Oorlogsmisdadiger Touvier
in klooster gearresteerd
Winsemius staat pal
achter zijn opvolger
Nederlands feestje
Partijvoorzitter Zhao Ziyang
getipt als de nieuwe leider
luchtverontreiniging
jereikt gevarenzone
Arabische top
nog verdeeld
over Libanon
Oproep binnen
Zuidafrikaanse
kerk tegen
apartheid
vandaag
WAARSCHUWING IN ZEELAND
ADVERTEREN
IN DE REKREATIEKRANT?
Eerste nieuwe
haring goed
voor 31.000
Kromme stok bij
de achterdeur
LEGER LAAT DENG XIAOPING VALLEN
lonnig
Afval
en 5
Varia: 9
VAL NIJPELS FUNEST VOOR WD
DDELBURG - In Zeeland is sinds woensdag de waarschuwingsfase van kracht vanwege
erhoogde luchtverontreiniging. De bevolking moet zware inspanning in de buitenlucht zo-
eelmogelijk vermijden. Vooral wanneer sprake is van aandoeningen aan de luchtwegen (ca-
«f hart- en vaatklachten. Tevens wordt de bevolking opgeroepen het autogebruik zoveel
te beperken.
Metaalmoeheid
Gas
Dollar
Teken
Optreden
Bommelding
Onderwijs
Droog on zonnig weer. In de namiddag
nu kleine kans op een onweersbui.
Maximum temperatuur van 25 gra-
}en. De wind is zwak tot matig uit zuid-
2e jaargang no. 115
onderdag 25 mei 1989
Bel voor informatie - 01184-84317
- 01155- 8000
PROVINCIAL
Mensen moeten niet zeuren
over de kwaliteit van het on
derwijs.
PAGINA 15
Met ingeleverde afval is slechts
bet topje van de chemie-berg.
PAGINA 17
Radio, tv en kunst: 2
R'nnen- en buitenland: 3
Opinie en achtergrond: 4
financiën en economie: 6
Kunst en cultuur: 7
Provincie: 13,15,17 en 19
«Port: 21 en 23
PARIJS (AFP/RTR/UPI) - De meest gezochte Franse oor
logsmisdadiger, Paul Touvier, is dinsdagavond gearres
teerd, na meer dan 40 jaar op de vlucht te zijn geweest. Dit
heeft de politie woensdag in Parijs bekendgemaakt.
Touvier (73), die tijdens de Tweede Wereldoorlog leider was
van de met de nazi's collaborerende militie in Lyon, werd
op het terrein van een klooster bij Nice, in Zuid-Frankrijk,
gearresteerd. Hij is in de nacht van dinsdag op woensdag
onder zware bewaking n?ar Parijs overgebracht.
De militie hielp de Duitse bezetters bij het opsporen van
verzetsstrijders. Touvier wordt ervan verdacht nauw te
hebben samengewerkt met het voormalig hoofd van de Ge
stapo in Lyon, Klaus Barbie, die in 1987 in diezelfde stad tot
levenslang werd veroordeeld.
Touvier was in 1945 en in 1947 bij verstek veroordeeld tot de
maximale straf. Later, in 1971, werd hij gegratieerd door
president Georges Pompidou. Hij keerde toen terug naar
zijn familie in Chambéry, in de Alpen, maar moest onmid
dellijk weer onderduiken omdat zijn gratie leidde tot pu
blieke protesten. Hij woonde voornamelijk in kloosters in
Zuid-Frankrijk.
Tegen Touvier, die men de „Franse Barbie" noemde, werd
in 1981 opnieuw een arrestatiebevel uitgevaardigd, wegens
„misdaden tegen de menselijkheid". Hij wordt onder ande
re verantwoordelijk gehouden voor de executie van enkele
joodse verzetsstrijders.
IJMUIDEN, KATWIJK (GPD) - De
eerste twee emmertjes Hollandse
Nieuwe hebben gisteren in Katwijk
31.000 gulden opgebracht. De op
brengst is bestemd voor Greenpeace.
Koper was een handelaar uit Spaken
burg, die handelde namens de Evan
gelische Omroep en de Commissaris
van de Koningin in Utrecht.
Keurmeester en landelijk haringspe
cialist K. Taal zei tevreden te zijn over
de kwaliteit. „De haring is klein. Er is
sprake van een duidelijke speklaag.
Het vleesgewicht is nog onvoldoende.
Maar de malsheid en de smaak zijn in
orde".
De emmertjes maakten deel uit van
een partij van 152 stuks die gisteroch
tend vroeg door een helikopter van de
KLM op Schiphol werden aangevoerd.
In Nederlandse koelhuizen liggen gro
te partijen Deense haring, die niet voor
vandaag verkocht zullen worden.
Daarover is een afspraak gemaakt met
het Nederlandse Haringcomité.
Van een echte haringrace was dit jaar
geen sprake, omdat de vis niet te vin
den was. De kunst was deze keer de
Deense concurrentie voor te blijven.
Naar verwacht zullen vandag de eerste
Nederlandse haringvissers de thuisha
vens binnenlopen. De handel kon daar
niet op wachten.
CASABLANCA (AP) - Arabische lei
ders hebben woensdag op hun topcon
ferentie in Casablanca weer geen
overeenstemming kunnen bereiken
over een voorstel om een gezamenlij
ke politiemacht naar Bayrut te stu
ren, ter vervanging van de Syrische
troepenmacht die de moslim-strijd
krachten in de Libanese burgeroorlog
steunt.
Maar ondanks de verdeeldheid over
Libanon en een andere ruzie over de
Palestijnse Bevrijdingsorganisatie,
leek de topconferentie toch vooruit
gang te hebben geboekt in het berei
ken van een betere verstandhouding
tussen de leiders onderling.
De Amerikaanse president Bush
stuurde de Marokkaanse koning Has
san een boodschap, waarin hij de hoop
uitsprak dat de top de kansen op een
Arabisch-Israelische vredesregeling
zou vergroten. Ook benadrukte hij de
Amerikaanse steun voor de pogingen
van de Arabische leiders om een
staakt-het-vuren tot stand te brengen
in Libanon.
JOHANNESBURG (ANP) - Prominen
te leden van de blanke Nederduitse
Gereformeerde Kerk (NGK) in Zuid-
afrika dringen er bij de leiding van
hun kerk op aan de apartheid openlijk
te veroordelen en samen met de vroe
gere dochterkerken voor Indiërs,
zwarten en kleurlingen op te gaan in e
e n, niet-raciale kerk. Volgens ds. C.F.
Beyers Naudé is de oproep, die is ver
schenen in 'Ligdraer', het orgaan van
de Nederduitse Gereformeerde Sen-
dingkerk, „de belangrijkste gebeurte
nis binnen de NGK in de afgelopen 25
jaar".
Op dit moment hebben 150 vooraan
staande Afrikaners de oproep, die in
Johannesburg en Pretoria circuleert,
ondertekend.
Minister Brinkman - de
missionair en met lege
handen - stond gisteren in
het besloten overleg met de
Tweede Kamer bij de puin
hopen van zijn media-beleid. Deze
week presenteren twee plotseling ge
boren Nederlandstalige commerciële
satellietzenders (Radio Tele Véroni-
que en TV 10) met veel geschetter hun
plannen. En de bewindsman kan blijk
baar weinig of niets uitrichten tegen
deze aangekondigde aanval op het be
staande omroepbestel in Hilversum.
Hij staat met een kromme stok bij de
achterdeur, waarlangs zij de Neder
landse beeldbuis bereiken. Iedere slag
daarmee is al bij voorbaat mis. De wet
geving veranderen is tot het aantreden
van een nieuw kabinet niet mogelijk.
De door hem zelf geformuleerde me
diawet vol gaten en ontsnappingsmo
gelijkheden handhaven, levert alleen
het nakijken op. Met andere woorden:
Nederland heeft straks een commer
cieel omroepbestel in huis zonder dat
de politiek daarop enige vorm van stu
ring heeft kunnen ontwikkelen. Brink
man is met dat alles weinig gelukkig.
Hij houdt niet van dit soort piraten-
streken in omroepland, zegt hij. Wie
commerciële omroep wil bedrijven
moet volgens hem de 'koninklijke weg'
bewandelen. Maar dat was er de afge
lopen jaren een van louter hindemis
sen en valkuilen.
Het zijn dus allemaal nogal kroko-
dilletranen die de minister van
WVC laat, nu er (voor hem) onver
wacht en in hoog tempo allerlei dingen
gebeuren waarop hij niet had gere
kend. In het onmogelijke compromis
dat de voormalige regeringspartijen
CDA en WD hebben gesloten over de
toekomst van het vaderlandse om
roepbestel is te weinig rekening ge
houden met de feitelijke ontwikkeling.
De coalitie dacht met tijd rekken een
methode te hebben gevonden, waarbij
de bestaande omroepen ruim gelegen
heid zouden krijgen om zich aan te
passen en commerciële gegadigden
voorlopig wel aan het lijntje konden
worden gehouden. Maar die politieke
slimmigheid hield geen rekening met:
a. de technische foefjes om de regelge
ving eenvoudig te omzeilen en b. de al
veel verder gevorderde Europese af
spraken op het gebied van vrije uitwis
seling in radio- en televisieprogram
ma's. Brinkman doet over het in zijn
ogen nogal brutale optreden van de
twee nieuwe satellieten 'gemaakt' ver
ontwaardigd. Hij plaatst zich in de rol
van de bestraffende vader die zijn kwa
jongens van zonen naar bed heeft ge
stuurd, maar die niet in de gaten heeft
dat ze weer even snel het slaapkamer
raam uit klimmen.
Zoals de zaken er nu voorstaan
heeft 'Den Haag' de greep op de
vormgeving van het toekomstig om
roepbestel in Nederland verloren. In
plaats van een beleid uit te stippelen,
waarmee het kader voor nieuwe ont
wikkelingen in radio en televisie is
aangegeven, moet de bewindsman-
van-de-lopende-zaken zich beperken
tot pogingen om na te gaan of hier en
daar misschien ondeugdelijke regels
worden overtreden. Het is alles bijeen
een genante vertoning. Het kabinet
heeft, gesteund door een al even goed
gelovige meerderheid in het parle
ment, serieuze gegadigden voor com
merciële omroep in Nederland de voet
zoveel mogelijk dwars gezet. Maar het
heeft zich niet gerealiseerd dat via de
ze dubieuze houding in feite een hand
reiking werd gedaan in de richting van
handige vaklui, die veilige sluipwegen
snel weten te vinden. Radio Tele Véro-
nique en TV 10 nemen een stevig risi
co. Maar ze weten zich gesteund door
een bedrijfsleven dat in dit soort avon
turen wel brood ziet en door kabelex
ploitanten die de populaire nieuwko
mers met open armen ontvangen. En
de minister? Die mag via de in zijn
ogen legale netten komen uitleggen
dat hij met de kromme stok bij de ach
terdeur alleen zijn eigen schenen heeft
geraakt.
vdM.
Paul Touvier
DEN HAAG (GPD) - Oud-milieumi
nister Winsemius zal zich nog eens
ernstig gaan bedenken op zijn rol
binnen de WD als de liberalen zijn
opvolger Nijpels laten vallen. Win
semius heeft dit in een interview in
de Volkskrant laten weten. Bij de
komende verkiezingen zou Winse
mius een plaats krijgen op de kan
didatenlijst voor de WD. Dit met
het oog op een mogelijke minister
spost in een volgend kabinet. In de
Kamer wil de zogenoemde lijstdu
wer niet.
Over zijn beschikbaarheid voor de
WD als Nijpels valt, zegt Winse
mius: „Daar zou ik zwaar over moe
ten nadenken. Ik zou er in zo'n si
tuatie grote moeite mee hebben om
als lijstduwer nog een bijdrage te le
veren. Dat wordt dan natuurlijk
heel moeilijk".
De oud-minister keert zich tegen
degenen binnen de WD die Nijpels
weg willen hebben. Hij zegt dat zijn
opvolger het uitstekend heeft ge
daan als milieu-minister. Winse
mius meent verder dat de val van
Nijpels betekent dat de WD de ver
kiezingen niet kan winnen.
De voorzitter van de WD-fractie in
de Eerste Kamer, Luteijn wil dat
Nijpels zich vanochtend bij de pre
sentatie van het Nationale Milieu
beleidsplan openlijk distantiëert
van de afschaffing van het reiskos
tenforfait. Doet hij dat niet, dan
loopt de milieuminister gevaar van
de kandidatenlijst van de liberalen
te worden geschrapt.
Luteijn vindt dat Nijpels „op zijn
minst een signaal aan de WD moet
geven bij de presentatie van het
NMP, wil deze kans maken weer in
genade te worden aangenomen".
Luteijn acht het onjuist dat Nijpels
vorige week een motie van de WD-
partijraad onderschreef waarin
staat dat het reiskostenforfait niet
afgeschaft moet worden, terwijl hij
als minister vast zou houden aan de
afschaffing.
„Het negatieve beeld naar buiten
toe van de verdeeldheid binnen de
WD is alleen veroorzaakt door de
opstelling van de ministers Smit-
Kroes en Nijpels."
Als de weersvoorspelling uitkomt zal
de vervuiling vanaf vrijdag langzaam
afnemen. Bij 90 microgram wordt de
voorwaarschuwingsfase ingetrokken.
„Mensen kunnen zelf het beste voelen
wat ze nog kunnen hebben", verklaart
ir R. Glaser van de Regionale Inspec
tie van de Volksgezondheid voor de
Milieuhygiëne op de vraag welke li
chamelijke inspanning zoal verme
den dient te worden. Men zal het vol
gens hem eerder benauwd krijgen en
dan niet alleen door de warmte. In het
algemeen zal iedereen het iets rusti
ger aan moeten doen.
Fietsen is volgens hem alleszins ver
antwoord, desnoods in een wat lager
tempo. „Maar anders is er nog het
Ie hoofdingenieur-directeur van Pro-
Waterstaat, ir P. G. van der
leer, heeft vervolgens de grote bedrij
en gevraagd de uitstoot van vervui-
stoffen, vooral stikstofdioxiden
ikoolwaterstoffen, sterk te matigen,
e waarschuwingsfase is woensdag-
om drie uur ingegaan, gezien
e verwachting dat de concentratie
jon en stikstofdioxyde de norm van
microgram per kubieke meter
t zou overschrijden. Vorige week
ag was reeds de voorwaarschu-
;sfase bereikt. Dat is het geval bij
n verwacht daggemiddelde van 125
licrogram. Het 'normale' vervuilings-
ei ligt rond de 50 microgram.
)e verhoogde luchtverontreiniging is
et gevolg van de weersomstandighe-
veel zon, oostelijke wind (met
iaardoor aanvoer van verontreinigen-
le lucht uit veraf gelegen industriege-
lieden) en een lage windsnelheid,
Hardoor de vervuiling niet wordt af-
poerd. Als de verontreiniging de 200
licrogram overschrijdt, treedt de
larmfase in, waarbij de commissaris
an de koningin strengere maatrege-
Wet Falkenburg signaleert
metaalmoeheid bij het kijk- en
luisterpubliek.
PAGINA 2
De Nederlandse bodem bevat
mogelijk veel meer gas.
PAGINA 3
De dollar stijgt maar zou ei
genlijk moeten dalen.
PAGINA 4
Kleine teken zorgen voor pa
niek onder de Amerikanen.
PAGINA 5
The Golden Earring vindt ie
der optreden nog steeds een
sensationeel gebeuren.
PAGINA 7
Ken bommelding bij de Oost-
burgse scholengemeenschap 't
Zwin legt het examen stil.
PAGINA 13
len kan nemen, zoals het volledig stil
leggen van het wegverkeer.
Verwacht wordt dat het deze keer
zover niet zal komen en dat de situatie
vanaf morgen, vrijdag, verbetert ge
zien de voorspelde weersverandering:
meer wind, uit meer noordelijke rich
ting.
De norm van 150 microgram is een
daggemiddelde. „De vervuilingsgraad
loopt op verschillende tijdstippen
sterk uiteen", legt ing L. Leynse van de
afdeling milieu van Provinciale Water
staat uit. Woensdagochtend, verklaart
hij, lag deze tegen de honderd. Om
18.30 uur was de piek bereikt: 200 mi
crogram. In de loop van de avond
wordt dit langzaam minder.
Voor vandaag, donderdag, wordt vol
gens hem eenzelfde patroon verwacht.
Marco van Basten rechtskijkt toe hoe Ruud Gullit de Europacupbeker
aan een uitzinnige menigte Italiaanse supporters toont.
BARCELONA (ANP) -Twee Nederlanders hebben gisteravond de kroon
gezet op het Italiaanse voetbal. De verbazingwekkende, nauwelijks van
een knie-operatie herstelde Ruud Gullit en Marco van Basten - onnavolg
baar als altijd in topwedstrijden - gaven met elk twee treffers in de Euro
pacupfinale van Landskampioenen tegen Steaua Boekarest (4-0) de
triomf van AC Milaan de allure, die PSV vorig jaar node miste.
De weergaloze voetbalshow vergde nauwelijks drie kwartier. Gullit
scoorde in de 18de en 39ste minuut, Wan Basten trof doel na 28 minuten en
maakte vervolgens met een vroege treffer na rust dat de tienduizenden
Italianen ver voor het slotsignaal op de tribunes in feeststemming ge
raakten. Daarna wachtte Gullit nog slechts op zijn applaus-wissel en
bleef uitsluitend bij Frank Rijkaard de offensieve dadendrang tot het
einde intact.
(zie ook pagina 21)
Slot zie pagina 19 kolom 6)
(Van onze correspondent)
PEKING Partijvoorzitter Zhao
Ziyang wordt getipt als de nieuwe lei
der van China, ondanks een felle aan
val van Deng Xiaoping tijdens een
spoedberaad van het politburo. Op de
spoedzitting van het beleidslichaatn
van de partij attaqueerde Deng giste
ren zijn voormalige protégé en noem
de hem „een verrader van de partij en
een contra-revolutionair".
De aanval van Deng komt op een mo
ment dat de positie van Zhao die vori
ge week als secretaris-generaal van de
partij op non-actief zou zijn gesteld,
sterker wordt en die van de „sterke
man" zelf zwakker. Gebleken is dat de
militaire commandanten in bijna alle
dertig provincies Deng hebben laten
vallen. Ze weigerden troepen naar Pe
king te sturen om in het kader van de
staat van beleg de orde in de hoofdstad
te handhaven.
Deng is voorzitter van de militaire
commissie en als zodanig de opperbe
velhebber van de strijdkrachten. Niet
alleen de provinciale militaire com
mandanten maar ook de gouverneurs
in bijna alle provincies keerden zich
van Deng af.
Zeven generaals hebben voorts in een
petitie zich fel verzet tegen het inzet
ten van het leger tegen het volk. De
loyale troepen die president Yang
Slïangkun heeft opgetrommeld om de
stad binnen te trekken, hebben het be
vel genegeerd en zich teruggetrokken
in kampen westelijk van de hoofd
stad.
Dat er ook nog officieren zijn die pre-
PEKING - Studenten zitten oog in oog met militairen die de wacht houden voor de ingang van het gebouw van de Chinese
communistische partij in Peking woensdag.
mier Li Peng steunen, bleek uit een
brief van het opperbevel in de militiare
krant. Deze brief, maandag gedateerd,
stond haaks op die van honderd hoge
officieren die maandag het einde van
de staat van beleg eisten.
Een signaal dat Zhao weer van de par
tij is kwam gisteren ook van het staats-
persbureau Xinhua, dat in een bericht
Zhao aansprak met „partijvoorzitter".
Zhao is sinds zaterdag niet meer in de
media genoemd. Minister van buiten
landse zaken Qian Qichien, ontkende
dat Zhao is afgezet als partijleider.
Volgens Chinese journalisten is Zhao
afgelopen dinsdag tijdens de bijeen
komst van het politburo in zijn oude
functie hersteld ondanks tegenstrib-
belingen van de conservatieve groep
onder Deng.
In het politburo wordt intussen zware
druk uitgeoefend op premier Li Peng
om af te treden. Ook wordt pressie uit
geoefend op Deng en president Yang
Shangkun om op te stappen. Deze drie
leiders worden verantwoordelijk ge
steld voor de invoering van de staat
van beleg afgelopen zaterdag.
De studenten hebben de voorzitter
van het parlement Wan Li, verzocht
om het nationale volkscongres in bij
zondere zitting bijeen te roepen om de
noodtoestandmaatregel te vernieti
gen en een procedure in gang te zetten
om Li Peng, Deng en Shangkun af te
zetten. Wan Li heeft zijn bezoek aan de
VS afgebroken en is inmiddels in Pe
king teruggekeerd.
Inmiddels heeft het Rode Kruis een
dringend beroep gedaan op de studen
tenleiders het Plein van de Hemelse
Vrede te ontruimen in verband met de
dreiging van het uitbreken van epide
mieën als gevolg van de slechte sani
taire voorzieningen. Het plein is ern
stig vervuild en gevreesd wordt dat het
water besmet is.
qITERDAM (GPD) - De door de Rotterdamse politie ont-
iltkelde doekenproef een methode om via een 'geuraf-
mt' criminelen op te sporen, wordt in de toekomst moge-
iiandelijk toegepast.
oijens brigadier J. C. de Bruin van de Hondenbrigade
vit gewacht op een ministeriële beschikking, waardoor
•ioekenproef een 'officieel erkende opsporingsmethode'
jj worden. De rijkspolitie werkt inmiddels al met dit re
volutionaire systeem. Het plaatselijke korps krijgt ook de
beschikking over een 'professioneel' geurarchief waarmee
reeds een aantal jaren wordt geëxperimenteerd.
In dit archief kunnen honderden geuren worden opgesla
gen. Officier van justitie mr. H. Smid noemt de 'Rotterdam
se' methode een 'aardig selectiemiddel', dat wat hem be
treft „in beginsel bij zware criminelen" kan worden toege
past.
s'
i,
