PZC Streek woensdag 3 MEM ssa ,22
j
MMMIIÉ
Kinderyoga: spelend bewegen
en beter leren concenteren
Wat mensen
niet allemaal
weggooien...
KWEKERIJ DE WITTE IN VOGELWAARDE
Goed gegokt
Fraude
Aanranding
Dief bestolen
ELLY MARIJS UIT BRESKENS
Proces
A utomatisering
Containers
ANTWERPEN - Onze Zuiderbu
ren houden ervan zo nu en dan
eens een gokje te wagen. De
paardenraces genieten in België
een grote populariteit. In 1988, zo
blijkt uit een rapport van de be
lastingdienst. vergokten de Bel
gen maar liefst zestien miljard
frank. Ruim tien miljard werd
uitgekeerd in de vorm van prij
zen.
Nu is de belastingdienst tot de
ontdekking gekomen dat gokken
voor Belgen dé mogelijkheid is
om zwarte coupures ivit te ivas-
sen. Wie talloze malen verliest,
maar uiteindelijk toch een goede
slag weet te slaan, krijgt van de
belastingdienst een zogenaamd
fiscaal attest. Daarmee kan ie
mand bewijzen waar een nieuwe
dure auto. een huis of zeewaar
dig jacht mee is betaald.
De belastingdienst onderzocht
de populariteit van de fiscale at
testen en kivam zelfs tot de ont
dekking dat er in Vlaanderen
een levendige handel gedreven
werd met de paperassen van de
dienst zelf. Met name figuren die
over goede contacten beschik
ken met jockeys en trainers icis-
ten steeds beslag te leggen op fis
cale attesten. Behoorlijke bedra
gen konden ingelegd worden en
wanneer een race gelukkig uit
viel kon door middel van de be
lastingpapiertjes het gewonnen
geld weer witgewassen worden.
De Belgische belastingdienst be
raadt zich nu over maatregelen.
ZWEVEGEM - In de Midden-
Amerikaanse landen gebeurt het
bij elke verkiezing. In sommige
Afrikaanse landen is het even
eens gemeengoed, dus ivaarom
niet eens een keertje in België
proberen om verkiezingsfraude
te plegen.
Dat moet de Zwevegemnaar M.
D. gedacht hebben in oktober vo
rig jaar toen in zijn woonplaats
gemeenteraadsverkiezingen
werden gehouden. D. had zitting
in een stembureaucommissie en
kon zonder problemen wat stem
biljetten voorzien van een rood
bolletje. Had zijn schoonzoon
Claude echter niet kandidaat ge
staan voor een raadszetel. dan
had de fraude waarschijnlijk
zo'n vaart niet gelopen. Maar
Claude stond nu eenmaal op de
kandidatenlijst voor de CVP.
Tot 33 keer toe beicerkte D. stem
biljetten, hetgeen Claude uitein
delijk een nipte zetel in de raad
opleverde. Schoonvader blij.
Claude blij, totdat Zwevegemse
politici de stembiljetten nog eens
nader onderzochten en stuitten
op de 33 rode bollekes van D. In
middels is de verkiezingsfraude
door hogere overheden onder de
loupe genomen. D. fraudeleuze
handelingen bleken geen gevol
gen te hebben gehad voor raads
lid Claude. Die mag blijven zit
ten. Zitten mag naar alle waar
schijnlijkheid ook zijn schoonva
der. Weliswaar niet op het pluche
in de raadszaal, maar in de Kort-
rijkse nor. De rechter beslist op
29 mei.
SINT-PI ET ERS-WOLUWE - Een
vrouw die deze week in het park
bij kasteel Terhulpen nabij Brus
sel werd lastig gevallen door een
man, wist op kordate wijze haar
aanrander verweer te bieden. De
jongeman had de vrouw al gerui
me tijd gevolgd en greep haar op
een gegeven moment beet.
Met geweld sleurde hij de vrouw
een honderdtal meters mee,
maar toen hij haar dwong op de
grond te gaan liggen, weigerde
ze dit pertinent. De rollen werden
omgedraaid en de vrouw gebood
de man te gaan zitten. Ze wilde
met alle geweld weten wat de
man dreef tot zijn daad en begon
een gesprek dat meer dan drie
kwartier in beslag nam.
Na veertig minuten barstte de
man in huilen uit en vertelde de
vrouw dat hij geen succes had bij
de vrouwen, dat zijn vriendin
hem in de steek gelaten had en
dat hij tegen het leven op zag. De
vrouw hoorde het verhaal aan,
suste zijn gemoed en stuurde de
aanrander, nadat hij zijn hart
gelucht had, huiswaarts. Wel
meldde ze het voorval voor alle
zekerheid even bij de politie.
SINT-GILLIS - De gevangene
die dacht dat zijn geld in de straf
inrichting in Sint-Gillis wel veilig
zou zijn, kwam bedrogen uit. De
man moest eind vorig jaar wor
den overgebracht naar een an
dere strafinrichting in Leuven.
Met hem werden ook zijn per
soonlijke bezittingen, waaron
der 125.000 peseta's, honderd
dollars en evenveel Britse pon
den verkast. De gedetineerde ar
riveerde zonder mankeren in
Leuven, zijn persoonlijke bezit
tingen als kleding en boeken
eveneens, maar zijn geld was
verdwenen.
Nader onderzoek wees uit dat
een bewaker, die in Sint-Gillis
administratieve taken vervulde,
het geld in eigen zakken had la
ten verdwijnen. De bewaker, die
de politie te kennen gaf niet van
dieven te stelen, blijft ontkennen.
Niettemin is hij in hechtenis ge
nomen.
Champignonteelt is
ingewikkeld proces
VOGELWAARDE Wie heeft ze nog
niet gegeten, de roomwit-gekleurde
paddestoelen, die in Nederland met
een duur woord 'champignons' wor
den genoemd. Wat overigens niet
meer is dan de Franse benaming voor
paddestoel. Voor iemand die van ko
ken houdt of misschien niet van ko
ken maar wel van lekker eten, is de
champignon niet meer weg te denken
uit de Hollandse keuken. Of het nu een
vleesgerecht betreft, eenvegetarisch
menu of een gourmetschotel, de
champignon is erbij.
Dat geldt zeker ook bij de familie De
Witte aan de Driegezustersdijk in Vo
gelwaarde. Er gaat bijna geen dag
voorbij of er komen champignons op
tafel. En zo vers als zij ze eten, krijgt
niemand van ons ze ooit op zijn bord.
Maar. de heer des huizes runt dan ook
sinds vijfjaar een eigen kwekerij. Dat
doet hij samen met een vaste mede
werker en acht pluksters.
Het is haast niet voor te stellen, dat de
nu 43-jarige De Witte, die vol enthou-
saisme over zijn kwekerij vertelt, vroe
ger schilder is geweest. „Maar, daar
ligt nu juist de link", zegt hij zelf. „Op
19-jarige leeftijd startte ik een eigen
schildersbedrijfje en specialiseerde me
in het schilderen en coaten van koel
cellen van onder andere fruittelers en
champignonkwekers. Die laatste be
drijfstak interesseerde me zo. dat ik
het schildersbedrijf liet voor wat het
was en de champignonteelt inging.
Eerst ervaring opdoen en een gedegen
opleiding volgen. Dat hield in een in
troductiecursus en daarna een tweeja
rige opleiding aan de enige champig
nonteeltvakschool ter wereld in Horst.
Met de broodnodige ervaring en vak-
kenis op zak. durfde De Witte het vijf
jaar geleden aan een eigen bedrijf te
beginnen in Zeeuwsch-Vlaanderen.
Een bijna unieke situatie want heel
Zeeuwsch-Vlaanderenkent maar drie
champignonkwekerijen.
..Ik zie het er wel van komen, gezien de
vele problemen in de agrarische sec
tor. dat er hier in de streek binnen en
kele jaren nog wel een paar telers bij
komen. meent De Witte. „Niet dat de
meeste telers uit die sector afkomstig
zijn. Absoluut niet. Ikzelf ben daarvan
het levende bewijs. De kwekers komen
uit alle lagen van de bevolking.Er zijn
zelfs doktoren, die zo in de ban raken
van het 'mysterie' paddestoel, dat zij
een bedrijfje beginnen.
Voor de niet-kenner van de paddestoe
lenteelt lijkt het inderdaad enigszins
op een mysterie. Maar wie nog steeds
gelooft in het spreekwoord 'Als padde
stoelen uit de grond rijzen', zal er na
een bezoek aan een kwekerij van over
tuigd zijn. dat, wat met het spreek
woord bedoeld wordt, in werkelijkheid
wel even anders ligt.
„Voordat de paddestoelen uit de
grond rijzen, is er al heel wat aan voor
af gegaan", legt De Witte uit. "In één
cel hebben we 240 vierkante meter
teeloppervlak, verdeeld over twee rij
en van zes bedden boven elkaar. Die
bedden worden gevuld met zo'n 23 ton
compost, die voornamelijk bestaat uit
paardemest, vermengd met kippen
mest, stro en gips. dat wordt geleverd
door de Centrale Coöperatieve Neder
landse Champignon Vereniging, waar
bij bijna alle telers (dat zijn er tussen
de acht- en negenhonderd) zijn aange
sloten.
Als de compost in de bedden ligt,
wordt de composttemperatuur opge
voerd tot ongeveer 60 graden, waar
door alle schadelijke bacteriën wor
den gedood. Dat duurt zo'n zes tot
acht uur. Daarna wordt de tempera
tuur in de compost teruggebracht tot
56 graden en begint het conditione
ringsproces. dat een dag of zeven in be
slag neemt, Na die week is de compost
vrij van allerlei schimmels en is een ei
witrijk voedingsbodem ontstaan. In
een nacht wordt dan de temperatuur
teruggebracht tot 25 graden, zodat de
volgende dag de graankorrels met
daarop een champignonschimmel
geënt, over de compost gestrooid en
alles wordt goed door elkaar ver
mengd.
„Dan pas", zegt de teler, "begint de in-
groeifase, die zestien dagen inbeslag
neemt. De hele bodem is dan door-
groeid met mycelium (de draden,
waaruit zich de champignons ontwik
kelen), maar de champignongroei kan
nog steeds niet beginnen. Eerst wordt
er nog een eiwitproteïne toegevoegd
en twee dagen later worden de bedden
afgesloten met een laag dekaarde.
Na een dag of zeven is het mycelium
ook daar helemaal doorheen gegroeid.
Dan wordt het klimaat in de cel zoda
nig veranderd dat de myceliumgroei
stopt en pas dan beginnen zich cham
pignons te ontwikkelen. Als ze een dag
of vijf boven staan kunnen ze worden
geplukt. Dat noemen wij de eerste
vlucht, die ons meestal zo'n 3000 kilo
champignons opleveren. Daarna pluk
ken we nog twee keer in diezelfde cel,
maar de laatste keer spreken wij over
een restant. De opbrengt ligt dan rond
de 750 kilo.
Na de laatste vlucht wordt de cel bij
een temperatuur van 70 graden dood-
gestoomd. waardoor bacteriën geen
kans meer krijgen. Alle compost wordt
dan verwijderd. Inmiddels zijn we tien
weken verder en beginnen we weer van
voor af aan. Maar we hebben vijf cellen
met een totaal teeloppervlak van 1200
vierkante meter, waarmee we boven
het gemiddelde champ-ignonteeltbe-
drijf zitten. Alles is ook zo gepland, dat
we continu kunnenplukken, behalve
in de weekends.
De Witte begon zijn bedrijf met drie
cellen, maar twee jaar geleden werd
dat uitgebreid met nog twee cellen en
het hele bedrijf werd toen geautoma
tiseerd. Nu brengt de eigenaar dan
ook vele uren per dag door in de bestu
ringsruimte om via de computer te
bekijken, hoe alles inde cellen reilt en
zeilt. Door de uitbreiding en automa
tisering zag de kweker zijn produktie
met 80 procent stijgen, wat inhoudt
dat nu een omzet heeft van 140 ton
champignons per jaar.
Het merendeel van de paddestoelen
gaat rechtstreeks naar de RBT
(Tooms-Katholieke Baroniese Tuin
bouwveiling) in Breda. Van daaruit
wordt het produkt via de computer ge
veild op de veiling in Grubbenvorst en
begint de handel naar het buitenland
en uiteraard in eigen land. De Witte le
vert ook rechtstreeks aan groothande
laren en winkeliers in de regio. Het be
drijf aan de Driegezustersdijk heeft
nog ruimte genoeg om verder uit te
breiden, maar de eigenaar zegt wat dat
betreft de kat nog even uit de boom te
willen kijken.
Elly Marijs bezig met Yoga voor kinderen.
KOEWACHT - Een bekende ver
schijning in Koewacht en omge
ving is de 50-jarige George Wijnac-
ker. Hij verzamelt met zijn auto en
aanhangwagentje oud papier ten
bate van de Koewachtse muziek
vereniging Eendracht Maakt
Macht (EMM). In de afgelopen vijf
jaar haalde George Wijnacker bij
na 390.000 kilo oud papier op, met
een recordopbrengst van meer dan
107.000 kilo in 1988.
Maar de Koewachtenaar - een fana
tieke prestatieloper en reeds acht
keer deelnemer aan de prestatie
loop Terneuzen-Graauw - beperkt
zich niet alleen tot het ophalen van
oud papier bij particulieren en win
keliers. Allerhande spullen die be
stemd zijn voor de door EMM ge
houden rommelmarkt worden door
George Wijnacker op zijn aanhang
wagen geladen.
George Wijnacker: „Ik sta er wel
eens versteld van wat de mensen al
lemaal weggooien. Een heleboel
spullen, variërend van huisraad en
strijkijzers tot fietsen en koelkas
ten, zijn door meestal een simpele
reparatie geschikt te maken voor
verkoop op onze jaarlijkse rommel
markt."
Naast de opbrengst van de rommel
markt - vorige maand nog ruim
3.000 gulden - is het verzamelen en
verkopen van oud papier een on
misbare financiële injectie voor
Eendracht Maakt Macht, waar mu
ziekinstrumenten en uniformen
aangeschaft kunnen worden. Ver
der draait George Wijnacker, werk
zaam als storingsmonteur bij NSM
te Sluiskil, zijn hand er niet voor om
uit onderdelen van allerlei huisraal
een tent voor EMM in elkaar te zet- J
ten.
Met de ingebruikname van de huis-I
vuilcontainers in Koewacht en om-
geving is het er voor Wijnacker!
niet gemakkelijker op geworden.,,1
Er wordt volgens mij meer oud pa l
pier in de containers gegooid dan J
in het verleden. En dat vind ik erg
jammer, want zo gaat er veel oud
papier voor ons verloren. Mis
schien dat de mensen in Koewacht 1
en omgeving in de toekomst het
oud papier weer naast de contai
ners willen zetten, want ons mu
ziekgezelschap kan het geld dat het I
oud papier opbrengt goed gebrui-
ken."
De geldelijke opbrengst is sterk af-l
hankelijk van de prijs van oud pa j
pier die van jaar tot jaar verschilt
George Wijnacker, trombonespeler I
van Eendracht Maakt Macht:,
Toen ik vijf jaar geleden het opha
len van oud papier op mij nam
bracht oud papier twaalf cent pet
kilo op en momenteel bedraagt de 1
kiloprijs zes cent. De mensen hel
pen niet alleen door het geven van j
oud papier onze muziekvereniging,
maar ook ons milieu is gebaat met -
het verzamelen van oud papier en 3
dergelijke."
Rondom hem ligt in een loods van
een gedeeltelijk afgebrande vlasro-S
terij aan de Emmabaan in Koe
wacht het oud papier metershoog
opgestapeld.
BRESKENS Er is bijna geen litera
tuur over te krijgen en er is geen spe
cifieke opleiding voor: yoga voor kin
deren. Toch organiseert Elly Marijs
uit Breskens al zo'n zes jaar cursussen
voor kinderen. Zij noemt het 'spelend
bewegen voor kinderen' en 'beter le
ren concenteren'.
„Er wordt vaak gedacht dat yoga sta
tisch en stil is. Yoga met kinderen is
dat helemaal niet. Het spelelement is-
groot. Ik vertel een verhaal en de bewe
gingen die daar bij gemaakt worden
zijn oefeningen uit de yoga".
Over een boom bijvoorbeeld, waarvan
de takken bewegen: „Dan maken de
kinderen een zijwaartse beweging".
Op het laatst wordt de boom in het ver
haal omgehakt. „De kinderen roepen
dan haaaa en dat is dan gelijk een
ademhalingsoefening". De oefeningen
heeft ze allemaal zelf bedacht. „Toen
ik met kinderyoga begon, dacht ikdat
het niet bestond in Nederland. Er blij
ken echter meer mensen te zijn die yo
ga met kinderen doen". Nu is ercon-
tact met die anderen. „Die hebben zelf
ook een programma voor kinderen ge
maakt. NU wisselen we ervaringen uit.
Daar steekje veel van op".
Elly Marijs kwam zelf zo'n jaar of vijf
tien geleden met yoga in aanraking.
„Het was liefde op het eerste gezicht".
Nadat ze zelf een aantal yoga-cursus-
sen had gevolgd, besloot ze een tweeja
rige opleiding te volgen aan het yoga-
instituut te Den Haag. „Maar je be
paalt je eigen niveau. Ik ben nog
steeds bezig om te leren".
Ze woonde toen in de Betuwe en be
sloot om les te geven aankinderen. „Ik
kom uit het onderwijs en heb altijd
met kinderen gewerkt". Ze begon met
haar eigen kinderen en de kinderen
van de buren. „En die vonden dat
leuk".
Eenmaal in Breskens begon ze het
'echt' op te zetten. „De telefoon stond
niet roodgloeiend hier", weet ze,
„maar er was wel belangstelling". De
grootte van de groep wisselt per sei
zoen. „Dit jaar had ik er zes en dat is
eigen te veel. Het liefst werk ik met vier
hooguit vijf kinderen tegelijk". De kin
deren, in de leeftijd van zeven tot elf
jaar, volgen blokken van 10 lessen.
„Het zijn meestal kinderen waarvan
ook de ouders yoga doen of gedaan
hebben".
De oefeningen voor kinderen zijn an
ders dan voor volwassenen. „Het doel
is echter hetzelfde: het kind bij zich
zelf brengen. Tegen een volwassene
kun je zeggen 'ga liggen met je ofen
dicht'. Bij kinderen kun je geen stilte
afdwingen. Je kunt niet zeggen 'we
doen yoga, houd je mond'. Elly ver
wachtte dan ook geen stille groep.
„Maar ze voelen dat er naar hen ge
luisterd wordt".
Opmerkelijk vindt ze dat overactieve
kinderen stil worden en van huis uit
stille kinderen zich uiten. De oefenin
gen, die de kinderen doen, zijn niet
prestatiegericht. „Je merkt dat kinde
ren, onder invloed van gymnastiek,
datgene willen doen wat andere kinde
ren ook kunnen. Maar yoga is nooit for
ceren. Als ze dan ontspannen, dan lukt
het wel".
Elly houdt het bij het lichamelijke. „Ik
hou niet van dat zweverige". Yoga
bevordert, volgens haar, de gezond
heid. „Maar het werkt ook in op je
geest. Het wekt je levenskracht op.
Dat merk ik ook bijkinderen. Als je ziet
hoeveel energie er tijdens de les los
komt. En daarna zijn ze heel rustig".
Yoga werkt, volgens Elly, niet alleen
ontspannend maar verbetert ook de
houding. „En versterkt de spieren".
Elly gebruikt ook veel muziek tijdens
de lessen. „De kinderen kunnen dan
uitbeelden wat er in ze opkomt. Daar
geniet ik zelf ook van".
De les wordt besloten met schilderen
of tekenen. „Ik vertel dan een Oosters
sprookje of een verhaaltje. De kinde
ren schilderen of tekenen daar dan
over". Daar komen volgens haar ook
veel dingen uit. „Ze kunnen zich daar
mee prima uiten. Vaak tekenen ze over
vrede, ook volwassenen vinden deze
manier van schilderen heel leuk. Voor
al omdat ze geen prestatie moeten le
veren", weet Elly. Want naast de kin
dergroep heeft ze ook nog twee groe
pen met volwassenen. Het volgende
seizoen start ze wellicht ook een groep
voor ouderen.
Yoga is, volgens haar, heel geschikt
voor hyperactieve, overgevoelige, ner
veuze en stille kinderen. „Maar ook
voor kinderen met astma, want ik doe
veel ademhalingsoefeningen. Je ziet
bij veel kinderen dat ze te oppervlak
kig ademhalen", besluit Elly.
George Wijnacker
De heer De Witte verzeilde via het schildersbedrijf in de champignonnenteelt.
„Want", zo vervolgt hij, „in 1991 komt
het CNC gedwongen door de milieu
wetgeving met een amuniakvrije en
voorbewerkte compost, wat inhoudt,
dat elke teler zijn produktie automa
tisch ziet stijgen en of de markt dat
hebben kan. betwijfel ik. Bovendien
wat ik hier heb staan, is verantwoord
gebeurd, maar per cel spreek je toch
gauw over een investering van twee
ton. Dus daar denk je toch wel even
over na".
Maar als die maatregel niet al te on
gunstig uitpakt, zit het er wel in, dat
De Witte nog bijbouwt. Trouwens de
zesde cel staat er al. Alleen wordt die
nu nog min of meer gebruikt als berg
ruimte en is nog niet ingericht voor de
champignonteelt.
