Radio-actief materiaal na ramp
Piper Alpha in zee verdwenen
Vaclav Havel
beschikbaar
als president
Accijns op dieselolie gaat
in januari fors omhoog
Balten kiezen voor
meerpartijensysteem
AUTOSHOWROOM
rokken- 4-doogseü
erco
EGINSELBESLUIT: IN MEI 1990
vandaag
Man doodt
14 vrouwen
in Montreal
autn adria
Toezicht op de
Oosterschelde
D
Droog
32e jaargang no. 284
rijdag 8 december 1989
HAARDEN-KEUKENS-PARKET
Prijs
Trendvolgers
Terreur
Hartkwalen
Op straat
Vuurzee
School
Supercup
GROOTSTE
DE NOBELAER f i
VAN ZEELAND
Ford Sierra
2.0 Special 4-drs.
Ford Sierra
2.0 Special 4-drs.
Ford Sierra
2.3 Special 4-drs. diesel
Ford Sierra
2.3 Special 5-drs. diesel
official Ford Dealer
westhavendijk 150 goes 01100 20440
's Lands grootste kruidenier blijft op de kleintjes letten.
Veel bewolking maar ook perioden
met zon, vooral in de ochtend. Eerst
nog op enkele plaatsen mist. Zwakke
oostelijke wind. Temperatuur 7 gra
den.
Breng 'ns een bezoek aan onze showroom.
Het is zeker de moeite waard.
JACOBSE - vakwerk uit Arnemuiden
Langstraat 7, 4341 EB Arnemuiden
Telefoon 01182 - 2950
EN HAAG (ANP) - Bij de ramp met het booreiland Piper
Ipha, 6 juli vorig jaar ten noordoosten van de Schotse
-ust in de Noordzee, zijn vijftien radio-actieve bronnen in
ee terechtgekomen. Daarvan zijn er tot nu toe pas twee
eruggevonden.
n het gebied waar het platform heeft gestaan is later een
terk verhoogd gehalte van de uiterst schadelijke polych-
orbifenylen (PCB's) gemeten.
djunct-directeur dr. P. Hagel van het Rijksinstituut voor
isserijonderzoek (RIVO) heeft dit meegedeeld tijdens een
>ergadering van de milieucommissie van het Produkt-
chap voor Vis en Visprodukten. Het ministerie van ver
eer en waterstaat heeft de Britse overheid om ophelde-
'ng over deze zaak gevraagd. Het wil van de Britten weten
wat er moet gebeuren om de zaak op te ruimen. Het is niet
bekend om wat voor radio-actieve bronnen het gaat. Vol
gens Hagel zijn de effecten moeilijk te achterhalen. Een
woordvoerder van IRO, een overkoepelende organisatie
van de offshore-industrie sluit niet uit dat het gaat om ma
teriaal dat wordt gebruikt voor het controleren van lassen
op lekken.
Dr. L. Reijnders, hoogleraar milieukunde aan de Universi
teit van Amsterdam en medewerker van de Stichting Na
tuur en Milieu, zegt dat het verdwijnen in zee van welk ra
dio-actief materiaal dan ook een slechte zaak is.
Afhankelijk van de vorm waarin het is opgeslagen, bestaat
de mogelijkheid dat het radio-actieve materiaal door cor
rosie in de loop van de tijd vrijkomt, aldus Reijnders.
DR krijgt eerste
rije verkiezingen
OST-BERLIJN (ANP/RTR) - Op 6 mei worden in de DDR vrije verkiezingen gehouden. Dit
eginselbesluit is donderdag gevallen tijdens het Ronde Tafel-overleg tussen regeringspartij-
n en oppositionele groepen.
et voorstel gaat zo snel mogelijk naar
et parlement, dat de definitieve da-
um moet vastellen. De stemverhou-
"ing was 22 voor en 11 onthoudingen,
anfred Gerlach, die woensdag geko-
en is tot eerste niet-communistische
resident van de DDR als opvolger
an de opzij geschoven communisti-
che leider Egon Krenz, zei voor de be
prekingen dat hij snel vrije verkiezin-
en wil.
e deelnemers aan de Ronde Tafel zijn
et er donderdag over eens geworden
"at zij geen regeringstaken op zich ne
en. Veeleer zien zij voor hun groep
en positie als waakhond van de ver-
ere ontwikkeling van het land tot de
Tije, geheime verkiezingen.
.Zestien miljoen mensen kijken naar
ns en de toestand is ernstiger dan
ommigen van jullie misschien we-
~n", vertelde burgemeester Wolfgang
erghofer van Dresden, één van de
wee vertegenwoordigers van de op
aar grondvesten trillende communis-
ische partij tegen de leiders van zeven
ppositiegroepen. Men was voor de
onde Tafel samengekomen in een ge-
ouw van de kerk in Oost-Berlijn.
«fePZC
De dichter Gerrit Kouwenaar
is onderscheiden met de Prijs
der Nederlandse Letteren.
PAGINA 2
Trendvolgers krijgen mogelijk
meer dan 2,5 procent.
PAGINA 3
Nederland is niet berekend op
terreurbestrijding.
PAGINA 4
De opsporing van hartkwalen
kan voortaan veiliger en goed
koper.
PAGINA 5
De 37 werknemers van het tex
tiel- en lederbedrijf Seyntex in
Eede staan volgende week op
straat.
PAGINA 17
Een grote vuurzee heeft don
derdagavond een voormalig
schoolgebouw in Vlissingen in
de as gelegd.
PAGINA 17
De kleine winkelier moet weer
naar school.
PAGINA 21
AC Milan verovert de Super
cup na 1-0 zege tegen Barcelo
na.
PAGINA 25
Radio, tv en kunst: 2
Binnen- en buitenland: 3
en 5
Opinie en achtergrond: 4
Financiën en economie: 7
Vrijdagbijlage: 9,10,11,13,
14 en 15
Provincie: 17,19, 21 en 23
Sport: 25 en 27
Berghofer, burgemeester van de stad
in het district waarvan Hans Modrow
partijleider was voordat hij tot pre
mier gekozen werd, behoort tot de
werkgroep, die gisteren een docu
ment produceerde, dat vandaag ter
discussie staat op het extra partijcon
gres.
Hierin staat het voorstel dat de SED
zich oriënteert in de richting van een
sociaal-democratische partij en voor
goed afscheid neemt van de stalinisti
sche structuur waarbinnen zij decen
nia lang de dominante politieke groe
pering was in de DDR.
„Wij hebben vandaag geen behoefte
aan een filosofisch debat. We moeten
snel aan het werk", zei Berghofer aan
de Ronde Tafel. Terwijl de gesprekken
in technische vraagstukken beland
den, verzamelden zich duizenden men
sen met brandende kaarsen in de don
kere, gure straten. Zij riepen om vrije
verkiezingen. Kreten als: „Wij zijn het
volk" en „Wij zijn het kiezersbedrog
meer dan zat" weerkaatsten tussen de
mistroostige huizen.
Het hoofd van de veiligheidsdienst
van de DDR heeft een dringend be
roep op de bevolking gedaan, kalm te
blijven. De groeiende woede onder de
burgers over de corruptie van kop
stukken van de communistische par
tij bedreigt het leven van de leden van
wat vroeger de staatsveiligheids
dienst was, zei Wolfgang Schwanitz.
Premier Hans Modrow heeft voor de
televisie de burgers er voor gewaar
schuwd geweld te gebruiken of zelfs in
militaire objecten binnen te dringen
en daar wapens te halen. „Wapens
moeten daar zijn, waar zij horen, maar
kunnen nooit in verkeerde handen ge
geven worden.
WENEN (EPA) - Tsjechoslowaakse bezoekers van de Oostenrijkse hoofdstad
Wenen slepen dozen vol koffie naar hun auto's. Gisteren bezochten ongeveer
30.000 Tsjechen Oostenrijk om boodschappen te doen. Naast koffie waren elek
tronische apparatuur populaire goederen om mee naar huis te nemen.
PRAAG (AFP) - Vaclav Havel, de
Tsjechoslowaakse toneelschrijver en
leider van de oppositiebeweging Bur
gerforum, heeft donderdag gezegd dat
hij president zou worden als hij voor
deze post zou worden gevraagd. „Ik
heb het heel druk als schrijver, ik heb
geen politieke ambities, ik beschouw
mezelf niet als een beroepspoliticus",
maar „als het de enige dienst is die ik
mijn land kan bewijzen, dan zou ik
het doen", aldus Havel tijdens een
persconferentie in Praag.
De communist Marian Calfa is donder
dag benoemd als opvolger van de eer
der gisteren afgetreden Tsjechoslo
waakse premier Ladislav Adamec.
Calfa (43), die werd benoemd door pre
sident Gustav Husak, was sinds 3 de
cember vice-premier in het scheidende
kabinet. Hij staat bekend als een her
vormer en was naast Adamec betrok
ken bij de onderhandelingen met de
oppositie.
Het Politburo van de Tsjechoslowaak
se Communistische Partij heeft beslo
ten het buitengewone Congres van de
partij te vervroegen naar 20 en 21 de
cember. Oorspronkelijk zou de partij
op 26 januari bijeenkomen. Dit is don
derdagavond officieel in een commu
niqué in Praag bekendgemaakt.
Een gewonde wordt op een brancard de universiteit uitgereden.
Van onze correspondent)
MONTREAL - Een jonge man heeft
woensdagavond veertien vrouwen
doodgeschoten op de Universiteit van
Montreal in Canada. Hij verwondde
bovendien twaalf vrouwen voor hij
zichzelf met zijn automatische ge
weer het leven benam.
Volgens de politie kwam de man rond
half zes in de avond plaatselijke tijd de
hal van de universiteit binnen. Hij
schoot daar in het plafond, en liep toen
een klaslokaal binnen waar op dat mo
ment zestig studenten aanwezig wa
ren.
Hij gaf, dreigende gebaren met zijn ge
weer makend, de mannen de opdracht
het lokaal te verlaten. De vrouwen zei
hij voor een van de muren te gaan
staan. Hij schreeuwde, in het Frans,
„Jullie zijn allemaal feministen", en
begon toen te schieten.
Vervolgens verliet de amokmaker het
klaslokaal en schoot op andere stu
dentes in de gangen en het cafetaria,
waarna hij zichzelf het leven benam.
Verschillende vrouwen die de man ver
wondde, waren gisteravond nog in le
vensgevaar.
Getuigen omschreven de schietpartij
op de universiteit als „een soort jacht
op mensen". Een van de getuigen:
„Eerst dachten we dat het een soort
grap was. Maar toen begon hij op alles
te schieten dat bewoog".
De schutter werd vergezeld door twee
of drie andere, ongewapende, mannen.
Een van hen werd enkele uren na de
schietpartij door de Canadese politie
geboeid weggevoerd. Naar een derde
verdachte werd in het gebouw ge
zocht.
DEN HAAG (GPD) De accijns op
dieselolie wordt met ingang van 1 ja
nuari met 10,6 cent per liter verhoogd.
De Kamer stemt in meerderheid in
met dit plan. Daaraan gekoppeld zal
de LPG-toeslag in de motorrijtuigen
belasting met 30 procent stijgen. Pro
blemen heeft de Kamer echter met de
kabinetsplannen voor een prijsverho
ging van f 1,26 per honderd liter petro
leum en huisbrandolie, waardoor in
direct ook de gasprijs voor gezinnen
op 1 juli volgend jaar met 1,1 cent zou
stijgen.
Door de plannen tot verhoging van de
dieselaccijns en de LPG-toeslag haalt
het kabinet 540 miljoen gulden extra
per jaar binnen. Daarvan is 350 mil
joen gulden bestemd om plannen van
het vorige kabinet, aangekondigd in
het voorjaar van 1988, alsnog met te
rugwerkende kracht financieel te dek
ken. De rest van het geld zal worden
gebruikt voor milieumaatregelen. Het
gaat dan met name om subsidies voor
schonere en stillere vrachtwagens en
bussen.
In de Kamer keerde alleen de WD
zich direct tegen de hogere dieselac
cijns. De overige fracties konden er in
grote lijnen mee akkoord gaan. Staats
secretaris Van Amelsvoort (financiën)
betoogde dat de maatregelen niet in
de eerste plaats bedoeld zijn om het
autorijden terug te dringen. Het ging
er gewoon om geld binnen te krijgen
om plannen te verwezenlijken, aldus
de bewindsman. Haast was daarbij ge-
MOSKOU (RTR/DPA/AFP/ANP) - De Baltische Sovjetrepublieken Litou
wen en Estland hebben donderdag de deur opengezet voor een meerpar
tijensysteem. Het parlement van Litouwen besloot met overgrote meer
derheid een einde te maken aan de leidende rol van de Communistische
Partij, terwijl in Estland het Centraal Comité daarvoor het groene licht
gaf.
Litouwen is de eerste republiek in de Sovjetunie die een einde maakt aan
het machtsmonopolie van de communistische partij. Dat monopolie is in
1977 onder de toenmalige partijleider, Leonid Brezjnev, vastgelegd in Arti
kel Zes van de constitutie van zowel het gehele land als van de deelrepu
blieken. In Estland moet het besluit van het Centraal Comité nog worden
goedgekeurd door het parlement.
De Baltische republieken gaan met hun stap lijnrecht in tegen de wens
van Moskou. President en partijleider Michaü Gorbatsjov sprak zich afge
lopen maand nog duidelijk uit tegen invoering van een meerpartijenstel-
sel. „In de huidige, complexe situatie waarin wij verkeren is handhaving
van het éénpartijsysteem essentieel", zo schreef hij toen in de Pravda.
e waarde van de Ooster-
schelde als natuurge-
boden, omdat 1990 voor het milieu niet
verloren mag gaan.
Een kamermeerderheid bestaande uit
CDA, PvdA en WD toonde zich kri
tisch ten aanzien van voorgestelde
prijsverhogingen voor petroleum en
huisbrandolie. Deze maatregelen zou
den ook op 1 januari moeten ingaan.
In een eerste schriftelijk commentaar
noemt CDA'er Paulis de prijsverho
ging in EG-kader te fors. De CDA'er
vroeg zich ook af waarom stookolie
niet duurder wordt, waardoor ook de
industrie een deel van de last zou
moeten dragen. Bovendien zou zo ook
indirect de gasprijs voor grootver
bruikers stijgen.
WD'er Te Veldhuis wil eerst aan de
hand van de antwoorden een parle
mentaire discussie over de plannen.
Die discussie is des te meer nodig aan
gezien de opbrengsten (170 miljoen
gulden) gebruikt worden voor milieu
maatregelen waarover de Kamer nog
niet heeft kunnen praten, aldus de
WD'er.
De PvdA-fractie opperde in een com
mentaar een alternatief: de 170 mil
joen zou opgebracht moeten worden
door een verhoging van de algemene
brandstoffenheffing op basis van de
Wet Algemene Bepalingen Milieuhy
giëne. Zo zouden de lasten beter ge
spreid kunnen worden. Bovendien zou
kunnen worden voorkomen dat alleen
de gasprijs voor gezinnen zou stijgen,
waarmee ook indirect Shell en Esso
weer 38 miljoen gulden aan extra gas
baten zouden kunnen opstrijken.
bied en milieu-oase is in de
jaren van de besluitvorming
tot en de bouw van de storm
vloedkering bijna doorlopend breed
uitgemeten en dik onderstreept. Daar
na is het wat stil geworden rondom de
ze zeearm, waarin de werking van eb
en vloed grotendeels zijn behouden.
Het doel was immers bereikt en nu zou
het voortaan verder wel vanzelf gaan.
De Nederlandse belastingbetaler had
tenslotte miljarden guldens uitgetrok
ken voor behoud van het milieu in de
Oosterschelde en zou het resultaat
daarvan nu wel op waarde weten te
schatten... Intussen is gebleken dat
zorgvuldig omgaan met de Ooster
schelde een kwestie van voortdurende
zorg en scherpe controle moet zijn. De
bekende slordigheid van gebruikers
en de neiging er allerlei activiteiten te
ondernemen, die nadelig zijn voor het
gebied, vormen een permanente be
dreiging voor het bijzondere karakter
en de onvervangbare natuurelemen
ten. Als de overheid even niet oplet
kan er van alles misgaan. Daarom is
het een gezond plan om het toezicht op
de Oosterschelde te bundelen en alle
instanties die zich daarmee bezig hou
den zo hecht mogelijk te laten samen
werken.
De aanwijzing van gedeelten van de
Oosterschelde tot staatsnatuur-
monument heeft het afgelopen jaar
nogal wat emoties veroorzaakt. Vaste
gebruikers, die er lange tijd hun gang
konden gaan, zagen zich voor de toe
komst bij de watersport en/of de re
creatie in hun bewegingsvrijheid be
lemmerd. Ze kwamen in het geweer
met protesten en acties. Belangen bot
sten hier. Ieder stelde het liefst eigen
regels; ieder meende te weten waar de
kritische grenzen liggen voor wat een
waardevol natuur- en milieugebied als
de Oosterschelde kan verdragen. On
derzoek heeft anders uitgewezen. Van
daar dat nu duidelijke regels en beper
kende bepalingen in de maak zijn, die
ervoor moeten zorgen dat de Ooster
schelde voor de toekomst blijft wat Ne
derland zich er bij de politieke beslis
sing tot de bouw van de stormvloedke
ring van heeft voorgesteld. Een na
tuurmonument aanvaarden vergt een
bepaald gedragspatroon. Wie daar
niet op voorbereid is ervaart de regel
geving als hinderlijk en zal zich al snel
laten verleiden de nieuwe voorschrif
ten aan de laars te lappen. Gemoti
veerde gebruikers op hun beurt kun
nen ertoe bijdragen dat een estuarium
als de Oosterschelde nog een stuk toe
gevoegde waarde krijgt. En dat is - ge
zien de immens grote investering voor
behoud van het gebied - een punt dat
telt.
De Stuurgroep Oosterschelde ver
dient daarom steun bij haar plan
om actief voorlichting te bedrijven
over de wezenlijke betekenis van het
gebied. De Nederlandse samenleving
heeft zich nauw betrokken gevoeld bij
de bijzondere waarde van de Ooster
schelde toen het plan tot afsluiting
met een deltadam speelde en de kwes
tie van een alternatieve oplossing
hoog op de politieke agenda kwam.
Maar die brede belangstelling voor het
wel en wee van het gebied is teruggelo
pen. En dat begint langzamerhand
averechts te werken. Wil de Ooster
schelde ook voor de toekomst als
toetssteen kunnen blijven dienen voor
het Nederlandse milieubewustzijn,
dan zal het belang ervan steeds op
nieuw moeten worden onderstreept.
Gerichte informatie kan daarbij goed
werk doen. Over het beleid dat nodig is
om zo'n gebied veilig te stellen. Over
de beheersmaatregelen, nodig om dat
doel te bereiken. Over de medewer
king van de burgers die de overheid
daarbij niet kan missen. Alleen in com
binatie daarmee treft toezicht op wat
in de Oosterschelde wel en niet mag,
echt doel.
vdM
(Advertentie)
Advertentie
Volgens de verklaring heeft de partij
leiding de leden van het Centraal Co
mité die aan pensioen toe zijn (60 jaar
voor mannen en 55 jaar voor vrouwen),
alsmede de leden „die niemand meer
vertegenwoordigen" schriftelijk ver
zocht hun functie binnen deze instan
tie neer te leggen.
Eerder op de dag had het Politburo be
sloten tot de uitzetting van twee voor
aanstaande ex-partijleiders, Milos Ja
kes en Miroslav Stepan.
Advertentie
■Zr "-Q
Cl 2, C-
.-e O -4-
v
<z7 cy i-v
-jP O A-
-f
de laatste in de serie
4-daagse betreft
aantrekkelijk geprijsde
rokken t/m maat 48.
Actie t/m 9 december.
b
Lange Vorststraat, Goes
Advertentie
zwart
april 1989
Kleur
Bouwjaar
Km
Extra's
Nieuwprijs
Prijs
18.000
spoiler-achter,
schuif-kanteldak
33.950,-
28.650,-
Kleur metallicbordeaux
Bouwjaar april 1989
Km 18.000
Extra's radio/cassette,
metaallak
Nieuwprijs ƒ33.950,-
Prijs ƒ28.650,-
kleur
Bouwjaar
Km
Extra's
Nieuwprijs
Prijs
wit
jan. 1989
36.000
schuif-kanteldak,
stuurbekrachtiging
39.350,-
32.850,-
metallicgrijs
Kleur
Bouwjaar
Km
Extra's
Nieuwprijs
Prijs
okt. 1988
39.000
schuif-kanteldak,
stuurbekrachtiqinq
40.250,-
33.650,-
Vers voor
de pers.
De Spaanse
SalustianasvanChico
zitten boordevol sap.
Dus prima om te
persen, maar ook
heerlijk als handsi
naasappel. Een net
van 21/2 kilo kost t/m
a.s. zater- O QQ
dag maar