PZC
Miljoen mensen lijdt
aan 'kantoorziekte'
Moeder liet dochtertje
regelmatig verkrachten
onsumentenbond: fabrieken
eknibbelen op veiligheid auto
binnen- en buitenland
KOSTEN MOETEN OMLAAG
Alternatieve
straf helers
doek Van Gogh
KIND MOEST DRAAGMOEDER WORDEN
WOENSDAG 22 NOVEMBER 1989
kollege berispt arts
poor niet nakomen
fcuthanasiebelofte
linder aanvragen
gemeentegarantie
pmie-A-woningen
Weer Franse kernproef
Uitblijven van
arrestaties
krakers ontlokt
Kamer kritiek
Superconfex zorgt dat je goed voor de dag komt.
Huisartsen vragen
teveel onderzoek
AMSTELVEEN (GPD) - De Ziekenfondsraad wil het 'aanvraaggedrag' van huisartsen en spe
cialisten gaan stroomlijnen, om overbodige kosten te voorkomen. Zo zijn er aanwijzingen dat
er veel meer laboratoriumonderzoek verricht wordt dan nodig is. Dat soort onderzoek kost
tenminste één miljard gulden per jaar. Beïnvloeding van het artsengedrag is daarom wense
lijk.
Ivolgens een advies van de Gezond
heidsraad moeten artsen worden ge-
Ischoold in besliskundige en epidemio
logische eigenschappen van diagnos-
Itische onderzoeken. Daarnaast moet
■het kostenbewustzijn van artsen in op
leiding en praktijk worden bevorderd.
|üe ZFR wil drie onderzoeksprojecten
laten uitvoeren ter beïnvloeding van
het aanvraaggedrag. Totale kosten
Ivan deze onderzoeken bedragen onge
veer een miljoen gulden.
lAanvullende diagnostiek legt beslag
lop een belangrijk deel van de kosten
■in de gezondheidszorg. Die kosten zul-
llen naar verwachting nog stijgen
|door technische ontwikkelingen en
neer aandacht voor 'gebruikersge-
nak'.
Kostenbesparing is misschien moge-
Éijk doordat het aanvraaggedrag ratio-
Tneler wordt. Hierbij gaat het vooral om
Aanvullend onderzoek in laboratoria,
föntgendiagnostiek, echografie, echo
scopie e.d.
De mogelijkheden voor aanvullende
biagnostiek zijn de laatste jaren explo
sief gestegen. Relatief goedkopere
;ests worden in het algemeen niet se
lectief genoeg benut. Dat soort onder-
oek is verantwoordelijk voor het
Tootste deel van de kosten.
Een belangrijke ontwikkeling is de zo
genoemde droge stofchemie, die het
nogelijk maakt snel en eenvoudig 'op
bet bureau' van de arts een test uit te
boeren. Maar deze techniek is duur, de
DTRECHT (ANP) - Het Medisch
tuchtcollege in Amsterdam heeft een
huisarts berispt omdat hij ten onrech
te de indruk heeft gewekt dat hij mee-
Iverkte aan euthanasie. Volgens het
lollege heeft hij hiermee het vertrou
wen in de artsen geschaad,
jlevrouw drs. J, Tromp Meester, coör
dinator van de Nederlandse Vereni-
ling voor Vrijwillige Euthanasie, heeft
Bit dinsdag meegedeeld,
pet ging volgens Tromp Meester om
:en oude man die niet inde stervensfa-
verkeerde, maar veel klachten had,
Ban een kampsyndroom leed en niet
Mger wilde leven. Hij kreeg uiteinde-
Ijk op zijn verzoek tabletten van de
Arts die de suggestie wekte dat hij
laardoor zou sterven. Maar dat ge
leurde niet. De huisarts merkte op dat
lij dat wel wist en dat hij dacht dat de
pan „het toch niet meende".
J)e familie was zeer geschokt. De zoon
lan de patiënt diende een klacht in bij
let tuchtcollege. Volgens Tromp
feester is de patiënt inmiddels, „na
pierlei drama's", toch overleden.
(EN HAAG (ANP) - Het aantal in be-
indcling genomen aanvragen voor
meentegarantie voor de aankoop
in premie-A-woningen is dit jaar tot
sver 17 procent lager dan vorig
lar. Een woordvoerster van de Be-
iddelende Organen heeft dat dins-
ig meegedeeld. De Bemiddelende
ganen adviseren de gemeenten
rer de gemeentegarantie,
woordvoerster wijst er op dat de dit
|ar in behandeling genomen aanvra-
:n voor een deel betrekking hebben
woningen waarvoor vorig jaar een
(schikking is afgegeven. Het aantal
nvragen voor dit jaar is dus in feite
g lager. Overigens is ook het aantal
nvragen voor gemeentegarantie
wr vrije-sector- en bestaande wonin-
n dit jaar 10 procent lager dan vorig
Vereniging van Nederlandse Ge
enten (VNG) vreest op basis van de-
cijfers dat het bouwprogramma
or premiekoopwoningen dit jaar
(chts voor tweederde wordt gehaal-
erd. Een belangrijke reden is de ver-
ïerping van de subsidieregeling die
Buds 1 januari van kracht is. Ook de
pogere hypotheekrente is volgens de
een oorzaak van de stagnatie van
premiekoopmarkt.
aatssecretaris Heerma (volkshuis-
sting) liet weten zich geen zorgen te
iken over het premiekoopprogram-
*van dit jaar.
betrouwbaarheid is nog onvoldoende
aangetoond en het risico van gebruik
te pas en te onpas is groot.
Aanvullend onderzoek zou op ratione
le gronden moeten gebeuren. Artsen
moeten daarbij kijken naar de mogelij
ke opbrengst, de mogelijkheden voor
WELLINGTON (RTR-AFP) - Frank
rijk heeft dinsdag op het atol Mururoa
in de Stille Oceaan opnieuw een on
dergrondse kernproef gehouden. Dit
hebben leden van een wetenschappe
lijk instituut in Nieuwzeeland meege
deeld.
De explosie met een kracht van 30 ki-
loton was de derde sinds Frankrijk op
24 oktober de proeven hervatte. De we
tenschappers denken dat voor het ein
de van het jaar nog een vierde proefne
ming zal volgen.
de uitleg, de belasting voor de patiënt
en de kosten.
Vaak wordt routinematig een test aan
gevraagd waarvan de voorspellende
waarde of de kosten onbekend zijn.
Doublures komen voor en men doet
zoveel mogelijk onderzoek om zich in
te dekken tegen verwijten achteraf.
Nu is voorgesteld om te onderzoeken
welke richtlijnen voor rationeel ge
drag kunnen worden opgesteld. Deze
onderzoeken zullen totaal enkele jaren
lopen. De Ziekenfondsraad denkt dat
grotere doelmatigheid en kostenbe
heersing moet kunnen.
Op grond van de onderzoeksresulta
ten zouden in de toekomst via de over
eenkomsten tussen verzekeraars en
artsen afspraken moeten worden ge
maakt over het aanvragen van onder
zoek en over samenwerking tussen de
aanvragende artsen en de diagnosti
sche specialisten (röntgenologen, kli
nische chemici e.d.).
WINDHOEK - Betogers voor handhaving van de mensenrechten hielden een korte demonstratie. Zij werden bij
het paleis in Windhoek tegengehouden.
Van onze correspondent!
WINDHOEK - De 72 leden van de Grondwetgevende
Vergadering van Namibia zijn dinsdag voor de eerste
keer in de hoofdstad Windhoek bijeen gekomen. Hon
derden Namibiërs dromden 's morgens samen bij het
Tinitenpalast, waar de vergadering zitting houdt, om
de afgevaardigden te begroeten. Swapo-leider Sam
Nujoma kreeg van zijn aanhangers een stormachtig
onthaal, maar ook Dirk Mudge, leider van Swapo's ri
vaal Democratische Turnhalle Alliantie, werd door de
menigte toegejuicht.
In de vergaderzaal heerste een ontspannen sfeer. Hage
Geingob, lid van het Politbureau van de South West Af
rica People's Organization, werd tot voorzitter gekozen.
In zijn toespraak zei Geingob dat de kiezers opdracht
hebben gegeven om in een geest van geven en nemen,
van leven en laten leven een Grondwet op te stellen die
een waardig sluitstuk is van de onafhankelijkheids-
sstrijd. Ook Nujoma sprak op verzoenende toon. Hij zei
dat het nu zaak is een Namibia te scheppen, waar ieder
een, ongeacht stam of ras, zich thuis zou voelen.
De nieuwe Grondwet moet met een twee-derde meer
derheid, 48 zetels, worden aangenomen. Swapo is met
41 zetels de grootste partij en zal waarschijnlijk een coa
litie vormen met de kleinere partijen. De DTA, met 21
zetels de tweede partij, zal samenwerking met Swapo
voorlopig uit de weg gaan.
AMSTERDAM (ANP) -
Ongeveer een miljoen
mensen, die in een kan
toorgebouw werken,
heeft op een of andere
manier last van het bin
nenklimaat. Naar schat
ting 400.000 van hen
komt met klachten bij
de huisarts. De schade
als gevolg van het ziek
teverzuim beloopt een
bedrag van tussen de
anderhalf en twee mil
jard gulden per jaar.
Dit blijkt uit een onder
zoek van de Rijksuniver
siteit in Utrecht. In op
dracht van het Amster
damse bedrijf Winton,
dat zich bezig houdt met
de inspectie en reiniging
van gebouwen, en in sa
menwerking met de
Rijksgebouwendienst
en het particuliere be
drijfsleven bekijkt men
enkele honderden kan
toorgebouwen om, er
achter te komen wat pre
cies de oorzaken van de
klachten zijn. Doel van
het onderzoek is te ko
men tot een stelsel van
normen waaraan het
binnenklimaat van kan
toren moet voldoen.
Het onderzoek, dat nog
twee jaar in beslag
neemt, toont tot nu toe
aan dat de klachten van
mensen die hun werk
dag in kantoor slijten,
steeds dezelfde zijn. Men
heeft last van irritatie
van de slijmvliezen van
de neus, ogen en lucht
wegen, hoofdpijn, ver
moeidheid en lusteloos
heid. Velen klagen ook
over irraties van de huid
en pijn in hun spieren en
gewrichten. In het alge
meen zijn kantoormen
sen vaker verkouden,
misselijk of duizelig dan
mensen die buiten
werken.
Volgens de Utrechtse
onderzoekers zijn er ver
schillende factoren die
kunnen bijdragen aan
het ontstaan van het
syndroom. Men denkt
onder meer aan de tem
peratuur, luchtvochtig
heid, de belasting van de
lucht met chemische
stoffen en minerale ve
zels en bepaalde trillin
gen.
ARNHEM (GPD) - De 44-jarige W.
van B. uit Grave stond gisteren voor
de Arnhemse rechtbank om zich te
verantwoorden voor een reeks ver
krachtingen van en ontuchtige han
delingen met zijn minderjarige stief
dochter. Van september 1985 tot en
met juli 1986 zou de verdachte min
stens vier keer per maand het meisje
hebben verkracht met de bedoeling
het kind te laten fungeren als draag
moeder.
Dat gebeurde met instemming van
AMSTERDAM (ANP) - Prins Bernhard heeft dinsdag in
het Paleis op de Dam in Amsterdam de Erasmusprijs
voor de rechten van de mens 1989 uitgereikt aan Niall
Macdermot, de secretaris-generaal van de Internatio
nale Commissie van Juristen (ICJ) in Geneve.
De prins roemde daarbij het baanbrekende werk dat de
ICJ heeft verricht op gebied van de mensenrechten en
het respect dat daarvoor internationaal is afgedwon
gen. De Erasmusprijs wordt elk jaar toegekend aan een
persoon of instelling die een voor Europa bijzonder be
langrijke bijdrage heeft geleverd op cultureel, sociaal of
sociaal-wetenschappelijk gebied.
De prijs van 200.000 gulden is toegekend voor de wijze
ivaarop de ICJ zich inzet voor de onafhankelijkheid van
de rechterlijke macht en opkomt voor de rechten van
armen en misdeelden in de hele wereld.
De ICJ werd in 1952 opgericht en telt circa veertig pro
minente juristen uit verschillende landen. Prins Bern
hard zei het te betreuren dat nog niet alle landen zijn
vertegenwoordigd, „ik denk daarbij aan de Oost Euro
pese landen", zo zei hij.
zijn vriendin, de moeder van het
slachtoffertje, die als gevolg van haar
sterilisatie geen kinderen meer kon
krijgen. Van B. en zijn vriendin, de 38-
jarige A. van 't H. uit Grave, wensten
beiden een kind.
Ook de vrouw, sedert ruim een jaar de
wettige echtgenote van Van B., moest
zich voor haar handelwijze verant
woorden, maar zij verscheen wegens
ziekte niet op de rechtzitting. Zij lijdt
aan een aantal fobieën.
De officier van justitie, mevrouw mr. L.
van Zanten-Renders, eiste zowel tegen
Van B. als tegen zijn vrouw een gevan
genisstraf van twee jaar. Zij verzocht
de rechtbank tevens de door de advo
caat van het slachtoffer ingediende
claim van 1500 gulden smartegeld we
gens toegebrachte geestelijke schade,
te betalen door Van B., toe te wijzen.
De serie verkrachtingen had zich afge
speeld in Nijmegen waar de (geschei
den) vrouw en haar dochtertje woon
den. Later verhuisde de vrouw met
haar dochtertje naar Grave en ging zij
samenwonen met haar (toen nog)
vriend, die zich vervolgens in de perio
de van oktober 1987 tot en met januari
1988 zou hebben schuldig gemaakt
aan uiteenlopende ontuchtige hande
lingen met zijn stiefdochtertje die toen
14 jaar was.
De moeder van het slachtoffer kwam
uit de rapporten tevoorschijn als een
angstige, onzelfstandige, sterk afhan
kelijke, zwak tot laag begaafde vrouw,
„die afwacht hoe mannen haar leven
bepalen". Zij zou een rancune hebben
tegen haar dochter. De vrouw komt
vanwege haar fobie de deur niet uit.
Haar man moet alle boodschappen
doen en het huishouden besturen. Uit
spraak 5 december.
ARNHEM (ANP) - De rechtbank in
Arnhem heeft dinsdag de twee helers
van het gestolen Van Gogh-schilderij
„De uitgebloeide zonnebloemen" ver
oordeeld tot een alternatieve straf
van driehonderd uur dienstverlening
en een voorwaardelijke gevangenis
straf van zes maanden.
Bovendien moeten de man en vrouw
zich onder therapeutische behande
ling laten stellen. Als ze zich daar niet
aan houden moeten ze alsnog een ge
vangenisstraf van zes maanden uitzit
ten.
De 24-jarige U.G.W.R. en haar 22-jari-
ge vriend R.A.M.C. uit Beuningen,
hadden het schilderij met een geschat
te waarde tussen de 80 en 100 miljoen
gulden, onder hun bed verstopt. In de
slaapkamer werden ook de foto's ge
maakt om kracht bij te zetten aan de
losgeldeis voor de gestolen schilderij
en.
Het schilderij maakte deel uit van drie
schilderijen die op 12 december vorig
jaar werden gestolen uit het rijksmu
seum Kröller Müller in Otterlo. De
twee hoofdverdachten van de diefstal
werden in september veroordeeld tot
een gevangenisstraf van vijfjaar.
De rechtbank is het eens met de r pvat-
ting dat de man en vrouw hebt en ge
handeld uit „onwerkelijke naïviteit
door een gebrek aan levenservaring".
De officier van justitie omschreef de
twee als doodsbange mensen die nog
nooit eerder met justitie in aanraking
waren geweest.
DEN HAAG (GPD) - De Tweede Ka
mer vindt dat de politie maandag, tij
dens de krakersrellen in Amsterdam,
arrestaties had moeten verrichten.
Alle grote partijen zijn 'verbaasd' of
'teleurgesteld' dat er geen arrestaties
zijn verricht na de door de krakers
aangerichte vernielingen.
Zowel Stoffelen (PvdA) en Gualthérie
van Weezei (CDA), als Wiebenga (WD)
keuren het uitblijven van arrestaties
af. Het RPF-kamerlid Meindert Leer
ling heeft de ministers Dales (binnen
landse zaken) en Hirsch Ballin (justi
tie) gevraagd waarom niemand is op
gepakt. Leerling meent dat het optre
den van maandagmorgen in Amster
dam in geen verhouding staat tot bij
voorbeeld het optreden tegen voetbal
vandalen, die wel hard worden aange
pakt.
Stoffelen vindt dat de burgemeester
van Amsterdam, Ed van Thijn, wel
heel goede redenen moet hebben om
arrestaties achterwege te laten. Vol
gens voorlichter Klaas Wilting van de
Amsterdamse politie is niet ingegre
pen, om de ongeregeldheden niet nog
verder te laten escaleren. Bovendien
was er geen reden tot aanhouding toen
de krakers de gekraakte panden vrij
willig verlieten.
Advertentie
Kijk,kijk
Damesmantel
van niveau.
Alleen de prijs is
beneden alle j£
peil! In marine of
rood. 40-50
Mooie.gevoer-
de damesmantel
van zuiver scheer
wol. In olive of
burgundy. 38-46
Nu of nooit.
|N HAAG (GPD) - De veiligheid van
T®s laat nog veel te wensen over.
Jonkanten beknibbelen te vaak op
j en dje hij een botsing de kans op
fel flink beperken. Tot die conclu-
°mt de Consumentenbond die on-
poek deed naar de 'passieve veilig-
van elf veel verkochte auto's,
pet decembernummer van de Con-
pentengids doet de bond verslag
T onderzoek. Het richtte zich op
r ^an vijftig punten, waarvan werd
legaan in hoeverre de auto's be-
|erming bieden bij een aanrijding,
belangrijkste elementen waren
urwiel, veiligheidsgordels, stoelen,
onder het dashboard, deuren,
hoofdsteunen, benzinetank, elektri
sche installatie en de hoogte van de
bumper.
Geen van de onderzochte auto's bleek
perfect. Bij slechts drie is het stuurwiel
zo geconstrueerd dat bij een aanrij
ding de kans op borst- en gezichtslet
sel tot een minimum is beperkt. Overi
gens vinden de onderzoekers dat de
Europese veiligheidsnormen op dit
vlak te kort schieten.
Ook de kwaliteit van veiligheidsgor
dels laat te wensen over. Ze schieten
te gemakkelijk open en zijn niet goed
verstelbaar, waardoor ze slecht pas
sen.
Autostoelen zijn vaak te zwak. Ze ver
liezen bij een botsing hun vorm, waar
door degene die er op zit gemakkelijk
uit de autogordel glipt. Ook in dit ge
val zijn de geldende eisen niet streng
genoeg, aldus de bond. Hetzelfde geldt
voor de ruimte onder het dashboard.
Daar mogen geen uitstekende delen
zitten, om letsel aan benen te voorko
men. Maar nog steeds zit er te veel
scherps verstopt achter loze sierpa-
neeltjes.
In niet meer dan twee van de onder
zochte merken beschermen kokerbal-
ken in de portieren de inzittenden bij
een aanrijding van opzij. Met de hoofd
steunen - niet verplicht, maar in alle
auto's op de voorstoelen aanwezig - is
het slecht gesteld. Bij negen van de on
derzochte wagens deugen de steunen
niet of waren ronduit gevaarlijk. Ver
der was er kritiek op de berscherming
van de brandstoftanks en de elektri
sche installatie.
De Volvo 340 DL kwam het beste uit de
bus met een score van 4,92 punten, ge
volgd door de Opel Kadett 1.6i met
4,85. In totaal waren er tien punten te
verdienen. Hekkesluiter was de Ci-
troën BX 14 RE met 3,21 punten. De
resultaten komen min of meer overeen
met uitgebreidere onderzoeken, ver
richt door de zusterorganisatie van de
Consumentenbond in Engeland.
voor een
ouderwets
lage prijs!
rood of
taupe.
38-46
BERGEN OP ZOOM, v7Konijnenburgweg 47-49-51.
ETTEN-LEUR Anna van Berchemlaan 1.
U BENT VAN HARTE WELKOM: MAANDAG VAN 13.00 TOT 18.00 UUR. DINSDAG T/M VRIJDAG VAN 10.00 TOT 18.00 UUR. OP
VRIJDAG KOOPAVOND TOT 21.00 UUR. ZATERDAG VAN 9.00 TOT 17.00 UUR. TELEFONISCHE KLANTENSERVICE: 04490 38 666.