PZC
Havenschap wil
eerder geld
Axelse Vlakte
Karolingische Burg kan
grote trekpleister worden
bevindingen
De kleine knagers
bijten van zich af
MORGEI
N BOERDERIJ;
provincie
11
BOERDERIJ. INFORMATIE MET HET HOOGSTE SALDO.
BIOTECHNOLOGIE
HET MIDDEL TEGEN
OVERPRODUKTIE?
FRANS ZWARTBONT.
SPEKTAKEL:
TREKKER TREK OP
FLEV0H0F.
00-KOOLZAAD BRENGT
REEËN IN GEVAAR.
HEDY DANC0NA
EN DE NEDERLANDSE
BOERIN IN EUROPA.
DUIST: HET PROBLEEM
EN Z N BESTRIJDING.
AKKERBOUWER DOET
VARKENS ERBIJ.
DINSDAG 19 SEPTEMBER 1989
PPD OVER NOTA RIJK:
Geld en sieraden
gestolen uit huis
in Oost-Souburg
Drumkorpsen naar
nationale wedstrijd
CTIE RICHTING DEN HAAG9
undeling
Financiering
i 1
Boerderij spitte de nieuwe landbouwbegroting om.
Een uitgebreid verslag van de voornemens zoals
de Minister van Landbouw die op Prinsjesdag openbaart.
Eén daarvan: een niet malse milieurekening op het
bord van de boer. Boerderij bewijst zich ook deze week
weer als actueel, ongebonden en deskundig.
door Willem van Dam
MUIZENFOKKERS
Stamboom
Lachen
Belang van
Kanaalzone
onderbelicht
MIDDELBURG - Het rijk maakt de erkenning van het Wester-
scheldebekken als een gebied van nationaal belang onvol
doende waar. Met name het zeëhaven- en industriegebied in de
Zeeuws-Vlaamse Kanaalzone komt niet goed uit de verf. Dat
schrijft de Provinciale Planologische Dienst (PPD) in een reac
tie op het 'Tweede Structuurschema Zeehavens'.
Op vier punten vindt de PPD de aan
dacht voor de Kanaalzone beneden de
maat:
- Er komt veel te laat (pas na 1995)
rijksgeld beschikbaar voor de ontslui
ting van 'de punt van de Axelse Vlak
te' (weg en spoorlijn); bovendien moet
OOST-SOUBURG - Uit een huis aan
de Wilgenstraat in Oost-Souburg zijn
in de nacht van zaterdag op zondag
twee geldcassettes en een groot aantal
sieraden gestolen. De inhoud van de
cassettes bedroeg ruim zevenduizend
gulden. De waarde van de sieraden
was bij de politie niet bekend. De in
brekers zijn binnengekomen in de wo
ning door een ruit aan de achterkant te
forceren.
MIDDELBURG - Vier Zeeuwse korp
sen doen zaterdag 30 september mee
aan het open nationale kampioen
schap 1989 van de Stichting Drum
Corps Holland in Nijmegen. Uit Mid
delburg gaan het Juliana Drum and
Bugle Corps en het Blue Spirit Drum
and Bugle Corps naar Nijmegen en uit
Goes doet Excelsior mee. Ook Rust
Roest uit Zierikzee is present.
De Stichting Drum Corps Holland
streeft een zo groot mogelijke perfectie
in muziek en show van drumkorpsen
na. 's Middags zijn er in Nijmegen voor
ronden waaraan twaalf korpsen mee
doen uit Nederland en België en 's
avonds vanaf 19 uur is de finale. Het
levenement wordt gehouden in stadion
De Goffert.
betwijfeld worden of de betrokken
rijksbijdrage (2,5 miljoen gulden) toe
reikend is.
- Er wordt in de zeehavennota geen re
kening gehouden met een mogelijke
ontwikkeling van Westdorpe-Noord
tot zeehaven- en industriegebied (het
provinciebestuur wil Westdorpe-
Noord achter de hand houden voor het
geval de Axelse Vlakte onvoldoende
mogelijkheden biedt).
- De studie naar het belang van een di
rect aan de Westerschelde gelegen ha
ven (noord-westelijk van Terneuzen) is
van de baan.
- De zeehavennota bepleit een inten
sieve samenwerking met België, maar
zwijgt over het Belgisch streven naar
een nieuwe zeesluis bij Terneuzen.
Ook in algemene zin, aldus, de PPD,
doet de zeehavennota onvoldoende
recht aan de nationale betekenis van
het Westerscheldebekken. De Zeeuw
se zeehavens krijgen, anders dan Rot
terdam/Amsterdam, geen middelen
voor aanpassing van accommodaties
aan toekomstige eisen van vervoer
ders. Datzelfde geldt voor rëconstruc-
tie/herbestemming van oude haven
terreinen.
Tenslotte somt de PPD enkele alge
mene aspecten op, waar de Zeeuwse
zeehavens wel van kunnen profiteren.
Deze 'winspunten' zijn:
- Meer aandacht voor de kwaliteit en
de tarieven van het goederenvervoer
per spoor.
- Koppeling van de Westerscheldeha-
vens aan het telematica-netwerk.
- Aandacht voor het oplossen van mi
lieuproblemen (Kanaalzone
Zeeuwsch-Vlaanderen; baggerproble-
matiek).
- Onderzoek naar de mogelijkheid om
in de toekomst schepen met grotere
diepgang toe te laten (kielspelingson-
derzoek).
TERNEUZEN - De raad van bestuur
van het Havenschap Terneuzen pro-
eert de rijksoverheid te bewegen
eerder dan in '95 een paar miljoen op
tafel te leggen voor de ontwikkeling
van het nieuwe haven- en industrie-
errein Axelse Vlakte. Die poging
staat los van een andere actie, die het
avenschap samen met andere ha-
ens in Nederland onderneemt tegen
e voorkeursbehandeling die minis
ter N. Smit-Kroes van verkeer en wa-
erstaat de haven van Rotterdam wil
even.
-edeputeerde drs R. C. E. Barbé (eco-
omische zaken) zei maandag, als
oorzitter van de raad van bestuur van
et Havenschap Terneuzen: „Het is
euk dat de rijksoverheid in het struc
tuurschema zeehavens een mooie rol
iet voor het Westerscheldebekken -
"e moeten vooral op de ingeslagen
eg doorgaan - maar tegelijkertijd
eldt dat de verdere ontwikkeling van
e haven van Rotterdam prioriteit
erdient. Wij komen er bekaaid af en
at dat betreft is dat structuurschema
oor ons uiterst teleurstellend."
rootste teleurstelling: de halvering
an de rijksbijdrage in de ontwikke-
ing van de Axelse Vlakte èn het tijd-
tip waarop dat geld beschikbaar
"omt. Barbé: „Wij nemen daar, samen
"et andere havens, stelling tegen. Het.
rioriteitenlijstje van de Nationale
'avenraad is trouwens eenvoudigweg
erzijde geschoven. We zullen nu met
et rijk moeten gaan praten over een
oort voorfinanciering. Want '95 is na-
uurlijk veel en veel te ver weg."
e raad van bestuur stelde maandag
.020.000 gulden beschikbaar voor de
itvoering van de eerste fase van het
Toject: grondaankopen, de gedeelte-
ijke aanleg van een ontsluitingsweg
n de aanleg van een aarden baan voor
e nieuwe spoorweg. De provincie
ast, voorspelde voorzitter Barbé met
nige slagen om de arm zeker ook in de
uidel. En dat doet ook de gemeente
as van Gent. B en w zijn bereid een
on op tafel te leggen als bijdrage in de
osten van de eerste fase. Dat bedrag
"ordt opgenomen in de begroting voor
olgend jaar. Barbé bleek daarmee erg
nz'n nopjes.
en onafhankelijk adviesbureau
n.lgt van beide Zeeuwse haven
schappen opdracht onderzoek te ver
richten naar de mogelijkheid om de
pachten van beide schappen te bun
delen. Er is maximaal 150.000 gulden
°or beschikbaar. Wethouder W. Gos-
elaar van Terneuzen en zijn collega
E. M. Marquinie van Sas van Gent
De Karolingische Burg in Oost-Souburg.
hikten daar nogal tegenaan. Voorzit
ter Barbé wist Gosselaar over de
streep te trekken; Marquinie hield vol
dat eerst binnen het Havenschap Vlis-
singen maar eens orde op zaken moet
worden gesteld. „En als dat is ge
beurd, dan kunnen we altijd nog zien
of er mogelijkheden zijn voor samen
werking tussen twee gelijkwaardige
partners."
Voor Gosselaar viel absoluut niet te
praten over een bestuurlijke fusie én
een daarmee gepaard gaande financië
le samensmelting. 'Terneuzen' voelt
daar niet voor omdat het Havenschap
Terneuzen sinds jaar en dag goed
boert, terwijl het Havenschap Vlissin-
gen permanent in de rode cijfers zit.
Voorzitter Barbé benadrukte dat de fi
nanciën gescheiden zullen blijven en
ook een bestuurlijke fusie niet aan de
orde is. Het onderzoek achtte hij niet
temin van het grootste belang, al was
het alleen al om in de toekomst het
hoofd te kunnen bieden aan de
groeiende internationale concurren
tie. Het nakende vertrek van directeur
J. van Konijnenburg van het Haven
schap Vlissingen bood een prima gele
genheid voor een 'reorganisatie-onder
zoek'. Barbé: „Maar we praten niet au
tomatisch over één directeur voor bei
de havenschappen. We richten de aan
dacht in de eerste plaats op samenwer
king op het gebied van het beheer, een
gezamenlijk secretariaat, gezamenlij
ke acquisitie. Die bundeling van
krachten is van het grootste belang,
zeker ook gezien de ontwikkelingen op
internationaal vlak. De twee organisa
ties zijn voor tal van zaken, los van el
kaar, domweg te klein."
Dat pleidooi bracht wethouder Mar
quinie van Sas van Gent niet aan het
twijfelen. Gosselaar kon er, namens
Terneuzen, vrede mee hebben, Temeer
daar ook het bedrijfsleven zich heeft
uitgesproken voor een dergelijk onder
zoek.
De raad van bestuur van het Haven
schap Terneuzen stelde tenslotte ook
20.000 gulden beschikbaar voor aan
vullend (economisch) onderzoek in het
project Gebiedsgerichte Benadering
Kanaalzone. Het project is gericht op
een betere stroomlijning van wonen en
werken in Midden-Zeeuwsch-Vlaande-
ren. De milieu-aspecten en die op het
gebied van de ruimtelijke ordening
zijn al uitgebreid bestudeerd, maar
aan de economische ontwikkelingen
was nog te weinig aandacht besteed.
Dat gebeurt nu, met steun van provin
cie, bedrijfsleven, rijk en havenschap
alsnog. Alleen Marquinie was tegen.
„Er is op dit gebied al voldoende ver
kennend onderzoek verricht", meende
hij.
OOST-SOUBURG - De Karolingische
Burg in Oost-Souburg kan na een goe
de reconstructie een cultuur-histo
risch monument worden van nationa
le èn internationale betekenis. De
projectgroep Herstel Karolingische
Burg trekt deze conclusie in een ont-
werp-notitie waarin een plan wordt
ontvouwd voor herinrichting van één
van de oudste nederzettingen in Ne
derland. De Burg moet plaats gaan
bieden aan middeleeuwse plaggen
hutten, een educatief centrum voor
bezoekers en een wijkpark voor de
Souburgse bevolking.
De projectgroep Herstel Karolingi
sche Burg, waarin onder anderen le
den van Souburgse verenigingen en
enkele deskundigen zitting hebben,
doorbrak oktober vorig jaar de stilte
rond het monument in het hartje van
Oost-Souburg. Het startsein voor de
volgende ronde in het gevecht om re
constructie van de Burg werd gegeven
door de middenstandsvereniging Ne-
midso, die de jaarmarkt tot een Karo-
lingenmarkt omdoopte. Vooral Dick
Schinkel zette daar zijn schouders on
der. Zijn enthousiasme sloeg aan, on
der meer bij de Stichting Opbouwwerk
Vlissingen (SOV) die met de steun van
de opbouwcommissie Oost-Souburg
de projectgroep in het leven riep. Pro
vinciaal archeoloog R. M. van Heerin-
gen, gemeente-archivaris Ch. Peters,
architect K. Nijboer en recreatie-so
ciologe P. L. Lijnse traden als deskun
digen toe.
De Karolingische Burg in Oost-Sou
burg kan een trekpleister van formaat
worden. Volgens de projectgroep is dat
mogelijk, omdat het monument cul
tuur-historisch van nationaal en inter
nationaal belang is. De volks- of
vluchtberg uit de 9e of 10e eeuw vorm
de een schakel in een internationale
keten van burgen in Engeland, België,
Frankrijk, Nederland, Duitsland, De
nemarken en Zweden. De Burg is re
gionaal en nationaal van betekenis,
omdat ze een stukje laat zien van de
ontstaansgeschiedenis van Nederland
en Zeeland, Het Souburgse monument
past, aldus de ontwerp-notitie, samen
met het zestiende eeuwse fort Ramme-
kens en de twintigste eeuwse Duitse
bunkers in één rijtje. De herinrichting
van de Burg als toeristische en cultu
rele voorziening sluit ook, meent de
projectgroep, uitstekend aan bij het
beleid van de provincie Zeeland. Het
culturele aanbod wordt verbreed en
een bezoek aan zo'n attractie is niet ge
bonden aan het hoogseizoen.
Oost-Souburg heeft, verwacht de pro
jectgroep, veel baat bij de uitvoering
van een reconstructieplan. Het dorp
heeft tot nu toe weinig tot geen aan
trekkingskracht op toeristen. Vooral
voor de middenstand is dat jammer.
De projectgroep denkt dat de Burg zo
in de belangstelling komt dat in de
Vlissingse kern plaats voor nieuwe be
drijven ontstaat. De gedachten gaan
uit naar souvenir- en informatiewin
keltjes, eetgelegenheden en zelfs een
hotel in één van de torenflats aan de
rand van Oost-Souburg. De aanleg
van een park op een gedeelte van de
Burg staat bovendien op het verlang
lijstje van de projectgroep. Dat park
moet onderdak bieden aan een kinder
speelplaats, een openluchttheater
voor het Souburgse toneelgezelschap
STEC en de muziekvereniging Vlijt en
Volharding plus een jeu de boules-
baan.
Het plan van de projectgroep Herstel
Karolingische Burg is zeer globaal.
Zij wil de uitwerking van de ideeën
overlaten aan een ontwerpbureau. Of
de reconstructie van de Souburgse
Burg van de grond komt, staat of valt
met de financieringsmogelijkheden.
De gemeente Vlissingen heeft dat in
1979 ervaren. Zij had door het stede-
bouwkundige adviesbureau Stad en
Landschap een plan laten maken.
Maar het ministerie van WVC weiger
de in 1983 een subsidie te verlenen en
daarmee was de kous af. De recon-
structiekosten waren door de ge
meente Vlissingen begroot op één
miljoen gulden.
De projectgroep waagt zich in de noti
tie niet aan een voorspelling over de
kosten, maar geeft wel aan langs welke
wegen geld kan worden verzameld. Als
mogelijke financiers worden ge
noemd: de overheid - van de gemeente
Vlissingen tot en met de Europese Ge
meenschap het bedrijfsleven, parti
culieren en het Anjerfonds.
Om sterker in de schoenen te staan,
wil de projectgroep Herstel Karolingi
sche Burg in de eerste plaats een stich
ting oprichten. Die organisatie met
een juridische status zou de exploita
tie en het beheer van de attractie voor
haar rekening kunnen nemen. De pro
jectgroep denkt ook aan vorming van
een aanbevelingscomité en een vereni
ging Vrienden van de Karolingische
Burg. Die clubs moeten iedereen warm
zien te krijgen voor de reconstructie
van het cultuur-historisch monument.
Als dat lukt, kan volgend jaar een ont
werpbureau aan de slag om een defini
tief plan te maken. De werving van de
financiële middelen voor de uitvoering
staat voor de jaren 1992-1993 op de rol.
De projectgroep bespreekt de ont-
werp-nota volgende week dinsdag
avond in het dienstencentrum B ach
ten Poorte in Oost-Souburg. Die bij
eenkomst begint om 19.30 uur.
Advertentie
1
MILIEU
REKENING
NAAR
BOEREN.
boerderij
Specifieke produktie op kleine
schaal biedt lokkend perspectief.
Boerderij reisde naar Quimper in
Bretagne en bekeek de trots van de
Franse rundveefokkerij.
Gigantische vermogens
in de strijd om het E.K.
Is bijvoeren een oplossing? In de
rubriek Natuur en Landschap.
De invloed van vrouwen in de
politiek neemt toe. Maar kan het
niet sneller? Een interview.
Adviezen over duistbestrijding in
graszaad en wintergranen.
Dat zie je niet veel in de veen
koloniën. Een bedrijfsreportage.
Wilt u Boerderij 4 weken gratis op proef?
Bel Misset: 08340-49865.
Profiel van de Perfecte Muis: een
lang gerekt slank lijf, wijd uitge-
plante grote oren op een niet te
spitse kop, glimmende oogjes,
glanzende pels en een staart zonder
ontsierende knik.
De Nederlandse Muizenfokkers
Club (NMC) heeft de jacht op nieu
we leden geopend.
Niet meer dan tweehonderd leden
telt de NMC op dit moment. Daarin
dient echter verandering te komen.
En zo spoedig mogelijk.
De muizenfokkers verlangen naar
een paar stevige spierballen; ze
wensen niet langer te berusten in
het misplaatste superioriteitsge
voel der konijnenhouders.
Al jarenlang blikt het genootschap
van konijnenkwekers een tikje mee
warig neer op de fokkers van mui
zen en ander friemelwerk. En dat
steekt. Samen een tentoonstelling
organiseren, vooruit, dat kan nog
nèt. Maar koeltjes zijn de onderlin
ge verhoudingen als er gezamenlijk
vergaderd moet worden.
„Die konijnenfokkers; dat is heel
ander volk. Dat is een echt mannen-
wereldje. Het zijn bijna allemaal ou
de mannen. In onze club zitten veel
vrouwen. We worden heel moeilijk
geaccepteerd. Als je met de konij
nenfokkers praat - d'r is niks goed
aan ons. De hele muizenbusiness
heeft er altijd maar een beetje bij ge
hangen."
Liefhebbers van de kleurmuis, de
tamme rat, de Syrische hamster, de
Dzjoengaarse dwerghamster, de
Chinese dwerghamster, de woen-
stijnrat en de Egyptische gerbil,
verenigt u. Dat was de kern van de
boodschap die de Nederlandse
Muizenfokkers Club (NMC) vorige
week het land inzond. De kleine
knagers bijten van zich af.
Het riekt een weinig in de logeerka
mer van nummer 131 op de derde
verdieping van het flatgebouw in
Den Haag-West. De kooien staan er
hoog opgetast. Achter de tralies
wriemelen zo'n veertig Syrische
hamsters èn een zwarte woestijnrat,
waarvan de gezondheid ernstig te
wensen over laat. „Ik heb van alles
gehad. Maar de hamster is mijn
diersoort. Het zijn net kleine beer
tjes - die ronde koppetjes; schattig.
Muizen zijn ook schitterend om te
zien. Maar muizen - ik heb ze in de
kelder gehad - stinken zo. Aan ham
sters ben ik écht verknocht. Een
gerbil doet me veel minder. Een rat
doet me ook niet zoveel, hoewel het
ontiegelijk intelligente dieren zijn.
Je kunt ze van alles leren. We had
den een meisje in onze club, dat in
een dierenwinkel een jong ratje had
meegekregen. Dat heeft ze met een
flesje groot gebracht. Die rat liep al
tijd achter haar aan. Net een hond
je. Onvoorstelbaar."
kleurmuizen, de tamme ratten, de
hamsters, het zijn - klinkt het lief
devol in de Haagse flat - vriendelij
ke en intelligente diertjes, die in een
groot aantal kleuren en variëteiten
te fokken zijn.
Tien jaar geleden verpandde Han-
nie Warendorf gans haar hart aan
de kleine knagers. Ze deed de Mid
delbare Tuinbouwschool en liep
stage bij School- en Kindertuinen
in Den Haag. „Daaraan is ook een
dier-o-theek verbonden, een uit
leencentrum voor lesdieren. Daar
werkte een keurmeester van kleine
knagers en dus lid van de muizen
club. Die zegt: 'ga 's mee naar zo'n
keuring'. Ik heb een paar diertjes
mee naar huis genomen, ben gaan
fokken en zo ben ik er ingerold."
Haar verzameling medailles, vaan-1
tjes en rozetten ('als je op een ten
toonstelling wint mag je kiezen:
een medaille, een vaantje of drie
gulden') heeft ze achteloos in een
rommeldoosje weggestopt. De tro-i
feeën op haar nachtkastje zitten
onder een dun laagje stof. Oppoet
sen doet ze de bekers al lang niet
meer; Hannie is er aan gewend ge
raakt om te winnen.
Hannie Warendorf (29) is keur
meester van kleine knaagdieren èn
bestuurslid voor de Regio West
(waartoe gemakshalve ook Zee
land wordt gerekend) van de Ne
derlandse Muizenfokkers Club. De
NMC is, zo staat in een persbericht
dat vorige week op de burelen van
menig dagblad neerdwarrelde, een
landelijke vereniging die de belan
gen behartigt van de kleine knaag
dieren-fokkers. Da's nodig ook.
Want: „De meeste mensen begin
nen meteen te lachen als je het over
de muizenclub hebt."
Het moet maar eens afgelopen zijn
met dat geringschattende gedoe,
vindt de NMC. En dus zocht de Ne
derlandse Muizenfokkers Club een
machtig wapen: publiciteit.
Het misverstand dient voor eens en
voor altijd uit de wereld geholpen te
worden: wie bij ratten en muizen
denkt aan groezelige griezels, slaat
de plank op pijnlijke wijze mis. De
Er mag niet te lichtvaardig over
worden gedacht; het fokken van
een rasrat of meestermuis is een
kunst apart. „Als je het niet in de
hand houdt, fokken die beesten bij
de konijnen af. Maar bij mij zitten
de mannetjes en vrouwtjes niet bij
elkaar. Als je dat doet, blijven ze
jongen leggen. Je moet niet gaan
zitten wachten op ongeluksnestjes,
daar heb je niks aan. Je moet heel
selectief te werk gaan; je houdt de
bloedlijnen bij, je maakt stambo
men."
Muizen, ratten en hamsters met
een stamboom? „Jazeker", zegt
Hannie, „alleen zitten wij met een
probleem. Bij rashonden bijvoor
beeld wordt alles geregistreerd, je
knipt een nummer in hun oor, alles
staat op papier. Dat kun je met deze
diertjes niet doen. Je hebt geen
plaats om ergens een nummer in te
tatoeëren; de oortjes zijn veel te
dun. Het enige zou zijn - daar zijn
ze in Engeland mee bezig - dat je
onder de huid een chip inplant
waar de registratiegegevens op
staan. Maar dat is veel te kost
baar."
En de kleine knaagdierenfokkers
moeten toch al zo op de centen let
ten. „Het gaat ons enkel en alleen
om de liefhebberij. Er speelt geen
enkel winstbejag mee. D'r was ie
mand beste hamster van de ten
toonstelling geworden. Die dacht:
ik verkoop 'm voor vijfentwintig
gulden. Maar hij bleef er wel mooi
mee zitten. En dan praatje over een
bedragje van vijfentwintig gulden.
Normaal gaat een hamster op een
tentoonstelling weg voor 7,50 of
een tientje. Dus ik bedoel maar: je
steekt er meer geld in dan dat hef
oplevert."
'Professionals' worden ze binnen de-
Nederlandse Muizen Club ge
noemd; een select gezelschapje dat':
er op toeziet dat de muizenfokkers--'
in hun enthousiasme niet zó ver
gaan, dat de prototypes van de£
muis, de tamme rat en hamster ver
loren gaan. Hannie Warendorf mag
zichzelf tot dat uitgelezen gezel-^
schap rekenen. Sterker nog: zij?
heeft de goudhamster gered. „Eri
wordt zoveel gefokt in allerlei kleu-^
ren, dat de oerkleur dreigt te ver-C
dwijnen. Zo hadden we op een gege
ven moment bijna geen goeie goud-
se meer. Ik ben weer zo'n lijn gaan
fokken, waardoor de soort kon blij-:
ven bestaan. Wat je in een dieren-?
winkel ziet, daar is het gewoon: zet"
maar op mekaar en we zien wel wat
daar uitkomt. En daar moetje toch
voor oppassen."
Hannie Warendorf:de hele muizenbusiness heeft er altijd maar een
beetje bij gehang en...
t
7
