Oranje
vreest
de hitte
Geredde Sovjet-zeelieden
in Vlissingen ondergebracht
Inschrijving NMB Postbank succes
Gorbatsjov verdedigt met vuur
leidende rol partij in Sovjetunie
vandaag
Vlucht uit
Suriname
"RESIDENT HU SAK AFGETREDEN
KODAK EXPRESS QUALITY CONTROL
132e jaargang no. 286
Maandag 11 december 1989
Asielzoeker gedood
Bisschop Gijsen
zet Van der Valk
aan de kant
Drie schepen bij
New Foundland in
storm vergaan
k
Wintersport
Straatterreur
Toekomst
SCHIP UITGEBRAND VOOR SPAANSE KUST
Middenmoter
Swift
Herstel
lavel kandidaat
MASSALE DEMONSTRATIES IN STRATEN MOSKOU
Geen geweld
KWALITEITSKLEURENFOTO'S KLAAR TERWIJL JE WINKELT!
Later zon
Eerst somber met mistbanken, later
opklaringen. Maximum temperatuur
rond 3 graden. Zwakke tot matige
zuidenwind.
(Van onze correspondent)
ROME - Het Nederlands voetbalelftal
moet volgend jaar op het wereldkam
pioenschap het hoofd koel zien te hou
den in de braadpan van Europa. Meer
nog dan de tegenstanders, achtereen
volgens Egypte 12 juniEngeland 16
juni) en Ierland (21 juni), wordt in de
eerste ronde van het toernooi de zin
derende hitte van Sicilië en in minde
re mate van Sardinië de grootste te
genstander van de oranje-equipe.
De Nederlandse delegatie reageerde
zaterdag verschrikt tijdens de loting in
het Romeinse Pallazzo dello Sport
toen Nederland naar poule F en naar
het heetste deel van Italië werd verwe
zen.
KNVB-arts Frits Kessel, in 1978 bij het
WK in het niet alleen in klimatolo
gisch opzicht vergelijkbare Argentinië
toch wel het een en ander gewend, rea
geerde geschokt: „Dit is dramatisch",
zei hij. „Sicilië is nog veel erger dan Ar
gentinië."
Volgens Kessel zullen het duo Li-
bregts/De Ruiter en souffleur Michels
er een zware taak aan hebben de disci
pline op het vooral door de mafia fa
meus geworden eiland te handhaven.
„Eén onvoorzichtigheid, één verkeer
de hap voedsel kan fataal zijn.
Thijs Libregts en diens adviseur Mi
chels zetten zaterdag bij de loting nau
welijks vraagtekens bij de duik in de
Siciliaanse braadpan. „Ach", grapte
Libregts, „zo kom je nog eens ergens."
En Michels, ouderwets kortaf: „Niks
aan de hand. We hebben voldoende
tijd om ons voor te bereiden".
Voor wat.de sportieve aspecten betreft
kwam er geen enkele klacht over de
lippen van de Nederlandse afvaardi
ging. De mogelijkheid op verlenging
van het Italiaanse avontuur is groot,
temeer daar ook de nummers drie in de
poules nog een ticket kunnen bemach
tigen. „We hadden het slechter kun
nen treffen", perste Libregts eruit.
Voortdurend werd er na afloop van de
loting al gesproken over de wedstrijd
tussen Nederland en Engeland, die
door de reputatie van de supporters op
voorhand al beladen is.
Zie ook pagina's 9 en 11
RIJSBERGEN (ANP) - Als gevolg van
een ruzie in het asielzoekerscentrum
in Rijsbergen is de 31-jarige Somaliër
A.A. Sangab om het leven gekomen.
Volgens de rijkspolitie stak de 20-jari-
ge A.M. hem met een schaar in de hals.
Het slachtoffer overleed later in het
Laurensziekenhuis in Breda.
De steekpartij had vrijdagavond
plaats maar is pas zondag bekend ge
worden. De nationaliteit van de ver
moedelijke dader was gisteravond niet
bekend. Hij wordt vandaag voorgeleid
aan de officier van justitie in Breda.
ROERMOND (GPD) Kanunnik Wim
van der Valk (45) van het bisdom
Roermond is door bisschop dr. J.M.
Gijsen aan de kant gezet. Eind van de
maand is hij directeur-af van het acti
viteitencentrum van het bisdom.
Van der Valk wordt in zijn functie op
gevolgd door drs F. Soeterik, die mo
menteel chef de bureau is van het mis
siebureau. Soeterik is geen priester.
Van der Valk krijgt een jaar de tijd om
zich voor te bereiden op een nieuwe
functie.
Enkele weken geleden leverde kanun
nik Van der Valk vrij onverwacht
openlijk kritiek op het beleid van bis
schop Gijsen in het bisdom Roer
mond. Die kritiek was het begin van de
discussie tussen Van der Valk en de
bisschop, die uiteindelijk heeft geleid
tot het vertrek van de eerste. Zonder
de bisschop met name te noemen,
sprak Van der Valk van 'gezag in de
Kerk dat alleen mogelijk is, wanneer
de persoon die dat gezag uitoefent niet
alleen maar doordrijft wat hij zelf wil'.
En: „De blijde boodschap is niet gere
serveerd voor een kleine restgroep die
zich in een elite-kerk de beteren
noemt".
ST.JOHN'S (RTR) - Een vissersboot
met acht mensen aan boord is zater
dag in een zware storm voor de kust
van het Canadese eiland Newfound
land omgeslagen. Volgens de kust
wacht zijn er geen overlevenden. Een
lichaam is geborgen.
Vrijdag kwamen twee andere schepen
in grote moeilijkheden. Kort na het
zenden van noodsignalen werd niets
meer van de schepen, die vermoedelijk
zijn gezonken, vernomen. De 39 opva
renden van de twee schepen worden
vermist. Aangenomen wordt dat ze
zijn verdronken.
t PZC
Het wintersporttoerisme
breekt ook dit jaar weer alle re
cords.
PAGINA 3
De Terneuzense politie is be
zorgd over de toenemende
straatterreur.
PAGINA 5
De Schelde bezint zich op de
toekomst.
PAGINA 5
VLISSINGEN - Tachtig schipbreukelingen van de uit
gebrande Russische vistrawler Vitautas Putna zijn
zondagavond in de Vlissingse Sloehaven aangekomen.
Zij bevonden zich aan boord van het Sovjet container
schip Pyotr Masherov (12.843 brt) dat de zeelieden
heeft opgepikt ten noorden van de Spaanse havenstad
La Coruna.
Een vuurzee vernietigde vrijdag de Vitautus Putna
(3971 brt). Over de oorzaak is, aldus een woordvoerder
van de scheepsagent Transworld Marine Vlissingen,
niets bekend. Op de varende visfabriek werkten 82 be
manningsleden. Eén van hen is verbrand en een ander is
verdronken. Twee Belgische of Nederlandse schepen
hebben de overige zeelieden, een kat en een hond gered.
Zij zijn later overgedragen aan de vrachtvaarder Pyotr
Masherov. Dat schip was onderweg van Genua naar
Vlissingen.
Het Russische vaartuig arriveerde zondagavond om
streeks acht uur in de Vlissingse Sloehaven, de eerste
bestemming. Het schip kwam een dag te laat aan en
met extra bemanningsleden. Het voedsel was op. Een
scheepsverlader heeft direct na aankomst nieuw pro- J
viand gebracht. De tachtig drenkelingen moesten van i
boord, omdat de Pyotr Masherov voorlopig niet naar de
Sovjetunie gaat. Na controle door de Koninklijke Mare-
chaussee verliet rond half tien een eerste bus met zeelie-
den het terrein van de NV Haven van Vlissingen.
De Russen zijn allemaal ondergebracht in Hotel Pen-
sion Bos in Vlissingen. „Dat is voor hen het prettigst",
verklaarde de medewerker van Transworld. De schip
breukelingen kregen direct na aankomst op hun tijde
lijke adres een warme maaltijd voorgeschoteld. Ze wa
ren zichtbaar aangeslagen door de ramp. De kat en de
hond mogen vandaag, maandag, van boord. Zij moeten i
eerst ingeënt worden.
Tot morgen, dinsdag, blijven de bemanningsleden van
de vergane Vitautas Putna in de Scheldestad. Het Rus-
sische vrachtschip Vilis Lacis (12.488 brt) dat Vlissingen
aandoet, brengt hen naar hun thuishaven Klaipeda aan
de Oostzee.
ASSEN/PARAMARIBO (ANP/
GPD) - De hals over kop uit Suri
name gevluchte Stanley Rensch
herenigd met zijn vrouw in zijn
woning in Assen. De mensen
rechten-activist vluchtte naar
Nederland na een mislukte aan
slag, die in de nacht van dinsdag
op woensdag plaats vond.
Rensch werd door chef-staf Sital
van het Surinaamse leger ervan
beschuldigd de overval op een le
gerpost bij Kraka te te hebben
georganiseerd. Bij de aanval
kwamen zeven militairen om het
leven.
Bij een aanval op Langatabbetje,
waar een basis is gevestigd van
het junglecommando, zijn vrij
dagavond twee doden gevallen
aan de kant van de aanvallers.
Een zwaargewonde bleef achter
en ongeveer zeven anderen trok
ken zich terug op de Franse oe
ver van de Marowijnerivier.
Ronnie Brunswijk zei in een ge
sprek met Surinaamse media
dat de aanvallers voornamelijk
Paramaccaner bosnegers waren,
die eerder een kazerne van het
nationale leger in Albina hebben
beschoten.
-)EN HAAG (GPD) - Particuliere beleggers die niet meer
ian 50 aandelen NMB-Postbank Groep hebben gevraagd,
-jijgen deze ook. Is de vraag groter, dan gelden de regels
>an de bank, die de opdracht heeft gegeven. In de praktijk
■uilen deze beleggers niet veel meer dan 50 aandelen krij-
jen. Dat vertelde NMB-bestuurslid Soetekouw voor de ra
tio
)e kleine beleggers lijken hierdoor beter aan hun trekken
e komen, dan bij de emissie van Daf en DSM dit jaar. Toen
eerden hun wensen maar ten dele gehonoreerd.
De inschrijving op de 26 miljoen aandelen NMB-Postbank
Groep is een groot succes geworden. De belangstelling van
zowel binnen- en buitenlandse institutionele beleggers als
Nederlandse particulieren was zo groot, dat de inschrij
ving royaal (2,5 keerwerd overtekend. Een aandeel kost
46,50.
Bij de toewijzing wordt een aanzienlijke korting op de in
schrijving toegepast. Van de beschikbare aandelen wordt
zestig procent geplaatst in Nederland, België en Luxem
burg. Een groot deel gaat naar Engeland en de Verenigde
Staten.
ppositie in Praag
Vlissingen onderstreepte in de
thuiswedstrijd tegen Meerssen
dat het niet meer is dan een
simpele middenmoter (2-2).
PAGINA 11
De Zeeuwse korfballers van
Swift zorgden voor een dave
rende verrassing door SCO
een punt afhandig te maken.
PAGINA 12
Hoek kreeg zaterdag weer
hoop op betere tijden door een
4-1 overwinning in een beker
duel.
PAGINA 13
Radio, tv en kunst: 2
Binnen- en buitenland: 3
Provincie: 5 en 7
Sport: 9,10,11,12,13,14,15
en 16
Het is de eerste democratische rege
ring in 41 jaar. Nog maar tien van de 21
leden van het nieuwe kabinet komen
uit de rangen van de communistische
partij. Twee van hen, de radicale eco
nomen Komarek en Dlouhy, worden
ook gesteund door het oppositionele
Tsjechische Burgerforum en de Slo
waakse pendant Mensen tegen Ge
weld.
Bovendien stonden twee ministers
van de Volkspartij ook op de kandida
tenlijst van de oppositie. Dit geeft de
voorstanders van radicale economi
sche en democratische hervormingen
een comfortabele meerderheid in het
kabinet.
De nieuwe premier, de communist Ma
rian Calfa, noemde de nieuwe regering,
de tweede in één week, een 'overgangs
kabinet'. De twee belangrijkste taken
zijn het voorbereiden van vrije verkie
zingen en het doorvoeren van radicale
economische hervormingen.
Wanneer die vrije verkiezingen wor
den gehouden, staat nog niet vast. Cal
fa zei „aan het einde van de eerste helft
van 1990". De communistische partij
wil die verkiezingen zo laat mogelijk,
het oppositionele Burgerforum is er
verdeeld over.
taat loeien vandaag om precies twaalf
uur vijf minuten lang sirenes, toeteren
auto's en „maakt alles lawaai wat la
waai kan maken".
De nieuwe Tsjechoslowaakse premier
Marian Calfa.
rijgt meerderheid
(Van onze correspondent
hiAAG - Tsjechoslowakije heeft sinds zondag, na twee dagen van harde onderhandelingen,
[en door niet-communisten gedomineerde regering. Om deze overwinning van de oppositie te
}ieren, gingen honderdduizenden zondagmiddag de straat op.
fen van de opvallende nieuwkomers
Bn het kabinet-C alfa is de oud-journa
list Jiri Dienstbier. Hij is benoemd tot
linister van Buitenlandse Zaken.
)ienstbier is een van de oprichters van
e mensenrechtbeweging Charta '77
n heeft langdurige gevangenisstraf-
?n voor zijn dissidente activiteiten on-
ergaan.
'ikant detail: de Slowaakse dissident
an Carnogurski, drie weken terug nog
i de gevangenis, krijgt feitelijk de
ontrole over de gehate StB, de gehei-
ae dienst. Calfa zei gisteren dat „het
lubliek zeker moet zijn dat de veilig-
ieidsdienst onder controle van de re
uring staat". Hij kondigde tevens een
eorganisatie van de StB aan.
)e inauguratie van de nieuwe regering
ras gisteren meteen de laatste offieië-
daad van premier Gustav Husak.
lusak kondigde zaterdag in een tele-
isietoespraak zijn aftreden aan, maar
roest grondwettelijk nog een dag aan-
lijven om de nieuwe regering te kun-
en beëdigen.
)ver twee weken zal het door commu-
isten gedomineerde parlement een
ieuw staatshoofd kiezen. Namens de
ppositie, zo werd gisteren de enthou-
iaste menigte op het Wenceslasplein
ïeegedeeld, zal de onbetwiste leider
an het Burgerforum, de auteur Va-
lav Havel, kandidaat worden ge
teld.
iet nieuwe hoofd van het regeringsbu-
eau voor informatie en pers, de voor-
ïalige dissident Miroslav Kuci zei te
en de menigte op het Wenceslasplein,
at Havel president zal zijn tot de vrije
erkiezingen.
fit vreugde over het bereikte resul-
De demonstranten tegen de leidende rol van de partij trotseerden in de straten van Moskou temperaturen van twintig
graden onder nul om hun mening kenbaar te maken.
Ten overstaan van het centraal comité
keerde Gorbatsjov zich zaterdag met
name tegen de plannen van de Litouw
se communistische partij om een zelf
standige partijorganisatie te vormen.
HAAG (GPD) - Staatssecretaris Van Voorst tot Voorst
(CDA) van Defensie wil tien procent bezuinigen op nieuwe
investeringen en militaire bestellingen. Hij wil dit doen
door invoering van een optiesysteem. In plaats van een
concrete opdracht, krijgen bedrijven het exclusieve recht
om te leveren. Dat wordt 'verzilverd', als er later door het
ministerie tot aanschaf wordt besloten.
Of dit optiesysteem zal worden gebruikt, hapgt af van de
besprekingen in Wenen tussen Navo en Warschau-pact
over vermindering van de conventionele bewapening. Het
succes van Wenen zal ook bepalen of in de toekomst nog
rigoreuzer wordt geschoven op de defensiebegroting.
Reden voor de nieuwe aanpak is de noodzaak tot bezuini
gingen en de huidige internationale ontwikkelingen. In het
regeerakkoord staat dat er op Defensie de komende jaren 1
miljard gulden bezuinigd moet worden.
Staatssecretaris Van Voorst tot Voorst zal de Tweede Ka
mer spoedig inlichten over het nieuwe aankoopsysteem.
Dat zal gebeuren als het eerste project, waarbij het optie
systeem wordt toegepast, is uitgekozen. „Het nieuwe sys
teem kan op veel projecten worden toegepast. Het wordt
eerder regel dan uitzondering", aldus Van Voorst tot
Voorst in een vraaggesprek met het Algemeen Dagblad.
Toch zal Moskou niet zijn toevlucht
nemen tot geweld om te proberen de
controle van de centrale communisti
sche partij over Litouwen en andere
republieken in stand te houden. Dat
verklaarde zondag Sovjet-minister
van buitenlandse zaken Edoeard Sje-
vardnadze in een interview met een
Amerikaans tv-station.
Voor de demonstratie in Moskou was
toestemming verleend en verliep zon
der incidenten. Dat was niet het geval
met een manifestatie op het Poesjkin-
plein, die was georganiseerd door de
oppositiegroepering Democratische
Unie. Bij schermutselingen met de op
roerpolitie viel een gewonde. Circa
tien mensen werden opgepakt voor
verhoor. In het centrum van Moskou,
en in het bijzonder op het Poesjkin-
plein, mogen geen betogingen worden
gehouden.
Russische schipbreukelingen kregen een warme maaltijd uangeboderi in het Vlissingse pension waar zij tijdelijk
werden ondergebracht.
De kwestie zal naar verwacht deze
week een rol gaan spelen op de dins
dag beginnende zitting van het Con
gres van Afgevaardigden. Talrijke af
gevaardigden willen artikel 6 dan aan
de orde stellen. Een van hen, Nobel
prijswinnaar Andrej Sacharov, heeft
zelfs samen met enkele medestanders
opgeroepen maandag een „algemene
staking" te houden om kracht bij te
zetten aan de eis dat het vraagstuk een
plaats op de agenda krijgt. De groep
radicale Sovjet-parlementariërs onder
leiding van Sacharov trok later de sta-
kingsoproep in.
MOSKOU (AFP) - Sovjet-leider Mi-
chail Gorbatsjov wil niets weten van
een versnelde wijziging van de grond
wet van de Sovjetunie. Hij ziet geen
enkele noodzaak om al spoedig te ko
men tot een aanpassing van artikel 6
van de grondwet. Daarin is de leiden
de rol van de communistische partij
vastgelegd.
In de straten van Moskou werd zondag
door enige duizenden mensen gede
monstreerd voor het schrappen van
artikel 6. De betoging was georgani
seerd ter gelegenheid van de Interna
tionale Dag van de Rechten van de
Mens, zo meldde het persbureau Tass.
Een temperatuur van 20 graden onder
nul trotserend, verzamelden de de
monstranten zich bij het Olympisch
stadion. Daarvandaan marcheerden
zij naar het Park van de Socialistische
Verworvenheden.
Gorbatsjov hield zijn rede zaterdag tij
dens een plenaire zitting van het cen
trale comité van de partij. De toe
spraak werd zondag in de Sovjet-pers
gepubliceerd. Volgens de Sovjet-
staats- en partijleider zijn de mensen
die artikel 6 „met spoed" ter discussie
willen stellen, slechts uit op het demo
raliseren en verzwakken van de com
munistische partij. „Wij verzetten ons
resoluut tegen dergelijke pogingen",,
aldus Gorbatsjov fel.
