junglecommando geeft bezetting centrale op
d;
Ali Khamenei opvolger
overleden Khomeini
Eerste steekproeven wijzen
grote zege voor Solidariteit
op
\erschoore
VELE HONDERDEN DODEN IN PEKING
de PZC
vandaag
GESPANNEN RUST IN IRAN
'Iemand in Kenia houdt
van mij.'
UUR FOTOSERVICE
ionderden
loden door
|xplosie
tunie
m
Hel op Plein
Hemelse Vrede
Vanavond KRO Ned.1 20.20uur.
Enkele buien
232e jaargang no. 124
Maandag 5 juni 1989
GOES-VLlSSINGEN-ZIERlKZEE-HULSr
Verontwaardigd
Mireille
Euthanasie
Afval
Breukink
Onthulling
Doden bij treffen
aan grens Israël
VRIJE VERKIEZINGEN IN POLEN
_J
Han van der Meer neemt vanavond zes jeugdige
Nederlandse verslaggevertjes mee naar leeftijd
genootjes in Kenia. Het kijken meer dan waard.
i
KWALITEITSKLEURENFOTO'S KLAAR TERWIJL JE WINKELT!
Er is vandaag veel bewolking met en
kele buien. De middagtemperatuur
wordt omstreeks 15 graden, vannacht
9 graden. De matige wind is noord
westelijk, vanavond tijdelijk zuid.
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
(Van onze correspondent)
PARAMARIBO De eenheid van het Junglecom
mando onder leiding van ondercommandant Bara-
ias heeft in de nacht van zaterdag op zondag de
elektriciteitscentrale van de Brokopondo-stuw-
jjtm in alle stilte verlaten. Bij gevechten op 15 kilo-
ibèter afstand van de dam raakten vijf militairen
gewond. Later werd een soldaat gedood, zo is giste
ren officieel in Paramaribo meegedeeld.
Het slachtoffer is „in de rug geschoten vanuit het
bos, terwijl hij een brug bewaakte", zei een leger-
woordvoerder, die niet wist hoeveel slachtoffers er
gevallen zijn aan de kant van het Junglecommando.
Het leger heeft de dam en de elektriciteitscentrale
niet 'overgenomen' maar voert zuiveringsacties uit
in het gebied tussen het oliepalmbedrijf Victoria en
de stuwdam.
Een woordvoerder van het Junglecommando in Ne
derland verklaarde dat de eenheid van Barabas zich
„om strategische redenen" heeft teruggetrokken en
„posities heeft ingenomen in de buurt van de dam".
Leger richt bloedbad
an onder studenten
(Van onze correspondent)
'EKING Het Chinese leger heeft de nacht van zaterdag op zondag een bloedbad aangericht
ider de ruim 40.000 studenten die drie weken lang het Plein van de Hemelse Vrede in hartje
Ibking hebben bezet. Hoeveel doden en gewonden er zijn gevallen, is niet bekend. Een Franse
iplomaat heeft verklaard dat er minstens tweeduizend studenten gedood en tienduizend ge-
vond zijn. Andere schattingen liggen rond de duizend doden.
Duizenden soldaten hielden zondag
iet Tienanmenplein bezet. Maar woe
lende burgers konden niet geloven
lat het leger het vuur had geopend op
[iet volk en waagden zich toch op
maat. Het leger opende herhaaldelijk
It vuur, waarbij keer op keer tiental-
sji doden vielen. Zondagavond laat
Dod de omgeving van het plein een le
is, maar grimmige aanblik. Tientallen
iiks en pantserwagens reden heen en 1 CIHICK
reer op Changan-boulevard, de be-
angrijkste verkeersader naar het
jein. Op andere plaatsten in de stad
Ijven burgers in grote groepen de mi-
tóiren uitdagen. Gevreesd wordt dat
(it leger zal optrekken tegen de uni-
lersiteiten, waar duizenden studenten
jen heenkomen zochten.
De honderden tanks, waaronder enke
le uitgerust met kanonnen, pantser
voertuigen en legertrucks omsingel
den het plein, ontstaken hun koplam
pen en openden het vuur. Ooggetui
gen zagen dat studenten elkaar een
arm gaven en op de tanks inliepen. Ze
werden zonder enig pardon neerge-
maaid. Anderen namen hun plaats in.
a het buitenland is verontwaardigd
ereageerd op de actie van het leger
:gen ongewapende burgers. In Hong-
ong gingen honderdduizenden men-
sn de straat op. In China zelf is in en-
ele steden gedemonstreerd. In
hanghai namen woedende betogers
iezit van het centrum, maar leger en
olitie lieten hen ongemoeid. Het
oofd van de Chinese academie van
wetenschappen noemde Deng Xiao-
Big, de bejaarde leider, en premier Li
jng, „de ergste misdadigers in de
Ihinese geschiedenis".
Invankelijk heerste er zaterdag gro-
e opluchting toen de bevolking van
[eking andermaal duizenden solda-
pn tegenhield. Maar de vreugde
laakte plaats voor ontzetting toen
pt leger terug kwam. Nadat een tank
I eerste barrciades forceerde, volgde
in grootscheepse aanval. Op het
ein zelf kwamen van alle kanten
manschappen met automatische ge-
reren. Zonder enige consideratie
moten deze soldaten, veelal uit
lansjoerije gehaald, op de studenten,
'anks reden over de talrijke tenten
Seen waarin studenten zaten.
MOSKOU (RTR/AFP) - In de Sovjetu
nie zijn zaterdag bij een treinramp op
le Trans-Siberische spoorweg in de
öeral, nabij de stad Tsjeljabinsk, ten
Éiinste 650 mensen om het leven geko
men. Dit heeft een verslaggever van
jet plaatselijke partijdagblad zondag
[emeld. Eerder had het Sovjetpersbu-
pau TASS melding gemaakt van
[talrijke" doden.
pet ongeluk deed rich zaterdagavond
«»r toen een lek in de gaspijpleiding
|n hevige ontploffing en een vuurzee
veroorzaakte. Een gedeelte van de
jpporbaan werd weggeblazen, toen
Wee treinen uit tegengestelde rich-
jing elkaar passeerden. Door de ont
ploffing ontspoorde een trein, die op de
indere inreed. Voorts is een grote hoe-
felheid gas vrijgekomen, aldus
PASS.
lp twee treinen reden tussen de Sibe-
ische stad Novosibirsk en de zuidelij-
je Russische stad Adler bij de Zwarte
tee. In totaal waren er bij de ramp cir-
H1.200 passagiers betrokken. In de
tein naar Adler zaten vooral vakan-
iegangers, onder wie veel kinderen.
iZeker de helft van de passagiers op de
Wee treinen is omgekomen", aldus de
correspondent Vitali Tsjerepanov, die
lokale partijleider citeerde. „Dat
tetekent dat er 650 doden zijn, wei
ght meer."
fct Sovjetpersbureau TASS heeft nog
|êèn dodental bekendgemaakt. Het
Mldde dat tot dusver het lot bekend
van 400 inzittenden, van wie er veel
g> omgekomen.
torbatsjov, premier Nikolaj Ryzjkov,
Waster van defensie Dmitri Jasov,
jghister van gezondheid Jevgeni Tsja-
W en de premier Aleksandr Vlasov
Wi de Russische Federatie zijn zon-
agochtend naar de plaats van de
Wvp gegaan, aldus TASS. Het Krem-
hheeft voor vandaag een dag van na-
ionale rouw afgekondigd.
De militaire operatie werd uitgevoerd
door de 27e, 38e en 65e divisie die
loyaal zijn aan Deng Xiaoping, presi
dent Yang Sjangkun en premier Li
Peng. Het vrijheidsbeeld dat de stu
denten vorige week dinsdag op het
plein hadden neergezet, werd door een
pantserwagen omver gereden en later
in brand, gestoken. Omstanders die te
dicht in de buurt kwamen van de in
slagorde opgestelde tanks en troepen,
werden neergeschoten. Na een zo'n
salvo vielen dertig mensen neer op het
wegdek.
Doden en gewonden werden in bak
fietsen of achter op de fiets naar het
dichtbijzijnde ziekenhuis gebracht.
In de ziekenhuizen in het centrum
heerste paniek. Zij konden de stroom
gewonden niet aan. Onder de soldaten
zijn tenminste duizend gewonden ge
vallen. Zij werden in helikopters af
gevoerd. Twee militairen zijn levend
verbrand, het lijk van een derde werd
aan een lantaarn opgehangen. Vier
soldaten zouden zijn ontvoerd.
Eerder hadden de studenten op het
Plein van de Hemelse Vrede een molo-
tov-cocktail gegooid naar een tank die
vlam vatte. De inzittenden kwamen in
de vlammen om. Overal in de stad
werd geschoten, soms met kanonnen.
Hier en daar gingen gebouwen in
vlammen op.
De studenten hebben tot de laatste
adem gevochten. Vanuit het Bejingho-
tel, een steenworp afstand van het
Plein van de Hemelse Vrede, waar het
drama zich voltrok, kon men horen
hoe de studenten de internationale
aanhieven. Daarna viel er een stilte,
(Slot zie pagina 5 kolom 6)
(Zie ook pagina 4)
PvdA, CDA en VVD zijn het niet met
elkaar eens hoe de euthanasie
kwestie moet worden afgehandeld.
PAGINA 3
Een aantal Zeeuwse ziekenhuizen
laat potentieelbesmet afval ver
branden door een bedrijf dat daar
toe niet gemachtigd is.
PAGINA 7
•V-
Erik Breukink heeft in een sneeuw
bui zijn kansen op de eindzege in de
Ronde van Italië volledig ver
speeld. Een ontketende Laurent
Fignon reed de uitgeputte Neder
lander in de laatste kilometers van
de etappe van zaterdag op een ach
terstand van zes minuten. De ritze-
ge van Jean-ul van Poppet kon de
pijn nauwelijks verzachten.
PAGINA 9
Verrassend is Mireille Lemaire van
Deltasport uit Zierïkzee gisteren in
Cuijck Nederlands turnkampioene
geworden. De jeugdige Zeeuwse
turnster bekroonde haar optreden
met een prachtige vrije oefening.
PAGINA 9
De Zeeuwse sprintkampioen Al-
fons Frankevijle deed tijdens de
provinciale atletiekkampioen-
schappen een onverwachte beken
tenis. Hij onthulde dat hij voor de
genezing van een achillespeesbles
sure cortisonen kreeg toegediend.
Doping dus.
PAGINA 11
Radio, tv en kunst: 2
Binnen- en buitenland: 3 en 5
Opinie en achtergrond: 4
Provincie: 7 en 9
Sport: 11,12,13,14,15 en 16
NICOSIA (RTR) - De Iraanse presi
dent Ali Khamenei is zondag gekozen
tot opvolger van ayatollah Ruhollah
Khomeini die afgelopen weekeinde
op 86-jarige leeftijd overleed. Dat
PEKING - Tanks verpletterden studenten en hun fietsen op het Plein van de Hemelse Vrede toen het leger zondagoch
tend vroeg tegen hen in actie kwam.
heeft het Iraanse persbureau IRNA
bericht.
Khamenei (49) is gekozen met twee
derde meerderheid in een tachtig le
den tellende commissie van deskundi
gen na acht uur vergaderen, aldus Ra
dio Teheran. De ambtstermijn van de
president loopt in augustus af.
De Iraanse leider Ruhollah Khomeiny
overleed in de nacht van zaterdag op
zondag. Radio Teheran las zondag
ochtend een verklaring voor van Kho
meini's zoon Ahmed. De ayatollah
overleed in het ziekenhuis van Tehe
ran aan complicaties na een operatie.
De Imam Khomeini onderging een
week geleden een operatie om een in
wendige bloeding te stelpen. De toe
stand van de ayatollah werd eerst be
vredigend genoemd, maar zaterdag
traden complicaties op.
De Iraanse regering heeft besloten het
openbare leven in het land 5 dagen vol
ledig stil te leggen. Ook werd zondag
ochtend een rouwperiode van 40 da
gen afgekondigd. De autoriteiten rie
pen het volk op om niet naar de woon
plaats van de imam te komen.
In de straten van Teheran heerste zon
dag een gespannen rust. Revolutio
naire Garde-leden hebben posities in
genomen bij de belangrijkste kruis
punten in de stad om eventuele onrust
te voorkomen.
De meeste winkels in het stadscen
trum hadden de rolgordijnen neergela
ten, terwijl in sommige etalages een
portret van de ayatollah werd ge
plaatst. De religieuze leiders riepen de
gelovigen op om „in de moskeeën te
bidden voor het zieleheil van de Gids
van de Revolutie" en om hem de laat
ste eer te bewijzen. Vanaf moskeege
bouwen hangen zwarte vlaggen als te
ken van rouw.
De Nederlandse regering heeft zondag
met een zeer korte verklaring gerea
geerd op de dood van de Iraanse
geestelijk leider Khomeiny.
Daarin wordt gezegd dat de regering
„kennis heeft genomen" van zijn over
lijden. „De implicaties van rijn dood
rijn nog niet te overzien", aldus de ver
klaring van een woordvoerder van het
ministerie van buitenlandse zaken.
PAGINA 4: Gesel der tirannen
President Ali Khamenei van Iran
Ontzet heeft de wereld
gisteren toegezien hoe
het taaie studentenverzet op
het Plein van de Hemelse
Vrede in de Chinese hoofd
stad Peking in een hel van vuur en
bruut militair geweld is geëindigd. Het
bewind, dat jarenlang verwachtingen
wekte met een 'open-deur-politiek'
naar het buitenland, is er niet voor te
ruggeschrokken om het Volksleger
met tanks en mitrailleurs in te zetten
tegen betogers die alleen maar met
hun blote handen en him eigen li
chaam als barricade konden terug
vechten. In de brallende taal van de of
ficiële regeringsverklaringen heette
het dat een grote overwinning was ge
boekt op 'bendes schurken, die het
land in een chaos wilden storten'. In
werkelijkheid is China met dit bloed
bad in één klap terug bij de barbaarse
onderdrukking van alles wat op we
zenlijke verandering in het huidige
Chinese staatsbestel aanstuurt. De
conservatieve vleugel van de harde
lijn in de communistische partij en in
de legertop heeft met gruwelijk ver
toon duidelijk gemaakt dat rij de
touwtjes in handen heeft.
en Xiaoping, de 84-jarige 'sterke
'man' van China, heeft rijn gena
deloze gezicht laten zien. Hij wil het
oude bestel tegen alle verzet in hand
haven. Dat bestel wil economische
hervormingen, maar geen politieke
vrijheden. Sociale onrust, waarmee
het vijf weken lang voor het oog van de
hele wereld veroordeeld was te leven,
komt in de steile communistische
ideologie van dit slag leiders niet voor.
En daarom moest het met wortel en
tak worden uitgeroeid. Het geweld in
het centrum van Peking was daartoe
dit weekeinde een schokkende poging.
Weinigen zullen durven voorspellen
waartoe dit alles in China zal leiden.
Komt er opnieuw een periode van ijze
ren dictatuur in dit land met 1,1 mil
jard inwoners? Of is het juist het sig
naal voor een naderende burgeroor
log? De onvrede onder de Chinezen is
groot. Er is hun een toekomst in het
vooruitzicht gesteld, die op geen stuk
ken na is waargemaakt. De levens
standaard verslechtert met de dag.
Het bestuursapparaat is verkalkt en
corrupt. De Chinezen van vandaag
zien in de communistische wereld om
zich heen - de Sovjetunie en in Oost-
Europa - snelle veranderingen. Dat
bewustzijn zal alleen maar groeien, ze
ker wanneer zal blijken dat de Chinese
machthebbers hun verbeterde betrek
kingen met de buitenwereld door dit
bloedige optreden weer op de tocht
hebben gezet. Eens zal de tragedie van
de studentenopstand toch een keer
punt in China's ontwikkeling beteke
nen. Maar dat is nu nog onvoorstel-
baar. vdM.
JERUZALEM (REUTER/UPI) - Bij
een treffen tussen het Israëlische le
ger en Palestijnse guerrillastrijders
aan de grens met Libanon zijn zondag
drie Palestijnen en een militair om
het leven gekomen. Dit heeft een le-
gerwoordvoerder in Jeruzalem be
kendgemaakt.
(Van onze correspondent)
WARSCHAU - De eerste steekproe
ven na het sluiten van de stembussen
in de Poolse verkiezingen wijzen op
een forse overwinning voor Solidar-
nosc. Een woordvoerder deelde mee
dat het tot voor kort verboden vak
verbond in Warschau op 80 procent
lag. Ook uit andere delen van het land
wezen eerste resultaten op groot suc
ces.
De Polen hebben redelijk enthousiast
gereageerd op de eerste mogelijkheid
tot enigszins vrije verkiezingen die hen
na veertig jaar werd geboden. Gister
avond bij het sluiten van de stembus
sen was bijna 80 procent opgekomen,
zo meldde de Poolse tv. Dit percentage
ligt hoger dan bij vorige verkiezingen
maar is iets lager dan verwacht. In
sommige delen van het platteland viel
de opkomst tegen.
De officiële uitslag van de verkiezin
gen wordt, zo is door regeringswoord
voerders meegedeeld, niet voor dins
dag verwacht. Maar Solidarnosc pro
beert eerder met die gegevens te ko
men, op basis van informatie van de
vertrouwensmensen van de vakbond
in de stembureaus. Die wordt via koe
riers doorgegeven aan het verkiezings
hoofdkwartier van de oppositie in
Warschau.
De Polen dienden hun voorkeur op
soms zeven verschillende formulieren
(elk corresponderend met de aan het
betreffende kiesdistrict toebedeelde
zetels in de Sejm (Tweede Kamer) en
de Senaat kenbaar te maken door alle
niet-gewenste kandidaten resoluut
door te strepen.
De meer dan twintig kiezers, gisteren
bij een aantal stembureaus in en bui
ten Warschau ondervraagd, bleken al
len op de kandidaten van Solidarnosc
te hebben gestemd. Echter, het in de
campagne van de onafhankelijke vak
beweging gegeven advies om alle an
dere kandidaten door te strepen, was
maar door enkele ondervraagden op
gevolgd. Andere westerse correspon
denten hadden gelijksoortige ervarin
gen.
Over dat advies was grote ruzie ont
staan tussen autoriteiten en Solidar
nosc, maar ook in de boezem van de
vakbeweging zelf. Hei was de autori
teiten vooral een doom in het oog dat
de verkiezingscomité's van Solidar
nosc opriepen alle 35 kandidaten op de
zgn. 'nationale lijst' door te strepen.
Dat zijn prominenten uit de commu
nistische en de daaraan gelieerde par
tijen. Premier Rakowski bijvoorbeeld,
vakbondschef Miodowicz en minister
van binnenlandse zaken Kisczcak.
Zij dienen in één keer de helft plus een
van het aantal geldige stemmen te ha
len om zich te verzekeren van een
plaats in de Sejm. De tweede ronde,
op 18 juni, beslist over de kandidaten
voor de overige 525 zetels in Sejm en
Senaat die dit resultaat niet wisten te
bereiken.
MIDDELBURG - Met krachtige
hand wierp de oud secretaris-gene
raal van de NAVO, mr Josph Luns,
zaterdagmiddag aan de Middel
burgse Loskade een touw uit voor
het afmeren van het ramschip
Schorpioen. Het historische mu
seumschip maakte zaterdag, met
aan boord een groot aantal geno
digden, zijn laatste reis.
De tocht ging via het Kanaal door
Walcheren van Vlissingen, waar de
gemeente het inmiddels groten
deels gerestaureerde schip geen
ligplaats kon aanbieden, naar de
Zeeuwse hoofdstad waar de Schor
pioen wèl welkom is. Op de foto
links naast mr Luns het CDA-ka-
merlid drs H. Eversijk en mevrouw
Wil van Son van de Stichting Ram
schip Schorpioen. Luns is lid van
het comité van aanbeveling
(Zie ook pagina 7
(Advertentie)
4-
