PZC
Inwoners
DDR geloven
aanbod
dialoog niet
WETENSCHAP
OP ZICHT
Akkerbouwers doen
beperkt beroep op
borgstellingsfonds
Rijk gaf voor miljarden
ten onrechte uit
guldens
Nobelprijzen voor natuurkunde en
scheikunde gaan naar 5 geleerden
Milieu kost burger per
jaar 600 gulden extra
binnen- en buitenland
INDUSTRIEBOND: NIET VOOR IEDEREEN
verburg
interieurverzorging
Acceptgiro
lesgeld
te laat
verzonden
Rauw
REKENKAMER: BOEKHOUDING ONVOLDOENDE
Herschrijven
VRIJDAG 13 OKTOBER 1989
ZONDAG
15
OKTOBER
Normen geluidswallen vaak achterhaald
ADDITION
Politiechef:
aielheiéseoittFole
met foto's is
tijdverspilling
Burgers Dierenpark
gaat uitbreiden
Salarisverhoging
ambtenaren werkt
niet door in pensioen
AMSTERDAM GPD- Amsterdammers vertonen een
slechter gedrag in het verkeer dan bewoners in andere gro
te steden. Vooral kinderen, ouderen, gehandicapten en
voetgangers dreigen slachtoffer te worden van een vol
strekte wildgroei in het verkeer. Dat zegt de FNV-afdeling
Amsterdam in een brandbrief aan het gemeentebestuur
van de hoofdstad.
Als voorbeelden noemt de vakbondsafdeling het levensge
vaarlijk oversteken van voetgangers op zebrapaden, het te
snel rijden van auto's, het dubbelparkeren en het parkeren
op straathoeken, zebra-, fiets- en voetpaden. Ook het rijge
drag van sommige taxichauffeurs komt er in de ogen van
het FNV slecht af. Fietsers negeren allerlei verkeersregels
en voeren vaak geen verlichting.
Volgens F. Roco van de FNV-afdeling is de agressiviteit
van de verkeersdeelnemers zo groot dat dit geregeld leidt
tot vechtpartijen op straat waarbij gewonden gevallen.
Volgens een woordvoerder van de Amsterdamse politie
valt aan het verkeersgedrag in Amsterdam „inderdaad
hier en daar wel wat te verbeteren. Maar of de situatie hier
zoveel erger is dan in andere grote steden betwijfel ik. Cij
fermatig onderzoek daarnaar heeft nooit plaatsgevon
den."
Roco: „Daar hoefje geen onderzoek op los te laten. Je kunt
het verschil zelf constateren. Op vakbondsvergaderingen
horen we dezelfde geluiden.
Ruzie in FNV over
strikte koppeling
DEN HAAG (GPD) - De leiding van de FNV en de ambtenarenbond AbvaKabo zijn nijdig over
de uitlatingen van de econoom van de Industriebond-FNV drs. Vos. Die heeft in een interview
met het blad Onderneming van het Verbond van Nederlandse Ondernemingen (VNO) gezegd
dat een koppeling van de inkomens van alle uitkeringsgerechtigden en ambtenaren met de
lonen in het bedrijfsleven niet wenselijk is.
Volgens Vos is de groep van ambtena
ren, trendvolgers en mensen met een
uitkering te groot voor een koppeling
die „voor alle betrokkenen elk jaar
precies hetzelfde uitwerkt". Dat zou
onbetaalbaar zijn. Vos pleit er voor om
verschil te maken in de beloning van
uitkeringsgerechtigden en van men
sen in de collectieve sector.
Hij vindt dat de salarissen bij de over
heid, net als in het bedrijfsleven, uit
een mogen lopen al naar gelang de
marktsituatie. „Je kunt best iets ex
tra's doen voor verpleegkundigen of
onderwijzend personeel, zonder dat al
die ambtenaren in de Zoetermeerse fa
briek van het ministerie van onderwijs
meeprofiteren".
Mensen die tijdelijk werkloos zijn
maar goede kansen hebben om een
nieuwe baan te krijgen, hoeven vol
gens de industriebond-econoom niet
onmiddellijk een hogere uitkering te
krijgen als de lonen in het bedrijfsle
ven omhoog gaan. Wel is hij van me
ning dat er vooral iets gedaan moet
worden voor de mensen die levenslang
(Van onze correspondent)
BONN - De door het Oostduitse com
munistische regime aangegeven be
reidheid tot een dialoog met hervor-
mingsgezinden, is niet onverdeeld po
sitief begroet. Terwijl de Evangeli
sche Kerk van een hoopvol teken
spreekt, overheerst bij de rest van de
oppositie wantrouwen.
Baerbel Bohley, een van de oprichters
van Neues Forum, zei dat de aankon
diging nog geen concrete stap bete
kent. Een dialoog binnen de oude
structuren is volgens haar onmogelijk.
Schuld, een andere leider van Neues
Forum, riep vluchtelingen op terug te
keren om mee te werken aan verande
ringen in de DDR.
Partij-ideoloog Kurt Hager ontkende
dat er verdeeldheid heerst binnen het
Oostduitse Politbureau. Het voorstel
tot een dialoog was unaniem aangeno
men, zei Hager, die gesprekken met
veel verschillende groepen wil voeren.
Daarbij is een speciale rol weggelegd
voor de kerk.
Hagar betreurde het vertrek van de
tienduizenden Oostduitsers zeer,
maar zei ook dat de fouten die het regi
me heeft gemaakt een vlucht niet
rechtvaardigen. Hij onderstreepte na
drukkelijk dat het communisme niet
ter discussie kan staan.
De Academie der Kunsten schaarde
zich gisteren als eerste officiële instel
ling achter de eisen van de critici. Vol
gens de kunstenaars is het ongeloof
waardige voorlichtingsbeleid een van
de belangrijkste oorzaken voor de
kloof tussen staat en volk. De Acade
mieleden eisen een brede discussie en
verlangen dat de communistische par
tij de bevolking vertrouwen schenkt.
Opmerkelijk is, dat de verklaring werd
verspreid door het staatspersbureau
ADN.
Buiten de DDR is sceptisch gerea
geerd op de communistische hervor
mingsresolutie. De Westduitse rege
ring uitte twijfel aan het vermogen van
de huidige leiding om ingrijpende her
vormingen door te voeren.
Advertentie
tot een uitkering zijn veroordeeld, om
dat die „hun hele leven op minimum
niveau blijven".
FNV-voorzitter J. Stekelenburg zegt
dat het verhaal van Vos hem rauw op
zijn dak is gevallen. „Ik kan geen ar
gument bedenken waarom bepaalde
ambtenaren, trendvolgers of uitke
ringsgerechtigden niet zouden mee
groeien met de welvaartsontwikke
ling. Ik hou vast aan het officiële be
leid dat er een koppeling moet komen
Lezingen, demonstraties, films en
experimenten in 58 musea, sterren-,
wachten en laboratoria
Informatiekrant met bon voor
gratis toegang bij VVV en openbare
bibliotheek
voor iedereen". De AbvaKabo be
treurt het dat Vos het principe van
een gelijke koppeling voor iedereen
ter discussie heeft gesteld.
De Industriebond-FNV is het overi
gens eens met de uitspraken van haar
econoom. Woordvoerder Linders: „We
stellen het principe van de koppeling
niet ter discussie, maar wel de wijze
waarop de koppeling in de praktijk
uitwerkt". Volgens deze bond moet
het mogelijk zijn dat bepaalde groe
pen ambtenaren en uitkeringsgerech
tigden meer groeien in inkomen dan
andere.
ZOETERMEER (ANP) - Minister Smit-Kroes overhandigde donderdag
een geluidscassette aan beroepschauffeur Ton van der Pouw. Het ministe
rie van verkeer en waterstaat begon gisteren een nieuwe actie om chauf
feurs te wijzen op de maximum-snelheid van tachtig kilometer per uur.
Onder hen worden elfduizend cassettes verspreid. Daarop wordt uitge
legd welk belang de chauffeur zelf heeft bij de snelheidsgrens.
De cassette bevat ook een speciaal door Tol Hansse gecomponeerd en
gezongen lied voor de chauffeurs. Voor transportondernemers is er een
videoband, waarbij de nadruk wordt gelegd op de economische voordelen
van de maximum-snelheid.
DEN HAAG (GPD) - De gegevens die dienden als uitgangspunt voor het plaat
sen van geluidswallen langs de Nederlandse wegen zijn vaak al achterhaald
door de werkelijke verkeerssituatie. Van vermindering van geluidhinder is
dan ook nog maar ten dele sprake. Vaak komt er veel meer verkeer langs en
wordt er harder gereden dan was aangnenomen.
Dat staat in een rapport van de Algemene Rekenkamer over geluidswallen en -
schermen langs rijkswegen. De Rekenkamer onderzocht vijftien afschermin
gen, die volgens de regels uit Wet geluidhinder waren geïnstalleerd. De ver
keerssituatie is echter vaak drastisch veranderd zodat de oorspronkelijke uit
gangspunten niet meer toepasbaar zijn.
Daarnaast zijn geluidswallen of -schermen langs de kant van de weg niet be
paald fraai in de omgeving. Omwonenden hebben liever een mooi uitzicht dan
een lelijke geluidswal die toch veel te veel geluid doorlaat. De Rekenkamer
adviseert wat meer groen rond de geluidsafschermers te plaatsen en de omlig
gende gevels meteen van isolatie te voorzien.
DEN HAAG (GPD) - Slechts enkele
tientallen akkerbouwbedrijven heb
ben een beroep moeten doen op het
Borgstellingsfonds. Hun financiële
positie was zo slecht geworden, dat de
banken geen kredieten meer verleen
den. Door een beroep te doen op het
fonds, een regeling waarbij Land
bouw borg staat voor de lening, lukte
dat wel. Dit zei minister Braks van
Landbouw tijdens een mondeling
overleg met de vaste kamercommis
sie voor landbouw.
Dit antwoord van de minister stond in
schril contrast met de opmerking van
de VVD'er Piet Blauw, dat in de akker
bouw van een rampzalige situatie ge
sproken moet worden. Hij eiste van de
minister een groot aantal maatregelen
om de inkomensachteruitgang in de
graansector ongedaan te maken.
Die inkomensachteruitgang is volgens
minister en parlement vooral ontstaan
door de verlaging van de graanprijzen
met 3 procent. Ook Braks is ongerust
over de ontwikkeling in de graansec
tor. Maar, zo zei hij, in Brussel is een
flink aantal maatregelen in voorberei
ding om de graansector enigszins tege
moet te komen. Vrijwel alle fracties
wilden van de minister weten, wat in
Brussel is gebeurd nadat in maart de
(Advertentie)
e zien, te bewonderen en te bezitten bij:
Kaaistraat 9-13, Kortgene, 01108-1225
CU
IBM
CU
DEN HAAG (GPD) De ministeries
hebben in 1988 samen zeker 2,4 mil
jard gulden 'ten onrechte' uitgegeven.
Mogelijk gaat het zelfs om 52 miljard.
Dit meldt de Algemene Rekenkamer,
het onafhankelijk controle-instituut
van rijksuitgaven, in een brief die Re
kenkamer-president Kordes donder
dagmorgen aan de Kamer heeft gezon
den.
Vooral WVC maakte zich in 1988 schul
dig aan onrechtmatige uitgaven. Vol
gens de Rekenkamer ging het daar om
een totaalbedrag van 1,9 miljard gul
den wegens het ontbreken van een for
meel-juridische grondslag voor bijdra
gen ziektekostenverzekeringen. De
Rekenkamer heeft nog een onderzoek
lopen naar de rechtmatigheid van uit
gaven ten bedrage van 13,5 miljard
gulden bij VROM en Binnenlandse Za
ken. Tevens wordt het Rijkswegen
fonds nader bekeken.
Voornaamste oorzaak voor het feit dat
STOCKHOLM (AFP) - De Nobelprijs
natuurkunde voor 1989 is donderdag
toegekend aan twee Amerikaanse ge
leerden, Norman S. Ramsey van de
Harvard Universiteit en Hans Deh-
melt van de Universiteit van Was
hington, en de Westduitse Wolfgang
Paul van de Universiteit van Bonn.
De Nobelprijs voor de scheikunde
ging naar de Canadees Sidney Altman
en de Amerikaan Thomas Cech. Dank
zij hen kan volgens de jury binnen 10
si\ Hf--sr'"'* i
OSLO EP A- De Noorse professor Trygve Haavelmo is er helemaal niet
blij mee dat hij de Nobelprijs voor de economie heeft gewonnen. Na ervan
gehoord te hebben stapte hij als geslagen man in zijn auto, om vervolgens
voor uren spoorloos te verdwijnen. De in 1911 geboren econoom wilde na
terugkeer alleen kwijt dat hij doodop ivas en niet van prijzen houdt.
tot 20 jaar een middel worden gevon
den tegen virusaandoeningen zoals
een verkoudheid.
Ramsey wordt onderscheiden voor het
uitvinden van het gescheiden veld of
oscillatiemethode en het gebruik
daarvan in atoomklokken, Paul en
Dehmelt voor de ontwikkeling van een
techniek om ionen te vangen, zodanig
dat zij kunnen worden bestudeerd zon
der verstoring door bewegingen van
atomen of moleculen. De oscillatieme
thode is van belang voor het begrijpen
van de aard van chemische verbindin
gen en vormt de basis voor zeer nauw
keurige tijdmeting.
De prijs van omgerekend rond één mil
joen gulden gaat voor de helft naar
Ramsey. De twee andere winnaars de
len de andere helft. Ramsey, 74, werd
geboren in Washington DC en werkte
aan Harvard sinds 1947.
Prof. Wolfgang Paul en prof. Hans G.
Dehmelt ontwikkelden de „ionen-
kooi"-techniek, die het mogelijk
maakt gedurende lange tijd afzonder
lijke elektronen en ionen te bestude
ren. Zij hebben verder een methode
ontwikkeld die op het ogenblik onze
stabielste bron van elektromagneti
sche straling betekent. Dehmelt, 67,
stamt uit Gorlitz in de Bondsrepu
bliek, maar werkt sinds 1952 in de VS
en is nu Amerikaans. Paul, 76, is gebo
ren in Lorenzkirch in de Bondsrepu
bliek en doceert in Bonn sinds 1952 ex
perimentele fysica.
De twee hoogleraren Sidney Altman
en Thomas Cech ontvingen de Nobel
prijs voor hun ontdekking van de kata-
lytische eigenschappen van het ribo-
nucleïnezuur (RNA). Volgens de jury
hebben Altman en Cech als eersten
aangetoond dat RNA niet alleen infor
matie van erfelijk materiaal in een le
vende cel kan lezen en overdragen
maar ook kan optreden als biologische
katalysator.
„Deze ontdekking verraste de weten
schappelijke wereld compleet en be
tekende een verandering van funda
mental opvattingen over het leven
op moleculair niveau". Diverse
hoofdstukken van handboeken che
mie en biologie moeten daardoor wor
den herschreven, aldus de jury.
Altman, die in 1939 in Montreal (Cana
da) is geboren, studeerde aan de uni
versiteit van Califomië en promoveer
de aan de Harvard-universiteit. Sinds
1971 is hij verbonden aan de faculteit
biologie van de universiteit van Yale,
sinds 1980 als hoogleraar.
De 51-jarige Cech werkt voor de uni
versiteit van Colorado, zijn geboorte-
staat. Samen met Altman deelt hij het
aan de Nobelprijs verbonden geldbe
drag van drie miljoen kroon (ca. een
miljoen gulden). Op 10 december krij
gen de twee mannen de prijs in Stock
holm uitgereikt uit handen van de
Zweedse koning.
DEN HAAG (GPD) - Het nieuwe mi
lieubeleid zal de burger cicra 600 gul
den per jaar extra kosten. Veel tarie
ven moeten naar draagkracht gehe
ven worden, omdat degenen met de
laagste inkomens anders ernstig de
dupe worden. Dat stelt de Vereniging
van Nederlandse Gemeenten in een
reactie op het Nationaal Milieube
leidsplan NMP.
De VNG meent verder dat onvoldoen
de geld is uitgetrokken voor beter
openbaar vervoer, milieuvriendelijker
ruimtelijke ordening en het opruimen
van vervuilde grond. In haar veertig
pagina's tellende reactie schrijft de
VNG dat het geld dat vrijkomt door af
schaffing van het reiskostenforfait, be
steed moet worden aan beter open
baar vervoer.
De organisatie signaleert dat een cul
tuurverandering bij dé gemeenten on
vermijdelijk is.
Voortaan zal het milieu ook aan de or
de moeten komen bij beslissingen
waar tot nu toe vooral een financieel-
Tweede Kamer op EG-maatregelen
aandrong.
Pas nu is men in Brussel bezig om di
verse maatregelen bij te stellen. Vol
gens Braks is die achterstand ont
staan door de vakanties. De minister
zei te hopen, dat de EG-inkomenstoe-
slagenregeling per 1 januari in 1990
van kracht kan worden. Hiervoor zal
een inkomenstoets gaan gelden.
Met nadruk stelde Braks, dat Brussel
geen ruimte laat voor nationale maat
regelen. Alleen de WD bleef daarop
toch aandringen.
Verscheidene aanwezige voorzitters
van gewestelijke landbouworganisa
ties toonden zich teleurgesteld over de
afloop van het overleg.
de Rekenkamer niet kan beoordelen of
uitgaven rechtmatig waren of niet, zijn
tekortkomingen bij de administratie
ve organisatie op de betrokken depar
tementen. Daarnaast is geconstateerd
dat voor 15,8 procent van de uitgaven
en 56,8 procent van de geboekte ont
vangsten geen controle heeft plaatsge
vonden op de juistheid van de cijfers.
In een apart punt hekelt Kordes het
verstrekken van voorschotten door al
le departementen aan derden. Goede
en betrouwbare administratie van ver
strekte en nog uitstaande voorschot
ten ontbreekt vrijwel altijd. Alleen bij
Justitie, Economische Zaken en WVC
bestaat een bevredigende situatie, al
dus Kordes.
De voorman van de Rekenkamer stelt
in zijn briéf verder dat zijn instelling
moet kunnen controleren wat provin
cies, gemeenten en andere lagere over
heden doen met uitkeringen die zij
voor een specifiek doel van de rijks
overheid krijgen. Er bestaan totaal 322
van dergelijke uitkeringen die jaar
lijks 37 miljard gulden belopen.
LEEUWARDEN (GPD) - De opspo
ring van te snel rijdende automobilis
ten aan de hand van foto's leidt tot een
grote verspilling van manuren bij de
politie. Dat stelt de korpschef van de
politie in Leeuwarden, drs. Nicolas
van Heiten, in het jongste nummer
van het Tijdschrift voor de Politie.
Van Heiten is tevens hoofdredacteur
van dat tijdschrift.
Door het intensieve toezicht op nale
ving van de snelheidslimieten is justi
tie hier en daar bedolven geraakt on
der processen-verb aal op kenteken,
waarvan de afhandeling zeer bewerke
lijk is. Van Heiten noemt dit resultaat
„bitter tegenvallend" en „een blun
der".
„Gericht verkeerstoezicht is belang
rijk, maar je moet wel prioriteiten stel
len. De maximumsnelheid handhaven
kan het beste met een lik-op-stuk-be-
leid: direct een prent uitdelen dus", al
dus de Leeuwarder korpschef desge
vraagd. Volgens Van Heiten zijn er in
Friesland, ook op lokaal niveau, die
naangaande duidelijke afspraken ge
maakt.
ARNHEM (GPD) Burgers Dieren
park heeft voor de komende vijf jaar
een paar ambitieuze uitbreidings
plannen ontwikkeld. Daarbij wordt
onder meer gedacht aan de bouw van
een natuur-historisch museum op het
terrein van het dierenpark.
Medio volgend jaar zal al een begin
worden gemaakt met de bouw van een
groot educatief centrum bij Burger's
Bush. Met de realisering van de plan
nen is een investering van ruim 20 mil
joen gulden gemoeid.
DEN HAAG (ANP) - De overheid hoeft
salarisverbeteringen bedoeld voor
bepaalde groepen ambtenaren niet
door te geven aan gepensioneerden.
Dat heeft de Haagse rechtbankpresi
dent mr. Wijnholt donderdag bepaald
in zijn vonnis in een kort geding dat
de ambtenarencentrale CMHF tegen
de staat had aangespannen.
De CMHF (middelbaar en hoger perso
neel) was van mening dat 60 miljoen
gulden aan verbeteringen in schalen
hoger dan 12 wel een algemeen karak
ter hadden en dus door moesten wor
den gegeven aan gepensioneerden.
Volgens mr. Wijnholt zegt de ABP-wet
echter dat 'op pensioenen alleen die
bezoldigingswijzigingen van invloed
zijn die kenmerkend zijn voor het sala
rispeil als geheel'. De verlenging van
de schalen boven 12 met een halve tot
twee extra periodieken, met de bedoe
ling goed personeel te kunnen aan
trekken of behouden, valt daar niet on
der.
Volgens de president bepaalt de ABP-
wet bovendien dat de overheid mag
bepalen in hoeverre een salariswijzi
ging een algemeen karakter draagt.
economische afweging speelde. De
VNG vindt dat haar reactie niet gezien
moet worden als een eisenpakket aan
het rijk.
Dat neemt echter niet weg dat het rijk
met geld over de brug moet komen.
Dat is nodig om serieuze alternatieven
te ontwikkelen voor het goederen
transport over de weg, zeker waar het
gaat om grote afstanden.
Evenmin zijn de gemeenten in staat
zelf het zuiveren of opslaan van ver
vuilde grond te financieren.
GRONINGEN (GPD) - Enkele
tienduizenden ouders van leer
lingen uit het voortgezet onder
wijs hebben de girobetaalkaart
waarmee zij het lesgeld van 1030
gulden moeten voldoen, te laat
ontvangen. Zij hebben niet meer
dan een week de tijd de rekening
te voldoen, terwijl daar nor
maal drie weken voor staat.
De Informatiseringsbank in Gro
ningen, onderdeel van het minis
terie van onderwijs, heeft dat gis
teren bekend gemaakt. Volgens
de woordvoerder is met de ver
zending van een deel van de
415.000 kaarten iets mis gegaan.
De kaarten zijn op 3 oktober ver
zonden in plaats van op 22 sep
tember, zoals gepland was. Op 15
oktober moet het lesgeld voor de
zestien- en zeventienjarigen in
Groningen binnen zijn. Dit bete
kent dat een aantal mensen erg
weinig tijd heeft om te betalen.
Volgens het schema van de Infor
matiseringsbank worden in de
week na 15 oktober aanmanin
gen verzonden aan mensen van
wie de rekening nog open staat.
Wie de girobetaalkaart te laat
heeft ontvangen, hoeft zich ech
ter geen zorgen te maken, want
in die gevallen gaan ook de aan
maningen later de deur uit. „We
houden ze gewoon op tot novem
ber", aldus de Informatiserings
bank.
Pas wanneer ook op de aanma
ningen niet gereageerd wordt,
wordt de deurwaarder ingescha
keld om de eigen bijdrage van de
ouders alsnog te incasseren. De
woordvoerder benadrukt dat de
leerlingen waar het om gaat, hoe
dan ook onderwijs kunnen blij
ven volgen.