal van
Duitse troepentransport
schepen de grond in ge
boord. „Vele honderden
Duitsche soldaten moeten
zijn omgekomen nog voor
dat zij een voet aan land had
den gezet", zegt de Provin
ciale Zeeuwsche Middel-
burgsche Courant van 11
april 1940.
De Noorse koninklijke fa
milie was getuige van een
bombardement. De speciale
trein die de Noorse koning
met de kroonprins en de le
den van regering en parle
ment van Oslo naar Hamar
vervoerde, kwam in Lille-
stroem aan, juist toen het
nabijgelegen vliegveld ge
bombardeerd werd. De ko
ninklijke reizigers zochten
een veilig heenkomen in het
station en konden na het
bombardement hun reis
voortzetten.
In de Kroniek van den
Dag vergelijkt de commen
tator van de krant de oorlog
met een lawine. „Hij kan
'klein' beginnen, als een con
flict tusschen twee staten,
tusschen twee buurlanden.
Maar hij grijpt om zich heen,
meesleurend wat op den weg
der oorlogvoerenden ligt, of
wat zij denken dat op hun
weg ligt. Hij sleept in zijn
blinde woestheid landen
mee die niets, liever willen
dan neutraal te blijven, een
ieder het zijne te geven en
die van buur noch verren
vriend iets verlangen."
In Krabbendijke heeft
een militair vliegtuig bij de
molen wegens motorstoring-
een geslaagde noodlanding
gemaakt. De twee inzitten
den waren ongedeerd. Het
toestel is onder militaire be
waking gesteld.
Verschillende inwoners
van Sluis hebben deze week
hoog boven het dorp een
arend gezien, iets wat maar
sporadisch voorkomt. Men
vermoedt dat het een zeea
rend is geweest.
Een veehouder uit Maas
land (Zuid-Holland) bood in
Den Haag de eerste grasbo-
ter aan koningin Wilhelmina
aan.
Zo werden in de Tweede Wereldoorlog postduiven ingezet
om vanuit tanks het hoofdkwartier over het verloop van de
strijd in te lichten foto GPD)
HEINKENSZAND - De 16-jari-
ge Michael Schouw uit Hein-
kenszand is maandag in het
Dijkzigt-ziekenhuis te Rotter
dam overleden aan de verwon
dingen die hij vorige week don
derdag bij een ongeval opliep.
Het noodlottige ongeluk vond
plaats in Goes.
De jongeman is toen geschept
door een automobilist die op de
kruising Bergweg/J. D. van Mel-
lestraat linksaf wilde slaan.
Door een groepje overstekende
fietssters was het uitzicht op de
kruising zowel voor de chauffeur
als voor de bromfietser belem
merd.
In zijn val is de jongen zijn helm
verloren, waarna hij met het on
bedekte hoofd op het trottoir
viel.
De plechtige uitvaartdienst is
donderdag 12 april om 10.00 uur
in de parochiekerk van de H.
Blasius te Heinkenszand.
zeebodem laten zakken en van
uit een rubberboot afvuren, was
de strategie. Het oorlogstuig
werd in de lier van het vissers
schip gehangen om overboord te
hijsen. De stuurman moest het
vanachter de knopjes eerst om
hoog tillen en vervolgens in het
water laten dalen. Toen ging het
fout.
Door de wind en de golfslag
kwam de mijn klem te zitten te
gen de zijflank van het schip. De
springstof schuurde tegen de
scheepswand. Bemanning, poli
tie en pers krabden zenuwachtig
achter de oren. Ze konden niet
meer van boord. De duik- en de
monteerploeg werkte onver
stoorbaar door om zijn eigen
hachje te redden. „Een kritieke
situatie", zei Brunia achteraf.
„Wanneer het echt fout was ge
gaan, had geen van ons het kun
nen navertellen".
De springstof werd eraf gehaald
en op een andere plaats vastge
maakt. Opnieuw werd een po
ging gewaagd de mijn te laten
zinken. Het lukte. Twee demon
teurs kregen de eer vanuit een
rubberboot het explosief te la
ten ontploffen. Een enorme wa
terzuil en een lading zand be
kroonden het werk.
Theo de With
11111111111111111111111111
Het heuglijke feit dat in die
Bevelandse gemeente viel te
vieren betrof de plaatsing
van een eerste steen.
Vanzelfsprekend was de
pers van de partij. Deze
krant en een ander perio
diek hadden elk een ver
slaggever afgevaardigd.
Beide journalisten volgden
de verrichtingen van de eer-
ste-steenlegster op de voet
en tekenden nauwgezet op
wat de voorzitter van de
bouioende instelling te ver
tellen had.
Toen de verslaggevers
daarna wilden vertrekken,
klampte de secretaris hen
aan. Hij had nog een persbe
richt voor ze. Dat moest hij
even uit zijn auto halen. Nu
zijn journalisten dol op
persberichten, dus wacht
ten ze geduldig op de terug
keer van de secretaris.
Die overhandigde hen even
later een keurig plastic
mapje met daarin een foto
kopie van het artikel dat de
ze krant bij wijze van aan
kondiging een week eerder
aan het bouwproject had
gewijd. De verslaggever van
de andere krant maakt
daar bezwaar tegen. „Is dat
nu een persbericht"foeter
de hij. De secretaris maakte
een verontschuldigend ge
baar en zei: „Beter konden
we het zelf niet opschrij
ven."
Nu hoort u het ook eens van
een ander.
