binnen- en buitenland ZATERDAG 30 DECEMBER 1989
■ductis-doe fstelffmpn
Het Nationaal Milieu Beleidsplan werd 25 mei gepresenteerd door de demissionaire ministers
(vlnr) Smit-Kroes, Nijpels, Braks en premier Lubbers. Het plan conludeert dat het milieu geen
uitstel van maatregelen kan hebben. De doelstelling in 2010 een schoon milieu over te dragen
aan de volgende generatie is volgens het plan, dat Kiezen of Verliezen is getiteld, niet haalbaar.
Wel moet de komende 20 a 25 jaar de vervuiling beheersbaar zijn.
Minister Nijpels heeft in het geheel een moeilijke, dubbele, positie. Als milieu-minister pleit hij
in het plan voor afschaffing van het reiskostenforfait maar hij onderstreept ook het volledige
verkiezingsprogramma van zijn partij, de VVD, waarin staat dat het reiskostenforfait onver
kort gehandhaafd dient te blijven.
In de middag van 27 januari werden de Twee van Breda vrijgelaten. De 87-
jarige Franz Fischer (1) verwelkomt bij de Duits-Nederlandse grens, bij
Venlo, Ferdinand Hugo aus der Fünten (r, 79). De twee oorlogsmisdadigers
werden enige uren na een emotioneel verlopen debat in de Tweede Kamer
vrijgelaten en als ongewenste personen over de grens gezet. Beide mannen
hebben het leven in vrijheid niet lang volgehouden. Aus der Fünten over
leed nog geen drie maanden na zijn vrijlating: rond 18 april. Fischer mocht
bijna acht maanden van de vrijheid genieten. Hij overleed rond 20 septem
ber.
De Amerikaanse president George Bush bezocht in juli korte tijd Nederland. Op de
foto worden Bush en zijn vrouw Barbara verwelkomd door koningin Beatrix en prins
Claus.
De Nederlandse filmmaker Joris Ivens overleed op 28 juni op 90-jarige leeftijd in Pa
rijs. Zijn weduwe Marceline Loridan gooit een roos in zijn graf op het kerkhof Mont-
parnasse in Parijs.
Halverwege de jaren '40 werd hij door de Nederlandse regering tot ongewenst persoon
verklaard, omdat hij een film maakte (Indonesia calling) waarin hij de zijde koos van
de Indonesische republiek. Halverwege de jaren '60 wordt hij onofficieel gerehabili
teerd en nog eens twintig jaar later, in 1985, volgt officiële rehabilitatie. Cultuur-mi-
nister Brinkman reist naar Ivens' woonplaats Parijs om hem het Gouden Kalf van de
Nederlandse Filmdagen te overhandigen. Brinkman verklaart tijdens die bijeen
komst dat de geschiedenis het gelijk van Ivens heeft aangetoond. Vlak voor zijn dood
kreeg hij begin 1989 een ridderorde. Zijn laatste film (over China) is Histoire du vent.
De Japanse keizer Hirohito overleed in de vroege morgen van 7 januari 1989 in Tokyo
aan kanker. In Nederland werd met een stille tocht langs het monument voor de slacht
offers van de Japanse bezetting van het vroegere Nederlands Indië, herdacht dat met
de dood van Hirohito een tijdperk werd afgesloten.
Na Hirohito's dood begon een politiek steekspel over de Nederlandse vertegenwoordi
ging bij zijn begrafenis. Het kabinet maakte eind januari bekend dat minister van
Buitenlandse Zaken, Hans van den Broek, de teraardebestelling bij zou wonen. Alle
partijen, inclusief de organisaties van oorlogsslachtoffers, konden hier vrede mee heb
ben. Hirohito werd op 24 februari begraven.
1989
Ook in 1989 had de verkiezing voor het Europees Parlement een sterk landelijk karakter. Op deze verkiezingsposter tussen de schaapjes kijkt CDA-minister van Financiën,
Ruding, de potentiële kiezer aan. CDA-lijsttrekker voor de Europese verkiezingen was echter Jean Penders. Tussen 15 en 18 juni ging heel Europa naar de stembus, Nederland op
15 juni.
Premier Lubbers daalt de trappen af van paleis Huis ten Bosch. De demissionaire
premier heeft zojuist het ontslag van zijn CDA/VVD-kabinet ingediend. Het kabinet
viel begin mei, omdat de VVD-fractie het niet eens was met de afschaffing van het
reiskostenforfait. Het CDA wilde de belastingaftrek van verreden woon-werk-kilome-
ters schrappen. De VVD-fractie week geen strobreed af van haar mening dat het forfait
moest blijven bestaan.
De houding van de VVD-fractie kwam als een verrassing voor premier Lubbers. De
VVD-ministers in zijn kabinet waren slechts enige uren tevoren akkoord gegaan met
de plannen voor 1990, inclusief het Milieu Beleidsplan en het reiskostenforfait.
In de islamitische wereld ontstond beroering door het boek The Satanic Verses van de
Indiase/Britse auteur Salman Rushdie. Het boek, dat in september 1988 verscheen, zou
krenkend zijn voor islamieten. In februari 1989 deed de Iraanse ayatollah Khomeiny
een oproep iedereen die betrokken was geweest bij de publikatie van het boek, te
vermoorden: de schrijver op de eerste plaats. Rushdie duikt een dag na de bedreiging
onder en is tot op de dag van vandaag ondergedoken gebleven. Begin september kwam
de Nederlandse vertaling van het boek op de markt: de Duivelsverzen. Op verschillen
de bedreigingen en protesten na, bleef het rustig rond de publikatie van het boek.
