'n Kleintje in de PZC
Nieuwe machthebber
Egon Krenz belooft
DDR veranderingen
NOS stelde omroepen voor TV 10
en Van den Ende over te nemen
Goed
nieuws
voor
heren
in
Goes.
Zes mensen omgekomen
bij verkeersongeval
1
CONTACTA '8 9
23 124 25
andaag
VERPLETTERD ONDER BETON VAN BRUG
Brussel wil
gr aanheffing
teruggeven
c|c§ec|cklctajc[
Bezetters Moengo
eisen aftreden
legerleiding
Genadeklap voor
Erich Honecker
Vergeten stembus
van waterschap
Toenemende bewolking
232e jaargang no. 241
Donderdag 19 oktober 1989
Gezondheidsredenen
WASHINGTON De op een na grootste aardbeving in de
Amerikaanse geschiedenis heeft dinsdagavond lokale tijd
enorme schade aangericht aan huizen, wegen en bruggen in
Noord-Californië. De autoriteiten zeiden woensdag dat zeker
272 mensen zijn gedood en 700 gewond.
WOV
Opleiding
Europacup
Boodschap Bush
Teleurstelling
HEDEN
Unieke serviezenshow
restaurant De Ploeg
Middelburg, Markt 55
Hoge snelheid
Aanhoudend zacht en droog weer.
Temperatuur 16 graden. Eerst nog
zonnige perioden, later toenemende
bewolking. Zwakke zuidelijke wind,
later toenemend.
Vul de bon in op pagina 12
Honderden doden
in San Francisco
SAN FRANCISCO - De bovenste rijweg
van een dubbbeldeks snelweg in San
Francisco stortte door de aardbeving
in. Veel automobilisten werden tijdens
de avondspits door het beton verplet
terd.
(Van onze correspondent
BONN In West-Duitsland en in op
positionele kringen in Oost-Duits-
land is terughoudend gereageerd op
de benoeming van de 52-jarige Egon
Krenz als opvolger van staats- en par
tijleider Erich Honecker.
In een speciale tv-uitzending wendde
de nieuwe leider zich tot het Oostduit-
se volk en riep op tot samenwerking.
Krenz gaf toe dat er in het verleden
fouten zijn gemaakt, dat de situatie in
het land niet juist was ingeschat en hij
beloofde veranderingen. Hij onder
streepte ook de leidende rol van de
communistische partij bij de hervor
mingen.
De 77-jarige Honecker had woensdag
middag officieel om gezondheidsre
denen verzocht te worden ontheven
van zijn functies. Het Centraal Comi
té van de Oostduitse communistische
(Van onze correspondent)
Terwijl naschokken woensdag het ge
bied rond San Fransisco opnieuw teis
terden, werd de omvang van de ramp
steeds duidelijker. Branden, veroor
zaakt door gaslekken, gesprongen wa
terleidingen en het wegvallen van de
elektriciteit, bemoeilijkten het red
dingswerk, dat langzaam op gang was
gekomen. Volgens deskundigen is er
PZC
Er komt geen debat met Smit-
Kroes over de WOV.
PAGINA 13
De Hogeschool Zeeland begint
met een opleiding milieutech
nologie.
PAGINA 15
Voetballer Marco van Basten
was gisteravond de grote ani
mator van AC Milan dat op ei
gen veld een overwinning van
2-0 behaalde op Real Madrid.
Bekerwinnaar FC Groningen
bood het eigen publiek waar
voor zijn geld. Het resultaat
4-3-winstbiedt sportief echter
weinig perspectief op het berei
ken van de volgende ronde.
PSV mocht zijn handen dicht
knijpen met de minimale 1-0-
nederlaag bij Steaua Buka-
rest.
PAGINA'S 19 en 21
zeker voor een miljard dollar schade
aangericht.
Reddingswerkers op de Nimitz Free
way nabij Oakland, waar 232 doden
vielen toen het bovenste gedeelte van
de weg naar beneden stortte, gaven
woensdag de hoop op nog overleven
den uit de autowrakken te halen. An
dere slachtoffers vielen in Santa Cruz,
San Jose en San Fransisco. In het ge
bied is geen melding gemaakt van Ne
derlandse slachtoffers.
Diverse regeringsleiders uit de hele
wereld, waaronder Sovjet president
Gorbachov, betoonden hun medele
ven en boden hulp aan. President
Bush kondigde aan in de loop van de
week naar het rampgebied af te zullen
reizen. Hij sprak zijn medeleven uit
met de inwoners van het gebied: „Ik
wil dat de burgers van de San Fransis
co Baai en omgeving allereerst verne
men dat onze harten met hen zijn in
deze vreselijke tragedie. Woorden
kunnen ons verdriet niet uitdruk
ken".
De beving deed zich om 4 minuten
over vijf (even na een uur 's nachts Ne
derlandse tijd) voor, en had een kracht
van 6.9 op de schaal van Richter. Het
epicentrum van de beving bevond zich
100 kilometer ten zuiden van San
Francisco. In een straal van rond 250
km werd schade aangericht.
Hoewel de aardbeving niet langer dan
15 seconden duurde, waren de gevol
gen rampzalig. Dat kwam ondermeer,
omdat net op het moment van de aard
beving de avondspits in volle gang
was, en vele tienduizenden forenzen
zich op de weg bevonden.
In vrijwel heel San Francisco, waar 9
doden vielen, was gisteren geen elec-
triciteit en gas meer. De luchthaven is
gesloten. Het centrum van de stad is
bijna geheel weggevaagd doordat ou
de huizen als kaartenhuizen in elkaar
zakten.
Met honkbalknuppels gewapende
benden maakten 's avonds van de
duisternis gebruik door aan het plun
deren te slaan. Eenheden van de Na
tionale Garde en militairen werden la
ter ingezet om de rust in San Fransisco
te bewaren.
Ten noorden van de stad was er gister
avond laat nog sprake van een enorme
verkeerschaos. Omdat de doorgaans
zeer drukke Bay brug buiten werking
was gesteld, was verkeer van en naar
het noorden alleen nog via de licht be
schadigde Golden Gate brug moge
lijk.
Berichten over grote schade kwamen
gisteravond vanuit het zeer verstede
lijkte gebied ten zuiden van San Fran
cisco. Volgens sommige berichten zou
onder meer een winkelcentrum in de
stad Santa Cruz zijn ingestort. Met
veel streken is geen telefoonverkeer
mogelijk.
(Zie ook de pagina's 3 en 4)
HILVERSUM (ANP) - NOS-voorzitter J. van der Reij-
den heeft korgeleden geprobeerd om TV10 en Joop van
den Ende Productions de NOS binnen te halen. Hij
heeft dat woensdagavond gezegd in het televisiepro
gramma RUR.
Zijn poging om TV10 over te nemen is stukgelopen om
dat de voorzitters van de verschillende omroepen die in
het NOS-bestuur zitten, er niets in zagen. De TROS wil
liever alleen met Van den Ende in zee, de overige om
roepvoorzitters vonden het geen taak voor de NOS.
Als de poging van de NOS-voorzitter zou zijn gelukt zou
het de bedoeling zijn geweest om samen met een aantal
grote uitgevers commerciële televisie te gaan bedrij
ven, zodra er een nieuwe mediawet zou zijn die dat toe
staat, aldus Van der Reijden desgevraagd. Tot dan had
Van den Ende programma's kunnen leveren aan de om
roep.
Van der Reijden zei in RUR dat een aantal kranten voor
vijftig miljoen met Van den Ende in zee wilde gaan.
Maar die onderhandelingen zijn mislukt, omdat ze geen
garanties konden krijgen dat ze dat bedrag konden te
rugverdienen door uit te zenden via een Nederlands
commercieel kanaal. Van der Reijden zei tot zijn actie te
zijn gekomen op verzoek van „Haagse kringen waaron
der het ministerie van wvc". Die wilden onderzocht zien
of het mogelijk was de winsten en de werkgelegenheid
van de commerciële omroep in Nederland te houden.
Volgens Van der Reijden heeft hij intensief met Van den
Ende gepraat en stond deze niet afwijzend tegenover
het idee.
partij SED gaf gehoor aan dit verzoek
en benoemde Krenz tot opvolger. Als
eerste feliciteerde de Russische
staats- en partijleider Michael Gor-
batsjov de nieuwe sterke man.
Egon Krenz wordt ook staatshoofd en
voorzitter van de nationale veilig
heidsraad. De beslissing viel na een
dramatisch verlopen zitting van het
Politbureau, die woensdag na een
schorsing was voortgezet. Daarna
kwam het 163 leden tellende Centraal
Comité bijeen. Erich Honecker werd
verantwoordelijk gesteld voor de hui
dige crisis in de DDR. Behalve Honec
ker verloren ook de economische ster
ke man Günter Mittag en de voor de
media verantwoordelijke Joachim
Hermann hun post in het Politbureau.
Krenz werd volgens het officiële pers
bureau ADN met algemene stemmen
gekozen. Vrij algemeen wordt aange
nomen dat Krenz vooral de steun van
de oudere Politbureauleden heeft ge
kregen, omdat zij in hem de garantie
zien dat er niet te rigoreuze verande
ringen zullen plaatsvinden.
De Oostduitse oppositie reageerde te
leurgesteld op de benoeming van
Krenz. Volgens Baerbel Bohley, een
van de oprichters van de democrati
seringsbeweging 'Nieuw Forum' is
het zeer twijfelachtig of Egon Krenz
de man is die hervormingen zal door
voeren. Bohley en andere oppositie
woordvoerders wezen erop, dat de
nieuwe sterke man in het verleden op
geen enkele wijze te kennen heeft ge
geven vernieuwingen na te streven.
In de Westduitse hoofdstad Bonn is te
rughoudend gereageerd op de machts
wisseling in Oost-Berlijn. Volgens kan
selier Helmut Kohl heeft de commu
nistische leiding de consequenties ge
trokken uit de grote onvrede van de
bevolking.
Zie ook pagina 4
Advertentie
Ziepag.18
(Advertentie)
tot 28 okt.
verzorgd door de
groothandelm kristal porselein
als u echl wilt kiezen in
serviezen.
lalelbestek rpannensei
BEUNINGEN (ANP) - Door een ern
stig verkeersongeval bij Beuningen
zijn woensdagochtend zes mensen om
het leven gekomen.
Volgens de politie gaat vermoedelijk
het om drie volwassenen en drie kin
deren. De identiteit van de slachtof
fers is nog niet vastgesteld.
De aanrijding ontstond omstreeks
10.15 uur toen een automobilist bij de
aansluiting van de A73 op de A50 met
zeer hoge snelheid op een file op de A73
inreed. De auto die daarbij werd ge
raakt sloeg over de kop en vloog on
middellijk in brand. De zes inzittenden
kwamen om. De automobilist die de
aanrijding veroorzaakte raakte licht
gewond.
Het verkeer werd enige tijd omgeleid.
De files op beide wegen worden veroor
zaakt door werkzaamheden aan de
brug bij Ewijk.
(Advertentie)
Lustrum van de grootste
toeleveringsbeurs van Z.W.-Nederland
Drie dagen lang zakelijke
topontmoetingen,
10.000-de innoverende
produkten voor bedrij
ven, overheden en instel
lingen.
OKTOBER
PARAMARIBO (ANP) - De leider van
de Unie voor Democratie en Bevrij
ding van Suriname, Kofi Ajonpon,
vindt dat de regering de legerleiding
op non-actief moet stellen. Ook de ba
taljonscommandant van het Jungle
commando, Johan Castro, is die me
ning toegedaan. Dit blijkt uit een
vraaggesprek met hen dinsdag op de
Surinaamse televisie. De Unie houdt
sinds vorige week de Oostsurinaamse
plaats Moengo bezet.
Ajonpon en Castro vinden dat na het
ontslag van de legerleiding een onder
zoek moet worden gedaan naar de be
trokkenheid van het Surinaamse leger
bij handel in verdovende middelen en
schendingen van de mensenrechten.
Volgens de beide guerrillacomman
danten kan de situatie in Suriname
pas worden genormaliseerd als aan die
voorwaarden is voldaan.
Cape Canaveral (RTR/ANP) - Het
ruimteveer Atlantis is woensdag
even vóór 18.00 uur Ned. tijd gelan
ceerd van Cape Canaveral. Aan
boord bevindt zich een bemanning
van vijf koppen en de Jupiterver-
kenner Galileo.
Atlantis had oorspronkelijk vorige
week donderdag moeten vertrek
ken, maar toen moest de lancering
tot dinsdag worden uitgesteld als
gevolg van problemen met een com
puter. Dinsdag was er weer uitstel,
ditmaal wegens slecht weer.
De gemiddelde reissnelheid van Ga
lileo, die door de Atlantis in de ruim
te wordt 'afgezet', bedraagt 100.000
kilometer per uur. De robot arri
veert begin december 1995 bij Jupi
ter en moet dan twintig maanden
om de planeet cirkelen.
Vijf maanden voor aankomst lan
ceert hij een sonde, die in de atmo
sfeer van Jupiter moet afdalen.
De planeet is eigenlijk een giganti
sche gasbol zonder noemenswaardi
ge kern. De atmosfeer waarin de
sonde moet afdalen bestaat voorna
melijk uit waterstof en helium en
daarnaast methaan en ammoniak
met sporen van water, ethaan, wa-
terstofcyanide en koolmonoxyde.
De temperatuur van de planeet ligt
onder de -100 graden celsius.
De genadeklap voor de
77-jarige Oostduitse
staatspresident en partijlei
der Erich Honecker kwam
gisteren niet onverwacht,
maar toch nog snel. Tegenover de
baaierd van maatschappelijke en poli
tieke hervormingen, waarin grote de
len van Oost-Europa is veranderd, was
deze verstarde stalinist met zijn harde
opstelling en onbuigzame houding
niet langer te handhaven. Honecker
had zich bij het Politburo en het Cen
traal Comité (zeg: het parlement) van
de communistische partij de afgelo
pen weken volstrekt onmogelijk ge
maakt. Zijn politiek van kadaverdisci
pline heeft afgedaan; de partijleiding
heeft ingezien dat er een ander ant
woord moet komen op de golf van
vluchtelingen naar het westen en op
massale demonstraties, zoals enkele
dagen geleden in Leipzig. Aan veran
deringen valt niet meer te ontkomen.
Maar Honecker weigerde daaraan mee
te werken. Dat de DDR ernstig ziek is,
wilde hij niet toegeven. Dat de bevol
king die wèl in het land wil blijven, ver
langt naar gerechtigheid en respect
voor de waarde van het individu, wilde
hij niet inzien. Het is zijn val geworden.
Met de muziek nog in de oren van de
militaire parade in Oost-Berlijn bij het
feest van 40 jaar communistische boe
ren- en arbeidersstaat, nauwelijks
twee weken geleden, heeft de oude Ho
necker het veld moeten ruimen.
Betekent dit vertrek nu dat de
DDR in versneld tempo een perio
de van politieke liberalisatie binnen
gaat? Dat is nog maar de vraag. Ho-
neckers opvolger, Egon Krenz, met
zijn 52 jaren het jongste lid van het Po
litburo, staat algemeen bekend als een
voorstander van de harde lijn. Hij zal
het als zijn eerste taak zien om de on
rust onder de vooral jonge massa van
de bevolking tot bedaren te brengen.
Gespreksbereidheid lijkt de formule
van het Oostduitse bewind, dat zich
tot een herschikking in de eigen gele
deren genoodzaakt zag. Ervoor zorgen
dat de DDR niet in een heilloos inter
nationaal politiek isolement terecht
komt. Maar dat is wat anders dan radi
cale democratische hervormingen met
het risico van ontmanteling van de
communistische partij, zoals Polen en
Hongarije te zien geven. Of de jonge
generatie Oostduitsers, opgegroeid
met andere normen en een andere le
vensstijl dan de vergrijsde partijtop,
daarmee genoegen zal nemen staat te
bezien. De DDR-burgers hebben de af
gelopen tijd veel geriskeerd om de au
toriteiten tot een ombuiging van de
koers te bewegen. Dat proces zal ver
der gaan en meer eisen dan voorzichti
ge stappen. Maar het vergt tijd, zoals
dat ook bij de 'buren' in het Warschau-
pakt het geval was. Krenz zou daarom
best eens kunnen fungeren als een
overgangsfiguur op weg naar een ver
jongde partijtop. Een partijtop die
zich zal moeten buigen over de delica
te, maar onvermijdelijke vraag hoe de
DDR haar positie moet bepalen in een
Oostblok waar kille communistische
regiems geen bestaansrecht meer blij
ken te hebben.
Drie Zeeuwse waterschappen heb
ben zich gisteren - opnieuw - met
een bedroevend lage opkomst naar de
stembus voor de verkiezing van hoofd
ingelanden tevreden moeten stellen.
Het is voor de waterschappen een ver
velende, maar harde waarheid: de bur
ger voelt zich te weinig rechtstreeks
betrokken bij het doen en laten van de
waterschappen. Waar het aan ligt?
Een samenstel van oorzaken waar
schijnlijk. De eenvoudige redenering
van de doelcorporatie (die het water
schap tenslotte is) dat belangheb
benden die geschot en heffingen beta
len ook zeggenschap willen hebben in
de besturen, werkt niet bij een verkie
zing van hoofdingelanden, zoals giste
ren. De waterschappen moeten zich
dat gebrek aan interesse aantrekken.
Ze zijn er opnieuw niet in geslaagd de
burger duidelijk wat een waterschap
voor grond- en huiseigenaren en voor
'vervuilers' betekent. Maar dat is niet
het enige. De waterschappen hebben
een veel te ingewikkeld kiesstelsel op
gezet, dat bovendien met te hoge
drempels werkt. Komt bij dat water
schappen zich met hun activiteiten be
wegen op terreinen (natuurbehoud, re
creatie), die van directe zeggenschap
in de besturen zijn uitgesloten. Het
simpele feit dat in vier van de zeven
Zeeuwse waterschappen helemaal
geen verkiezingen hoefden te worden
gehouden - omdat daar voor elke ver
kiesbare plaats in de besturen - niet
meer dan één kandidaat naar voren
was geschoven, maakt de stembus er
ook niet bekender op. Na een reeks
vergeefse pogingen om de kiezer naar
de stembus te trekken wordt het tijd
dat de waterschappen zich eens ern
stig afvragen of het nog zin heeft hier
mee door te gaan. Van een afspiegeling
van de belanghebbende burgerij op de
stoelen van de hoofdingelanden is bij
zo'n slechte opkomst immers óók geen
sprake.
vdM.
BRUSSEL (ANP) - Ondanks een lichte
overschrijding van de produktie-
drempel wil de Europese Commissie
dit jaar geen extra heffing vragen van
de Europese graanboeren. Landbou
wers die al graan aan de interventie
bureaus hebben verkocht, krijgen de
heffing terug.
