m
Helft personeel Noorse rederi j
bij neerstorten vliegtuig gedood
Eversdijk vrijwel
zeker voorzitter
van Tweede Kamer
Drugsmafïa gebruikt
Nederlandse chemicaliën
ijnbachbv
AUTO
STURM
de
vandaag
week-uit
week-in
(si® JJ©ö:ï]'|p® Iru®®[ni Vo(a![]Jjfe®
Eigen bijdrage
specialist
blijft in 1990
Ultimatum
bonden
bejaardenzorg
DE KAASBOER
ICEBERG.
NU
Janmaat hoort in
klein hoekje
Eerst zonnig
|232e jaargang no. 207
Saterdag 9 september 1989
mm
OORONDERZOEK INFORMEEL
iet eenvoudig
gebruikte auto's bij
COLOMBIAANSE POLITIECHEF:
Analfabeet
Fruitteelt
Industrie
Strandcross
Turnen
Talenten
TRIO EUROPOORT
NACHTCLUB
SPORTICE
by
Later op de dag wolkenvelden, maar
het blijft droog. Maximum tempera
tuur rond 24 graden. Vrij krachtig tot
krachtige noord-noordoosten wind.
Steneva
:enevate 2
Heinkenszand
01106-1482
vrijdagavond
koopavond
Massief eiken
eethoek in
zijn schoonste
vorm
PROVINCIALE ZEEUWS
OSLO (RTR/DPA) - Voor de westkust van Denemarken
is vrijdag een Noors vliegtuig in zee gestort. Alle 55
inzittenden zijn daarbij omgekomen. Een explosie aan
boord zou de oorzaak van de ramp zijn geweest, meld
de het Noorse persbureau NTB in Oslo.
Het toestel, een Metropolitan van de Noorse maat
schappij Partnair, maakte een vlucht van Oslo naar
Hamburg. Het vliegtuig was gecharterd door de rederij
Wilhelm Wilhelmsen Group om in Hamburg de te wa-
terlating van een schip bij te wonen. De helft van de 100
werknemers van Willemsen Lines, een dochteronderne
ming van Wilhelm Wilhelmsen, was aan boord.
De Metropolitan, een twee-motorig vliegtuig, wordt
nauwelijks meer ingezet op lijnvluchten, de Scandina
vische maatschappij SAS vliegt al 25 jaar niet meer met
het type.
Direct na de melding van het ongeluk zijn Westduitse
en Deense helikopters en Deense schepen naar het
rampgebied gestuurd. Een schip dat in de buurt was
haalde de eerste slachtoffers uit het water.
Voor het vallen van de nacht zijn de lijken van 22 man
nen en tien vrouwen geborgen, zo meldde de Deense
reddingsdienst in Karup. De resten van de overige inzit
tenden zouden zich nog in de wrakstukken bevinden.
Drs. H. Eversdijk
(Van onze Haagse redactrice)
DEN HAAG - Het Zeeuwse Kamerlid
drs H. Eversdijk wordt vrijwel zeker
de nieuwe voorzitter van de Tweede
Kamer. Hij zal, zo verwacht men in
CDA-kringen, afzien van een mogelij
ke post als staatssecretaris of minis
ter van binnenlandse zaken in een
nieuw kabinet. Eversdijk is momen
teel ondervoorzitter van de Kamer.
Zijn concurrent voor het voorzitter
schap, demissionair minister van on-
e Koning
erkent
'blokkades'
)EN HAAG (GPD) - Minister De Koning (sociale zaken) zal de
tomende drie tot vier dagen onderzoeken welke „blokkades"
er bij de diverse partijen bestaan voor de vorming van een
tabinet dat mag rekenen op een vruchtbare samenwerking
net de Staten-Generaal. De Koning, die gisteren door konin
gin Beatrix werd gevraagd het onderzoek in te stellen, wil
iinsdagavond of woensdag zijn advies aan de vorstin uitbren
gen.
3p zijn eerste persconferentie zei De
toning niet geïnterresseerd te zijn in
barrières, hoe hoog ook, die de diverse
partijen opwerpen voor de coalitievor-
ning. „Het gaat om de politieke wil.
De echte blokkades. Onderwerpen die
liet bespreekbaar zijn", aldus De Ko-
fiing. Hij bestempelde zichzelf daarbij
niet als informateur maar als 'onder
zoeker'. „Dit is geen informatie, maar
een voorfase met een oriënterend ka
rakter", zei hij.
overlijden van WD-minister Koos
Rietkerk Binnenlandse Zaken een
tijdje onbeheerd achter bleef, viel De
Koning daar in.
De bewindsman noemde zijn op-
Iracht een niet zo eenvoudig klusje.
LDe moeilijkheidsgraad is vrij hoog".
Je komende dagen wil De Koning ge
sprekken voeren met, in eerste instan
tie, alle fractievoorzitters. Daarbij zal
pij ook spreken met Janmaat (cen-
jrum-democraten). De, voornamelijk
|nformele, contacten zullen zoveel
Hogelijk voor de buitenwereld ver
borgen blijven. De Koning zal ook
piet, zoals gebruikelijk bij een kabi
netsformatie, een werkkamer betrek
pen in het gebouw van de Eerste Ka-
ner aan de Haagse Binnenhof. Hij
|>lijft vanuit zijn ministerie werken.
De Koning weigerde in te gaan op het
bdvies dat CDA-fractieleider Lubbers
ponderdag aan koningin Beatrix gaf.
Lubbers stelde voor een pre-informa-
|ie te starten over de vraag op welke
•'ijze gekomen kon worden tot een ka
binet dat mocht rekenen op een
[ruchtbare samenwerking met de
veede Kamer. Het CDA maakte in
bet advies niet duidelijk welke voor
keur men zelf had voor een te vormen,
pabinet.
ioningin Beatrix vroeg De Koning
fistermiddag „op zeer korte termijn
je onderzoeken welke mogelijkheden
lanwezig zijn voor de vorming van
:en kabinet dat mag rekenen op een
'ruchtbare samenwerking met de
Itaten-Generaal en aan welke wijze
:n volgorde van onderzoek van die
logelijkheden, mede gelet op de ver
kiezingsuitslag, de voorkeur moet
vorden gegeven". Hare Majesteit
iad, voordat zij De Koning ontving,
iog een anderhalf uur durend gesprek
iet de vice-president van de Raad
'an State, Scholten.
•ruciaal noemde De Koning voor zijn
'Pdracht de formuleringen in zijn op
bracht 'op zeer korte termijn' en wei-
te wijze en volgorde'. Vooral dat laat
je is van belang, omdat CDA-fractie-
'oorzitter Lubbers zal moeten aange-
'en welk mogelijk kabinet hij eerst on-
lerzocht wil hebben. Tot nu toe heeft
bi zich daarover niet uitgelaten.
"et de benoeming van drs. Jan de Ko-
ung (63) tot informateur, is de vor-
iing van het nieuwe kabinet in han-
'en gelegd van de een van de meest
eelzijde en geroutineerde politici
(ie het Binnenhof rijk is. De Koning is
Ie vaste rechterhand geworden van
iremier Ruud Lubbers. CDA-leider
kies van Agt zag in de laatste echte
inti-revolutionaire politicus ooit zijn
'Pvolger, maar voor die eer bedankte
'an de Koning in 1982 feestelijk.
>inds 1977 is Jan de Koning onafge-
'roken minister geweest op een groot
lantal departementen. Hij heeft zich
mtwikkeld tot een alleskunner: in het
ïerste kabinet onder Van Agt (1977-
1981) was De Koning minister voor
ontwikkelingssamenwerking, in het
weede en derde (1981-1983) minister
^an landbouw en visserij, en in de twee
tabinetten-Lubbers beheerde hij de
'ortefeuille van sociale zaken. Het de-
>artement van Antilliaanse Zaken
eed' hij er vaak bij, en toen door het
DEN HAAG - Informateur De Koning
noemt zich liever "onderzoeker".
PARAMARIBO - De Surinaamse indianenleider Thomas, die zich met een pruik had vermomd, tijdens een pers
conferentie.
(Van onze correspondent
PARAMARIBO - De voorzitter van
de Surinaamse Assemblée, Lach-
mon, gaat maandag praten met de
opstandige Toekajana-indianen.
Ook legerleider Bouterse heeft la
ten weten geen bezwaar tegen een
gesprek te hebben.
Uit een verklaring van president
Shankar bleek vrijdag dat de rege
ring niet ingaat op het laatste ulti
matum en de nieuwe eisen die zijn
gesteld. „Helaas beschikt de rege
ring niet over formele informatie op
papier en kon ook de heer Gijsbert,
directeur van het bureau indianen-
zaken dat is aangewezen als con
tactpersoon tussen de indianen en
de regering, niet mededelen of er
sprake is van nieuwe eisen of meer
voorwaarden", aldus een woord
voerder van het presidentieel paleis.
De opstandige indianen eisten don
derdag in het dorp Bigi Poika mid
den in het bezette gebied tijdens een
persconferentie binnen 48 uur een
geprek met Lachmon en Bouterse.
Verder eisten ze van het Assemblée-
lid Mungra dat hij beledigende op
merkingen aan het adres van de in
dianen terugneemt. Mungra heeft
verklaard zich er niet van bewust te
zijn dat hij zich beledigend heeft uit
gelaten.
Een andere eis is de ontwapening
van het jungle-commando. Lach
mon wil niet tomen aan het vredes
akkoord met Brunswijk, maar wel
de mogelijkheid bekijken met de in
dianen een aparte overeenkomst te
sluiten.
Hij zei „verheugd" te zijn over de
aankondiging van de indianen dat
ze hun wapens niet inleveren zolang
het junglecommando dat niet doet.
„Na uitvoering van het vredesak
koord van Kourou houdt het
jungle-commando op te bestaan.
Dan worden de wapens ingeleverd.
Als de indianen daartoe ook bereid
zijn, ben ik blij", aldus Lachmon.
derwijs W. Deetman, heeft te weinig
steun in de CDA-fractie voor de functie
van kamervoorzitter. Deetman wordt
in CDA-kringen getipt als minister
van binnenlandse zaken in een nieuw
kabinet.
CDA-fractievoorzitter B. de Vries zal
dit weekeinde de overige fracties in de
Tweede Kamer polsen over een ka
mervoorzitter van CDA-huize. Tot nu
toe was de post in handen van de
PvdA. Maar nu het CDA voor de twee
de maal als grootste partij na de ver
kiezingen uit de bus is gekomen, eisen
de christen-democraten de functie op.
De Vries zal de Tweede Kamerfracties
zowel de namen van Eversdijk als
Deetman voorleggen. De fracties kun
nen hun voorkeur uitspreken, maar
de uiteindelijke beslissing zal maan
dag door het CDA worden genomen.
Donderdag wordt de nieuwe kamer
voorzitter officieel geïnstalleerd.
Eversdijk zelf wacht de beslissing
van zijn fractiegenoten met spanning
af. Hij wenst geen nadere mededelin
gen te verstrekken.
UTRECHT (ANP) - Het kabinet wil de
eigen bijdrage van ziekenfondsverze
kerden voor de specialist ook in 1990
handhaven.
De Ziekenfondsraad heeft eind augus
tus nog unaniem geadviseerd het spe
cialistengeeltje en de medicijnenk
naak per 1 januari 1990 af te schaffen.
Volgens de raad kunnen deze bijdra
gen van de patiënten vervallen nu de
ziekenfondsverzekerden sinds begin
dit jaar naast de procentuele ook een
vaste (nominale) premie betalen.
(Zie ook pagina 5).
Advertentie
fKANTOORINSTALLATIES
'Alles wat u van een fax
f VUSSINGEN Jhlh Onharhl
f Industrieweg 1-3 DIJ Ujnbach.
Tel. 01184-10740 B. v. de CLE0 F20 (PTT
Fax oi 184-13307 goedgekeurd) 2695,-,
(Advertentie)
Noordweg 467, Middelburg
tel. 01180-12042
Nog lang niet iedereen in Neder
land kan lezen en schrijven.
PAGINA 4
Er komt een campagne om de fruit
teelt milieuvriendelijk te maken.
PAGINA 9
B en w van Middelburg en Vlissin-
gen willen een hoogwaardig high
techpark aan de rand van Middel
burg.
PAGINA 11
Zondag wordt in Vlissingen voor
de vierde maal de strandcross ge
houden.
PAGINA 34
De Nederlandse turnsters verras
sen de Hongaarsen in de drielan-
denwedstrijd in Vlissingen.
PAGINA 34
De Vlissingse volleybalclub EVVC
is op jacht naar talentvolle spelers.
PAGINA 35
Radio, tv en kunst: 2
Binnen- en buitenland: 3 en 5
Opinie en achtergrond: 4
Beurs en financiën: 7
Provincie: 9,11,12,13,14,15 en
17
Sport: 34 en 35
Adelheid Roosen laat in haar
nieuwe show zien wie zij werkelijk
is. Veilingmeester Harts Nystad
maakte van andermans hobby zijn
vak. De nieuwe roman van W. F.
Hermans is met kennelijk plezier
geschreven en laat zich eveneens
met plezier lezen. 'Het lied van de
houtduif, een interessante en
mooie roman. Er dreigt wildgroei
op het gebied van literaire lezin
gen. Het filmfestival in Venetië
heeft behalve de films van Kies-
lovski weinig te bieden.
Pagina 19, 21, 23.
De mobilisatie in Zeeland in
1939: voor de meeste soldaten een
niet zo'n heel zware periode. Het
wonderland Californië dreigt ten
onder te gaan aan vervuiling Het
tennistoernooi op Flushing Mea
dow is vooral een gigantisch com
mercieel circus. Het Nederlandse
turnwalhalla Papendal opent de
poorten voor Zeeuiose turners en
turnsters. Denksport en puzzels.
Pagina 27, 29, 31, 33.
HILVERSUM (GPD/UPI/AFP) - Het
PvdA-Kamerlid Stoffelen vindt dat
Nederland moet streven naar Europe
se wetgeving die een einde maakt aan
de export van chemicaliën die in
Zuid-Amerika worden gebruikt bij de
produktie van cocaine. Justitie en
Buitenlandse Zaken heeft hij gisteren
schriftelijk gevraagd te onderzoeken
wat er waar is van de Colombiaanse
beschuldiging dat Nederland een be
langrijke leverancier is van zulke
chemicaliën.
Die export wordt overigens erkend
door producerenten als Shell en HCI,
UTRECHT (ANP) - De bonden in de
bejaardenzorg AbvaKabo en CFO
hebben de werkgevers ultimata ge
steld om met een beter bod voor de
nieuwe cao te komen. Het ultimatum
van de AbvaKabo loopt maandag af
en dat van de CFO donderdag.
Komt de Vereniging van Nederlandse
Bejaardenoorden (VNB) niet met een
beter bod, dan zullen de bonden hun
leden oproepen tot acties als zondags
diensten, werkonderbrekingen en sta
kingen van ondersteunende diensten.
De werkgevers beraden zich nog op
een gewijzigd bod, aldus het hoofd sec
tie sociale zaken van de VNB, G. Werd-
müller von Elgg.
maar de bedrijven zeggen erbij mach
teloos te staan tegen het illegale ge
bruik ervan door criminele organisa
Het bestaan van een aanvoerlijn van Kinderen
chemicaliën vanuit Nederland, maar
ook vanuit Westduitsland en de Ver
enigde Staten, werd gisteravond uit
gesproken door het hoofd van de Co
lombiaanse politie in een Brandpun
treportage. De chemische stoffen wor
den per schip aangevoerd en langs
sluipwegen naar de cocainelaborato-
ria vervoerd.
Advertentie
VANAVOND LIVE MUZIEK
Kaasboerweg, Biggekerke
Geopend van 21.00-04.00 uur
GRATIS TOEGANG
In de drugsoorlog in Colombia tussen
de cocalnebaronnen en de regering
zijn nu ook scholieren doelwit van
dreigementen geworden. Het Colom
biaanse leger maakte vrijdag bekend
dat op de scholen in de hoofdstad Bo
gota anonieme telefoontjes binnenko
men met het bericht dat kinderen ge
kidnapt of vermoord zullen worden.
Intussen gaan de bomaanslagen in
verscheidene steden door. Donderdag
werden een bedrijf, een restaurant en
een politiebureau getroffen, waarbij
enkele lichtgewonden vielen. Volgens
opiniepeilingen in Colombiaanse
kranten steunt bijna tweederde van de
Colombiaanse bevolking de uitleve
ring van drugshandelaren aan de Ver
enigde Staten. De meesten zijn even
wel tegen de komst van buitenlandse
troepen.
ijpfgdlf
Janmaats terugkeer in de
Tweede Kamer stelt Ne
derlands 149 andere parle
mentariërs voor de vraag
hoe om te gaan met deze ex
treem rechtse Centrumdemocraat en
zijn verwerpelijk gedachtengoed. De
Kamer heeft al enige ervaring als het
erom gaat Janmaat in 's lands verga
derzaal kort te houden en zijn van
vreemdelingenhaat doortrokken uit
latingen te millimeteren. In 1982
maakte de toenmalige Centrumpartij
met dezelfde Janmaat haar entree in
het parlement. Veel heeft hij in die eer
ste zittingsperiode niet klaar ge
maakt. Hij had het drukker met heibel
in eigen kring, werd uiteindelijk die
partij uitgegooid, maar bleef aan als
onafhankelijk kamerlid. De Tweede
Kamer als geheel - en vooral de kamer
voorzitter - heeft Janmaat, de verper
soonlijking van vijandige gevoelens
tegenover buitenlanders, genegeerd,
neergezet in een klein hoekje en zo in
ieder geval bereikt dat zijn invloed op
de parlementaire gang van zaken niet
ver kwam. Toch is daarmee slechts
sprake van een beperkte muilkorf van
de fascistisch gerichte propaganda,
waarmee Janmaat het publiek be
werkt. Het kamerlidmaatschap geeft
hem bepaalde rechten en mogelijkhe
den om in te spelen op rassenhaat
(zendtijd op radio en televisie, finan
ciële ruimte) en dat werkt hoe dan ook
buiten het Kamergebouw aan een bre
dere verspreiding mee.
Overigens is Janmaats verovering
van één zetel bij de stembus van
deze week geen reden voor paniek. In
landen om ons heen hebben zich afge
lopen jaar in dit opzicht bedenkelijker
ontwikkelingen voltrokken. In Frank
rijk scoorde de extreem rechtse volks
menner Jean Marie le Pen vorig jaar
bij de presidentsverkiezingen maar
even veertien procent van de stem
men. Een opmars die later via een an
der kiesstelsel beduidend werd terug
gebracht, maar niettemin een veront
rustend signaal. Le Pens afgezant in
het Europees Parlement heeft juist de
ze week ontslag genomen vanwege
grove anti-semitische uitlatingen in
een Parijs' maandblad over een andere
Europarlementariër, oud-minister Si-
mone Veil. In de Duitse Bondsrepu
bliek hebben de Republikaner van
oud-SS'er Franz Schönhuber bij de
Eurostembus van juni opmerkelijke
resultaten geboekt nadat ze de kiezers
hadden opgejut met de oproep dat het
land behoefte heeft aan 'een democra
tisch gelouterd patriottisme' en meer
van dat fraais. En in Noorwegen is het
nog gekker: in opiniepeilingen voor de
stembus, komende maandag, heeft de
enkele jaren terug nog minuscule ra
cistisch getinte Voortgangspartij zich
omhoog gewerkt tot de tweede partij
van het land. Dat zijn trendbreuken
om van te schrikken. Janmaat, die
zich met dit alles nauw verwant voelt,
is in vergelijking met deze ontwikke
lingen bij onze buurlanden politiek ge
zien niet meer dan een brallende muis.
Toch is de nieuwe kamerzetel voor
Janmaat niet iets om luchthartig
over te doen. Het Anti Diskriminatie
Overleg (ADO) - een breed samenge
steld verband van organisaties, dat
steeds tegen dit soort tendenzen waar
schuwt - heeft de juiste toon gevonden
om te reageren. Het heeft een verkla
ring uitgegeven, waarin het vaststelt
de verkiezing van Janmaat in de Ka
mer te betreuren. „Want", voegt het
ADO eraan toe, „deze partij blijkt in
staat zich door misleidende informa
tie, vermeende waarheden en racisti
sche beweringen in het hart van de de
mocratie te werken". En binnenkort
geeft dit ADO een boekje uit met gege
vens van al die landelijke, regionale en
plaatselijke organisaties in Nederland
die zich met de bestrijding van racis
me en discriminatie bezig houden. Een
nieuw kabinet zal zich daarom snel
moeten buigen over de vraag hoe
slagvaardig het beleid moet zijn om de
voedingsbodem van Janmaats onte
vreden kiezers in de oude stadswijken
(want daar komt vooral de aanhang
vandaan) te bereiken. Nu nog is Jan
maat in zijn eentje. Maar niemand kan
garanderen dat dit zo blijft. Het gif dat
hij verspreidt in de samenleving,
werkt sluipend.
vdM.
(Advertentie)
MODE VOOR MANNEN
korte kerkstraat 9 - goes
EPERNAY RTR- Wie van champagne houdt kan zijn ijs-
emmer vast klaar zetten. De champagne van dit jaar wordt
extra speciaal, zo heeft de organisatie van Franse cham
pagneproducenten vrijdag in een verklaring laten weten.
„Nog maar zelden in de geschiedenis hebben de wijnstok
ken er aan de vooravond van de oogst zo goed uitgezien",
aldus de verklaring. „De kwaliteit van de champagnedruif
is uitzonderlijk"Gunstige omstandigheden - de droge zo
mer is geenszins nadelig geweest - leveren een combinatie
van een hoog suikergehalte en een uitgewogen zuurgraad
op, zo zeggen de producenten.
De oogst van de druiven in de Champagne ten oosten van
Parijs zal ongeveer 205 miljoen liter opleveren. De organi
satie van producenten heeft ook al laten weten dat de
champagne dit jaar duurder zal zijn dan die van vorig
jaar.
