P
Nevelen en diepe duisternis
begeleiden Roemenië-konvooi
Rode Kruis heeft al
5387 hulppakketten
Braks tegen koop of
huur vangstrechten
'HELP DE ROEMENEN,
GEEF ZE EEN KANS'
13
DE KAASBOER
Kijk vanavond naar RTL-VER0NIQUE
Live-uitzending t.b.v. de actie
WêÈêÈêêÈË mm
mm
ZATERDAG 30 DECEMBER 1989
Verdeling
De winnaars van deze week!
Voornemen
Beerput
IN NOOD VERVAGEN ALLE GRENZEN
Behulpzaam
Duisternis
Beraad
GEEN PARDON OVERTREDERS
van de gezamenlijke
hulpverleningsorganisaties
gepresenteerd door:
Linda de Mol
Jaap van Meekren
Geef uw bijdrage via de machtigingskaart die
u gisteren in de bus heeft ontvangen
of bel tijdens de uitzending
telefoonnummer 06.3212244
zeeland
»"%^'&T,Hs?i
Zeeuwse wegennet
MIDDELBURG - Het aantal verkeersdoden op de Zeeuwse
wegen is in 1989 gestegen ten opzichte van 1988: 52 doden dit
jaar (tot en met 28 december) tegen 50 in 1988. In 1987 kwamen
er 46 mensen om in het Zeeuwse verkeer. Het aantal van 52
verkeersdoden komt exact overeen met het gemiddelde over
de jaren tachtig: in tien jaar totaal 521 dodelijke slachtoffers.
De meeste dodelijke verkeersongelukken kwamen in 1989
voor in de maand juli (negen), de minste in februari (een). In
1988 was november met tien verkeersdoden koploper; in 1987
augustus met zeven doden.
Sinds het begin van de jaren zeventig
is het aantal dodelijke verkeersslacht
offers zowel in Zeeland als in Neder
land aanzienlijk gedaald. Met name
vanaf 1974 is sprake van een sterk da
lende trend. Die trend wordt voor Zee
land stabiel in het begin van de jaren
tachtig en voor Nederland vanaf onge
veer 1985. De voor Nederland dalende
lijn - met een negatieve uitschieter in
1986 met 1529 doden - zal naar ver
wachting dit jaar worden doorbroken.
Volgens het Centraal Bureau voor de
Statistiek zullen er tussen 1450 en 1500
verkeersdoden zijn over 1989.
Ten opzichte van 1988 (1366 doden) be
tekent dit een stijging van circa acht
procent. Voor Zeeland is de toename
de helft, namelijk vier procent. Deze
stijging komt ongeveer overeen met de
geschatte toename van het verkeer.
Volgens de deskundigen van het Re
gionaal Orgaan Verkeersveiligheid
Zeeland (ROVZ) is die overeenkomst
toeval. De verkeerstoename is slechts
een gedeeltelijke verklaring voor het
hogere aantal verkeersdoden. Secreta
ris ing A. C. Lodder van het ROVZ
wijst erop dat het steeds moeilijker zal
worden om op het gebied van de ver
keersveiligheid resultaten te boeken,
dat wil zeggen het aantal verkeers
slachtoffers te verminderen.
procent van het totaal; in 1988 44 pro
cent en in 1987 34,8 procent.
Zeeuwsch-Vlaanderen 21 doden, of
wel 40,4 procent; in 1988 24 procent en
in 1987 46,6 procent. De laatste vijf
verkeersdoden in Zeeland vielen in
december in Zeeuwsch-Vlaanderen.
Uit de cijfers springt een opvallende af
name van het aantal verkeersdoden in
Noord-Zeeland naar voren (min 13,5
procent). Een duidelijke oorzaak hier
van is niet te geven. De in 1988 gesigna
leerde gunstige ontwikkeling in
Zeeuwsch-Vlaanderen blijkt van tijde
lijke aard te zijn geweest. Hier is spra
ke yan een verdubbeling ten opzichte
van 1988. In relatie tot het inwoner
aantal is voor Zeeuwsch-Vlaanderen
een aandeel van 30 procent normaal te
noemen.
Onder de dodelijke slachtoffers waren
tien (brom)fietsers (19,2 procent van
het totaal), twee voetgangers en vier
bestuurders van motorfietsen. Deze
kwetsbare groep weggebruikers be
slaat ruim 30 procent van het totale
aantal verkeersdoden. Twee kleine
kinderen onder de zes jaar zijn als in
zittende van een personenauto het
slachtoffer geworden. Ruim eenderde
van het aantal doden was jonger dan
30 jaar; negen slachtoffers (17,3 pro
cent) waren ouder dan zeventig jaar;
negen slachtoffers hadden een buiten
landse nationaliteit (acht Belgen en
een Duitser).
De 52 doden kwamen bij 46 verkeers
ongevallen om het leven. Het ernstig
ste ongeluk, met drie doden, deed zich
voor op het kruispunt Potjes in de ge
meente Oostburg, waar in augustus
een personen- en een vrachtauto tegen
elkaar botsten. Twee doden waren te
betreuren bij ongevallen op de Oude
Zeedijk in Tholen (april), op rijksweg
58 ter hoogte van Waarde (juli), op het
kruispunt N 60/Haarmanweg in Ter-
neuzen (oktober) en op de Tractaat-
weg bij Westdorpe (december). Het
gros van de ongevallen, 35, vond bui
ten de bebouwde kom plaats; 16 ge
beurden binnen de bebouwde kom. Bij
de meeste ongevallen, 18, was er spra
ke van een flank-botsing.
Twaalf maal botsten voertuigen fron
taal en zeven maal kwam een voer
tuig in aanraking met een vast voor
werp (boom, huis, en dergelijke). Drie
dodelijke ongevallen waren eenzij
dig; drie maal belandde een voertuig
in een sloot; twee maal werd een voet
ganger aangereden en eenmaal was er
een kop-staart botsing.
Een verdeling over de Zeeuwse re
gio's levert het volgende beeld op.
Noord-Zeeland tien verkeersdoden,
ofwel 19,2 procent van het totaal; in
1988 32 procent en in 1987 19,6 procent.
Midden-Zeeland 21 doden, ofwel 40,4
Advertentie
VANAVOND LIVE MUZIEK
DE BUSKERS
NACHTCLUB
KAASBOERWEG - BIGGEKERKE
GEOPEND VAN 21.00-04.00 UUR
Entree 5,- p.p.
(Advertentie)
subtropisch prijzenfestival
19 november - 31 december 1989
1. A. Krebbeks (Roosendaal)
2. Robert Rijkschroeff (Kapelle)
3. T. C. Venema (Hellevoetsluis)
4. H. L. v. d. Hoeven
(Heinkenszand)
5. Mevr. Louwerse (Serooskerke)
6. Yvette de Hert (Antwerpen)
7. N. Heestermans (Oude Tonge)
8. Paula Steehouwer
(Burgh-Haamstede)
9. M. T. de Graaf (Terneuzen)
10. J. P. M. Rijnberg
(St.-Annaland)
ZWEMPARADIJS
BRRBÊÊÊÊÊKÊÊÊKaÊmatÊmmitÊÊÊÊtÊÊÊÊKÊÊÊÊÊÊiÈmm
Dank u zeer.
En van het zelfde natuurlijk.
Maar: wel 's nagegaan hoeveel
goede voornemens er dit jaar
weer gesneuveld zijn?
Treurig, hè?
U rookt en drinkt nog steeds te
veel, uw trouwdag was u tóch
weer vergeten, u heeft nog im
mer de pest aan dat vervelen
de neefje.
Wij hebben ons derhalve
slechts één ding voorgenomen:
We hebben ons voorgenomen
ons niets meer voor te nemen.
Dat zal het leven een stuk een
voudiger maken.
En over 366 dagen kunnen wij
in ieder geval wél zonder
schuldgevoelens afscheid ne
men van het oudejaar.
Een deel van het waardevolle altaartje.
OOST-SOUBURG - Plotseling is
de Oostsouburger A. de Bree 40.000
gulden rijker. Een deskundig panel
van het televisieprogramma Tus
sen kunst en kitsch oordeelde al
thans dat het door hem opgegraven
altaartje die waarde heeft. De Bree
wacht op een koper die inderdaad
zoveel geld voor het veertiende
eeuwse miniatuurtje neertelt.
Sinds de uitzending van donder
dagavond heeft De Bree nog geen
reacties van geïnteresseerden ge
had. Hij heeft zijn hoop gevestigd
op het Zeeuws Museum in Middel
burg. „Ik zou het zonde vinden wan
neer het altaartje uit de provincie
verdwijnt. Het is tenslotte in Mid
delburg gevonden." Hij is echter
pas bereid tot verkoop wanneer ook
daadwerkelijk 40.000 gulden op ta
fel wordt gelegd. De Bree gelooft
dat onder de musea en particuliere
verzamelaars interesse bestaat.
„Een Rotterdamse reder heeft eens
contact met me opgenomen. Maar
ik wilde toen niet verkopen, omdat
de waarde nog onbekend was."
Hij heeft het huisaltaartje drie jaar
geleden opgevist uit grond die van
uit een beerput in de Middelburgse
Korte Geere werd afgevoerd. Bouw
plaatsen uitkammen met een me
taaldetector is zijn grootste hobby.
Het altaar haalde hij dubbelgevou
wen naar boven. Toen hij het voor
werp, gemaakt van een tin-loodle-
gering, uitvouwde en voorlegde aan
de archeologische dienst in Middel
burg bleek hoe spectaculair zijn
vondst was. Het altaartje (9,5 cm
hoog, 4,5 cm breed en 2,1 cm diep)
met een driedimensionaal architec
tonisch kader is waarschijnlijk af
komstig uit de buurt van Keulen.
Het beeldt Maria uit op een rustbed
met boven haar in een kribbe het
Christuskind en aan haar voeteinde
één van de drie koningen neerge
knield. Het is een soort kerststal
letje in het kleih.
Het zes eeuwen oude voorwerp is te
zien geweest op de tentoonstelling
Heiligen uit de modder in het
Zeeuws Museum. Om een indruk te
krijgen van de financiële waarde
ging De Bree enige tijd terug naar
een opname van Tussen kunst en
kitsch op het voormalige werkei-
land Neeltje Jans. Veertig mille,
luidde het oordeel. De Bree toonde
zich nauwelijks verbaasd. „Ik had
zoiets wel verwacht. Maar ik durfde
nauwelijks terug naar huis. Ik was
doodsbang dat er onderweg iets zou
gebeuren." Hij heeft onmiddellijk
een kluis bij de bank gehuurd om
het tere altaartje in op te bergen.
Wanneer zich een koper aandient
wil De Bree met de opbrengst een
historisch pand kopen in Middel
burg of Veere. „Zo'n prachtig huis
houdt tenminste waarde. De waar
de van een nieuwe auto vermindert
snel."
Op deze foto uit Bukarest: inwoners, die vrijdag bij een slager bevroren vlees kopen, dat oorspronkelijk voor de export bestemd was.
(Van onze verslaggever Henk Post-
ma)
BUDAPEST - Met de tot het laatst
hooghartig gebleven grimas van de
geëxecuteerde Roemeense dictator
Ceausescu op het netvlies, zijn ze de
afgelopen dagen uit vele landen aan
weerskanten van het verscheurde
IJzeren Gordijn vertrokken; de
transporteurs van de eerste ladin
gen hulpgoederen voor het uitge
knepen Roemeense volk dat nu plot
seling ook de weg naar vrijer, demo
cratischer verhoudingen lijkt te
hebben gevonden.
De vrachtwagenchauffeurs Rinus
Goedegebure uit Vlissingen en Ad
Verweij uit Arnemuiden hebben er
een weekje vakantie voor opgeofferd
om samen de eërste rechtstreekse
zending hulpgoederen uit Zeeland
op de voorlopige plaats van bestem
ming af te leveren: de pastorie van de
gereformeerde kerk in de Hongaarse
hoofdstad Budapest. Als ze donder
dagavond met hun vrachtauto bij de
pastorie arriveren heeft dominee
Sandor Simonfi al een groep jonge
vrijwilligers gereed staan om de twee
ton melk en cacaopoeder, meel en
tarwe, kleding en dekens uit te la
den.
De helpers van dominee Simonfi wil
len de hulpgoederen, afkomstig van
een snelle kerkelijke inzamelingsac
tie op Walcheren, de komende dagen
met busjes en personenauto's ver
spreiden onder hun gereformeerde
'broeders en zusters' in de dorpen
van de midden-Roemeense land
streek Transsylvanië (Zevenbur
gen). Dat is volgens dominee Simonfi
vooralsnog de enige manier om zo
snel mogelijk deze veelal afgelegen
dorpen te bereiken. De officiële hulp
organisaties als het Rode Kruis, ope
rerend vanuit verzamelcentra in het
Hongaars-Roemeense grensgebied,
kampen nog met problemen, omdat
in Roemenië zelf de distributie van
de hulpgoederen nog vrijwel volledig
op poten moet worden gezet. Veel
voorraden wachten bij de grens op
verder transport. Konvooien die al
wel het land inrijden, richten zich
vooral op de grote steden.
De twee Walcherse vrachtwagen
chauffeurs hebben tijdens hun rit
naar Hongarije overal behulpzame
douanebeambten op hun weg gevon
den. „In nood", zegt Ad Verweij luch
tigjes, „vervagen alle grenzen." Die
ervaring hebben ook de twee initia
tiefnemers van de gereformeerde
kerk uit Oost-Souburg, Adri Gideon-
se en Ruud Heemskerk, opgedaan.
Zij reden apart van het vrachtwa
gentransport in één ruk met een au-
-
to vol medicijnen naar Budapest. Ze
legden de ruim vijftienhonderd kilo
meter in nauwelijks negentien uur
af. Meteen na aankomst, donderdag
in de loop van de avond, zet de domi
neesvrouw hen een stevige maaltijd
voor.
Het tweetal is doodop. „Ik zal het
eerlijk zeggen", verzucht Ruud
Heemskerk, „vooral het laatste stuk
waren we het goed zat." Maar een
paar uurtjes later, als alle zakken
melk en cacaopoeder, meel en tarwe,
kleding én dekens uit de Walcherse
vrachtauto zijn gelost, zijn de twee
koeriers al weer monter genoeg om
luidruchtig op het succes van de
snelle actie te klinken, samen met de
twee vrachtautochauffeurs, de pas
toor en de PZC, die de sporen van de
eerste hulpgoederentransporten
probeert te volgen.
Pas nu de hulpgoederen aan de gere
formeerde gemeente in Budapest
zijn overgedragen, kijken de twee
Souburgse initiatiefnemers met eni
ge verbazing terug op het snel en
voorspoedig verloop van hun blik
semactie. „Afgelopen zaterdag",
zegt Adri Gideonse, „besloten we dat
er wat moest gebeuren. We dachten
toen nog dat we twee busjes nodig
zouden hebben voor het transport.
Tijdens de kerstdagen, in nog geen
drie dagen tijd, groeide het uit tot
MIDDELBURG - Het Rode Kruis in
Zeeland heeft inmiddels 5387 voed
selpakketten voor Roemenië ont
vangen. Kringsecretaris J. J. Mar-
teijn toonde zich vrijdagavond zeer
tevreden over het verloop van de
hulpactie. Bovendien heeft hij hoge
verwachtingen van de Véronique-
uitzending van vanavond, die vol
gens hem ook veel reacties zal ople
veren. In verband daarmee is het
hoofdkantoor van het Zeeuwse Ro
de Kruis in Middelburg vandaag tot
22.00 uur geopend.
Bij het provinciaal bureau van het
Rode Kruis zijn 806 voedselpakket
ten afgeleverd (waarvan 143 uit Ga-
pinge) in Arnemuiden 1300, Terneu-
zen 400, Hulst 370, West-Zeeuwsch-
Vlaanderen 225, Axel 339, Bruinisse
150, Zierikzee 660, Burgh-Haamste
de 350, Reimerswaal 12, Goes 325,
Kapelle 50, Vlissingen 165, Tholen
25, St. Philipsland 70 en Oost-Sou
burg 140.
„In Oost-Souburg heeft een Roe
meense vrouw bij het inpakken wel
veertig gebruiksaanwijzingen zitten
te vertalen van artikelen die niet tot
het standaardpakket behoren, zoals
havermout", vertelt de heer Mar-
teijn. „Het lijkt niet belangrijk, maar
dat is het wel voor de mensen die het
artikel in handen krijgen."
De afdeling Middelburg van het Ro
de Kruis ontving verder een bedrag
van 6000 gulden.
Advertentie
DEN HAAG (ANP) - Vissers die in het
verleden hun vangstcontingenten
voor schol en tong hebben overschre-
Minister Braks
den en daarom volgend jaar niet op
deze vissoorten mogen vissen, mogen
geen contingenten van collega's hu
ren of kopen. Dit Is een van de visserij
regelingen die minister Braks van
landbouw, natuurbeheer en visserij
voor 1990 heeft afgekondigd.
Voor alle kottervissers geldt volgend
jaar een gelijke zeedagenregeling. Zo
wel grote als kleine kotters (minder
dan 600 pk) mogen 150 dagen op zee
zijn om naar de visgronden te varen en
te vissen.
Vissers die een document hebben voor
het vangen van kabeljauw mogen per
week of visreis maximaal 2.000 kilo
gram kabeljauw en 4.000 kilogram wij
ting aanvoeren. Vissers die niet over
een dergelijk document beschikken
mogen als bijvangst 160 kilogram ka
beljauw en 120 kilogram wijting per
week of visreis aanvoeren.
Voor seizoenrondvissers die van 1 ja-
(Slot zie pagina 15 kolom 7)
een vracht van zo'n veertien ton.
Dankzij de hulp van de Walcherse
kerken, de opbrengst van kerkcol-
lectes en de inzet van erg veel men
sen."
Een inktzwarte duisternis. Nevel
sluiers en flarden mist. Dat is het de
cor waarin de hulpgoederentrans
porten richting Roemenië zich gro
tendeels voltrekken. Fotograaf Lex
de Meester stuurt ons er met vaste
hand doorheen, 's Middags als we
Wenen naderen breekt plotseling de
zon door. Een warme gloed bespeelt
de tere tinten van een lichtbevroren
Oostenrijks landschap. Maar tegen
vier uur, als we bij de grenspost vlak
onder Bratislava, temidden van cha
os en gedrang in een Hongaars visa-
kantoortje, een noodzakelijk reisdo
cument moeten zien te bemachti
gen, verdwijnt de koperen ploert al
weer als een dieproze bol onder de
horizon van een kale woestenij.
Opnieuw slaat hardnekkige duis
ternis toe, waarin nu niet alleen ver
raderlijke mistflarden, maar ook
langzaam voortkruipende auto's
van Oosteuropese makelij het tem
po van de reis danig vertragen.
Maar het kan erger, hartje winter in
Midden-Europa.
Vrijdagochtend, als de twee Wal
cherse vrachtwagenchauffeurs al
weer met een lege truck op huis aan
rijden, beraden Adri Gideonse en
Ruud Heemskerk zich met dominee
Simonfi over de manier waarop ver-
volgtransporten uit Oost-Souburg
het best plaats zouden kunnen vin
den. Het besluit valt om de op
brengst van verdere inzamelingsac
ties die vanuit Oost-Souburg worden
georganiseerd rechtstreeks naar
twee speerpuntgebieden in Roeme
nië te rijden: het platteland rond de
twee Transsylvaanse steden Cluj en
Tirku Mures.
Adri Gideonse: „We zijn tot nu toe
op een hap-snap manier bezig ge
weest. Maar nu de situatie in grote
delen van Roemenië weer genorma
liseerd lijkt, moet het mogelijk zijn
om er voor te zorgen dat voedsel uit
Zeeland binnen twee tot drie dagen
in de keukens ligt van Roemeense
plattelandsgebieden."
Meer doden op het