anDijke
de PZC
Bos vol met munitie
attena
Zuid-Holland ontsnapt
Zeeuwse opkomst
rond 45 procent
Eerste doodvonnissen
na de Chinese opstand
aan alarmfase
vandaag
Moeder gooit
dochtertjes
van balkon af
MINDER DAN DE HELFT BRENGT STEM UIT
vrijdagkrant
Europa is nog
geen begrip
ZOMER-
AANBIEDING
Iets minder warm
CAMPINGMEUBELSHOW
o.a. dealer van
Lafuma, Marco
en Lallemand.
ACCESSOIRES-
SUPERMARKT
Miljoenenbuit voor
ontvoerder van
Vanden Boeynants
PROGNOSE UITSLAG VERKIEZINGEN EUROPEES PARLEMENT
1
Milieu
Tegen
Kerncentrale
Hetze
Groen
DEN HAAG (GPD) - De grote politieke partijen zijn diep teleurgesteld over de lage opkomst bij
de donderdag gehouden Europese verkiezingen. Het CDA is daarbij gisteren als grootste uit de
bus gekomen. Volgens een onderzoek van het bureau 'Interview' is nog niét de helft van de
kiezers (48,1 procent) op komen dagen. Het CDA haalde 33,3 procent van de stemmen, de PvdA
31,5 en de WD 13,8 procent.
Verliezer
Wij
hebben plannen
met
onze verdiepingen
daarom
130-85% KORTINGl
op de artikelen
op de
verdiepingen
Improvisatie
TELEVISIE ZENDT PROCES UIT v
Economisch verlies
Zeeland
Zonnig, droog maar iets minder warm
dan de afgelopen dagen. Overwegend
matige wind uit noordelijke richtin
gen. Middagtemperatuur omstreeks
22 graden.
232e jaargang no. 134
Vrijdag 16 juni 1989
Optimaal uitgerust van A tot Z voor
een zorgeloze wegvakantie.
Hoek Rijksweg - Ringbaan West
GOES
01100 - 1 14 40
fefe-y TT et wil maar niet lukken
'Vj~ -Timet de Euroverkiezin
gen. De derde verkiezing in
vijfjaar tijd voor het Europe
se parlement scoorde in Ne
derland nog lager dan beide vorige ke
ren. Volgens de voorlopige prognose
heeft slechts de helft van de Neder
landse kiezers gisteren gebruik ge
maakt van het recht zijn stem uit te
brengen. Europa 1992, vervaging van
grenzen, verkorting van afstanden,
een geleidelijke afstemming van de
wetgeving, volkeren dichter bij elkaar
brengen - het baat allemaal niet. Euro
pa leeft niet als begrip. De getniddelde
Europeaan bestaat misschien wel,
maar hij is het zich niet bewust. Hij
heeft al moeite genoeg om de ontwik
kelingen in eigen land bij te houden;
laat staan dat hij zich interesseert voor
het wel en wee van Europa. Een Ver
enigd Europa is ver weg. Het kan ken
nelijk geen andere vorm aannemen
dan de contouren van de bij het dage
lijkse weerpraatje getoonde kaart. Na
15 juni 1989 luidt de onvermijdelijke
conclusie dat de Nederlandse kiezers
geen boodschap hebben aan het Euro
pese parlement. Dat parlement heeft
dan ook een zeer beperkte macht, niet
te vergelijken met die van nationale
volksvertegenwoordigingen.
Afgaand op de voorlopige uitslag
reeft de nationale politiek op
nieuw een belangrijke rol gespeeld in
het stemgedrag van de kiezers. Dat is
nooit anders geweest. De zaken dich
ter bij huis spreken nu eenmaal meer
aan dan de onderwerpen waarmee
Brussel en Straatsburg de kiezers con
fronteren. Niemand zal kunnen ont
kennen dat de door de WD uitgelokte
kabinetscrisis debet is aan het drama
tische verlies van de liberalen: een te
ruggang van vijf naar drie Eurozetels
moet als een vernietigende nederlaag
worden beschouwd. Het CDA, dat de
kabinetscrisis volledig heeft uitgebuit,
zag zijn Euroaanhang met vier procent
stijgen, waardoor de christen-demo
craten twee zetels wonnen en de Partij
van de Arbeid naar de tweede plaats
verdrongen. Lubbers en de zijnen kun
nen met opgeheven hoofd verder. De
winnaars zaten deze keer vooral in de
hoek van de kleinere partijen: Regen
boog en D66. Groen Links heeft in alle
opzichten het tij mee - het milieu
krijgt terecht meer aandacht - en D66
doet het als redelijk alternatief weer
goed. Natuurlijk is het beeld verte
kend door de geringe opkomst, maar
als indicatie voor wat Nederland 6 sep
tember - Kamerverkiezingen - staat
te wachten, is de (voorlopige) uitslag
van gisteren veelzeggend.
Zeeland staat, zo is gisteren geble
ken, evenmin te trappelen om aan
het Europese gebeuren deel te nemen.
In deze provincie ligt de opkomst zelfs
een paar procent beneden die van vijf
jaar geleden. Nog niet de helft van de
Zeeuwen bracht zijn stem uit, hetgeen
als een absoluut dieptepunt kan wor
den beschouwd. In een stad als Vlissin-
gen bijvoorbeeld maakten vier van de
tien kiezers de gang naar het stembu
reau. Het moet een frusterende erva
ring zijn voor de dames en heren Euro
politici telkens weer te constateren
dat zij minder dan de helft van de be
volking vertegenwoordigen. Het zal
pas beter worden als het Europese par
lement daadwerkelijk macht kan uit
oefenen; als de beslissingen van dit il
lustere gezelschap het dagelijks leven
van de kiezers gaan beïnvloeden. Dat
is overigens een zaak van de nationale
regeringen, die zich tot nu toe weinig
scheutig hebben getoond een deel van
hun macht af te staan. Zolang zij de be
perkte bevoegdheden van het Euro
parlement en de Euroregering niet uit
breiden, blijft één Europa een illusie
en zal bij elke volgende verkiezing
voor een Europees parlement een
groot deel van de kiezers thuisblijven,
alle campagnes ten spijt.
Dim
BRUSSEL (ANP) - De Belg Pa
trick Haemers heeft tijdens een
reeks van overvallen tussen
1983 en 1989 meer dan tien mil
joen gulden buitgemaakt. Dat
blijkt uit de lijst van misdaden
die het parket van Brussel heeft
samengesteld.
Bovenaan staat de ontvoering
van oud-premier Paul Vanden
Boeynants. Volgens het parket
heeft hij een losgeld betaald van
3,5 miljoen gulden (63 miljoen
Belgische franken). Het is voor
het eerst dat het parket het be
drag dat VDB voor zijn vrijlating
op tafel heeft moeten leggen offi
cieel noemt.
De lijst bevat een reeks van ge
wapende overvallen op particu
liere geldtransporten en postwa
gens. Daarbij zijn vier mensen
gedood: twee mensen van geld
transportbedrijven en twee man
nen van de posterijen. Vier men
sen liepen zware verwondingen
op.
Haemers wordt er ook van be
schuldigd de hand te hebben ge
had in zijn bevrijding toen hij op
13 augustus 1987 naar de gevan
genis van Vorst werd overge
bracht. Een gewapend comman
do overviel de bewakers waar
door Haemers kon ontsnappen.
Hij verblijft nog steeds in een
Braziliaanse gevangenis.
verlies
EUROPEES PARLEMENT
in procenten
Opkomstpercentage 1984 (EP): 50,5 1986 <TK): 85,5.%.1989 (EP); 48.1%
1984
1989
I
1984
1989
winst -
verlies
aantal zetels
(prognose)
in procenten
PvdA
9
9
33.7
31.5
- 2.2
CDA
8
9
30
33.3
CO
co
WD
5
3
I!
18.9
13.8
- 5.1
D66
-
1
2.3
6
CO
REGENBOOG
2
2 I
5.6
7.6
2.0
SGP/RPF/GPV
1
1
i
5.2
ii
5.5
l
O
co
TWEEDE KAMER
1
Omgerekend naar
1
Zonder strenge regels wordt
'92' een ramp voor het milieu
PAGINA 4
De Industriebond FNV is fel te
gen het werken op zaterdag.
PAGINA 5
De risico's van de kernenergie
centrale Borssele moeten wor
den verminderd.
PAGINA 15
De fruittelers betreuren de het
ze tegen het in opspraak ge
raakte alar, een groeimiddel
voor appels
PAGINA 17
Chang is nog te groen voor
gras. Opnieuw verloor hij in
Rosmalen.
PAGINA 23
Radio, tv en kunst: 2
Binnen- en buitenland: 3,5
en 7
Opinie en achtergrond: 4
Beurs en financiën: 6
Provincie: 15, 17, 18, 19, 20
en 21
Sport: 23 en 25
PAGINA 9,10,11 en 13
De echte uitslag wordt pas zondag be
kend. Tot die tijd moeten de stembus
sen dicht blijven, omdat in zeven van
de twaalf EG-landen pas dit weekein
de wordt gestemd. In de landen waar
gisteren is gestemd, mag de uitslag
nog niet bekend worden gemaakt, uit
vrees dat de uitslag in het ene land die
in een ander EG-land zal beïnvloeden.
Opvallend is vooral de lage opkomst.
Uit verkiezingsonderzoeken van de af
gelopen weken werd geconcludeerd
dat de opkomst tussen 55 en 65 pro
cent zou liggen. Nu ruim de helft van
de kiezers is weggebleven, is dat een
tegenvaller voor de politici. Juist door
de kabinetscrisis werd verwacht dat
de belangstelling voor de verkiezingen
groter zou zijn.
OMMEN/HELLENDOORN (ANP) -
Het 800 hectare grote Eerderbos in
Ommen blijkt bezaaid met zeer ge
vaarlijke Duitse munitie uit de Twee
de Wereldoorlog. De Explosieve Op
ruimingsdienst EOD houdt rekening
met de grootste wapenvondst uit de
oorlog tot nu toe.
De EOD begon gisteren met het oprui
men van brisantgranaten waarvan er
diverse nog uiterst explosief zijn. De
dienst bracht er honderd tot ontplof
fing en verwacht nog vele maanden
met het onschadelijk maken van de
granaten en andere munitie bezig te
zijn.
De munitie is destijds gedumpt in
loopgraven van een voormalig krijgs
gevangenkamp. De granaten zijn een
meter lang en hebben een doorsnede
van 7,5 cm. De EOD kwam op het
spoor van de granaten na een explosie
in Hulsen (gemeen Hellendoom). Twee
24-jarige inwoners van Hellendoorn,
van wie er een militair is, hadden in
Ommen met een detector munitie op
gespoord en meegenomen. Op 29 mei
vulden ze een granaatkop met kruit en
vuurwerk en lieten die met explode
ren. De ontploffing was zo hevig dat de
scherven op een afstand van 150 meter
terecht kwamen. Het mag volgens de
EOD een wonder heten dat de twee
mannen en voorbijgangers ongedeerd
bleven en er geen huizen werden be
schadigd.
De VVD is, zoals verwacht, de grote
verliezer van deze verkiezingen ge
worden. Nadat deze partij het kabinet
had laten vallen en er bovendien een
interne machtsstrijd uitbrak, duikel
de de VVD in de peilingen tot onder de
twaalf procent. Iets van dat verlies
lijken de liberalen nu goedgemaakt te
hebben, maar het verlies is nog steeds
dramatisch.
WD-leider Joris Voorhoeve noemde
de lage opkomst en het slechte resul
taat voor de WD een ernstige tegen
valler. „Deze voorspelling is een aan
sporing voor de VVD om een goede
campagne voor de Tweede Kamer ver
kiezingen te voeren", aldus Voorhoeve
in een eerste reactie. Hij mikt erop dat
de WD in september weer op haar hui
dige niveau in de Tweede Kamer van
27 zetels terug zal zijn.
De Europese CDA-lijsttrekker Jean
Penders noemde de opkomst 'bedroe
vend'. „Europa had beter verdiend",
(Slot zie pagina 7 kolom 3)
Advertentie
Shirts 1 voor 49,-
2 voor 75,-
Pantalons vanaf 79,-
STEUTEL
HERENMODE
Lange Kerkstraat 41Goes, 01100-16415
(Advertentie)
3rhOi,!nt0r'0UrVerzor9'n9
sc"eldestraat 25-29 4381 RP Vlissingen
Telefoon 01184-13476
AMSTERDAM (ANP)
ming.
Een fietser in Amsterdam berschermde zich donderdag op eigentijdse wijze tegen de smogvor-
DEN HAAG (GPD) De smogvervui-
ling zal vandaag naar verwachting op
hetzelfde niveau blijven als gisteren.
Dat wil zeggen dat voor grote delen
van het land de waarschuwingsfase
geldt, terwijl in enkele gebieden van
de Randstad het oxidantniveau tegen
de alarmfase aanzit. Ook voor het
weekeinde voorspelt het KNMI een
niet of nauwelijks veranderend weer
beeld, met een (te) zwakke noordoos
ten wind. Vooralsnog geldt de waar
schuwingsfase in de provincies Zuid-
Holland, Utrecht, Noord-Brabant,
Zeeland en enkele steden in Noord-
Holland, zoals Amsterdam en Haar
lem.
Angstig dicht naderden de meters van
het Rijksinstituut voor Volkgezond
heid en Milieu in Bilthoven gisteren de
kritieke fase bij het meten van de
luchttoestand in het Rijnmondgebied.
Nog werd de alarmfase niet afgekon
digd, dankzij een kleine storing die gis
terochtend over ons land trok, maar
voor de komende dagen blijft de toe
stand in met name Zuid-Holland kri
tiek.
De Commissaris van de Koningin in
die provincie mr. S. Patijn heeft dan
ook een scenario van ingrijpende
maatregelen laten opstellen. In de
alarmfase is hij, net als zijn collega's
in de andere provincies, gerechtigd
dwingende maatregelen af te kondi
gen. Mocht de alarmfase in Zuid-Hol
land ingaan, dan zullen de meest ver
vuilende industrieën hun activiteiten
moeten stilleggen. Daarnaast komt er
een rijverbod voor auto's, bromfiet
sen en kleine vliegtuigen in een 20-tal
steden (die met meer dan 40.000 inwo
ners). Daartoe zullen de burgemees
ters van deze gemeenten vandaag met
spoed bijeenkomen.
In de andere drie provincies is men nog
niet zover. De provinciale en gemeen
telijke bestuurders laten het afhangen
van 'de omstandigheden' en zullen ad
hoe beslissingen nemen bij gebrek aan
een duidelijke wettelijk kader.
Improvisatie is met andere woorden
troef. In Bergen op Zoom werd giste-
aantal zetels
(prognose)
PvdA
52
49
CDA
54
51
WD
27
21
D66
9
9
REGENBOOG
3
11
SGP/RPF/GPV
5
8
CDA wint, VVD verliest
bij zeer slechte opkomst
MIDDELBURG - De Europese poli
tiek lijkt in Zeeland steeds minder tot
de verbeelding te spreken. De op
komst bij de Europese verkiezingen
bleef donderdag in vrijwel alle
Zeeuwse gemeenten beneden ver
wachting. De voorspelling dat de na
tionale politieke perikelen meer kie
zers naar de stembus zouden lokken
werd niet bewaarheid. Het ziet er
naar uit dat de gemiddelde opkomst
rond de 45 procent zal liggen.
Vergeleken met de Euroverkiezingen
van vijf jaar geleden is de belangstel
ling duidelijk afgenomen. In Middel
burg wordt rekening gehouden met
een opkomst van maximaal 45 pro
cent. Vlissingen bleef steken op 39.3
procent, een half procent lager dan in
1984. Goes scoorde 2 procent lager dan
bij de vorige Europese verkiezingen,
en kwam uit op 47,9 procent. In Ter-
neuzen werd rekening gehouden met
een opkomst van 45 tot 50 procent. Zie-
rikzee boekte licht verlies, daar werd
54,2 procent van de stemgerechtigden
geregistreerd.
Van de kleinere gemeenten week Rei-
merswaal af van het algemene beeld.
In totaal maakte in die gemeente 55
procent van de kiezers - 5 procent meer
dan vijf jaar geleden - de gang naar de
stembus. St. Philipsland (59,8), Veere
(geschat 60 procent) en de Noord-Be-
velandse gemeenten Wissenkerke
(59,4 procent) en Kortgene (58,7 pro
cent) mochten relatief de meeste kie
zers in de stembureaus begroeten.
De uitslagen en definitieve opkomst
percentages worden pas maandag be
kend gemaakt.
Zie ook pagina 19)
(Van onze correspondent)
SINGAPORE/PEKING - Drie aan
hangers van de Chinese democrati
sche beweging zijn donderdag door
een rechtbank in Sjanghai ter.dood
veroordeeld. De drie stonden terecht
op beschuldiging een trein in brand te
hebben gestoken en spoorwegperso
neel te hebben geslagen tijdens anti-
regeringsdemonstraties die volgden
op de bloedige militaire interventie
op het Plein van de Hemelse Vrede in
Peking. De ter dood veroordeelden
hebben drie dagen de tijd gekregen
om tegen het vonnis in beroep te gaan.
Gedeelten van het proces werd door
de staatstelevisie uitgezonden.
Radio Sjanghai zond ook een waar
schuwing uit van de stedelijke autori
teiten, waarin alle bij de demonstra
ties betrokken mensen worden opge
roepen om zich binnen een week bij de
veiligheidspolitie aan te geven.
De staatsradio meldde gisteren de eer
ste tekenen van verzet tegen het bloe
dige militair ingrijpen. Volgens de ra
dio hebben sluipschutters schoten ge
lost vanuit een universiteitsgebouw in
het zuidwestelijke gedeelte van Pe
king. De radio meldde ook dat 'rebel
len' een bus in brand hebben gestoken,
zuidelijk van het Plein van de Hemelse
Vrede.
Volgens officiële Chinese statistieken
heeft het land als gevolg van de poli
tieke onrust een economisch verlies
geleden van 270 miljoen Amerikaanse
dollar. De export daalde, transacties
werden afgebroken en contracten in
getrokken. Ook de inkomsten uit toe
risme daalden beduidend.
De Chinese premier Li Peng verklaar
de donderdag via de radio, dat China
door zou gaan met zijn hervormings
beleid en open-deur-politiek. Li Peng
sprak van „correcte maatregelen door
de regering om de contra-revolutionai
re rebellie te onderdrukken". Nog geen
Slot zie pagina 7 kolom 5
DEN HAAG (GPD) - De politie in
Leidschendam begint binnenkort met
het verhoor van een 33-jarige vrouw
uit deze gemeente die afgelopen zater
dag twee dochtertjes van een balkon
op de vierde etage van haar flat heeft
gegooid. De meisjes van 5 en 7 jaar lig
gen met ernstig hersenletsel in coma
in een Haags ziekenhuis. De vrouw
die na haar daad ook zelf van het bal
kon sprong, is met twee gebroken be
nen in het ziekenhuis opgenomen.
Volgens een woordvoerder van de
Leidschendamse politie heeft zij in een
vlaag van verstandsverbijstering ge
handeld. Zij was na haar scheiding,
vier jaar geleden, zwaar depressief en
onder behandeling bij een psychiater.
ren een legeroefening afgeblazen en in
Breda, Rotterdam, Den Haag en Til
burg bleven alle gemeentevoertuigen
in de garage of werden zo min moge
lijk gebruikt. Automobilisten werd
gevraagd indien mogelijk het open
baar vervoer te nemen, maar voorlo
pig lijkt het uiterst moeilijk om de Ne
derlander uit heilige koe te krijgen.
De NS hebben niets gemerkt van een
verhoogd reizigersaanbod.
Wel werden er een aantal beperkende
maatregelen opgelegd aan een aantal
bedrijven. Doel is het gehalte koolwa
terstoffen in de lucht op korte termijn
te laten dalen. De marine vliegt sinds
gistermiddag niet meer boven gebie
den waar de waarschuwingsfase geldt,
terwijl de luchtmacht alleen na drie
uur 's-middags, en dan in beperkte ma
te, het luchtruim kiest.
In Zeeland is vanwege de verhoogde
verontreiniging de waarschuwingfa
se donderdag van kracht gebleven.
Volgens de provincie lagen de waar
den donderdag over het algemeen iets
beneden die van woensdag; voor Zie-
rikzee werd donderdag over de voor
gaande woensdag overigens een ver
hoging van het oxydant-daggemid-
delde gemeld.
Het verzoek aan bedrijven om de uit-
(Slot zie pagina 7 kolom 7)
DEN HAAG (ANP) - Minister van
milieuzaken Nijpels gaf donder
dag het goede voorbeeld door
zich op de fiets naar het stemlo
kaal te begeven.
