PZC
BISSCHOP, MATHISSE EN MINK
uiteenlopende kwaliteit
extra voorstelling van
'mijn vader woont in rio'
vrijdagkrant
11
VRIJDAG 20 OKTOBER 1989
tweemaal mink
speculum
lawson
bekenes
slingerland
de witte
MIDDELBURG
VLISSINGEN
VEERE
GOES
BURGH HAAMSTEDE
AARDENBURG
IJZENDIJKE
NIEUWVLIET-BAD
AXEL
CLINGE
BIERVLIET
TERNEUZEN
BERGEN OP ZOOM
AMSTERDAM
BAARLE-DRONGEN
alhambra
schuttershof
electro
roxy
cinem'actueel
grand theater
de koning
luxor
ledel
CINEKID 89
NEDERLAND
I
Herman Bisschop: zonder titel
Wie de bronzen mansfiguur
op de Boulevard in
Vlissingen zijn sigaret ziet
aansteken, staat oog in oog
met een beeld van Herman
Bisschop. In zo'n sculptuur
toont Bisschop zich in de
eerste plaats als waarnemer en
verteller. In misschien wel te
klare taal vraagt hij even de
aandacht van de
voorbijganger. Zijn
schilderijen en tekeningen
bieden géén direct herkenbaar
houvast. Ze vragen om rust en
aandacht vanwege wat er aan
stille dramatiek in besloten
ligt.
Ooit kon je er een interpretatie
van het Zeeuws-Vlaamse
landschap in ontdekken; in
geladen zwart-wit of grijzig
groen, met op de grens van
hemel en aarde een gedreven
spel van elkaar kruisende
lijnen. Op de expositie die
Bisschop momenteel in Esprit
te Clinge heeft, is nog maar een
enkel werk te zien dat aan die
periode herinnert. Hij is naar
zijn geboortestreek Limburg
teruggekeerd om daar los van
alles en iedereen zijn eigen
wereld te scheppen. De
werkwijze van Bisschop is nog
dezelfde als in zijn Zeeuwse
tijd.
Hij rolt verf uit over papier,
karton of hout. Schraapt en
schuurt. Geeft het oppervlak
een levendige huid door textiel
in de verf te drukken of erover
heen te rollen. Plakt stukken
papier, karton en foto's in zijn
composities en zet hier en daar
met krijt of potlood driftige dan
wel subtiele accenten. De
inspiratiebron is meestal het
materiaal zelf, gecombineerd
met de stemming van waaruit
Bisschop werkt. Op de grond
werkend met wat voor handen
is, bouwt hij hechte,
doorwerkte schilderijen in
lichte, maar toch bijna altijd
gedempte kleuren.
Ze hebben een grafisch
karakter: door het rollen en
schrapen, door de lijnen. Aan
hun ontstaan ligt geen
vooropgezet plan ten
grondslag, ze groeien uit een
intens bezig zijn. In de
uitgewogen composities lijkt
Bisschop zichzelf, rust en
evenwicht te vinden. Als
beschouwer kijkje over zijn
schouder mee en bent ook in
die andere wereld, los van de
file waar je net uit bent
ontsnapt of de drang om op de
klok te kijken. Bisschop zou
zichzelf niet zijn als alles
gladjes verliep: de vele dunne
lagen zijn sporen van strijd, net
zoals de lijnen, die weer over
andere zijn heengezet: het
leven wordt niet vanzelf mooi.
Maar het krijgt in Bisschops'
werk wel meer kleur dan
tevoren: het rood en geel sijpelt
door het groengrijs heen, af en
toe is ook diepblauw en rose te
zien. In enkele werken blijft
zelfs de witte ondergrond
zichtbaar, alsof het gevecht
met materie en vorm steeds
lichter wordt.
Achter de naam Mathisse gaat
een in Goes wonende en daar
in La Strada exposerende
kunstenaar schuil, die zich in
zijn olieverfschilderijen zowel
abstract als figuratief
uitdrukt. In de reeks
'Dageraad' toont hij
wervelingen van kleuren met
ijle structuren, onstaan door
de verf sterk verdund op te
brengen. Daarover schildert
Mathisse harde vlakken in
felle kleuren. Er zit beweging
in zijn composities.
Toch bevallen zij me niet: ze
zijn te weinig gebonden, vallen
uit elkaar. Dat komt door de
kleurtegenstellingen, vaak
nogal bont, en het gekunstelde
van de combinatie spontaan en
berekend. Je moet bijvoorbeeld
Matisse, zonder 'h' heten, om
beheerst, vlot én bont raak te
kunnen schieten. Mathisse leidt
vooralsnog aan een teveel en te
weinig. Zijn 'Dageraad'-serie
vraagt om méér ingrepen of om
minder sensatie. In de
figuratieve schilderijen zit meer
beheersing: één reeks komen
uit de abstracte vormen
mensen tevoorschijn, een
andere is van het begin af aan
figuratief opgezet. Beide zijn
vooral doortrokken van een
dubbelzinnige erotiek, met als
blikvanger meestal een
jeugdige hermafrodiet.
Er wordt statisch bemind in
Griekse décors, op een strand
bij zonsondergang en in een het
duister van groen gebladerte.
Het onbeweeglijke zit hem in
de nauwkeurig geschilderde,
licht omlijnde figuren. Ze zijn
vaak omgeven door harde
ongebroken vlakken en er
duiken ook zorgvuldig
gepointilleerde delen op. Ook
hier viert gekunsteldheid
hoogtij. Verf- en
vormbeheersing kan Mathisse
in deze werken niet ontzegd
worden: wellicht een gevolg
van zijn opleiding als grafisch
ontwerper. 'De kus' en 'Schuld'
komen nog het meest
evenwichtig uit de bus.
Reneé Mink komen we in het
Zeeuwse regelmatig tegen met
tekeningen en beeldhouwwerk.
Zij lijkt aangetrokken tot het
zichtbaar maken van de
schoonheid en de kracht die in
de natuur besloten ligt.
Vandaar dat het naakt, vol van
vorm, maar licht getekend,
nogal eens in haar werk
terugkomt. De laatste jaren
echter concentreert de in
Middelburg wonende
kunstenares zich sterk op het
bewerken van een rode
marmersoort uit Zuid-
Frankrijk, het 'Rouge royal'.
Zij haalt uit de blokken steen
wat er eigenlijk al in zit. De
kracht van ronde en gebogen
volumes wordt steeds anders
zichtbaar. Het contrast van
gaaf gepolijste welvingen met
ruwere of onbewerkte stukken
versterkt de schoonheid van de
eenvoudige vorm. De messing
pennen die Mink in de steen
bevestigt werkt daar ook aan
mee. Renée Mink studeerde
ooit af aan de mode-afdeling
van de Academie te Arnhem en
laat op de tentoonstelling in de
PZEM-galerie zien dat zij het
illustratieve tekenen nog niet
verleerd is: in 'Katjes',
'Beertjes' en 'Haantjes' zet zij
drie keer een jongen en een
meisje neer in kleding en
kleurstelling die alles met de
eveneens in de tekeningen
aanwezige dieren te maken
heeft.
Haar broer Arthur schildert al
jaren, zonder professionele
pretenties. Voor het eerst toont
hij nu zijn werk. In een
naturalistische stijl schildert
hij met olieverf wat hem boeit
en beweegt. Dat kan een
blauwgestreept overhemd zijn
tegen een nachtelijke
wolkenlucht, een eenzaam
spoorweggebouwtje, een pop op
een stoel. Recenter zijn een
strandstilleven met koffer, jas
en drie lege drankflessen en een
man op de rug gezien tegen een
herfstige strandlucht; op zijn
parapluie vallen de blaadjes.
Vergeleken met de werken uit
'84 heeft Mink veel gewonnen;
met name in het
laatstgenoemde schilderij
gebruikt hij de verf goed en
komt hij met een sterke
compositie voor de dag, waarin
treffend een levensgevoel is
verbeeld. In veel van de overige
olieverven zitten nogal wat
beginnersfouten: een handje
wat knullig oogt, een
kleurpartij of vorm die niet
echt in de compositie is
opgenomen of wolken die nog
niet het luchtige hebben wat
hen toekomt. Maar Mink wekt,
zeker door zijn originele
voorstellingen, niet dat
tenenknijperige gevoel bij mij
op waar ik bij amateurs
nogaleens last van krijg.
NICO OUT
Herman Bisschop, Galerie Esprit,
Clinge. Tot 6 november.
Mathisse, La Strada, Goes. Tot 2
november.
Renée en Arthur Mink, PZEM-
galerie, Middelburg. Tot 10
november.
De reizende tentoonstelling
Speculum Zelandiae is deze
maand te zien in de bibliotheek
in Goes. Het Speculum Zelan
diae is een zeventiende-eeuws
prentwerk met gezichten op vijf
endertig steden en plaatsen in
Zeeland. Te zien t/m 28 oktober.
Openingstijden: tijdens ope
ningsuren bibliotheek.
Forms in light is de titel van de
expositie van de Schot Stephen
Lawson in De Stenge in Hein-
kenszand, Lawson toont foto's
van monumentale bouwwerken.
Hij brengt het element tijd in de
foto's door ze samen te stellen
uit stroken van verschillende
tijdopnamen. Deze collages fo
tografeert hij opnieuw en maakt
daarbij gebruik van verschillen
de belichtingstechnieken. Te
zien t/m 8 december. Openings
tijen: maandag van 13.30 tot 17,
dinsdag van 10 tot 17, woensdag
en vrijdag van 13.30 tot 20 uur.
In Galerie Alie Bekenes aan de
Dorpsstraat in Kattendijke is
tot 13 november een expositie te
zien van olieverven, potlood- en
pentekeningen van Ellen Smith
en Rie Wouters, beiden uit Mid
delburg. Zij zijn leerlingen van
de Middelburgse schilder Alfons
Bal. De galerie is iedere zaterdag
en zondag geopend van 14.00 tot
17.00 uur.
De Dordse kunsenares Mar Slin
gerland exposeert tot eind
maart 1990 in het Goese (tuin-
meubelcentrum C. Harinck aan
de j. a. van der Goeskade. Haar
werk omvat aquarellen, hoofd
zakelijk reisimpressies, en
Zeeuwse landschappen. Mar
Slingerland studeerde aan de
Academie voor Beeldende Kun
sten in Rotterdam. De expositie
is te bezichtigen gedurende de
openingstijden van het cen
trum.
In de expositiegang in het Psy
chiatrisch Ziekenhuis Zeeland
exposeert mevrouw De Witte uit
Nisse olieverven, aquarellen en
pentekeningen. De expositie
gang bevindt zich bij de entree
van het ziekenhuis. Te zien tot
31 oktober. Openingstijden: tij
dens kantooruren (8.30 tot 17
uur).
BALANS 17: Richard Beek
(schilderijen en objecten), te zien
t/m 4 november. Openingstij
den: woensdag, donderdag, vrij
dag van 12 tot 17 uur, zaterdag
van 11 tot 16 uur.
RAMSCHIP SCHORPIOEN:
expositie over historie schip en
oude scheepsmaterialen en -in
strumenten, te zien tot novem
ber. Openingstijden: van 10 tot
17 uur.
KLOOSTERGANGEN: Piet
Dieleman en William Verstrae-
ten (fotografie), verlengd t/m 22
oktober. Openingstijden: maan
dag t/m vrijdag vanaf 10 uur, za
terdag en zondag van 13 tot 17
uur.
WANDELKERK: Edouard Bou-
bat (retrospective), verlengd t/m
22 oktober. Openingstijden:
maandag t/m vrijdag vanaf 10
uur, zaterdag en zondag van 13
tot 17 uur.
GASTHUIS: Gerrit de Jong
(olieverf). Doorlopend te zien.
ZEEUWS MUSEUM: Arie Ber-
kulin (beelden en tekeningen):
De andere fotografie, fotome
chanische reproductie in den
19e eeuw en Parijs rond 1850
(vintage-drukken), te zien t/m 29
oktober. Openingstijden: dins
dag t/m vrijdag van 10 tot 17 uur.
zaterdag t/m maandag van 13.30
tot 17 uur.
PZEM-GALERIE: Renée en Ar
thur Mink (olieverven, goua
ches, tekeningen en sculpturen),
te zien tot 10 november. Ope
ningstijden: tijdens kantooru
ren.
CAFÉ SOLO: Harold Linker, te
zien t/m 28 oktober. Openingstij
den: tijdens openingsuren café.
DELTA COLLEGE: restaurant
Hotelschool Ernst de Vries (mu
sical Tsjechov in kalligrafie), te
zien tot 1 december. Openings
tijden: maandag t/m vrijdag van
11 tot 14 en van 17 tot 21 uur.
VLEESHAL: Vijf monumenten
voor Walcheren en Patrick
Merckaert (foto's), te zien t/m 20
oktober. Openingstijden: dins
dag t/m zaterdag van 11 tot 17
uur, zondag van 13 tot 17 uur.
BASKET: Bettie van Haaster
(abstracte schilderijen), te zien
t/m 25 november. Openingstij
den: woensdag tot en met vrij
dag van 13 tot 17 uur.
RABOBANK: Marjan de Visser
(foto's en olieverven), te zien t/m
31 oktober. Openingstijden: tij
dens openingsuren bank.
HET ACHTERHUIS: Maria Es
(ekeningen en papierdrukken),
te zien t/m 18 november. Ope
ningstijden: dinsdag t/m zater
dag van 10.15 tot 12.30 en van
13.30 tot 18.00 uur.
GEVANGENTOREN: Jenny
van Herwijnen-Schepers (olie
verven), te zien t/m 12 november.
Openingstijden: tijdens open
uren restaurant.
BIBLIOTHEEK: Schatten uit
de Nederlandse literatuur, te
zien tot 3 november. Openings
tijden: tijdens openingsuren bi
bliotheek.
SOIF: Ruben Oreel (Duizend
en-een foto's), te zien tot 13 no
vember. Openingstijden: tijdens
café-uren, dinsdag gesloten
BELLAMY 19: Hans Eykelboom
(fotografie), te zien t/m 8 novem
ber. Openingstijden: maandag
t/m vrijdag van 10 tot 17 uur, za
terdag en zondag van 13 tot 17
uur.
SCHOTSE HUIZEN: op de
scheepszolder van het museum,
halfmodellen van schepen van
R. Struys. Joke Plomp-Kroes
(aquarellen), te zien t/m 28 okto
ber. Openingstijden: maandag
van 13 tot 17 uur, dinsdag t/m za
terdag van 10 tot 17 uur.
GROTE KERK: Delta cultu
reel: '150 jaar Westerschelde, de
levensader in de Delta', Chr.
Rutten (beelden) en Fotografie
Vroeger en nu, te zien tot 22 ok
tober. Openingstijden: maan
dag t/m zaterdag van 10 tot 17
uur, zondag van 14 tot 17 uur.
OOSTERSCHELDEZIEKEN-
HUIS: Nico van Welzenes (aqua
rellen), te zien tot eind oktober.
Openingstijden: dagelijks ge
opend.
MUSEUM VOOR ZUID- EN
NOORD-BEVELAND: Oorlog
over Zuid- en Noord-Beveland,
te zien t/m 14 oktober. Openings
tijden: dinsdag t/m vrijdag van
11 tot 16 uur.
DE BURGHT: Monique Polak
(keramiek). Openingstijden: da
gelijks van 9 tot 12, van 14 tot 17
en van 19 tot 22 uur.
BEWAERSCHOLE: Joke van
Leeuwen (illustraties kinderboe
ken), te zien tot 29 oktober. Ope
ningstijden: maandag t/m zater
dag van 13.30 tot 16.30 uur.
ARCHEOLOGISCH MUSEUM:
'Wat Aardenburg bewaarde - 30
jaar museum en opgravingen in
Aardenburg, overzichtstentoon
stelling. Openingstijden: zon
dag en maandag van 13 tot 17
uur, dinsdag t/m vrijdag van 10
tot 12 en van 13 tot 17 uur, zater
dags gesloten.
AURINHUIS: Jan Breeuwer
(mono-prints en schilderijen), te
zien tot eind oktober. Openings
tijden: dagelijks van 10 tot 18
uur.
SAINT PIERRE: Rie Baauw
(aquarellen, olieverven en pen
tekeningen), te zien t/m decem
ber. Openingstijden: dagelijks
van 14 tot 18 uur.
GALERIE BELLEMANS: Lucy
de Graaf (sarcofagen), te zien tot
eind oktober. Leon Riekwell
(Avondrood) te zien t/m 15 de
cember. Openingstijden: tijdens
winkeluren.
GALERIE ESPRIT: Herman
Bisschop (schilderijen en teke
ningen), te zien tot 6 november.
Openingstijden: donderdag t/m
zondag van 13.30 tot 17.30 uur,
donderdagavond van 19 tot 21
uur, overige dagen gesloten.
ARTHOUSE: Peter Hamelinck
(fotografie, olieverf, action pain
ting en collages), te zien t/m 8 no
vember. Openingstijden: maan
dag t/m vrijdag van 9 tot 12 uur,
zaterdag van 9 tot 12 en van 13
tot 17 uur.
TROUVAILLE: Phülipe Van-
derschaeghe (zeefdrukken en ar-
cryl), te zien tot 29 oktober. Ope
ningstijden: tijdens winkeluren,
maandags gesloten.
ETCETERA: Jac van Nes (schil
der- en tekenwerk, ruimtelijk
werk), te zien t/m 30 oktober.
Openingstijden: dagelijks van
14 tot 17 uur, maandags geslo
ten.
GEMEENTEMUSEUM: Piet
Dieleman (schilderijen, tekenin
gen, sculptures) en Paul Meeuws
(verhalen), te zien t/m 12 novem
ber. Openingstijden: dagelijks
van 14 tot 17 uur, maandag ge
sloten.
KUNSTZAAL BAUDELAIRE:
videotapes en recent fotogra
fisch werk van Paul de Nooijer
(Middelburg), te zien t/m 29 ok
tober. Openingstijden: woens
dag t/m zondag van 13 tot 17 uur.
KUNSTSCHIP DRONGHENE:
Riet Korbee-Arnold (aquarellen
en keramiek), te zien tot 30 okto
ber. Openingstijden: zaterdag
en zondag vanaf 15.00 uur.
Sherilyn Fenn en Richard Tyson in 'Two Moon Junction' (Koning van Engeland, Hulst).
VLISSINGEN (01184-12260)
'Indiana Jones and the last
crusade'. Vandaag (vrijdag),
zaterdag en zondag 19.00 en
21.30 uur; maandag, dinsdag
en woensdag 20.00 uur.
•Batman'. Vandaag (vrijdag),
zaterdag en zondag 14.00,
19.00 en 21.30 uur; maandag,
dinsdag en woensdag 20.00
uur.
'Platvoet en zijn vriendjes'.
Vandaag (vrijdag), zaterdag
en zondag 14.00 uur.
MIDDELBURG (01180-13482)
'Old gringo'. Vandaag (vrij
dag) 22.00 urn, zaterdag 20.00
uur en 22.30 uur, zondag,
maandag, dinsdag, woensdag
en donderdag 20.30 uur.
'Toverlantaarnvoorstelling'.
(Cinekid) Vandaag (vrijdag)
14.00 uur.
'De kikker en de walvis'. (Ci
nekid) Zaterdag en zondag
14.00 uur.
'Mijn vader woont in Rio'. (Ci
nekid) Zaterdag 19.00 uur,
woensdag 14.00 uur.
MIDDELBURG (01180-38900)
'Batman'. .Vandaag (vrijdag),
zaterdag en zondag 14.00,
19.00 en 21.30 uur, maandag,
dinsdag, woensdag en donder
dag 20.30 uur.
BERGEN OP ZOOM <01640-
54886)
'K-9'. Vandaag (vrijdag) en za
terdag 14.00, 19.00 en 21.30
uur, zondag 14.00, 16.30, 19.00
en 21.30 uur, maandag, dins
dag en donderdag 20.15 uur,
woensdag 14.00 en 20.15 uur.
'A touch of infidelity'. Van
daag (vrijdag) en zaterdag
19.00 en 21.30 uur, zondag
16.30, 19.00 en 21.30 uur,
maandag, dinsdag, woensdag
en donderdag 20.00 uur.
'Great balls of fire'. Vandaag
(vrijdag), zondag en woensdag
14.00 uur.
'The naked gun'. Zaterdag
14.00 uur.
BERGEN OP ZOOM (01640-
54886)
'Batman'. (Zaal 1) Vandaag
(vrijdag) en zaterdag 14.00,
19.00 en 21.45 uur, zondag
13.45, 16.15, 19.00 en 21.45 uur,
maandag, dinsdag en donder
dag 20.00 uur, woensdag 14.00
en 20.00 uur.
'Indiana Jones and the last
crusade'. (Zaal 2) Vandaag
(vrijdag) 14.00, 19.00 en 21.30
uur, zaterdag 14.00, 18.45 en
21.15 uur, zondag 14.00, 16.30,
19.00 en 21.30 uur, maandag,
dinsdag en donderdag 20.00
uur. woensdag 14.00 en 20.00
uur.
'Indiana Jones and the last
crusade'. (Zaal 3) Zaterdag
22.15 uur.
'Dead Calm'. (Zaal 3) Van
daag (vrijdag) 19.00 en 21.30
uur, zaterdag, maandag, dins
dag, woensdag en donderdag
20.00 uur, zondag 16.30, 19.00
en 21.30 uur,
'Lady en de vagebond'. (Zaal
3) Vandaag (vrijdag), zater
dag, zondag en woensdag
14.00 uur.
GOES (01100-15165)
'Batman', Vandaag (vrijdag)
en zaterdag 14.00, 19.00 en
21.30 uur, zondag 19.00 en
21.30 uur, maandag, dinsdag
en woensdag 20.00 uur.
'Mijn vader woont in Rio'.
Zondag 14.00 uur.
HULST (01140-12030)
'See no evil, hear no evil'.
Vandaag (vrijdag) 14.30, 19.00
en 21.30 uur, zaterdag 19.00 en
21.30 uur, zondag 13.45, 16.15,
19.00 en 21.30 uur, maandag,
dinsdag, woensdag en donder
dag 20.00 uur.
'Indiana Jones and the last
crusade'. Vandaag (vrijdag)
14.30, 18.45 en 21.30 uur, zater
dag 18.45 en 21.30 uur, zondag
13.30, 16.10, 18.45 en 21.30 uur,
maandag, dinsdag, woensdag
en donderdag 20.00 uur.
'Roadhouse'. Vandaag (vrij
dag) 14.30, 19.00 en 21.30 uur,
zaterdag 19.00 en 21.30 uur,
zondag 13.45, 16.15, 19.00 en
21.30 uur, maandag, dinsdag,
woensdag en donderdag 20.00
uur.
'Two moon junction'.Van-
daag (vrijdag) en zaterdag
19.00 en 21.30 uur, zondag
16.15, 19.00 en 21.30 uur,
maandag, dinsdag en woens
dag 20.00 uur.
'Platvoet en zijn vriendjes'.
Vandaag (vrijdag) 14.30 uur,
zondag 13.45 uur.
TERNEUZEN (01150-20505)
'Batman'. Vandaag (vrijdag),
zaterdag en zondag 14.30,
18.45 en 21.30 uur, maandag,
dinsdag, woensdag en donder
dag 20.00 uur.
'Lock up'.Vandaag (vrijdag)
en zondag 14.30, 19.00 en 21.30
uur, zaterdag 19.00 en 21.30
uur, maandag. dinsdag,
woensdag 20.00 uur.
OOSTBURG
'Lethal Weapon' Deel 2. Zater
dag 20.00 uur, zondag 14.30 en
20.00 uur.
Een scène uit 'Mijn vader woont in Rio', met vlnr Geert de Jong,
hoofdrolspeelster Wenneke en Theu Boermans.
voorstelling, want de schrij
ver van het boek, Bumy Bos,
en de regisseur van de film,
Ben Sombogaart, zullen hier
bij aanwezig zijn. En mis
schien ook de hoofdrolspeel
ster.
De voorstelling in het Schut
tershoftheater begint om
19.00 uur en na afloop (van
ongeveer 20.45 tot 21.45 uur) is
er een talkshow met schrijver
en regisseur, die wordt gepre
senteerd door Gerdin Lint
horst, recensente van de
Volkskrant en de Filmkrant
en voorzitter van de jury van
de Cinekid Filmprijs, die ove
rigens werd toegekend aan
'Mijn vader woont in Rio'.
Gerdin Linthorst wordt terzij
de gestaan door de 14-jarige
Danielle Berrevoets, mede
werkster van het kinderfilm
theater in Middelburg.
voorstelling wordt gegeven
van de Nederlandse speelfilm
'Mijn vader woont in Rio'.
Het wordt een bijzondere
De belangstelling voor het
Cinekid-Filmfestival in
Middelburg is zo groot dat
vanavond (vrijdag) een extra
V
I