PZC
Desinteresse
trijfel
Wist Bazoft soms teveel over
geheimzinnige explosie in Irak?
Televies-kijken
opinie en achtergrond
SATELLIET ONTVANGER
TODAYTV
4
Leipzigers aan het eind van onze krachten
VRIJDAG 16 MAART 1990
Opgetogen
Big Brother
Raket
Geannexeerd
Vertekend beeld
Invloed
Ontrouw
denkwijzer
Imiteren
Origineel Hirschmann
Schotelantenne
Tuner met voorkeuze
Afstandsbediening
Alle merken, draaibaar
Levering en service
door geheel Nederland
Klaar voor de toekomst
PER MAAND
wordt uw eigendom
Bel nu 020-710272/750314 tot
21.00 uur voor een snelle plaatsing.
De Ko(h)lonisatie van de DDR
Van onze verslaggever
Johan Carbol
Toen aan het eind van de
Kohl-voorstelling ook nog
eens het 'Deutschland über Al
les' over Leipzig neerdaalde,
werd het de beeldend kunstena
res Ina Gille teveel. Het bordje
'Helmut, donder op' dat zij twee
uur lang boven haar hoofd had
gehouden, stopte zij met een
driftig gebaar in haar handtas,
en voor de menigte van naar
schatting 125.000 Oostduitsers
had deze 43-jarige vrouw geen
goed woord over.
„Wat een stelletje domkoppen",
foeterde Ina Gille. „Ze gingen
mee met het Westduitse volks
lied. boe. Ze hebben zich al in de
armen van Kohl gestort. Nee, ik
moet niet op deze mensen afge
ven. Ik moet medelijden met hen
hebben. Ze zijn hulpeloos en
daarom voor deze propaganda
machine van de Westduitse
CDU zo kneedbaar. Morgen
komt op deze zelfde plek de
Westduitse FDP-minister Gen-
scher van buitenlandse zaken en
dan zullen we weer diezelfde
poppekast krijgen".
„Maar weet u wat deze menigte
niet in de gaten heeft? Ze heeft
niet door dat ze bezig is de herf-
strevolutie van Leipzig te ver
kwanselen. We zijn hier bezig
ons voor de hele wereld te pre
senteren als een stel hongerlij
ders. Waar is ons zelfrespect als
burgers van de DDR? Heeft onze
vriend Helmut Kohl soms Erich
Honecker verjaagd? Nee, dat
hebben wij gedaan. Wij stonden
elke maandagavond op dit plein
voor het Operagebouw. Waarom
leveren we ons zo schaamteloos
uit aan de Bondsrepubliek?".
De ko(h)lonisatie door de kanse
lier uit Bonn, dus eigenlijk. „Wat
een dommigheid", meent een
man, die ons gesprek van begin
tot eind gevolgd heeft. Hij wil
weten op welke partij de vrouw
zondag van plan is te gaan stem
men. PDS soms, de voortzeting
van de verachte communisti
sche SED? Nu zal hij eens wat
zeggen. „Ons land heeft op z'n
minst 600 miljard Westduitse
marken nodig om de boel een
beetje leefbaar te maken. Ik zeg
u, 600 miljard op z'n minst, maar
rekent u maar op 800 miljard.
Haalt u dat soms even uit de
achterzak? Ons lot is in handen
van mensen als Helmut Kohl. Ik
heb heus wel gezien dat u op uw
vingers floot als de bondskanse
lier het over onze toekomst had.
Maar het zou u sieren als u zich
voortaan wat beschaafder op
stelde tegenover mensen van
wie wij én onze kinderen volko
men afhankelijk zijn".
Nu wordt het de beeldend kuste-
nares uit Leipzig e gortig. Om
ons heen verlaat de massa het
historische plein, waar in de na
zomer van het afgelopen jaar de
aanzet werd gegeven tot de
vreedzame omwenteling in
Oost-Europa.
„Waarom", zo wil Ina Gille op
hoge toon weten, „is het kenne
lijk ook voor u zo vanzelfspre
kend dat de hulp, die wij inder
daad nodig hebben, uit de
Bondsrepubliek komt? Waarom
zouden landen als Japan. Zwit
serland en Holland niet in de
DDR willen investeren? De mas
sa hier wordt week gemaakt met
valse sentimenten over
'Deutschland einig Vaterland'.
Het is net een overval, die inva
sie van al die politici uit Bonn.
Met al hun ervaring in het voe
ren van verkiezingscampagnes
ontnemen zij de burgers in de
DDR de kans over hun eigen toe
komst na te denken".
Ook een paar meter van ons af
wordt door een groepje mensen
heftig gediscussieerd, maar ver
reweg de meeste Oostduitsers in
het stadscentrum van Leipzig
lijken zeer opgetogen over de
toespraak die hün Helmut Kohl
hield. Waarom juist die liefde
voor Kohl. die in zijn eigen Bon
drepubliek bepaald niet als een
groot staatsman te boek staat
en die daar al ruim anderhalf
jaar geen verkiezing meer zon
der nederlaag afsluit?
De 53-jarige Otto Mühlheim
wond er geen doekjes om. „Wie
onder het juk van de SED is
doorgegaan, stemt van zijn le
vensdagen niet meer op de so
cialistische partij. Ik zal zondag
ook zeker niet voor de sociaal
democratische SPD kiezen. Dat
laat ik wel uit mijn hoofd, want
we zijn er niet zeker van dat de
SPD toch niet een coalitie, een
regeringscoalitie zal willen vor
men met de communisten. Het
wordt een alliantie die er dezelf
de opvattingen op nahoudt als
Helmut Kohl: zo snel mogelijk
een herenigd Duitsland, liefst
dit jaar nog".
„Alles hebben we door
staan en nu zijn we aan het eind
van onze krachten. We hebben
zo veel eigen mensen naar de
Bondsrepubliek zien vertrek
ken. en de uittocht gaat nog
steeds door, dat onze maat
schappij allang niet meer func
tioneert,,.
„Loopt u hier in Leipzig eens het
ziekenhuis binnen, u weet niet
wat u ziet. Iedereen doet maar
wat. Familieleden verzorgen de
patiënten, verpleegsters zijn er
bijna niet. Er is een schreeuwend
gebrek aan artsen. Tandartsen
zijn er ook al bijna niet meer hier
in Leipzig".
„Kohl is ook onze bondskanse
lier". meent een ander. „De man
is met die Oder-Neisse grens wat
ongelukkig in het nieuws geko-
Bijval en protest, ernst en ironie bij de menigte in het Oostduitse Leipzig, die de Westduitse bondskanselier Kohl onder zijn gehoor heeft
(foto Arne DedertlAP)
/k weet niet waar het aan ligt,
ik aarzel tussen luiheid en
desinteresse, maar in beide ge
vallen pleit het niet voor de
redacties van de Amsterdamse
kranten, die nog nooit een van
de 'Schokkende Redevoeringen'
hebben nabeschouwd die elke
zondagochtend om 11 uur in Pa-
radiso worden 'heropgevoerd'.
Ener zijn er nu toch al negen ge
weest, van Cicero, Libanius, Ro
bespierre, Van Omnteren, Bos-
suet, Savonarola, Chrysosto-
mus, Abraham Kuyper en Nellie
van Kol. Uitgesproken door de
acteurs Hugo Koolschijn, Ge-
rardjan Rijnders, Jacques Com
mandeur, Ton Lutz, Hans Croi-
set en Kitty Courbois; door de
dichter J. P. Guepin; door de
oud-rector van het Barlaeus
Gymnasium P. Kohnhorst hij
deed Van Ommeren, in 1795 rec
tor van het Amsterdamsch Gym
nasium); of door de donderpre-
kende Carel Alphenaar die
Abraham Kuyper, inclusief
psalmgezang
De ene keer was het pakkender
dan de andere keer, maar alle
keren was het pakkend genoeg
voor een recensie, zou ik den
ken. Maar nee. De Volkskrant,
De Telegraaf, Trouw, Het Pa
rool, NRC Handelsblad toch
ook een halve Amsterdamse
krant),- zij hebben tot nog toe
steeds verstek laten gaan!
Misschien kwam het omdat de
verschillende deelredacties het
ook na lang onderhandelen niet
eens konden worden wie er het
meeste recht op had naar Para-
diso te gaan.
De literaire redactie, omdat de
ze 'Schokkende Redevoeringen'
het boek waarin zij, met com
mentaar van J. P. Guepin, zijn
opgenomen staat al in de Top
Tien Non-Fiction en maakt goe
de kans op enkele vertalingen
ook van literaire waarde zijn?
De toneelredactie, omdat het bij
na iedere week een solo-optre
den van een bekende acteur be
treft in een lastig soort rol?
De politieke redactie, omdat er
in verschillende gevallen sprake
was van beroemde redevoerin
gen van politici, zoals Cicero,
Robespierre, Abraham Kuyper?
De historische redactie, of de
redactie van de vrouwenpagina,
omdat het in het geval van Savo
narola een vastenpreek voor
vrouwen betrof die hij op 17
maart 1498 uitsprak?
Zondagochtend elf uur, een
ideale tijd: je kunt daarna altijd
nog naar voetballen, of naar de
bioscoop, of naar bed. Maar de
critici komen hun bed niet eens
uit: „Het is te kleinschalig, er is
toch geen ruimte voor in de
krant". Wat is er voor kleinscha
ligs aan een project waarin veer
tien schokkende redevoeringen
'heropgevoerd' worden? Toneel
critici zullen vaak genoeg deel
uit maken van een kleiner ge
hoor dan tachtig tot honderd
man. En stel dat de krant er in
derdaad geen ruimte voor zou
hebben, dan is dat eigenlijk nog
schrijnender: ze hóéven niet van
de krant, dus dan gaan ze ook
niet!
Afgelopen zondag hield Kitty
Courbois de rede die Nellie van
Kol op 29 juli 1898 hield over de
Onderlinge Vrouwenbescher
ming. Nellie, 47 jaar toen, begon
meteen goed:
„Wie uwer meent in mij een pleit
bezorgster te mogen zien der
zoogenaamde 'vrije liefde', die
vergist zich. Ik ben geen pleitbe
zorgster van eenigerlei bepaal
den vorm van natuurlijk sexueel
samenleven; wel van de vrijheid
van ieder individu om zijn sex
ueel leven.in te richten naar zijn
beste weten. N aarz ij n bes te
weten,- dat wil zeggen met
inachtneming van alle gevolgen
die de inrichting van zijn leven
op dat gebied kan hebben voor
derden- voor reeds bestaande
en alsnog te scheppen levens".
„De neiging der groote massa
om vormen te verwarren met
motieven en aan formaliteiten
de beteekenis te geven van in-
i i i i ii i i i
Nico Scheepmaker
nerlijk-zedelijke daden,- teekent
zich sprekend af in de verach
ting der maatschappelijk bra
ven voor de ongehuwde moeder
en de onrechtvaardigheid der
wetten jegens het buiten echt ge
boren kind. Trof deze verachting
ook den ongehuwden vader, dan
zouden wij kunnen gelooven
aan uiterst strenge zedelijk
heidsbegrippen, die echter on
danks al hunne bekrompenheid
nog de rechtvaardigheid in acht
namen. Doch nu wordt de be
krompenheid verergerd door
eene even laaghartige als laffe
moraal, die den man toestaat
om hetzij als vrijgezel, hetzij
zelfs als gehuwd persoon, bij
zoovele vrouwen als hem lust
diezelfde reinheid te bezoedelen,
die hij in zijne echtgenoote
eischt als voorwaarde sine qua
non".
Enzovoort. In 1898. Kitty Cour
bois las de rede op adequate wij
ze voor: streng maar rechtvaar
dig. J. P. Guepin meldt in zijn in
leiding dat Nellie van Kol-Por-
rey zich het jaar daarop los
maakte van de Nieuw Malthu-
siaanse Bond, omdat ze inmid
dels toch tot de ontdekking was
gekomen dat de geslachtsdrift
de grootste gesel der mensheid
was en er alleen redding in Jezus
te vinden is.
(Van onze correspondent
Cees van Zweeden in Londen
In de Iraakse media staat
president Saddam Hus-
sayn ook wel bekend als 'de
adelaar wiens grootheid de
hemel van licht vervult'. On
der tegenstanders wordt in
minder poëtische termen
over de man gedacht. Een po
litieke grap over de 'geliefde
leider' kan reeds reden zijn
tot executie.
Wat de Iraans-Britse journa
list Farzad Bazoft vorig jaar
september deed, was in de
ogen van de leider een veel
ernstiger vergrijp. Bazoft reed
in een door verpleegster Daph
ne Parish bestuurde auto naar
het militaire complex al-Is-
kandria om te onderzoeken of
zich daar een grote explosie
had voorgedaan.
Bazofts exercitie was eigenlijk
een tamelijk gewoon journa
listiek onderzoek, dat echter
werd verricht in een heel onge
woon land. Toen hij enkele da
gen tevoren in Irak was aange
komen om de verkiezingen te
verslaan, meldde het dagblad
The Independent dat een ex
plosie bij al-Iskandria aan mo
gelijk 700 mensen het leven
had gekost.
Omdat Bazoft op uitnodiging
van de Iraakse autoriteiten in
het land was kon hij zich de
eerste dagen niet aan het voor
hem uitgestippelde program
ma onttrekken. Onder bege
leiding van enkele zwaarge
bouwde Iraakse 'voorlich
tingsfunctionarissen' reisde
hij af naar Kurdistan om daar
getuige te zijn van het 'demo
cratisch proces'.
Bij terugkeer in Bagdad
maakte hij zijn eerste fout. Hij
belde vanuit zijn hotel de bui
tenland-redactie van The Ob
server op met de vraag of hij
naar al-Iskandria moest gaan.
„Natuurlijk", klonk het aan
gene zijde van de lijn. „Hoe
meer we daarover hebben, des
te beter".
In alle grote hotels in Bagdad
echter worden de telefoons af
geluisterd. Gesprekken met
het buitenland genieten er ex
tra aandacht van de binnen
landse veiligheidsdienst. De
angst voor 'Big Brother' is on
der de meeste in Irak werkza
me journalisten zo groot, dat
de meesten zelfs in de beslo
tenheid van hun hotelkamer
niet over politiek spreken. Al
gemeen wordt aangenomen
dat het Meridien Hotel - waar
tijdens de verkiezingen in juni
en september vele honderden
buitenlandse verslaggevers
waren ondergebracht - is ver
geven van de afluisterappera-
tuur.
Dat Bazoft er niettemin in
slaagde om al-Iskandria te be
reiken en er binnen te komen
onder het voorwendsel dat hij
een arts was, was derhalve een
knappe prestatie. Een televi
sieploeg van ITN uit Londen
wist met een gehuurde auto
niet verder te komen dan de
poorten van de hoofdstad.
Het doodvonnis en de snelle
executie van Bazoft hebben
het vermoeden doen rijzen dat
de journalist bijzonder inte
ressant materiaal in handen
had gekregen. Ook de bizarre
celstraf voor de Britse ver
pleegster Dapne Parish, die 15
jaar kreeg alleen maar omdat
ze Bazoft in haar auto naar al-
Iskandria had gereden, wijst
daar op.
De explosie bij al-Iskandria
werd het eerst opgemerkt door
Amerikaanse satellieten. De
Amerikanen maakten het
nieuws niet gelijk wereldkun
dig, maar enige dagen later be
gonnen in de Egyptische
hoofdstad Cairo Iraakse vlieg
tuigen te landen waar eindelo
ze rijen doodskisten uit kwa
men. De lijken werden onver
wijld naar het Maadi Zieken
huis gereden, dat voor die ge
legenheid gesloten was ver
klaard voor gewone patiënten.
Waren Egyptische technici be
trokken geweest bij de werk
zaamheden in al-Iskandria?
Niemand kon de geruchten be
vestigen; bekend was alleen
dat Egypte tijdens de bloedige
Golfoorlog steeds pal achter
Saddam Hussayn had ge
staan.
In december, drie maanden na
de arrestatie van Bazoft, ver
baasde Irak vriend en - vooral -
vijand met de lancering van
een intercontinentale raket.
Het wapen had een reikwijdte
van 3800 kilometer en kon
daarmee doelen in zowel Euro
pa als de Sovjetunie treffen.
De gedachte om in het
schootsveld te liggen van de
Iraakse artillerie, sprak niet
ieder land meteen aan. Irak
had tijdens de Golfoorlog be
wezen geen scrupules te heb
ben over het gebruik van che
mische wapens en zelfs voor
intern gebruik tegen de Koer
den had Hussayn al eens gif
gassen gebruikt. Maar de
grootste angst van de buiten
wacht betrof een mogelijk
kernwapen.
Een van de landen die zich het
meest bedreigd voelden, was
Israël. In 1981 had de Israëli
sche luchtmacht in een spec
taculaire actie al eens een
Iraakse nucleaire installatie
bij Basrah platgegooid, maar
sindsdien waren de geruchten
over een Iraakse kernbom
toch weer opgedoken.
Of Farzad Bazoft materiaal in
handen had gekregen die deze
geruchten versterkten of be
vestigden, is een geheim dat
hij met zich meeneemt in zijn
graf.
Journalisten van de Observer demonstreren in Londen voor de Iraakse ambassade na het berichl
over de executie van Farzad Bazoft (foto Johnny Eggit/AFP)
men, maar hij bedoelt het niet zo
kwaad. Wij Duitsers willen nooit
meer oorlog, wij willen in vrede
leven en gelukkig zijn. Zijn wij al
niet lang genoeg gestraft voor
onze fouten in het verleden? Ons
volk is te veel jaren gescheiden
geweest. Wij Oostduitsers heb
ben in een getto geleefd. En
neemt u deze dagen vooral deze
stad Leipzig eens in u op. De ver
krotting is hemeltergend. De
helft van de woningen is van
vóór 1920. Vier op de vijf huizen
missen een bad. In sommige wij
ken hebben de mensen hun toi
let nog buiten. Dit is ar
moede".
In het centrum van Leipzig is
van die armoede niet veel te
merken. Helmut Kohl treedt op
in een stad die in elk geval wat
betreft het hart al praktisch
geannexeerd lijkt door de West
duitse zakenwereld. Het is dat
we nog vele Trabants voorbij ho
ren pruttelen, anders zouden we
ons zelfs in de Bondsrepubliek
wanen. Vanwege de Leipziger
Messe staan overal in het cen
trum van Leipzig slordig Merce-
dessen en BMW's geparkeerd.
In de hotels valt alleen in West
duitse marken te betalen. Eén
overnachting in een tweeper
soons kamer kost 400 D-mark,
dat is meer dan 400 Nederlandse
gulden en - tegen de koers op de
grenswisselkantoren - 1200
Oostduitse marken. Een nachtje
slapen in welk hotel in Leipzig
dan ook kost meer dan de ge
middelde Oostduitser per
maand verdient.
In deze keiharde zakenwereld
verscheen woensdag Helmut
Kohl, klaar om de DDR over te
nemen. „We beginnen het hier al
te leren", bevestigde iemand uit
de menigte op het plein voor het
Operagebouw. „Eén pilsje kost
normaal 3 Ostmark, maar nu
met die Messe 5 Westmark. Dat
is 15 Ostmark en is vijf keer zo
veel als normaal. Maar wat wilt u
met ruim 1000 Westduitse stand
houders deze keer op de Leipzi
ger Messe. Wij wetenniethoelang
de Duitse eenwording nog op
zich laat wachten. We weten wel
dat de Westduitse zakenwereld
grote interesse voor de DDR aan
de dag legt en dat we nu geld
kunnen maken. Wie kan ons dat
thans kwalijk nemen? We
zijn veertig jaar lang door onze
leiders bedrogen en voorgelo
gen. En niemand van ons weet
wat er precies gaat gebeuren".
(Door René Diekstra)
De techniek van de liefde
bedrijven had mijn volle
aandacht, en het was via de film
dat ik leerde hoe een meisje op
haar oren, in haar nek, op haar
wangen, en vooral natuurlijk op
haar mond te kussen".
Dit citaat komt uit het dagboek
van een jongeman, die deelnam
aan een studie die in 1933
werd uitgevoerd over het onder
werp Films en Gedrag. Toen al
bleken jonge mensen allerlei
seksuele 'vingerwijzingen' in de
bioscoop te verzamelen. Sinds
die tijd zijn er nogal iaat visuele
voorlichtingsbronnen bij geko
men. zoals de televisie, de video,
en niet te vergeten de werkelijk
overstelpende hoeveelheid ero
tische tijdschriften.
Maar niet alleen het aantal
bronnen is vermeerderd, ook de
hoeveelheid seks die per bron
ivordt afgescheiden is sterk toe
genomen. In populaire televisie
series, zoals soap opera's, is het
aantal en de duur van seksuele
items (praten over, of het bedrij
ven van seks) sinds 1980 meer
dan verdubbeld. Dynasty voert
de lijst aan met gemiddeld 10
seks-items per uur, terwijl de
bravere Cosby Show en Family
Ties zich beperken tot 2 a 3 van
dit soort items.
Films hebben gemiddeld meer
seks aan boord dan televisiese
ries. Uit onderzoek in de Ver
enigde Staten blijkt dat vooral
films met een stevige seksuele in
houd 'alleen geschikt voor vol
wassenen'), bijzonder populair
zijn bij 15- en 16-jarige jongeren.
De helft van hen ziet kans, al dan
niet stiekem, om in de bioscoop
of op de video de meest populai
re 'hete'films van het jaar onder
ogen te krijgen. Voegen we daar
het inkijken van bladen met
'zachtere' of 'hardere' seks bij -
niemand weet precies hoeveel
en hoe intensief jongeren dat
doen - dan is wel duidelijk dat
jongeren een aanzienlijke hoe
veelheid ingeblikte seks consu
meren. Dagelijks zo'n 5 tot 10
porties, waarvan sommige in
kingsize-vorm.
Er is ook onderzoek naar ge
daan hoe seks door de televisie,
de film en de bladen doorgaans
wordt gebracht. Daaruit blijkt
dat de media ons bepaald een
merkwaardig en vertekend
beeld presenteren. Samengevat
komt dat hierop neer: onge
trouwde hetero-seksuele paren
doen het veel, zo'n vier tot acht
keer vaker dan getrouwde man
nen en vrouwen, en van anticon
ceptie hebben ze nog nooit ge
hoord, daar praten ze niet eens
over, want vrouwen worden
toch zelden of nooit zwanger.
Trouwens mannen noch vrou
wen lopen ooit geslachtsziekten
op en als dat wel gebeurt zijn het
prostituées of homo's. Die laat-
sten komen trouwens al hele
maal niet of nauwelijks voor en
het is ook niet in de haak om het
over ze te hebben, want het zijn
zielepoten, slachtoffers van ge
weld (bijvoorbeeld van 'poten
rammers') of het zijn zelf schur
ken. Tenslotte, seks is eigenlijk
alleen maar bedoeld voor jonge
mensen, die een beetje naar be
horen gebouwd zijn.
De invloed die deze voorstelling
van seksuele zaken heeft op
(vooral jongekijkers, is be
paald niet gering en in sommige
opzichten zelfs zeer verontrus
tend. Een paar onderzoeksre
sultaten om dat te illustreren.
Als middelbare schoolmeisjes
naar een uitzending als Char
lie's Angels kijken, waarin uit
sluitend bolblits-mooie vrouwen
de wereld bevolken, blijken ze
daarna uiterlijke schoonheid
veel belangrijker te vinden voor
hun zelfvertrouwen en hun kans
aan de man te komen
Bij jongens heeft het kijken naar
zo'n 'mooie-stukken' serie als ef
fect dat ze de meisjes uit hun om
geving in de volgende uren min
der aantrekkelijk gaan vinden
dan tevoren en dat ze die meisje
ook minder attractief vinden
dan de jongens die niet zo'n uit
zending hebben gezien. Dat lot is
ook de vriendinnen of de echtge
notes beschoren van jonge man
nen die, al is het maar kort, naar
(half-)naakte vrouwen hebben
gekeken op de televisie of op de
uitklappagina van Playboy en
Penthouse. Je moet dus wel een
knallende hekel aan jezelf heb
ben als je braaf naast je grote
vriend op de bank blijft zitten,
terwijl hij lekkerbekkend zit te
'televiezen'.
Uit onderzoek blijkt ook dat jon
ge mensen hun eigen seksm
ervaringen als minder bevret
gend gaan beleven als ze seri
zien waarin de echte man
vrouw worden voorgesteld
seksuele turnkampioenen die
sterren van de hemel geniet
als ze met hun vrije oefeningi
zig zijn. De kans datjonggehn
den vervolgens ieder voor jj
het ruime sop kiezen is niet he
maal denkbeeldig.
Onlangs zijn een aantal expe
menten gedaan waaruit blij
dat jonge mannen en vrouw
die f.lms bekijken met een
aangezette seksueel-sensuele j
houd, waarbij niet op een pa
ner meer of minder wordt geh
ken, veel minder zwaar gaan t
len aan seksuele ontrouw dan
tevoren deden en dan jon
mensen doen die dit soort fit
niet hebben gezien. Maar
meest alarmerend naar mi
mening zijn de uitkomsten n
studies die aantonen dat
zien van een uur zachte oftu
minuten harde porno over et
periode van zes weken bij jont
mannen schijnt te leiden tot t
verschilligheid ten opzichte vt
de seksuele gevoelens van vro
wen en de neiging om verkrac
ting af te doen als iets waar
i i iii i i i i ii
toch niet zoveel drukte oi
hoeft te maken.
Er zijn mensen die zeggen dat
aan dit soort onderzoeksge
vens niet al te zwaar moeten
len. Vanaf een jaar of twaalfz
den jongeren meestal al
goed weten wat wel en niet
listisch of normaal is, waarde
ze de dingen die via de buis of
bioscoop worden gebracht
de nodige korrels zout nem
Maar die gedachte is wat al
gemakkelijk en simplistisch,
is namelijk een heel belangh)
verschil tussen hoe we aan om
ideeën en ons gedrag op seksi
eel terrein komen en hoe dat
andere gebieden gebeurt
Veel van onze opvattingen eng
dragspatronen - lezen, schr,
ven, netjes eten, spreken, roke
drinken, autorijden enzovoorts
leren we door het direct obsen
ren en imiteren van het gedm
van mensen om ons heen. Mat
met seksualiteit ligt dat wat
ders. Kinderen doen hun ideêt
hier niet op door observatie v
of deelname aan seksuele activ
teiten van anderen. Seksue
voorlichting gebeurt in een m
gezin of op een keurige school
eenmaal niet in de vorm va
aanschouwelijk onderwijs in
ouderlijke slaapkamer of in h
practicumlokaal.
Volwassenen zijn er meestal oo
bepaald niet dol op om aanjoi
geren uit te leggen of voor
doen hoe zij precies te wer
gaan. Voor veel jongeren zij
leeftijdgenoten een bron
seks-informatie, maar die a
vaak al even slecht geinfo
meerd als zij. Bovendien
jongeren niet zo maar even aa
hun ouders of vrienden vertelle
dat ze op dit punt onwetend
onervaren zijn, onder meer
angst belachelijk te worden g
maakt. Het gebrek aan ander
directe voorlichting en hetfe
dat de televisie of het witte doe
je niet uitlacht voor wat je ze
nog niet wist, betekent dat dei
media een grote invloed kunne
hebben op de ideeën over ho
waar, wanneer en met wie je wa
mag, of moet kunnen.
Dat geldt niet alleen voorjongi
ren maar vaak evengoed voo
ouderen. De man of de vroui
met een seksuele ervaring di
niet veel verder reikt dan watt
tot nu toe gedaan is met die
partner, heeft zich natuurlijk
vaak afgevraagd hoe het er no
precies bij anderen aan toegaa
Bij onvrede, onzekerheid of gt\
brek aan informatie kan wat
buis, doek of blad voorschotelti
gemakkelijk de persoonlijb
seksstandaard worden. Omdol
vrouwen en mannen vaak vel
schillend kijken (vrouwen lieve
naar seks 'ingebed' in liefdesre
laties en mannen naar seks n
blote actie, avontuur en agrts\
sie), kan die standaard zo ttf]
eenlopen, dat de een de daado
bij het beeld wil voegen als ii
ander die knop nog lang niet oi
heeft. Of anders gezegd: Pin-ui
op de buis, de Pin-eut thuis.
(Advertentie)
5%
