NS krijgt ultimatum
jen compromisvoorstel
Parlement van Litouwen buigt
niet voor ultimatum Gorbatsjov
Lubbers: EG negeert
gedeelte graanbesluit
ANDIJVIE EN
RUNDERVINKEN
Gevangenisoproer woedt voort
15
Hl8
COMBi BACK
Centrale produktie paspoort te duur
Geen kopers voor pand op
geboortegrond Van Gogh
Oproep Tel Aviv voor gemeenschappelijke actie
Ill IICHOUDBEURS
Onbestendig
Ikl
mm
VOOR DE BESTE FOTO-AFWERKING
GRATIS
NIEUWE
FILM!
Chemische wapens
DDR straat op
voor betere
wisselkoers
Amev samen met
Belgisch bedrijf
mif
Wijnrel
Tankbrand
Russen
Gullit
nUlj&INTERI EUR
T/M 8 APRIL
AMSTERDAM
VS overwegen
alternatieve
Lance-plannen
Andijvie,
500 gram
Rundervinken,
kilo ©©©©lërOüJL vy
's Lands grootste kruidenier blijft op de kleintjes letten
Koud. Wisselend bewolkt en buien, mo
gelijk met hagel en onweer. Maximum
temperatuur 9 graden. Wind west, ma
tig tot vrij krachtig.
>33e jaargang no. 79
linsdag 3 april 1990
rl
VLISSINGEN - MIDDELBURG - GOES
Bij inlevering van uw volle
kleurenrolletje voor ontwik
kelen en afdrukken een:
(alleen de goede foto's betaalt u)
DEN HAAG (GPD) De Nederlandse over
heid moet de produktie en personalisering
van een nieuw paspoort aan de gemeenten la
ten. Het produceren en afgeven van een nieuw
reisdocument door één centrale organisatie
kost te veel tijd en geld. Dat blijkt uit een ge
deeltelijk vertrouwelijke rapportage van het
Expertise Centrum, een adviesbureau voor
overheidsautomatisering, aan de ministers
van binnenlandse zaken, buitenlandse zaken,
justitie en de minister-president.
Zouden de paspoorten centraal worden gepro
duceerd en voorzien van personalia, dan moet
de aanvrager tot twee weken wachten op zijn
reisdocument. Bovendien komt de overheid
voor hoge kosten te staan, omdat niet alleen
een eigen transportsysteem moet worden op
gezet, maar ook meer dan één produktiestraat
moet worden opgezet.
Het oordeel van het Expertisecentrum bete
kent een klap in het gezicht van het ministerie
van buitenlandse zaken. In de tijd dat het de
partement nog de eerstverantwoordelijke was
voor de produktie van een nieuw Nederlands
paspoort, pleitte Buitenlandse Zaken voor de
centrale produktie en personalisering. Binnen
landse Zaken en de Vereniging van Nederland
se Gemeenten voelden meer voor afgifte door
de gemeenten.
ZUNDERT (ANP) - De verkoop van het pand in Zundert dat op de
grond staat waar Vincent van Gogh in 1853 is geboren, gaat niet
door. Eigenaar J. Roks vindt het bedrag van 6,5 ton dat het pand op
een veiling opbracht, niet genoeg. Roks wilde van de opbrengst van
het pand een ander kantoor annex woning kopen maar zegt nu dat
dit bedrag te laag is om dat doel te bereiken.
In tegenstelling tot eerdere uitlatingen van makelaar Zadelhoff dat
er forse belangstelling voor het pand zou zijn, bleven serieuze kopers
weg. Op de veiling toonde slechts één makelaar serieuze belangstel
ling voor het pand.
De huidige eigenaar kocht het pand twee jaar geleden op en restau
reerde het aanzienlijk. Volgens deskundigen was 6,5 ton een erg mooi
bedrag voor dit uit 1903 daterende pand.
President Saddam Husayn
raq dreigt Israël met C-wapen
(Van onze correspondent
IEL AVIV Israël heeft laten
Iveten dat het een Iraaks dreige
ment de helft van het land te
verwoesten met chemische wa
gens, niet lichtvaardig opvat.
Volgens de woordvoerder van
premier Jitschak Shamir heeft
Jsraël geen agressieve bedoelin
gen jegens Iraq. „Maar we heb
ben in het verleden bewezen dat
we in staat zijn ons te verdedi
gen en we laten ons niet chante
ren door president Saddam Hu
sayn".
Het ministerie van buitenlandse
zaken in Jeruzalem deelde mee
dat de Iraakse president „op
nieuw spreekt over de verwoes
ting van Israël in plaats van over
het stichten van vrede. Iraq
schept op over zijn moorddadige
chemische wapens en over zijn
vermogen misdaden tegen de
mensheid te begaan. In het re
cente verleden heeft het chemi
sche wapens gebruikt tegen on
schuldige burgers, met inbegrip
van zijn eigen onderdanen. Dat
moet de wereld in herinnering
brengen met welke bedreiging
Israël zich ziet geconfronteerd.
Het is hoog tijd dat de wereld ge
meenschappelijk actie onder
neemt om Husayn niet de kans
te geven zijn dreigementen uit te
voeren".
President Saddam Husayn zei
maandag in een toespraak voor
legerofficieren dat Iraq nu be
schikt over binaire chemische
wapens, de modernste in de we
reld na die van de Verenigde Sta
ten en de Sovjetunie. Binaire
chemische wapens, in de regel
zenuwgassen, bestaan uit twee
op zichzelf betrekkelijk onschul
dige componenten, die bij elkaar
gebracht in een wapen een dode
lijk gas opleveren. Dat heeft het
voordeel dat de opslag geen risi
co oplevert bij een vijandelijke
aanval.
Husayn beschuldigde het Wes
ten van een complot tegen Iraq
en waarschuwde: „Ik zweer bij
God dat we ons vuur de helft van
Israël zullen laten verteren als
het iets probeert te ondernemen
tegen Iraq". De Iraakse presi
dent is bang dat Israël in actie
zal komen tegen productiefacili
teiten van chemische of nucleai
re wapens. De Israëlische lucht
macht verwoestte in 1981 Iraqs
in aanbouw zijnde kerncentrale.
Prof.Gerald Stemberg, een Is
raëlische deskundige op het ge
bied van non-conventionele oor
logsvoering, zei maandagavond
voor de Israëlische radio dat de
Iraakse bedreiging niet nieuw is,
maar wel de openlijke verkla
ring. „Het laat zien dat Saddam
Husayn onder zware druk staat,
vooral nu Iraakse agenten zijn
betrapt op het smokkelen van
nucleaire ontstekingsmechanis
men. Hij beseft heel goed dat er
op dit moment in de Verenigde
Staten, in de Sovjetunie en in Is
raël beslissingen worden geno
men over de manier waarop
moet worden gereageerd op po
gingen van Iraq, Syrië en Libië
non-conventionele wapens te
verkrijgen."
Het Israëlische dagblad Cha-
dashot publiceerde maandag
een vraaggesprek met generaal
Rafael Eitan, Israels chef-stal
ten tijde van de inval in Libanon.
Eitan zegt daarin onder meer
dat Israël Iraq het bezit van
kernwapens niet kan toestaan.
De grote mogendheden, meent
hij, zijn in staat een 'tweede slag'
toe te brengen als ze worden
aangevallen met atoomwapens,
maar een klein land als Israël
kan dat niet omdat het bij de
eerste aanval al geheel verwoest
zou zijn. Volgens Eitan moet Is
raël daarom koste wat kost
voorkomen dat Iraq ooit in het
bezit van kernwapens komt.
UTRECHT (ANP) - De vervoers-
I sonden van FNV en CNV en de
j hereniging van Hoger Spoor-
i wegpersoneel zijn bereid het
sindbod van de NS met een posi-
I tief advies aan hun leden voor
te leggen als de NS 0,25 procent
,j meer loonsverhoging biedt.
I Daarnaast willen de bonden
i 9,25 procent voor gedifferen
tieerde loonsverhoging, en voor
alle werknemers 0,25 procent
j eenmalige uitkering en 500 gul
den ineens.
;i Deze opmerkelijke handreiking
I is ingegeven door de wens om de
gunstige afspraken over onder
j meer vervroegde uittreding en
I tijdcompensatie overeind te
(Van onze correspon
dent)
BONN-BERLIJN - In
Oost-Duitsland worden
massale demonstraties
en stakingen voorbereid
uit protest tegen de
Westduitse plannen de
DDR-mark in te wisse
len tegen een koers van
één West-mark tegen
twee Oost-marken. Dat
deelde de nog door de
communisten gedomi
neerde vakcentrale
FDGB maandagavond
mee.
De Oostduitse CDU-lei-
der en toekomstige pre
mier Lothar de Maizière
sprak zich opnieuw uit
voor een koers van een
op een. Bondskanselier
Helmut Kohl had zon
dagnacht De Maiziere te
lefonisch verzekerd dat
gepensioneerden en
werklozen niet extra ge
troffen zullen worden
door een ongunstiger
wisselkoers. Naar in goe-
dingelichte kringen in
Bonn verluidde, wil
West-Duitsland het ver
lies aan koopkracht
compenseren met een
duurte-toeslag van
maximaal 300 harde
marken per maand. Voor
de doorsnee DDR-werk-
nemer betekent dit een
beginloon van 800 West
mark tegen nu gemid
deld 1200 Oostmarken.
houden. Dit heeft de woordvoer
der van de Vervoersbond FNV
maandagavond mede namens
UTRECHT (ANP) - Qe verzeke
ringsmaatschappij Amev gaat
de activiteiten bundelen met de
Belgische AG-Groep. Eerder
werd al bekend dat Amev fu
seert met de Verenigde Spaar
bank.
Na het samengaan met de Belgi
sche partner ontstaat een groep
die tot de top-vijftien van de ver
zekeraars in Europa behoort.
Onder de in totaal 20.000 perso
neelsleden zullen geen gedwon
gen ontslagen vallen, aldus de
gezamenlijke medeling van de
bedrijven.
Zie pagina 6
de twee andere bonden meege
deeld.
De FSV zou een verhoging van
0,25 procent onvoldoende vin
den, aldus voorzitter J. Kruse.
De bond houdt vast aan 4 pro
cent loonsverhoging. Kruse zou
het .jammer" vinden als de FSV
als enige tot acties oproept,
maar vindt de duidelijkheid
naar de leden zwaarder wegen.
De NS kon maandagavond niet
reageren omdat het bericht van
de bonden nog niet was ontvan
gen.
De FSV liet maandagavond nog
weten gewoon door te gaan met
het voorbereiden van stakingen.
Inmiddels hebben de stand
plaatsen Groningen, Zwolle en
Arnhem evenals Utrecht beslo
ten om op 9 april het werk voor
24 uur neer te leggen als NS don
derdag niet aan de FSV-eisen te
gemoet is gekomen, aldus de
bond.
MANCHESTER - Twee gevangenen met cipierspetten onderbreken op het dak van de Strange-
ways-gevangenis de vernielingen met een stukje muziek (Foto AP/Martin Cleaver
(Van onze correspondent)
LONDEN De politie van
Manchester was er maandag
avond nog steeds niet in ge
slaagd de opstand in de
Strangeways-gevangenis te
bedwingen. De strategie van
politie en gevangenisdirectie
leek te zijn gericht op een
vreedzame einde van het op
roer. Een aantal vleugels van
het gebouw werd heroverd
op de rebellen. Daaronder
was ook de keuken, zodat de
opstandige gedetineerden
het nu zonder voedsel moeten
stellen.
De opstand begon zondag
morgen tijdens een kerk
dienst in de kapel van het
complex. Driehonderd gevan
genen sloegen de aanwezige
cipiers bewusteloos, stalen de
sleutels en openden alle cel
deuren. Binnen enkele uren
moesten er tientallen gewon
den worden afgevoerd en ont
stonden geruchten over de
dood van 12 gevangenen.
Gisteravond kon het bericht
over de dood van de 12 gedeti
neerden, mannen die vast za
ten wegens seksuele vergrij
pen, nog altijd niet bevestigd
worden. De minister van Bin
nenlandse Zaken sloot niet
uit dat gevangenen door de
rebellen in hun cellen waren
opgehangen, maar hij kon het
bericht ook niet onderschrij
ven.
(Van onze correspondent
MOSKOU Het parlement in
de Baltische republiek Litou
wen weigert te buigen voor het
ultimatum van Sovjet-leider
Gorbatsjov. De eenzijdige onaf
hankelijkheidsverklaring die
11 maart door het parlement
werd aanvaard, is maandag
niet ingetrokken, zoals Gor
batsjov had geëist. Wel herhaal
de het Presidium van het parle
ment het aanbod tot onderhan
delingen met de Sovjet-rege
ring, op neutraal grondgebied.
Eerder al had de Litouwse presi
dent Vytautas Landsbergis een
aanbod van het Tsjechoslo-
waakse staatshoofd Vaclav Ha-
vel aanvaard om eventuele on
derhandelingen tussen Moskou
en Vilnius in Praag te laten
plaatsvinden. Het Kremlin heeft
evenwel nog niet gereageerd op
Havels bemiddelingspoging.
Het wprdt in Moskou niet aanne
melijk geacht dat het Sovjet-lei
derschap zal ingaan op het aan
bod van Litouwen tot onderhan
delingen. De voorwaarde van
Moskou is en blijft dat eerst de
eenzijdige onafhankelijkheids
verklaring wordt ingetrokken.
Maar in de Litouwse hoofdstad
Vilnius zeiden parlementariërs
dat er wel compromisbereidheid
bestaat, maar niet gespot kan
worden met de wil van de kie
zers. „Wij hebben ons nu een
maal uitgesproken voor onge
daan maken van de annexatie
van Litouwen en de andere Bal
tische republieken door Stalin
in 1940. Zo'n besluit draai je niet
zomaar terug".
Vandaag behandelt de Opperste
Sovjet in Moskou, het nationale
parlement, voor de tweede maal
VILNIUS - Litouwers staan in een postkantoor in Vilnius in de rij om telegrammen naar Sovjet-leider
Gorbatsjov te sturen. Het Kremlin wordt sinds maandag overspoeld met telegrammen en brieven uit
protest tegen Moskou's waarschuwing dat de republiek haar onafhankelijkheidsverklaring van 11
maart intrekt (foto Czarkus SokolovvskaslAP)
PH» w'
De Franse wijnbouw meent dat
niet de zorg om de gezondheid
van de Amerikaanse wijndrin
kers maar zuiver economische
redenen de aanleiding zijn van
het invoerverbod voor Franse
wijn in de VS. Het schimmelwe-
rende procymidone is
volgens EG-normen O
ongevaarlijk. w
Door onzorgvuldigheid tijdens
lasiverk is maandag brand ont
staan in een tank van Olie Ter
minals Vlissingen. De schade
bleef binnen de perken
doordat de brand al
leen binnenin de tank Q
woedde. w
Vijf Russen over de vloer in de
Borselse kerncentrale. De kern-
energie-deskundigen uit de
Sowjet-Unie zijn daar gisteren
begonnen aan een studieweek,
ivaarin veiligheid en betrouw
baarheid van kerne
nergiecentrales voor-
op staat
Of Ruud Gullit de openingswed
strijd van het WK voetbal mee
maakt, is onzeker. Vast staat
volgens de Belgische dokter
Martens echter wel dat de Oran
je-aanvoerder tijdens het WK
nog inzetbaar zal zijn. Mocht Ne
derland de finale ha
len, dan is Gullit
speelklaar.
LUXEMBURG (ANP) - De EG-
top in Brussel heeft in februari
1988 niet alleen besloten om de
graanprijzen te verlagen, maar
ook om de produktie effectief te
beperken. Van dit „dubbelbe-
sluit" is echter alleen het eerste
gedeelte daadwerkelijk uitge
voerd.
Dat schrijft premier Lubbers in
een brief aan de voorzitter van
de Europese Commissie, Jac
ques Delors. Besluiten over
braaklegging van landbouw
gronden, steun voor bedrijfs
beëindiging en inkomenssteun
(Advertentie)
het wetsvoorstel dat republie
ken het recht moet geven zich
van de Sovjetunie los te maken.
De onafhankelijkheidsbeweging
Sajudis in Litouwen, de grote
winnaar van de verkiezingen vo
rige maand, heeft dit wetsont
werp al als repressief van de
hand gewezen.
Vooral van militaire zijde wordt
zeer verbolgen gereageerd op de
activiteiten van separatistische
groeperingen in de verschillende
Sovjet-republieken.
Generaal Michail Moisejev, chef
staf van de Sovjet-strijdkrach
ten, schreef maandag in de Prav-
da dat de nationalistische bewe
gingen een negatieve invloed
hebben op het leger. Hij refereer
de daarbij speciaal aan het wei
geren dienst te nemen in het
Sovjet-leger.
Het aantal dienstplichtigen dat
de oproep om het 'moederland'
te verdedigen negeert, was vorig
jaar acht keer hoger dan in 1985
(6.647 tegenover 837). Moisejev
wond zich er vooral over op dat
deze dienstweigeraars niet wor
den bestraft door de lokale auto
riteiten. Hij noemde in bijzonder
de drie Baltische republieken.
Dagelijks vbn 10-17 uur.
WO. 4 T/M VR. 6 APRIL ÓÓK 19-22 UUR.
Toegangsprijs f 15,-, 's avonds f 10,-.
Gratis Pendeldienst: volg borden Q RAI.
Info: RAI Nieuwslijn 020-5493990.
Trein Toegangbiljetten bij NS-stations.
zijn volgens de brief „óf nog niet
genomen óf nog niet toegepast
óf in onvoldoende mate toege
past. Vroeg of laat leidt deze one
venwichtige situatie tot proble
men in verband met het in stand
blijven van de overproduktie".
(Van onze correspondent)
WASHINGTON - De Ameri
kaanse regering overweegt
haar plannen te wijzigen om de
bestaande korte-afstandsraket-
ten in Europa te moderniseren.
In Europa, vooral in West-Duits
land maar ook in enige andere
landen, staan momenteel 88 lan-
ceerinrichtingen voor Lance-ra-
ketten opgesteld, die een bereik
hebben van 150 kilometer.
De raketten zijn binnen enkele
jaren aan modernisering toe,
maar dat heeft altijd veel verzet
opgeroepen, met name van de
Westduitsers. De Britten en de
Amerikanen hebben zich tot
dusver altijd een voorstander
van modernisering getoond.
Op sleutelposten zittende Con
gresleden hebben het Witte Huis
de afgelopen maanden laten we
ten dat het moderniseringsplan
geen schijn van kans heeft. Ge
zien de ontwikkelingen in Oost-
Europa, en vooral ook de nader
bij komende eenwording van de
twee Duitslanden, is de strategi
sche noodzaak voor modernise
ring drastisch afgenomen.
(Advertentie)
Elke dinsdag en woensdag
hebben we groente en vlees
in de aanbieding
100gLm.591/| QH
albef% heijn
