OETDEELTJES
kanttekeningen tno bij
milieuvriendelijke diesel
vrijdagkrant
de vrij(e)dagkrant
12 zeewater
12 vis
13 schokdempers
13 waterwacht
14 cabaret
15 exposities
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
luring
eisen
vervoer
VRIJDAG 14 APRIL 1989
een kubieke meter zeewater bevat
voldoende magnesium voor een
lichtmetalen fietsframe
recepten met vis en kool uit madei
ra
defecte schokdempers niet op te
sporen met 'duwtje' tegen de auto
een electronische waterwacht
voorkomt onverwachte overstro
mingen binnenshuis
de goese cabaretgroep de kuil is
het schuifdeurenniveau ontgroeid
een overzicht van de exposities in
de provincie met een selectie uit
het aanbod
Hitters van
Hrsonenauto's,
Ireven door een
jotor plegen nogal eens
jhuldigende vinger in de
van hun
lëverbruikende collega's
en, als het over
verontreiniging gaat.
[eselmotor zou schoner
een lang zo grote
je niet leveren aan het
jas-effect'.
>1 eens achter een
rassen-walmende bus of
[wagen heeft gestaan, zou
Jwel eens vragen kunnen
(tellen over die
(vriendelijkheid van de
Ook de deskundigen
dat te doen. De
;ht richt zich daarbij
op de uitstoot van
[eitjes en stikstofoxyde.
lolf Rijkeboer van het
iut voor Wegtransport
loet dat zeker. Als het
Hm ligt, zou het gebruik
■eselmotoren beperkt
Ti tot vrachtwagens. „Ik
[ijk gezegd geen enkel
[dieselmotoren in
lenauto's".
de
tgassenwetgeving vallen
forten gassen, namelijk
jonoxyde (CO),
[aterstof (HC) en
ifoxyde (NOx). Over de
[twee uitgestoten gassen
we ons, volgens
loer, wat diesels betreft
druk te maken. De
ilheid CO is geringer dan
een benzinemotor,
■uitstoot is ook laag en
bovendien nog veel aan
leteren. Het grote
;em zit hem in de uitstoot
bx, een belangrijke
jzaker van de verzuring
Hcht en bodem.
Hn indruk te geven, het
Ter draagt voor ruim de
bij in de verzuring van
Blieu voor zover het NOx
jt. Daarvan neemt dan
lachtverkeer 40 procent
ffiijn rekening. Samen met
Waterstoffen zorgt NOx
lor cl i beruchte 'smog-
fng' van laaghangende
lilde lucht. De
pgenoemde bezitters van
bienauto's met een
Imotor lijken in één ding
[te hebben.
[motoren stoten veel
fcr CO uit en dragen
loor veel minder bij aan
Igenaamde
Ikaseffect'.
Idanks is er wel reden tot
Iver de dieselmotor, zeker
|in overweging neemt dat
It in de uitlaatwetgeving
Belde uitstoot van roet en
flde groepen organische
i, de polycyclische
Jatische verbindingen,
In kankerverwekkende
B1 zitten zoals benzeen en
pn, aanzienlijk is. Die
leeltjes zijn op zich niet
lelijk. Ze hebben echter de
ligenschap, dat ze
lelijke stoffen absorberen.
Boffen hechten zich aan de
Jtkant van de roetdeeltjes.
|ns Rijkeboer is het niet
Baal zeker hoe schadelijk
Itdeeltjes daardoor nu
pij neemt ook in
feging, dat het
Itvervoer in de toekomst
lal toenemen. De invloed
jt broeikaseffect mag dan
—finder zijn, zoveel schoner
Hru't milieu is diesel volgens
^ilet, Het verschil op dit
■'assen een diesel- en een
Tnemotor zal groter worden
je nu voorgestelde regels,
als de drieweg-katalysator voor
benzinemotoren, zijn
ingevoerd.
Voor vrachtverkeer is er
eigenlijk geen alternatief voor
dieselbrandstof. Bij bussen is er
wel iets aan te doen, vooral in
het stadsverkeer. Je kunt
daarbij denken aan toevoeging
van gasvormige brandstoffen,
of zelfs gehele ombouwing van
de dieselmotor op gas. Er zijn
daarvoor drie mogelijkheden.
In de eerste plaats is dat
toevoeging van 30 procent gas
aan de dieselolie. Door de
vermengde verbranding
ontstaat er vooral minder
roetuitstoot. Dan is er de
zogenaamde pilot-injectie. In
dat geval rijdt de bus voor 80
procent cp gas en wordt diesel
alleen gebruikt voor het
ontsteken. Het rendement is
echter lager. De derde optie is
de al eerdergenoemde ombouw
van de motor tot
vonkontstekingsmotor.
Daarmee kan de bus volledig
op gas rijden, maar het
rendement is ook in dit geval
wat lager dan de met dieselolie
gevoede motor. De laatste
ingreep is niet nieuw. In
Groningen rijden bij wijze van
proef al enkele bussen op gas
en in Wenen rijden alle bussen
op gas. Dat laatste is evenwel
niet ingegeven door
milieuzorgen, maar eerder door
de lage prijs van autogas
(LPG).
Bij het vraagstuk van de
milieu-eisen gaan de blikken al
snel in de richting van de
Verenigde Staten waar de
eisen aanmerkelijk strenger
zijn. Daar stelt men eerst de
eisen, alvorens te kijken of de
mogelijkheid er aan te voldoen
er ook is.
In Europa wil men eerst zeker
weten of maatregelen het
gewenste effect opleveren en of
invoering inderdaad mogelijk
is, voordat men tot het
formuleren van eisen komt. Het
opmerkelijke feit doet zich
echter voor, dat als de eisen er
eerst zijn, de mogelijkheden er
ook wel komen. In de VS zijn
ook strenge eisen aan de
vrachtwagenuitstoot gesteld.
Voor 1994 moet de uitstoot van
NOx tot de helft zijn
teruggebracht en die van roet
tot ongeveer een vijfde. Met de
nieuwe generatie dieselmotoren
komt men al een heel eind,
maar er zal nog wel wat moeten
gebeuren.
Bussen moeten in de VS in 1991
al aan nieuwe normen voldoen.
Daar zoekt men het voorlopig
in het toevoegen van gas. In
Canada en Nieuw Zeeland was
men om andere redenen bezig
over te schakelen op gas. Daar
is men bang voor de
afhankelijkheid van de olie-
aanvoer. Vooral ten tijde van
de energiecrisis is daar een
omvangrijk
onderzoeksprogramma gestart.
De ene keer is het milieu de
drijfveer voor onderzoek naar
schonere motoren, de andere
keer de economie. Het
onderzoek dat Rijkeboer en zijn
collega's elders doen naar de
uitstoot van uitlaatgassen blijft
echter hetzelfde. Als de VS
doorgaan met het verscherpen
van de eisen aan de
uitstootbeperking, dan zal men
moeten gaan denken aan
alternatieve krachtbronnen,
zoals de Stirling-motor, een
geheel nieuw type motor met
een veel geringer verbruik en
nauwelijks schadelijke
uitlaatgassen, of de gasturbine.
Het zal echter nog op zijn minst
TNO plaatst kanttekeningen bij de milieuvriendelijkheid van diesel
Roetdeeltjes in dieselwalm nemen schadelijke stoffen op.
TNO ziet geen direct voordeel bij personenauto's met dieselmotoren.
'enkele decennia duren, eer het
onderzoek naar alternatieven
vruchten afwerpt. Voor het
vrachtvervoer is omschakeling
op gas overigens uitgesloten, zo
meent Rijkeboer. Daarvoor is
te weinig gas voorradig.
Voorlopig zitten we dus nog
met de NOx-uitstoot van
bussen en vrachtwagens. Zou
het aanbeveling verdienen om
toch maar liever in de
benzine-auto te kruipen in
plaats te kiezen van
uitbreiding van het openbaar
vervoer? Rijkeboer zou dat
niet willen aanbevelen. „Het is
puur een kwestie van een ton
gewicht van het voertuig
afgezet tegen het vervoer van
één passagier. Een auto weegt
al gauw een ton. Een bus weegt
ongeveer negen ton. Zitten
daar meer dan negen
passagiers in, dan is het al
beter dan één persoon in een
benzineauto".
De invloed van de verschillende
brandstoffen op het
broeikaseffect heeft Rijkeboer
ook uitgerekend. Stel je een
benzineauto met een drieweg
katalysator op 100, dan is de
uitstoot van een diesel
aangedreven auto 90 en een
auto op LPG 85. Dat zijn geen
cijfers, die aanleiding zouden
kunnen geven om op grote
schaal te kiezen voor èèn van
de genoemde brandstoffen.
Bovendien maakt Rijkeboer
zich zorgen over de afnemende
kwaliteit van dieselolie. Die
kwaliteit zal achteruit gaan,
omdat dieselolie de komende
jaren uit een andere fractie van
de aardolie geproduceerd zal
worden. Daardoor zal de
kwaliteit van de dieselolie aan
wisselingen onderhevig zijn.
Dat zal het een stuk moeilijker
maken te voldoen aan de
uitstooteisen. „Persoonlijk ben
ik van mening dat je de
dieselolie alleen daarom al zou
moeten reserveren voor
vrachtvervoer. De ontwikkeling
van een soort superdieselolie
voor personenauto's vind ik een
verkeerde optie".
Rijkeboer: „Je zou het hele idee
achter vrachtvervoer op grote
schaal moeten bekijken. Moet
het wel zoveel en wel allemaal
over de weg. Kan het niet meer
per trein of schip? Je zou er
bijvoorbeeld ook naar moeten
streven geen lege kilometers
meer te rijden". Wat dat betreft
heeft Rijkeboer 1992 mee. In
het Europa zonder grenzen zal
de concurrentiestrijd onder
andere worden beslecht op dit
laatste punt. Wie 'lege
kilometers' rijdt door Europa
zal zich uit de markt prijzen.
Vervanging van
aandrijfmechanismen voor
voertuigen kunnen bij
Rijkeboer op enige scepsis
rekenen. „Als de gasturbine
zoveel beter zou zijn voor het
vrachtvervoer, dan was men al
veel verder. De zware
dieselmotor is dè motor voor
het vrachtvervoer. Als de
dieselmotor dat was voor de
personenauto, dan had men al
veel eerder alle personenauto's
ingericht met dieselmotoren. Ik
zie geen enkele reden om
personenauto's van
dieselmotoren te voorzien. De
langere levensduur zou wel
eens behoorlijk ingekort
kunnen worden met die turbo's
erop. Welke voordelen biedt
diesel dan nog, behalve enkele
fiscale, die toch zullen
verdwijnen op den duur," zo
stelt Rijkeboer tenslotte.
NICO HYLKEMA
w
vrijdagkrant
redactie
PZC-bijlagen
Oostsouburgseweg 10
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. 01184-84000
advertentie en administratie
rlissingen
Oostsouburgseweg 10
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
01184-84000
Middelburg
Markt 51
4331 LK Middelburg
Tel. 01180-81000
Goes
Grote Markt 2
4461 AJ Goes
Tel. 01100-31800
opening kantoren
Terneuzen
Nieuwstraat 22
4531 CW Terneuzen
Tel. 01150-94457
Hulst
Steenstraat 6
4561 AS Hulst
Tel. 01140-14058
Zierikzee
Oude Haven 41
4301 JK Zierikzee
Tel. 01110-15380
Van
maandag t/m vrijdag van 08.00 tot 17.00 uur.
Plantenvenster
