KUUROORD
vrijdagkrant
de vrij(e)dagkrant
8 drankjes
8 jam
9 sportwagens
M 9 toogspiegels 11 uit
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
life#»
schoonheidssalon
tochten
modder
geef mij maar iets fris: leuke
drankjes zonder alcohol
zelf jam maken, wat in het vat zit
verzuurt niet
de opmars van de cabriolet: nieuw
leven voor oude sportwagens
toogspiegels: multifunctioneel in
ieder interieur
de wekelijkse uit-agenda en het
programma van de bioscopen met
een selectie uit het film-aanbod
vrijdagkrant
VRIJDAG 14 JULI 1989
r ier Phantom-straaljagers
met blauwe Davidsster
fuiken uit het zuidwesten het
dal van de Dode Zee in,
{scheren met donderend geraas
laag over het azuurblauwe
.vater en verdwijnen in
noordelijke richting uit het
feicht. De rust keert terug. De
kameel op het strand van het
konesta-hotel, die even
kerst oord had opgekeken,
beloert weer onbeschaamd de
badgasten, terwijl haar baas in
Jle authentieke Bedoeinentent
koffie bereidt. Twee blonde
Jiymfen drijven roerloos in het
toute water en aan de rand van
Jiet zwembad, op de witte
bonnebedden, bronzeren de
hotelgasten in stilte verder.
Eelfs de Israëliërs aan de
buitenbar zwijgen.
De rituele rust van het
fanatorium is nog niet
lerdwenen, maar het personeel
Ivan de spa en beauty-farm in
let net geopende Sonesta
Staagt al geen witte jassen
[neer. Binnen een paar
naanden gaat onvermijdelijk
|e discotheek open en aan de
pverkant van de kustweg
nadert een nieuw
l'inkelcentrum zijn voltooiing.
Het Israëlische ministerie van
{oerisme geeft voorrang aan de
Ontwikkeling van het Dode
eegebied, zij het niet met de
edoeling er een centrum van
hassavertier van te maken. De
(ieuwe doelgroep vormen
apitaalkrachtige Israëlische
fen buitenlandse zonzoekers, die
|chamelijk en geestelijk op
dem willen komen en genoeg
Jiebben van de obligate
akantiebestemmingen in de
Jüidelijke landen. Mensen voor
|ie de luxe spa's, de
iferweldigende natuur en het
[èzonde klimaat van de Dode
pSee opwegen tegen de
vezigheid van nachtclubs,
jasino's en culinair
(erantwoorde eetgelegenheden.
Far from the meddling crowd"
j niet te veel gezegd. De
üchtstbijzijnde stad van
etekenis is Jeruzalem, op
ngeveer honderd kilometer
In Ein Bokek. Aan de tachtig
flometer lange westkust van
Dode Zee wonen in een
ndvol nederzettingen niet
leer dan pakweg
Vijftienhonderd mensen. Vooral
Igen de avond zijn de woeste
iergen aan de Jordaanse
löstkant van het water
iiidelijk zichtbaar,
jierhonderd meter onder de
bespiegel (het laagste punt op
tirde, weet ieder schoolkind)
aan alle kanten door bergen
ngeven zorgt de Dode Zee
lor een uniek klimaat.
Bdustrie is er niet en het
|toverkeer is te verwaarlozen.
lucht is niet alleen schoon
i rijk aan zuurstof, maar ook
lij van allergieverwekkende
Bllen. De door een krachtige
In geactiveerde
J terverdamping hult het hele
©bied overdag in een licht
aas, rijk aan bromide en
Idere mineralen, met een
llmerend effect. De diepe
gging van de Dode Zee maakt
It de zonnestralen een langere
Ig afleggen en dus intensiever
jpfiltreerd worden door de
nosfeer. Het mineralenwaas
tgt bovendien voor een extra
ratie van schadelijke ultra-
ilette straling; het resultaat
or de zonnebader is een
sond gebronsde huid, met
't meer dan een minimale
ns op verbranding. In de
Hermaanden overschrijdt de
nperatuur in het Dode Zee
aied op het heetst van de dag
m de 45 graden, maar lijders
n huidziekten liggen op
'disch advies tegen het eind
u hun kuur soms acht uur
r dag in de zon.
Psoriasis is een van die
huidziekten, een erfelijke,
opzichtige maar niet
besmettelijke kwaal, waarvoor
tot op heden geen
geneesmiddel is gevonden. De
lijders voelen zich in de regel
niet ziek en tijdens de
behandeling van vier of zes
weken, met urenlang verplicht
zonnebaden, grijpt de
dodelijke rust en de
afgelatenheid van het Dode
Zeegebied de kuurpatiënten
wel eens naar de keel.
Het resultaat vergoedt
natuurlijk veel. De meeste
psofiasis-patiënten gaan na een
week of vier „schoon" naar
huis, dat wil zeggen dat de
symptomen van de kwaal zijn
verdwenen. Echt genezen doet
verlichting zocht voor een niet
gering aantal kwalen.
Het einde van de Romeinse tijd
bracht het verval van de spa's.
De vroege christenen kwamen
niet graag aan de Dode Zee, die
zij Mare Diabole (Duivelse Zee)
noemden en in verband
brachten met Sodom en
Gomorra, de steden die God
met zwavel en vuur verwoestte
als straf voor de verdorvenheid
van de inwoners. De ruines
zouden een rustplaats hebben
gevonden op de bodem van de
grote zoutpoel. In de buurt van
Neve Zohar is nog de vrouw
van Lot te zien in de gedaante
van de zoutpilaar waarin ze
veranderde toen ze, in weerwil
van het gebod van de engel,
achterom keek tijdens haar
vlucht uit Sodom.
De Dode Zee is ontdekt als puur natuur kuuroord
Vaten met gezuiverde modder bij Dead Sea Health Products in kib
boets Mitzpeh Shalem.
de Dode Zee niemand en na een
paar maanden, een halfjaar, of
soms langer, wordt de huid
weer plaatselijk dik en
schilferig. Tijd om uit te zien
naar de volgende kuur.
Lijders aan reumatische
kwalen vinden evenmin
genezing aan de Dode Zee,
maar de meeste patiënten
wanen zich al in de zevende
hemel als ze even verlichting
voelen van pijnlijke
gewrichtsaandoeningen. Het
lauwwarme mineraalrijke
water, de zwavelhoudende
bronnen en de modderbaden
laten dat wonder geschieden.
Steeds meer
ziektekostenverzekeringen in
het noorden en westen van
Europa zijn bereid verblijf en
kuur aan de Dode Zee voor hun
rekening te nemen. Het
resultaat weegt in de meeste
gevallen ruimschoots op tegen
dat van dure behandelingen in
Europese ziekenhuizen.
De nieuwe belangstelling voor
de Dode Zee als vakantiedoel
en „schoonheidssalon" is niet
los te zien van de moderne
gezondheidsrage, maar
tweeduizend jaar geleden was
het gebied al een kuuroord van
belang. „Het water smaakt
bitter en geen levend wezen
heeft er zijn woonplaats. Wie
zich erin waagt blijft drijven
en kan niet verdrinken, zelfs
als hij dat zou willen. Het zout
dat het water op veel plaatsen
afzet wordt verwerkt in
geneesmiddelen, want het
zorgt voor heling van het
menselijk lichaam". Een
notitie van de Romeins-joodse
historicus Josephus Flavius, in
zijn boek over de Joodse
Oorlogen. Onder de vele
kuurgasten van die tijd was
koning Herodes, die er
Een kameel op het strandje bij het Sonesta Hotel
Bijna tweeduizend jaar bleef de
Dode Zee vrijwel onopgemerkt
achter de barre wildernis van
Juda. Zo nu en dan verscheen
een avontuurlijke reiziger aan
haar kusten, nog tot ver in de
vorige eeuw voorzien van een
gewapend escorte om zich
agressieve Bedoeinen van het
lijf te houden. Maar het duurde
tot na de Zesdaagse Oorlog van
1967 tot de belangstelling voor
het gebied herleefde. De
Israëlische bezetting van de
Westelijke Jordaanoever
bekortte de reistijd naar de
Dode Zee vanuit Jeruzalem en
het noorden van Israël. De oase
Ein Gedi was niet langer een
eindpunt bij de Jordaanse
grens, maar lag voortaan aan
een doorgaande weg langs de
westkust.
De nieuwe situatie heeft
kiboete Ein Gedi geen
windeieren gelegd. Toerisme
vormt nu de belangrijkste bron
van inkomsten. Voor
kampeerders en voor wie bereid
is genoegen te nemen met een
eenvoudige kamer met douche,
zonder roomservice maar met
airconditioning en
kleurentelevisie, is Ein Gedi
een ideale lokatie. „Tachtig
procent van de buitenlandse
bezoekers die we hier krijgen
komt regelmatig terug", vertelt
Amichai, de enthousiaste
regelaar van het
toeristenverkeer naar de
kiboets. „Wat de mensen trekt
is de gemoedelijke sfeer.
Verdiepingen zijn hier niet, dus
je stapt zo uitje kamer de
kiboets in. En de prijs is
inclusief de spa. Je kunt net
zoveel zwavel- en modderbaden
nemen als je wilt". De
lommerrijke kiboets is voorzien
van een zwembad dat niet
onderdoet voor dat van een
vijfsterrenhotel.
Een extra aantrekkelijk aspect:
veel landgenoten zult u in Ein
Gedi niet tegenkomen. „Dat
komt misschien doordat we
onze publiciteitscampagne
nooit zo op Nederland hebben
gericht", zegt Amichai, „We
krijgen hier vooral Duitsers en
Scandinaviërs". Aan de wand
van het kiboetskantoor hangen
vaantjes van voetbalclubs als
FC Köln en Kaiserslautern.
Amichai: „Afgelopen winter
hadden we hier FC Groningen
voor een trainingskamp. We
hebben een mooi voetbalveld
en de voetballers maken
natuurlijk ook dankbaar
gebruik van de spa
voorzieningen. Duitse clubs
komen hier al langer. Op mooie
dagen in de winter wordt het
nog wel een graad of 25, wel wat
anders dan Europa in die tijd
van het jaar".
De ligging van Ein Gedi maakt
het een goed uitgangspunt
voor tochten in de omgeving.
Het beroemde Massada, de
vestingrots waar een groep
Joodse zeloten liever
zelfmoord pleegde dan zich
over te geven aan de
Romeinen, ligt op nog geen
twintig kilometer afstand.
Ruim dertig kilometer naar
het noorden, bij Qumran, zijn
de grotten te bezichtigen waar
de beroemde Dode Zeerollen
zijn gevonden.
Zonder meer spectaculair is een
voettocht door het
natuurreservaat van Ein Gedi,
twee kilometer ten noorden van
de kiboets. Het is de plaats
waar, volgens het bijbelboek
Samuel, David een goed
heenkomen zocht, nadat hij de
toorn had gewekt van koning
Saul. Tot pal aan de blauwe
vlakte van de Dode Zee strekt
zich een bos van dadelpalmen
uit en daarboven, langs twee
met bronwater gevulde beken,
groeit een jungle-achtige
wildernis. Het enige stukje
Israël met een tropische
vegetatie. Het overdadige
groen vormt een fel contrast
met het omringende
woestijngebied.
Doel van de meeste
voettochten is de poel van
David, een natuurlijk zwembad
aan de voet van een waterval.
In het natuurreservaat en de
onmiddellijke omgeving leven
nog dieren die elders in Israël
zijn uitgestorven, zoals een
twintigtal luipaarden, die
gelukkig alleen 's nachts jagen.
Ein Gedi beschikt over een
grote, aan zee gelegen spa, met
zes zwavelrijke
bronwaterbaden, rustruimten
en een vegetarisch
zelfbedieningsrestaurant. Wie
zich met Dode Zee-modder wil
besmeren kan zich bedienen
uit gereed staande vaten. In de
zon laten drogen en daarna
afspoelen.
Die no-nonsense aanpak is niet
de stijl van de beautyfarms in
de duurdere hotels van Ein
Bokek. In de spa van het
Sonesta laat directrice Yael
Shazar haar bemodderde
cliëntele zorgvuldig in folie en
dekens verpakken. „De modder
wordt eerst op de temperatuur
gebracht die onze arts
voorschrijft", vertelt ze.
„Daarna wordt het
aangebracht op de gewenste
plaatsen of, als dat medisch
verantwoord is, over het hele
lichaam. De folie zorgt ervoor
dat de modder niet meer dan
een graad per uur aan warmte
verliest". De spa van het
Sonesta omvat verder
natuurlijk bassins met zouten
en mineralen, een salon voor
schoonheidsbehandeling, met
manicure, pedicure en kapper,
en ruimten voor hydro-therapie
en onderwatermassage.
De modder en de meeste
schoonheidsmiddelen zijn
afkomstig uit het Dode
Zeegebied. Een groep van vijf
kiboetsim, waaronder Ein Gedi,
heeft de handen ineengeslagen
en een bedrijf gesticht dat
onder de naam „Dead Sea
Health Products" munt slaat
uit modder en mineralen. In
kiboets Mitzpeh Shalem,
vijftien kilometer ten noorden
van Ein Gedi (en net op de
Westelijke Jordaanoever), is
juist dezer dagen de productie
begonnen in een nieuwe
moderne fabriekshal. Het
bedrijf heeft het alleenrecht
voor de winning van Dode Zee-
modder. Die wordt, grondig
gereinigd verpakt in plastic
vaten, geëxporteerd naar
kuuroorden in Duitsland en
Italië. De Europese consument
koopt de modder in aluminium
zakken, die in heet water op de
gewenste temperatuur worden
gebracht.
De trots van het bedrijf is een
serie schoonheidsproducten
onder de merknaam „Ahava",
waarmee het de Europese
markt op wil. „Als cosmetisch
bedrijf hebben we geen
medische pretenties", zegt
hoofd-chemicus Percy
Shimshon. „Maar we zijn er van
overtuigd dat onze producten
goed zijn voor de huid. We
krijgen veel brieven van
tevreden gebruikers in Israël en
er is al veel belangstelling
vanuit het buitenland. We
hebben een formule ontwikkeld
om zouten effectief deel te laten
uitmaken van een emulsie en
dat is het unieke van onze
cremes en shampoos".
Het bedrijf in Mitzpeh Shalem
wil binnenkort ook
plantenextracten uit het Dode
Zeegebied in zijn cosmetica
verwerken. In de kwekerij van
Ein Gedi wordt daartoe
geëxperimenteerd met
plantensoorten die alleen in die
omgeving voorkomen en
waaraan in oude tijden al een
heilzame uitwerking werd
toegeschreven. Zo worden
steeds meer aders aangeboord
in de goudmijn Dode Zee, waar
zelfs gewoon ademhalen als een
therapie wordt beschouwd.
AD BLOEMENDAAL
redactie
PZC-bij lagen
advertentie en
Vlissingen
Oostsouburgseweg 10
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. 01184-84000
Middelburg
Markt 51
4331 LK Middelburg
Tel. 01180-81000
Goes
Grote Markt 2
4461 AJ Goes
Tel. 01100-31800
Oostsouburgseweg 10
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. 01184-84000
administratie
Terneuzen
Nieuwstraat 22
4531 CW Terneuzen
Tel. 01150-94457
Hulst
Steenstraat 6
4561 AS Hulst
Tel. 01140-14058
Zierikzee
Oude Haven 41
4301 JK Zierikzee
Tel. 01110-15380
opening kantoren
Van maandag t/m vrijdag van 08.00 tot 17.00 uur.
Zelf jam maken.
