PZC
Vlissingen en Middelburg
verzamelen afval tandartsen
We hebben ten onrechte de
naam ballenclub te zijn
In jaren tachtig extreem
somber èn zonnig weer
a
provincie
ZATERDAG 30 DECEMBER 1989 Sbw1 7
AMENWERKING NODIG VOOR SUBSIDIE
JOVD-AFDELING WEER ACTIEF
m
ii -
Meisjes
Filter
Samenwerking
Vooroordelen
Raad Domburg
over Schelpweg
Winter
Lente
Zomer
Herfst
A
A
Een verkwikkend ijsje, dat wilde er in de lange zomer van '89 herhaaldelijk in.
.".V
- mm
Strandleven met zicht op de pijler dam, juli 1989.
JSSINGEN - De gemeenten Vlis-
igen en Middelburg zamelen vanaf
lf januari in het kader van hun mi-
u-akkoord samen schadelijke af-
lstoffen bij tandartsen in. Al eerder
gonnen de twee Walcherse steden
et de inzameling van koelkasten. De
emokar, die door de wijken rijdt
i klein chemisch afval in te zame-
i, krijgt in de toekomst ook een ge-
menlijke opzet.
5 de afvalhoop van de tandarts komt
latief veel milieu-onvriendelijk afval
recht, zoals loodplaatjes, fotochemi-
liën, injectienaalden en amalgaam,
t voor het vullen van tanden en kie
rt wordt gebruikt. De gemeenten
iddelburg en Vlissingen doen in ja-
tari een oproep aan de tandartsen in
'ide steden om alle milieu-onvrien-
■lijke stoffen uit het milieu te weren.
)ns doel is om al het schadelijke af-
[1 uit het milieu weg te krijgen", zegt
Matze, chef milieuzaken van de ge-
eente Vlissingen. ,,Elke schadelijke
of die nu nog in onze leefomgeving
recht komt, is er één teveel. Het stre-
:n is dan ook om alle afval te bestem
en voor hergebruik."
e meeste tandartsen zorgen ervoor
it hun afval op een milieuvriendelij-
i manier wordt verwerkt. In de Vlis-
igse tandartspraktijk van A. H. Oort
jvoorbeeld worden alle schadelijke
offen afgevoerd voor hergebruik. „Ie-
:reen die oog heeft voor het milieu
irgt ervoor dat de schadelijke stoffen
[IDDELBURG - De afdeling Noord-
n Midden-Zeeland van de Jongeren
rganisatie Vrijheid en Democratie
IOVD) leeft weer en dat zal Zeeland
eten. Met dat idee in het achter-
oofd houdt het kersverse afdelings-
estuur van de onafhankelijke libera-
organisatie op vrijdag 5 januari een
root nieuwjaarsfeest in de Middel-
urgse Stadsschouwburg.
Iet bestuur heeft een aantal sprekers
an formaat weten te strikken. Be-
ust is gekozen voor inleiders met ver
killende politieke visies. ..Want we
ilden er geen WD-party van ma-
en", zegt Ruben de Wolf. de vice-
oorzitter politiek van de afdeling,
laast het VVD-Tweede Kamerlid J. te
'eldhuis staat daarom ook de Vlis-
mgse PvdA-burgemeester J. van der
loef op het programma. Verder houdt
e landelijk voorzitter van de JOVD,
lark Rutte, een toespraak.
)e afdeling Noord- en Midden-Zee-
md van de liberale jongerenorganisa-
ie bestaat al zo'n tien jaar. De laatste
iren was er echter sprake van een
■wijnend bestaan. Maanden moest de
fdeling het zonder bestuur stellen,
én groepje Walcherse jongeren, dat
lkaar kende van de Middelburgse
'hristelijke Scholengemeenschap
Walcheren (CSW). bracht daar veran-
ering in. De landelijke JOVD-organi-
atie. die weer meer belangstelling uit
e regio bespeurde, belegde dit najaar
en bijeenkomst in Middelburg en een
ieuw bestuur werd aangesteld.
let nieuwjaarsfeest is de eerste pu-
lieke activiteit van het afdelingsbe-
tuur Noord- en Midden-Zeeland,
laarvan de leden 16 en 17 jaar oud
ijn. Er is actief leden geworven en de
fdeling is gegroeid van 12 naar 30 le
ien. De meerderheid is van het man-
lelijk geslacht, zoals ook het comple-
e bestuur. „Er zijn gewoon minder
neisjes geïnteresseerd in politieke
ongerenorganisaties. Ook landelijk
linnen de JOVD blijkt dat", conclude-
en de bestuursleden.
let nieuwe afelingsbestuur voor
loord- en Midden-Zeeland richt zich
n eerste instantie - noodgedwongen -
ooral op het opzetten van een goedlo-
lende organisatie op Walcheren. „Het
voor ons niet eenvoudig om iedere
?eek even naar Schouwen-Duiveland
e gaan of naar Zuid-Beveland", zegt
fdelingsvoorzitter Kristian Coppool-
e. ..We hebben daar wel een aantal le
ien en we streven ernaar om op den
uur ook buiten Walcheren meer van
ie grond te krijgen, maar voorlopig
ien we daar nog geen kans toe."
niet in het milieu terecht komen", stelt
mevrouw Oort. „Alleen injectienaal
den doen we nog bij de vuilnis. De foto-
chemicaliën en amalgaamresten wor
den allemaal verwerkt."
In het gros van de Middelburgse en
Vlissingse tandartspraktijken vangt
een filter in het afvalwatersysteem het
kwik bevattende amalgaam op. De fil
ter voorkomt dat de brokjes afval in
het riool terechtkomen. Een probleem
vormen echter de flinters vullingsres-
ten die de filters niet kunnen tegenge
houden. Sinds kort is een apparaat op
markt dat ook die minuscule stukjes
amalgaam kan opvangen.
De Middelburgse tandarts J. W. A. van
der Heyden vindt het een goede zaak
dat de schadelijke afvalstoffen uit
tandartsparaktijken niet in het milieu
terecht komen: „Ik wil graag positief
meewerken aan het afvalprobleem.
Wanneer bijvoorbeeld een installatie
in het afvoersysteem nog meer amal
gaamresten uit het milieu kan weren,
ben ik in principe bereid zo'n installa
tie aan te schaffen."
In het milieu-akkoord is bepaald dat
Vlissingen en Middelburg samenwer
ken op milieugebied. De rijksoverheid
stelt geld beschikbaar voor een betere
Ondanks het gebrek aan bestuurlijke
ervaring van de leden heeft de eerste
werkgroep van de nieuwe afdeling het
licht gezien. Een groepje JOVD'ers
gaat zich de komende maanden bezig
houden met de gemeenteraadsverkie
zingen in Middelburg en Vlissingen.
De programma's van de partijen wor
den naast elkaar gelegd en van com
mentaar voorzien. De bestuursleden
zien dat onder meer als een goede
scholingsactiviteit voor zichzelf.
Gevraagd naar de eigen politieke visie
houdt het JOVD-bestuur Noord- en
Midden-Zeeland zich nog wat op de
vlakte. De standpunten van de lande
lijke JOVD worden onderschreven en
politiek voelen de bestuursleden zich
het meest aangetrokken tot de VVD en
D66. „We zijn nog te kort bezig om een
eigen geluid te laten horen", klinkt het
bescheiden. Met de grootste liberale
partij zijn er op lokaal niveau al ge
sprekken gevoerd en kennismakings
bijeenkomsten met D66 staan ook op
het programma. Contacten bestaan er
verder met de landelijke JOVD-orga-
nisatie en met de afdeling Zeeuwsch-
Vlaanderen, die momenteel wat min
der actief is.
Het bestuur heeft, ondanks de korte
tijd die is verlopen sinds het aantre
den. bij het ledenwerven al gemerkt
dat er onder leeftijdgenoten heel wat
vooroordelen bestaan over politieke
jongerenorganisaties. „Wij hebben de
uitvoering van de milieutaken door la
gere overheden. Alleen gemeenten
met meer dan 70.000 inwoners komen
hiervoor in aanmerking, zodat de bei
de Walcherse steden moesten samen
werken.
De actie onder tandartsen is volgens
Matze noodzakelijk, ondanks de mi
lieuvriendelijkheid van veel tandart
sen. Milieuzaken krijgt lijsten met na
men van mensen die schadelijke stof
fen hebben ingeleverd bij de afvalde-
pots van de gemeenten of bij bedrij
ven die daartoe gerechtigd zijn. Matze
zegt dat 'vooral tandartsen weinig op
die lijsten voorkomen.'
DOMBURG - De Domburgse gemeen
teraad vergadert dinsdag 9 januari on
der meer over de reconstructie van een
deel van de Schelpweg. Daar is 450.000
gulden voor nodig. Het definitieve
plan is nog niet helemaal uitgewerkt,
maar de raad wordt alvast gevraagd
het geld uit te trekken, zodat er snel
begonnen kan worden, wanneer de te
keningen er liggen. Een reconstructie
van de weg is nodig voor deze zomer
het nieuwe bungalowpark en de elk-
weer-voorziening van de Stichting
Badplaatsbelangen Domburg open
gaan. De raadsvergadering begint om
19.30 uur.
naam een ballenclub te zijn en dat krij
gen we vaak te horen van jongeren die
verder niets over onze standpunten
weten", zegt Ruben de Wolf. Hij wijt de
desinteresse van zijn leeftijdgenoten
voor politiek vooral aan gebrek aan in
formatie, misschien ook mede veroor
zaakt door de vrij saaie manier waarop
de politieke partijen zich presenteren.
Het JOVD-bestuur wil de Walcherse
jongeren er de komende maanden van
proberen te doordringen dat politiek
ook voor jongeren erg belangrijk en
mede bepalend voor hun mogelijkhe
den en toekomst is en tegelijk ook
spannend en gezellig kan zijn.
Het huidige JOVD-bestuur denkt zelf
in ieder geval twee jaar actief te kun
nen zijn in de provincie. Daarna volgen
de verdere studies met waarschijnlijk
het vertrek uit Zeeland als consequen
tie.
Dat vooruitzicht motiveert de jonge
ren om niet alleen onder eigen leef
tijdgenoten leden te zoeken, maar ook
actief te gaan werven onder de stu
denten aan de Hogeschool Zeeland.
Veel JOVD-afdelingen in het land
worden gedragen door studenten aan
hogescholen of universiteiten en heb
ben zo een zekerder bestaan dan de
Zeeuwse afdelingen tot nu toe. Een
overkoepelend districtsbestuur is een
doel dat de JOVD-bestuurders in
Noord- en Midden-Zeeland in hun pe
riode zouden willen bereiken. Conti
nuïteit van bestuur is een program
mapunt dat extra aandacht zal krij
gen.
(Van onze weerkundige medewer
ker
De jaren tachtig hebben een nog
al wisselend weerbeeld te zien
gegeven. Tegenover warme zomers
1982 en 1983) stonden koude winter
periodes (december 1981, januari-fe-
bruari 1985. februari 1986 en januari
1987). Naast zeer droge kwamen zeer
natte maanden, naast extreem som
bere, record-zonnige maanden voor.
Het decennium eindigt met twee
zéér warme jaren. In 1988 bedroeg de
gemiddelde temperatuur in Vlissin
gen 10.9 graden tegen 9.9 graden nor
maal. Sinds het begin van de waar
nemingen in 1855 zijn er drie nog iets
warmere jaren te vinden. Het warm-
te-overschot werd in 1988 veroor
zaakt door de zeer zachte maanden
januari, februari en december en
door een warme meimaand. Opval
lend in dat jaar was het ontbreken
van vorstdagen op het Vlissingse
KNMI-station. Overigens kwamen
in Oost-Souburg 8, in Schoondijke
en Wilhelminadorp 10 en in Kapelle-
brug 46 vorstdagen voor.
Het nu bijna afgelopen jaar telde
maar één maand die te koud verliep,
namelijk april. De maanden met de
grootste positieve afwijking waren
januari, februari, maart, mei en de
cember. Al met al komt de gemiddel
de jaartemperatuur uit op 11.5 gra
den, en hebben we het warmste jaar
beleefd sinds het begin van de metin
gen in Vlissingen. Tot nu toe stond
het warm te-record op naam van 1921
met 11.2 graden. Voor het midden
van het land waar de temperatuur-
reeks teruggaat tot 1735 wordt het
zeer waarschijnlijk ook het warmste
jar sinds het begm van de waarne
mingen.
De zon scheen in Vlissingen 1758 uur
(t/m 27 december) tegen 1575 uur
normaal. De zonnigste jaren van de
ze eeuw zijn 1976, 1949 en 1959 met
respectievelijk 1943,1974 en 1993 uur
zon. Het somberste jaar was 1937
met 1299 uur zon.
Het jaar 1989 was ook droog; in Vlis
singen viel 565 mm neerslag tegen
739 mm normaal. Het was het
droogstse jaar sinds 1976 toen 435
mm werd gemeten. Mei was een zeer
droge maand, te nat waren maart,
april, oktober en december.
Het jaar begon met de zachte winter
sinds het begin van de metingen in
Nederland. Gewoonlijk gaat zacht
winterweer gepaard met veel bewol
king en vel neerslag. Ditmaal was
het een droge en op veel plaatsen vrij
zonnige winter. De laagste tempera
tuur in Zeeland was -3.7 graden ge
meten in Kapellebrug op 26 januari.
In Vlissingen kwamen 3 vorstdagen
voor; elders kwamen 7 tot 10 en in
Kapellebrug 19 dagen voor met een
minimumtemperatuur onder nul. In
februari werden bij zonnig weer en
kele malen temperaturen tot 14 gra
den gemeten. Op slechts 1 dag wer
den sneeuwvlokken gezien. Vermel
denswaard is nog de record-lage ba
rometerstand van 954 hPa op 25 fe
bruari.
Maart was gemiddeld 3.5 graden te
warm en daarmee de op één na
warmste maart sinds het begin van
de waarnemingen. Op 27 en 28
maart werden temperaturen boven
20 graden gemeten, in Kapellebrug
werd het op de 28e 22.9 gr. Alleen in
de nacht van 17 op 18 maart kwam
het tot lichte vorst. Veel regen viel
op 7 en 8 maart, in Kloosterzande
werd op de 8e 30 mm afgetapt.
April bracht een onaangename ver
rassing; het was deze maand kouder
en somberder dan in maart. De ge
middelde temperatuur was 1.5 gra
den lager dan in maart en op slechts
2 dagen kwam het kwik even boven
15 graden. In de duinen en in het
zuidoosten van Zeeuwsch-Vlaande
ren kwamen 4 tot 6 vorstdagen voor.
Op 4 april vier er enkele uren sneeuw.
De hoeveelheden neerslag liepen uit
een van 48 mm in Rilland tot 80 mm
in Sint-Kruis.
Mei werd de zonnigste en op veel
plaatsen de droogste bloeimaand
sinds het begin van de metingen. In
Rilland viel 2 mm neerslag en gemid
deld over Zeeland 6. In Vlissingen
scheen de zon 341 uur, 131 uur meer
dan normaal. Daarmee was het niet
alleen de zonnigste meimaand, maar
het was zonniger dan ooit in enige zo
mermaand is voorgekomen. Oud
dorp was met ruim 350 uur zon het
zonnigste plekje van Nederland. Met
al die zon was het ook een warme
maand; in delen van Limburg en in
het zuidoosten van Zeeuwsch-Vlaan-
deren waren de maximumtempera
turen het hoogst. Kapellebrug no
teerde 8 zomerse dagen (25 graden of
meeri en 1 tropische dag (30.2 graden
op de 25e).
In ons gebied was de zomer droog,
zonnig en vrij warm. In het recente
verleden waren de zomers van 1982,
1983 en 1976 warmer. De zon scheen
in de drie zomermaanden 715 uur te
gen 609 uur normaal; augustus was
iets te somber. In de zomer van 1976
genoten we van 886 uur zon. Als we
de maanden mei en september mee
tellen blijven 1959 en 1976 koplopers.
In het noorden en noordoosten van
ons land was de kwaliteit van het zo
merweer minder. Zo was in Vlissin
gen de gemiddelde temperatuur 1.3
graden boven normaal, in Leeuwar
den slechts 0.2 graden. In juli scheen
de zon in Oost-Groningen bijna 100
uur minder dan op Zuid-Beveland.
Juni was in Zeeland door plaatselij
ke zware buien aan de natte kant; de
meeste regen viel in Kloosterzande
(105 mm), het droogste station was
Schoondijke met 52 mm. Naast veel
warm weer in juni kwam in het begin
van de maand in enkele streken nog
nachtvorst voor.
Het warme zomerweer zette zich in
juli voort; zowel in juni en juli was
Kapellebrug gekeken naar de maxi-
mumtemperatruur het warmste
plekje van ons land. De warmste dag
werd 22 juli; bij een oostelijke wind
werden toen in Zeeland en het aan
grenzende deel van België tempera
turen van 35 graden gemeten. De
hoogste waarden kwamen nu eens
aan de kust voor. Met gemiddeld
over Zeeland 37 mm (normaal 74
mmi was juli een droge maand. De
hoeveelheden regen liepen uiteen
van 23 mm te Rilland en Tholen tot
65 mm te Stavenisse.
Ook augustus was aan de warme
kant, wel was het minder zonnig dan
in de voorgaande maanden. De 20e
was een warme dag, weer sleepte Ka
pellebrug met 32.3 graden de hoog
ste temperatuur van ons land bin
nen. Gemiddeld was het een vrij dro
ge maand maar plaatelijke buien lie
ten de maandsommen nogal uiteen
lopen: van 37 mm in Cadzand tot 88
mm in Terne azen.
September zorgde ook nog voor een
aantal fraaie dagen. De gemiddelde
temperatuur lag bijna 1.5 graden
boven normaal. De zon scheen 150
uur wat gelijk is aan het langjarig
gemiddelde.
Op de Zeeuwse stations kwamen nog
2 tot 4 zomerse dagen voor; omdat bij
het warme weer de wind ditmaal in
de zuidhoek zat kwam de thermome
ter aan de Vlissingse Buitenhaven
niet hoger dan 23.3 graden, landelijk
gezien de laagste maximumtempe
ratuur. Doordat de wind in de zomer
veelal uit noord tot noordoost waai
de kon Vlissingen aardig was zomer
se dagen noteren. Over de periode
mei t/m september waren dat er 20;
Sint-Annaland en Wilhelminadorp
hadden 27, Oost-Souburg 29,
Schoondijke 31 en Kapellebrug 45
van die warme dagen. Het kleinste
aantal kwam voor langs de Zeeuwse
westkust. Landelijk gezien liep het i
aantal zomerse dagen uiteen van 6 J
op Terschelling tot 51 te Venlo. Zoals
eerder opgemerkt is Kapellebrug
vaak het sttion met de hoogste maxi
ma, maar de minimum temperatu-
ren zijn daar laag, gemiddeld soms
het laagst van ons land. Het een en
ander resulteert in een grote dage
lijkse gang van de temperatuur. De
ze zomer waren er maanden met een
verschil tussen maxima en minima
van 14 a 15 graden, terwijl in Vlissin
gen onder invloed van de zee dat ver
schil slechts 7 a 8 graden is. Septem
ber was op de meeste plaatsen droog
met bijvoorbeeld 26 mm in Middel
burg maar in Tholen viel 83 mm ten
gevolge van zware buien op de 21e.
Oktober werd een zachte maand,
vooral de nachttemperatuur was
aan de hoge kant. Op 5 oktober zakte
de temperatuur op een enkele plaats
tot 2 graden, in de derde decade werd
in Zeeuwsch-Vlaanderen nog 22 gra
den gemeten. Op de meste plaatsen
was het iets te nat met als topper 97
mm in Stavenisse. November was
met 114 uur zon zonniger dan okto
ber en daarmee de op één na zonnig
ste november van deze eeuw. De eer- 1
ste drie weken van de maand brach-
ten zacht weer maar vooral geduren
de de laatste week kwam het ver-
schillende malen tot lichte, op een
enkele plaats tot matige vorst. Met
in Vlissingen slechts 23 mm neerslag
was het belangrijk te droog.
December tenslotte zette in met
koud weer. De koude luchtlaag was
die eerste decemberdagen zeer dun
hetgeen een merkwaardige tempera-
tuurverdeling gaf. Aan de Belgische
kust hing enkele dagen een zeer
dichte mist en vroor het 3 tot 9 gra
den. In de rest van België was het
helder, op de wat hoger gelegen sta
tions vroor het nauwelijks en over
dag steeg het kwik tot 10 a 13 graden
boven nul. Zeeland bleef buiten de
mist en in de heldere nachten kwam
met plaatselijk tot matige vorst. In
Kapellebrug werd op de le de laag
ste temperatuur gemeten, te weten
-8.1 graden. Het relatief warme wa
ter van de Westerschelde zorgt voor
grote temperatuurtegenstellingen;
in de nacht van 3 op 4 december was
het aan de Buitenhaven in Vlissin
gen op een bepaald moment plus-4
graden, tegelijkertijd vroor het in de
bebouwde kom van Oost-Souburg 4
graden. De vorst van begin decem
ber werd gevolgd door zeer zacht
weer van 14 tot 25 december. De tem-
peratuur liep op de 21e tot 15 graden
op, bijna een record hoge waarde.
Zo eindigt 1989 toch met een zachte
decembermaand. Het aantal uren
zonneschijn was dankzij de zonnige
start ongeveer normaal. De vele re
gen rond het midden van de maand
zorgde voor een te natte december.
Het aantal vorstdagen (t/m 27 de
cember), bekeken over het jaar loopt
uiteen van 10 in Vlissingen tot onge
veer 45 in Kapellebrug.
Het jaar 1989 was er een waarin het
weer zich veelal van zijn gunstige
kant liet zien. Dit wordt nog eens
geaccentueerd door het feit dat tij
dens alle schoolvakanties en tijdens
alle feestdagen het uitstekend re-
creatieweer was. Schaduwzijde was
de luchtverontreiniging die enkele
malen optrad. Dankzij een wind die
regelmatig de noordhoek opzocht
bleven de schadelijke gevolgen be
perkt.
Opvallend blijft de hoge gemiddel
de temperatuur, maar enige relati
vering is ook hier op zijn plaats. Ne
men we namelijk niet het kalender
jaar maar een willekeurige periode
van 12 opeenvolgende maanden dan
blijkt een aantal periodes in de ja
ren 1947 en 1948 nog warmer te zijn
geweest.
Van links naar rechts JOVD-secretaris Marcel Jakobsen. voorzitter Kristian
Coppoolse, penningmeester Frits van der Scheer en vice-voorzitter politiek Ru
ben de Wolf.
hemisch afval van tandartsen - zoals amalgaam, foto-chemicaliën en loodplaatjes - wordt straks in Middelburg en
lissingen opgehaald.
