Malcolm Frager en de vele
stemmingen van Brahms
'omphouders jagen
emonstranten weg
Verpleegkundigen zoeken
steun bij automobilisten
Joegoslaven zonder papieren
gepakt met gestolen sieraden
Kleinste brouwerij in
Nederland geopend
fj ACTIES TEGEN SHELL
AMERIKAANSE PIANIST BIJ ZEEUWS ORKEST
Anders
IN AMBACHTENCENTRUM GOES
invloed bij controles
Delta Cultureel
opent met dubbele
tentoonstelling
MAANDAG 10 APRIL 1989
Politie treft weinig
automobilisten onder
Bekers bezoeken
hingen in Goes
•iten en ram uit
ht land gestolen
Gapingse scholier
in voorronde van
metselwedstrijd
long
Malcolm Frager tijdens de repetitie met het Zeeuws Orkest in Middelburg.
MIDDELBURG - „Ze spelen goed...,
very good", zegt Malcolm Frager
(53), internationaal vermaard con
certpianist. Het is donderdag
avond. Terwijl buiten de regen met
bakken liit de hemel valt, legt een
Middelburgse bridgeclub in de
foyer van de concertzaal een kaar
tje. In de aangrenzende grote zaal
zet het Zeeuws Orkest onder lei
ding van Lex Veelo - in hemdsmou
wen - zijn tanden in de ouverture
Le Carnaval Romain van Berlioz.
Het is de repetitie voor een kleine
voorjaarstournee die het honderd
jarige orkest deze week, met de
Amerikaan Frager in een hoofdrol,
door Zeeland maakt.
Een enkeling zit in de zaal om de ver
richtingen op het podium te volgen.
Onder hen de in 1935 in St. Louis ge
boren Frager, in 1960 winnaar van
het prestigieuze Koningin Elisa-
bethconcours in Brussel. Hij kijkt
en luistert aandachtig. Als het stuk
klaar is, komt onder het podium de
lift met de vleugel in beweging. Het
is zijn beurt.
Malcolm Frager is in Zeeland in het
kader van een Europese tournee die
hem nog ruim een maand in beslag
neemt. Vandaag, donderdag en vrij
dag doet hij met het Zeeuws Orkest
Goes, Middelburg en Vlissingen
aan. Het programmaboekje ver
meldt onder meer het tweede piano
concert van Johannes Brahms.
„It's very good." Het klinkt ge
meend uit de mond van deze vrien
delijke man. Maar als de orkestle
den zich in de loop van de repetitie -
de eerste met Frager - door het lang
zame derde deel van Brahms' com
positie worstelen, blijkt dat het nog
beter kan. Als solist maakt Frager
gebruik van zijn recht om in te grij
pen. Hij legt het gezelschap met
zwierige armgebaren uit hoe de mu
ziek nog expressiever kan klinken.
Langzame stukken zijn het zwaarst
om in te studeren. Zijn interventie
blijkt niet zonder succes. Het zou
ook zonde zijn, zegt hij, als de adem
van de compositie niet tot z'n recht
zou komen „in een zaal waar muziek
zo mooi klinkt."
Malcolm Frager weet als weinig an
deren hoe Johannes Brahms (1833-
1897) zijn eigen werken speelde.
Vanaf zijn veertiende jaar studeer
de de Amerikaan in New York bij
de befaamde pedagoog Carl Fried-
berg (1872-1955), die zelf een pupil is
geweest van Brahms en Clara
Schumann.
„Het tweede pianoconcert is een
stuk van vele stemmingen", zegt hij.
„Het vertelt het verhaal van
Brahms' leven." Het eerste en twee
de deel van de in 1881 voltooide
compositie ziet Frager als de ver
klanking van de natuur en de harts
tocht. Een veel intiemer derde deel -
„de expressie van Brahms' eigen ge
voelens en zijn zoeken naar rust op
latere leeftijd" - gaat vooraf aan het
slotstuk, waarin de „bevestiging
van de goedheid van de mens" tot
uitdrukking komt.
Het concert is sterk symfonisch van
opzet. Het geldt als een van de
zwaarste opgaven in de concertlite
ratuur, waarvoor men over stalen
vingers moet beschikken. Men ne
me dat niet al te letterlijk, waar
schuwt Frager. „Ik denk dat je net
zulke vingers als Brahms moet heb
ben: kort, sterk en dik." De pianist
Slot zie pagina 7 kolom 7)
MIDDELBURG - In de nacht van vrij
dag op zaterdag zijn tussen 11.00 en
3.00 uur op vier plaatsen op Walche
ren en Noord-Beveland alcoholcon
troles gehouden. Hierbij zijn in totaal
190 automobilisten gecontroleerd, die
allen moesten blazen. Slechts twee
bleken er te diep in het glaasje te heb
ben gekeken.
Op Noord Beveland is gecontroleerd
op de kruising van de provinciale weg
8 en op de Oosterscheldebaan ter
hoogte van De Banjaard en op de pro
vinciale weg 8 bij Wissenkerke. Op
Walcheren in de Schuitvlotstraat in
Grijpskerke en de Middelbursestraat
in Koudekerke. Bij één persoon werd
op het bureau in Serooskerke (W) een
ademanalyse verricht. Deze bestuur
der kreeg een proces-verbaal en een rij
verbod. De andere die met teveel
drank op achter het stuur zat kwam er
af met een rijverbod.
De controles zijn verricht door de rijkS-
politiegroepen Valkenisse en Kortge-
ne, in samenwerking met de verkeers-
groep Zeeland. Een politiewoordvoer
der liet weten dat de politie zeer tevre
den is over het resultaat. „De inspan
ningen ter bestrijding van het rijden
onder invloed zijn duidelijk niet zon
der succes", stelde hij.
VEERE - De stichting Delta Cultureel
opent zaterdag 22 april weer de deu
ren van de Grote Kerk in Veere voor
haar zomertentoonstelling. Mevrouw
P. Wawn, gedeputeerde van het En
gelse graafschap Essex en haar
Zeeuwse collega J. D. de Voogd ver
richten vrijdag 21 april de openings
handeling van twee tentoonstellin
gen. In het kader van de William en
Mary-herdenking is de tentoonstel
ling 'Een gemeen erfgoed; Essex en de
Nederlanden door de eeuwen' inge
richt. Ter herdenking van het 150 jaar
geleden gesloten tractaat met België,
waarin de vrije doorvaart over de
Westerschelde werd geregeld, is vrij
wel de hele expositieruimte van de
Grote Kerk gewijd aan het thema '150
jaar Westerschelde; levensader in de
Delta'.
Aan de opening werkt de Zeeuwse
Koorschool onder leiding van Evert
Heyblok mee. Het koor zingt onder
meer het Zeeuws Volkslied en een ge
dicht over de Schelde, dat speciaal
voor deze gelegenheid is getoonzet. De
plechtigheid begint vrijdag 21 april om
10.00 uur. De tentoonstelling loopt van
zaterdag 22 april tot zondag 22 okto
ber. Delta Cultureel geeft gedurende
het seizoen een reeks concerten in de
kerk. De openingstijden zijn: maan
dag tot en met zaterdag van 10-17 uur
en zondag van 14-17 uur.
zeeland
ilSSlNGEN - Een werknemer van een particulier be-
Jfeingsbedrijf is zondagochtend om drie uur in de Wal-
Kt in Vlissingen belaagd door zes beschonken lieden.
MLarige man maakte met de auto zijn ronde ter con-
■fo van een aantal panden, toen het zestal zijn portier
ikte en hem beetpakte.
■Ban deed nog een poging via zijn mobilofoon de politie
te waarschuwen, waarop zijn belagers de draden uit het
toestel rukten. Ook werd een deuk in de motorkap gesla
gen. Het slachtoffer wist uiteindelijk te ontkomen en heeft
daarna bij de politie aangifte gedaan.
De daders zijn nog niet achterhaald. De recherche heeft de
zaak in onderzoek.
HbDELBURG - Zowel in Middelburg als in Terneuzen heb
ben actievoerders zaterdag bij benzinestations gedemon
streerd tegen de aanwezigheid van oliemaatschappij Shell in
Zuid-Afrika. Hoewel de acties een vreedzaam karakter droe
gen, lieden zich toch enkele incidenten voor. Bij het Shell-ser-
[vicestation in de Guido Gezellestraat in Terneuzen kwam het
|blhet begin bijna tot een treffen tussen de groep jonge actie-
Rérders en de exploitant.
K de actievoerders zich vlakbij de
Boen wilden opstellen, sommeerde
idetexploitant hen daar direct te ver-
Tnen. Een van de actievoerders:
[„We hebben geprobeerd hem uit te leg-
|en dat de actie echt niet gericht was
§i hem en zijn personeel maar dat
jhefom Shell zelf ging, want dat con-
<em is immers een van de belangrijk
ste steunpilaren van het apartheidsre-
ne. Maar met die man viel echt niet
hij was erg boos. Toen zijn
Mmaar een eindje verder gaan
flemen deden zich vervolgens niet
c voor. De politie kwam even een
Ie nemen, maar trad niet op. De ac-
|®luurde van twee tot vier uur. Op
|S - Inbrekers hebben in de nacht
[aterdag op zondag een bezoek ge-
ht aan twee woningen op de bega-
Hond van serviceflat De Horst aan
Duise de Colignylaan in Goes. De
rs kwamen bij een van de wonin-
;e| linnen door het vernielen van een
I raam. Ze gingen ervandoor met
l eldbedrag en verschillende mun-
ioals een gouden dukaat, een gou-
[en tientje en zilveren guldens en
Idaalders. In totaal vertegen-
rdigt de buit een bedrag van ten-
Ite enkele honderden guldens. Uit
Be andere woning werd niets vermist.
Hier kwamen de inbrekers binnen
[door het forceren van een hordeur.
[Ben nacht eerder werd ingebroken in
Hkoffleshop aan de Lange Vorst-
paat in Goes. De dieven braken een
Jgeruitje en gingen aan de haal
Heen citruspers ter waarde van 860
llden, een metalen geldkistje met in-
[oud en de fooienpot. In totaal gaat
liet om ongeveer 1000 gulden.
HsTBURG - Uit een weiland aan de
Jede Hogedijk in Oostburg zijn in
■nacht van zaterdag op zondag twee
ieiten en een ram gestolen. De dieren
fcijn eigendom van de heer B. uit Oost-
verschillende spandoeken werd in niet
mis te verstane bewoordingen het ver
trek van Shell uit Zuid-Afrika geëist.
Automobilisten kregen een pamflet in
de hand gedrukt, waarin de actie nog-
eens werd toegelicht.
In Middelburg demonstreerden leden
van de Werkgroep Zuidelijk Afrika za
terdag voor het Shell-benzinestation
aan de Middelburgse Kanaalweg. Met
spandoeken waarop stond: 'Stop
apartheid - boycot Shell' en 'Stop geen
zwarten in uw tank' en een speciale ge
varendriehoek ('U nadert apartheid')
trok de werkgroep de aandacht van
automobilisten. Die reageerden wisse
lend: er werden zowel duimen opgesto
ken als schampere opmerkingen ge
maakt en een enkeling probeerde de
demonstranten van de weg te druk
ken.
Met de 'positieve actie' vestigt de
Zeeuwse Werkgroep Zuidelijk Afrika
de aandacht op een aantal landelijke
protestmanifestaties rond de aanwe
zigheid van Shell in Zuid-Afrika. Don
derdag 20 en vrijdag 21 april wordt er
een 'spektakelblokkade' gehouden
rond het laboratorium van de olie
maatschappij in Amsterdam, vrijdag
gevolgd door een demonstratie. Dins
dag 9 mei is er een landelijke Shell-bel-
dag en donderdag 11 mei komt het Ko-
mitee Zuidelijk Afrika in het geweer op
de aandeelhoudersvergadering in Den
Haag.
Ook de actievoerders in Terneuzen rie
pen iedereen op mee te doen aan de
blokkade van het Shell-laboratorium
in Amsterdam. De woordvoerder van
de actievoerende jongeren: „Ik denk
dat dit soort acties zich in Zeeuwsch-
Vlaanderen nog wel zal herhalen."
Ook in Middelburg kreeg de actie een
iets ander verloop dan aanvankelijk
in de bedoeling lag. Oorspronkelijk
zou er een demonstratie worden ge
houden bij de Finapomp aan de Ka
naalweg om duidelijk te maken dat
automobilisten daar beter konden
tanken dan bij de Sheil-collega, even
verderop. De pomphouder wilde ech
ter niet dat de actievoerders op zijn
terrein kwamen. De werkgroep postte
vervolgens alsnog in de buurt van
Shell, al kwam er van het plan om
stickers en pamfletten uit te delen
niets terecht.
VLISSINGEN - B. J. Paauwe uit Ga-
pinge is de Zeeuwse deelnemer aan de
regionale voorwedstrijd baksteen-
metselen, die morgen, dinsdag, in
Oosterhout wordt gehouden. Hij is af
gevaardigd door de Goese scholenge
meenschap Groot Stelle.
Het Koninklijk Verbond van Neder
landse Baksteenfabrikanten houdt dit
jaar voor de 37ste keer zijn jaarlijkse
metselwedstrijden. Na de drie regiona
le voorwedstrijden is er van 8 tot en
met 12 mei een finale. Deze wordt 'ver-
metseld' op het Broereplein in Bols-
ward. De winnaar van deze finale mag
zich bezitter noemen van de Zilveren
Troffel. De metselwedstrijden moeten
de kwaliteit van en de belangstelling
voor het metselonderwijs in Neder
land bevorderen.
GOES - Personeel van de Ooster-
scheldeziekenhuizen in Goes en Zie-
rikzee en het Psychiatrisch Zieken
huis Zeeland heeft zaterdagmiddag
bij de Zeelandbrug en op de Goese Pa-
tijnweg pamfletten uitgedeeld over
de acties in de gezondheidszorg.
Ruim 2000 passerende automobilisten
namen kennis van de eisen voor een
nieuwe cao: 5 procent loonsverhoging,
waarvan 4 procent als 'echte' salaris
verbetering en het restant voor perso
neelsuitbreiding en kinderopvang.
„De meeste mensen zijn het wel met
ons eens, maar niet iedereen is enthou
siast als je vertelt dat voor dat doel de
ziektekostenpremie met 0.1 procent
omhoog moet", zegt Corrie Slabbe-
koorn van het Zweedse Rode Kruiszie-
kenhuis in Zierikzee, die met een klei
ne 30 collega's - onder wie werknemers
van alle ziekenhuisdiensten - de straat
opging.
Woensdagmiddag wordt op alle afde
lingen van de Oosterscheldezieken-
huizen werkoverleg gehouden om tot
draaiboeken voor nieuwe acties te ko
men. De directie heeft het ziekenhuis
personeel toestemming gegeven om
tussen twee en drie uur in beraad te
gaan.
Verpleegkundigen reiken op de Goese Patijnweg pamfletten aan automobilisten uit.
TERNEUZEN - De Temeuzense ge
meentepolitie heeft zondagochtend in
alle vroegte twee Joegoslaven inge
sloten. Ze werden in de nacht van za
terdag op zondag bij een grenscontro
le door de douane aangehouden om
dat ze niet over geldige identiteitsbe
wijzen bleken te beschikken, maar
wel over gestolen waar.
De twee - de 21-jarige A. P. en de 26-ja-
rige M. D. - hebben geen vaste woon- of
verblijfplaats. De douane trof in hun
auto sieraden aan, die zaterdagavond
gestolen waren in de woning van H. D.
aan de Baljuwlaan in Sluiskil. P. en D.
worden ook verdacht van een inslui
ping in Zaamslag. Ze zouden zich in de
omgeving van Gent aan soortgelijke
overtredingen hebben schuldig ge
maakt. De twee worden nog verhoord.
[Opa en oma hadden hun kléin-
Koon van nog geen vier jaar
Ieen week te logeren. De eerste
|dage?2 vormden geen pro-
IWeem. Het golfslagbad in Vlis-
tsingen, boten kijken op de bou-
Jteward en een tocht met de
ttrapauto door het bos zijn eve-
wiementen waarmee elke
l'cnaap van die leeftijd zich kan
i uitleven. Maar daarna?
iBesloten werd tot een bezoek
[aan het reptielenhuis Iguana.
[Slangen, kaaimannen, vara-
tnen en leguanen, ze spreken
[tol de verbeelding met hun
Ivoorhistorisch uiterlijk.
iBinnen werd het de jongen
Itochteveel.
\,Hij meende in elke hoek een
[spin te zien kruipen en in elke
l spleet een slang kronkelen.
mAngstvallig bewaarde hij een
laeilige afstand van de glazen
bakken waarin de schorpioe-
Inen of wandelende takken
Imoesten zitten, maar die hij
Iniet kon onderscheiden, zodat
[foor hem de vrees gewettigd
|®as dat minstens enkele exem-
Iplaren moesten zijn ontsnapt.
l.,Gaan we nu", vroeg hij hoop-
|wl, voor de babykamer op de
Joonensfe verdieping was be
reikt.
Zijn grootouders durfden het
I hem niet te weigeren.
I Buiten haalde de jongen opge
lucht adem en kreeg hij weer
ipraatjes voor tien.
j.,Was het leuk", vroeg opa
I Bhmlachend.
l.Ja hoor, maar ik vond het ei-
I genlijk een beetje té span-
nend", zei het ventje zo non
chalant mogelijk.
I,Misschien ben ik hiervoor nog
een jaartje te jong".
In Terneuzen bleven de demonstranten met hun spandoeken op enige afstand van het Shell-station in de Guido Gezelle
straat, nadat de exploitant hen had gesommeerd om bij de pompen te verdwijnen.
Ad Schoenkamers in zijn 'Brouwerij De Gans'.
GOES - In het Ambachtencentrum
van het Goese recreatiegebied De
Hollandsche Hoeve hebben Ad en
Corry Schoenmakers zaterdag de
deur van 'Brouwerij De Gans' ge
opend. Het ambachtelijke bedrijfje
bezit prachtige koperen ketels om
de bieren Tripel, Dubbel en Bitter
te produceren. Dat alles staat in een
ruimte zo groot als de keuken in een
doorsnee doorzonwoning en dat
maakt de Goese brouwerij tot de
kleinste van het land.
Wethouder M. F. van Tooren-Loe-
rakker opende 'de kleinste brouwe
rij van Nederland' en wees erop dat
Goes in vroeger eeuwen een bier
brouwerij bezat met dezelfde naam.
„De toenmalige brouwerij De Gans
begon in 1644 en hield het uit tot
1902", wist de wethouder. Zij wenste
het Goese echtpaar toe dat hun am
bachtelijke bedrijf het ook lang uit
zou houden. Brouwerij De Gans is
op woensdag- en zaterdagmiddag
geopend, evenals de andere bedrijf
jes in het Ambachtencentrum. De
winkeltjes van het centrum bieden
onderdak aan onder meer een pot
tenbakker, een kaarsenmaakster,
een glasblazer en een weefster.
