Milieuprijs
voor Hercules
valt slecht
Boezems Hommage
in Zeeuws Museum
Sanitaire voorzieningen
jachthavens zijn slecht
Belgen vaak betrokken
bij voorrangs-botsingen
Oorlogsinvalide stuurt onderscheiding terug
Verbod ULV's Brouwershaven
twee maanden opgeschort
13
Bouwkosten van
Zeelandbrug in
'91 afgeschreven
Inbreker betrapt
ZEELAND KOMT ER GOED AF
Zeeland
ZWARE VOET' IN Z-VLAANDEREN
Weg Piraat
NA VERLOREN STRIJD OM PENSIOEN
ZATERDAG 26 AUGUSTUS 1989
WATERSCHAP BUJET WEG
MIDDELBURG - Het waterschap Walcheren boycot de uitrei
king van een milieuprijs aan de Middelburgse vestiging van
het chemieconcern Hercules. Volgens dijkgraaf mr J. A. Lants-
heer verdient de fabriek zo'n prijs niet, wegens de trage sane
ring van de watervervuiling. Het is één van de slechtste klan
ten van het waterschap.
Onvoldoende
Varkentje
boï.khanwa
al uw schooi
en studie
boeken
levertijd:
enkele dagen.
zeeland
Pas als Hercules zijn zaakjes voor el
kaar heeft, is er reden om eens over een
waardering na te denken, vindt de
dijkgraaf. Zover is het nog lang niet.
„Men pleegt nu onderzoek waaruit
maatregelen kunnen, voortvloeien. Ze
zijn wel op de goede weg, maar je bent
geen prijs waard, alleen omdat je zulke
mooie plannen hebt," aldus mr Lants-
heer.
Het gaat om een interne milieuprijs,
ingesteld door de Amerikaanse moe
dermaatschappij Hercules Incorpora
ted. De 'Grand Award' is aan de Mid
delburgse fabriek toegekend voor uit
voering van het milieuprogramma 'We
Care', daarbij ook rekening houdend
met de activiteiten ter bescherming
van het milieu, die in de toekomst nog
worden uitgevoerd. De president van
Hercules Incorporated, F. L. Buckner,
zal de prijs 7 september uitreiken, tij
dens een feestelijke bijeenkomst in de
burgerzaal van het stadhuis Middel
burg. Burgemeester mr C. G. J. Rutten
en commissaris van de koningin dr C.
Boertien behoren tot de invité's.
Ondanks reeds lang bestaande sane
ringsplannen voldoet Hercules niet
aan de uit het oogpunt van waterkwa
liteit te stellen eisen, stelt dijkgraaf
Lantsheer. „Het lijkt ons niet juist
door onze aanwezigheid bij een inter
ne prijsuitreiking te suggereren dat
wij zulk een prijs verdiend achten."
De fabriek loost vooral chemische
stoffen, waaronder PAK's, oplosmid
delen en geur- en smaakstoffen. Vroe
ger rechtstreeks in de Westerschelde,
sinds enige tijd op de persleiding en
zuiveringsinstallatie van het water
schap. Mr Lantsheer geeft aan dat de
stoffen in de zuivering bij Ritthem
niet in hun totaliteit worden afgebro
ken. Bovendien verstoren ze de wer
king van cle installatie. „Er zijn tech
nische oplossingen en saneringsme
thoden voorhanden, maar op dat stuk
van zaken is Hercules nog niet zo ver
gevorderd, meldt de dijkgraaf.
Het dagelijks bestuur van het water
schap heeft burgemeester Rutten en
commissaris Boertien op de hoogte ge
steld van het afwijzen van de uitnodi
ging. Een provinciaal woordvoerder
laat weten dat de brief van het water-
Wat kan er omgaan in het ge
moed van een jong varken?
Welke drijfveren heeft zo'n ro
ze, gekrulstaart beest, wan
neer in zijn kleine oogjes, bo
ven zijn stopcontactneus, plots
het beeld van Biervliet wordt
opgevangen, wanneer dat
beest daar in de aanhangwa
gen van zijn baas langs rijdt?
Zo'n varken rijdt langs Zaam-
slag, langs Hoek en de Braak
man en over het Kanaal van
Gent naar Terneuzen. En toch,
bij Biervliet, alléén bij Bier
vliet, wordt het hem teveel. Het
varkentje - eigenlijk nog maar
een big - maakt de sprong van
zijn leven en staat daarna
nieuwsgierig om zich heen te
kijken op de rijksweg nummer
61. Terwijl de baas niets ver
moedend doorrijdt.
In zijn pas verworven vrijheid
haalt het varkentje eens diep
adem, kijkt eens rond, ziet
daar een benzinestation en
stapt er parmantig op af, zich
welbewust van de belangrijke
wending in zijn levensloop. Hij
wandelt de 'shop' binnen, vindt
achter de koelkast een warm
plekje en legt daar zijn kop te
rusten. Hij knort nog vaag iets
en snurkt daarna een gat in de
dag.
Het personeel van de benzine
pomp zag het gisteren gebeu
ren, maar had niet de tegen
woordigheid van geest de
vreemde snurker naar zijn be
weegredenen te vragen.
Of op zijn minst te vragen of de
gast wellicht behoefte had aan
een kussen.
Het dier is inmiddels teurg bij
zijn rechtmatige eigenaar.
Want na een uurtje verbazing -
het halve dorp kwam even kij
ken - werd de politie gebeld.
En die waste dat varkentje wel
even.
schap nader wordt onderzocht. De
commissaris beraadt zich nog over het
al dan niet aanvaarden van de uitnodi
ging. De kabinetschef van mr Rutten
vertelt dat de burgemeester van plan
is de prijsuitreiking bij te wonen. Hij
voegt er wel aan toe dat er op het laat
ste moment nog verandering in dat
voornemen kan komen.
In een reactie stelt Hercules dat de
prijs is toegekend vanwege uitgevoer
de verbeteringen en zeker niet aan
geeft dat alle problemen al zijn opge
lost. De fabriek beklemtoont dat zeker
de afgelopen twee jaar veel activitei
ten zijn uitgevoerd om de waterkwali
teit te verbeteren. Daarvoor werd 1,5
miljoen gulden op tafel gelegd. In sep
tember begint een studie om de nog
aanwezige verontreinigingen terug te
dringen tot aanvaardbare waarden.
Welke waarden acceptabel zijn staat
ter discussie. Hercules overlegt daar
over met het waterschap. Wettelijke
normen voor de geloosde stoffen ont
breken. In elk geval moeten uiterlijk
najaar 1990 nadere maatregelen geno
men zijn.
Plantmanager J. L. M. Bogers is ver
rast over de opstelling van het water
schap. Hij vindt dat, gelet op de afspra
ken over verdere zuivering, het water
schap aanvaarding van de uitnodiging
alsnog in overweging moet nemen.
MIDDELBURG - De bouwkosten van
de in 1965 geopende Zeelandbrug zijn
begin 1991 afgeschreven. Maar dat be
tekent niet dat vanaf dat moment de
provinciale brug tolvrij zal zijn. De
NV Provinciale Zeeuwse Brug Maat
schappij (PZBM) moet van het dage
lijks provinciebestuur een renteloos
voorschot van 16,5 miljoen gulden te
rugbetalen. Dat geld is indertijd gege
ven, omdat het verkeersaanbod voor
de brug - en daarmee ook de tolgelden
- achter bleef bij de prognoses.
Gedeputeerde staten willen géén
voorstel tot kwijtschelding van het
voorschot doen. Het bedrag kan op
zijn vroegst in 1999 zijn terugbetaald.
De PZBM kan voor 1990 niet meer re
kenen op een provinciale bijdrage in
de exploitatie van de brug. Wel zal de
provincie 1,7 miljoen gulden reserve
ren voor het onderhoudsfonds Zee
landbrug. Voor 1990 verwacht de
PZBM een bedrag van ruim 5,7 miljoen
gulden aan tolgeld. Voor onderhoud is
een bedrag van ruim 3,2 miljoen gul
den nodig. Het grootste deel daarvan,
1,75 miljoen gulden, is nodig voor het
beschermen van het beton. Dat moet
van een beschermlaag worden voor
zien. Er is daarvoor een meerjarenpro
gramma opgesteld.
Eén en ander blijkt uit de begroting
voor 1990 van de NV PZBM. De staten
commissie waterstaat en verkeer be
spreekt de financiële stukken van de
brugmaatschappij in een vergadering
maandag 4 september, aanvang 13.30
uur. De bijeenkomst wordt gehouden
in de provinciale griffie te Middelburg.
GOES - Een bewoner van de Ruyter-
laan in Goes kon donderdagnacht niet
verhinderen dat een inbreker er met
550 gulden vandoor ging. De 71-jarige
man hoorde beneden lawaai. Hij be
sloot poolshoogte te nemen. Toen hij
de lichtbundel van een zaklamp waar
nam en iemand zag lopen, riep hij
maar eens. De inbreker schrok en
maakte zich hals over kop via een
openstaand raam uit de voeten. Mét
medeneming van 550 gulden in con
tanten.
Advertentie
Commissaris der Koningin dr. C. Boertien (l) en Marinus Boezem bekij
ken in de nieuwe ruimten van het Zeeuws Museum Boezems 'Hommage
aanJ.B.'.
MIDDELBURG - Met de opening van de (voormalige) koninklijke slaap
vertrekken in zijn vroegere ambtswoning als onderdeel van het Zeeuws
Museum, sloot commissaris van de koningin dr C. Boertien 'een tijd
perk af, zoals hij vrijdagmorgen zelf zei. De slaapruimten werden niet
meer gebruikt door het koninklijk huis, omdat de leden daarvan na een
bezoek aan Zeeland altijd weer huiswaarts keerden. „Daardoor hebben
we vanaf vandaag ook ruimte voor hedendaagse kunst", zei museumdi
recteur Ineke Spaander gisteren. En daarmee werd meteen de relatie
gelegd naar de tentoonstelling 'Hommage aan J. B.' van de Middelburg
se kunstenaar Marinus Boezem in dit nieuwe stuk Zeeuws Museum.
Boertiens openingshandeling be
stond uit het ontkurken van een
fles champagne en het vullen van
enkele glazen. Hij deed dat op een
van de kunstwerken van Boezem,
'Delia Sculptura', een hoekige tafel
beschilderd met een houtstruc
tuur. Dat was natuurlijk niet de be
doeling, maar er was niets anders
voor handen om fles en glazen op te
zetten. „Wel multifunctioneel", zei
een van de aanwezigen. De com
missaris houdt nog één zaal over in
de voormalige ambtswoning. Die is
op de begane grond en zal worden
gebruikt als representatieruimte.
Vrijdagmiddag werd de expositie
van Boezem officieel geopend door
mevrouw Spaander. Zij ging in op
het werk van J. B. (Joseph Beuys),
de in 1986 overleden Duitse kunste
naar. Op initiatief van de vroegere
museumdirecteur, Piet van Daal-
en, werden in het verleden enkele
malen tentoonstellingen met werk
van Beuys in Middelburg gehou
den. Boezem kreeg steeds meer be
wondering en affectie voor Beuys
en één van zijn nu geëxposeerde
kunstwerken is dan ook 'een hom
mage aan J.B.'. Boezem: „Een van
de weinig wapenfeiten waarop dit
museum kan bouwen zijn de con
tacten geweest tussen Van Daalen
en Beuys". De hommage bestaat
uit een koperen zuil met accuka
bels („Beuys werkte veel met ener
gie"), eronder liggen drie sponzen,
bovenop ligt een gleufhoed („Zo'n
hoed had Beuys altijd op, het werd
een onderdeel van zijn oevre") en in
de gleuf van de hoed liggen drie
(hardgekookte) eieren. Boezem:
„Die eieren betekenen vruchtbaar
heid en ze symboliseren het voort
leven van Beuys".
De tentoonstelling van Boezem is
tot en met 24 september te zien. De
openingstijden zijn: zaterdag tot
en met maandag: 13.30 tot 17 urn
en dinsdag tot en met vrijdag: 10
tot 17 uur.
DEN HAAG (ANP) - In passanten
jachthavens zijn onvoldoende sani
taire voorzieningen en als ze er zijn,
zijn ze niet schoon. In 60 procent van
de gevallen is het riskant om gebruik
te maken van de toiletten en douches
met het oog op infecties door bacte
riologische vervuiling. Sommige zijn
zo vuil dat ze een gevaar vormen voor
de gezondheid. Dit concludeert de
ANWB na een steekproef in 15 jacht
havens verspreid over het land, waar
onder die in Zierikzee en Brouwers
haven. Deze twee Zeeuwse havens ko
men er in het onderzoek redelijk tot
goed af. De overige onderzochte ha
vens liggen buiten Zeeland.
De ANWB liet het bacteriologisch on
derzoek verrichten door het Bacterio
logisch Controle Station in Katwijk.
Men keek daarnaast naar faciliteiten
als vuilcontainers en loosvoorzienin
gen voor chemische toiletten en afval
water. De resultaten van het onder
zoek staan in de Waterkampioen van
vrijdag.
Er zijn geen wettelijke regels voor sani
taire voorzieningen in jachthavens.
Wel heeft de ANWB minimale normen
DEN HAAG - Vanaf 1 december mag het terrein aan de Zuidernieuwlandweg
in Brouwershaven niet meer worden gebruikt als vliegterrein voor ultra-lich
te vliegtuigen (ULV's). Met deze uitspraak komt de waarnemend voorzitter
van de rechtspraakafdeling van de Raad van State mr J. van der Does in gerin
ge mate tegemoet aan de wens van de exploitant van het terrein J. Gast.
De exploitant kaartte donderdag bij de Raad van State het besluit van het
ministerie van Verkeer en Waterstaat aan waarin is bepaald dat het vliegen met
ULV's met ingang van 1 september afgelopen moet zijn. Het vliegverbod werd
door het ministerie ingesteld omdat het Grevelingengebied binnenkort tot stil-
tegebied wordt verheven.
Mr Van der Does wilde niet verder gaan dan Gast twee maanden uitstel van het
vliegverbod te geven. De weigering van het ministerie het terrein nog langer
aan te wijzen als vliegterrein is terecht, aldus Van der Does. Zo'n aanwijzing
gaat altijd vooraf aan het verlenen van ontheffing.
Over enkele maanden wordt deze kwestie nog eens behandeld door de recht
spraakafdeling. De afdeling zal dan een definitief oordeel vellen.
opgesteld, die lager liggen dan de eisen
die de Kampeerwet stelt aan kampeer
terreinen. Ruim 75 procent van de
jachthavens bleek niet te voldoen aan
de ANWB-normen, zowel wat de hoe
veelheid als de kwaliteit betreft.
De loosvoorzieningen voor chemische
toiletten en afvalwater zijn niet opti
maal. In de meeste havens kun je de
inhoud wel op speciale stortplaatsen
kwijt, maar is er geen voorziening om
ze om te spoelen. Huishoudelijk afval
en olie kan in de meeste havens wor
den weggegooid in daarvoor bestemde
containers, maar voor chemisch afval
(oude oliefilters, verfblikken en lege
batterijen en accu's) zijn die er nauwe
lijks.
De ANWB constateert dat er geen ver
band bestaat tussen de gevraagde lig
gelden en de geboden faciliteiten in de
onderzochte havens.
De toiletten en douche- en wasruim
ten in de gemeentehavens van Brou
wershaven kregen van de onderzoe
kers het predikaat 'goed en schoon'.
Daarmee bleken deze havens er beter
af te komen dan de meeste andere on
derzochte passantenhavens. Alleen
Stavoren en Willemstad kregen de
zelfde beoordeling als Brouwersha
ven. De enige smet op het blazoen van
deze Schouwse gemeente vormen de
kranen. De waterkranen in het heren
toilet werden omschreven als 'erg
vies', die in het damestoilet als 'matig
tot redelijk schoon'.
De eindconclusie voor de gemeenteha
ven van Zierikzee was: matig tot rede
lijk schoon. 'Visueel' kon het herentoi
let de toets der kritiek niet doorstaan
('erg vies'), maar toch bleken brillen,
trekkers, deuren en kranen geen bac
teriologische vervuiling te vertonen
('goed/schoon'). In het damestoilet ble
ken alleen de kranen erg vies te zijn.
Voor het overige waren deze toiletten
schoon. Het aangezicht van de da-
mes-wc's kreeg de omschrijving matig
tot redelijk schoon. De douche- en
wasruimten waren eveneens matig tot
redelijk schoon, aldus het onderzoek.
TERNEUZEN - Belgische automobi
listen veroorzaken meer dan gemid
deld ongelukken in Midden-
Zeeuwsch-Vlaanderen. Dit bleek vrij
dag tijdens de onthulling van de Zwa-
re-voetborden in Zeeuwsch-Vlaande-
ren. Wethouder W.A. Gosselaar van
Terneuzen zei bij deze gelegenheid
dat in dertig procent van de ongeval
len in de gemeenten Axel en Sas van
Gent Belgische verkeersgebruikers
betrokken zijn. De Belgen zijn zelfs in
60 tot 70 procent van de voorrangson
gevallen waarin zij betrokken zijn
ook de veroorzakers, terwijl zij statis
tisch niet meer dan vijftig procent
mogen zijn.
Deze grensoverschrijdende brokken-
makerij geeft alle aanleiding, zo zei
Gosselaar, voor grensoverschrijdende
actie voor een veiliger verkeer. De eer
ste daarvan is de 'Zware Voet', die nu
eindelijk in Zeeuwsch-Vlaanderen is.
De Belgische actie om hardrijders tot
betere gedachten te dwingen is vanaf
gisteren (vrijdag) tot Zeeuwsch-Vlaan
deren uitgebreid. Weliswaar zijn de
borden langs de Zeeuws-Vlaamse
doorgaande wegen de helft kleiner dan
hun Belgische voorbeelden maar dat
komt omdat het provinciebestuur in
Zeeland grote borden langs de weg
verbiedt.
Vrijdag was het zover dat wethouder
A. de Feijter van Oostburg het eerste
Zeeuws-Vlaamse bord (nabij Schoon-
dijke) onthulde, in aanwezigheid van
een groot aantal gemeentelijke (geen
provinciale) en politionele vertegen
woordigers, alsmede de Hoekenaar J.
Wolfert. Wolfert was degene die de ex
tra slogan onder de kop 'Zware Voet'
heeft bedacht, namelijk de opmer
king 'Weg Piraat', die aan alle
Zeeuws-Vlaamse posters is toege
voegd. Van de afdeling verzekeringen
van de ZLM kreeg Wolfert hiervoor
een prijs.
De actie 'Zware Voet' loopt nög enkele
maanden. Daarna komen de Belgen
met een nieuwe actie en vermoedelijk
zal ook die door Zeeuws-Vlaanderen
worden gevolgd, zij het dan dat er ook
hiervoor een extra slogan aan toe
wordt gevoegd, waarvoor alle
Zeeuws-Vlamingen een suggestie mo
gen doen.
De zeven bermborden, die uit de bud
getten voor de -25 procent-actie zijn
betaald en die langs de doorgaande
wegen in Zeeuwsch-Vlaanderen staan,
worden voortaan regelmatig van een
nieuwe tekst voorzien.
„Dit is uniek voor Nederland", aldus
Gosselaar, „en aan de andere kant is
het gewoon verstandig om zoveel mo
gelijk het voorbeeld van de Belgen te
volgen, want zij hebben hun acties zeer
goed overwogen. Wij hoeven niet te
proberen het wiel opnieuw uit te vin
den."
Volgens adjudant F.A. Rijnberg van
de Temeuzense gemeentepolitie, een
van de initiatiefnemers, zijn deze
bermborden een bewijs van de goede
samenwerking tussen de Zeeuws-
Vlaamse politiekorpsen. Die is trou
wens vorig jaar al begonnen met een
gezamenlijke surveillances en snel
heidscontroles.
Wethouder A. de Feijter uit Oostburg onthulde het eerste Zeeuwsvlaamse Zware Voet-bord voor een veiliger verkeer.
Oud-strijder G. van Wanrooy:
meer verwerken."
,Ik kon het niet
AXEL - Oud-strijder G. van Wanrooy in Axel
heeft zijn onderscheiding, die hij kreeg voor
zijn verdiensten in de Tweede Wereldoorlog, te
ruggestuurd naar het ministerie van defensie.
Hij kwam tot deze stap omdat hem naar zijn
zeggen jarenlang een militair invaliditeitspen
sioen in ontzegd, waarmee een bedrag van
108.000 gulden is gemoeid.
„Ik kon het niet meer verwerken. Ik voel me zo in
mijn waarde aangetast, dat ik de onderscheiding
aangetekend naar het ministerie heb gestuurd.
Hoe meer ik naar die onderscheiding keek, die
onder het portret van de koningin hing, hoe meer
tranen ik in mijn ogen kreeg. Blijkbaar waarde
ren ze mijn inzet voor de bevrijding niet. Ik kon
er niet meer tegen," aldus een geëmotioneerde
Van Wanrooy.
Het gaat om de onderscheiding 'Orde en Vrede
met de gespen', die Van Wanrooy in 1950 door de
toenmalige minister van Oorlog op de borst
kreeg gespeld. Hij kreeg de versierselen, omdat
hij als soldaat van het zogenaamde Parijs-batal
jon onder meer meestreed voor de bevrijding van
Zeeland. Zo trok hij als jongen van zestien jaar
samen met zijn strijdmakkers vanuit België
naar Walcheren. De bevrijdingstocht voerde tot
in Duitsland. Na de capitulatie ging hij met het
Britse regiment naar Brits-Indië. Op 7 juni 1948
zwaaide hij af.
„Ik werd toen getroffen door een een oorlogssyn
droom en -claustrofobie," aldus de oud-strijder.
Hij genoot daarna een uitkering op grond van
arbeidsongeschiktheid. In 1984 kreeg hij van de
staatssecretaris van defensie een brief, waarin
hem met terugwerkende kracht tot 1979 een in
validiteitspensioen, gebaseerd op de Pensioen
wet voor de Landmacht 1922, voor het leven
werd toegezegd. „Daar is defensie op een vreem
de manier mee aan de haal gegaan," vertelt mr J.
Wouters, de advocaat van Van Wanrooy. „Defen
sie stelt dat zij een machtiging van Van Wanrooy
heeft gehad, waarin staat dat ze zijn geld in het
bedrijfsfonds van het GAK mogen storten." Zijn
toegezegde pensioengeld wordt nu gekort op zijn
WAO-uitkering.
Volgens Wouters heeft de oud-strijder die toe
stemming echter nooit gegeven. „Voor mij is dit
onbegrijpelijk." In alle gevallen heeft defensie
het volgens hem bij het verkeerde eind. Een be
drijfsvereniging mag een WAO-uitkering wel
korten met een algemeen militair pensioen,
maar nimmer met een militair invaliditeits
pensioen. „Ik heb de indruk dat zoiets bij meer
oud-militairen is gebeurd."
Sinds 1979 heeft Van Wanrooy gevochten voor
zijn pensioen. Zo stuurde hij ettelijke brieven
naar het ministerie. Ook voerde hij voor de Raad
van Beroep twee processen. Die waren echter ge
richt tegen de bedrijfsvereniging die zijn uitke
ring kort. Dat leidde volgens advocaat Wouters
ertoe dat hij in het ongelijk werd gesteld. „Het
was tegen de verkeerde instantie. Nu loopt er een
proces tegen het ministerie van defensie, tegen
de Staat dus. Voorlopig voor het ambtenarenge
recht in Den Haag, maar als mijn cliënt in het
ongelijk wordt gesteld, dan starten we een civie
le procedure voor de rechtbank."
