Theunisse
lost zijn
belofte in
AYR verbrandt illegaal
chemisch afval in ovens
Jaruzelski president Polen
Kabinet wenst
uitbreiding
rechten van
patiënten
ZOMER IN ZEELAND
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
Ordelijk via
de voordeur
Zonnig en warm
232e jaargang no. 163
Donderdag 20 juli 1989
De PZC-evenementenlijst
wijst u de weg!
Pagina 13
WOEDE OVER RAPPORT JUSTITIE ROTTERDAM
AANTAL DODEN VERMOEDELIJK BOVEN 200
SIOUX CITY (GPD/ANP/AP) - In Sioux City in de Amerikaanse staat Iowa is woensdagmiddag
(21.00 uur Nederlandse tijd) een DC-10 van de Amerikaanse luchtvaartmaatschappij United
Airlines neergestort en geëxplodeerd. Een woordvoerder van United Airlines verklaarde dat
er 298 mensen aan boord van het vliegtuig waren: 289 passagiers en elf bemanningsleden.
Bijrolletje
Conflict
Greenpeace
Congres
Vandalisme
Concurrentie
Stage lopen
Nagenoeg onbewolkt. Weinig wind.
Vanmiddag zwakke wind uit zee. Tem
peratuur 25 graden.
'V"NT iet binnensluipen door
\~A JIN de achterdeur, maar or-
r delijk binnengelaten worden
tmm«mvia de voordeur. Politiek
Den Haag lijkt ineens te we
ten hoe het moet met de onvermijdelij
ke komst van commerciële omroep.
Minister Brinkman van WVC stond
enige tijd geleden nog 'met twee lin
kerhanden' tegenover de activiteiten
van TV 10 en Véronique, die over enke
le maanden via de mazen van de Me
diawet het hele Nederlandse omroep
bestel op zijn kop zouden gaan zetten.
Brinkmans kabinet is demissionair en
hij 'kon niets doen', biechtte hij de
Tweede Kamer op. Bovendien stond
er een Europese richtlijn voor grens
overschrijdende tv op stapel, die - bij
aanvaarding - de 'commerciële jon
gens' weinig barrières in de weg zou
leggen. Maar aan dat staaltje van
machteloosheid in beleid lijkt nu een
eind te komen. Het CDA is gemasseerd
door de eigen partijraad: aan het dom
weg afwijzen van commerciële televi
sie moet een eind komen. In Brussel is
het net even anders gelopen dan 'Den
Haag' had gevreesd: de EG laat de lid
staten vrij om het eigen omroepbestel
in te richten zóals ze dat willen; dus
een zekere greep op commerciële in
sluipers. En deze week gaat er een wij
zigingsvoorstel voor de Mediawet naar
de Tweede Kamer, dat als een voorlo
per kan worden beschouwd van een
(straks) wettelijke regeling voor de in
voering van commerciële omroep.
Het kan raar lopen. Jarenlang heb
ben het CDA voorop en de PvdA
op afstand wat minder opvallend de
commercie op de buis tegengehouden.
In de christen-democratische gelede
ren gold het als een taboe. In het re
geerakkoord van het - inmiddels ge
vallen - tweede kabinet-Lubbers was
een ingewikkelde constructie bedacht
om de WD als grote pleitbezorger van
commerciële tv voor het oog wat tege
moet te komen. Bedrijfsmatige opge
zette televisie moest een kans krijgen.
Maar het CDA, uit angst voor terugval
van het publieke omroepbestel, zorg
de er wel voor dat het gegadigden zo
moeilijk werd gemaakt als maar kon.
Premier Lubbers kwam er op een pi
kant moment zelfs openlijk voor uit
dat hij helemaal geen behoefte had
aan commerciële omroep. Die uit
spraak tekende de geharnaste sfeer in
zijn partij. Maar het kabinet, waarin
over dit probleem een ondergrondse
oorlog woedde, raakte gaandeweg met
de vergaande beperkingen in de knoop
tegenover een Europees beleid dat is
gericht op 'tv zonder grenzen'. Een- en
andermaal werd minister Brinkman
vanuit Brussel op de vingers getikt. In
direct heeft het CDA - stilzwijgend ge
steund door de PvdA - via dit koppig
verzet op een wankele basis over zich
afgeroepen wat er daarna is gebeurd:
de uitdaging van de kant van populai
re commerciële televisie-avonturiers
als Joop van den Ende en Lex Harding
met hun geldschieters.
Pas door de feiten gedwongen is het
CDA door de bocht gegaan. Sinds
zaterdag wordt daar nu het zogenaam
de duaal (tweeledig) omroepbestel als
onvermijdelijk aanvaard: als het echt
niet anders kan de commercie inpas
sen in het publieke omroepbestel. Ten
slotte zijn kiezers voor het merendeel
ook televisiekijkers. En TV 10 en Véro
nique hebben nu eenmaal een parade
van sterren onder contract, die in po
pulariteit hoger scoren dan menige
lijsttrekker voor de stembus in sep
tember. Omroepbewindslieden en -po
litici willen deze tv-gegadigden, die
het hoog hebben gespeeld, nu plotse
ling via de voordeur binnenleiden.
Maar dan wel tegen forse betaling. In
tussen doen ze de achterdeur op slot
en trekken ze de mazen van de Media
wet dicht. De illegalen van enkele
maanden geleden kunnen een conces
sie krijgen als ze het publieke bestel
helpen meefïnancieren. Bovendien
moet het nieuwe beleid een ordelijk
verloop krijgen. Alleen kan het CDA
de term 'ordelijk' - nu door prominen
ten van de partij steeds in de mond ge
nomen - voor de eigen omroeppolitiek
van de afgelopen jaren maar beter zo
snel mogelijk vergeten. Want dat was,
zeker tegen de achtergrond van wat er
nu plotseling gebeurt, maar een rom
meltje.
vdM.
DEN HAAG (GPD) - Een medische
hulpverlener moet voor elke behan
deling toestemming van de patiënt
vragen en het ziekenhuis of de daar
mee gelijk te stellen inrichting is aan
sprakelijk voor alle verrichtingen
van de daar werkzame hulpverleners.
Dat zijn de hoofdpunten van een wets
ontwerp van minister Korthals Altes
(justitie) en staatssecretaris Dees
(volksgezondheid). De bewindslieden
beogen met het wetsontwerp, dat voor
advies aan de Raad van State is ge
stuurd, de rechten van patiënten vast
te leggen.
De hulpverlener moet voorafgaand
aan een behandeling of onderzoek de
patiënt duidelijk, op verzoek schrifte
lijk, inlichten over de aard en het doel
van zijn handelen. Hij moet de patiënt
voorlichten over de te verwachten ge
volgen en de risico's voor diens ge
zondheid. Ook het aangeven van ande
re mogelijke methoden van onderzoek
of behandeling vallen onder de infor
matieplicht van de hulpverlener.
BRUSSEL (RTR/AFP) - De Europese Commissie heeft
woensdag bij het Europese Hof van justitie een klacht in
gediend tegen Frankrijk, België en Nederland wegens be
scherming van nationale zenders of omroepen tegen bui
tenlandse televisie-uitzendingen. Dit hebben EG-functio-
narissen meegedeeld.
De stap is, zo erkenden EG-functionarissen, bedoeld om de
druk op de twaalf regeringen te verhogen om de patstelling
te doorbreken die binnen de EG is ontstaan over de wetge
ving voor „televisie zonder grenzen". De ministers van bui
tenlandse zaken konden het zoals bekend maandag niet
eens worden over de omstreden richtlijn voor grensover
schrijdende televisie-uitzendingen en vroegen het Europe
se parlement een maand uitstel, tot eind september.
Frankrijk, België en Nederland, alsmede Denemarken en
de Bondsrepubliek hebben bezwaren tegen de EG-richtlijn
voor „tv zonder grenzen", die in april in voorlopige vorm
werd overeengekomen. Op basis van de richtlijn zou Neder
land tv-uitzendingen van een buitenlandse zender, die of
via de kabel of de satelliet worden doorgegeven, niet kun
nen verbieden, ook als die op Nederland gerichte reclame
bevatten. Nederland heeft daarmee grote moeite en verde
digde zijn beleid drie maanden geleden in een brief aan de
Commissie.
Maar de Commissie meent dat door afzonderlijke regerin
gen gestelde beperkingen in strijd zijn met het principe van
het vrije verkeer van goederen en diensten, dat is neerge
legd in het EG-stichtingsverdrag.
De door de Europese Commissie ingediende klachten be
treffen verschillende door Frankrijk, België en Nederland
gehanteerde beperkingen voor tv-uitzendingen. In het ge
val van Nederland stapt Brussel naar het Europese Hof van
Justitie onder meer wegens het verbod om buitenlandse
tv-uitzendingen op de kabel door te geven als die op Neder
land gerichte reclame bevatten. Voorts zal het Hof zich bui
gen over de verplichting voor Nederlandse omroepen ge
bruik te maken van de diensten van het Nederlandse om-
roepproduktiebedrijf NOB.
DC-10 stort neer in
VS bij noodlanding
l'ALPE d'HUEZ Laurent Fignon
toch weer in de gele trui, maar Ne
derland vierde gisteren op l'Alpe
d'Huez z'n eigen feestje. Voor de
achtste maal in veertien aankom
sten werd de Alpe d'Huez gepromo
veerd tot een Nederlandse enclave.
De tweede van vorig jaar was de eer
ste van dit jaar: Gert-Jan Theunisse,
de 'tovenaar van Oss', deed zijn berg-
trui alle eer aan door in z'n eentje
over drie Alpenreuzen te denderen.
De solo van Theunisse deed denken
aan de bergparades van de aller
grootste klimmers uit de Tourhisto
rie.
„Als ik goede benen heb, val ik aan",
had Theunisse aan de voet van de Al
pen verkondigd. Hij hield woord. De
tocht over 133 km leek een zelfmoor-
poging, maar kon evengoed fungeren
als springplank voor Rooks, die op de
achtergrond lange tijd de verdedi
ging regelde. Totdat niet Delgado,
niet LeMond, maar... Fignon de
stormbal in top hijste. Rooks moest
er af, maar 4 km voor de top ook Le
Mond. Delgado kon slechts met de
grootste moeite inpikken.
Gevolg: Fignon wederom gele trui
drager, met LeMond op 26 seconden,
en Delgado op 1.55 min. De Tour is
nog allerminst gedaan; de ontkno
ping zou wel eens tot in de slottijdrit
van Parijs op zich kunnen laten
wachten.
Rooks is teruggevallen naar de zesde
plaats, Theunisse opgeklommen
naar de vierde, op 5.12 van Fignon.
Rooks gaat zich nu richten op de
combinatietrui, Theunisse heeft de
bergtrui vaster dan ooit om de schou
ders.
Zie Tour-pagina 15
Gert-Jan Theunisse koos gisteren
voor de aanval.
Het toestel stortte als een vuurbal neer
vlak naast een van de twee landings
banen van het vliegveld van Sioux Ci
ty, toen het een noodlanding probeer
de te maken.
Het was vanmorgen vroeg nog niet be
kend hoeveel doden de ramp heeft
geëist. Het aantal slachtoffers komt
waarschijnlijk boven de tweehonderd
uit. Volgens een woordvoerder van de
Amerikaanse luchtvaartautoriteiten
FAA hebben mogelijk 80 inzittenden
de ramp overleefd.
Ooggetuigen zeiden gisteren dat het
vliegtuig bij de noodlanding met een
vleugel de grond raakte, in brand
vloog en in honderden delen uiteen
spatte. Alleen de neus was nog intact,
aldus deze ooggetuigen.
Verschillende inzittenden van de DC-
10 waren in staat uit het brandende
wrak weg te vluchten voordat de red
dingsploegen arriveerden. Het vlieg
tuig was onderweg van Denver naar
Chicago. Het moest een noodlanding
maken omdat door een hydraulische
storing de besturing onmogelijk was
geworden. Ook het landingsgestel kon
niet meer gebruikt worden. Ambulan
ces en brandweerwagens waren on
middellijk ter plekke.
Een aantal gewonden is meteen over
gebracht naar het ziekenhuis van
Sioux City. Volgens een woordvoerder
van het ziekenhuis hadden de meesten
van hen ernstige brandwonden en
fracturen.
Een overlevende van de ramp met de
DC-10 vertelde dat het toestel plotse
ling met de neus naar beneden dook.
„Het kwam met de rechtervluegel op
de grond en sloeg over de kop. Ieder
een rolde door het toestel". Hij vertel
de dat hij door een gebroken raam was
geklommen, hoewel het in brand
stond.
BORDEAUX/NIMES (DPA) - Een serie bos-en heide
branden heeft gisteren honderden hectaren bos, heide
-en landbouwgrond in Zuid-Frankrijk in de as gelegd.
Rond Nimes ging meer dan 800 hectaren heidegrond in
vlammen op. Zo'n 90 brandweerlieden trachtten het
vuur, met behulp van tientallen blusvliegtuigjes, te
bestrijden.
Bij de badplaats Lacanau aan de Atlantische kust werd
voor de aanstormende vlammen een kampeerplaats
ontruimd, waarna binnen enkele uren ongeveer 100 hec
tare pijnbomenbos verbrandde. Bij Anduze, ten zuiden
van Alès, werd met 100 man en vier vliegtuigjes een hei
debrand van 40 hectare onderdrukt. Een aantal kleine
bosbranden werden snel geblust.
De aanhoudende droogte in Zuid-Frankrijk heeft grote
schade aangericht aan de landbouw. Het Franse minis
terie van landbouw becijferde dat 50 procent van de
oogst van harde tarwe, wintergerst, mais en gierst en 40
procent van de koolzaad- en zonnebloemenoogst verlo
ren is gegaan.
Brandweerlieden bestrijden bij Riantec in Bretagne een van de ruim twintig heide- en bosbranden die gisteren
door heel Frankrijk woedden.
De showmaster speelt in feite
maar een bijrolletje.
PAGINA 2
Van der Stoel bemiddelt in het
conflict tussen de PLO en Is
raël.
PAGINA 3
De milieu-organisatie Green
peace opent in het najaar een
kantoor in Moskou.
PAGINA 5
Een Zeeuws congresbureau
begint in het najaar met wer-
Ivingsactiviteiten.
PAGINA 9
I
Domburg pakt het vanalisme
aan: een open autodeur leidt
tot een waarschuwend briefje.
PAGINA 11
John Vermeule spot met con
currentie in de Domburgse
stratenloop.
PAGINA 17
Radio, tv en kunst: 2
Binnen- en buitenland: 3
en 5
Opinie en achtergrond: 4
Financiën en economie: 6
Kunst en cultuur: 7
Provincie: 9,11 en 13
Sport: 15 en 17
ROTTERDAM (GPD) - De Afvalver
werking Rijnmond (AVR) heeft woe
dend gereageerd op het rapport waar
in wordt gesteld dat het bedrijf on
zorgvuldig zou omgaan met de ver
branding van chemisch afval. De AVR
zou vele honderden tonnen chemisch
afval samen met huisvuil hebben ver
brand. De Rotterdamse justitie heeft
een onderzoek ingesteld naar moge
lijk strafbare handelingen bij de ver
werking van het afval.
De AVR wordt er onder meer van ver
dacht in februari en maart van dit jaar
200 ton chemisch afval in daarvoor
niet geschikte huisvuilovens te heb
ben verbrand. Het afval bevatte con
centraties aan pcb's tot 6000 milli
gram, terwijl de toegestane boven
grens op 50 milligram ligt. Bij de ver
branding van pcb's ontstaan dioxinen.
Bij de Afvalverwerking Rijpmond is
boos gereageerd op het rapport. „Wij
maken er geen puinhoop van, wij rot
zooien nergens mee", stelt woordvoer
der L. Chevalier van de AVR, die vindt
dat het bedrijf „bewust in een kwaad
daglicht wordt gesteld".
Volgens officier van justitie mevrouw
mr. Samson-Geerlings wordt uitge
zocht of, en zo ja, welke wetten en ver
gunningen de AVR precies heeft over
treden. Het zou gaan om onder meer
de Wet Chemische Afvalstoffen en de
Afvalstoffenwet. De door de AVR ge
maakte overtredingen zijn geconsta
teerd door de Dienst Centraal Milieu
beheer Rijnmond (DCMR) en de In
spectie van de Volksgezondheid voor
de Milieuhygiëne.
In 1988 heeft de AVR, in strijd met de
wet, 3600 ton chemisch afval samen
met het huisvuil verbrand, waardoor
chloor en zwavel vrijkwamen. In de zes
huisvuilovens is nog eens 13.000 ton
chemisch afval verbrand zonder dat de
verplichte analyses werden uitge
voerd.
Volgens AVR-woordvoerder Cheva
lier zi^n de twee ambtenaren - „een
van de DCMR en een de Inspectie
Volksgezondheid van de Provincie
Zuid-Holland" - onder het mom van
stage lopen bij de afvalverwerker
binnen gekomen. „Dat hebben wij
van harte toegestaan. Als dan later
blijkt dat de twee de manieren van
under-cover-agenten gebruiken,
vraag ik af naar welke toestanden we
afglijden".
Woordvoerster M.J. van Lent van de
DCMR ontkent dat de ambtenaren op
deze manier bij AVR te werk zouden
zijn gegaan. „Dat is absoluut niet
waar", aldus Van Lent. „Het ging om
een toezichthoudend bezoek, waarbij
van tevoren is verteld wat er zou gaan
gebeuren".
Volgens de AVR-woordvoerder mogen
volgens de aan het bedrijf verstrekte
(Slot zie pagina 3 kolom 1)
Advertentie
MM TFÊfFMi NOTEER MIJ VOOR
IH ILV LU PROEFABONNEMENT OP DE PZC, DAN
MMËË M ril ril ONTVANG IK 'N DIJK VAN EEN KRANT
UH&&I I GEDURENDE 14 DAGEN GRATIS!
IN ENVELOP ONGEFRANKEERD VERZENDEN AAN
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT AFD. ABONNEMENTEN
ANTWOORDNUMMER 123 4380 VB VLISSINGEN
lELLEN GAAT SNELLER: 01184-84215
(Van onze correspondent)
WARSCHAU - Generaal Jaruzelski is
de nieuwe president van Polen. Met
de kleinst mogelijke meerderheid
heeft de Poolse Nationale Vergade
ring hem gisteravond laat na lange
proceduredebatten verkozen. Jaru
zelski behaalde 270 van de 537 geldige
stemmen. Tegen stemden 233 leden en
34 blanco. Uit het aantal tegenstem
men en onthoudingen kan afgeleid
worden dat de hele fractie van Solida
riteit haar steun aan Jaruzelski heeft
onthouden, evenals een paar parle
mentsleden uit het regeringskamp.
Het preciese stemgedrag van de indi
viduele parlementsleden zal pas later
in de notulen van de vergadering be
kend worden gemaakt. De ambtster
mijn van Jaruzelski duurt zes jaar.
Pas begin deze week besloot de gene
raal definitief zijn kandidatuur te aan
vaarden en afgelopen maandag pro
beerde hij op een bijeenkomst van de
Solidariteit-fractie gedoogsteun van
de vakbondsparlementariërs te krij
gen.
Fractievoorzitter Bronislaw Geremek
legde gisteravond uit dat generaal Ja
ruzelski nog altijd wordt gezien als de
man die op 13 december 1981 de staat
van beleg afkondigde en Solidariteit
voor jaren verbood. „Maar op dit mo
ment moeten we de haat en afrekening
opzij zetten", aldus Geremek, die te
vens benadrukte dat de volgende pre
sident bij een vrije volksstemming ver
kozen zal moeten worden.
Generaal Wojciech Jaruzelski krijgt
als president grote bevoegdheden, het
nieuwe ambt is er niet alleen maar
voor het decorum. De president wordt
niet alleen hoofd van de nationale de
fensiecommissie en supervisor van het
Poolse leger, hij mag ook voor een pe
riode van drie maanden de staat van
beleg afkondigen.