\erschoore
Pvc binnen jaar uit supermarkt
Regeerakkoord geen gatenkaas
Koers dollar mag
niet verder stijgen
Te grote werkdruk
in gezondheidszorg
e PZC
vandaag
UUR FOTOSERVICE
LOSKOPPELING START-SDI
Arnhemmers
vernielen
woningen
drugsdealers
Ir vin Berlin
overleden
SIEMENS
LUBBERS ZWICHT VOOR KOK EN DE VRIES
RAPPORT INSPECTIE
Rusttijden
Meer zon
GOES-VLISSINGEN-HERIKZEE-HULST
KODAK EXPRESS QUALITY CONTROL
Boetes
Oppositie
Hovercraft
EK volleybal
Vlissingen
Hoek
Piket
- - -
KOPPEJAN
TELECOMMUNICATIE
Inspectie
Ruimtewapens
Extra steun voor
zwaar getroffen
Bovenwinden
Prioriteiten
Te ver omhoog
Begrotingstekort
Explosie in
vliegtuig India
Vondst explosieven
in verongelukt
Frans vliegtuig
KWALITEITSKLEURENFOTO'S KLAAR TERWIJL JE WINKELT!
Wolkenvelden, maar ook perioden met
ion. Zwakke tot mtige wind uit richtin
gen tussen zuid en west. Middagtempe-
ratuur omstreeks 20 graden.
32e Jaargang no. 220
laandag 25 september 1989
EEUWSE COURAN
[LVERSUM (ANP) - Per 1 september 1990 /uilen in de
ederlandse supermarkten geen produkten meer te koop
ijn die verpakt zijn in polyvinylchloride (pvc). Dat zei
M.J. Roos, directeur van het Centraal Bureau Levens-
aiddelenhandel, zondag voor de VARA-televisie. Het
8L is het samenwerkingsorgaan van de landelijke ver
ligingen die werkzaam zijn op het gebied van de levens-
liddelenhandcl.
'olgens Roos is op dit moment de hoeveelheid pvc in de
Aken van de supermarkten al met 50 procent teruggelo
pen. In de komende week volgen verdere besprekingen om
er voor te zorgen dat alle Nederlandse supermarkten vol
gend jaar september pvc-vrij zijn.
Consumenten- en milieu-organisaties zijn begin deze
maand een actie begonnen tegen het gebruik van pvc als
verpakkingsmateriaal. Pvc in huisvuil zou een van de oor
zaken zijn voor de vorming van het zeer giftige dioxine in
vuilverbrandingsovens. Meteen na de start van de actie
kondigde een aantal bedrijven'al aan met het gebruik van
pvc te zullen stoppen.
In 1990 topgesprek
Bush-Gorbatsjov
(Va7i onze correspondent)
WASHINGTON De Amerikaanse president Bush en Sovjet
leider Gorbatsjov zullen in de lente of zomer van het volgende
jaar in Washington een top-ontmoeting hebben. Dat is een van
ie resultaten van de gesprekken die Sovjet-minister Sjevard-
ladze (buitenlandse zaken) en zijn Amerikaanse collega Baker
ie afgelopen dagen in Jackson Hole, in de staat Wyoming, heb-
ien gehouden.
'resident Bush maakte zaterdag zelf
etend, dat er volgend jaar een top
iet Gorbatsjov zal zijn. Daarmee
tam hij terug op een uitspraak eer
erdie week, want maandag nog zei de
taierikaanse president dat hij een top
zo nodig vond.
het daar nu toch van komt, be-
Minister Brinkman dreigt met
zware boetes voor commercië
le netten.
PAGINA 3
VVD-leider Joris Voorhoeve
oefent in het voeren van oppo
sitie.
PAGINA 3
Vlissingen-Oost krijgt een offi
cieel terrein voor een hover-
craftdienst.
PAGINA 5
Het Nederlandse volleybal
team blijft na het verlies tegen
de Sovjetunie en de winst van
gisteren op Griekenland ho
pen op een finaleplaats in het
Europese kampioenschap.
PAGINA 9
De voetbalvereniging Vlissin
gen is de trotse leider in de
hoofdklasse C na de winst in de
uitwedstrijd tegen Longa (1-3).
PAGINA 11
Hoek lijdt aan plankenkoorts
en is het initiatief liever kwijt
dan rijk. De ploeg van Gerrit
Emans moest uit tegen Roda
Boys zijn tweede nederlaag in
de competitie incasseren (2-1).
PAGINA 13
Jeroen Piket, de jonge Neder
landse schaker, is wegge
speeld door Gary Kasparov op
het Interpolis schaaktoernooi.
Kasparov, de eigenzinnige
schaakmeester, was een maat
te groot.
PAGINA 15
Radio, tv en kunst: 2
Binnen- en buitenland: 3
Provincie: 5 en 7
Sport: 9,10,11,12,13,14,15
en 16.
(Advertentie)
Ms het gaat over betrouwbare
bedrijfstelefooncentrales
Voor info:
off. dealer
Tel. 01100-21293
wijst de positieve sfeer waarin de ge
sprekken tussen Sjevardnadze en Ba
ker zijn verlopen. Want behalve over
de top bereikten de ministers op nog
een aantal punten overeenstemming.
Niet minder dan zeven bilaterale ak
koorden werden uiteindelijk gete
kend.
De supermachten zijn het onder meer
eens geworden over de manier waarop
zij bij elkaar ondergrondse kernproe
ven zullen controleren. Daarover is, zo
zei Baker zaterdag, „15 jaar lang on
enigheid geweest".
De ministers werden het ook eens
over de manier waarop zij eikaars ar
senalen aan chemische wapens zullen
inspecteren, als voorbereiding op het
wereldwijde verbod op chemische
wapens waarover momenteel in Ge-
nève wordt onderhandeld.
Verder werd overeenstemming bereikt
over 'proef-inspecties' van eikaars
strategische (intercontinentale) raket
ten. Die zijn bedoeld om vast ervaring
op te doen met de zeer gecompliceerde
verificatie-methoden van een
START-akkoord over de vernietiging
van 30 tot 50 procent van alle strategi
sche wapens.
Maar misschien wel de belangrijkste
doorbraak die in Wyoming tot stand
kwam, is dat de Sovjets niet langer
een START-akkoord willen laten af
hangen van de Amerikaanse garantie
dat zij geen ruimtewapens zullen ont
wikkelen en stationeren. Dat is altijd
een belangrijke horde geweest op weg
naar een akkoord over strategische
wapens. De Amerikanen, eerst onder
leiding van Reagan, nu onder die van
Bush, hebben steeds gezegd geen be
perkingen aan hun programma van
ruimtewapens, ook wel SDI of Star
Wars genoemd, te kunnen accepteren.
Het voorstel dat Sjevardnadze heeft
gedaan, houdt in dat een START-ak
koord en de kwestie van de ruimtewa-
(Van onze correspondente)
WILLEMSTAD - De Nederlandse re
gering is bereid extra hulp te geven
aan de door de orkaan Hugo getroffen
bovenwindse eilanden Saba, St. Eus-
tatius en St. Maarten. De schade daar
loopt in de miljoenen.
Op St.Maarten, het grootste eiland,
zijn vooral de duizenden illegalen het
zwaarst getroffen. De daken van vele
gammele, houten optrekjes zijn weg
gewaaid waardoor honderden mensen
dakloos zijn. Op het eilandje Saba is de
schade het grootst: van de ooit dichte
bossen staat vrijwel geen boom meer
overeind.
pens worden losgekoppeld. De Sovjet
unie is dus nu bereid een START-ak
koord te ondertekenen ook als de pro
blemen rond SDI nog niet zijn opge
lost.
Maar er zit een addertje onder het gras.
De Sovjets behouden zich namelijk
het recht voor een START-akkoord
ongeldig te verklaren op het moment
dat de Amerikanen het ABM-verdrag
uit 1972 gaan overtreden. Dat verdrag
gaat over anti-raket-systemen en ver
biedt in feite ruimtewapens.
Een andere concessie die de Sovjetu
nie de afgelopen dagen heeft gedaan, is
dat nu vanaf zee te lanceren kruisra
ketten niet langer deel hoeven uit te
maken van een START-akkoord. Ook
dat ruimt een obstakel op.
De Amerikanen hebben van hun kant
nog voor de gesprekken met Sjevard
nadze laten weten, niet langer te staan
op een verbod op mobiele raketten
binnen het raam van een START-ver
drag. Dat was voor de Sovjetunie niet
acceptabel.
LUIK (AFPIRTR) - Zo lieten Philip
pe Delaire en zijn trawanten het
huis in Tïllf achter, waar ze zes da
gen lang een vrouw en haar twee
dochtertjes gijzelden. Delaire overi
gens is niet door de politie doodge
schoten. Hij pleegde zaterdagoch
tend zelfmoord toen hij door de poli
tie was ingesloten in een flatgebouw
in Luik.
Een woordvoerster van de officier
van justitie verklaarde dat Delaire
(28) de hand aan zichzelf sloeg op
het moment dat politieagenten het
gebouw instormden waarin hij zich
had verschanst.
„Autopsie laat duidelijk zien dat
Philippe Delaire zichzelf doodde",
aldus de woordvoerster. Zij zei niet
op welke wijze Delaire zelfmoord
pleegde. Zijn lichaam was gevon
den in het trappenhuis van de to
renflat op de achtste etage. Zijn
twee medeplichtigen, van wie een
een kogelwond in de buik heeft, zijn
gearresteerd.
BAYRUT (AFP) - Terugkerende stedelingen in defile.
BAYRUT (AP) - Het bestand tussen
Syriërs en christenen in Libanon lijkt
te worden geëerbiedigd. Voor het
eerst sinds 13 maart ging zondag de
internationale luchthaven van Bay
rut weer open en kon een vrachtschip
een christelijke haven binnenlopen,
zonder door de Syriërs onder vuur te
worden genomen.
Intussen vergaderde een veiligheids-
comité met leden van de strijdende
partijen zondag over maatregelen om
het bestand te consolideren en een vre
desplan te bespreken. Het was de
tweede vergadering van het comité,
dat geleid wordt door de Algerijnse di
plomaat Lakhdar al-Ibrahimi, namens
de Arabische Liga.
Het eerste vliegtuig dat in Bayrut
landde was een vrachttoestel van de
Libanese maatschappij Trans Medi
terranean Airlines, dat een lading kle
ding aan boord had. Inwoners van
Bayrut stopten op straat of renden
naar hun balkons of vensters om het
toestel te zien binnenkomen. „Het
klinkt als muziek in onze oren," zei een
tot tranen bewogen vrouw.
Het vliegveld van Bayrut is de enige
burgerluchthaven van Libanon. Het
werd op 12 maart gesloten, vier dagen
na het begin van de gevechten tussen
de Syriërs en druzen enerzijds en de
christelijke troepen van generaal Mi
chel Aoun anderzijds. Het was de lang
ste periode van sluiting van de lucht-
DEN HAAG (GPD) Informateur
Lubbers is gezwicht voor de wens van
PvdA-fractievoorzitter Kok en CDA-
fraetieleider De Vries om een strak re
geerakkoord te maken. Het plan van
Lubbers om slechts globale afspraken
te maken en de rest over te laten aan
de nieuwe ministersploeg, is van de
baan. „Lubbers accepteert mijn aan
pak om een regeerakkoord te maken
dat op essentiële punten vastigheid
biedt. Het regeerakkoord wordt geen
gatenkaas", zei PvdA-voorman Kok
zaterdag na afloop van de besprekin
gen.
Zaterdag werd een begin gemaakt met
de samenstelling van de agenda voor
de onderhandelingen over het te voe
ren sociaal-economische en financiële
beleid. Daarbij werd ook gesproken
over onderwijs, gezondheidszorg,
werkgelegenheid en milieubeleid. „Je
kunt het financiële kader niet los zien
van de prioriteiten die je in het beleid
wilt aanbrengen", aldus Kok die ver
heugd constateerde dat ook Lubbers
nu op die lijn zit.
De besprekingen hadden niet een lou
ter technisch karakter. „Er is iets meer
over de inhoud gesproken dan voor
heen. En er wordt goed naar eikaars ar
gumenten geluisterd", aldus een opti
mistisch ogende Kok. Vorige week was
Kok nog bang dat het vertrek van D66
sfeerbedervend zou werken. CDA-frac-
tieleider de Vries noemde de sfeer
„goed".
In het regeerakkoord zullen ook alle
uiterst controversiële onderwerpen
worden geregeld. De euthanasie
kwestie prijkt nummer één op Lub
bers' prioriteitenlijstje. De media-pe
rikelen zullen - gezien de tijdsdruk -
met voorrang aangepakt worden.
Naast het regeerakkoord worden apar
te afspraken gemaakt over wat er in
1990 moet gebeuren. Dat geldt niet al
leen voor het mediabeleid. Als de
PvdA vasthoudt aan haar streven de
voorgenomen belastingverlaging te
rug te draaien, is snelheid eveneens ge-
(Van onze correspondent)
WASHINGTON - De koers van de
dollar is te hoog. Verdere stijging
zal niet worden getolereerd. Dat is
de kern van een verklaring die het
afgelopen weekeinde is uitgege
ven door de ministers van finan
ciën van de zeven rijkste indus
triële landen, de G-7.
De ministers en de presidenten van
de centrale banken van de zeven
landen Amerika, Canada, Japan,
West-Duitsland, Italië, Engeland
en Frankrijk vergaderden afge
lopen zaterdag in Washington in de
marge van de jaarvergadering van
de Wereldbank en het Internatio
nale Monetaire Fonds (IMF).
In een slotverklaring die aanzien
lijk harder is opgesteld dan de ver
klaringen van eerdere bijeenkom
sten dit jaar, worden de valuta
markten gewaarschuwd dat het
met de stijging van de dollarkoers
nu afgelopen moet zijn.
Vergeleken met begin dit jaar is de
dollarkoers, die vorig jaar al fors
omhoog ging, opnieuw met 17 pro
cent gestegen vergeleken met de
Japanse yen en 10 procent vergele
ken met de Westduitse mark.
Dat, aldus de slotverklaring, is „in
strijd met de economische grond
slagen op de langere termijn", met
andere woorden: de koers is te ver
omhoog gegaan.
De slotverklaring houdt nadrukke
lijk de mogelijkheid van interven
tie op de valutamarkten open, als
de dollarkoers toch weer verder
omhoog zou gaan. Maar renteverla
ging in de VS of renteverhoging in
West-Duitsland en Japan een
aanzienlijk effectiever middel
wordt niet genoemd.
De landen in de G-7 kregen juist za
terdag een ernstige waarschuwing
dat zij weer strakker hun economi
sche beleid en de koersen van hun
valuta op elkaar moeten afstem
men. Die waarschuwing staat in de
'World Economie Outlook' van het
IMF.
Het Amerikaanse begrotingste
kort is nog steeds groot. Het rap
port voorspelt dat de federale be
grotingstekorten van de VS de ko
mendejaren veel groter zullen zijn
dan door de regering-Bush nu
wordt gezegd.
Het rapport van de IMF is ook uit
gesproken somber over de econo
mie van de Sovjetunie en de Oost-
europese landen. De verwachte
economische groei in die landen is
nu 1,7 procent dit jaar en 1,8 pro
cent volgend jaar de helft minder
dan vorig jaar nog werd aangeno
men.
haven sinds het begin van de burger
oorlog in 1975.
Een politiewoordvoerder zei dat de Sy
rische artillerie, die dagelijks de kust
strook van de christelijke enclave ten
noorden van Bayrut beschoot, sinds
zaterdagavond zwijgt. „Het lijkt alsof
alle partijen zich houden aan de be
sluiten van het veiligheidscomite." zei
de woordvoerder. Volgens de politie
zijn sinds 8 maart 929 doden en 2.741
gewonden gevallen, vrijwel allen bur
gers.
Intussen keren de inwoners van Bay
rut massaal terug. Alle toegangswe
gen waren zondag voor de tweede op
eenvolgende dag verstopt. Van de 1,5
miljoen inwoners was 90 procent de
stad ontvlucht.
boden. Maar voor de kwestie 'Oort' is
nog geen plekje op de agenda inge
ruimd.
Maandag wordt de voorlopige versie
van de agenda voorgelegd aan de frac
ties, waarna informateur Lubbers op
nieuw met de vier onderhandelaars
rond de tafel gaat zitten. Kok wordt
sinds zaterdag bijgestaan door Wölt-
gens, de financieel specialist van de
PvdA. De Vries heeft de hulp ingeroe
pen van demissionair minister Brink
man, die hoge ogen gooit voor het
CD A-fractievoorzitterschap.
Uiterlijk donderdag of vrijdag hoopt
de informateur de definitieve agenda
vastgesteld te hebben. Dan kunnen de
onderhandelingen pas echt beginnen.
DEN HAAG (GPD) De werkdruk in
de gezondheidszorg is zo groot, dat
een goede verzorging van de patiën
ten in het gedrang dreigt te komen.
Dat bevestigt een rapport van de Ge
neeskundige Inspectie Volkgezond
heid en het Directoraat-generaal voor
de Arbeid. Voor het rapport werd een
onderzoek uitgevoerd in 96 afdelin
gen van 48 instellingen als zieken- en
verpleeghuizen. De bonden en de
werkgevers zijn van mening dat de
uitkomsten van het onderzoek een rol
dienen te spelen bij de kabinetsfor
matie.
Uit het onderzoek blijkt dat het aantal
bedden in de instellingen is gedaald,
maar dat het aantal opnamen van
mensen die veel zorg behoeven is ge
stegen. Door ziekteverzuim, verloop
onder het personeel, gebrek aan inval
krachten en compensatie van over
werk hebben de instellingen in de ge
zondheidszorg regelmatig te kampen
met personeelstekort.
Het onderzoek maakt ook duidelijk
dat leerling-verpleegkundigen, de zo
genaamde 'in-service-opleiding', voor
het gediplomeerde personeel eerder
een taakverzwaring dan een taakver
lichting betekenen. Het aantal leerlin
gen is weliswaar teruggelopen maar
ARNHEM (ANP) In de Arnhemse
wijk Klarendal zijn zondagavond
massale rellen uitgebroken toen en
kele honderden wijkbewoners ver
nielingen aan drugspanden aanricht
ten. Volgens een woordvoerder van de
politie was er sprake van een volkso
proer. Zeker drie woningen waar
drugs worden verhandeld, werden
vernield.
De rellen braken rond zes uur uit, toen
bij een pand waar drugs worden ver
handeld een volksoploop ontstond. De
politie wist boze buurtbewoners tot
rust te manen, maar enkele uren later
bleken alle ruiten van de woning inge
gooid. De politie moest de inmiddels
gewonde bewoner ontzetten. Om
streeks tien uur bleken wijkbewoners
de woning te hebben vernield en ook
andere drugspanden aan te vallen.
Volgens een woordvoerder van de poli
tie kondigden zeker vierhonderd be
woners die in groepen door de wijk
trokken, een „kruistocht" tegen
drugshandelaren aan. Toen de politie
daartegen wilde optreden, werden de
agenten met stenen bekogeld. Uitein
delijk wisten twintig agenten na enke
le charges de rust in de wijk te herstel
len. Daarbij zouden geen gewonden
zijn gevallen. Om middernacht was de
rust in de wijk teruggekeerd.
NEW DELHI (UPI/AFP) - Een Indiaas
vliegtuig is zaterdag na een explosie
in de lucht neergestort en in een stuw
meer in het westen van India terecht
gekomen. Alle elf inzittenden kwa
men om het leven. Dat heeft het pers
agentschap PTI zondag gemeld.
Het toestel was eigendom van de
staatsmaatschappij Vayudoot. Vol
gens een woordvoerder van de maat
schappij deed de explosie zich onge
veer een half uur na het opstijgen voor.
De oorzaak is nog niet bekend.
gediplomeerde verpleegkundigen -
ook in aantal afgenomen - moeten veel
tijd besteden aan het begeleiden van
de leerlingen en daarnaast ook steeds
vaker werk doen waarvoor ze niet zijn
aangenomen.
Op twee derde van de onderzochte af
delingen kan het personeel zich niet
aan de normale rusttijden houden en
op meer dan driekwart van de afde
lingen heeft het personeel onvoldoen
de tijd voor bepaalde 'zorgactivitei
ten' als wasbeurten, zo blijkt uit het
onderzoek. Het inzetten van partti
me-krachten kan deze problemen
nauwelijks verhelpen. Bovendien, zo
stelt het rapport, is er een gebrek aan
goede schriftelijke klachtenregeling
voor personeel en patiënten.
In de aanbevelingen bij het rapport
stellen de onderzoekers dat er nader
onderzoek dient te komen naar het
aantal formatieplaatsen in de gezond
heidszorg en naar de werktijden van
met name het personeel dat werkzaam
is op de laboratoria en de operatieka
mers. Daarnaast dient er ook een
nieuw opleidingsbeleid te komen.
Bestuurder gezondheidszorg van de
christelijke ambtenarenbond CFO,
Stapel, zei het afgelopen weekeinde
niet verbaasd te zijn over de uitkom
sten. „Het bevestigt wat we al veel
eerder hadden aangegeven". Volgens
Stapel moeten op korte termijn maat
regelen worden getroffen om een eind
te maken aan de huidige toestand.
„De situatie is ontoelaatbaar. Er moet
meer geld beschikbaar komen voor de
gezondheidszorg."
NEW YORK (AP) - De Amerikaanse
tekstdichter/componist Irvin Berlin
is vrijdagavond in zijn huis in New
York overleden. Hij was 101 jaar oud.
Berlin overleed in zijn slaap, zo ver
telde zijn schoonzoon Alton Peters.
Berlin werd op 11 mei 1888 geboren als
Israel Baline in Temoen, in het oosten
van Rusland. Het joodse gezin Baline
emigreerde vijf jaar later naar de Ver
enigde Staten.
Berlin heeft in zijn lange carrière ruim
1.000 liedjes geschreven. Tot de aller
bekendste horen ongetwijfeld 'White
Christmas', 'There's No Business Like
Show Business', 'Alexander's Ragti
me Band', 'Easter Parade' en 'God
Bless America', het officieuze tweede
volkslied van de VS.
Zie ook pagina 2).
PARIJS (RTR/AFP/DPA) - Het hoofd
van de groep die een onderzoek instelt
naar het neerstorten van een DC-10
boven Niger heeft zondag verklaard
dat er resten van explosieven zijn ge
vonden in een ruim van het veronge
lukte toestel.
Volgens Robert Paillasse zou elke ont
ploffing onmiddelijk zijn gevolgd door
een explosieve decompressie. De ge
plaatste bom zou daarom niet erg
krachtig hoeven te zijn. „De waar
schijnlijke resten van een ontploffing
zijn aangetroffen in een van de bagage
compartimenten, in een ruim aan de
voorzijde van het vliegtuig", aldus
Paillasse tegenover het Franse radio
station RTL.