PZC
Plan psychiatrie
loopt al achter
CNV wenst over milieu
klare CAO-afspraken
Vissersbond herhaalt
eis vangstbeperking
voor sportvissers
Raad van State wacht
wellicht met uitspraak
vergunning COVRA
De onbekende Voetius
provincie WOENSDAG 8 NOVEMBER 1989 1 5
Provincie houdt hoorzitting over
plan geestelijke gezondheidszorg
Inzicht
Zelfdoding
KRITIEK PZZ-DIRECTIE
NIET TEN KOSTE VAN UITKERINGEN
MILIEU-ASPECTEN NIET AAN BOD
TENTOONSTELLING IN GOES
ZEEUWSE ZENUWARTSEN:
DRUK OP DE KETEL HOUDEN'
Nationaal staflkoor
Leger des Heils op
eeuwfeest-festival
korps Middelburg
Eversdijk vraagt
beperking aantal
handkokkelvissers
JOVD weer actief in
Noord- en M.-Zeeland
Patiënt dupe
Zeeuws plan
psychiatrie
MIDDELBURG - Een mars van de dwaasheid. Bureaucratie
die doorslaat. Zo omschrijft de Middelburgse zenuwarts dr J.
D. van Scheijen - hij vertegenwoordigt de in Zeeland vrij ge
vestigde psychiaters - het eerste provinciaal plan voor de
geestelijke gezondheidszorg. Volgens Van Scheijen en zijn col
lega's gaat het plan uit van afbraak van bestaande, goede
voorzieningen. Daarvoor in de plaats moeten dan duurdere,
ontoereikende voorzieningen komen. De Zeeuwse psychiatri
sche patiënt is er uiteindelijk de dupe van, aldus dr Van
Scheijen.
Minder klinische bedden; meer andere
hulpvormen - dat is het uitgangspunt
van het plan, dat deze zomer door het
dagelijks provinciebestuur is gepre
senteerd. Het voorziet vooral in meer
plaatsen voor het Psychiatrisch Zie
kenhuis Zeeland (onder meer deeltijd
behandeling, verslaafdenzorg en kin-
der/jeugdpsychiatrie) en sterke ver
mindering van het aantal bedden in de
psychiatrische afdelingen van de alge
mene ziekenhuizen (PAAZ-bedden).
Ook de rol van de Regionale Instelling
voor Ambulante Geestelijke Gezond
heidszorg (RIAGG) zal - als het plan
werkelijkheid wordt - fors toenemen.
De Zeeuwse vrij gevestigde psychia
ters (die bijval krijgen van onder ande
re de directie van het Streekzieken
huis Walcheren en de Vereniging On
dersteuning Huisartsen Zeeland) be
klemtonen dat het plan geen prakti
sche, maar een theoretische sfeer uita
demt. Het dagelijks provinciebestuur
richt zich zonder meer naar regels en
richtlijnen die in Haagse burelen wor
den opgesteld, is één van de grieven.
Van Scheijen: „Men moet zich niet zo
blindstaren op normen. Dat zijn maar
willekeurige getallen. Als aangetoond
kan worden dat de praktijk anders is,
dan zijn normen verschuifbaar. Iedere
regio heeft specifieke problemen op
het gebied van de geestelijke gezond
heidszorg. Ook Zeeland. Denk alleen
maar aan het grote aantal ouderen dat
psychiatrische hulp nodig heeft."
niet worden goedgemaakt door een ex
tra aankoop van peren," betoogt dr
Van Scheijen. Groot pluspunt van een
PAAZ is dat de afdeling onderdeel uit
maakt van een algemeen ziekenhuis
en direct gebruik kan maken van de
ziekenhuisvoorzieningen. Hij geeft
aan dat bijvoorbeeld toepassing van
elektro-shcckbehandeling alleen in
een algemeen ziekenhuis kan gebeu
ren.
Van Scheijen cs zijn mordicus tegen
vermindering van het aantal PAAZ-
bedden. In Zeeuwsch-Vlaanderen is
die reductie al doorgevoerd. De maat
schap neurologie-psychiatrie
Zeeuwsch-Vlaanderen constateert
dat prompt een wachtlijst is ontstaan
en dat mensen moeten worden verwe
zen naar psychiatrische afdelingen
van ziekenhuizen in Brugge en Gent.
De vier maatschap-artsen melden dat
voor acute opnamen problemen en ri
sico's ontstaan. Vooral het helpen van
mensen met neiging tot zelfdoding
loopt gevaar.
Voor Walcheren moet de verlaging van
de PAAZ-bedden nog doorgevoerd
worden (van 56 naar 24). Dr Van Scheij
en voorziet grote ellende. Hij maakt
duidelijk dat landelijk gewerkt wordt
aan uitbreiding van de mogelijkheden
voor de psychiatrie in de algemene zie
kenhuizen. De Middelburgse zenuw
arts vindt het onbegrijpelijk dat het
Zeeuwse provinciebestuur juist aan af
bouw van mogelijkheden in de PAAZ-
en denkt. Ook hij wijst op de risico's
oor patiënten met ernstige depres
sies. Het aantal zelfdodingen in Zee
and loopt gestaag op: van gemiddeld
29 per jaar in de periode 1961-1974 tot
59 in 1987.
e vrij gevestigde psychiaters zijn er-
an overtuigd dat meer voorzieningen
oor het Psychiatrisch Ziekenhuis
eeland en de Regionale Instelling
nbulante Geestelijke Gezondheids-
org onvoldoende soelaas bieden.
,Een dreigend tekort aan appelen kan
Van Scheijen gewaagt van ernstig ge
mis aan inzicht bij de beleidsmakers
in de feitelijke gang van zaken in de
psychiatrie. Patiënten die voor het
eerst psychiatrische hulp nodig heb
ben, kloppen veel liever en gemakke
lijker aan bij de PAAZ-afdeling van
het algemene ziekenhuis, dan bij het
PZZ.
Het is absurd dat nota bene die eerste
hulp-mogelijkheid wordt afgebroken,
aldus zenuwarts Van Scheijen. Het
psychiatrisch ziekenhuis heeft voor
velen een veel te hoge drempel. Hij at
tendeert erop dat ook huisartsen lie
ver naar een PAAZ-afdeling verwijzen,
dan naar een psychiatrisch zieken
huis. Het idee dat deeltijdbehandeling
(alleen overdag, zonder opname) een
alternatief is, verwerpt Van Scheijen
zonder meer. Het is hooguit voor nabe
handeling een mogelijkheid.
Volgens de vrij gevestigde psychiaters
wordt in het provinciaal plan de be
langrijke rol van de huisarts uitgehold,
ten voordele van de RIAGG. Ten on
rechte, meent dr Van Scheijen. „Bij
een crisis wordt de huisarts als eerste
gebeld. Laat die dan ook oordelen over
hulpverlening, in plaats van een wild
vreemde maatschappelijk werker die
van toeten noch blazen weet." De
RIAGG heeft teveel een welzijnska-
rakter (met allerlei omslachtige en
tijdrovende procedures) en ontbeert
mogelijkheden voor echte medische
psychiatrie, is - samengevat - de con
clusie van Van Scheijen cs.
Dr J. D. van Scheijen.
GOES - De directie van het Psy
chiatrisch Ziekenhuis Zeeland
(PZZ) vindt dat het provinciaal
plan geestelijke volksgezondheid
meer rekening moet houden met
nieuwe ontwikkelingen. Omdat
het plan gericht is op de toekomst
mag niet van verouderde inzichten
worden uitgegaan. Met name af
zonderlijke psychiatrische voor
zieningen voor ouderen ontbreken
volgens de directie van het PZZ in
het plan.
Een gemis is ook dat het plan re
kent met achterhaalde normen. In
heel Nederland is sprake van een
grote druk op de psychiatrische
voorzieningen, stelt de PZZ-direc-
tie. Daarom is voorgesteld de nor
men voor psychiatrische zieken
huisbedden te verhogen (van 1,1 tot
1,3 promille). De 'Zeeuwse getallen'
dienen hierop te worden afgestemd.
Ook moet rekening worden gehou
den met het toevoegen van Tholen
en Sint-Philipsland tot het verzor
gingsgebied van het PZZ.
De directie van het PZZ verklaart
zich tegen een vermindering van
ziekenhuisbedden ten voordele van
beschermende woonvormen en psy
chiatrische afdelingen in algemene
ziekenhuizen. Het PZZ is voorstan
der van een goed gespreid stelsel
van voorzieningen over de provin
cie (en zonodig zelfs bovenregio
naal). Maar het voordeel van andere
voorzieningen moet wel aantoon
baar zijn, alvorens het psychia
trisch ziekenhuis bedden moet inle
veren. Het PZZ wil in Zeeuwsch-
Vlaanderen voorrang geven aan
voorzieningen voor ouderen (geron-
to-psychiatrie) boven verdere uit
breiding van deeltijdbehandeling.
IDDELBURG - Het
agelijks provinciebe-
uur houdt donderdag
november een open-
are hoorzitting over
et plan voor de geeste-
ke gezondheidszorg.
e bijeenkomst wordt
houden in het provin
ciehuis te Middelburg
(ingang Abdijplein 9) en
begint om 19.30 uur. Ge
deputeerde W. Don,
eerstverantwoordelijk
bestuurder voor het
plan, heeft de leiding.
De provinciale raad voor
de volksgezondheid in
Na het leggen van de krans namen de leerlingen en overige aanwezigen een minuut stilte in acht.
SINT-LAURENS - Tijdens een sobere herdenkings
plechtigheid op de algemene begraafplaats in Sint-Lau-
rens hebben de oudste leerlingen van de Prins Willem
Alexanderschool een krans gelegd bij het monument ter
nagedachtenis van de oorlogsslachtoffersNa het bla
zen van The Last Post door een van de leerlingen hesen
twee leerlingen de vaderlandse driekleur halfstok en
werd een minuut stilte in acht genomen.
De Prins Willem Alexanderschool adopteerde het oor
logsmonument een aantal jaren geleden op verzoek van
de Stichting Februari 1941. Een jaarlijks terugkerende
plechtigheid is de kranslegging bij het monument. Be
halve de kinderen plaatsten enkele leden van het Voor
malig Verzet Nederland een bloemenkrans. Ook enkele
andere inwoners van Sint-Laurens, dat dinsdag op de
kop af 45 jaar geleden werd bevrijd, legden bloemen bij
het oorlogsmonument. Na de kranslegging vertrok de
stoet naar de Prins Willem Alexanderschool.
MIDDELBURG - Het Christelijk Na
tionaal Vakverbond (CNV) wil dat bij
de onderhandeling over een nieuwe
arbeidsovereenkomst in duidelijke
afspraken wordt vastgelegd wie wat
betaalt voor het milieu. Districtsbe
stuurder L. Q. Phernambucq zei dit
dinsdagavond in Middelburg tijdens
de algemene ledenvergadering van de
dienstenbond CNV, kring Zeeland.
Die afspraken over milieubeleid in de
CAO's moeten algemeen bindend zijn,
aldus de CNV-bestuurder.
De vakbond vindt dat het milieube-
MIDDELBURG - Het nationaal staf
koor van het Leger des Heils brengt in
het weekeinde van 11 en 12 november
een bezoek aan Middelburg. Het uit
dertig jonge heilssoldaten bestaande
koor is binnen het Leger des Heils een
toonaangevend zangkoor. Het speelt
zaterdag een voorname rol op het
Eeuwfeest-festival van het Leger des
Heils Middelburg. Dat festival, be
doeld als een 'Dank-u-wel-dienst' aan
God en de inwoners van Middelburg,
is de afsluiting van een jaar vol activi
teiten ter gelegenheid van het hon
derdjarig bestaan van het Middel
burgse korps. De aanvang is om 19.30
uur.
Aan het feest werken verder mee: het
muziekkorps van het Leger des Heils
uit Spijkenisse en een zangkoor en de
tamboerijngroep van het korps Mid
delburg. Sprekers zijn burgemeester
mr Chr. G. J. Rutten van Middelburg,
de voorzitter van het comité van aan
beveling, mr J. A. R. M. Douwens, en
de leider van het Leger des Heils in Ne
derland, commissioner R. J. Schurink.
Het nationaal stafkoor, onder leiding
van kapitein Dick Krommenhoek,
luistert ook de zondagsdiensten van
10.00 en 17.00 uur op.
leid, zoals vastgelegd in het Nationaal
Milieu Beleidsplan (NMP), niet mag
worden betaald uit de onderhande
lingsruimte tussen werkgevers- en
werknemersorganisaties. Ook voorzie
ningen voor uitkeringsgerechtigden
moeten buiten schot blijven.
Het CNV meent dat bedrijven die wei
nig of geen milieuhinder veroorzaken
weinig milieubelasting hoeven te beta
len. Werkgevers zullen ook moeten
werken aan een verbetering van de
arbeidsomstandigheden, vooral daar
waar mensen werken met giftige stof
fen.
Volgens het CNV is een goede en ade
quate aanpak van de milieuproblema
tiek niet strijdig met economische
groei. Economische groei is juist nodig
om een goed milieubeleid te voeren.
„Goed milieubeleid", aldus Phernam
bucq, „kan onder meer energie bespa
ren. Het kan in het kader van milieu
zorg ook kosten besparen." Naast con
creet beleid is het ook nodig dat in Ne
derland een mentaliteitsverandering
optreedt. Een aspect dat beter tot ui
ting moet komen. „Anders zijn er geen
levensmogelijkheden meer."
Phernambucq stelde dat de over
heidsinvesteringen gericht moeten
zijn op het voorkomen en verwijderen
van milieuafval. Milieuvriendelijke
technologie moet meer de aandacht
krijgen. Zure regen moet bestreden
worden door: aanpassen van automo
toren, terugdringen van het autoge
bruik, beter openbaar vervoer en het
volledig reinigen van rook uit (kolen-
gestookte) electriciteitscentrales.
Tijdens de bijeenkomst zette de dien
stenbond twee leden in het zonnetje.
W. Joosse uit Heinkenszand en A. F.
Klaver uit Middelburg, beiden veertig
jaar lid van het CNV, ontvingen uit
handen van districtsbestuurder D.
van der Steege uit Rotterdam de gou
den speld met lauwertak.
De CNV-leden A. F. Klaver (links) en W. Joosse middenwerden dinsdag gehul
digd wegens hun veertigjarig lidmaatschap van de dienstenbond. D. van der
Steege speldde de versierselen op.
VLISSINGEN - Sportvissers moeten
evenals beroepsvissers aan een
vangstbeperking worden onderwor
pen. De Nederlandse Vissersbond
heeft die eis weer op tafel gelegd bij
de vaste kamercommissie voor visse
rij. „Wij willen de druk op de ketel
houden", aldus J. Nooitgedagt, voor
zitter van de Nederlandse Vissers
bond.
De oproep van de Nederlandse Vis
sersbond sluit aan bij die van voorzit
ter A. A. van Overveld van de Delta Fe
deratie, de koepel van hengelsportver
enigingen in zuidwest Nederland. Van
Overveld stelde afgelopen zaterdag in
Bergen op Zoom dat de sportvissers
zich verre moeten houden van com
merciële vangst op kabeljauw. Om die
(Van onze Haagse redactrice)
DEN HAAG - Het aantal vergunnin
gen voor de handkokkelvisserij moet
dringend worden beperkt. Hoe langer
de huidige situatie voortduurt hoe
moeilijker het wordt deze vorm van
visserij te beperken. Dat is de strek
king van vragen die het Tweede-Ka
merlid H. Eversdijk (CDA) aan de mi
nister van landbouw en visserij heeft
gesteld.
Eversdijk wil van Braks weten of hij
zich realiseert dat de huidige situatie
nadelig is voor de kokkelstand en dus
ook voor de voedselvoorziening van
vogels. Bovendien wijst Eversdijk er
op dat de mechanische kokkelvissers
benadeeld worden.
Het kamerlid rekent voor dat als de
huidige 350 handkokkelvissers allen
volledig actief zijn, zij een vangstpo-
tentieel hebben dat de jaarlijkse aan
voer van de mechanische kokkelvisse
rij dik overschrijdt. Eversdijk pleit
voor het terugdringen van het aantal
vergunningen tot 35. Ook wil het ka
merlid dat de minister aangeeft at de
criteria zijn om als handkokkelvisser
te worden aangemerkt. Verder wil hij
duidelijkheid hebben over de vraag of
er toezicht wordt gehouden op die cri
teria.
rondvis draait het. De beroepsvissers
mogen slechts een kleine hoeveelheid
kabeljauw aanvoeren, terwijl de sport
vissers aan geen vangstbeperking zijn
gebonden. Dat steekt.
Het Tweede-Kamerlid drs H. Evers
dijk heeft vragen gesteld over de prak
tijken van de sportvissers. Minister ir
G. Braks beraadt zich inmiddels over
maatregelen, maar hij wil eerst onder
zoeken hoe groot het probleem is. De
Nederlandse Vissersbond vindt dat op
korte termijn iets moet worden ge
daan tegen de sportvissers. Voorzitter
Nooitgedagt wijst in zijn brief op rege
lingen die in het buitenland tegen
sportvissers zijn getroffen. België
heeft sportvissers verboden verder
dan vijf kilometer uit de kust te vissen.
De recreatieve vissers in Engeland mo
gen zelfs sommige vissoorten, waaron
der kabeljauw, niet aan wal brengen.
Nooitgedagt weet dat de controle het
moeilijkste punt is in de discussie. Ne
derland heeft te weinig schepen om
sportvissers op zee aan banden te leg
gen. Hij pleit er daarom voor hen aan
een maximale aanvoer van één kist
kabeljauw per week te binden.
MIDDELBURG - De afdeling Noord
en Midden-Zeeland van de liberale
jongerenorganisatie JOVD heeft een
nieuw afdelingsbestuur. De afdeling
heeft ongeveer twee jaar een slapend
bestaan geleid, nadat het vorige be
stuur aftrad vanwege gebrek aan be
langstelling voor de activiteiten. Een
nieuwe groep jongeren heeft nu de af
deling weer nieuw leven in geblazen en
er zijn inmiddels ongeveer 30 betalen
de leden.
Het nieuwe bestuur bestaat uit: Kris-
tian Coppoolse (voorzitter), Robert
Jan Meulmeester (organisatie), Marcel
Jakobsen (secretaris), Fritz van de
Scheer (penningmeester). Bedoeling is
op korte termijn weer te beginnen met
onder meer cursussen en politieke
werkgoepen. Verder staat er een aan
tal gezamenlijke uitstapjes op het pro
gramma zoals een bezoek aan de Tech
nologie Beurs in de RAI.
(Van onze Haagse redactrice
DEN HAAG - De voorzitter van de af
deling rechtspraak van de Raad van
State zal morgen, donderdag, beslis
sen of de bouwvergunning voor de
Centrale Organisatie Voor Radioac
tief Afval (COVRA) in het Sloegebied
wordt geschorst. Het is ook mogelijk
dat hij met zo'n beslissing wacht tot
zijn collega van de afdeling geschillen
zijn oordeel heeft gegeven over de mi
lieuvergunning, die aan de COVRA is
afgegeven op grond van de kernener
giewet.
Dit bleek gisteren tijdens een lange zit
ting van de afdeling rechtspraak van
de Raad van State.
Vertegenwoordigers van de Zeeuwse
Milieufederatie, het Landbouwschap,
omwonenden en inwoners van het
dorp Borssele waren naar Den Haag
gekomen om hun bezwaren kenbaar te
maken tegen de afgegeven bouwver
gunning voor de COVRA.
Staatsraad Kapteijn begon de zitting
op een ongebruikelijke manier. Hij
ontnam de partijen de mogelijkheid te
praten over de milieuaspecten die aan
de komst van de COVRA zijn verbon
den. Dat is kost voor zijn collega van
de afdeling geschillen, vond de staats
raad. Deze zal over twee maanden, na
dat ook hij alle bezwaren heeft aange
hoord, een beslissing nemen over het
feit of de milieuvergunning volgens de
regels is afgegeven.
Op de zitting van woensdag konden de
bezwaarmakers alleen hun grieven te
gen de 'ruimtelijke ordeningsaspec-
ten' van de COVRA duidelijk maken.
Voor alle bezwaarden geldt dat zij
overstroming van het buitendijkse
COVRA-terrein vrezen. „Heel Neder
land is omringd met dijken. Juist een
terrein met radioactief afval zal dat
niet behoeven te zijn", aldus schetste
een bezwaarmaker de in zijn ogen on
gelijke situatie.
Tevens laakten de appelanten de tota
le bestemmingsplan-procedure van de
gemeente Borssele en het provinciaal
bestuur. Er zou - mede doordat er een
spoedeisende procedure was - te wei
nig aandacht aan de belangen van om
wonenden zijn geschonken. De land
bouwers vrezen bijvoorbeeld schade
door radioactieve straling.
Vertegenwoordigers van de COVRA
vroegen de Raad van State de vergun
ning niet te schorsen, omdat er nu al
voorbereidende werkzaamheden voor
al op het gebied van de infrastructuur
zijn gestart. Uit alles bleek dat CO
VRA haast heeft. De woordvoerder:
„Al in 1994 moeten we het eerste afval
op het COVRA terrein kwijt kunnen.
Om die datum te halen moet nog zo
veel werk worden verricht, zoveel on
derzoek worden gedaan". De COVRA
stelde voor dat de voorzitter van de af
deling rechtspraak zijn uitspraak pas
doet op het moment dat ook de voor
zitter van de afdeling geschillen zich
over de zaak heeft gebogen. De Raad
van State zal donderdag beslissen hoe
de verdere procedure in zijn werk gaat.
Zeeland (Ravoz) zal ad
vies geven over het plan.
Op 27 november verga
dert de raad erover. De
statencommissie welzijn
praat er op 8 januari 1990
over, waarna provinciale
staten het plan op 9 fe
bruari volgend jaar moe
ten vaststellen.
Een afbeelding van Gisbertus Voetius.
GOES - 'Cleyn van stature, maer int
examen clouck'. Die aanbeveling
stuurde de magistraat van Heusden
in 1604 naar de Leidse Universiteit.
De lovende tekst had betrekking op
Gisbertus Voetius, die op vijftienjari
ge leeftijd tot de universiteit werd
toegelaten. Daar ontwikkelde de jon
ge student zich tot één van de bekend
ste woordvoerders van de Nadere Re
formatie.
Binnen die kerkelijke stroming was
het streven de gereformeerde leer zo
veel mogelijk in het dagelijks leven in
praktijk te brengen. Vloeken, kermis-
vertier, drankzucht, kaartspelen en
vechten waren maatschappelijke ver
schijnselen, die moesten worden uitge
roeid.
In het Museum voor Zuid- en Noord-
Beveland in Goes is tot en met 2 de
cember een tentoonstelling aan Gis
bertus Voetius (1589-1676) gewijd. De
theoloog leefde in een tijd dat de gere
formeerde religie zich als brede volks
kerk wilde vestigen. Tijdens en na de
onafhankelijkheidsstrijd tegen Spanje
(1568-1648) had het katholicisme voor
de politieke machthebbers afgedaan.
De bestuurders van de Republiek der
Zeven Verenigde Nederlanden pro
beerden de gehele bevolking voor het
protestantisme te winnen. Dat lukte
slechts ten dele; in 1795, toen de Repu
bliek ophield te bestaan, was nog al
tijd 40 procent van de inwoners katho
liek.
Dat de Voetius-expositie na Utrecht
en Heusden ook Goes aandoet, ligt op
het eerste gezicht niet erg voor de
hand. De Ganzestad heeft een Voe-
tius-scholengemeenschap; meer ban
den met de strijdbare predikant lijken
er zo een-twee-drie niet voorhanden.
Voetius werd in het Noord-Brabantse
Heusden geboren, studeerde in Leiden
en was in Utrecht hoogleraar en predi
kant. In de Domstad was hij in de jaren
na 1636 nauw betrokken bij de opbouw
van de Academie van Utrecht. Gisber
tus Voetius - eigenlijk: Gijsbert Voet -
hield vast aan de strenge traditie van
het calvinisme, hij trok fel van leer te
gen roomsen, remonstranten en aan
hangers van Descartes.
Het is de vraag of de Utrechtse predi
kant en hoogleraar zich ooit in Zee
land heeft laten zien. In de brochure,
die voor de tentoonstelling is geschre
ven, wordt Cornelis Gentman opge
voerd. Deze in Goes geboren theoloog
werd later een bevriende collega van
Voetius. In 1676 sprak Gentman de
lijkpredicatie over Voetius uit.
Van meer belang in dit verband is dat
de Nadere Reformatie als kerkelijke
beweging in Zeeland is ontstaan. In
de brochure wordt aan dat aspect
nauwelijks aandacht besteed. De in
1662 in Sluis beroepen predikant Ja
cobus Koelman introduceerde de
term Nadere Reformatie, een vrije
vertaling van de Schotse Second Re
formation. Koelman maakte zich
sterk voor de heiliging van de zondag,
die in zijn ogen een zondedag was ge
worden.
De Middelburgse predikant Willem
Teellinck (1579-1629) wordt als de
grondlegger van de Nadere Reforma
tie beschouwd. Hij was voorstander
van een actieve rol van de overheid bij
de kerstening van het volksleven. Zijn
leer heeft in het Zeeuwse diepe sporen
nagelaten: de sabbatsviering werd
nergens strenger gevierd en vele folk
loristische gebruiken werden uit het
dagelijks leven geweerd.
Zes portretten van familieleden van
Voetius zijn blikvangers op de ten
toonstelling in Goes. De schilderijen
maken deel uit van de collectie Voet
portretten in het Centraal Museum
van Utrecht. De originele portretten
van Voetius zelf en zijn echtgenote
Deliana van Diest zijn in 1944 in het
oorlogsgeweld verloren gegaan. Van
die twee krijttekeningen van Anna
Maria van Schurman, de beroemdste
leerling van Voetius, zijn foto's be
waard gebleven.
(Tentoonstelling De onbekende Voetius, tot
en met 2 december in het Museum voor Zuid
en Noord-Beveland in Goes, geopend dins
dag tot en met vrijdag 10-16 uurzaterdag 11
tot 16 uur.)