PZC opinie en achtergrond
Werkgevers: minder details in regeerakkoord
Regering Mozambique wil
vrede sluiten, maar met wie?
Weinig bekend over
gif in moedermelk
DONDERDAG 10 AUGUSTUS 1989
Indische-
Banktegoeden
Politieke prijs
Tijd winnen
Zuur
Hongersnood
Te strak
Koppeling
Centraal akkoord?
Oorlogsmoe
Slechte ruil
Spoorweg
TANZANIA
Stuwdam
ZAMBIA VV,
lf| Mogambiqui
iQuelimane'
'Chimoi'ó
ZIMBABWE]
■Vilanculos'
Inhambane
AFRIKA
ZUID 1
AFRIKA
MOZAMBIQUE
Amerika en Iran
tasten elkaar af
(Van onze correspondent in
Washington, Charles Groenhuijsen)
Kan er ooit nog iets moois groeien
tussen Washington en Teheran?
Is het denkbaar dat politieke leiders
uit de Verenigde Staten en Iran aan
tafel zitten om wederzijdse menings
verschillen bij te leggen?
Vorige week was er ineens hoop. De
kersverse en als gematigd bekend
staande Iraanse president Rafsjansja-
ni bood president Bush zijn hulp aan
om te proberen de Amerikaanse gijze
laars in Libanon vrij te krijgen.
Maar gedurende het weekeinde werd
het politieke optimisme al weer voor
een deel de bodem ingeslagen. De re
gering van Iran weigerde botweg een
boodschap van president Bush over de
gijzelingszaak in ontvangst te nemen.
Dat gebaar leek in strijd met de eerde
re verzoenende taal.
Een politieke wapenstilstand tussen
Iran en Amerika zou niets minder dan
een wondertje zijn. Sinds sjah Reza
Pahlavi in 1979 werd verdreven door
ayatollah Khomeiny is er immers
slechts ruzie geweest tussen beide lan
den.
Een reeks van bloedige incidenten en
giftige scheldpartijen lijkt geen
vruchtbare voedingsbodem voor
vreedzame toenadering. Amerikanen
worden nog boos als ze terugdenken
aan de schaamte en schande van de
gijzeling van het Amerikaanse ambas
sade personeel van eind 1979 tot begin
1981.
Het bleek slechts het eerste van een
groot aantal openlijke conflicten:
- de betrokkenheid van Iran bij de ge
vangenneming van Amerikanen,
- de ruzie tussen Washington en Tehe
ran over in Amerika geblokkeerde
banktegoeden,
- aanvallen van Iran in de Perzische
golf op olietankers;
- militaire acties (bij wijze van 'straf)
van de Amerikanen tegen Iraanse olie
platforms,
- het 'per ongeluk' neerschieten van
een Iraans verkeersvliegtuig door een
Amerikaans marineschip.
de gematigde nieuwe Iraans presi
dent. Hoe groot is de kans dat dit lukt?
Rafsansjani zal nog duidelijk moeten
maken wat voor beleid hij nu eigenlijk
voorstaat. Luisteren we naar de 'echte'
Rafsansjani als hij Amerika hulp aan
biedt bij de oplossing van het gijze
laarsdrama? Of moeten we vooral
waarde hechten aan zijn weigering om
de boodschap van George Bush in ont
vangst?
Misschien zijn beide geluiden uit Te
heran ook wel waar en is de tegenstrij
digheid te verklaren uit een nog niet
uitgevochten machtsstrijd binnen de
Iraanse regering.
Ook president Bush heeft natuurlijk
niet al zijn kaarten op tafel gelegd.
Hoe hard was en is zijn dreiging aan
het adres van Iran om militaire acties
uit te voeren bijvoorbeeld tegen
Iraanse olievelden? Is Bush bereid
concessies te doen aan Iran en wil hij
bijvoorbeeld de geblokkeerde Iraan
se banktegoeden vrijgeven?
Tegenover de weinig hoopgevende po
litieke erfenis van de afgelopen tien
jaar staat het feit dat beide landen alle
belang hebben bij verbeterde verhou
dingen. De politieke leiders moeten
uitmaken of de ruzies uit het verleden
of het politieke en economische eigen
belang in de toekomst doorslaggevend
zijn.
De regering van Iran zit met de proble
men van een door de oorlog met Iraq
verwoest land. Teheran vecht tegelijk
tegen politiek isolement. Herstel van
de oorlogsschade wordt eenvoudiger
wanneer Iran de verhoudingen bij
voorbeeld met het westen kan norma
liseren. Dat biedt perspectief voor eco
nomische hulp en leningen.
De Amerikaanse regering bepaalt (on
der meer door invloed binnen het In
ternationale Monetaire Fonds en de
Wereldbank) mede het succes van de
ze toenaderingspogingen. En Was
hington heeft ook veel belang bij poli
tieke vrede met Teheran. De kans
wordt dan immers groter dat het gijze
laarsdrama tot een goed einde komt.
En het zou definitief de rust terug kun
nen brengen in de voor olieaanvoer zo
belangrijke Perzische golf.
En dit lijstje is bij lange na niet volle
dig.
President Bush staat nu voor de lasti
ge taak deze sfeer van wantrouwen en
wederzijdse verdachtmakingen om te
buigen. Hij hoopt op toenadering met
De politieke prijs voor een misluk
king is voor zowel George Bush als
Rafsansjani hoog. En voor beiden
geldt dat ze op korte termijn ook maar
beperkt invloed hebben op het con
flict dat nu alle aandacht opeist: het
gijzelaarsdrama in Libanon.
Amerika is mede afhankelijk van de
rol van Israël, die immers beslist over
het lot van de door de Israëli's ont
voerde Hezbollah-leider sheik Obeid.
En de Amerikanen hebben zo weinig
greep op de gebeurtenissen in Liba
non, dat ze zelfs achteraf niet precies
weten waar ze toegeeflijkheid eind
vorige week van de ontvoerders van
gijzelaar Joseph Cicippio aan te dan
ken hadden.
Iran op zijn beurt heeft geen recht
streekse controle over de verschillen
de groepen die in Libanon de gijze
laars gevangen houden.
En alsof de zaak zo al niet ingewik
keld genoeg is: er zijn natuurlijk be
langen in het spel die de Amerikaans-
Iraanse verhouding ver te boven
gaan. Nog maar heel kort geleden im
mers ging Rafsansjani op bezoek in
Moskou en afgelopen week nog kwam
Sovjet-minister Shevardnadze naar
Teheran voor overleg.
Inmiddels is bekend dat ook Sovjet
diplomaten betrokken zijn bij de on
derhandelingen over vrijlating van
de gijzelaars. Stel dat de Sovjets - na
Amerika - ook hun invloed gaan aan
wenden om Iran tot een gematigder
beleid te bewegen. Dan wordt de prijs
voor Rafsanjani nog hoger in het ge
val hij vasthoudt aan de radicale poli
tiek van zijn overleden voorganger
Khomeiny.
Het is niet waarschijnlijk dat de
hoofdrolspelers in dit wereldwijde
stratego-spel op korte termijn met op
lossingen kunnen komen. Al was het
maar omdat het onoplosbare Mid-
den-Oosten-conflict nog altijd ten
grondslag ligt aan alle problemen.
Wanneer dramatische gebeurtenissen
rond de gijzelaars niet weer (zoals afge
lopen week) voor een stroomversnel
ling zorgen zal president Bush vanuit
Washington in elk geval proberen tijd
te winnen. Haast is gevaarlijk en niet
in overeenstemming met de stijl van
politiek bedrijven Zoals Bush die voor
staat.
Misschien stuurt Bush aan op topover-
leg hierover met de Sovjetunie. Bin
nenkort is er een ontmoeting in de Ver
enigde Staten tussen de ministers van
Buitenlandse Zaken van beide landen.
Ze praten dan naar verwachting over
een spoedige Bush-Gorbatsjov top. Na
de gebeurtenissen van afgelopen week
is er in elk geval al één onderwerp te
bedenken dat daar hoog op de agenda
zal staan.
Deze week worden in de Keniase
hoofdtad Nairobi de eerste be
sprekingen gevoerd die moeten
leiden tot een einde aan de bur
geroorlog in Mozambique. Moei
zame onderhandelingen zullen
het worden. Want de regering in
Maputo weet niet of de partij met
wie ze rond de tafel gaat zitten,
zich wel aan afspraken kan hou
den.
Het is dan ook absurd om Renamo
met de Angolese Unita te vergelijken.
Unita is goed georganiseerd, heeft
ook een internationaal erkend leider,
Jonas Savimbi, en wordt door grote
delen van de Angolese bevolking ge
steund.
Renamo is in 1976 opgericht door het
toenmalige blanke bewind van het
huidige Zimbabwe. De rebellen
moesten het prille bewind in Mo
zambique het leven zo zuur maken,
dat de prijs voor de steun aan de be
vrijdingsbeweging van Robert Mu
gabe, nu president van Zimbabwe,
te hoog zou worden.
Na de onfhankelijkheid van Zimbab
we in 1980 nam Zuid-Afrika de rol van
de verdreven minderheidsregering
over. De zwarte Zuidafrikaanse be
vrijdingsbeweging ANC had zijn ten
ten eveneens in Mozambique mogen
opslaan. Maputo moest in 1984 ech
ter toegeven dat je de régionale su
permacht niet ongestraft voor het
hoofd kunt stoten.
Bij het verdrag van Nkomati ver
plichtte Mozambique zich de bases
van het ANC te ontruimen; Zuidafri-
ka zou de steun aan Renamo staken.
Mozambique hield zich stipt aan dit
verdrag, maar Pretoria heeft zo zijn
eigen opvattingen over het naleven
ervan: Renamo heeft tot op de dag
van vandaag nooit om wapens verle
gen gezeten.
Het grote slachtoffer van al deze ma
chinaties is de bevolking van Mo
zambique. Frelimo begon vrij snel
na de onafhankelijkheid met een
grootscheepse campagne om de
landbouw te 'hervormen'; dat wil
zeggen het onteigenen van de zelf
standige boeren. Tienduizenden
mensen werden naar het noorden
van het land gedeporteerd en het re
sultaat was precies wat verwacht
kon worden: hongersnood.
(Van onze economische
redacteur Marien van den Bos)
In de eerste plaats een niet al te
f uitvoerig regeerakkoord. Dat
geeft alleen maar starheid later en je
kimt bovendien toch niet vier jaar
vooruit plannen. Verder zou een
nieuwe regeringscombinatie ook
meer rekening moeten houden met
een tegenvallende economische con
junctuur. Dat gebeurt toch ook in
het bedrijfsleven: verschillende sce
nario's, ook voor als het eens tegen
mocht vallen. In de derde plaats
vind ik het niet acceptabel dat alle
grote partijen de hele beschikbare
ruimte ook werkelijk opmaken in
hun programma's. Een bedrijf of een
privé-persoon zou zoiets voor de ko
mende vier jaar niet in z'n hoofd ha
len".
De voorzitter van het Nederlands
Christelijk Werkgeversverbond, dr.
J.E. Andriessen, heeft nog wel enkele
punten op zijn verlanglijstje voor een
nieuw kabinet. Wat ruimte voor ver
laging van de btw en de loonbelas
ting bijvoorbeeld. Maar een minder
star regeerprogramma met meer re
serve voor tijden van slechter econo
misch weer zegt hij écht belangrijk te
vinden. Welke combinatie van partij
en er na de verkiezingen ook mee aan
de slag zal gaan.
Andriessen kent het klappen van de
zweep, zowel in het bedrijfsleven als
in de politiek. Voor hij gekozen werd
tot voorzitter van het NCW - de
christelijke zusterorganisatie van
het grotere, algemene VNO - was hij
onder meer minister van economi
sche zaken in het kabinet-Marijnen
(1963-1965) en voorzitter van de raad
niet altijd helemaal waar je aan toe
was".
Volgens Andriessen kwam het twee
de kabinet-Lubbers mede in proble
men door een te strak regeerpro
gramma en moet die fout na de ver
kiezingen niet herhaald worden.
„Op een gegeven moment heeft het
strakke akkoord echt gefaald, met
name toen de overheidsfinanciën in
de problemen kwamen door de da
lende aardgas-opbrengsten. Door
dat men te weinig gedaan had aan
'echte' beheersing van de overheids
uitgaven, kondén de enorme over
schrijdingen van de budgetten op
den duur alleen maar goed gemaakt
worden door de groei van het natio
naal inkomen, waardoor ook de be
lastingopbrengsten vanzelf gingen
stijgen. Als dat niet gebeurd was,
was Lubbers II in de grootst mogelij
ke problemen gekomen".
Met de verkiezingsprogramma's van
de drie grote partijen voorziet An
driessen in feite hetzelfde risico. „Wat
de drie grote partijen doen is in feite
het volledig opmaken van het ruimte
die wordt verwacht. Dat vind ik ge
woon dwaas. Dat zou een bedrijf toch
niet in z'n hoofd halen".
Problemen met een eventuele PvdA-
deelname aan een nieuwe regering
heeft de werkgevers-voorzitter niet
echt. „Het is misschien niet onze eer
ste prioriteit, maar je bent demo
craat en als het volk een zodanige uit
komst wenst zullen we daar mee
moeten leven". Vrij gelukkig zegt An
driessen zelfs te zijn met het nogal
unieke feit „dat de drie grote partijen
in wezen dezelfde uitgangspunten
met een PvdA die er heel anders uit
ziet dan 6 of 8 jaar geleden. Een hele
boel dingen van die nieuwe PvdA zijn
niet onredelijk".
Een van de punten waar globale over
eenstemming over is, is een nieuwe
vorm van koppeling van de lonen van
ambtenaren, trendvolgers en uitke
ringsgerechtigden aan de loonont
wikkeling in het bedrijfsleven. An
driessen zegt geen verklaard tegen
stander te zijn van het optrekken van
die salarissen. En „op basis van een
stukje solidariteit kun je tegen de uit
keringsgerechtigden ook niet blijven
zeggen: niks, niks, niks.... Maar een
absolute koppeling op basis van een
gemiddelde in het bedrijfsleven, zo
als de PvdA daar het dichtst bij zit,
dat jaagt de zaak alleen maar op."
„Bovendien moetje in het bedrijfsle
ven loonsverhoging verdienen door
eerst efficiënter te gaan werken. Daar
zeggen ze: best, die loonsverhoging,
maar dan gaan we ook eens dit en dat
efficiënter aanpakken, besparen we
misschien ergens op arbeidskrach
ten of gaan we die arbeidskracht el
ders inzetten. Bij de overheid is dat
nog niet of mondjesmaat het geval.
Voor de uitkeringsgerechtigden zou
ik ook meteen over de aantallen gaan
praten".
Het brengt het gesprek op de moge
lijkheid van een nieuw centraal ak
koord tussen nieuwe regering, werk
gevers en werknemers. Andriessen
zit daar allerminst op te wachten. De
vakbeweging stelt echter de 'koppe
ling' wel als eis voor matiging van
de looneisen in het bedrijfsleven.
„Maar ik ben toch niet verantwoor
delijk voor de lonen in de gesubsi
dieerde sector, of van de ambtena
ren of voor de uitkeringen. Ik erken
een stukje solidariteit. Maar moet ik
met de vakbeweging - die daar wel
verantwoordelijk voor is, want daar
zitten ook leden - gaan praten over
zaken waar ik verder niks over te
zeggen heb Ik heb niets tegen hoge
re lonen en uitkeringen in die secto
ren. Maar zolang ik ook geen invloed
heb op de aantallen en hoe het daar
verder georganiseerd is, hoef ik toch
ook niet over hun spelregels mee te
praten".
„Dan komen er looneisen? Nou, Hof
stede (de voorzitter van het CNV -
red.) zit nu op 5 procent loonruimte,
waarvan naast scholing en werkgele
genheid een derde voor lonen. Hof
stede is een hele redelijke man en
heeft dat allemaal goed bedacht.
Maar het is verschrikkelijk theore
tisch. Daar heb je in het bedrijfsleven
weinig aan."
„Er zijn op het ogenblik bedrijfstak
ken waar je geen werknemer kunt
krijgen en bedrijfstakken waar een
werkloosheidsprobleem is. Nee, ge
middelden spreken mij in het geheel
niet aan. Bovendien loopt het toch
best zo, met het meer gedifferentieer
de beloningssysteem. Nee, het Cen
traal Akkoord van '82 ging er over
hoe we uit de ellende moesten ko
men. Nu zou het er alleen maar over
gaan hoe we het een en ander op moe
ten maken".
George Bush Ali Akbar Hashemi Rafsanjani
van bestuur van Koninklijke Embal
lage Industrie Van Leer b.v. (1980-
1987).
„Door het kabinet-Lubbers I werd
echt een beleid gevoerd om het be
drijfsleven te versterken. Daarvóór
zaten de ondernemers toch een
beetje in het verdomhoekje, maar on
der het eerste kabinet-Lubbers gin
gen we ons plezieriger voelen. Boven
dien ging internationaal de conjunc
tuur aantrekken. Nee, daar kijken
ondernemers toch wel met enige
vriendelijkheid op terug".
„Maar Lubbers II zou ik bepaald niet
willen aanduiden als een onderne
mers vriendelijk kabinet. Niet dat het
onevenwichtig, of onvriendelijk was
voor ondernemers. Wel is het een
beetje een verbrokkeld beleid gewor
den; bij grote vraagstukken wist je
kiezen voor de komende vier jaar. Ze
maken hetzelfde sommetje - dat ove
rigens niet helemaal klopt - maar ik
kan me niet voorstellen dat in Enge
land of Frankrijk alle partijen dezelf
de cijfers tot uitgangspunt kiezen".
Dat betekent dat de partijen 'in hele
grote lijnen' dicht tegen elkaar aan
liggen en dat is plezierig. Met de
PvdA in de regering zullen er wel een
aantal dingen komen waar we niet
erg enthousiast over zullen zijn. Maar
we krijgen dan toch ook wel te maken
NCW-voorzitter dr J. E. Andriessen.
(Van onze correspondent
Peter van Nuijsenburg in Maputo
Poaline Chiziane (50) werd bij zijn
voeten gepakt, uit zijn huis ge
sleept, uitgekleed en afgeranseld.
Een aantal mannen in uniform, hij
had ze in zijn paniek niet kunnen tel
len, vertelde hem dat hij straf ver
diend had. Zijn bijdrage aan de
strijd tegen de 'marxistische moor-
dernaars' was te mager.
Chiziane had zijn belagers nooit eer
der gezien. Maar elke twijfel over hun
identiteit verdween, toen ze zijn lin
keroor afsneden. Want met het afsnij
den van oren en geslachtsdelen den
ken de rebellen van de Renamobewe-
ging de gewone Mozambiquanen
voor hun zaak te winnen.
In het ziekenhuis van Maputo, de
hoofdstad van het straatarme Mo
zambique, zei Chiziane dat hij er nog
genadig van afgekomen was. Bij de
selfde overval werden drie mensen
vermoord en twee kinderen ont
voerd.
Hij had zijn vrouw en kinderen eerder
bij vrienden ondergebracht „omuat
hij een voorgevoel had gehad". In
Maputo werd die week het 'Vredes
congres' van de regerende Frelimo-
partij gehouden. Het lag in de ver
wachting dat de Renamo wilde de
monstreren, dat Frelimo niet eens
heer en meester is op eigen erf.
Als dat inderdaad het oogmerk van
de overval was, was zij niet nodig ge
weest. Tijdens het congres erkende
president Chissano ruiterlijk, wat ie
dereen al jaren wist. De burgeroorlog
tegen de Renamo was niet te winnen.
Hij sprak zich ophieuw uit voor on
derhandelingen en herhaalde zijn
aanbod van een amnestie voor de re
bellen.
President Arap Moi van Kenia wilde
graag bemiddelen, aldus Chissano.
Op 22 juni had president Mobuto Se-
se Seko van Zaire geschiedenis ge
schreven door een wapenstilstand in
Angola tot stand te brengen. Met een
een dergelijk huzarenstuk op zijn
conto zou Moi toetreden tot het selec
te gezelschap van Afrikaanse staats
lieden. Het draaiboek kende slechts
een manco: het ontbreken van een
duidelijke onderhandelingspartner.
Er zouden ongetwijfeld figuren op
draven die zouden beweren namens
'het verzet' te spreken, maar achter
hun mandaat zouden dan toch enige
vraagtekens geplaatst moeten wor
den. Renamo is namelijk geen hecht
georganiseerde beweging met een al
gemeen erkend leider. De rebellen
kunnen zich evenmin beroepen op
steun onder de bevolking: met
moord, mishandeling en verkrach
ting maak je zelden vrienden.
Het tekent het onvermogen van Re
namo, dat zij geen munt wist te slaan
uit deze tragedie. Een bevolking die
al de dupe was van de ideologische
verblinding van de heersende partij,
werd nu ook nog geterroriseerd door
de 'bevrijdingsbeweging'. Groepjes
desperado's plunderden het platte
land, terwijl ze geacht werden de ze
geningen van de vrijheid van me
ningsuiting, een meer partijenstelsel
en een vrije markteconomie te ver
breiden. Van gecoördineerde acties
was slechts sprake als de buit te
groot was voor een groep.
De tol van deze verschrikkingen is
enorm: 700.000 doden, 4,5 miljoen
ontheemden. Zestig procent van de
ongeveer 14 miljoen inwoners is chro
nisch ondervoed. Deskundigen zeg
gen dat de ramp in Mozambique gro
ter is dan die van enkele jaren gele
den in Ethiopië.
Nu na 13 jaar is behalve de bevol
king ook de regering in Maputo oor
logsmoe. Het vredesplan van Chis
sano werd vrijwel zonder protest
door de partij aanvaard. En in Lissa
bon liet de 'leider' van Renamo,
Dhklama, weten dat hij geen be
zwaar had tegen de bemiddeling
door de Keniase president.
Voor het slagen van het initiatief van
Chissano is de houding van Zuidafri
ka van doorslaggevend belang. E
zijn aanwijzigingen dat Pretoria ziji
koers heeft verlegd. De ondermijnini
van de buurstaten, jarenlang het be
leid voor de regio, heeft plaatsge
maakt voor een strategie van verzoe
ning.
Voor Mozambique betekent dit da
Zuidafrikaanse bedrijven miljoei
randen investeren in Maputo en om
geving en dat Pretoria in wat het top
punt van politiek cynisme kan woi
den genoemd, Frelimo militaire
deren schenkt voor de strijd
Jtenamo.
Maar niet alleen in Mozambique
den de vingers gekruist voor de te
sprekingen in de Keniase hoofdstai
Nairobi. Zimbabwe spendeert
miljoen gulden per dag om de spooi
lijn van Harare naar de Mozambi
quaanse havenstad Beira te beveili
gen. Malawi zou zijn export graag vii
een andere haven, Nacala, versche
pen, maar is te arm om met
troepen deze levensader tegen de re
bellen te beschermen.
De ontwikkeling en welvaart vat
minstens drie staten lijkt af te has
gen van een rebellenleider wiens ge
zag alleen in de brochures van ziji
propaganda-apparaat onomstredei
is. Mozambique zal naar moet woi
den gevreesd nog lang op rust envre
de moeten wachten.
(Van onze verslaggever
Piet Arp)
Het is nog erg moeilijk om zicht te
krijgen op het nieuwste milieu
probleem: dioxine in moedermelk.
Er zijn nog maar heel weinig moe
ders onderzocht; onbekend is ook of
dioxine in alle delen van het land in
de melk is beland. Sprak een hoogle
raar op televisie over de grote geva
ren van het te hoge gehalte aan dio
xine in de moedermelk („als dit in
pakken in de winkels verkocht zou
worden, werd het uit de handel ge
nomen"), volgens andere deskundi
gen valt de aanwezigheid van deze
giftige stof in moedermelk nog wel
mee. Vooral omdat het zelf zogen
vaak van slechts beperkte duur is.
De Vereniging Borstvoeding Natuiii
lijk vindt in ieder geval de voordele:
van moedermelk boven flessemel
nog zo groot dat de nu bekende
ge aanvulling voor lief wordt gi
men. „De moeder levert melk die gf
heel is afgestemd op de behoefte,
van het kind. Als dat te vroeg is g
ren, is de moedermelk bij voorbeeli
van een andere samenstelling da
wanneer het kind drie, vier maande:
oud is".
De melk bevat noodzakelijke stoffel
die flessevoeding nooit kan bieden
„Kinderen die met borstvoeding ziji
grootgebracht, hebben minder vaal
last van allergieën. Een beschermen:
laagje in het maagdarmkanaal va:
de baby komt pas met de borstvoi
ding". Probleem is echter dat, metd
moedermelk, ook vetten' wordei
doorgegeven. In die vetten zijn deal
gelopen jaren giftige stoffen aange
troffen. Een paar jaar terug al wase
veel ophef over pcb's in moedermelt
vorig jaar werd voor het eerst dioxin
aangetoond.
Borstvoeding om deze reden metee
maar afzweren is volgens de veren
ging geen oplossing. Misschien ru
je het uitgebalanceerde dieet in
iets slechters. „Bij flessemelk geefj
je kind melkpoeder dat is aangf
maakt met water. Daarover hore
we ook af en toe verontrustende vei
halen. Koemelk blijkt eveneens W
eens verontreinigd te zijn, en
aluminium en zink van de blikje
melkpoeder zorgen voor een te hog
concentratie van die stoffen in i
flessemelk".
De Vereniging Borstvoeding Natuui
lijk wil, voordat een definitief advie
over de aanwezigheid van dioxine 1
moedermelk wordt geformuleer'
eerst de uitslag van een onderzoek a
wachten. De gegevens zijn nu nogil
compleet. De huidige jonge oude:
zijn daarmee niet geholpen,
„dat onderzoek onder, zoals een oi
derzoeker het omschreef, honden
gewone flessebaby's en honderd kil
deren die borstvoeding krijgen, vers
ongeveer een jaar".
Niet alleen wordt gekeken naar?
aanwezigheid van pcb's en dioxin
ook het voorkomen van andere g®
ge stoffen wordt bekeken. „In l
toen de pcb's voor ophef zorgde:
kwamen we uiteindelijk met het
vies dat moeders die hun kind d
borst geven tijdens de zoogperiod
geen te vet voedsel, zoals vis, eten e.
geen vette melk drinken", zegt ee
contactvrouw van de verenig®
Dergelijke adviezen zijn gebundel'
in een foldertje. Begin volg®»
maand is er ook een congres met de
kundigen om uit te maken in hoeve'
re de verontreinigingen in de moede'
melk tot extra maatregelen moetei
leiden.
