WD-FRACTIE ZEGT VERTROUWEN OP Slepende kwaal Het ging om ruim een miljard aan lastenverzwaringen wov Bonn scoort punten in rakettenstrijd SOFTWARE MET TOEKOMST Joop van den Ende leidt nieuwe commerciële station TV 10 Afghanistan bestookt eigen stellingen Weinig of geen wind 232e jaargang no. 98 Woensdag 3 mei 1989 HAARDEN-KEUKENS-PARKET DEN HAAG (GPD) Het tweede kabinet Lubbers is gisteren gevallen. VVD-fractieleider Joris Voorhoeve zegde het vertrouwen in het kabinet op, nadat premier Lubbers had geweigerd tegemoet te komen aan zijn eisen. CDA-fractievoorzitter De Vries leverde ernstige kritiek op de VVD. „De VVD neemt afscheid van het CDA als coalitiepartner. Ik ben daar zeer bitter ov.er". Niet bitter Oproep Onbegrip KRO en AVRO Onderhandelingen Arafat Verzekering Broodjes Festival Smeerpijp BONN De regering-Kohl Londen en Washington over heeft dinsdag in de strijd met gesprekken met Moskou inza- ke de korteafstandsraketten opnieuw punten gescoord. Steun UITZENDINGEN STARTEN OP 1 NOVEMBER Na het oplossen van de mist en de laaghangende bewolking ivordt het zonnig met weinig of geen wind. De temperatuur aan zee is omstreeks 15. landimvaarts 19 graden. JACOBSE - vakwerk uit Arnemuiden Langstraat 7, 4341 EB Arnemuiden Telefoon 01182 - 2950 Breng 'ns een bezoek aan onze showroom. Het is zeker de moeite waard. Kabinet-Lubbers valt DEN HAAG - Pre mier Lubbers ge baart naar VVD- fractievoorzitter Voorhoeve alsof hij wil zeggen dat hij de coalitiepart ner niets meer te bieden heeft. Met deze woorden maakte De Vries de kans op een voortzetting van de coali tie na verkiezingen vrijwel onmogelijk. De Vries wees erop dat de coalitie veel heeft betekend voor het land. „Samen hebben we ertoe bijgedragen dat het beter gaat. Dat maakt het einde zo dubbel wrang". De bittere woorden van het CDA vie len, nadat de VVD-fractie vasthield aan de motie over de financiering van het milieubeleid. Premier Lubbers had geweigerd een duimbreed toe te geven aan de eisen van de VVD. Lubbers tart te de WD het kabinet naar huis te stu ren. De VVD-fractie besloot daarop tij dens een spoedvergadering die hand schoen op te nemen en een motie van afkeuring in te dienen. Premier Lubbers was na de woorden van CDA en VVD allerminst bitter. Hij dankte de coalitiepartner voor de periode van zeven jaar, waarin hij mocht optreden als voorzitter van de CDA/VVD-coalitie. Daarna kondigde hij aan het ontslag van zijn kabinet vandaag bij de koningin in te dienen. Kamervoorzitter Dolman sloot daar op het debat. Voorhoeve koos tijdens het debat van het begin af aan voor een harde opstel ling. Hij diende al meteen een motie in, waarin van het kabinet werd geëist dat de verhoging van de brandstofac cijns voor auto's en de afschaffing van het reiskostenforfait werden ingetrok ken. Premier Lubbers weigerde op die eisen in te gaan. Volgens Lubbers hoefde het verschil van mening niet tot een kabinetscrisis te leiden. „Ik ben bereid met dit ver schil van mening tussen WD en het kabinet te leven". Maar Voorhoeve nam geen genoegen met die onduide lijke opstelling van de premier. Hij DEN HAAG - VVD-fractievoorzitter Voorhoeve aan het woord tijdens het debat in de kamer. DEN HAAG (ANP) - VVD-fractielei der Voorhoeve heeft dinsdagavond zijn ogen uitgewreven toen pre mier Lubbers hem de suggestie deed de VVD-motie die leidde tot de val van het kabinet maar aan te houden tot een nader te bepalen tijdstip. „Een motie met zo'n politieke la ling, met feitelijk de vertrouwens vraag, hoort niet boven de markt te roeven. Dat zou betekenen dat het cabinet aan een touw kwam te han- jen en in de wind te bungelen met Jftnaar afwachten wat er van kwam", aldus Voorhoeve dinsdagnacht. De WD-leider heeft geen enkele vrees dat hij in de verkiezingscam pagne de kiezer niet uit zal kunnen leggen dat slechts een klein onder deel van het milieuplan voor de li beralen zo zwaarwegend was om het kabinet te doen stranden. „Het gaat om een bedrag van een miljard gulden lastenverzwaring voor maar een gering deel van de werkenden. Voor de rest stemmen wij immers volmondig in met de milieudoel stellingen en de voorstelde nor men", herhaalde Voorhoeve de WD-opstelling. Hij voelt er niet voor zichzelf uit te roepen tot winnaar van het cirisde- bat: „Je hoeft hier niet te spreken in termen van winnaars of verlie zers, maar als het kabinet de VVD- motie had aanvaard waren wij de winnaars geweest". vroeg nogmaals het besluit terug te ne men. Lubbers: „Dat kan zo niet, dat gebeurt ook niet". Lubbers deed een dramatische op roep aan de VVD: „Denk nog één keer na. Ik wil in alle vertrouwen door gaan met dit kabinet. Het is verant woord voor het land om door te gaan". Vervolgens ging de VVD-fractie in be raad om te besluiten of het kabinet nu zou moeten vallen. De overige fracties in de Tweede Ka mer hebben zich tegen de voorstellen van de WD-leider Voorhoeve gekeerd. Zij beoordeelden de crisis als een in tern WD-probleem tussen de minis ters Smit-Kroes en Nijpels enerzijds en de fractie anderzijds. Ook Lubbers speelde in op de interne verdeeldheid: „In alle politieke vriendschap; met de opvattingen van de WD-bewindslie- den is heel zorgvuldig omgegaan. Ze zijn bepalend geweest". De VVD-fractie oogstte voor haar ver zet onbegrip bij alle partijen en bij pre mier Lubbers. De afschaffing van het reiskostenforfait vindt niet voor 1991 plaats en zal zo zonodig in fasen ge schieden. Over de aanwending van het vrijkomende geld kan nog gepraat worden. De premier liet zelfs de moge- (Slot zie pagina 7 kolom 7j AALSMEER (GPD) Tv-producent Joop van den Ende wordt algemeen directeur van het commerciële televi sie-station TV 10. Het station zendt vanaf 1 november via de satelliet uit. TV 10 zal zeven dagen per week uit zenden van 16.30 uur tot 23.00 uur en naast Nederlandse amusements- en dramaprodukties, ook series, sport en nieuwsuitzendingen verzorgen. De TROS wil een samenwerkingsver band met TV 10. De initiatiefnemer van de zender. Pe ter Jelgersma, heeft met Van den Ende een contract getekend. De financie ring is in handen van Venture Capital Investors, een consortium van Neder landse beleggers. De TROS wil in zee met TV 10 en alge meen directeur Cees Wolzak denkt daarbij aan samenwerking op pro grammatisch en publicitair terrein. Hij voegt eraan toe dat dit alleen kan in het kader van de Mediawet. De orga nisatie wil het omroepbestel niet ver laten. De TROS streeft al lang naar deelne ming in enigerlei vorm van commer ciële omroep. Nu het inititatief van AVRO, TROS, Veronica en vier uitge vers op sterven na dood is zijn de ogen gericht op TV 10. Samenwerking wordt volgens Wolzak ingegeven door strategische overwegingen. Als de overlevingskansen van de TROS in het huidige bestel in gevaar zouden komen, moet er een alternatief achter de hand zijn. De KRO bekijkt de komende weken alle contacten met Van den Ende op nieuw. De Avro zal de contracten met de producent herzien als zijn betrok kenheid bij TV 10 tot rechtstreekse concurrentie leidt. KRO-directeur Richard Schoonhoven wil laten onderzoeken of het juridisch mogelijk is uitzendingen van een op Nederland gerichte zender vanuit Mi laan te verbieden. Hij doelt op het feit dat TV 10 officieel vanuit Italië wil opereren. Een woordvoerder van de NCRV zei dat deze omroep de samenwerking met Van den Ende niet zal verbreken. Verder is de NCRV 'niet onder de in druk' van de plannen. Van den Ende levert een groot aantal dicht bekeken show- en amusements programma's aan alle Nederlandse omroepen (behalve aan VARA, VPRO en EO) en zou ook voor het komende winterseizoen programma's leveren. In alle gevallen zijn de onderhande lingen in een vergaand stadium, maar er zijn nog geen handtekeningen ge zet. Het gaat onder meer om KRO's Soundmix-Playbackshow, AVRO's Wedden Dat en de TROS Honeymoon- kwis. Dit seizoen bracht Veronica de door Van den Ende geproduceerde drama serie Spijkerhoek. Een vervolg is in middels opgenomen en wordt volgend seizoen uitgezonden. Veronica ver wacht daarbij geen problemen, aldus een woordvoerder. Volgens Van den Ende is het niet de bedoeling alle programma's onmid dellijk mee te nemen naar TV 10. Hij heeft in zijn contract bedongen dat hij ook voor de Nederlandse omroep kan blijven werken. Het Commissariaat voor de Media zegt officieel nog niet op de hoogte te zijn van de plannen. „Maar als voor TV 10 eenzelfde constructie wordt ge bruikt als bij Radio 10 (een buiten landse zender die zich houdt aan de Ster-regels) dan opereert het station binnen de grenzen van de Mediawet." PLO-leider Yasir Arafat heeft dinsdag in Parijs verklaard dat het uit 1964 daterende Handvest van zijn organisatie van nul en gener waarde meer is. PAGINA 3 Ruim 80 procent van alle bij Zilveren Kruis verzekerde 65- plussers heeft gebruik ge maakt van de eenmalige moge lijkheid om over te stappen op een standaardpakketpolis. PAGINA 5 Nederlanders eten steeds meer kleine broodjes. PAGINA 9 AALSMEER - Tekening van Studio Aalsmeer, van ivaaruit tv 10 zal uitzenden. Het zeventiende Schelde Jazz Festival in Terneuzen hand haaft succesformule. PAGINA 11 De vaste Westerschelde-oever- verbinding wordt mogelijk me de-gefinancierd door de Pro vinciale Zeeuwse Energie Maatschappij. PAGINA 15 De omstreden smeerpijp in België staat weer ter discussie. PAGINA 17 Radio, tv en kunst: 2 Binnen- en buitenland: 3, 5 en 7 Opinie en achtergrond: 4 Beurs en financiën: 9 Kunst, cultuur en pop: 11 Provincie: 15, 17, 19, 21, 22 en 23 Sport: 25 en 27 Advertentie Kohl kreeg in Italië de volledige steun van minister-president De Mita voor zijn eis dat de NAVO eerst met Moskou gaat praten voordat een besluit over de opvolging van de Lance-raket valt. Minister van buitenlandse zaken Gen- scher bereikte bij zijn Franse collega Dumas dat dit land geen noodzaak ziet voor een snelle NAVO-beslissing. De Duitsers voelen zich nu gesteund door Italië, Spanje, IJsland, Noorwe gen, Denemarken, Griekenland, Por tugal, Luxemburg en België. Tot het kamp van de Britse premier Thatcher en de Amerikaanse president Bush, die strikt tegen onderhandelingen en voor een directe modernisering zijn, worden Turkije en, met enig voorbe houd, ons land gerekend. Kohl toonde zich er vast van over tuigd dat voor de NAVO-top van eind mei een compromis kan worden be reikt. Standaard software voor zakelijke toepassingen onder DOS, netwerken, OS/2 en UNIX 06-0226522/015-624323 Het tweede kabinet-Lub- bers is gisteravond laat overleden. Niet onverwacht en abrupt, zoals CDA-frac- tieleider De Vries bitter ge stemd constateerde. Maar aan een kwaal, die de gezondheid van deze re- geerclub met de VVD al tamelijk lang bedreigde: een gebrek aan vertrouwen tussen de coalitiepartners. Na zeven jaar van herstelbeleid onder aanvoe ring van een premier, die vandaag het ontslag van zijn kabinet bij de konin gin gaat aanbieden, hebben CDA en WD afscheid van elkaar genomen. Het kabinet viel - en dat was even op merkelijk als zeldzaam - in de Kamer, niet door interne ruzie. Op de Nacht van Schmelzer (in 1966) volgde de Avond van Voorhoeve. Aanleiding was een zakelijk verschil van mening, dat in een week tijd was uitgegroeid tot een fundamenteel twistpunt. Het ka binet was bereid daarmee nog door te leven. Lubbers deed een dramatisch beroep op Voorhoeve om „nog één keer na te denken" over datgene waar op hij afstevende. Maar de VVD-fractie had zichzelf zo klem gezet, dat ze niet meer voor- of achteruit kon. En dus bleef er weinig over dan de samenwer king maar op te breken. Financiering van het Nationaal Milieubeleidsplan onder meer via afschaffing van de reis kostenaftrek in de belasting was het onderwerp waarop de zaak knapte. In werkelijkheid was de WD op dit kabi net uitgekeken en had de kleinste re geringspartij een gevoelig onderwerp - afwijking van de lijn van de lastenver lichting - gevonden om er dan maar een punt achter te zetten. Veel van de scherpte, die dit conflict zo markeerde, is terug te brengen tot de groeiende ergernis binnen de WD-fractie over de manier, waarop zij zich de laatste paar jaar als het ware doorlopend voelde gekoeioneerd door premier Lubbers. Steeds had de over heersende leider van het CDA - zeker nu opnieuw in de rol als lijsttrekker voor zijn partij - maar een half machts woord nodig om de rebellerende libe ralen weer in hun hok terug te sturen. Dat lukte ditmaal niet meer. De WD- fractie koesterde nog maar één grote behoefte: hard terugslaan. Dat stond vast en dat gebeurde ook. Maar er was méér. Ook de 'crisis binnen de VVD zelf heeft de confrontatie met het ka binet doen oplopen tot eën punt, waar voorbij er voor deze partij geen terug meer mogelijk was. Aan het gerommel in het liberale huis is eigenlijk nooit een eind gekomen. Sterker nog, er was binnen de WD een proces van ver vreemding ingetreden, dat de laatste week een climax bereikte toen de mi nisters Nijpels en Smit-Kroes zich vierkant tegenover hun eigen achter ban opstelden. Het 'populaire duo' in het land - tenminste volgens de opinie peilingen - onderhield onvoldoende voeling met de Kamerfractie van de WD, ging teveel zijn eigen gang en is nu door de eigen club volledig onder uit gehaald. De positie van beiden is daarmee volstrekt onmogelijk gewor den. Er is nog weinig te zeggen hoe het hen politiek zal vergaan. Maar dit soort verwijdering loopt meestal niet goed af. Hoe zorgelijk het CDA gisteravond ook deed over de consequenties van de val van dit kabinet, - de affaire heeft in ieder geval een stuk politieke helderheid gebracht. Te veel en te vaak heeft vooral dit tweede kabinet- Lubbers allerlei kunstgrepen toege past om zijn voortbestaan te redden. Er waren voortdurend diepe conflic ten, waarin met name de grootste en de kleinste regeringspartij tegenover elkaar stonden. Dat vrat aan de homo geniteit en de slagkracht van deze re- geerploeg. De vermoeidheidsver schijnselen waren steeds vaker pijnlijk zichtbaar en merkbaar. Wat dat be treft was 'het karwei erbij' - een im mense nieuwe beleidsinspanning om het verziekte milieu in Nederland te saneren - kennelijk een te zware op gaaf geworden om in het laatste jaar nog met redelijk succes te klaren. Met haar opvattingen over het behoud van het reiskostenforfait stond de WD- fractie alleen in de Kamer. Maar met de feitelijke constatering, dat het wei nig zin heeft om nog langer te blijven doormodderen met dit kabinet, kreeg Voorhoeve een meerderheid mee. Soms zetten politieke slijtagever- schijnselen ineens snel door. Gister avond was dat het geval. Na een - waar schijnlijk vruchteloze - lijmpoging in de komende dagen is nu het woord aan de kiezer om uit te maken wie zich met een Nationaal Milieubeleidsplan én de financiering daarvan moet gaan belas ten. De PvdA staat al in de startblok ken. Voor het CDA kunnen nieuwe tij den aanbreken. En de VVD zal vooral met zichzelf in het reine moeten ko men. vdM. KABUL (AFP/RTR) - Afghaanse rege ringsvliegtuigen hebben dinsdag ei gen stellingen bestookt in het zuiden van de Afghaanse stad Jalalabad, waarbij tientallen Afghaanse militai ren de dood vonden. Dat heeft het Af ghaanse verzet bericht. De vliegtuigen voerden verscheidene bombardementen uit op de 81e leger- brigade waarbij „zeer belangrijke" menselijke verliezen zijn geleden. Vol gens het verzet hebben de vliegtuigen .zich vergist in hun doelwit.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1989 | | pagina 1