proces aan
Ook Stekelenburg
rekent op acties
Gorbatsjov waagt zich land niet uit
Toename meldingen over
besmetting salmonella
Noriega vecht
Zeeland
helpt!
Op pluimveebedrijven
'n Knap staaltje
van opruimen!!
Betoging
Benefietconcert
Rostropovich
Zachter
233e jaargang no. 4
Vrijdag 5 januari 1990
DDR wil niet
vuile was van
Westen doen
Bezuinigen
fCohl eens met
Mitterrand over
confederatief
Europa
plachting Sudan
R
affmaderij
op Aruba
werft Turken
Onverwacht
Knotsgek reizen
Terreur
■mmwmm
Maatregelen
Werk
Ex-dictator overgebracht naar Miami
ben laten weten, dat zij om ge
heime documenten zullen vra
gen, die de banden tussen Norie
ga en de Amerikaanse geheime
dienst CIA aantonen, en die
moeten bewijzen dat hij on
schuldig is. Daarmee alleen al
kan zeer veel tijd gemoeid zijn.
Noriega gaf zichzelf woensdag
avond over aan de Amerikaanse
troepen rond de ambassade van
het Vaticaan in Panama-stad,
waar hij naar toe was gevlucht.
Een woordvoerder van het Vati
caan zei dat de ex-dictator vrij
willig het besluit had genomen,
zich over te geven, en dat er geen
sprake was geweest van een
overeenkomst tussen Vaticaan,
de VS en Noriega.
De Panamese aartsbisschop
Marcos McGrath voegde daar
hog aan toe, dat het Vaticaan
Noriega had duidelijk gemaakt,
dat hij niet als een diplomatieke
of politieke vluchteling werd ge
zien, maar als een voortvluchti
ge misdadiger.
„Dat betekende dat hij nooit
naar een derde land zou kunnen
worden uitgewezen, en dat hij al
leen tussen Panama en de VS
kon kiezen", aldus McGrath.
Volgens Amerikaanse regerings
functionarissen was Noriega bo
vendien zwaar onder druk gezet
door het Vaticaan, dat hem zou
hebben gezegd dat hij tot hoog
uit donderdagmiddag twaalf
uur zou mogen blijven.
Dat Noriega uiteindelijk koos
zich aan de Amerikanen over te
geven, heeft volgens de Ameri
kanen zeker ook te maken met
het feit, dat woensdagavond
meer dan 50.000 betogende Pa-
namezen rond de ambassade
zijn uitlevering eisten.
De Amerikaanse senator War
ner, op bezoek in Panama, zei
gisteren voor de tv: „Noriega
moet zich gerealiseerd hebben,
dat zijn fysieke veiligheid beter
in de VS dan hier in Panama kan
worden gegarandeerd, en daar-
AMSTERDAM - Het benefiet
concert van cellist Mstislav
Rostropovich donderdag
avond in het Concertgebouw
in Amsterdam heeft een volle
zaal getrokken. De opbrengst
van de 2.000 plaatsbewijzen,
200.000 gulden, gaat naar het
Prinses Beatrixfonds.
De befaamde Russische musi
cus trad er samen met het Rot
terdams Philharmonisch Or
kest op onder leiding van Vale-
ri Gerjev. Uitgevoerd werden
composities van Tsjaikovsky
en Prokofjev.
Foto: Koningin Beatrix luis
terde gisteravond geamuseerd
naar Rostropovich (links) na
afloop van het concert. Naast
de cellist zijn vrouw Galina en
zijn dochter Olga. Midden ach
ter dirigent Valeri Gerjev (foto
Koen SuyklANP
Veel bewolking maar toch nog kans op
wat zon. Temperatuur 6 graden. Mati
ge zuid-zuidwesten wind.
AMSTERDAM (GPD) - Na In
dustriebond-voorzitter Van de
Weg heeft donderdagmiddag
ook de voorzitter van de vak
centrale FNV, Johan Stekelen
burg, de werkgevers gewaar
schuwd voor (stakings)acties
wanneer zij in het cao-overleg
dwars blijven liggen. Eerder de
ze week gaf Van de Weg de on
dernemers in de metaal twee
weken de tijd om met een beter
bod te komen. Hij dreigde ze te
gelijkertijd met stakingen.
Op een nieuwjaarsbij eenkomst
in het op 24 januari officieel door
de koningin te openen nieuwe
hoofdkantoor van de FNV in
Amsterdam haalde Stekelen
burg gisteren naar de onderne
mers uit. „Na voorbereidende
schermutselingen begint het nu
ernst te worden met de cao-on
derhandelingen. De tijd van ac
tiedreiging en wellicht daadwer
kelijke acties is aangebroken",
zo waarschuwde hij.
„Dit is het jaar waarin uitge
maakt zal worden of het de werk
gevers ernst is met het zoeken
naar een evenwicht tussen een
goede loonsverhoging, passend
bij de versterkte positie van de
industrie en van de dienstensec
tor, en het leveren van een echte
bijdrage aan de bestrijding van
de langdurige werkloosheid en
het creeren van voldoende vol
waardige werkgelegenheid voor
al die mensen die willen werken.
De cao-onderhandelingen zullen
daarvoor een belangrijke proef
vormen". Aan het eind van 1990
wil Stekelenburg ook kunnen
waarnemen of de investeringen
die de FNV in het 'gemeenschap
pelijke beleidskader' (centraal
akkoord tussen ondernemersor
ganisaties, vakbeweging en ka
binet) heeft gestopt, hun rende
ment opleveren. „En ook zal het
kabinet Lubbers/Kok bewezen
moeten hebben of de opstelling
van de FNV bij de start van het
kabinet terecht gematigd posi
tief of, zo men wil, loyaal-kritisch
is geweest".
OOST-BERLIJN (RTR) - Uit be
zorgdheid dat Westduitsers mo
gelijk willen profiteren van de
lage prijzen aan de oostelijke
kant van de Berlijnse Muur
heeft het Oostduitse kabinet
donderdag besloten dat niet-in-
woners maar weinig van de
dienstverlening in de DDR ge
bruik kunnen maken.
Wasserijen, stomerijen, schoen
makers, opticiens en camping
winkels zijn onder de winkels die
nu van klanten identiteitspapie
ren mogen vragen, vooral van
cliënten die met verdachte grote
hoeveelheden voor opdrachten
komen. Dit verklaarde rege
ringswoordvoerder Wolfgang
Meyer. „Maar uiteraard gaan wij
niet iemand tegenhouden die
naar de kapper gaat om de
baard te laten scheren", zei hij.
(Advertentie)
Redt de moeders uit het
rampziekenhuis van Cluj.
Rekeningnummer 40.26.67.794
Amro-bank Middelburg tnv
PZC-aetie Roemenië. Stort nu!
Advertentie
MOSKOU (AFP/RTR/UPI) -
Sovjet-leider Gorbatsjov heeft
alle afspraken met buitenland
se leiders voor januari afgezegd
in verband met de situatie in
zijn land. Terwijl de onrust in
de zuidelijke republiek Azer-
bajdzjan donderdag afnam,
hoorde de Britse oppositielei
der Neil Kinnock dat zijn be
zoek aan Moskou op 16 januari
niet kan doorgaan omdat de
„politieke gebeurtenissen in de
Sovjetunie" de „persoonlijke
aandacht en deelneming" van
Gobatsjov vereisen.
Gorbatsjov begint volgende
week woensdag een meerdaags
bezoek aan Litouwen. Hij wil
trachten de Litouwse commu
nisten over te halen terug te ko
men van hun besluit voortaan
onafhankelijk van Moskou te
opereren.
Hoge functionarissen uit Mos
kou die de onrustige gebieden in
Azerbajdzjan bij de grens met
Iran bezochten, meldden dat de
rust daar weerkeert. Moskou
stuurde woensdag versterkin
gen naar Azerbajdzjan. Nationa
listen vielen daar tussen 31 de
cember en 2 januari grensposten
aan en eisten een open grens met
Iran.
Het Azerbajdzjaanse Volksfront
voert campagne voor openstel
ling van de grens met Iran, zodat
de islamitische Azerbajdzjanen
in dat land geloofsgenoten en fa
milieleden kunnen bezoeken.
Arif Alijev, een onafhankelijke
journalist in de Azerbajdzjaanse
hoofdstad Baku, verklaarde
donderdag dat de onrust begon
nen is met een geschil over een
stuk land. Grond is in het gebied
schaars geworden door de
komst van 400.000 vluchtelingen
in 1989. Volgens Alijev gaat het
om contacten die de Azerbajdz
janen willen hebben met Azeris
in Iran. „Alles wat zij vragen is
vrij over de grens te kunnen
gaan.
Net als de Polen, Hongaren en
Oostduitsers nu kunnen".
Iran reageerde donderdag terug
houdend. Radio-Teheran meld
de alleen over de onlusten en
maakte geen gewag van de eis de
grens open te stellen. Woord
voerder Gennadi Gerasimov
van het Sovjet-ministerie van
buitenlandse zaken zei dat de
onrust in Azerbajdzjan absoluut
geen fundamentalistisch islami
tisch karakter had.
Het probleem in Azerbajdzjan
Onderscheidt zich van andere
nationale kwesties in de Sovjet
unie, omdat er een ander land bij
betrokken is. Het raakt ook de
kwestie van de buitenste gren
zen van het land, zo menen waar
nemers.
staan stuk duurder
JÓEN HAAG (GPD) - Veel
pluimveebedrijven in Neder
land zijn besmet met de ziekte
verwekkende bacterie salmo
nella enteritidis. Uit een onder-
wek van het Rijksinstituut
voor Volksgezondheid en Mi
lieuhygiëne (RIVM) blijkt dat
%an bedrijven met leghennen
ffl6,3 procent met de bacterie is
Besmet en van bedrijven met
Machtkuikens 12,5 procent.
De salmonella-bacterie kent ve
ra varianten en komt vooral voor
bij pluimvee. Salmonella enteri-
®dis kan doordringen in het
■vlees van kippen en in eieren.
Het aantal gevallen van voedsel
vergiftiging door deze bacterie is
Bolgens het RIVM de afgelopen
IOUSTONS (RTR/UPI) - De
'ranse president FranCjcois
litterrand en de Westduitse
londskanselier Helmut Kohl
lebben donderdag herhaald dat
le Europese Gemeenschap
noet worden versterkt en wer-
len het eens dat moet gewerkt
laar een Europese confederatie
>m de landen in Oost-Europa
lie de democratie omarmen een
.perspectief' te bieden.
Tegenover verslaggevers en na
besprekingen in Mitterrands
buitenhuis in Soustons in het
iuidwesten van Frankrijk, zei
len beide leiders dat zij het eens
I ajn dat aan de politieke integra-
I ;ie van de EG een krachtige im-
I puls moet worden gegeven.
I Daarnaast moet niet-EG-landen
■n (Oost-)Europa echter kansen
Iworden geboden.
(NAIROBI (RTR) - Sudanese mi
litieleden hebben vorige week
meer dan 2.000 mensen ver
moord tijdens ongeregeldheden
in de stad el-Jebelein in het mid
den van Sudan. Dit meldde de
radio van het Sudanese Volks
bevrijdingsleger SPLA donder
dag. Alle mensen die zijn ver
moord door plaatselijke door
Khartoum gewapende militie
leden, komen uit het zuiden van
het land, aldus de radio van de
verzetsbeweging.
ORANJESTAD (ANP) -
Coastal Oil heeft voor de
bouw van een nieuwe
olieraffinaderij op Aru
ba 800 Turken aange
trokken. De eerste groep
Turkse werknemers zal
rond I februari op Aru-
sa aankomen. Ze krij
gen een contract voor
vijftien maanden, de
tijd die nodig is om de
voormalige Lago-raffi-
naderij weer helemaal
op te starten. Dit heeft
de directie van Coastal
Oil Aruba donderdag in
Oranjestad bekendge
maakt.
Volgens Michael Ren
frew, de vice-president
van Coastal Oil, zijn de
800 Turken vaklieden,
die in eigen land erva
ring hebben opgedaan
bij de aanleg van een
soortgelijk project. De
Turken zijn geselecteerd
door Foster Wheeler, een
Amerikaans bedrijf dat
voor 260 miljoen gulden
de raffinaderij voor
Coastal Oil zal opzetten.
Sommige delen van de
voormalige Lago-raffina-
derij kunnen nog ge
bruikt worden. Zo wees
een recent onderzoek
uit, dat een groot deel
van de stroomcircuits na
vijfjaar te hebben stilge
legen nog steeds bruik
baar is. Het is de bedoe
ling, dat Coastal Oil al in
september dit jaar olie
begint te raffineren.
Coastal Oil is momen
teel in onderhandeling
met 4 gegadigden over
de levering van ruwe
olie. Volgens Renfrew zal
Coastal Oil in september
250 medewerkers in vas
te dienst nodig hebben.
Gorbatsjov
Rood
AMSTERDAM (ANP/GPD) -
Twee grote banken verhogen
hun opslagrente voor debetsal-
di met ingang van vandaag van
0,5 procent naar 1 procent. De
ABN en de Amro zijn hiertoe
overgegaan in verband met de
ontwikkelingen op de geld
markt, waar het rentepercenta
ge de afgelopen dagen nogal ge
stegen is. Het gevolg van de ver
hoging van de opslagrente is on
der meer dat 'rood staan' flink
duurder wordt.
De Rabobank en de NMB Post
bank beraden zich nog over een
verhoging, aldus de twee ban
ken. De geldmarkt verwacht
echter dat deze en andere ban
ken binnenkort de verhoging
zullen volgen.
De rente blijft omhoog gaan. De
geldmarktrente (voor leningen
met een looptijd van minder dan
een jaar) heeft inmiddels met cir
ca 9 procent de hoogste stand
sinds zeven jaar bereikt. En de
kapitaalmarktrente, die geldt
voor langer dan een jaar lopende
schulden, heeft met 8,25 procent
een record sinds vijfjaar bereikt.
„Het gaat wel erg snel", zegt een
Nederlandse bankier over de
stijging van de renteniveaus.
De Vereniging Eigen Huis gaat
er al vanuit, zoals gemeld, dat de
hypotheekrente, die nu tussen
de 8,5 en 9 procent ligt, inmid
dels zo hoog geworden dat vrij
wel niemand meer in staat is
zonder eigen geld een premie A-
woning te kopen. Daarom zal
staatssecretaris Heerma van
volkshuisvesting de subsidiebe
dragen voor deze woningen moe
ten verhogen. Vanwege de ge
daalde hypotheekrente in de af
gelopen jaren zijn die immers
aanzienlijk naar beneden ge
gaan.
De meeste economen hadden
verwacht dat de rente de eerste
dagen van het nieuwe jaar wat
zou dalen. Omdat veel bedrijven
hun balans willen 'oppoetsen' is
het gebruikelijk dat er de laatste
dagen van het jaar nogal wat
kort geld geleend wordt. Daar
door stijgt uiteraard de rente.
Maar het is even gebruikelijk
dat die stijging er weer snel uit
loopt, zoals een deskundige het
uitdrukt. Dat is nu echter niet
gebeurd en de oorzaak daarvan
moet in de Bondsrepubliek wor
den gezocht. De Duitse econo
mie loopt in de hoogste versnel
ling en dat betekent inflatiege
vaar.
Maar vooral de looneisen in de
Bondsrepubliek baren de finan
ciële markten kennelijk zorgen.
De grootste Europese vakbond,
de IG Metall, heeft een pakket
eisen op tafel gelegd dat neer
komt op een loonsverhoging van
tussen de 9 en 12 procent. De
Bundesbank laat daarom de
stand van de geldkraan onver
minderd op 'krap' staan.
Het verleden leert dat de Bun
desbank pas weer bereid is het
groeitempo van de geldhoeveel-
heid op te voeren als de econo
mie zodanig is afgekoeld dat het
gevaar voor een wezenlijke infla
tie is verdwenen. Dat zit er voor
lopig niet in. En daarom is ook in
Nederland geen verlaging van
de rente te verwachten. De gul
den is immers officieel aan de
Duitse mark gekoppeld en dat
houdt in dat elke rentebeweging
in West-Duitsland door Neder
land nagevolgd wordt.
(Slot zie pag 3 kolom 7)
Volgens prof dr F. W. Rutten,
topman van het ministerie van
economische zaken, kan er vrij
wel nergens nog verder worden
bezuinigd. Alleen bij
defensie is de rek er
nog niet uit.
Ronnie Brunswijk lijkt de greep
op zijn aanhangers te verliezen.
Midden-Suriname wordt geter
roriseerd door benden onder
aanvoeren van ondercom
mandanten van
Brunswijks jungle- J\
commando. Mr
Tussen mei '88 en mei '89 zijn in
Zeeland bijna 2700 mensen ex
tra aan een baan gekomen.
Vooral vrouwen werden in
dienst genomen, zo blijkt uit de
Werkgelegenheids-
enquête provincie
Zeeland.
jaren sterk gestegen. De besmet
ting kan bij mensen koorts en
misselijkheid, gepaard met
overgeven en diarree, veroorza
ken.
Het RIVM onderzocht vorig jaar
59 pluimveebedrijven in de leg
en mestsector op salmonella-
bacterien. De resultaten werden
vorige maand uitgebracht aan
de opdrachtgevers, de ministe
ries van WVC en landbouw.
Daaruit bleek dat bij 53 van de
59 onderzochte bedrijven salmo-
nella-bacterien werden aange
troffen. Deze cijfers komen over
een met eerdere aanwijzingen.
Nieuw uit het onderzoek is ech
ter de mate waarin salmonella
enteritidis voorkomt: namelijk
bij een op de vier bedrijven in de
legsector en bij een op de acht
bedrijven in de mestsector.
Op grond van dit en eerdere on
derzoeken heeft het RIVM
schattingen gemaakt van het
aantal mensen dat de afgelopen
jaren besmet is geraakt met de
bacterie salmonella entiritidis.
In 1987 waren dat er nog maar
7000. Een jaar later was dat aan
tal meer dan verdubbeld tot
15.000 en vorig jaar was de groei
explositief gestegen tot 50.000.
Het RIVM constateert dat het
bedrijfsleven te weinig heeft ge
daan om besmetting te voorko-
Van Alcatraz naar Las Vegas te
gast bij een grote gekke drukke
familie. Met andere woorden:
verzorgd op reis
door de Verenigde Sta-
ten. M
f
men en vindt het noodzakelijk
dat er op korte termijn vergaan
de maatregelen worden geno
men.
Het Produktschap voor Pluim
vee en Eieren zegt echter dat het
onderzoek van het RIVM geen
getrouw beeld meer geeft van de
huidige situatie in de pluimvee
sector. Volgens het Produkt
schap zijn in deze sector talrijke
maatregelen genomen om be
smetting door salmonella ente
ritidis te voorkomen en te be
strijden.
LUCHTMACHTBASIS HOWARD - Noriega op het moment dat hij in Panama aan boord wordt ge
bracht van het militaire vliegtuig dat hem naar de Verenigde Staten zal brengen foto AP)
(Van onze correspondent
WASHINGTON - De afgezette
Panamese dictator Manuel No
riega heeft donderdag via zijn
advocaat aan een rechter in
Miami laten weten, dat de Ver
enigde Staten niet het recht
hebben hem te laten terecht
staan.
Noriega is gisteren voor de rech
ter geleid om de aanklachten
wegens drugshandel die tegen
hem lopen, aan te horen. Toen
de rechter vroeg of Noriega zich
schuldig of onschuldig achtte,
zei de advocaat: „Generaal No
riega erkent de jurisdictie van
dit Hof niet omdat hij als een po
litieke gevangene illegaal naar
dit land is gebracht".
De rechter zei daarop dat hij no
teerde dat Noriega zich als on
schuldig beschouwt. Zo begon
een juridisch steekspel dat ver
moedelijk maanden zal duren.
De advocaten van Noriega heb-
BRISTOL in MIDDELBURG
Markt 45 (naast de N.M.B.)
tel. 01180-29911 Donderdag koopavond
alléén
vandaag en
I morgen
1 slechts