PZC
't Kapelletje richt zich op marge-theater
stappen in
jmffimmmi
streek
MORIAANSHOOFD
WOENSDAG 20 SEPTEMBER 1989
Café
Zendamateur
ROTTERDAMS THEATERTJE OPENT SEIZOEN
Afstudeerproject
Woensdag 20 september
Donderdag
21 september
Vrijdag 22 september
Zaterdag 23 september
Zondag 24 september:
Maandag 25 september
Dinsdag 26 september:
Woensdag 27 september
Donderdag
28 september
Vrijdag 29 september
Zaterdag 30 september
Zondag 1 oktober
Maandag 2 oktober
Dinsdag 3 oktober
Middelpunt van het gehucht Moriaanshoofd vormt de in 1886 gebouwde korenmolen 'Dc Zwaan'.
De beslotenheid van
vroeger is verdwenen
MORIAANSHOOFD - Een korenmo
len en een enorme zendmast in een
voortuintje zijn de blikvangers van
Moriaanshoofd, het gehucht aan de
provinciale weg tussen Zierikzee en
Serooskerke. Molen 'De Zwaan' van
de graan- en meelhandel Verhage,
vormt het onmiskenbare middelpunt
van het gehucht met de eigenaardige
naam. De achttien meter hoge mast
een eindje verderop aan de weg, is van
een zendamateur. Ook in een buurt
schap als Moriaanshoofd ligt de grote
wijde wereld dagelijks binnen hand
bereik.
Morianen of moren zijn er in het ge
hucht aan de provinciale weg nooit ge
weest. Hoe de naam Moriaanshoofd
dan wel op de kaart is verschenen, is
niet geheel duidelijk. Wellicht is ze af
geleid van 'Moertjeshoofd'. De bena
ming van een buitendijkse dam in de
buurt waar omwonenden in de veer
tiende en vijftiende eeuw veel 'moer',
een soort turf. staken. Het enige wat
nog aan die episode herinnert is de
naam Moerenhoeve die akkerbouwer
P.J. Boot twintig jaar geleden aan zijn
hofstede gaf.
Moriaanshoofd is nooit een echt dorp
geweest hoewel er voor de watersnood
ramp toch meer loos was dan vandaag
de dag. Het buurtschap had een eigen
bakker, kruidenier, timmerman en
smid. De bakkerij annex kruideniers
winkel heeft het langste stand gehou
den. Tot begin jaren zestig voorzag P.
C. Kooman de inwoners van Moriaans
hoofd en omstreken van het dagelijks
brood. Daarna had hij op dezelfde
plaats nog een aantal jaren een benzi
nepomp.
Het gehucht had weliswaar geen eigen
kerk maar wel een drukbezochte
school. 'Winde-kind', de grijze woning
aan de rand van 'Merjaen', is het res
tant van de Christelijke Nationale
School. Van Nieuwerkerke (Schutje),
Kerkwerve en omringende polderge
bieden kwamen de kinderen op de
klompen om hun portie kennis. Het
water van de februari-nacht vernielde
de in 1922 geopende school. Een nieu
we Christelijke School verscheen in
Kerkwerve.
'Wie 't vechten haet en 't borgen laet
kan zonder schromen vrij binnen ko
men'. Het bord naast de ingang van
café 'De Moriaan' loog er niet om. Rei
zigers op weg naar de Westhoek of
Zierikzee stapten binnen voor een
borrel en buurtbewoners kwamen
bijpraten. Eerder, tot het einde van de
vorige eeuw, fungeerde het café ook
als ontmoetingsplaats van de 'Schui-
tevaarders' die uit Haamstede, Renes-
se en Ellemeet richting Zierikzee voe
ren. 'De Moriaan' lag op het punt van
de verschillende vaarten.
Boven de deur van het café hing nog
een bord. Twee moriaanskoppen met
glazen bier verwelkomden de gasten.
Ook op de nu verdwenen brug over de
vaart, kwamen omwonenden na het
eten even hun hart luchten. Tijdens
die korte samenscholingen in de
avonduren ging menig persoon over de
tong. „Er werd heel wat verteld, gela
chen en gelogen", blikt landbouwer J.
van der Schelde terug. De bewoner
van één van de vier boerderijen die het
gehucht rijk is, woont er al zijn hele le
ven.
De kleine middenstand en de school
gaven vroeger wat leven in de brouwe
rij op 'Merjaen'. Rond de korenmolen
bleef het echter betrekkelijk rustig.
Molenaar A. Verhage haalde de tarwe
zelf bij de boeren en bezorgde ook het
gemalen produkt op de plaats van be
stemming. Nu is het op het terrein
rond 'De Zwaan' een komen en gaan
van graanrijders en particulieren die
er voer voor hun beestenspul komen
halen.
Moriaanshoofd, sinds 19(il behorend
tot de gemeente Middenschouwen,
telt ruim veertig inwoners. Voor bood-
schappen is iedereen voornamelijk
aangewezen op Zierikzee. Alledaagse
dingen brengen de winkelwagen en
groentekar aan huis. De beslotenheid
van vroeger is verdwenen. De bewo
ners weten wie er in het gehucht wo
nen, maar daar blijft het in veel geval
len ook bij. „Je leeft langs elkaar
heen", zegt P. J. Boot.
Tegenover de Moerenhoeve geeft de
enorme zendmast al aan dat de inwo
ner er een aparte hobby op na moet
houden. Buiten de deur is in Mo
riaanshoofd dan misschien niet veel
te doen, bij Knut Andresen in huis
komt de wereld binnen. Bijna zes jaar
geleden streek hij neer in de kleine
woning op Moriaanshoofd. Als fer
vent radio-amateur vond hij in het ge
hucht een uitstekende plaats om te
zenden. „Radiosignalen gaan het bes
te over water", legt hij uit. De van oor
sprong Noorse Andresen praat met
zendfanaten over de hele wereld, van
Stille Zuidzee en Japan tot Amerika
en Rusland. Ook met Hollanders die
in het buitenland wonen heeft hij
vaak contact. Zo nu en dan brengt An
dresen groeten over van oud-Zeeu
wen aan hun familieleden op Schou-
wen-Duiveland.
Regelmatig komen zendamateurs uit
verschillende hoeken van de wereld
even aan op Andresen's verlaten stek
in het gehucht aan de provinciale weg.
Zijn vrouw Lucy vindt hun voormalige
woonplaats Amsterdam toch ook wel
aantrekkelijk, maar aangezien de hob
by van haar man dan groot en deels in
het water valt, past ze zich aan. Andre
sen is duidelijk in zijn schik met het
huisje in Moriaanshoofd: „Ik kan het
hier niet beter hebben".
.Carolien de Vrieze
ROTTERDAM - Theater 't Kapelletje
in Rotterdam viert ook dit jaar weer
de opening van het nieuwe theatersei
zoen met een theaterweek, die in het
teken staat van het 'marge-theater'.
Het gaat om voorstellingen die,
meestal op ad-hoc basis, zonder subsi
die gemaakt worden door mensen die
net aan hun theaterloopbaan begin
nen of op een eigenwijze manier thea
ter maken. In Rotterdam is tot nu toe
geen theater dat zich uitsluitend op
dit genre richt.
De medewerkers van Theater 't Kapel
letje willen met dit programma probe
ren dit gat in de markt gedeeltelijk op
te vullen. Het is ook de bedoeling het
komende seizoen verder te gaan in dit
genre. Het theater wordt een podium
voor dit soort producties, die door
gaans in een klein theater te zien zijn
en dan vaak alleen maar in Amster
dam.
Theater 't Kapelletje is gevestigd in
een flatgebouw in de Provenierswijk
achter het centraal station. Dit ge
bouw was vroeger een bejaardente
huis, dat beschikte over een kapel. La
ter zijn van het tehuis wooneenheden
gemaakt en de kapel werd omgetoverd
tot een zaaltje. Regisseur Ted Bos-,
kamp van de amateurtheaterclub
R'71 zocht zo'n zes jaar geleden een ei
gen ruimte om te kunnen oefenen. Er
werden plannen gemaakt om van het
zaaltje een theater te maken voor ei
gen gebruik en voor andere amateur
toneelverenigingen. Tegelijkertijd
werd van politieke zijde gezocht naar
een wijkaceommodatie. Beide krach
ten werden gebundeld en Theater 't
Kapelletje was geboren. De zaal werd
uitgerust met stoelen uit de oude Rot
terdamse schouwburg en een club van
vrijwilligers nam de organisatie op
zich. In 1985 werd Theater 't Kapel
letje officieel geopend.
Theatergroep Marée speelt donder
dag haar productie 'Stug Bloed'. Het
is een bizar-komische en tevens aan
grijpende voorstelling. Sophie Hoe-
berechts, Mientje Kleijer en Saskia
Huybrechtse spelen een oma, een
moeder en een dochter. Drie genera
ties vrouwen zien elkaar weer na ja
ren. Ze zitten samen gepropt op de fa-
miliebank en proberen of ze toch nog
contact met elkaar kunnen krijgen.
Het lijkt zo vanzelfsprekend, maar
moederliefde blijkt geen aangeboren
instinct. Alle scènes worden in een
zeer meeslepend ritme neergezet.
Yolanda Entius en Tjeerd Bischoff
brengen vrijdagavond 'Groeten uit
Stolwijk' op de planken. De voorstel
ling bestaat uit drie delen: een pro
loog, een toneelstuk en een epiloog.
Twee mensen, geconfronteerd met de
chaos waarin zij verkeren, zoeken hun
toevlucht in de liefdesgeschiedenis
van een automonteur en een winkel
meisje. In deel één verwelkomt het pu
bliek een krant, twee rechters, een
poolster, een afwezige, een fles sherry,
een weerkundige en Alfred en Jeannet-
te. Daarom heet dit deel 'Groeten'. In
deel twee ontrolt zich de liefdesge
schiedenis van Alfred en Jeannette. Zij
ontmoeten elkaar in het café, maken
Yolanda Entius ilinksi en Tjeerd Risch.off in een scène uit 'Groeten uit Stolwijk'.
een ritje met de auto en gaan bij Alfred
nog wat drinken. 'Uit' is dan ook de ti
tel van dit deel. Alfred en Jeannette
zijn in deel drie verleden tijd. De afloop
is bekend, hun geschiedenis een ver
haal. Daarom is dit deel 'Stolwijk' ge
noemd. Yolanda studeerde in 1986 af
aan de Amsterdamse Toneelschool.
Zij speelt, regisseert, schrijft en werkt
heel regelmatig samen met Tjeerd, die
ook op dezelfde toneelschool heeft ge
zeten.
Judith Herzberg is de auteur van het
stuk 'En/of, dat zaterdag gespeeld
wordt door De Tafel van Drie. Deze
nieuwe theatergroep debuteerde het
afgelopen voorjaar met deze produc
tie als afstudeerproject van Cora van
der Voort. Daarmee sloot zij haar op
leiding af aan de hogeschool voor
kunsten, faculteit theater en drama in
Utrecht.
'En/of toont de bizarre situaties die
ontstaan door een driehoeksverhou
ding. Na een huwelijk van twintig jaar
besluit de echtgenoot een tweede rela
tie aan te gaan. Zijn vrouw wil zijn ge
luk niet in de weg staan, maar zij wordt
steeds ongelukkiger naarmate deze re
latie een belangrijker plaats in hun le
ven inneemt. Hun dertienjarige zoon
trekt zich al lang niets meer aan van
het doen en laten van ouders en leeft in
zijn eigen wereld. De situatie escaleert
wanneer de minnares besluit bij het
echtpaar in te trekken. Onder het 'op
pervlakkig' taalgebruik ligt een enor
me lading aan emoties, frustraties en
twijfel. Mensen zeggen het één, maar
doen het ander. Conflicten worden ge
schuwd en vermeden. Onderhuids is
constant de innerlijke twijfel omtrent
de rechtvaardigheid van het eigen ge
drag aanwezig. Het is deze twijfel en
het gebrek aan communicatie daar
over, die onafwendbaar op het noodlot
doen afstevenen.
Rotterdamse Schouwburg, grote
zaal - 20.15: 'Macbeth', toneelvoor
stelling (try-out) door het RO-thea-
ter, met o.a. Trudy Labij en Nelly
Fryda. Macbeth (van Shakespeare)
is de geschiedenis van een veldheer,
die aangezet door de voorspellingen
van een drietal heksen, het koning
schap ambieert. Aangevuurd door
zijn vrouw, vermoordt hij de koning
en wordt daarop zelf tot koning ge
kroond.
Rotterdamse Schouwburg, kleine
zaal - 20.30: 'Kaas', voorstelling door
Herman Verbeek. 'Kaas' beschrijft
de pijnlijke gemoedstoestand en
tragiek van een man die door om
standigheden gedwongen wordt een
vak uit te oefenen dat helemaal in
strijd is met zijn karakter.
Open Hof Kerk - 11.00: Marktcon-
cert met Willem Blonk, orgel en pia
nomuziek.
Castagnet, grote zaal - 14.00: 'Won-
derwat Water', voorstelling door
kindertheater Pielekepoep. Ergens
in Afrika is de bron leeg. Waar moet
de dorpsbevolking water vandaan
halen? De wijze oude Manu herin
nert zich een nijlpaard dat vol water
moet zitten. Hij geeft Nungu de op
dracht het nijlpaard te vangen. Voor
kinderen van 6 tot en met 12 jaar.
Plaswijckpark - 15.00: 'Een vreem
de gast', poppentheatervoorstelling
door Clarine Ballot, voor kinderen
van 3 tot 8 jaar
Zaagmolenbrug - 10.00, 13.30 en
17.00: 'Croosboot', rondvaart naar
het recreatiegebied Rottemeren
Rotterdamse Schouwburg, grote
zaal - 20.15: 'Macbeth' (zie woensdag
20 september)
Rotterdamse Schouwburg, kleine
zaal - 20.30: 'Kaas' (zie woensdag 20
september)
Theater 't Kapelletje - 20.30: 'Stug
Bloed', voorstelling door Theater
groep Maree in het kader van de
openingsweek 't Kapelletje
Lantaren 1 - 20.30: 'Ophelia', voor
stelling door F Act
Lantaren 2 - 21.00: 'Ons bed is de
boot', dansvoorstelling door Zuil
van Volta
Zaal De Unie - 20.30: Blaasmuziek in
de XXe eeuw, concert door Frank
van Koten (hobo) en. Johan Stein-
mann (fagot), met werken van Sei-
ber. De Leeuw, Lutoslawski, Hinde-
mith en Poulenc.
Grote of Sint Laurenskerk - 12.45:
Lunchconcert door Costel Puscoiu,
panfluit en Leo van de Heide, orgel.
Zaagmolenbrug - 10.00, 13.30 en
17.00: 'Croosboot' (zie woensdag 20
september)
Rotterdamse Schouwburg, grote
zaal - 20.15: 'Macbeth' (zie woensdag
20 september)
Rotterdamse Schouwburg, kleine
zaal - 20.30: 'Whale Nation', voorstel
ling door Roy Hutchins. Op een zeer
ingetogen en serene manier be
schrijft hij het leven van de walvis en
snijdt daarbij details aan die voor
mensen volslagen onbekend zijn.
Het is een krachtige aanklacht te
gen de systematische uitroeiing van
de walvis.
Bibliotheektheater - 20.30: 'Kof
fers', voorstelling door Stichting
Centrum De Zolder, een voorstel
ling waarin de gestalttherapie cen
traal staat.
Theater De Evenaar - 20.15: 'Opge
trommeld; percussie', twee concer
ten, tabla uit India door Sandip
Bhattacharya en Willem Jansen
met zijn vernieuwde Afrikit.
Theater 't Kapelletje - 20.30: 'Groe
ten uit Stolwijk', voorstelling door
Yolanda Entius en Tjeerd Bisschoff.
Twee mensen vluchten in een 'een
voudige' liefdesgeschiedenis in het
kader van de openingsweek 't Ka
pelletje.
Lantaren 1 - 20.30: 'Ophelia' (zie
donderdag 21 september)
Lantaren 2 - 21.00: 'Ons bed is de
boot' (zie donderdag 21 september)
Thelonious - 21.00: Optreden H. H.
de Kraai met o.a. Rutger van Otter-
loo (saxen) en Hans Hasebos (vibra
foon)
Castagnet, grote zaal - 20.15: 'Made-
Ion Blom kijkt niet meer om', caba
Julio Iglesias, concert in sportpaleis Ahoy.
retprogramma door Doris Baaten
Zaagmolenbrug - 10.00, 13.30 en
17.00: 'Croosboot' (zie woensdag 20
september)
Sportpaleis Ahoy - 16.00: 5th Irish
Music Festival
Rotterdamse Schouwburg, grote
zaal - 20.15: 'Macbeth', première (zie
woensdag 20 september)
Rotterdamse Schouwburg, kleine
zaal - 20.30: 'Whale Nation' (zie vrij
dag 22 september)
Theater De Evenaar - 20.15: 'Opge
trommeld; percussie', traditionele
muziek uit Afrika
Theater 't Kapelletje - 20.30: 'En/of,
een door Judith Herzberg geschre
ven stuk over een absurde drie
hoeksverhouding, afsluiting ope
ningsweek 't Kapelletje
Lantaren 1 - 20.30: 'Orphelia' (zie
donderdag 21 september)
Lantaren 2 - 21.00: 'Ons bed is de
boot' (zie donderdag 21 september)
Paradijskerk - 16.00: Concert door
Petra Veenswijk, variaties over een
oud Nederlands lied van Jacob Bij
ster
Jazzsocieteit L'Esprit - 21.30: Optre
den Bluespirit
Café Floor - 23.30: Optreden So
What
Thelonious - 21.00: Optreden Reflud
met o.a. Hans Dulfer (tenorsax en
zang) en Meggie Minx (gitaar)
Delfshaven - 13.00: Onthulling van
de Lage Erfbrug. Twee Rotterdamse
beeldend kunstenaars hebben in op
dracht de onderkant van de Lage
Erfbrug onder handen genomen. De
brug lokt zo, met een gigantisch
kunstwerk de bezoekers naar Delfs
haven. In het kader van het 600-jarig
bestaan van Delfshaven
Delfshaven - 17.30: 'The logica con
cert', concert door een ensemble van
25 musici van het Rotterdams Phil-
harmonisch Orkest op het ponton in
de Aelbrechtskolk. De 'Watermusic'
van Handel wordt door de akoestiek
van water en kades, ten gehore ge
bracht. In het kader van het 600-ja-
rig bestaan van Delfshaven
Diverse locaties - 11.00 tot 17.00:
'Muziekfestival', door amateurs en
beroepsmuzikanten. In het kader
van 'Rotterdam spoort goed'. Vijf
podia op het Stadhuisplein, Lijn
baanplein, Beursplein, Meent en de
Blaak
Zaagmolenbrug - vanaf 09.00 uur:
'Croosboot', vertrek elke drie uur
(zie woensdag 20 september)
Theater De Evenaar -13.00 tot 21.00:
'Opgetrommeld; Gamelan en
Wayang', acht uur durende voorstel
ling van Javaans-Surinaamse
Wayang met een orkest dat geheel
uit percussie-instrumenten bestaat
Jeugdtheater Hofplein - 14.00: 'Met
andere woorden', voorstelling door
Maatwerk, een theaterproject met
verstandeling gehandicapten. Deze
voorstelling is eigenlijk voor volwas
senen, maar ook voor kinderen zeer
nuttig om te zien. Voorafgaand om
13.00 klassiek kinderconcert
Nieuwe Maas -11.00: 'Boompjesrace
1989', een wedstrijd met gerestau
reerde, Oudhollandse, zeilende be-
drijfsvaartuigen om de 'Konings
poort-trofee'
Schiedamsedijk - 11.00 tot 17.00:
'Zonddagsmarkt' toeristische
markt met kunst, antiek, curiosa en
boeken
Zaagmolenbrug - vanaf 09.00:
Paul van Vliet; one man show: 'Een gaat in de lucht'. Luxor Theater.
'Croosboot', vertrek iedere drie uur
(zie woensdag 2 september)
Sportpaleis Ahoy - 20.00: Concert
door The Eurythmics
Rotterdamse Schouwburg, kleine
zaal - 20.30: 'Van top tot teen te tril
len', voorstelling door Adelheid
Roossen. Het is een verhaal van een
meisje in Rio. Een onbetekenend
meisje van negentien lentes, van wie
er wel duizenden zijn
Sportpaleis Ahoy - 20.00: Concert
door The Eurythmics
Luxor Theater - 20.15: 'Een gat inde
lucht', one man show door Paul van
Vliet
Rotterdamse Schouwburg, grote
zaal - 20.15: 'Macbeth' (zie woensdag
20 september)
Rotterdamse Schouwburg, kleine
zaal - 20.30: 'Van top tot teen te tril
len' (zie maandag 25 september)
Theater Zuidplein, Arlecchino -
20.00: 'Open podium', iedere 14 da
gen nieuwe optredens en andere
presentator
Theater Zuidplein, grote zaal -
20.15: 'Patstelling', toneelvoorstel
ling met Ina van Faassen, Henk van
Ulsen en Frans Vorstman. Twee
mannen samen in een huis. Een van
hen zit ondergedoken in de kelder
en verkeert in de veronderstelling
dat de tweede wereldoorlog nog
steeds voort duurt
Bibliotheek Theater -12.30: 'Het co
mité van aanbeveling', lunchthea-
tervoorstelling
Lantaren 1 - 20.30: 'Ophelia' (zie
donderdag 21 september)
Zaagmolenbrug - 10.00, 13.30 en
17.00: 'Croosboot' (zie woensdag 20
september)
Rotterdamse Schouwburg, kleine
zaal - 20.30: 'Een hond begraven',
voorstelling door het Nationaal To
neel. Drie jonge mensen proberen
zich te ontdoen van de last van hun
verleden
Plaswijckpark -15.00: 'Het gestolen
indiaantje', poppentheatervoorstel
ling door Anneke Strack, voor kin
deren van 4 tot 10 jaar
Sportpaleis Ahoy - 20.00: Concert
Julio Iglesias
De Doelen -11.00 tot 22.00: Kunsten
Antiekbeurs
Rotterdamse Schouwburg, kleine
zaal - 20.30: 'Een hond begraven' (zie
woensdag 27 september)
De Doelen, grote zaal - 20.15: Rotter
dam Philharmonisch Orkest o.l.v,
James Conlon met Bruno Leonardo
Gelber (piano), met Bach's piano
concert nr. 3 en 5
Rotterdamse Schouwburg, kleine
zaal - 20.30: 'Wendy Darling', mime-
voorstelling door Peta Lily. 'Wendy
Darling' is gebaseerd op het sprook
je van Peter Pan. Het meisje Wendy
is nu een volwassen vrouw, die te
rugkeert naar haar meisjeskamer en
als volwassene terugblikt op haar
jeugd
Theater Zuidplein, Arlecchino
20.30: 'Heren op zicht', cabaret met
Herman Fluitman, Johan Hooge-
man en Evert de Vries. Programma
met Nederlandse liedjes en sket
ches, een melange van humor, cynis
me en bittere ernst
De Doelen, grote zaal - 10.30 tot
12.30 en 14.00 tot 16.00: Ontmoe
tingsdag van de St. Friedenstimme
m.m.v. de koren Vox Jubilans o.l.v.
Pieter Stolk, Dev o.l.v. Dick Luttik-
huizen, een Russisch koor en ande
ren.
Europoort en Botlek - 'Open Haven
dag', open huis in het gehele haven
gebied met een aantal programma's
dat grotendeels is afgestemd op
vaartochten, (stoom)treinritten en
rondritten per bus. Met bezichtin-
ging van een groot aantal bedrijven
en terminals in oudere en nieuwere
havengebied
Rotterdamse Schouwburg, grote
zaal -14.30: 'Macbeth' (zie woensdag
20 september)
Jeugdtheater Hofplein -14.00: Was
co kid', voorstelling door de Verbeel
ding, met voorafgaand om 13.00
klassiek kinderconcert
De Doelen -11.00 tot 18.00: Kunsten
Antiekbeurs
De Doelen, grote zaal - 20.15: Rottei-
dams Philharmonisch Orkest o.l.v
James Conlon met Stephen Hough
(piano) met werken van Beethoven
en Bruckner
Rotterdamse Schouwburg, grote
zaal - 20.15: 'Macbeth' (zie woensdag
20 september)