\erschoore
Weer brand aan boord Russische
kemonderzeeër voor Noorse kust
VVD razend over
mediabeleid CDA
Herbert von Karajan overleden
Westen voert hulp aan
Polen en Hongarije op
Stortregens teisteren Brazilië
UUR FOWSERVJCE
ACTIE FRANSE VERKEERSL
Uwe B. bekent
taximoord
Betrekkingen
België-Zaïre
weer normaal
ZOMER IN ZEELAND
Geleidelijk mooier
232e jaargang no. 160
Maandag 17 juli 1989
GOES - VLISSINGEN -ZIERIKZEE-HULST
KODAK EXPRESS QUALITY CONTROL
Helft vertraagd
Spaanse wegen
DEUR OP KIER COMMERCIËLE TV
WD-verzet
Verbranding
Rellen
Solex
Afval
Prost
Koole
BRIEF GORBATSJOV VERRAST TOP
China
De PZC-evenem enten lijst
wijst u de weg!
Pagina 7
KWALITEITSKLEURENFOTO'S KLAAR TERWIJL JE WINKELT!
Er zijn wolkenvelden, maar de opkla
ringen nemen toe. De middagtempera-
tuur wordt 20 graden. De meest noord
westelijke wind is zwak tot matig.
PROVINCIALE ZEEUWSE COURAN
OSLO (REUTER!AFP/DPA) - Voor de derde maal dit jaar
zou zondag voor de kust van Noorwegen brand uitgebro
ken zijn op een door kernenergie aangedreven Sovjeton
derzeeër.
Het gaat om een onderzeeër uit de Alpha-klasse en hij is op
sleeptouw genomen door een Sovjetsleper, aldus de Noorse
televisie.
Een Russische woordvoerder zei gisteravond dat van
brand geen sprake was maar dat het ging om een rampoe
fening. Het schip zou op eigen kracht op weg zijn naar een
haven in de Sovjetunie. „Wij geloven niet, afgaande op de
informatie die wij tot nu toe hebben, dat de situatie zo dra
matisch is, maar zeker weten doen wij dat niet, aldus een
woordvoerder van het Noorse ministerie van defensie. Hij
verklaarde dat Noorse marine-eenheden om 17.00 uur in
de Barentsz-zee 120 kilometer ten oosten van Vardö rook
hadden zien komen uit een Sovjetrus sis che onderzeeër. De
woordvoerder uitte er zijn ongenoegen over dat, evenals
voorgaande keren, ook nu de Sovjetunie geen melding had
gemaakt van het ongeluk.
In april brak brand uit op een kernonderzeeër van de Mi-
ke-klasse. De onderzeeër zonk en 42 bemanningsleden von
den de dood. Twee maanden later was er eveneens ten
noorden van Noorwegen brand op een onderzeeër van het
Echo-type.
Nu gaat het om een boot uit de Alpha-klasse. Het is een
door kernenergie aangedreven onderzeeër die ook kern
wapens aan boord kan hebben.
Grote vertraging
vakantievluchten
SCHIPHOL (GPD) - De Nederlandse luchtvaartmaatschappijen Martinair, Transavia en Air
Holland hebben dit weekeinde samengewerkt om de vertragingen op vluchten naar vakantie
bestemmingen in Spanje, Portugal en Zuid-Frankrijk zo beperkt mogelijk te houden. Dat ge
beurde, nadat zondag de vertragingen in het luchtverkeer naar die landen sterk toenamen
door acties van personeel van de Franse luchtverkeersbeveiliging.
In de loop van zondag werden de ge
volgen van de acties in Frankrijk op
Schiphol goed zichtbaar. Rond 17.00
uur waren 23 van de 43 chartervluch
ten die voor de hele dag op schema
stonden, vertrokken. Alleen negen
vluchten 's ochtends vroeg hadden
-fgeen vertraging. De overige vertrok
ken te laat, variërend van 40 minuten
tot vier uur.
Gisteravond stonden nog 20 charter
vluchten op het programma. Zeker de
helft daarvan is met vertraging ver-
PZC
trokken. Een woordvoerder van
Schiphol zei echter wel te verwach
ten dat alle vluchten zouden kunnen
doorgaan.
De maatschappijen zijn teleurgesteld
na de goede start van het vakantiesei
zoen. In tegenstelling tot vorig jaar
bleven de vertragingen tot nu toe be
perkt. „Dit is afschuwelijk voor de rei
zigers. Gelukkig dat we de realiteitszin
hebben om eikaars passagiers mee te
nemen", aldus de Martinair-woord-
voerder.
Een woordvoerder van Schiphol
noemde de situatie gisteren minder
erg dan zaterdag. Ongeveer vijftig
vluchten werden vertraagd, met ge
middeld ruim twee uur. In enkele ge
vallen liepen de vertragingen op tot
meer dan zes uur. Op Schiphol wacht
ten zaterdagavond rond elf uur nog ve
le honderden vakantiegangers op hun
vertrek.
De Franse verkeersleiders hielden hun
acties in Reims, Parijs en Marseille.
Slechts één buitenlands vliegtuig per
uur kreeg toestemming om door het
Franse luchtruim vliegen.
De Spaanse luchtvaartmaatschappij
Iberia was als gevolg van het toene
mende oponthoud verplicht om zater
dag en zondag 15 lijnvluchten van en
naar Madrid te schrappen. Het
zwaarst werd echter het vliegverkeer
van en naar Palma de Mallorca getrof
fen. Daar liepen de wachttijden op tot
18 uur of meer. De verwachting be
staat dat het tot zeker woensdag zal
duren, voordat het luchtverkeer naar
Palma weer normaal is.
Voor de tweede maal dit jaar was er op
de Spaanse wegen sprake van een bui
tengewone drukte door het vakantie
verkeer vanuit Noord-Europa. Zeker
45 personen kwamen om het leven, in
dit tweede weekeinde dat in Spanje
'Operatie Salida' wordt genoemd.
Vooral de provincie Catalonie kreeg
een invasie van Nederlandse, Britse,
Belgische, Franse en Westduitse toe
risten te verwerken. Volgens de pro
vinciale autoriteiten kwamen er zater
dag en zondag meer dan 250.000 auto's
de grens over.
Steven Rooks klopte zondag alle favorieten in de klimtijdrit.
ORCIERES MERLETTE (GPD) Steven Rooks zorgde zondag voor een
daverend Nederlands succes in de Tour de France door op een overtui
gende manier de 39 kilometer lange klimtijdrit naar Orcieres-Merlette op
zijn naam te schrijven. Een dag eerder was al een andere Nederlander
ritwinnaar. Jelle Nijdam boekte zijn tweede etappe-succes in op weg
naar Gap.
Rooks klom door zijn supertijdrit naar de zesde plaats in het algemeen
klassement, dat nu opnieuw wordt aangevoerd door LeMond, die Fignon
op driekwart minuut zette. Rooks heeft nog heel wat goed te maken, voor
hij van het geel mag gaan dromen: op 6.05 van LeMond. Ook Gert-Jan
Theunisse maakte een sprong, en staat nu eveneens bij de top-tien: ne
gende.
Daags voor de overwinning van Rooks was het voor de tweede maal deze
Tour de beurt aan Jelle Nijdam. Het krachtmens uit Zundert denderde in
de laatste finale kilometers voorbij een groepje vluchters. Nijdam reali
seerde daarmee het 125e Nederlandse dagsucces in de Tour-geschiede
nis.
Meer Tournieuws op pagina 9 en 10
DEN HAAG (GPD) - De VVD heeft met
een mengeling van woede en wan
trouwen gereageerd op de houding
van het CDA ten opzichte van com
merciële TV. De liberalen zijn razend
over de poging van het kabinet via de
EG een stokje te steken voor de nieu
we commerciële zenders TV-10 en
Veronique. Aan de openingen die het
CDA-congres zaterdag onverwacht
voor commerciële TV bood, hechten
de liberalen weinig waarde.
Vice-premier De Korte (WD) distan
tieerde zich zondag openlijk van de ka
binetsbesluiten over het media-beleid.
Volgens de liberale fractievoorzitter
Voorhoeve was over die besluiten in
een normale politieke situatie een ka
binetscrisis ontstaan.
Het CDA-congres in Bussum besloot
dit weekeinde in haar verkiezingspro
gramma de deur naar commerciële
omroep van het slot te halen. Als de
opmars van commerciële zenders bin
nen de EG niet te stuiten blijkt, moet
de regering zich daarbij neerleggen.
De bestaande omroepverenigingen
moeten dan van het kabinet harde be
stuurlijke en financiële garanties krij
gen om de concurrentie te kunnen
overleven.
PvdA-woordvoerder Van Nieuwenho-
ven noemt de ommezwaai "heel ver
standig". „Het CDA zit nu op dezelfde
lijn als wij". Ook de PvdA is er voor de
bestaande omroepen via langdurende
concessies in bescherming te nemen
tegen commerciële concurrentie.
Maar WD-leider Voorhoeve toonde
zich argwanend: „Ik ben er niet van
overtuigd dat het CDA een werkelijke
ommekeer maakt.
De nieuwe opstelling van het CDA be
tekent overigens geenszins dat het ze
ker is dat TV-10 en Veronique dit na
jaar kunnen gaan uitzenden. Het kabi
net wil dinsdag in Brussel van de EG
een uitspraak loskrijgen over de juridi
sche constructie die TV-10 en Veroni
que toepassen.
Beide zenders willen in Nederland pro
gramma's maken en die via respectie-
HEERLEN (GPD) - De Duitser Uwe B.,
die afgelopen week gedurende bijna
20 uur de Heerlense Elly Scheien gij
zelde, heeft zondag ook tegenover de
politie bekend dat hij taxichauffeur
Horst Wendland heeft doodgescho
ten. Wel gaf hij te kennen dat 'niet op
zettelijk' gedaan te hebben. Uwe B.,
die moeilijk aanspreekbaar is wegens
afkickverschijnselen, kan volgens of
ficier van justitie mr. H. Smalburg in
totaal op zo'n 15 tot 20 jaar celstraf re
kenen.
velijk Milaan en Luxemburg weer naar
Nederland stralen. Ze laten zich dan
als 'buitenlandse zenders' registreren,
maar zijn dat in de ogen van het CDA
niet. De kans dat het kabinet bij de EG
haar zin krijgt, is overigens gering.
Het kabinet besloot vrijdag tevens
dat twee wetsontwerpen zullen wor
den ingediend om de Mediawet te wij
zigen. Het draait daarbij om ophef
fing van het verbod voor buitenland
se zenders om speciaal op ons land ge
richte reclame uit te zenden, en om
uitbreiding per een januari van de
STER.
De heftig tegenstribbelende VVD-be-
windslieden konden vrijdag beide be
sluiten niet voorkomen. In de notulen
van de ministerraad hebben ze hun be
zwaren laten verwoorden, maar in de
WD-fractie overheerst de mening dat
de bewindslieden zich krachtiger had
den moeten verzetten, desnoods door
met onmiddelijk aftreden te dreigen.
Daadwerkelijk aftreden van de reeds
demissionaire ministers had, zo wordt
in WD-kring erkend, overigens wel
erg vreemd gestaan.
(Van onze correspondent
BRUSSEL België en Zaïre hebben
hun diplomatieke twist, die meer dan
acht maanden heeft geduurd, bijge
legd. „Alles wordt weer zoals het
was", zei de Belgische minister van
buitenlandse zaken Mark Eyskens
zondag, nadat Belgie en Zaïre een ak
koord over de ontwikkelingshulp
hadden getekend.
De Belgische premier Wilfried Mar
tens en de Zaïrese president Moboetoe
werden het er zaterdag in Parijs, waar
de laatste de feesten ter gelegenheid
van de herdenking van de Franse revo
lutie bijwoonde, over eens om de situa
tie van voor de crisis van vorig najaar
te herstellen.
België scheldt de voormalige kolonie
(Kongo) vrijwel alle nog openstaande
schulden, ter grootte van meer dan
10,7 miljard frank (600 miljoen gulden),
kwijt. Ook worden de ontwikkelings-
projekten weer hervat en mag de Bel
gische luchtvaartmaatschappij Sabe
na weer vier maal per week op Kinsha
sa gaan vliegen.
Vuilverbrandingsinstallaties
moeten binnen drie jaar aan
strengere normen voldoen.
PAGINA 3
Bij etnische rellen in Georgië
zijn elf doden gevallen.
PAGINA 3
Solex-race in Colijnsplaat:
met 90 kilometer op het rechte
eind.
PAGINA 5
Toezicht en hercontrole op op
slag van chemisch afval werkt
sanerend.
PAGINA 5
Alain Prost schreef zondag de
Grand Prix formule 1 op Sil-
verstone op zijn naam.
PAGINA 11
Floris-Jan Koole uit Middel
burg is zondag Nederlands ju
niorenkampioen op de triath
lon geworden.
PAGINA 13
Rtv, kunst: 2.
Binnen- en buitenland: 3.
Provincie: 5 en 7.
Sport: 9,10,11,12,13 en 14.
SALZBURG DPAIRTR- De Oostenrijkse dirigent Her-
bert von Karajan, de dominante, spraakmakende per
soonlijkheid in de klassieke muziek van na de oorlog, is
gisteren op 81-jarige leeftijd overleden. Dit heeft het
Oostenrijkse persbureau Apa gemeld.
Von Karajan overleed in zijn huis in Anif bij Salzburg.
Over de doodsoorzaak is niets meegedeeld.
Von Karajan trad in april af als dirigent van het Ber-
lijns Filharmonisch Orkest na dit 30 jaar te hebben ge
leid. Hij was ook de stuwende kracht achter het muziek
festival van Salzburg, de stad van Mozart, waar hij op 5
april 1908 werd geboren. Naar in zijn omgeving verluid
de was de doodsoorzaak een plotselinge hartstilstand.
De dirigent overleed zondagmiddag om half twee.
Ondanks problemen met zijn rug leidde Von Karajan
nog tot en met zaterdag dagelijks twee maal de voorbe
reidingen voor de nieuwe enscenering van Verdi's Un
ballo in Maschera, waarmee het zomerfestival van Salz
burg op 27 juli zou worden geopend.
(Zie ook pagina 2)
(Van onze speciale verslaggever)
PARIJS De Europese Commissie en
de zeven rijkste westerse landen zul
len hun hulp aan Polen en Hongarije
opvoeren en beter op elkaar afstem
men. Het moet een grootscheeps hulp
plan worden waardoor beide Oosteu-
ropese landen in het vervolg beter in
staat moeten zijn zelf hun problemen
op te lossen. De twee landen krijgen
als het ware economische les in het
kapitalisme, en het opleiden van mo
derne managers.
Tegelijkertijd heeft de Commissie toe
gezegd binnen enkele weken een sche
ma voor een nood-voedselvoorziening
voor Polen op te zetten. Vanaf het ko
mende najaar moet dat land vlees, sui
ker, graan en sommige zuivelproduk-
ten van het westen ontvangen.
De voornemens van de Commissie
worden vandaag in Brussel doorge
sproken met de ministers van buiten
landse zaken van de EG. Het is nog on
bekend hoeveel het hulpprogramma
zal kosten. Er wordt geen grote directe
financiële hulp uitgekeerd. Door de
Commissie te verzoeken de program
ma's voor Polen en Hongarije uit te
werken, lijkt de EG door de 'grote ze
ven' als volwaardige partner te zijn
geaccepteerd.
In 1977, tijdens de economische top in
Londen, weigerde de toenmalige Fran
se president Giscard d'Estaing aan ta
fel te zitten met Roy Jenkins, op dat
moment voorzitter van de Europese
Commissie, die de status van 'waarne
mer' had.
RIO DE JANEIRO (UPI) - Als gevolg van tien dagen zware regenval en over
stromingen zijn in het noordoosten van Brazilië zeker 33 mensen omgekomen
en 410.000 dakloos geworden, zo is zaterdag van regeringsfunctionarissen ver
nomen.
In het gebied is deze maand al meer dan twee keer zoveel regen gevallen dan het
gemiddelde in juli over de afgelopen vijftig jaar. Het noodweer komt na een
De Nederlander Frans Andriessen, die
binnen de Commissie belast is met het
buitenlands beleid, zei dat de Ge
meenschap in staat en bereid is de
hulp aan Polen snel te beginnen. Bin
nen enkele weken zal de Commissie
met deskundigen uit Polen en Honga
rije plus een aantal andere landen na
gaan welke hulp het best van pas
komt. In ieder geval zullen de EG-lan-
den, de landen van de Europese Vrij
handels Associatie (Zwitserland, Oos
tenrijk, Scandinavië), Canada en Ja
pan bijdragen.
De regeringsleiders van de VS,
Groot-Brittannië, Westduitsland, Ja
pan, Italië, Canada en Frankrijk plus
de Europese Commissie, spraken
vooral zaterdag over de hulpplannen
voor Polen en Hongarije. Het overleg
stond daarbij in het teken van een
open brief van Sovjet-leider Gorbats-
jov. Hij vroeg de westerse leiders om
een 'constructieve dialoog' over de
deelname van de Sovjetunie aan de
wereldeconomie.
De leiders van de zeven toonden zich
vooral verrast over de taal van Gor-
batsjov, die over economie sprak zoals
dat ook in het westen gebeurt. „Onze
perestroika is niet te scheiden van de
politiek om geheel en volledig deel te
nemen in de wereldeconomie", schrijft
Gorbatsjov. Hij wil constructief mee
werken aan het oplossen van de econo
mische problemen in de wereld.
De Amerikaanse president Bush vindt
het nog te vroeg om de Russische lei
der uit te nodigen voor een komende
wereldtop. Dat kan pas als de Sovjetu
nie een meer open en vrije economie
krijgt.
F. Andriessen
In een verdere politieke verklaring
herhaalden de zeven regeringsleiders
hun kritiek op het optreden van de
Chinese overheid tegen de dissidente
studenten en arbeiders. Maar de ver
klaring ging voor de Britten niet ver
genoeg. Zij slaagden er niet in de ande
re deelnemers te overtuigen van de
noodzaak de inwoners van Hongkong
uitzicht te bieden op een eventuele
reddingsactie.
Advertentie
periode van regenval in heel Brazilië waar het regenseizoen anders meestal in
april eindigt. In zeker 130 steden hebben de stortregens schade veroorzaakt.
De autoriteiten hebben voedselpakketten verstrekt aan de 410.000 daklozen.
De Braziliaanse regering heeft ruim 1,7 miljoen gulden noodhulp toegezegd
maar volgens de plaatselijke autoriteiten is dat bij lange na niet genoeg. Voor
epidemieën wordt gevreesd.