Kwart Zeeuwen liet auto thuis
Bush
Enthousiaste ontvangst
voor
in Hongarije
de rU
vandaag
TIJDENS SMOG-PERIODE
ADVIES VAN WERKGROEP BOERTIEN
Ploeg Post
in de put
ZOMER IN ZEELAND
Frans Andriessen
krijgt Franse
onderscheiding
Sir Laurence
Hogepriesters
tegen de smog
Olivier overleden
Enkele wolkenvelden
232e jaargang no. 156
Woensdag 12 juli 1989
De PZC-evenementenlijst
wijst u de weg!
Pagina 13
DEN HAAG - In periodes van extreme luchtverontreiniging
moet een verkeersverbod voor een totale provincie overwo
gen worden. Bij minder ernstige smogvorming moet er in elk
geval voor korte of langere tijd aan een rijverbod in de steden
met meer dan 40.000 inwoners worden gedacht.
LUNCH MET WALESA IN GDANSK
Hongarije
Astma
Faillissement
Ringlijders
Garnalen
Bataljons
Ruime zonnige perioden en droog. Ma
tige westelijke wind. Temperatuur 20
graden.
ROVINCIAL
OOURAi
PZC
verstrekker, terwijl de landelijke
dagbladen op een dekkingspercen
tage van 20 bleven steken. In West-
Brabant bereikte het regionale dag
blad 50 procent van de ondervraag
den; de landelijke kranten scoorden
daar 14 procent. Op de Zuid-Hol
landse eilanden speelden de regiona
le bladen een minder toonaangeven
de rol bij de nieuwsvoorziening over
de smog. Niet meer dan 13 procent
van de geenqueteerden bleek zich
via een regionale krant op de hoogte
(Slot zie pagina 3 kolom 6)
MIDDELBURG - Een kwart van de
Zeeuwen heeft tijdens de smog-
waarschuwing van vorige maand
de auto bewust thuis gelaten. Daar
mee werd gehoor gegeven aan de op
roep van de comissaris van de ko
ningin dr C. Boertien, om de eigen
auto zo min mogelijk voor het
woon-werk verkeer te gebruiken.
Dat blijkt uit een telefonische
enquete, die het onderzoeksbu
reau Interview een maand geleden in
opdracht van de provincie Zeeland
hield. Ter vergelijking werden ook
inwoners van West-Brabant en de
Zuid-Hollandse eilanden gevraagd
naar hun autogebruik tijdens de pe
riode van ernstige luchtverontreini
ging. In die regio's bleek respectieve
lijk 14 en 21,4 procent voor een min
der vervuilend vervoermiddel te
hebben gekozen. Omgerekend
houdt dat in dat in het totale onder
zoeksgebied bijna 20.000 automobi
listen hun vervoermiddel enkele da
gen in de garage lieten staan, en dat
er 2 miljoen woon-werk kilometers
werden bespaard.
De uitslag van de enquete was
dinsdag voor commissaris Boertien
aanleiding nog eens te benadrukken,
dat vrijwillige autobeperking tijdens
smog-alarm weldegelijk uitkomst
kan bieden. Hij sprak die verwach
ting in Den Haag uit bij de presenta
tie van het rapport over verkeers
maatregelen en smog.
Uit het onderzoek van Interview
wordt verder duidelijk, dat het regio
nale dagblad voor ruim 60 procent
van de Zeeuwen de belangrijkste in
formatiebron is. Slechts 34 procent
noemde de televisie als informatie-
HULL (ANP) - Een eenzame fietser rijdt door een spookachtig stille haven van Hull, die is getroffen door de
stakingsgolf.
(Van onze correspondent)
LONDEN Het merendeel van de
9400 geregistreerde havenarbei
ders in Groot-Brittannië heeft het
werk neergelegd. De bedrijvigheid
in grootste havens, zoals van Liver
pool, Hull, Bristol, Southampton
en Tilbury, zijn daarmee tot stil
stand gebracht.
Het is de eerste officiële nationale
havenstaking sinds 1984. Een lang
durig en bitter arbeidsconflict ligt
nu in het verschiet. De stakers, ge
steund door de grote en machtige
transportarbeidersbond, willen een
nieuwe landelijke arbeidsovereen
komst ter vervanging van de on
langs opgeheven regeling, die elke
geregistreerde Britse havenarbei
der verzekerde van een baan en in
komen, ook als er geen werk meer
voor hem was.
De verenigde havendirecties menen
dat zo'n landelijke regeling niet
meer reëel is en willen nu per haven
verschillende arbeidsovereenkom
sten afsluiten. Ze gaan ervan uit dat
de werkmethodes in de havens dras
tisch zijn veranderd. Met het oog op
de vrije Europese markt van 1992 is
het volgens hen dringend noodzake
lijk om zo snel mogelijk een gunstige
concurrentiepositie op te bouwen.
De Britse werkgevers hebben ha
vens op het continent aangezocht,
zoals Rotterdam, Antwerpen en Le
Havre, zodat goederen voor Groot-
Brittannie kunnen worden overge
laden in kleinere schepen om vervol
gens alsnog naar Britse plaatsen te
worden gevaren, die niet door sta
kingen zijn getroffen.
De vervoersbond FNV heeft zich in
middels solidair verklaard met de
staking. In een pamflet dat woens
dag in de Rotterdamse haven wordt
verspreid, worden de FNV-leden op
geroepen om schepen met „besmet
te" lading uiterst stipt te behande
len.
Auto aan de kant
IN ENVELOP ONGEFRANKEERD VERZENDEN AAN:
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT AFD. ABONNEMENTEN
ANTWOORDNUMMER 123 4380 VB VLISSINGEN
BELLEN GAAT SNELLER: 01184-84215
PARIJS (AFP) - Premier Michel Ro-
card van Frankrijk heeft dinsdag
avond een onderscheiding uitgereikt
aan Frans Andriessen, EG-commissa-
ris voor buitenlandse zaken. Andries
sen mag zich voortaan tooien met de
insignes van „Commandeur van
Agrarische Verdienste" (Comman
deur du Mérite Agricole).
De premier prees Andriessens vastbe
radenheid en gevoel voor compromis
en herinnerde aan diens „moeilijke
nachten" in Brussel als minister van
landbouw. In zijn dankwoord sprak
Andriessen zich uit voor de bescher
ming van de communautaire land
bouw, „zonder welke de Europese Ge
meenschap niet zou kunnen bestaan".
bij ernstige smog
Rtv, kunst: 2.
Binnen- en buitenland:
en 5.
Opinie, achtergrond: 4.
Financiën, economie: 6.
Varia: 7.
Provincie: 9,11 en 13.
Sport: 16 en 17.
Dat zijn de belangrijkste aanbevelin
gen in het rapport over verkeer en
smog, dat commissaris van de konin
gin dr C. Boertien woensdag in Den
Haag aan minister Nijpels van milieu
overhandigde. De Zeeuwse commissa
ris, voorzitter van het coördinatie-or
gaan dat de 'handreiking' voor alle
commissarissen van de koningin op
stelde, noemde de voorgestelde maat
regelen simpel en controleerbaar. Bo
vendien blijkt een beperking van het
autoverkeer volgens het rapport een
aanzienlijke bijdrage te leveren - soms
tot 25 procent - aan het terugdringen
van de luchtverontreiniging.
In het rapport wordt voorgesteld zo
weinig mogelijk weggebruikers van
het verkeersverbod uit te zonderen.
Alleen openbaar vervoer, taxi's, art
sen, brandweer en ziekenauto's zou
den zich na de afkondiging van de
maatregel straffeloos op de openbare
weg mogen begeven. Ook alle gemoto
riseerde plezierboten en vliegtuigen,
die worden gebruikt voor reclame, re
creatie en besproeiing, mogen niet van
stal worden gehaald.
De duur van het rijverbod is afhanke
lijk van de mate van luchtverontrei
niging. In de regel zullen er maatrege
len afgekondigd worden als het dag
gemiddelde aan ozon/stikstofdioxyde
meer dan 200 microgram per kubieke
meter bedraagt. De eerste stap is een
verkeersverbod voor stedelijke
agglomeraties met meer dan 40.000 in
woners van 6 tot 14 uur. Wordt de
norm ver overschreden, dan zou het
verkeer voor een periode van maxi
maal twee dagen van 6 tot 24 uur kun
nen worden lamgelegd. Bovendien
zou er in het ernstigste geval een ver
bod voor een hele provincie kunnen
worden ingesteld. Blijft de concentra
tie viezigheid in de lucht onaanvaard
baar hoog, dan zou er na een onderbre
king van een dag opnieuw een ver
keersverbod van kracht moeten wor
den. Die onderbreking zou op gezette
tijden moeten worden herhaald.
„Het gaat," zei commissaris Boertien
tijdens de presentatie, „in alle geval
len om een oei-oei besluit. De gevolgen
voor de economie worden zwaar mee
gewogen. Bij alle maatregelen zal dan
ook vooraf uitvoerig overleg worden
gepleegd." Hij dacht daarbij aan de in
specties voor de volksgezondheid, de
burgemeesters van de betrokken ge
meenten en justitie en politie. Dat
overleg is nodig, omdat de commissa
ris van de koningin afhankelijk is van
de medewerking van met name de ge-
(Slot zie pagina 3 kolom 4)
De Zeeuwse Commissaris der Koningin dr C. Boertien overhandigde dinsdag in Den Haag minister Nijpels van milieu
het smograpport.
(Van onze correspondent
BUDAPEST De Amerikaanse presi
dent Bush is gisteravond zijn bezoek
aan Hongarije begonnen in dezelfde
toonzetting waarmee hij zijn twee
daagse visite aan Polen enkele uren
eerder had afgesloten. Veel woorden
van waardering voor de Hongaarse
economische en politieke hervormin
gen, maar geen gewapper met dollar
cheques.
Bush besloot zijn bezoek aan Polen in
de havenstad Gdansk, bastion van de
onafhankelijke vakbeweging Solidari
teit. Bij het arbeidersmonument voor
de Lenin-scheepswerf klonk vele ma
len het „Lang leve Bush", nadat hij
had uitgeroepen „Tegen hen die den
ken, dat hoop op vrijheid voor altijd
kan worden onderdrukt, zeg ik: kijk
naar Polen"
De teleurstelling over het gebrek aan
concrete en directe steun klonk door
in de woorden van Solidariteitsleider
Walesa, die na Bush de menigte van
ongeveer 25.000 mensen toesprak. „Ik
hoop dat u Polen verlaat in de overtui
ging dat dit land het waard is geholpen
te worden en ook geholpen moet wor
den", zo zei hij.
Bush en zijn echtgenote waren het be
zoek aan Gdansk begonnen met een
lunch in de woning van de familie Wa
lesa. Een buurvrouw had gekookt, zo
dat Danuta Walesa alle gelegenheid
had met Barbara Bush te praten. Bush
zelf zei later dat Walesa hem gevraagd
had om tien miljard dollar steun uit
Amerikaans privé-kapitaal voor de
ontwikkeling van het particuliere be
drijfsleven in Polen.
In Hongarije zijn de verwachtingen
wat directe financiële Amerikaanse
steun betreft heel wat minder hoogge
spannen. De Hongaarse regering
hoopt vooral op verbetering van de
handelsrelaties.
Ongeveer tienduizend Hongaren trot
seerden gisteravond hevig onweer en
regenval om naar mr. President, zoals
de kranten hem steevast noemen, te
komen kijken. Er waren op het plein
voor het parlement veel spandoeken
met vriendelijke teksten over de Hon
gaars-Amerikaanse vriendschap.
Gisteravond, bij het diner in het Hon
gaarse parlement, waren er voorname
lijk vriendelijke woorden over en weer,
waarbij partijpresident Reszo Nyers
benadrukte dat de Hongaarse ontwik
keling naar een vrije-markteconomie
ook voordelen heeft voor Amerikaanse
ondernemers.
In zoiets bij uitstek mobiels als het
verkeer is het natuurlijk vragen om
moeilijkheden wanneer twaalf hoge
priesters tegen de smog ieder naar ei
gen inzicht tot rijverboden kunnen
overgaan, op willekeurige plaatsen en
willekeurige momenten. Wat dat be
treft ademt het nu gepubliceerde voor-
lopertje op een modeldraaiboek heel
sterk de sfeer van maatregelen, die
achter bureaus zijn bedacht en die
voor het overige de aansluiting met de
in de samenleving veroorzaakte conse
quenties missen. De maatregelen moe
ten simpel, duidelijk en afdwingbaar
zijn, zei dr. Boertien gisteren in het
Haagse Nieuwspoort. Op papier staat
zo'n slagzin goed. Maar er speelt na
tuurlijk wel iets meer, wanneer het
zover komt dat een bepaald deel van
Nederland onverwacht voor kortere of
langere tijd moet worden platgelegd.
Of daarover in de commissarissenka-
mers van de provinciehuizen breed is
nagedacht, - daarover valt ernstig te
twijfelen. Je zet de hele ingewikkelde
samenleving van Nederland nu een
maal niet van het ene op het andere
moment op de fiets. Besluit je dat
zoiets wèl moet en kan, dan heb je ook
de verplichting om - voor allerlei acute
en praktische problemen daarbij - sug
gesties voor oplossingen aan te dra
gen. Met rijverboden die niet verder
gaan dan afkondigingen van ijzeren
tijdstippen is een wat al te gemakkelij
ke weg gekozen.
Bepaald vreemd is dat het werk
groepje van commissarissen met
zijn advies is gekomen zonder vooraf
buiten de deur met wie dan ook te
overleggen. Daarop richtte zich giste
ren dan ook de kritiek vanuit de hoek
van allerlei (landelijke) organisaties.
En terecht. Want vastgesteld kan wor
den dat de Nederlander best bereid is
de auto te laten staan als dat absoluut
noodzakelijk is. Maar dat hij/zij dan
wel op een of andere manier bij de
voorbereiding van maatregelen op dit
punt wil worden betrokken. Het zou
trouwens voor de acceptatie van zoiets
ingrijpends als een totaal rijverbod bij
gevaarlijke smogvorming nog wel eens
van groot belang kunnen zijn om juist
op het punt van inspraak en meeden
ken wat ruimhartiger te werk te gaan.
Tot nu toe hebben de commissarissen
zich beziggehouden met het bedenken
van decreten. Maar ze hebben deze op
de praktische gevolgen slecht ge
toetst. Juridisch zijn ze aanvechtbaar.
Ze kunnen nog altijd twaalfzijdig wor
den uitgelegd. En ze zijn het resultaat
van onvoldoende overleg. In simpel
Nederlands heet dat: een gemiste
kans. Daarom zou het niet zo gek zijn
als er na deze 'handreiking' tussen
commissarissen van de koningin on
derling in dit vraagstuk van voorgeno
men autorijverboden iets meer centra
le sturing zou komen. In het Europa
van de smog is geen behoefte aan te
rugkeer naar een Nederland met de
Republiek van de Twaalf Provinciën.
vdM.
LONDEN (AP) - De Britse acteur Lau
rence Olivier is dinsdag op 82-jarige
leeftijd in zijn woning overleden. De
begrafenis zal een besloten karakter
dragen; later zal een openbare her
denkingsdienst worden georgani
seerd.
De acteur leverde de laatste jaren een
verbeten strijd tegen kanker, pleuritis
en een pijnlijke spierziekte.
In een eerste reactie op de dood van
Olivier noemde de Britse acteur An
thony Hopkins hem „de grootste ac
teur van deze eeuw". Wegens zijn ver
diensten op acteergebied werd Olivier
geridderd en in de adelstand verheven.
zie ook pagina 2
ommissarissen van de
koningin hebben met ar-
tikel 48 van de Wet op de
feSSI luchtverontreiniging in de
hand de bevoegdheid om be
drijven en het verkeer stil te leggen in
het belang van de openbare gezond
heid. In het geval van 'ernstige smog'
kunnen zij al het autoverkeer tot stil
stand dwingen. Maar wanneer, hoe,
voor hoelang en op basis van welke af
wegingen nemen zij zo'n maatregel?
Twaalf hoofden, twaalf zinnen, - want
de eerste burgers zijn op dit punt vol
strekt zelfstandig. In een sector als
verkeer en transport op het eerste ge
zicht een onoverzichtelijke situatie.
Provinciegrenzen zijn denkbeeldig en
grillig. Hier wel een verbod om auto te
rijden, daar weer niet. In een land dat
zo verkeersgevoelig is als Nederland
kan een provinciaal genomen staat-
van-beleg-voor-de-auto snel tot een
complete chaos en ontregeling van de
samenleving leiden. Vandaar dat een
groepje van drie commissarissen on
der leiding van dr. Boertien nu een
'handreiking' voor de collega's heeft
samengesteld, waarin rijverboden in
soorten en maten worden aangedra
gen. Zij kunnen die instellen wanneer
gevaarlijke smogvorming zich in hun
ambtsgebied via alarmerende concen
traties van ozon en stikstofdioxyde in
de lucht aandient. Minister Nijpels
(milieu) was gisteren nogal ingenomen
met de 'handreiking', omdat deze vol
gens hem een eind maakt aan de on
duidelijkheid over maatregelen bij
smogvorming. Maar dat is toch een
wat al te optimistisch veronderstel
ling. want de onduidelijkheid begint
nu pas goed.
Advertentie
mm...
NOTEER MIJ VOOR
PROEFABONNEMENT OP DE PZC, DAN
ONTVANG IK 'N DIJK VAN EEN KRANT
GEDURENDE 14 DAGEN GRATIS!
SUPERBAGNèRES (GPD) -
„Dramatisch." Een ander
woord had Peter Post niet,
voor de tiende Touretappe
van zijn ploeg. Beste man van
de dag: Nulens, 73e op 19.47
minuten van winnaar Robert
Millar, en Erik Breukink op
nieuw op 26 minuten achter
stand. Maar wat veel erger
was: drie renners buiten de
tijdslimiet op Superbagnères.
De Tour is voor van Poppel,
Talen en Vanderaerden opge
houden in de Pyreneeën. Van
Poppel kwam ook een seconde
tekort voor de scherpe tijdsli
miet. Achter hem verdwenen
ook Talen (die nu zonder rode
trui de criteriums afmoet),
Vanderaerden en Pieters.
De nieuwe gele truidrager
heet Laurent Fignon, die zich
in de slotkilometer losgooide
van Greg LeMond, maar de
grootste bedreiging is Pedro
Delgado die nog maar op 2.53
van Fignon staat.
Astmapatiënten hebben baat
bij het slikken van goud als me
dicijn.
PAGINA 5
De gemeente Sint Philipsland
wacht mogelijk een faillisse
ment na schadeclaim van een
verzekeringsmaatschappij.
PAGINA 9
De Ringrijders Vereniging Zee
land royeert de afdeling
Nieuwland na een optreden
buitenshuis.
PAGINA 9
De vismijn in Scheveningen
mag garnalen veilen.
PAGINA 11
De Middelburger Hans Hou
terman gaat op zoek naar de
geschiedenis van de Duits-
Russische bataljons.
PAGINA 11