- er schoore Congresleiders VS zijn tevreden Explosie in Brusselse schietclub eist 12 doden Burgerforum verwerpt nieuwe regering Praag Partijtop in DDR treedt af en leden van Politburo in arrest Bush stelt voor Spelen m Berlyn te houden UUR FOTOSERVICE MALTA MARKEERT EINDE KOUDE OORLOG de rLl vandaag d; Top op Malta: het wonder van de jaren tachtig c 's Nachts minder koud 232e jaargang no. 280 Maandag 4 december 1989 GOES MIDDELBURG -VLISSINGEN HULST ZJEfWGEE KODAK EXPRESS QUALITY CONTROL ij/ieiiw tijdperk Verward Autogordel Wonderbaarlijk Zeeuws tennis Verrassing Zuidhollandse lucht vervuild Machtsmisbruik Laat een ander niet meeroken IDe temperatuur vandaag loopt op tot omstreeks 6 graden. Het is zonnig maar nevelig. De wind is zwak en ver anderlijk. Vannacht daalt het kwik naar het vriespunt. KWALITEITSKLEURENFOTO'S KLAAR TERWIJL JE WINKELT! (Van onze correspondent) WASHINGTON - Leiders van beide partijen in het Amerikaanse Con gres hebben president Bush giste ren lof toegezwaaid voor de manier waarop hij zich bij de top met Sov jet-leider Gorbatsjov in Malta heeft opgesteld. De leiders waren speciaal tevreden over het feit, dat Bush zaterdag het initiatief nam door met een reeks voorstellen ter verbetering van de relatie tussen de supermachten te komen. De fractieleider van de Democraten in de Senaat, George Mitchell, zei dat de voorstellen van Bush om de economische samenwerking met de Sovjetunie te verbeteren, en ontwa peningsonderhandelingen te ver snellen, hem uit het hart gegrepen waren. „Dit was een succesvolle bijeen komst", aldus Mitchell. „De voor stellen van de president zijn stuk voor stuk voorstellen waarop ik de afgelopen maanden heb aangedron gen. En daarom ben ik uiteraard blij met het resultaat van de top". De Republikeinse leider in de Se naat, Bob Dole, toonde zich voor zichtiger. Hij zei dat hij nog te wei nig concrete gegevens over de top had gehoord, maar dat hij niettemin „wat bezorgd" was over de mogelijk heid dat de twee leiders hebben ge probeerd tijdslimieten aan ontwa peningsonderhandelingen te stel len. Ook andere Congresleiders zeiden gisteren dat het noodzakelijk is dat voorzichtig wordt geopereerd bij het complexe vraagstuk van ont wapening. Zo zei de invloedrijke senator Sam Nunn: „Het zou ge vaarlijk zijn als de ontwapenings gesprekken zo snel gaan dat we een slecht akkoord krijgen in plaats van een akkoord dat blijvende waarde heeft". apenakkoorden volgende top (Van onze speciale verslaggever) jHALLETTA, MALTA De Amerikaanse president George 9ush en Sovjet-leider Mikhail Gorbatsjov hopen medio vol gendjaar akkoorden te kunnen sluiten over halvering van hun Éintallen intercontinentale kernraketten (START), het uit bannen van alle chemische wapens en de beperking van de conventionele wapens in Europa (CFE). De akkoorden kunnen dan wellicht worden getekend op hun volgende top, eind juni m Washington. Bovendien wil Bush met de Sovjetunie nauwe- ne economische betrekkingen aanknopen, zodat dat land meer Betrokken kan raken bij de internationale economische orde. flat zijn de belangrijkste resultaten In de 'drijvende top' van Malta, die |ndagmiddag op unieke wijze werd gesloten. Voor het eerst na zestien ipontmoetingen sinds 1945 gaven de pders van beide grootmachten na af- Qp samen een persconferentie, orbatsjov noemde dat „symbolisch" bor het verloop van deze top, die or- Inisatorisch in het water viel, maar loudelijk een succes werd. Er vielen len besluiten, maar Bush en Gor- Mtsjov zeiden dat de betrekkingen tussen beide landen beter zijn dan Hit. Volgens Bush en Gorbatsjov is er be- afcp voor eikaars opvattingen. „We sfean op de drempel van een nieuw jdperk in de relatie tussen onze lan- In", zei Bush. Hij zegde Gorbatsjov all e steun toe bij de hervormingen in Sovjetunie. [)k tussen de twee presidenten blij- i de relaties erg goed te zijn. Zowel lerikaanse als Russische waame- trs hadden lof voor de uitstekende Ier in de gesprekken. Ze waarderen eikaars gevoel voor humor en zitten op dezelfde golflengte. Bush reisde gisteravond door naar Brussel, waar hij vandaag de NAVO- partners verslag doet van de top. Hij dineerde in' Brussel met de Duitse bondskanselier Kohl. Gorbatsjov heeft voor maandag in Moskou een top met de leiders van het Warschaupact belegd. Gorbatsjov heeft zondag nog eens dui delijk gemaakt dat de Sovjetunie te gen een hereniging van West- en Oost-Duitsland is. Volgens Gorbats jov zou dat de hervormingen in Oost- Europa ernstig kunnen schaden. Na afloop van zijn topontmoeting met Bush zei Gorbatsjov dat op de Europe se veiligheidsconferentie in Helsinki in 1975 de grenzen van Europa zijn beves tigd. „Daar zijn de resultaten van de Tweede Wereldoorlog vastgelegd. En de realiteit daarvan is dat we een Euro pa hebben met twee soevereine Duitse staten die beide lid zijn van de Ver enigde Naties". ische president Bush hield zich nogal op de vlakte over de Duitse kwestie. Hij erkende dat 'Helsinki 1975' uitgaat van blijvende grenzen. „Maar we moe ten niets doen dat onrealistisch is of landen dwingt een stap terug te doen", zei hij. Volgens Bush moet ook in deze zaak met de nodige voorzichtigheid worden opgetreden. Huilende familieleden verzamelden zich voor het gebouw nadat het nieuws over de onplofjing bekend werd. BRUSSEL (AFP-RTR-DPA) - Een explosie in de kelder van een schietclub in Jette, aan de noordkant van Brussel, heeft zondag aan zeker twaalf mensen het leven gekost. Drie mensen werden zeer zwaargewond. Onder de doden zijn de eigenaar, de 39-jarige Paul Mertens, en zijn vrouuw. Hun twee kinderen werden zwaargewond. Volgens een woordvoerder van de brandweer is de explosie vermoedelijk ontstaan toen tijdens schietoefeningen een kogel tegen een muur ketste. Het geluidswerend materiaal van de muur vloog daarop in brand, evenals kruit dat op de grond lag. Buren vertelden dat zij mensen uit het huis za gen komen maar geen explosie hoorden uit het goed geïso leerde gebouw. Op het moment van de explosie bevonden zich rond 40 mensen in de kelder van „Club 109" die onlangs was ver huisd met het oog met de veiligheid. De club telde 200 tot 300 leden, vooral plaatselijke politiemannen die- er kwa men oefenen. De situatie op de Filipijnen was zondag, vier dagen nadat militairen in opstand waren gekomen, nog steeds verward. PAGINA 3 Gemiddeld driekwart van de automobilisten op de Zeeuwse wegen draagt een autogordel. PAGINA 5 Feyenoord beleefde gistermid dag in de Rotterdamse kuip een wonderbaarlijk herstel. Landskampioen PSV werd met 4-0 verslagen. Het is overigens vrijwel zeker dat de Rotter damse club een nieuwe trainer, de Zweed Bengtsson, krijgt. PAGINA 9 Voor Hans Felius was het geen verrassing dat de Competitie Combinatie Zeeland (een Zeeuws'tennisteam) geen lang leven beschoren was. Felius, momenteel bondstrainer in Is- I raël, verbleef het afgelopen weekeinde in Zeeland. PAGINA 13 Stefan Edberg zorgde in het Masterstoernooi in New York voor een verrassing door Boris Becker in de finale te verslaan. PAGINA 15 Radio, tv en kunst: 2 Binnen- en buitenl.: 3 Provincie: 5 en 7 Sport: 9,10,11,12,13, 15 en 16 LA VALLETTA - President Bush van de VS en partijleider Gorbatsjov van de Sovjetunie konden het goed met elkaar vinden tijdens de persconferentie aan boord van het in de haven van La Valletta afgemeerde Russische cruiseschip Maxim Gorky waar de top plaats vond. Oorspronkelijk was het de bedoeling op een Russisch en Amerikaans oorlogs schip in de baai te praten maar windkracht tien maakte dat onmogelijk. VALETTA (DPA) - De Amerikaanse president Bush heeft tijdens de Amerikaans-Russische top op Malta gepleit voor Berlijn als organisator van de Olympi sche Spelen in 2004. Bush stelde zijn Sovjet-collega Gorbatsjov voor, zich samen voor de kandidatuur van de Duitse stad in te zet ten. Dat heeft een woordvoerder van de Verenigde Sta ten zaterdagavond in Valletta bekend gemaakt. Bush haakte in op een voorstel van zijn voorganger Ro nald Reagan, die in de zomer van 1987, tijdens een rede voor de Brandenburger Tor, voorstander bleek van een treffen tussen Oost en West in Berlijn. Reagan vroeg destijds tevens aan Gorbatsjov, de muur af te breken. PRAAG (RTR/AFP/DPA) - Premier Ladislav Adamec heeft zondag de nieuwe Tsjechoslowaakse regering gepresenteerd, waarin ook vijf niet- communisten zijn opgenomen. Hij hoopte met zijn nieuwe ministers ploeg tegemoet te komen aan de wen sen van de oppositiebeweging Bur gerforum, maar deze heeft het nieuwe kabinet direct verworpen. Michel Kocab van Burgerforum noem de de regering in haar huidige samen stelling onaanvaardbaar en hij kon digde aan dat er vandaag een protest demonstratie gehouden zal worden in Praag. De communisten behouden in de nieu we regering de posten defensie, bin nenlandse zaken en buitenlandse za ken. De belangrijkste niet-communis- tist is de theoloog Josef Hromadka, die tot vice-premier is benoemd. Volgens het officiële persbureau CTK verloren de vice-premiers Matej Lucan en Ka reis Julis, minister van defensie Milan Vaclavik en minister van binnenland se zaken Frantisek Kincl, een „havik", hun post. De eerste daad van de nieuwe regering was het besluit om onderhandelingen te openen met de Sovjetunie over de aftocht van de 75.000 Sovjetsoldaten in Tsjechoslowakije. Adamec beloofde in een toespraak tot stakende studen ten dat zijn regering „zeer spoedig" voorstellen zal indienen voor een nieu we grondwet, eén nieuwe kieswet en wetten waarin de vrijheid van vereni ging en vergadering gegarandeerd worden. DEN HAAG (ANP) - In de pro vincie Zuid-Holland geldt vanaf zondagavond 18.00 uur de waarschuwingsfase voor luchtverontreiniging door stikstofdioxyde. De provincie heeft de waarschuwingsfase afgekondigd nadat in de loop van het weekeinde de concen traties aan stikstofdioxyde ge staag waren toegenomen. Dat heeft een woordvoerder van de provincie Zuid-Holland zondagavond meegedeeld. Volgens de woordvoerder van de provincie Zuid-Holland wordt vanochtend omstreeks 10 uur bekend of extra maatre gelen genomen moeten wor den. Carapatiënten kunnen moge lijk enige hinder van de lucht verontreiniging ondervinden. De para-militaire volksmilitie wordt ontwapend, zo is zaterdagavond be kendgemaakt door radio Praag. Of dit ook ontbinding betekent was niet dui delijk. De militie geldt als de gewa pende arm van de partij. e kerstboodschap van 'een alles en iedereen omvattende vrede is op de eerste adventszondag - gis teren, 3 december - voor een groot deel werkelijkheid geworden. Aan boord van het Russische passa giersschip Maksim Gorki, genoemd naar de onder dit pseudoniem schrij vende en in 1936 overleden Russische schrijver, literator en humanist Alek- sej Maksimovitsj Pesjkov, hebben de Russische partijleider en president Michaïl Gorbatsjov en de Amerikaan se president George Bush de Koude Oorlog beëindigd. Oost en West dich ter bij elkaar dan ooit; Amerika en Rusland, tientallen jaren eikaars aartsvijand, als vrienden gescheiden na een tweedaagse topontmoeting op Malta: het is het wonder waarmee de jaren tachtig worden afgesloten. In het spoor van de in enkele maan den tijd radicaal veranderde politie ke verhoudingen in Oost-Europa zijn de VS en Rusland een nieuw tijdperk binnengetreden. De ontmoeting tus sen Bush en Gorbatsjov, als een soort kennismaking aangekondigd, nam het laatste restje wantrouwen weg, dat tientallen jaren de relatie tussen de twee machtigste landen ter wereld heeft gekenmerkt. De wederzijdse be trekkingen op tal van terreinen zullen worden uitgebouwd en verbeterd; waar mogelijk zullen beide landen el kaar aanvullen en bijstand verlenen. Met name voor de Sowjet-Unie bete kent dit een enorme stap vooruit. De Russen weten zich nu officieel verze kerd van Amerikaanse steun bij de uit bouw van hun handel en bij de opbouw van hun economie, die al jaren onder zware druk staat en te weinig produ ceert om de bijna driehonderd miljoen consumenten in het immense Russi sche rijk van de eerste levensbehoef ten te voorzien. Vooral de positie van Gorbatsjov in eigen land wordt versterkt door de nauwere banden met Amerika. Hij heeft dat hard nodig, want het leven van alle dag in de Sowjet-Unie is onder zijn regime eerder verslechterd dan verbeterd. Meer vrijheid en meer open heid zijn niet altijd een waarborg voor betere levensomstandigheden, zoals de Sowj et-burgers tot hun ongenoegen en teleurstelling moeten ervaren. Geen ideologische confrontatie meer met de Verenigde Staten en hun bond genoten betekent in elk geval dat een stuk menselijke energie en inspanning op andere doelen kan worden gericht. Voor de Russen zal Malta dan ook ver strekkende positieve gevolgen heb ben. Met wegnemen van de ideologi sche barrières kunnen de Russen nu de hulpbronnen in het buitenland be reiken, die zij zo hard nodig hebben om aansluiting te krijgen met het ontwik kelingsniveau in het Westen. De VS zijn bereid de Russen in dit opzicht vergaand tegemoet te komen, hetgeen een ommekeer in de buitenlandse poli tiek van de VS kan worden genoemd. Intussen is op Malta ook vastgesteld dat de landen van Oost-Europa zelf hun toekomst moeten uitstippelen. Die zijn daar al volop mee bezig. De en kele maanden geleden op de rails ge zette democratische trein in Polen, Oost-Duitsland, Tsjechoslowakije, Hongarije en Bulgarije raast met een ongekende snelheid door de voormali ge 'satellietlanden'. Elke dag doen zich 'historische ontwikkelingen' voor, die tot voor kort volstrekt onmogelijk werden gehouden. Na Jalta 1945 - de opdeling van Duitsland in bezettings zones en de daaruit voortvloeiende splitsing in twee staten: de Bondsre publiek Duitsland en de DDR - kan Malta 1989 nieuwe impulsen geven aan een democratische ontwikkeling in Oost-Europa, die de politieke ver houdingen opnieuw grondig zal wijzi gen. Maar nu is het startpunt niet ne gatief, zoals in 1945, maar uiterst posi tief. Daarover zijn Oost en West het eens. Dat is de grootste winst na tien tallen jaren van koude-oorlog-voering. Dim (Advertentie (Van onze correspondent) BERLIJN/BONN - Het Oostduitse staatsapparaat heeft in het weekein de een geheel nieuw gezicht gekregen. Na een lange vergadering van het Centraal Comité bleek dat de hele partijtop was afgetreden. Verder bleek dat: Egon Krenz zijn functie als partijlei der neerlegt; Erich Honecker en vrijwel al zijn vroegere getrouwen uit de partij wor den gezet; de ex-Politburoleden Gunter Mit- tag en Harrie Tisch in de cel zitten. Na een dramatische zitting van het Centraal Comité maakte het Politbu- rolid Schabowski bekend dat alle le den van het Politburo en het Centraal Comité hun functies ter beschikking hebben gesteld. Een werkgroep zal het speciale partijcongres van 15 tot 17 de cember voorbereiden. In deze groep zitten hervormers als de ex-chef van de geheime dienst Markus Wolf, de burge meester van Dresden, Berghofer, en de advocaat Gysi. Krenz blijft nog aan als staatshoofd. Schabowksi erkende dat het onder zoek naar machtsmisbruik en corrup tie nog niet ver gevorderd was. Het nieuwe Politburo en de speciale com missie die de opdracht hadden het ge drag van de vroegere leiders te onder zoeken onvoldoende hadden. Met het aftreden trok de pas begin november benoemde communistische top de consequenties uit de steeds luider wordende kritiek van de partijbasis. Helemaal onverwacht kwam de beslis sing niet. Vrijdag en zaterdag waren tienduizenden leden van de commu nistische partij de straat op gegaan om hun eis kracht bij te zetten dat er nu eindelijk een ingrijpende zuivering zou plaatsvinden. Zij verlangden bestraffing van alle po litici die hun functie hadden misbruikt en eisten het hoofd van de 52-jarige Krenz. Egon Krenz had zaterdag avond nog geprobeerd enkele duizen den partijleden, die voor de SED-cen- trale in Oost-Berlijn waren samenge stroomd, tot kalmte te manen, maar hij oogste slechts een oorverdovend fluitconcert en hield het na enkele mi nuten voor gezien. Op dat moment moet hij zich hebben gerealiseerd dat zijn dagen als partij chef na goed zes weken waren geteld. Krenz, die op 18 oktober de 77-jarige Erich Honecker niet alleen als partij leider, maar ook als staatshoofd en voorzitter van de defensieraad opvolg de, is het slachtoffer van zijn verleden. De tweede sensatie was dat na enkele regionale partijgrootheden, nu ook de ex-Politburoleden Gunter Mittag en Harry Tisch achter de tralies zijn ge zet. Mittag was na Honecker de mach tigste man en hij wordt verantwoor delijk gesteld voor de catastrofale si tuatie waarin de DDR-economie zich bevindt. Honecker is vermoedelijk al leen vanwege zijn slechte gezond heidstoestand nog niet opgesloten, maar het feit dat hij uit zijn eigen SED is gezet, zal de oude man waarschijn lijk niet overleven. De Oostduitse justitie jaagt verder op de geheimzinnige staatssecretaris voor buitenlandse handel, Schalck- Golodkowski. Hij was de man, die via allerlei louche handelsondernemin gen voor de harde deviezen zorgde, die de politieke prominenten een aan genaam leven bezorgden.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1989 | | pagina 1