Formatie in stroomversnelling
CONTACT A '89
Goed
nieuws
voor
heren
in
Goes.
KAMER WIL NU DUAAL BESTEL
HARINCK
Kabelexploitanten willen
Vèronique niet dwingen
Zuidafrika
voltrekt drie
doodvonnissen
Samen feestelijk
uit op
Morgen voor f 5,-
naar de o
met Carry
naar de opening
Tefsen!
Omroepbeleid
als windvaan
232e jaargang no. 229
Donderdag 5 oktober 1989
HAARDEN-KEUKENS-PARKET
JACOBSE - vakwerk uit Arnemuiden
Eerst nog zon
DEN HAAG (GPD) - Minister Brinkman (WVC) legt zich neer
bij de komst van Veronique op de kabel. De bewindsman vindt
bet „onlogisch" en „onwaarschijnlijk" om het 'ja-woord' voor
Veronique van het Commissariaat voor de Media te schorsen,
nu de Raad van State heeft bepaald dat Veronique terecht via
de kabel wordt verspreid. Vandaag zal Brinkman zijn stand
punt in een brief aan de kamer uiteen zetten.
Apothekers
Zout
Alcohol
Attractie
Windmolens
Sancties
Geen schorsing
Bananenrepubliek
Speel mee en win...
6t/m15
AHOY'
LOONEIS KAN STRUIKELBLOK NIEUW KABINET ZIJN
MEUBELCENTRUM
nu geopend
in Middelburg
en Goes
Nieuw beleid
Fractiespecialisten
Bezuiniging kleine
scholen bij kabinet
CDA/PvdA
geschrapt
Ziepag.25
Breng 'ns een bezoek aan onze showroom.
Het is zeker de moeite waard.
Langstraat 7, 4341 EB Arnemuiden
Telefoon 01182 - 2950
Zonnig en droog weer. In de loop van
de middag vanuit het westen toene
mende bewolking in de nacht, gevolgd
door regen. Maximum temperatuur
omstreeks 19 graden.
PRAAG (EPA) - De Tsje-
choslowaakse politie
heeft de handen vol aan
het verwijderen van
achtergebleven Oost-
duitse Trabanten, Wart-
burgs en Lada's. De wa
gens staan allemaal in
de buurt van de West-
duitse ambassade in
Praag en zullen wel
nooit meer door de wetti
ge eigenaren bestuurd
worden. De auto's gaan
op transport naar Oost-
duitsland, waar ze aan
de autoriteiten overhan
digd worden.
Uit de Tsjechische
hoofdstad Praag is
woensdagavond kort na
zessen de eèrste van een
tiental treinen met
DDR-vluchtelingen
naar de Bondsrepubliek
vertrokken. Zo'n 1000
Tsjechoslowaken waren
naar het station geko
men om ze uit te zwaai
en.
De bedoeling is dat elk
uur een trein vertrekt
om de bij elkaar 12.000
DDR-burgers naar de
Bondsrepubliek te ver
voeren. Zij hadden zich
begin deze week bij de
Westduitse ambassade
in Praag „gemeld" voor
een uitreis naar de
Bondsrepubliek.
Het vertrek was dinsdag
afgesproken maar werd
24 uur opgehouden van
wege een toeloop van
Oostduitsers op stations
in de DDR waarlangs de
treinen naar de Bonds
republiek rijden. Zij wil
den kennelijk meelif
ten" naar het Westen.
Zie ook pagina 3
(Van onze correspondent
JOHANNESBURG - Drie zwarte
Zuidafrikanen die wegens moord ter
dood waren veroordeeld, zijn woens
dag in Pretoria opgehangen. Daarmee
is het aantal executies voor dit jaar op
42 gekomen, terwijl 54 doodvonnissen
zijn veranderd in langdurige gevan-
genissstraffen. Volgens mensenrech
tenorganisaties wachten nog onge
veer 270 mensen tot de doodstraf aan
hen wordt voltrokken, onder wie ne
gen blanken.
De drie mannen die woensdag zijn op
gehangen, hadden zich volgens de pro
cesstukken schuldigd gemaakt aan
moord. Geen van de misdaden had een
politiek karakter. De executie van een
vierde man, een blanke, werd opge
schort in afwachting van de uitslag
van het hoger beroep dat tegen het
vonnis is aangetekend.
Veronique blijft op
de kabel uitzenden
De minister werd gisteren door de
Tweede Kamer gemachtigd voorberei
dingen te treffen voor de vorming van
een duaal bestel. Daarin is plaats voor
Generaal Noriega beticht de
VS van betrokkenheid bij de
mislukte coup in zijn land.
PAGINA 3
Tientallen apothekers zijn in
financiële problemen gekomen
door het nieuwe tariefsysteem.
PAGINA 5
De Oosterschelde is zouter dan
in de prognoses werd gedacht.
PAGINA 13
Alcohol tijdens de zwanger
schap leidt tot schade bij de on
geborene.
PAGINA 15
De nieuwe Olau Hollandia
blijkt een attractie van for
maat, ruim 5000 bezoekers be
zochten het nieuwe schip.
PAGINA 15
Op Neeltje Jans komen acht
windmolens, het is het begin
van een serie in Zeeland.
PAGINA 17
publieke en (legale) commerciële om
roepen. Het was voor het eerst dat zich
in het parlement een meerderheid af
tekende voor de toelating van com
merciële TV. Voorwaarde is wel dat
het publieke deel van het bestel af
doende wordt beschermd.
Daarnaast kreeg Brinkman woens
dagmorgen nog van een overgrote ka
mermeerderheid het groene licht om
Veronique van de kabel te weren.
Daartoe zou Brinkman moeten over
gaan tot schorsing van het besluit van
het Commissariaat voor de Media dat
Veronique een buitenlandse zender is
- en dus op de kabel mag. Maar toen de
Raad van State later op de dag uit
sprak dat het Commissariaat Veroni
que terecht tot de kabel heeft toegela
ten, veranderde Brinkman van me
ning.
„We moeten uiterst voorzichtig opere
ren", aldus Brinkman nog tijdens het
debat. Later op de dag gaf hij echter
toe dat het waarschijnlijk niet moge
lijk zal zijn Veronique nog van de kabel
te weren. De juridische positie van de
ze commerciële zender is immers door
de uitspraak van de Raad van State
ijzersterk geworden.
Het CDA-kamerlid Beinema hoopt
dat het juridische steekspel rond Vero
nique er alsnog toe leidt dat „de bui
tenlandse mombakkessen worden af
gerukt". Ook hij gaf later echter toe
dat de kans daarop niet groot is. Een
overgrote Kamermeerderheid van
CDA, PvdA, Groen Links en klein
rechts zien Veronique als een Neder
landse zender die de Nederlandse wet
geving omzeilt door zich in een buiten
lands jasje te steken.
Volgens het VVD-kamerlid Hermans
dreigt Nederland op het gebied van de
media een „bananenrepubliek" te
worden. Hij vroeg zich af of de
„burcht waarop CDA en PvdA zich te
rugtrekken wel bestand is tegen Eu
ropese druk". Het VVD-kamerlid is fu-
Advertentie
Voorzitter Michael van Praag
van Ajax vreest zware sanc
ties.
PAGINA 21
Radio, tv en kunst: 2
Binnen- en buitenland: 3
en 5
Opinie en achtergrond: 4
Beurs en financiën: 7
Kunst, cultuur en pop: 9
Provincie: 13, 15, 17, 18, 19
en 20
Sport: 21 en 23
INTERNATIONALE CONSUMENTENBEURS
Op 6 oktober betaalt u tussen 11.00
en 12.00 uur maar 5 gulden entree!
Als u vlot bent maakt u kans mee te
spelen met Carry Tefsen's "Op goed
geluk", met fantastische prijzen. Kom
't samen beleven: de vernieuwde
Femina Een feest
voor 't hele gezin!
■'Jifea F
ROTTERDAM
Metrostation
Zuidplein
upen van 11.00 - 17.00 uur
en van 19.00 - 22.30 uur.
van 10.00 - 17.00 uur.
rieus over de plannen van CDA en
PvdA om (legale) commerciële pro
gramma's alleen via de kabel (en niet
via de ether) te verspreiden. „De ka
bel wordt misbruikt als wurggreep
om de vrijheid van meningsuiting
mee af te knellen", aldus Hermans.
Het is voor zijn fractie onverteerbaar
als het onhekabelde deel van Neder
lander straks geen commerciële uit
zendingen kan ontvangen.
TV10 zal, bij de Raad van State, in be
roep gaan tegen de uitspraak van het
Commissariaat voor de Media. Het
Commissariaat besloot vorige week
dat TV10 niet aangemerkt kan worden
als een buitenlandse zender, en daar
om de toegang tot de kabel moet wor
den geweigerd. TV10 ziet zich gesterkt
door de uitspraak van de Raad van
State over Veronique.
(Zie ook pagina 13)
DEN HAAG - Algemeen directeur Ben Bunders (midden) van TV 10 zet de juridische plannen van zijn omroep uiteen in
het gebouw van de Raad van State die zojuist uitspraak heeft gedaan over de status van Veronique.
DEN HAAG (GPD) - De onderhande
lingen over de vorming van een CDA/
PvdA-kabinet zijn gisteren in een
stroomversnelling geraakt. Informa
teur Lubbers zal na het weekeinde
concrete voorstellen doen voor het so
ciaal-economisch beleid in de komen
de kabinetsperiode. Het is niet uitge
sloten dat de onderhandelaars vol
gende week al zo dicht bij een finan
cieel akkoord komen, dat ze dit aan de
fracties kunnen voorleggen.
Volgende week worden waarschijnlijk
ook de sociale partners bij de onder
handelingen uitgenodigd. Het hele fi-
nancieel-economisch kader voor een
nieuw kabinet dreigt namelijk in dui
gen te vallen, als de looneisen te hoog
worden.
PvdA-fractievoorzitter Wim Kok zei
gisteren dat hij „op dit moment niet de
indruk heeft dat de looneisen van de
vakbonden veel rekening houden met
de lastenverlichting" die voor 1990 op
het programma staat. De informateur
en de onderhandelaars willen zeer
spoedig informele afspraken maken
over loonmatiging, koppeling van de
uitkeringen aan de lonen en werkgele
genheidsbeleid.
Kok en De Vries (CDA) toonden zich
woensdag na afloop van de onderhan
delingen opvallend optimistisch over
de voortgang in de informatie. De val
kuilen en problemen zijn inmiddels
voldoende verkend, en het „echte za
ken doen" kan beginnen. Over verla
ging van het financieringstekort ver
schillen CDA en PvdA niet al teveel
meer van mening, terwijl de partijen
elkaar naderen op het punt van de fi
nanciële ruimte waar een nieuw kabi
net over kan beschikken.
In het 'praatstuk' van informateur
Lubbers wordt voorgerekend dat er
de komende kabinetsperiode onge-
(Advertentie)
Middelburg: Korte Geere 8
Tel, 01 180-28087
Goes: J. A. v. d. Goeskade 49
Tel. 01 100-23060
veer vijf miljard gulden beschikbaar
is voor nieuw beleid. „Voor de één
wat aan de ruime kant, voor de ander
te krap", aldus kringen rond de onder
handelaars. Het CDA-verkiezingspro-
gramma ging nog uit van drie mil
jard, de PvdA had maar liefst negen
miljard gulden beschikbaar voor
nieuw beleid. Maar die kloof is de af
gelopen dagen aanmerkelijk kleiner
geworden.
De onderhandelaars zijn het er zo goed
als over eens dat het financieringste
kort in de komende kabinetsperiode
moet worden teruggebracht naar 3,25
procent van het nationaal inkomen.
Ze worstelen nog met de vraag hoeveel
geld er beschikbaar kan komen door
extra bezuiniging op tal van posten.
Gisteren is uitgebreid gepraat over het
beleid in 1990. Daarbij draait het voor
al om de lastenverlichting in het kader
van de zogeheten Oort-voorstellen.
Ook het CDA lijkt inmiddels gevoelig
te zijn voor het argument van de PvdA
dat de hogere inkomens er volgend
jaar wat al teveel op vooruit gaan. Om
dat te veranderen wordt gedacht aan
milieuheffingen naar draagkracht en
ingrepen in de sociale premies.
Vandaag worden de fractiespecialis
ten van PvdA en CDA geraadpleegd
over tal van punten. Over enkele on
derwerpen zijn fractiespecialisten
van beide partijen aan het werk gezet
om een oplossing te zoeken. Zij zullen
morgen aan de onderhandelaars De
Vries en Kok moeten rapporteren.
Vrijdag zullen deze daarvan verslag
doen aan Lubbers.
Eén van de grootste 'immateriële' ob
stakels is de wet gelijke bahandeling.
De PvdA vindt dat er een anti-discri-
minatiewet moet komen, maar het
CDA voelt daar weinig voor. De chris-
tendmocraten denken te kunnen vol
staan met aanscherping van de huidi
ge wetsartikelen tegen discriminatie.
Ook zouden organisaties van minder
heden het recht moeten krijgen discri
minatie-zaken aan de rechter voor te
leggen. Nu mogen alleen benadeelden
dat.
HILVERSUM (ANP) - De Nederlandse Vereniging van Kabelexploitan
ten (Vecai) voelt niets voor de suggestie van minister Brinkman om via
verhoogde tarieven voor toelating op het locale kabelnet Veronique te
dwingen om op den duur de koninklijke weg te bewandelen en een offi
ciële licentie te vragen voor een omroepvergunning in Nederland.
Brinkman deed deze suggestie in het NOS-programma „NOS Laat" na
dat hem duidelijk was dat Veronique vanuit de politiek voorlopig weinig
I belemmeringen kunnen worden opgelegd om via de kabel uit te zenden
na de uitspraak van de Raad van State.
„De kabelexploitanten zijn er niet om landelijke doeleinden op het ge
bied van mediabeleid na te streven", aldus Vecai-voorzitter Eenhorn.
„We zijn er om een zo goed mogelijke exploitatie van het kabelnet na te
streven en het de abonnee zo goed mogelijk naar de zin te maken. We
hebben weinig te maken met de koninklijke weg die Brinkman wil be
wandelen".
(Advertentie)
Lustrum van de grootste
toeleveringsbeurs van Z.W.-Nederland
DEN HAAG (GPD) - Indien PvdA en
CDA samen gaan regeren is de door
oud-onderwijsminister Deetman
voorgenomen bezuiniging van 50
miljoen op de personeelformatie van
kleine scholen in basis- en voortgezet
onderwijs waarschijnlijk van de
baan. De PvdA is altijd al tegen de be
zuiniging geweest, en zal volgens
PvdA-woordvoerder Jaques Wallage
op dat standpunt blijven staan.
Ook het CDA lijkt genegen om de kor
ting ongedaan te maken. CDA-onder-
wijsspecialist Gerard van Leijenhors-
t:„Het lijkt me zeker niet uitgesloten
dat de bezuiniging van tafel gaat. Het
moet maar eens afgelopen zijn met de
bezuinigingen op onderwijs". Het
CDA heeft in zijn verkiezingsprogram
ma 500 miljoen extra uitgetrokken
voor het onderwijs. Het is daarom vol
gens Van Leijenhorst geen probleem
om dekking te vinden voor de 50 mil
joen.
Zoals gemeld zou de gewraakte bezui
niging oorspronkelijk het huidige
schooljaar al worden ingevoerd. Na
massale protestacties, begin dit jaar,
van kleine scholen in vooral het noor
den en Zeeland, besloot minister Deet
man tot een jaar uitstel.
Drie dagen lang zakelijke
topontmoetingen,
10.000-de innoverende
produkten voor bedrij
ven, overheden en instel
lingen.
OKTOBER
Het was aandoenlijk om
te zien, gisteren, hoe
CDA en PvdA elkaar in de
Tweede Kamer in de armen
vielen om commerciële tele
visie in Nederland wettelijk mogelijk
te maken. Min of meer als voorschotje
op de kabinetsformatie was daarover
tussen beide partijen aan de tafel van
informateur Lubbers een akkoord be
reikt. En op basis daarvan kunnen nu
snel maatregelen worden genomen.
Minister Brinkman van WVC bestond
het om van 'een historische dag' te
spreken. De politiek deed het voorko
men alsof er nu krachtig, sturend be
leid wordt gemaakt: in omroepland zal
het allemaal keurig worden geregeld.
In werkelijkheid was het gisteren de
dag van de grote blamage voor het
Binnenhof en omstreken. Want met de
uitspraak van de Raad van State dat
de commerciële televisiezender Véro-
nique op de kabel mag blijven is een
doorbraak geforceerd, waarmee de po
litiek het initiatief uit handen is geno
men. Verkondigde Brinkman een paar
dagen geleden nog met veel bravour
dat hij de uitspraak van het Commis
sariaat voor de Media over Véronique
zou schorsen, gisteren zag hij daar
maar van af. De bewindsman stond na
melijk niet meer zo sterk.
De feiten dwingen nu af wat opeen
volgende kabinetten en een meer
derheid in de Tweede Kamer steeds
hebben nagelaten: een stevig funda
ment leggen voor een duaal omroepbe
stel, waarin publieke omroepen en
commerciële omroepen naast elkaar
en in een geordend en gewaarborgd
verband kunnen bestaan. Voorlopig
heet het dan dat de commerciëlen uit
sluitend op de kabel worden toegela
ten en dat de ether - de bestaande drie
netten - gereserveerd blijven voor de
publieke omroepen. Maar dat is meer
een benadering om nog een beetje van
het politieke gezicht te redden. In een
zo dicht bekabeld land als Nederland
is dat verschil nog nauwelijks van eni
ge waarde. Onder druk van een ratje
toe van juridische procedures en uit
spraken zal het nieuwe kabinet met
steun uit de Kamer nu met vliegende
vaart moeten zien te redden wat er nog
te redden is. Want de rumoerige entree
van Véronique - mogelijk straks via
dezelfde mazen in de slordige media
wet gevolgd door TV 10 - heeft al een
brok regelgeving in de praktijk opgele
verd, die bepaald niet eenvoudig om te
buigen zal zijn. Zeker nu een zender als
Véronique voorlopig vrij ongestoord
zijn gang kan gaan. Dat is dan de prijs
van jarenlang beleid, dat voorname
lijk bestond uit tegenhouden en irrite
ren.
Alles bij elkaar omroeppolitiek als
van een windvaan. Het gevolg er
van is dat nu alle spijkers en krammen
uit de timmerkist zullen moeten ko
men om er nog iets fatsoenlijks voor de
toekomst van te spijkeren. Want poli
tiek Den Haag was natuurlijk abso
luut niet voorbereid op de situatie
waarin het nu met commerciële om
roep verzeild is geraakt. En dat gebrek
aan vooruitziende blik is voornamelijk
op het conto van het CDA te schrijven.
Door dik en dun heeft het CDA, ge
steund door de PvdA, uitsluitend oog
gehad voor de belangen van de publie
ke Hilversumse omroepen en zich op
geworpen als een - verder niet aan
spreekbare - beschermengel van het
even unieke als on-Europese bestel
daar. Wat er op het gebied van com
merciële omroep in Europa aan initia
tieven loskwam was het CDA eigenlijk
worst. Men dacht er nauwelijks enige
boodschap aan te hebben; er zelfs een
dam tegen op te kunnen werpen. Nu
dat anders blijkt uit te pakken is er
plotseling bereidheid om met gegadig
den serieus tot zaken te komen. Toch
zou dat laatste wel eens heel wat moe-
lijker kunnen zijn dan een jaar gele
den, toen een combinatie van bestaan
de omroepen en uitgevers met haar
plannen al een eind gevorderd was,
maar in Den Haag geen poot aan de
grond kreeg. Slordigheid straft zich
zelf; alleen is dit soort leergeld wegge
gooid geld.
vdM.
(Advertentie)
G. van Leijenhorst
