UHATSnSTOPI
Barbara Woof houdt vooral van licht
Haitink dirigeert Concertgebouworkest
Kijk,
kelderrestanten
bij Gall Gall.
CPOID
kunst en cultuur DONDERDAG 11 JANUARI 1990
Studentenorkest in Middelburg
Met Savuka naar Nederland
Wie wat van wijnen weet, weet dat kelder
restanten de moeite van een bezoekje waard
zijn. Wij raden u dan ook aan snel even bij uw
Gall Gall te gaan kijken. Daar staan nu veel
wijnen voor verrassend kleine prijzen met
10% korting. Houders van onze wijnklanten
kaart krijgen zelfs 20%. Een goede reden om
ook kaarthouder te worden.
Afwisseling
Vluchtig
Agressiever
Lirujzrie-sfiozv
Nvt (Bodies
Veronica's Countdown Café Live met
Qruppo Sportive en The Scene
1
The Psychedelic Furs is
een Britse postpunk
band, die in 1980 sterk debu
teerde maar het daarna a la
Kemkers nooit heeft waar
kunnen maken. Het viertal
vlamde in 1984 nog even op
met de elpee Mirror Moves,
een optimistisch buitenbeen
tje binnen het sombere
Furs-idioom. Vervolgens
verviel de groep weer in
slappe aftreksels van het op
zich interessante debuut.
Ook op de nieuwe cd Book Of
Days gaan de Furs op herha
ling. De bekende, dichtge-
plamuurde gitaarmuur en
de sombere, slome zang van
Richard Butler bewerkstelli
gen een zwaarmoedigheid,
die op de schaal van Nick
Cave amper te meten is.
Kom kom, nog tien jaar te
gaan voor het fin du siècle.
We halen 2000 wel.
Book of Days lijdt vooral on
der een gebrek aan goede
songs. De cd mist een hit als
Pretty in Pink. op basis
waarvan John Hughes een
film maakte, die de Furs on-
Vlak voor het verstrijken
van 1989 verscheen bij
platenmaatschappij Dureco
het tweede album van Gypsy
Kings, getiteld 'Mosaique'.
De LP/CD zou, zo vermeldde
het begeleidende persbe
richt, de wintermaanden een
warme gloed geven.
Daarmee is niet teveel ge
zegd. Het is even wennen, de
ze door flamengo overheer
ste mengeling met verder
salsa, rumba en westerse
klanken. Toch maken de
Gypsy Kings - zes zigeuners
uit het Franse Arles - zeer
toegankelijke muziek. Dat
bewijst in de eerste plaats de
hit 'Bamboleo' en, in iets
mindere mate, het van 'Mo
saique' getrokken 'Volare'.
Deze bewerking van dit oude
nummer - tientallen jaren
geleden met als oorsponke-
lijke titel 'Nel Blue Dipinto
Di Blue' uitgebracht door
Catharina Valente, maar
vooral bekend geworden in
der de aandacht van een
breder publiek bracht. Zan
ger Richard Butler komt
daarbij zeikerig over, vooral
in het ronduit slechte titel
nummer. Dat hij geen Mi
chael Stipe (R. E. M.) is, is tot
daaraan toe, maar de ma-
jeurladders die hij over een
mineurbegeleiding zingt,
klinken mij allerminst zui
ver in de oren. Vocaal is het
af en toe gewoon vals.
Nummers als Torch, vanwe
ge de afwijkende cello-bege-
leiding, en House vormen
een positieve uitzondering,
maar dat is op tien liedjes
niet meer dan een doekje
voor het bloeden. The Psy
chedelic Furs ontberen de
zeggingskracht en de fris
heid van nieuwe Britse
bandjes als The Wedding
Present of The Wonder Stuff.
Van Book of Days krijg je
spontaan een winterdepres
sie. Wie zit daar op te wach
ten?
F.B.
The Psychedelic Furs -
'Book of Days' (CBS)
de uitvoering van Rocco
Granata - had overigens,
ondanks de blijkbare hitge
voeligheid, wat mij betreft
achterwege mogen blijven.
Het is het zwakste van 'Mo
saique' en doet afbreuk aan
de zigeunersfeer die de plaat
oproept.
De akoestischegitaar
speelt de belangrijkste rol in
de muziek van de Gypsy
Kings. De groep telt maar
liefst vijf gitaristen, die er
met veel enthousiasme 'te
gen aan gaan'. 'Mosaique' is
daardoor een plaat die blijft
boeien en waar - door de
mengeling van muziekstijlen
- steeds iets nieuws valt te
ontdekken. De groep maakt
dit jaar een toemee door on
der meer Europa. Hopelijk
krijgt ook het Nederlandse
publiek de kans de Gypsy
Kings aan het werk te zien.
H. V.
Gypsy Kings - 'Mosaique'
(Dureco)
Bernard Haitink gaat het Ko
ninklijk Concertgebouworkest
in Amsterdam weer dirigeren.
Op korte termijn spreekt de di
rectie van het orkest met Hai
tink over een aantal gastdirec-
ties.
Het contact met de dirigent die
in april 1988 het Concertge
bouworkest voor de laatste maal
leidde, is gelegd tijdens de plech
tigheid rond zijn benoeming tot
eredoctor van de Amsterdamse
universiteit.
Sjoerd van den Berg, perschef
van het Concertgebouworkest,
zei woensdag dat er nader over
legd zal worden over data en het
aantal concerten dat Haitink
voor zijn rekening zal nemen.
Van den Berg ontkent dat Hai
tink sinds zijn vertrek nooit eer
der is gevraagd als gastdirigent
bij zijn voormalige orkest op te
treden.
'Voordat hij ons verliet hebben
wij al met hem gepraat over de
mogelijkheid van gastdirecties.
Maar daarop is hij toen niet inge
gaan'.
'Ook daarna is er nog met hem
overlegd, zonder concrete resul
taten'.
In het blad Folia van de univer
siteit van Amsterdam verklaart
Haitink 'nogal bitter' gestemd te
zijn dat de directie van het or
kest destijds zonder overleg met
hem besloot dat gastdirecties in
Amsterdam niet mogelijk waren
in combinatie met zijn werk
zaamheden voor onder meer het
Glyndebourne Operafestival in
Engeland.
Het Nederlands Studenten Orkest (NSO)
maakt van 14 tot en met 23 januari zijn 38ste
tournee door ons land. Vrijdag 19 januari is de
beurt aan Middelburgzvaar 's avonds in de
Concert- en Gehoorzaal gespeeld wordt.
Het orkest concerteert deze keer onder super
visie van Roelof van Driesten, chef-dirigent
van het Nationaal Ballet Orkest en nog on
langs gastdirigent bij het Zeeuws Orkest.
Ook nu brengt het NSO een aantrekkelijk en
afwisselend programma. Na Canzone van de
uit Australië afkomstige en thans in Nederland
woonachtige componiste Barbara Woof (1958-
begeleidt het NSO de pianist Frank van de
Laar in het Pianoconcert van Schumann. Van
de Laar behoort tot de meestbelovende jonge
musici van dit moment. Hij won in 1988 op over
tuigende wijze het Postbank-concours.
Na de pauze treedt het NSO in volle bezetting
aan om de Vijfde Symfonie van de Russische
componist Dmitri Sjostakovitsj ten gehore te
brengen. De opbrengst van de tournee komt
ten goede aan gehandicapte studenten, die op
deze manier in staat worden gesteld hun studie
te voltooien.
Tot de vaste punten van elk
NSO-programma behoort
iet nieuwe stuk, dat in de regel
;eschreven wordt door een in
>ns land wonende componist.
Jitmaal is de keus gevallen op
larbara Woof, die in 1981 naar
Nederland is gekomen. Momen-
eel doceert zij geschiedenis en
inalyse van de hedendaagse
muziek op de afdeling muziek
technologie van de Hogeschool
van de Kunsten in Utrecht. Hoe
wel Barbara Woof in Australië
haar basisopleiding heeft geno
ten, maakt zij er geen geheim
van, dat haar contacten met de
componisten Jan van Vlijmen
en Jan Boerman van doorslag
gevend belang zijn geweest.
(Advertentie)
Barbara Woof thuis. In haar klei
ne kamer liggen de partituren,
cassettebandjes en grammo
foonplaten hoog opgestapeld.
De grote werken van Messiaen,
de opera Die Soldaten van Zim-
mermann, de symfonieën van
Hartmann en ook tal van stuk
ken van Nederlanders staan
naast elkaar.
„Je muzikale smaak verandert
natuurlijk constant", begint
Woof, „maar er zijn toch wel een
paar componisten, die mij op de
één of andere manier blijven
boeien. Zo is Berio in mijn ogen
een genie. Met name stukken als
Epifanie, Points on the curve to
find en niet te vergeten de Sinfo-
nia zijn fenomenaal. In Coro her
haalt hij zichzelf teveel, ook al
blijf je toch gefascineerd luiste
ren, gewoon omdat hij hoe dan
ook een enorme vakman is en
blijft".
„Toch vind ik het moeilijk om
mijn favoriete componisten te
noemen. Is het niet veel beter
om het over bepaalde stukken te
hebben? Ik vind lang niet alles
van Stockhausen overtuigend.
Die libretti van zijn opera's met
al die hocus pocus, daar kan ik
niet mee uit de voeten. Maar de
muziek is geniaal. Die twee za
ken moetje dus zien te scheiden.
Zoiets als Kathinka's Gesang is
bij voorbeeld schitterend".
„Er wordt in Nederland veel en
goed gecomponeerd. Stukken
Barbara Woof (foto GPD)
als De Staat en De Tijd van Louis
Andriessen intrigeren me. En de
Quaterni van Jan van Vlijmen,
die helaas nooit meer gespeeld
worden en dat is heel onterecht.
Waar ik echter minder affiniteit
mee heb is de muziek van com
ponisten, die nogal reeht-toe-
recht-aan in vierkwarts-maat
componeren. Dat hoekige ligt
mij van huis niet zo, hetgeen
overigens allerminst betekent,
dat ik de vierkwartsmaat zou
schuwen, integendeel. Alleen ik
gebruik die maatsoort niet op
een symmetrische manier. Ik
vind afwisseling juist ook in rit
misch opzicht heel belangrijk".
De titel van je nieuwe stuk
Canzone roept associaties op
met het verleden, in het bijzon
der de late renaissance-muziek.
„Dat klopt. Canzone betekent
behalve lied ook vers. Wanneer
je dat ent op de canzones uit de
16de en de 17de eeuw, dan krijg
je het beeld van een stuk, dat uit
korte melodische zinnen is opge
bouwd. Het is dan ook precies
dit element, dat in mijn Canzone
een belangrijke rol speelt".
- Bovendien citeer je, stilistische
gesproken, ook een letterlijke
canzone.
„Inderdaad, met dien verstande,
dat ik dat met mijn eigen noten
materiaal doe. Maar je hebt ge
lijk, want dit is een heel duidelijk
punt in dit stuk, dat overigens
voor de luisteraar zeker goed
hoorbaar zal zijn. Het is te her
kennen aan een dubbelkoor be
staande uit aan de ene kant ta
melijk ingewikkelde accoorden
voor de strijkers en aan de ande
re de glansrijke klanken van de
koperblazers. Dat is het keer
punt van Canzone. Was er tij
dens de eerste helft sprake van
bovenal solistische melodische
lijnen; hierna ligt het accent spe
ciaal op de dichte harmonieën
voor het strijkorkest, waarin de
melodie als het ware steeds meer
wordt ondergedompeld."
„De opengewerkte structuur is
heel belangrijk. Bovendien: ik
houd van lichte kleuren en daar
heb ik bij de orkestbezetting na
tuurlijk ook rekening mee ge
houden. Voorts verspringen de
melodische frasen regelmatig
van instrument naar instru
ment. Wat je dus krijgt zijn flit
sende geluiden. De muziek is ge
spannen, heel vluchtig, maar
zonder climax."
- Desondanks geeft het parti
tuurbeeld naarmate het stuk
vordert een toenemende com
plexiteit te zien.
„Dat wel, maar de toename van
die complexiteit gaat gepaard
met steeds subtieler worden dy
namische schakeringen en bij
een climax denk je toch aan een
expansie van geluid. Wat ik nu
een leuke speling van het lot
vind, is dat mijn verhouding tot
de Vijfde Symfonie van Sjosta
kovitsj - let wel: ik bedoel dit
geenszins als een waarde-oor-
deel hoor! - voor wat dat laatste
betreft precies omgekeerd even
redig is".
Maarten Brandt
Advertentie
Zangeres Frédérique van I've got the Bullets.
Eén van Nederlands bekend
ste popgroepen treedt morgen,
vrijdag, op in uitgaanscentrum
De Piek in Vlissingen. I've Got
the Bullets brengt, onder aan
voering van zangeres Frédéri
que Spigt, een paar uur stevige
rhythm blues.
De groep bestaat tegenwoordig
uit behalve de opvallende zange
res Tijn Smit (keyboards), Jan
de Ligt (sax/keyboards), Ocki
Klootwijk (bas/achtergrond
zang), Paul Kraemer (gitaar) en
Ronald Oor (drums).
The Bullets maakte in 1986 het
platendebuut met een album,
dat de groepsnaam kreeg, in
1988 gevolgd door 'Wounded'.
Het optreden in De Piek begint
om 22.00 uur.
In de concertzaal aan de Sin
gelstraat in Middelburg vindt
zaterdag een pop- en dansfesti-
val plaats waarvan de opbrengst
ten goede komt aan de hulpactie
voor Roemenië. Het publiek
lkan vanaf 19.30 uur terecht in
de zaal, waar om 20.00 uur de
opening van het festival plaats
vindt. Vijf minuten daarna be
gint het eerste optreden in de
tussenzaal. Dat wordt verzorgd
door Sandy Road, een Zeeuwse
band die borg staat voor wat
men noemt gezelligheidsmu-
ziek. In de grote zaal begint om
20.45 uur het optreden van B-
Sharp en om 22.00 uur is in de
tussenzaal de dansgroep Vranje
te zien. Rock Balloon treedt
vanaf 22.30 uur op in de grote
zaal en Sandy Road is vanaf
23.45 uur andermaal te zien in de
kleine zaal. Earthquake Roody
and the Trembling Walls zorgen
vanaf 24.45 uur voor de muzika
le uitsmijter van het festival.
De idealen van Johnny Clegg
(Door Louis Du Moulin)
De twee hoofdstromen in
zijn reusachtige spraakwa
terval zijn vooral van kunstma
tige aard. Muziek is voor de
Zuidafrikaanse zanger Johnny
Clegg immers nauwelijks te
scheiden van politiek. Hoe kan
het ook anders als je getooid
bent met de eervolle bijnaam
'Blanke Koning van de Zulu-
rock'?
Met Johnny Clegg - 36 jaar gele
den geboren in Engeland, maar
vanaf zijn zevende opgegroeid in
Johannesburg - loopt Neder
land in feite een beetje achter.
Elders in Europa en ook in de
Verenigde Staten heeft de voor
malige antropoloog de afgelo
pen jaren al een redelijke be
kendheid opgebouwd, maar in
ons land zijn z'n eigenzinnige op
vattingen over het vermengen
van de traditionele Afrikaanse
cultuur met moderne Westerse
pop nog geen gemeengoed.
Vreemd eigenlijk, tegen de ach
tergrond van de grote populari
teit van verwante, maar veel la
ter begonnen 'onderzoekers' als
Peter Gabriel, David Byrne en
Paul Simon.
Johnny Clegg zelf wijt die regio
nale achterstand voor een be
langrijk deel aan de nonchalan
ce van zijn platenmaatschappij
EMI, die tot dusver twee albums
van hem en zijn begeleidings
groep Savuka (ofwel We zijn ont
waakt) heeft uitgebracht: 'Third
World Child' (1987) en 'Shadow
Man' (1988). Met ingang van het
op stapel staande 'Cruel Crazy
Beautiful World' - welgeteld zijn
dertiende langspeler - zal de
noodzakelijke ruggesteun ech
ter danig worden opgevoerd,
weet de man die in zuidelijk Afri
ka ook wel de 'nieuwe Dylan'
wordt genoemd.
..Bij EMI is men er eindelijk van
doordrongen dat er als er agres
sievere promotie wordt bedre
ven ook veel meer voor me inzit.
Ik maak nu eenmaal geen main-
stream-rock, die vanzelf ver
koopt. Begrijp me goed, ik zal de
laatste zijn om te beweren dat
mega-stardom haalbaar is. We
zijn geen hitsingle-groep en we
willen ons ook niet werpen in een
competitie met allerlei disco- en
dansclub-bands, maar er is ze
ker een grotere markt. Ik durf
dat af te meten aan de enorme
mogelijke invloeden van buiten
af."
Daarnaast was en is Paul Simon
natuurlijk een opportunistische
buitenstaander zonder de poli
tieke idealen, die Johnny Clegg
al zo'n kleine twintig jaar propa
geert en die neerkomen op een
vreedzame multiraciale en mul
ticulturele samenleving in heel
Afrika. Op 'Cruel Crazy Beauti
ful World' hanteert hij daarbij
weer de methode, die hem in het
verleden (soms) aanvaringen
met de autoriteiten heeft be
spaard: het protest via een om
weg. Zoals in de bloedstollende
epiloog 'Warsaw 1941', waarin
het verraad de vriendschap tus
sen twee jonge joodse verzets
strijders op de proef stelt.
„In Zuid-Afrika bestaat de neiging om de politieke situatie daar als iets heel exclusiefs te beschouwen,
Johnny Clegg (tweede van rechts):
maar dat slaat nergens op."
hoeveelheid shit, die met zorg
wordt rondgestrooid en blijft
plakken."
Johnny Clegg zal zich dit jaar
optimaal inzetten om zijn faam
te doen groeien. Als bewijs daar
voor mag de acceptatie gelden
van de 'in de maag gesplitste'
promotietrip van vijf weken als
aanloop tot een acht maanden
durende wereldtoernee, die hem
op 13 februari in het Utrechtse
Vredenburg moet brengen. Niet
temin is hij nog steeds selectief
in het aanvaarden van succes.
„We blijven van ons publiek de
nodige inspanningen vragen.
Lui die zich als baby's passief op
stellen onder het motto 'Ok,
voed me maar, want ik heb hon-
ger', daar hebben we weinig aan.
We moeten mensen hebben die
hun betrokkenheid tot uitdruk
king brengen, zodat we echt tot
een gezamenlijke belevenis kun
nen komen. En dat kan echt al
leen als men zich wil verdiepen
in meer dan slechts drie akkoor
den plus een rockgitaar. Wie dat
doet is ook voorlopig niet klaar.
Door de inbreng van de verschil
lende talen en culturen zitten er
zoveel aparte ervaringslagen in.
In dat opzicht zijn we beslist
uniek."
Vandaar dat de voor het gemak
vaak gemaakte vergelijking met
'nakomer' Paul Simon (lees:
diens album 'Graceland') naar
zijn mening volkomen mis
plaatst is. „Paul heeft zijn inspi
ratie geput uit de muziek van de
townships in de jaren vijftig en
zestig. Die sound was op dat mo
ment in Zuid-Afrika helemaal
uit de mode, maar is vervolgens
via zijn verkenningen weer flink
opgeleefd. Wat hij deed leek
meer op wat ik met mijn vorige
groep Juluka deed, dan wat ik
nu doe. Ik sta met Savuka volle
dig in het heden. Anders dan hij
ga ik ook veel vrijer te werk: ik
heb nooit een echt concept, een
strategie. Ik sta altijd tot het
eind van de rit open voor alle
„Wat ik met dat nummer wil zeg
gen is dat het gevecht op leven
en dood er altijd is geweest. In
Zuid-Afrika bestaat namelijk de
neiging om de politieke situatie
daar als iets heel exclusiefs te
beschouwen, maar dat slaat na
tuurlijk nergens op. De keuzes
waarvoor iedereen wordt ge
steld zijn zo oud als de mensheid
zelf," aldus Johnny Clegg, door
voornoemd prachtnummer aan
gezet door zijn favoriete schrij
ver Cseslaw Milosz, de Poolse
Nobelprijswinnaar van 1980.
Ooit toonde hij zich een ras-opti
mist door te verklaren dat hij
heilig geloofde in een oplossing
van het apartheidsprobleem.
Door de recente ontwikkelingen
is voor diezelfde stelling inmid
dels veel minder moed vereist,
erkent Johnny Clegg. „Ik ben
voorzichtig positief over De
Klerk. Zijn eerste stappen, het
toestaan van vergaderingen en
protestmarsen en het vrijlaten
van die acht gevangenen, getui
gen van de wens om serieus ge
nomen te worden in zijn ombuig-
beleid. Ik vind het daarom niet
gepast om hem nu al te kritise
ren. Laten we hem eerst nog zes
maanden de kans geven."
„Rond die tijd zal ook veel meer
duidelijk zijn over zijn machts
positie. Op dit moment is het
voor veel mensen nog onvoor
stelbaar dat deze man zoveel
speelruimte krijgt. Hij was altijd
niet veel meer dan een meeloper,
heeft nooit aan de basis gestaan
van enige belangrijke verande
ringen. Het is nog maar de vraag
of hij zijn hervormingsplannen
bekwaam zal blijven verdedigen
als het rechtse front hem in het
nauw drijft."
DISCOTHEEK
.VLISSINGEN
presenteert morgen, 12 januari, 23.00 uur
Entree: 10,-, inclusief consumptie
Volgende week vrijdag:
Aanvang: 20.00 uur. Entree: 7,50 incl. consumptie
Let op: de discobus maar de Hooizolder en Cosmo heeft een
nieuwe dienstregeling (meer opstapplaatsen en sneller).
Info: Pup/Cosmo: 01184-64300
Carlier: 01180-15015
