\erschoare
Smit-Kroes is het oneens met
file-rapport van ambtenaren
Overleg met indianen
Suriname in het slop
Veel slachtoffers bij
scheepsramp Donau
Sovjetunie verwijt EG
onvoldoende vertrouwen
Gorbatsjov pleit voor
politiek van perestrojka
Politie Eindhoven levert etmaal
lang slag met voetbalvandalen
EENZIJDIG BESLUIT HONGARIJE
vandaag
UUR FOTOSERVICE
Bezwaar tegen
kandidaten
regering Polen
Zonnige perioden
232e jaargang no. 208
l/laandag 11 september 1989
GOES-VUSSINGEN-ZIERIKZEE-HULST
KODAK EXPRESS QUALITY CONTROL
Terughoudend
Monumenten
Roeien
Kampioen
Vlissingen
Wonderbaarlijk
Ongekende stap
VEERDIENST GESTAAKT
Moordenaar van
Kerwin Duinmeijer
weer aangehouden
Onrust
Prioriteit
KWALITEITSKLEURENFOTO'S KLAAR TERWIJL JE WINKELT!
Wisselend, bewolkt en overwegend
droog. Maximum temperatuur rond 23
graden. Meest matige oostenwind.
PROVINCIALE ZEEUWSE COURAN
DEN HAAG (GPD) Minister Smit-
Kroes van verkeer en waterstaat
vindt het onbespreekbaar dat er niets
wordt gedaan aan de files, zoals haar
ambtenaren vorige week in een rap
port voorstelden. „Files zijn schade
lijk voor de economie en werken al
leen maar averechts", zei de minister
voor de radio.
Rekeningrijden door het heffen van tol
is volgens haar de enige oplossing om
files tegen te gaan, samen met uitbrei
ding van het openbaar vervoer en aan
leg van wegen.
De demissionaire minister nam daar
mee afstand van het rapport van de
ambtenaren van Verkeer en Water
staat, die voorstelden maar niets te
doen aan de knelpunten in het wegen
stelsel, waardoor dagelijks tientallen
kilometers files ontstaan. De ambte
naren gingen ervan uit, dat hoe groter
de files zouden worden, hoe eerder de
automobilist de auto zou laten staan
en het openbaar vervoer zou gaan ge
bruiken. Bovendien zou de overheid
daarmee tientallen miljoenen aan
voorzieningen kunnen besparen.
„Het is nooit een oplossing iets spaak
te laten lopen", zo reageerde Smit-
Kroes. Het ambtelijk rapport is voor
haar dan ook onbespreekbaar. Voor
de oplossing van alle fileproblemen is
volgens haar de medewerking nodig
van alle lagere overheden.
Vluchtelingen DDR
mogen vertrekken
(Van ome correspondent)
BUDAPEST - Er ging een groot gejuich op onder de ongeveer
duizend DDR-vluchtelingen in het Zugliget-opvangkamp in
Budapest toen de Hongaarse minister van buitenlandse zaken
Gyula Horn via de televisie meedeelde dat zij vrij zijn om naar
het Westen te vertrekken. Het live-interview met de minister
werd overstemd door een lang applaus van de geemotioneerde
vluchtelingen, die wekenlang op dit moment hebben gewacht.
Aan het Hongaarse besluit 'om de in totaal zevenduizend Oost-
duitse vluchtelingen een vrijgeleide te geven, lag geen over
eenkomst met de DDR ten grondslag, aldus minister Horn.
De Oostduitsers konden afgelopen
nacht Hongarije met hun DDR-papie-
ren richting Oostenrijk verlaten. Vol-
PZC
De partijraad van de PvdA
heeft zich zeer terughoudend
opgesteld ten aanzien van de
opdracht die Wim Kok mee
kreeg naar de kabinetsforma
tie.
PAGINA 3
De Stichting Monumenten
Walcheren 40-45 denkt op kor
te termijn te kunnen beschik
ken over bijna vijf ton.
PAGINA 5
De Nederlandse roeisport be
leeft letterlijk gouden tijden:
bij de wereldkampioenschap
pen in het Joegoslavische Bied
behaalden de Nederlanders
twee gouden medailles, in de
skiff en in de dubbel-vier. Bo
vendien was er zilver en brons.
PAGINA 9
Weliswaar staat PSV nog niet
aan de leiding in de eredivisie,
maar het ziet er nu al weer
naar uit, dat de Brabantse top-
ploeg kampioen van Neder
land zal worden. Gistermid
dag werd rivaal Ajax in Eind
hoven verslagen, voorname
lijk door de Braziliaan Roma-
rio, die twee doelpunten scoor
de.
PAGINA 9
Hoofdklasser Vlissingen heeft
vorig seizoen zijn lesje geleerd
en valt in uitwedstrijden niet
meer met man en macht aan.
Jo Jansen predikt nu ook voor
zichtigheid en het resultaat
was een gedegen gelijkspel (0-
0) bij Halsteren.
PAGINA 11
De voetbalclub Hoek beleefde
zaterdagmiddag wonderbaar
lijk geluk. De Zeeuws-Vlamin
gen werden door FC Lisse na
de rust met de rug tegen de
muur gezet, maar hielden een
2-1-voorsprong miraculeus
vast.
PAGINA 13
Radio, tv en kunst: 2
Binnen- en buitenland: 3
Provincie: 5 en 7
Sport: 9,10,11,12,13,14,15
en 16
gens minister Hom was dat een eenzij
dig Hongaars besluit omdat Budapest
in onderhandelingen met Bonn en
Oost-Berlijn geen gemeenschappelij
ke oplossing kon vinden.
Het was een ongekende stap waarmee
de Hongaarse autoriteiten in feite een
zijdig het bilaterale visumverdrag met
de DDR open hebben gebroken. Nadat
de onderhandelingen met Oost-Ber
lijn geen resultaten hadden opgele
verd, maakte de buitengewone situa
tie zulke stappen noodzakelijk, ver
klaarde de minister.
„Hongarije kan niet accepteren dat
het hele land een vluchtelingenkamp
wordt. En ook willen we geen DDR-
burgers met geweld naar hun land te
rugsturen", zei minister Hom. Oost-
duitse diplomaten kregen van Buda
pest een week lang de gelegenheid om
onder de vluchtelingen voor een terug
keer naar hun vaderland te werven.
Maar omdat daar nauwelijks of geen
gebruik van werd gemaakt, zou het
volgens minister Hom 'niet humaan'
zijn de situatie nog langer te laten
voortbestaan. Horn zei te hopen dat
deze. stap niet tot een verslechtering
van de betrekkingen met de DDR zou
leiden.
Vanaf twaalf uur afgelopen nacht was
de Hongaarse grens open voor DDR-
burgers, die zondagavond vroeg al met
hun 'Trabbi's' en Wartburgs vanuit de
Budapester opvangkampen op weg
gingen. In de loop van vandaag zullen
de kampen in Budapest en bij het Ba-
latonmeer ontruimd worden en de ze
venduizend officieel geregistreerde
vluchtelingen zullen naar Oostenrijk
vervoerd worden.
Daar wachten dan Westduitse treinen
die hen naar de opvangkampen in
Beieren zullen brengen. De verwach
ting is dat het aantal van zevendui
zend in de komende dagen kan oplo-
WARSCHAU (AP/RTR/DPA) - Poolse
parlementariërs die zaterdag door
premier Mazowiecki voorgedragen
kandidaten voor de nieuwe regering
aan de tand hebben gevoeld, hebben
bezwaar aangetekend tegen twee van
de kandidaten. Het negatieve oordeel
betekent op zich niet dat hun kandi
datuur zal worden ingetrokken.
De bezwaren betroffen de kandidatuur
van Czeslaw Janicki van de Boeren
partij voor de gecombineerde post van
vice-premier en minister van land
bouw, en van Artur Balazs van Solida
riteit als minister zonder portefeuille
voor plattelands-aangelegenheden.
Hun kandidatuur werd beoordeeld
door de parlementaire commissie voor
voedsel en landbouw.
De primaat van Polen, kardinaal Jozef
Glemp, heeft het bezoek dat hij eind
september zou brengen aan de Ver
enigde Staten afgezegd. Naar het Pool
se persbureau PAP meldde was dit
omdat de omstandigheden voor een
pastoraal bezoek niet gunstig waren.
Het lijdt geen twijfel dat de rel tussen
joden en katholieken over een klooster
in het voormalige vernietigingskamp
Auschwitz heeft geleid tot het afzeg
gen van het bezoek. Tal van joodse or
ganisaties hadden protestdemonstra
ties aangekondigd.
pen tot rond de tienduizend, omdat er
waarschijnlijk nog veel Oostduitse
vakantiegangers in Hongarije zijn die
zich niet bij een van de vluchtelingen
kampen hebben gemeld. Ook dit
weekend groeide het aantal vluchte
lingen nog met enkele honderden aan.
De bijna tweeduizend vluchtelingen
in het Zanka-opvangkamp bij het Ba-
iaton-meer hadden al eerder dit week
end te horen gekregen dat ze vrij kon
den vertrekken. Dat werd hen zater
dagavond verteld door de kampleider
van het Hongaarse Rode Kruis. Het
was het eerste teken van een door
braak in de problematisch situatie
waarin Hongarije verzeild was ge
raakt sinds Budapest eerder dit jaar
begonnen was met het afbreken van
het IJzeren Gordijn.
Van onze correspondent
PARAMARIBO - De Surinaamse as-
semblée-voorzitter Lachmon gaat
vandaag niet naar Bigi Poika, het
hoofdkwartier van de Toekayana-in-
dianen, die Midden- en West-Surina-
me hebben bezet. Via contactman
Gijsbert, voormalig hoofd van het bu
reau voor indianenzaken, is hem te
verstaan gegeven dat de actievoeren
de indianen meer tijd nodig hebben
om het gesprek met Lachmon voor te
bereiden.
Een afspraak met de Assemblée-voor-
zitter was een van de eisen die vorige
week werden gesteld. Lachmon wil
door middel van een dialoog de op
stand beëindigen. Hij heeft zich bereid
verklaard een apart vredesakkoord
met de indianen te sluiten, los van de
vredesovereenkomst van Kourou die
de regering gesloten heeft met het
junglecommando van Ronnie Bruns-
wijk.
In kringen van het junglecommando
kan men weinig begrip opbrengen
voor de bereidheid van Lachmon om
met de opstandige indianen te praten.
Daar weet men zeker dat de india-
nenactie is geregisseerd door legerlei
der Bouterse om het vredesakkoord
met de bosnegers te dwarsbomen.
In Suriname is het overigens nog
steeds onrustig na de recente acties
van de indianen. Zo gooiden onbeken
den afgelopen zaterdag twee handgra
naten naar de woning van officier van
justitie Van der San in Paramaribo.
Niemand raakte gewond, alleen het
huis liep schade op.
Agenten van de bureaus bij Zanderij
en bij de veerpont over de Coppena-
me-rivier hebben hun post verlaten.
Toen de schipper van de veerboot die
was ingezet om het gekaapte schip te
vervangen „indianen met hele grote
tassen zag", heeft hij geweigerd de
veerdienst verder te verrichten.
BUDAPEST - Vluchtelingen uit Oost-Duitsland in het Zugliget-opvang
kamp juichen na de mededeling dat ze Hongarije mogen verlaten.
WENEN (RTR) - Een Roemeens passa
giersschip met 179 mensen aan boord
is zondagmorgen na een botsing met
een Bulgaarse duwboot op de rivier
de Donau gezonken. Volgens het offi
ciële Bulgaarse persbureau BTA zijn
er slachtoffers gevallen maar het gaf
geen cijfers.
Zo'n tien uur na het ongeluk maakte
het Roemeense Agerpres er melding
van. Er zouden 18 van de 169 passa
giers en tien bemanningsleden zijn ge
red. Reddingsploegen zouden nog
steeds zoeken naar overlevenden van
het ongeluk dat bij slecht zicht plaats
vond bij Galati, op 200 kilometer ten
noordoosten van Bukarest.
Het passagierschip, de Mogoshoaja,
zonk volgens BTA gelijk na de botsing
met de Peter Karaminchev, die enkele
volgeladen aken over de Donau voort
duwde. Over de nationaliteit van de
opvarenden is niets bekend. De Roe
meense president, Nicolae Ceausescu,
heeft een officiële onderzoekscommis
sie ingesteld. De Bulgaarse autoritei
ten werken mee aan het onderzoek.
Advertentie
f
BAKU- Een half miljoen mensen verzamelde zich zaterdag in Buka, de hoofdstad van Azerbaidzjan, om zich achter de
staking te stellen die is uitgeroepen als protest tegen het streven van Armeniërs om de enclave Nagorny-Karabach bij de
buurrepubliek in te lijven.
MOSKOU (AFP/RTR) - Sovjetleider
Michail Gorbatsjov heeft zaterdag
„impopulaire maatregelen" aange
kondigd om het land uit de economi
sche malaise te halen. In een toe
spraak op de televisie haalde Gor
batsjov uit naar zowel „conservatie
ven" als „radicalen" die in „het veel
stemmige koor" meezingen dat „de
voorboden bevat van een op handen
zijnde chaos en discussies over de
dreiging van een staatsgreep of zelfs
een burgeroorlog," zei de president.
Het was het eerste optreden van de
Sovjetpresident in het openbaar sinds
hij een maand geleden op vakantie
ging. Hij verdedigde de communisti
sche partij als de belangrijkste motor
van hervormingen: „Door dogmatis
me en conservatisme van zich af te
schudden, door een nieuwe stijl van
werken te adopteren, door de eigen
rangen te vernieuwen en door naast de
werkende mensen te staan zal de Com
munistische Partij van de Sovjetunie
in staat zijn om zijn rol als politieke
voorhoede in de maatschappij te ver
vullen."
kapitalisme te leiden," zei Gorbatsjov.
„Maar het behoeft geen betoog dat dit
in strijd is met de essentie van de pere
strojka-politiek die is gericht op de so
cialistische vernieuwing van de par
tij." Hij beloofde de hoogste prioriteit
te geven aan meer voedsel en andere
consumptiegoederen in de winkels,
maar gaf ook een duidelijke hint dat er
niet valt te ontkomen aan bezuinigin
gen. „Ik moet toegeven" zei hij. „dat
enkele maatregelen impopulair en tot
op zékere hoogte hard en zelfs pijnlijk
zullen zijn. Maar dit is alleen te
rechtvaardigen als zij absoluut nood
zakelijk zijn om uit de ontstane situa
tie te komen."
De maatregelen, waarover Gorbatsjov
niet uitweidde, komen waarschijnlijk
in september tijdens de tweede zitting
van de Opperste Sovjet op tafel.
haaldelijk door het Centraal Comité
de les werden gelezen. Gorbatsjov
sprak zijn steun uit voor acties voor
meer economische soevereiniteit voor
de Sovjetrepublieken, maar hij keerde
zich tegen het „gevaarlijke" middel
van stakingen.
DEN HAAG (ANP) - De Sovjetunie
vindt dat de landen van de Europese
Gemeenschap niet voldoende inspe
len op de hervormingen die nu wor
den doorgevoerd. Dit blijkt uit de
houding die de EG inneemt tegenover
de Russische wens om een uitgebreid
akkoord voor economische samen
werking te sluiten, meent de Sovjet
onderminister van buitenlandse za
ken voor betrekkingen met de EG,
Aboimov. Hij zei dit zaterdag in Den
Haag op een congres van de Europese
Beweging.
De EG blijft volgens Aboimov de Sov
jetunie beschouwen als een staatshan-
delsland, zonder rekening te houden
met de veranderingen die worden
doorgevoerd, hun dynamiek en voor
uitzichten. „De EG neemt een onder
handelingspositie in die is gericht op
het verkrijgen van eenzijdige conces
sies en het beperken van onze export
mogelijkheden en het belemmeren
van de ontwikkeling van een markt
mechanisme."
Uit een rapport over de Oost-West be
trekkingen van de oud-directeur-gene-
raal politieke zaken van Buitenlandse
Zaken, mr. M. Rutten, en het commen
taar dat staatssecretaris Van Voorst
tot Voorst namens minister Van den
Broek daarop gaf, leek vooral een
voorzichtig-afwachtende benadering
te spreken.
De landen van Oost-Europa moeten
afzonderlijk, naar gelang de de libera
lisering, worden benaderd, aldus de
staatssecretaris namens zijn minister.
Volgens staatssecretaris Van Voorst
tot Voorst is het onmogelijk te zeggen
op welk punt het democratiserings
proces onomkeerbaar wordt. Maar er
zijn factoren die het steeds onwaar
schijnlijker maken dat in de Sovjetu
nie de klok wordt teruggezet. Hiertoe
behoren de glasnost en de nieuwe
openheid over tekortkomingen van
het systeem, de grotere legitimiteit en
zelfverzekerdheid van het Sovjetparle-
ment en nieuwe wetgeving.
De Westduitse SPD-politicus Voigt
waarschuwde dat het Westen niet
moet proberen in Oost-Europa anti-
Sovjetgevoelens aan te wakkeren, of
conflicten tussen Oosteuropese lan
den (als Hongarije en Roemenië) te
stimuleren. Ook moet het Westen de
afscheidingsbewegingen in niet-Rus-
sische Sovjetrepublieken niet aan
moedigen. Dit kan averechtse gevol
gen hebben, zo zei hij.
PURMEREND (ANP) - De politie van
Purmerend heeft zondagmorgen de
22-jarige N.B. en zijn vriendin, beiden
uit Purmerend, aangehouden na een
steekpartij in een café aan de Plant
soenstraat in het centrum van Purme
rend. Dat is zondagmiddag bevestigd
door een pol itie-woordvoerder.
Uit onderzoek is gebleken dat B„ ver
oordeeld wegens de racistische moord
op de Amsterdamse jongen Kerwin
Duimeijer, in het café ruzie kreeg met
zijn 30-jarige plaatsgenoot M.R.B..
Hun uit de hand gelopen discussie zou
over racisme en discriminatie zijn ge
gaan. Bij de ruzie zou M.R.B. een hou
ten balk hebben gepakt, die diende om
de cafédeur te vergrendelen en daar
mee volgens N.B. in zijn richting heb
ben gedreigd. N.B. trok daarop een
mes en stak daarmee zijn tegenstan
der in hoofd, hals en buik.
Het slachtoffer verkeert na een spoed
operatie buiten levensgevaar. Volgens
de politie-woordvoerder zijn er geen
aanwijzingen, dat N.B. daadwerkelijk
met de balk is bedreigd.
B. vluchtte na de steekpartij met zijn
vriendin in een auto die tot stilstand
werd gebracht door een woedende me
nigte. B. en zijn vriendin werden door
de politie ontzet en ingesloten. De
vriendin is later op de ochtend vrijge
laten omdat haar geen delict ten laste
gelegd kon worden.
„Onlangs zijn er een aantal aanbeve
lingen gedaan op basis van het idee
dat er maar één weg is om het land te
redden: door socialistische principes
te verlaten en de perestrojka naar het
Gorbatsjov zei verder dat het Cen
traal Comité binnenkort bijeen zal
komen om zich te buigen over het na
tionaliteitenprobleem en de groeien
de onrust in veel Sovjetrepublieken.
Gorbatsjov voorspelde dat iedereen
die misbruik probeert te maken van de
moeilijke overgangssituatie aan het
kortste eind zal trekken.
De Sovjetleider sprak niet specifiek
zijn veroordeling uit over de Baltische
nationalisten die de laatste tijd her-
EINDHOVEN (ANP) - De Eindho-
vense politie is gedurende het
weekeinde bijna een heel etmaal in
actie geweest tegen voetbalvanda
len die naar Eindhoven waren ge
komen in verband met de wedstrijd
PSV-Ajax. De politie hield 42 men
sen aan wegens vechten, het aan
richten van vernielingen en derge
lijke. Ongeveer 300 supporters van
Ajax werden opgepakt omdat ze
zonder kaartje naar Eindhoven wa
ren gekomen.
Volgens de Eindhovense burge
meester dr. J. van Kemenade „kan
het zo niet doorgaan". Naar zijn me
ning moet er na het mislukken van
het experiment met het voetbalpas
je snel een andere landelijke rege
ling' tegen voetbalvandalisme ko
men.
De eerste problemen met suppor
ters deden zich al zaterdagavond
voor. Ruim honderd aanhangers
van Ajax trokken door de Eindho
vense binnenstad en werden van be
gin af aan belaagd door honderden
PSV-supporters. De politie moest
de hele nacht voortdurend ingrijpen
om vechtende groepen te scheiden.
Tijdens de vechtpartijen werd een
Amsterdammer in de borst gesto
ken. Hij is ernstig gewond opgeno
men in het ziekenhuis.
Een door Eindhovenaren belaagde
groep Amsterdammers kreeg ter be
scherming 's nachts onderdak op
het hoofdbureau. Eenmaal op het
bureau richtte de groep vernielin
gen aan.
Zondagmiddag pakte de politie een
kwartier na het begin van de wed
strijd rond 250 Ajax-aanhangers op.
Ze stonden zonder kaartje bij het
stadion. Ze werden meegenomen
naar het hoofdbureau van politie
waar ze op het achterterrein werden
opgesloten in de afrit naar de kelder.
Rond zes uur werd de groep op de
trein naar Amsterdam gezet.
Tijdens en na de wedstrijd deden
zich geen noemenswaardige inci
denten meer voor.