Veel olie
illegaal
in havens
geloosd
Milieu-eisen bedreigen werf
Nijpels prijst voortvarende
aanpak wijken in Vlissingen
Meer kernenergie
helpt niet tegen
het broeikaseffect
ERFENISUIT OORLOG
Radiatoren
als dekoratie.
Gemeenten
zijn fel
tegen hoger
veertarief
Komst bedrijf
naar Tholen
schept banen
Granaat op
scherp werd
vervoerd in
vrachtauto
Gevaren
Onverantwoord
DAT JE WILT WERKENTELT NIET MEE
Bootpasje
Belangrijk
ONDERZOEK NAAR LEEFBAARHEID
NIJPELS ONEENS MET DE KORTE
Handtekening
EnGolden Tulip Westduin Party-Service
Geen gevaar
door gifgas
in Noordzee
(Van één onzer verslaggevers)
KNOKKE-HEIST - De aanwezigheid van tonnen gifgas en oor
logsmunitie op de bodem van de Noordzee pal voor de kust van
de Vlaamse badplaats Knokke-Heist en op een steenworp af
stand van de Nederlands-Belgische grens is volgens demissio
nair minister drs N. Smit-Kroes van Verkeer en waterstaat een
Belgisch probleem.
In geval van calamiteiten, zoals het
vrijkomen van mosterdgas, zijn er vol
gens de bewindsvrouwe geen schade
lijke gevolgen voor de bewoners van
het Nederlands kustgebied te ver
wachten.
De minister schrijft dit aan voorzitter
ing J. Oosthoek van de Stichting Beter
Leven voor mens, dier en milieu. Deze
oud-inwoner van Westkapelle pro
beert al meer dan een jaar instanties
over te halen tot een grote opruimactie
van oud oorlogstuig. Tot nu toe tever
geefs.
DEN HAAG - Bij een landelijke con
trole-actie van Rijkswaterstaat op 29
en 30 september zijn in diverse ha
vens in de kustprovincies op één dag
acht illegale olielozingen door sche
pen geconstateerd. Dat heeft Rijks
waterstaat donderdag bekendge
maakt.
In drie gevallen kon de veroorzaker
worden achterhaald. In twee van deze
gevallen is proces-verbaal opgemaakt.
Het derde geval werd afgedaan met
een ernstige waarschuwing. De illega
le lozingen zijn waargenomen door een
vliegtuig van de Kustwacht.
Van de 150 bedrijven die werden be
zocht bleken negen zich niet te houden
aan de voorschriften van de verleende
lozingsvergunningen voor schadelijke
chemische stoffen. Tegen vier bedrij
ven werd proces-verbaal opgemaakt
en vijf kregen een schriftelijk waar
schuwing.
Vorig jaar werd bij een soortgelijke ac
tie geconstateerd dat vijftien procent
van de bezochte bedrijven lozingsver
gunningen overtrad.
In en om Zeeland heeft Rijkswater
staat bij de actie geen illegale lozingen
of overtredingen van vergunningen
vastgesteld. De grondige controle le
verde drie geringe olieverontreinigin-
Slot zie pagina 19 kolom 7)
„Kom op, joh, het is toch leuk
als die man een handtekening
in je boek zet."
Het tafereeltje speelde zich de
zer dagen af in één van de Mid
delburgse boekhandels. Om
extra klandizie te trekken had
de boekverkoper een schrijver
van jeugdboeken in zijn winkel
neergezet, die op verzoek van
kooplustigen zijn krabbel in
een boek wilde zetten.
Dat is leuk, dacht de moeder
van Joris. En ze troonde haar
zoontje mee naar de winkel. In
zijn rugzak had ze een flinke
stapel boeken van de schrijver
gestopt, die al in een eerder
stadium waren aangeschaft.
Joris had een zwaar hoofd in
de operatie. Lezen, dat zag hij
best zitten. Maar in de rij gaan
staan voor een handtekening,
nee, liever niet.
Zijn moeder nam hem gedeci
deerd bij de arm en stapte de
winkel binnen. De schrijver
glimlachte, toen de stapel boe
ken tevoorschijn kwam. „Hoe
heet je", vroeg hij goedge
mutst, met de pen in de aan
slag.
Joris hield zijn lippen stijf op
elkaar geklemd en toonde
vooral interesse voor de boe
ken, die op tafeltjes elders in de
winkel uitgestald lagen. „Jo
ris", antwoordde zijn moeder
toen maar voor hem. Zodat Jo
ris in al zijn boeken een zwieri
ge handtekening met opdracht
van de auteur kreeg.
Bij het verlaten van het winkel
pand bladerde hij teleurge
steld in de gesigneerde litera
tuur. „En jij zegt altijd", richtte
hij zich tot zijn moeder, „dat ik
niet in mijn boeken mag kras
sen."
Voor de kust van Knokke-Heist is op
het eind van de Tweede Wereldoorlog
door geallieerde strijdkrachten ruim
35.000 ton munitie gedumpt. Een deel
van dit oorlogstuig bestaat uit mijnen
en torpedo's, het andere gedeelte - ze
ker 30 procent - bestaat uit granaten
uit de Eerste Wereldoorlog die mos
terdgas ofwel Ieperiet bevatten. Dat is
bevestigd door de Belgische ministe
ries van defensie en openbare werken.
Ook de Nederlandse instanties, zo
blijkt uit het schrijven van Smit-
Kroes, zijn op de hoogte van het muni
tiedepot op de zandplaat Paarden
markt voor de Westvlaamse kust.
De gevaren die van deze laatste rust
plaats van het oorlogstuig uitgaan
worden door de minister onderkend.
„Het is niet uit te sluiten", zo stelt zij,
„dat de schadelijke gassen in de loop
der tijd kunnen vrijkomen."
Zich baserend op een onderzoek naar
de gevaarsaspecten stelt de bewinds
vrouwe verder dat 'zenuwgassen in het
mariene milieu relatief snel worden af
gebroken, waarbij dan geen schadelij
ke eindprodukten ontstaan.'
Volgens de minister zijn de eventuele
gevolgen voor het mariene müieu en
de Nederlandse kust door Rijkswater
staat onderzocht. Conclusie van dit
onderzoek was dat een eventuele lek
kage van de strijdgasgranaten voor de
Belgische kust naar de huidige inzich
ten slechts een lokaal en beperkt effect
zal hebben op het zeemilieu.
„De gevolgen voor de mens kunnen bij
het vrijkomen van het gifgas zeer groot
zijn, maar de afstand tot de Nederland
se kust is dermate groot dat er geen
schadelijke gevolgen voor de bewo
ners van het Nederlandse kustgebied
te verwachten zijn", concludeert de
minister.
Volgens Oosthoek wordt de proble
matiek van de gifgasdepots door de
minister op een onverantwoorde wij
ze miskend. De activist heeft, op
grond van onderzoeken van TNO in
Delft, reden om aan te nemen dat vrij
gekomen gifgassen in zee verspreid
kunnen worden en in vloeibare toe
stand zullen blijven. Pas wanneer de
geleiachtige massa aanspoelt zal liet
weer in gasvorm overgaan.
Oosthoek heeft naar aanleiding van de
brief van de minister de Tweede Ka
merfracties van Groen Links en D66
verzocht in de Kamer de gifgasproble-
matiek nog eens aan dé orde te stellen.
Advertentie
Radson
Line
Design
Radiatoren
Zuidvlietstraat 75. Goes. Tel. 01100-12420
Openingti|den toonzaal
Werkdagen 09.00-1 2.00 uur
13 00-1 7.00 uur
Donderdagavond 19.00-21.00 uur
Zaterdag 09 30-12.30 uur
De gebroeders Van Duivendijk van de in 1893 opgerichte scheepswerf in Bruinisse. „Tegenwoordig is overal subsidie voor los te krijgen. Niet voor ons.
TERNEUZEN - De tarieven van de
veerdiensten over de Westerschelde
mogen onder geen beding worden ge
wijzigd. De acht gemeenten in
Zeeuwsch-Vlaanderen hebben don
derdag nogeens heel duidelijk met el
kaar afgesproken dat ze zich in de toe
komst zullen blijven verzetten tegen
welke lastenverzwaring dan ook. Se
cretaris G. Christiaanse van het b en
w-overleg: „Voor ons zijn alleen mil
de tarieven aanvaardbaar."
En dat standpunt wordt ook verwoord
in een boze brief aan het provinciebe
stuur. Provinciale staten buigen zich
tijdens de begrotingsbehandeling, op
10 november, over het automatise
ringsplan van de Provinciale Stoom
boot Diensten (PSD).
Die operatie moet op 2 januari volgend
jaar voltooid zijn. Vanaf dat moment
zouden voetgangers, fietsers, brom
fietsers en mede-inzittenden van au
to's en vrachtwagens gratis meemo-
gen met de pont, maar zouden de tarie
ven voor auto's en vrachtwagens met
zo'n 35 procent stijgen. Dit ter com
pensatie.
BRUINISSE - Het voortbestaan van scheeps
werf D. van Duivendijk en zn in Bruinisse staat
op het spel als gevolg van de verscherpte milieu-
eisen. Dirk en Leen van Duivendijk zien 'nog een
enkel lichtpuntje'. De Bruse scheepsreparateurs
laten desgevraagd overigens liever in het mid
den op welke manier ze denken te kunnen overle
ven. Verwonderlijk is dat niet. „We zitten nog
midden in een overlegsituatie."
De helling van scheepswerf Van Duivendijk ligt in
vrij water, aan de toegangsgeul van de Bruse re
paratiehaven. Begin november wil Rijkswater
staat beginnen met baggerwerkzaamheden in het
kader van de schoonmaakoperatie Oosterschel-
dehaven. Maar alleen als de aanliggende scheeps
werf afdoende maatregelen neemt om nieuwe ver
vuiling, na de schoonmaakbeurt, te voorkomen.
„Anders wordt het toch maar dweilen met de
kraan open," aldus J. C. Speksnijder, hoofd afde
ling operationele diensten en waterbeheer van
Waterstaat.
Dirk en Leen van Duivendijk stellen voorop uit
milieu-oogpunt best wel begrip te hebben voor de
noodzaak van de nieuwe spelregels. „Omgekeerd
kun je echter bepaald niet spreken van begrip
voor ónze situatie. Onze grootste grief is dat wat
wij niet meer mogen, elders in het land nog wel
wordt toegestaan. Wat Waterstaat eist, betekent
dat we de oude helling tot op de grond moeten
afbreken. Dat je graag wilt werken telt blijkbaar
niet mee. Vernieuwen of verdwijnen. Zonder enige
financiële tegemoetkoming. Tegenwoordig is
overal subsidie voor los te krijgen. Niet voor ons.
Een nieuwe helling kost al gauw een miljoen. En
dat valt onmogelijk op te brengen voor een klein
bedrijf', betogen de broers.
De werf van de 37-jarige Dirk en zijn vijf jaar jon
gere broer speelt in Bruinisse van oudsher een
belangrijke rol op het gebied van onderhoud en
reparatie van mosselkotters, sportvisboten,
vletten en particuliere vaartuigen. Een belang
stellende mosselkweker merkt op: „De werf van
Van Duivendijk kun je hier niet meer wegden
ken." Zijn opmerking ligt voor de hand. Want het
bedrijf op de kop van de reparatiehaven stamt
nog uit de vorige eeuw: uit 1893.
Dirk en Leen trokken al jong hun 'ketelpakken'
aan: direct na het verlaten van de schoolbanken.
De vierde generatie Van Duijvendijk. Naast de
broers, en inmiddels ook een zoon van Dirk, zijn er
drie vaste medewerkers. In de drukke winter
maanden komen er altijd wel wat mensen bij.
„Maar het belang van de werkgelegenheid speelt
blijkbaar geen rol", redeneren de gebroeders Van
Duivendijk.
Onder het personeel heerst ongenoegen over de
onzekere toekomst. „Waterstaat ruimt de bedrij
ven op", wordt bezoekers op de werf te verstaan
gegeven.
Maar tegelijkertijd gaat een bootpas
je voor Zeeuws-Vlamingen 25 gulden
per persoon kosten (nu nog acht gul
den bij verlenging).
Christiaanse: „Tel daar dan nogeens
bij op dat zo'n pasje straks enkel nog
bij de kantoren van de PSD in Bres-
kens en Perkpolder kan worden ge
kocht - dus extra reiskosten voor de
mensen - plus het feit dat ook een uit
treksel uit het geboorteregister moet
worden getoond (en dat kost aan leges
toch ook een tientje), dan zal duidelijk
zijn dat het voor de Zeeuws-Vlamin
gen allemaal veel duurder wordt. De
ervaring leert immers dat de meeste
mensen uit deze streek met de auto én
alleen de pont oprijden. Het gaat hen
dus veel meer kosten. En de voordelen
voor sommige categorieën worden op
deze manier weer teniet gedaan."
Voor de Zeeuws-Vlaamse gemeentebe
stuurders staat vast dat de kosten van
de automatisering direct doorwerken
in de tarieven. Christiaanse: „En tot
nu toe is niet aannemelijk gemaakt
dat men voldoende heeft getracht die
kosten via het Rijk terug te krijgen."
■J
Minister Nijpels van volkshuisvesting en ruimtelijke ordening overhandigt C. P. van Leerdam, stedebouwkundige
bij de afdeling volkshuisvesting van de gemeente Vlissingen, de nota met de voorbeeld-projecten in het kader van
de Vierde Nota Ruimtelijke Ordening.
Van onze Haagse redactrice
DEN HAAG - Demissionair minister Nijpels (VROM)
heeft donderdag in Den Haag de gemeente Vlissingen
geprezen om de voortvarende aanpak van het onder
zoek naar de situatie in de na-oorlogse wijken. Nijpels
beloonde Vlissingen met een bijdrage van 180.000 gul
den in de kosten van het onderzoek dat de gemeente
doet naar het stadsgedeelte tussen de Sloeweg en de
Singel. Het onderzoek moet in kaart brengen hoe de
wijk leefbaarder kan worden.
De prijzen werden uitgereikt in het kader van het Voor
beeldplan Vierde Nota. VROM heeft vorig jaar gemeen
ten en organisaties opgeroepen in te springen op de in
de Vierde Nota Ruimtelijke Ordening genoemde ont
wikkelingen. Nijpels: „De vraag was: hoe kun je de kwa
liteit van leven in gemeenten beïnvloeden. We hebben
tot nieuwe impulsen opgeroepen. Het aandachtsgebied
na-oorlogse wijken hebben we daarbij nadrukkelijk ge
noemd. De neerwaartse spiraal in die wijken moet ge
stopt worden." Volgens Nijpels had Vlissingen daar een
goede aanzet toe gegeven. Samen met zestien andere
gemeenten en organisaties dient het plan tot voorbeeld
voor andere Nederlandse gemeenten. De Vlissingse de
legatie kreeg gisteren naast de geldprijs de nota uitge
reikt waarin de voorbeeld-projecten zijn vervat.
Advertentie
verzorgt uw feestelijkheden op lokatie van 10-1000 personen. Eigen organisatie en materialen tot in
detail. Neem tijdig contact met ons op voor een geheel vrijblijvend gesprek en/of offerte.
Tel. 01185-2510.
(Van onze Haagse redactrice)
DEN HAAG - De bouw van nieuwe
kerncentrales draagt niet bij tot ver
mindering van het broeikaseffect dat
ontstaat door de uitstoot van C02. De
missionair minister E. Nijpels (mi
lieu) zei dit donderdag desgevraagd
als reactie op een ambtelijke notitie
van het ministerie van economische
zaken waarin wordt gepleit voor de
bouw van meer kerncentrales.
Volgens de notitie van economische
zaken, die demissionair minister De
Korte aan informateur Lubbers heeft
gezonden, zou elke 1000 megawatt ex
tra kernenergie de vervuiling van het
milieu met kooldioxyde (C02) vermin
deren met twee procent. Nijpels hecht
weinig waarde aan deze suggestie. „Je
zou oneindig veel kerncentrales moe
ten bouwen om een goede bijdrage te
leveren aan vermindering van het
broeikaseffect. Bovendien krijg je dan
weer problemen met de vraag waar je
het kernafval moet laten. Ik ben het
eens met de stelling van het Centrum
voor Energiebesparing dat nieuwe
kerncentrales nooit een bijdrage daar
aan kunnen vormen", aldus de be
windsman. Nijpels acht het niet waar
schijnlijk dat een nieuw kabinet in
stemt met de bouw van meer kerncen
trales in Nederland.
In een reactie op de notitie van De
SINT-MAARTENSDIJK - Het bedrijf
Aiopal uit het Noordbrabantse Hank
gaat verhuizen naar Sint-Maartens
dijk en vestigt daar zijn machinefa
briek/constructiewerkplaats. Het be
drijf verricht vooral onderhoudswerk
zaamheden aan industriële installa
ties in de petrochemische industrie. In
Sint-Maartensdijk komt werkgelegen
heid voor tien mensen. De directie
voorziet op korte termijn een sterke
groei van het aantal arbeidsplaatsen.
Korte nam PvdA-onderhandelaar W.
Kok afstand van het ambtelijke stuk
van economische zaken. Hij zei geen
uitbreiding van het aantal kerncentra
les in ons land te willen.
Namens het CDA wees ook B. de Vries
het idee van economische zaken van
de hand.
Overigens heeft de Centrale Raad voor
de Milieuhygiëne (CRMH) besloten
het kabinet geen unaniem advies over
de uitbreiding van het huidige aantal
kerncentrales te geven. De Raad
slaagde er niet in vertegenwoordigers
van werkgevers, vakbeweging, milieu-
en vrouwenorganisaties, provincies,
gemeenten èn deskundigen op één lijn
te brengen. Een deel van de CRMH wil
nieuwe kerncentrales, een ander deel
wenst de beslissing tot na 1995 uit te
stellen.
OOSTBURG - Een typisch voor
beeld van hoe het niet moet,
vond de rijkspolitie. Woensdag
werd een granaat op het politie
bureau in Oostburg afgeleverd.
De granaat was gevonden bij
graafwerkzaamheden in IJzen-
dijke. Het projectiel was op een
vrachtwagentje gelegd en mee
naar Oostburg genomen. Door
dat de beugel en de pin van de
granaat ontbraken, kon het pro
jectiel spontaan ontploffen. De
vrachtwagen werd daarom op
het terrein bij de politie gezet in
afwachting van de duik- en de-
monteerploeg van de Koninklij
ke Marine in Vlissingen. Toen de
ze de granaat onschadelijk had
gemaakt, mocht de vrachtwagen
donderdag weer worden opge
haald.
