het geheim van de
duitse keukenprins
VAN KARNTON
TOT MAGNETRON
vrijdagkrant
de vrij(e)dagkrant
8 pepermunt
11 uitagenda
11 expositie
9 tuin na de stormen
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
VRIJDAG 16 MAART 1990
paniek
keukens
pepermunt moet het 'kerkelijk bij
smaakje' verliezen, 'king' elvis
presley verleidt de jonge generatie
tot een greep naar het rolletje bui
ten de kerkbanken.
de uitagenda en de sensualiteit en
melancholie van die argentijnse
dans: „rudolf valentino heeft voor
eeuwig het beeld van de tango
verpest."
De expositie-agenda, de filmwij
zer, muziek van ravel en debussy
en de grens tussen 'kunst' en
'knap': ronald mulliéren reinierde
muynck.
auto
bomen en planten redden na de
stormen; de entree van het huis
als visitekaartje; ford versiert de
sierra met scorpio-trekjes en bmw
laat de 24 kleppen in zijn motoren
zichzelf Stellen. 'Mas Tango'
Een wasautomaat uit 1921 (foto GPD)
In de grote fabriek in
Warendorf heerst een
opvallende rust. Als je
bedenkt, dat er in deze
vestiging ruim 110.000 keukens
per jaar worden gemaakt,
verwacht je een bedrijvigheid
die zich zou moeten
vergelijken met die van een
bijenkorf. De machines
denderen gestaag, waardoor
het verstandiger is om met
oorbeschermers door de
gigantische hallen te lopen,
maar veel personeel is er niet
te zien. En toch werken er in
deze fabriek ruim
negenhonderd mensen.
Een vrouw op een rood fietsje
spoedt zich naar de expeditie.
Daar worden de nieuwe
keukens ingepakt en
vervolgens door middel van
grote transportbanden direct in
de gereedstaande
vrachtwagens opgestapeld.
Maar voordat het zo ver is, zijn
de kastjes, de aanrechten, de
kookeilanden en de ontelbare
laadjes door tientallen handen
gegaan. De kwaliteit van elk
produkt wordt streng
gecontroleerd.
De diverse onderdelen worden
door machines gemaakt, de
afwerking geschiedt met de
hand. Op grote werkbanken
worden de hoekjes geschuurd,
de laklagen geïnspecteerd, de
verbindingen op sterkte getest
en de stelschroeven
aangedraaid. Alles mag door de
nieuwsgierige bezoeker worden
bekeken, alleen de lakafdeling
is taboe.
„Het geheim van de kok",
vrijdagkrant
verklaart directeur Horn. Bij
wijze van uitzondering mogen
we wel een kijkje nemen in de
in aanbouw zijnde
hoogglansafdeling. De nieuwe
hal kost Miele een slordige drie
miljoen gulden, maar als de
trend aanslaat zal in deze
afdeling de komende zeven jaar
een kwart van alle Miele-
keukens van de gewenste kleur
worden voorzien.
„We hebben twee jaar aan het
nieuwe procédé gewerkt", legt
Horn uit. „Maar we hebben dan
ook een glansvorm ontwikkeld,
die dieper, krasbestendiger en
kleurvaster is dan de
glanslakken van de concurrent.
Hoe de lak precies wordt
gemaakt, blijft geheim. Maar ik
wil wel kwijt, dat elk paneeltje
zeven keer door de
glansmachine gaat, voordat het
klaar is".
Eigenlijk had Hom de nieuwe
afdeling links kunnen laten
liggen. Veel valt er namelijk
niet te zien. Er hangen wat
stalen rails aan het plafond
maar dat is dan ook alles. Over
een paar weken wordt de
produktie gestart, maar dan
blijven de deuren voor
pottekijkers hermetisch
gesloten. Alhoewel Miele geen
patent op de nieuwe
lakmethode heeft aangevraagd,
is de directie als de dood dat de
concurrentie het procédé
ontdekt. Er ontstaat zelfs enige
paniek, als de fotgraaf van de
bezoekersgroep even uit het
zicht is verdwenen.
Opvallend is het lage aantal
buitenlandse arbeiders in de
fabriek. Volgens Vijn is dat een
toevalligheid. „Het is in ieder
geval geen beleid", legt hij uit.
„Maar misschien dat er in de
streek rondom Warendorf wat
minder etnische minderheden
wonen dan elders".
Trots toont Vijn een grote lijst
van Miele-jubilarissen. „Veel
werknemers zitten al 25, 40 en
soms zelfs 50 jaar bij het
concern". Daaruit blijkt
volgens de pr-man de goede
werksfeer. Of daardoor
inderdaad de mensen langer
blijven werken dan elders in de
Westduitse industrie zal de
toekomst uitwijzen. De nieuwe
generatie is immers veel
minder honkvast en ook veel
kritischer ingesteld op het
terrein van de
arbeidsvoorwaarden. Zo kent
Miele geen winstdeling. Dat
komt ook, omdat het bedrijf
niet aan de beurs is genoteerd.
En aangezien de vierde
generatie van zowel de familie
Miele als de familie Zinkann
wordt klaargestoomd om in de
toekomst de leiding van het
concern over te nemen, zal het
bedrijf wel in particuliere
handen blijven.
Van de 110.000 keukens die in
Warendorf worden gemaakt,
komen er 2500 terecht op de
Nederlandse markt. „Maar we
verwachten dat dat aantal de
komende jaren behoorlijk zal
groeien", zegt directeur W.
Bloemendal van Miele
Nederland. „Dat komt ook,
doordat de keuken voor de
Nederlander steeds
belangrijker wordt. Je ziet het
in nieuwbouwhuizen, waar het
kookgedeelte al lang niet meer
de sluitpost van het huis is".
„We houden het liefst de gehele
produktie in eigen hand", zegt
Vijn. „Alleen in bijzondere
gevallen wordt een onderdeel
uitbesteed". Zo'n uitzondering
vormt het aanrechtblad voor de
Nederlandse keuken. „In
Duitsland maken we die bladen
van spaanplaat, maar daar
moet de Nederlandse
huisvrouw niets van weten. Zij
is als de dood dat door vocht
het blad wordt aangetast.
Daarom laten we speciaal voor
de Nederlandse markt elders
multiplex-bladen
vervaardigen". Want er is
immers geen betere.
JOAN HAAN
I Te hoeft de naam maar te noemen en bijna
J iedereen weet er aan toe te voegen: „Er is
I geen betere". De slogan van Miele is er als het
I ware ingetimmerd. In dat opzicht geniet de
Duitse apparaten-fabrikant grote bekendheid.
Maar wie daarentegen in de krantenarchieven
duikt, komt de naam Miele nauwelijks tegen.
Het familiebedrijf kent geen beursnotering,
stakingen zijn er nauwelijks geweest en winst
cijfers worden niet verstrekt.
Toch behoort Miele met ruim 13.000 werkne
mers en een omzet die vorig jaar voor het eerst
boven de twee en een half miljard Duitse mark
kwam, tot de grotere concerns in West-Duits-
land. Achter een bekend merk zit dus een onbe
kend bedrijf. Een kijkje bij de Duitse keuken
prins
de economische teruggang
noodgedwongen moesten
saneren, opende Miele een
nieuwe produktiehal in
Gütersloh en startte het bedrijf
met de bouw van compleet
nieuwe fabrieken in Warendorf
en Bielefeld. En toen in het
begin van de jaren tachtig veel
concurrenten opnieuw een
dreun kregen te incasseren
vanwege de terugval in de
economie, opende Miele een
stofzuigerfabriek en boekte het
ene na het andere
produktierecord.
redactie Oostsouburgseweg io
PZC-bijlagen Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. 01184-84000
advertentie en administratie
Terneuzen
Nieuwstraat 22
4531 CW Terneuzen
Tel. 01150-94457
Hulst
Steenstraat 6
4561 AS Hulst
Tel. 01140-14058
Zierikzee
Oude Haven 41
4301 JK Zierikzee
Tel. 01110-15380
opening kantoren
Van maandag tim vrijdag van 08.00 tot 17.00 uur
Vlissingen
Oostsouburgseweg 10
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. 01184-84000
Middelburg
Markt 51
4331 LK Middelburg
Tel. 01180-81000
Goes
Grote Markt 2
4461 AJ Goes
Tel. 01100-31800
Overal in Europa werden er
vestigingen opgericht, vooral in
Nederland. Maar liefst 350.000
Miele-produkten worden er
jaarlijks in ons land afgezet,
variërend van wasmachines tot
magnetrons en van stofzuigers
tot keukens.
Toen in de jaren zeventig de
belangstelling voor
woninginrichting sterk
toenam, besloot Miele een
keukenfabriek te openen in
Warendorf. De hoofdmoot
wordt nog steeds gevormd
door de wasmachines, maar
ook op keukengebied krijgt de
Duitse fabrikant een steeds
grotere vinger in de pap.
miljoen waren gemaakt,
werden uit de handel genomen.
In plaats daarvan werden de
aandacht volledig gericht op
luxe huishoudelijke produkten
en dat bleek aardig te lukken.
Het bedrijfje was op 1 juli 1899
gestart met elf medewerkers,
vier draaibanken en één
boormachine. Nu werken er
ruim 13.000 medewerkers in
zeven grote fabrieken met de
meest geavanceerde
apparatuur. De draaibank is
weliswaar nog niet afgeschaft,
maar het echte grote werk
wordt gedaan door volledig
computergestuurde robots.
Jarenlang richtte Miele zich
alleen op de Duitse consument,
maar begin jaren zeventig werd
de basis gelegd voor een sterke
export. Doordat het bedrijf
sinds jaar en dag een vast
bedrag van de winst reserveert
voor nieuwe investeringen, kon
Miele, toen de oliecrisis
aanbrak, gewoon doorgaan met
de ontwikkeling van nieuwe
produkten.
Terwijl andere bedrijven door
De Miele-karnton bracht Carl Miele op het idee voor de eerste wasmachines: de boerin kon vanaf 1901 de
tobbe verruilen voor een apparaat dat haar was op een vergelijkbare manier behandelde als de melk
(foto P. J. van Veen)
neus van Miele voorbij. Maar
het visitiekaartje was
afgegeven.
Later bleek echter dat de
kosten voor research en het
aantrekken van vakbekwame
ingenieurs zo hoog waren dat
verdere ontwikkeling van de
auto te grote financiële risico's
met zich mee zou brengen. De
Miele-auto is dus een curiositeit
gebleven en reeds lang geleden
.uitgestorven'. „Anders zou die
ongetwijfeld goud waard zijn
geweest voor verzamelaars",
denkt Piet Vijn.
In plaats van de auto gaf Miele
de voorkeur aan de
ontwikkeling van fiets en
bromfiets. Bijna 35 jaar lang
werden er tweewielers in de
fabriek in Bielefeld gemaakt. In
totaal liepen er ruim 1,2 miljoen
fietsen van de band, maar
begin 1960 werd die afdeling
gesloten, omdat die in feite
geheel los stond van de rest van
het bedrijf. Ook bromfietsen en
motorfietsen, waarvan er in
totaal meer dan een half
n een oude korenmolen in
het Westduitse Herzebrock,
n gehucht in de buurt van
jitersloh, knutselde, de
chnisch begaafde Carl Miele
t eerste melkcentrifuge in
par. Negentig jaar geleden,
ijn vriend, de welbespraakte
mdelaar Reinhard Zinkann,
Ing met het ding letterlijk de
ter op en zo werd de basis
legd voor een grote
lultinational, waar vorig jaar
i miljoen huishoudelijke
pparaten van de band
[rolden.
iele is een echt Duits concern.
Ie zo spreekwoordelijke
kindlichkeit straalt van de
[odukten af. Op de eerste
asmachines, die in 1901 het
k'enslicht zagen, stond het er
lfs letterlijk: „Immer besser".
bt was voor de reclameman
en ook niet zo moeilijk om die
osofie te vertalen,
boerderij stond jarenlang
Intraal bij Miele. Het begon
et de melkcentrifuge, al snel
jvolgd door de eerste karnton,
per werden de modernste
|elkmachines door de Miele-
chneuten ontwikkeld. Drie
ar geleden nam het concern
teindelijk afstand van de
grarische sector. „Die paste
let meer in de formule van ons
pdrijflegt de Nederlandse
I-functionaris Piet Vijn uit.
Pe melkafdeling rendeerde
ferigens prima, dat wel.
laardoor kon het ook tegen
En goede prijs worden
Erkocht. Dat geld wordt nu
Istoken in de perfectionering
pn de huishoudelijke
rtikelen. Bij voorbeeld in de
lagnetron-fabriek in Oelde of
p nieuwe glansafdeling van de
pukenfabriek in Warendorf'.
e melksector was de basis
voor de verdere groei en
ontwikkeling van het bedrijf.
De eerste karnton bracht Carl
Miele immers op het idee om
een houten wasmachine te
fabriceren. Nou ja, machine, het
was niet meer dan een ton met
een mechanische roerlepel.
Later werd daar een motortje
aan vastgemaakt en de
wasautomaat was geboren.
Miele ging op zoek naar
nieuwe apparaten waarmee
het leven van de huisvrouw
wat aangenamer kon worden
gemaakt. Na de wasmachine
kwam de geautomatiseerde
mangel (gevolgd door de
centrifuge) en niet lang daarna
verscheen de eerste
strijkmachine op de markt.
Ook andere klusjes werden
onder de loep genomen. Dat
leverde de stofzuiger op en nog
ruim voor de Tweede
Wereldoorlog werd zelfs al een
afwasmachine ontwikkeld.
Die apparaten worden vandaag
de dag nog steeds gemaakt.
Uiteraard in een moderner
jasje, maar het principe is
hetzelfde gebleven. Miele heeft
echter ook produkten gemaakt,
waar menig buitenstaander van
opkijkt. Een Miele-auto, wie
heeft daar ooit van gehoord?
Toch zijn er rond 1911 honderd
van geproduceerd. Miele
verscheen een jaar later met
deze vierzits-automobiel aan de
start in een autorally van
Minden naar Frankfurt. De
auto stevende op de laatste dag
op de eindoverwinning af, maar
werd vlak voor de finish
getroffen door een klapband.
De wagen kantelde en doordat
de voorwielen moesten worden
vervangen, ging de zege aan de
e witgoed-produktiehal anno 1990 (foto GPD)
