PZC
geschiedenis van
z wemkleding
dagelijks
haarwassen kan
schadelijk zijn
de
onthullende
mode
VRIJDAG 17 MAART 1989 Z9W 36
toevoegingen
afvalwater
aantrekkelijk
De badkledij was in de tweede helft van de vorige eeuw nog niet
erg comfortabel.
Badpakken ontworpen in 1928.
Met de loop der jaren werd de
rok evenwel steeds korter en
veranderde de kniebroek in
shorts. Halverwege de jaren
twintig kwam men tevens tot
het inzicht, dat zwemmen
aanmerkelijk gemakkelijker
ging in materialen, die
daarvoor geschikt waren. Ze
moesten lucht doorlaten,
vorm- en kleurvast zijn en
vooral snel drogen. Maar welk
materiaal men daarvoor ook
koos, pas in 1959 werd datgene
ontdekt waar men al zo lang
naar op zoek was: Lycra, een
materiaal dat door Du Pont op
de markt werd gebracht.
De ontwikkeling van de
zwemkleding voltrok zich de
laatste tientallen jaren in
ijltempo. Badpakken werden
steeds meer aansluitend en
lieten meer van het lichaam
zien. In de jaren vijftig waren
de kokette strokenrokjes, die
tot net op de bovenbenen
reikten zeer modieus, maar ook
deze verdwenen tenslotte weer,
waarna het zwempak al snel de
vorm kreeg, die het ook nu nog
heeft, zij het dan, dat met name
de beenuitsnijdingen de laatste
jaren aanmerkelijk hoger zijn
geworden.
In de eerste helft van de jaren
vijftig kreeg het badpak er een
concurrent bij: de bikini, het
tweedelige zwempak, dat zijn
naam ontleent aan het eiland
Bikini, waar de Verenigde
Staten atoomproeven namen.
Met name in de jaren zestig
begon het badpak het steeds
meer bij de bikini af te leggen.
En in de jaren zeventig was een
badpak aan het strand haast
opzienbarend.
Maar de jaren tachtig brachten
weer een herwaardering van dit
al ruim een eeuw oude
kledingstuk. Badpakken
keerden in de mode terug,
mooier en opvallender dan ooit.
Met een fraaie belijning, die het
figuur van de draagster
onderstrepen, dikwijls voorzien
van zeer opvallende dessins en
onverwachte uitsnijdingen. Het
meest opvallende is evenwel de
vernieuwing van de materialen,
stoffen, die er uitzien alsof ze
voortdurend nat zijn, zilver- en
goudkleurige stoffen die in de
zon haast oogverblindend
worden of materialen met een
kreukeffect. Alle bedoeld om de
draagster ervan tijdens haar
zonnebad te laten opvallen. En
dat was nu juist, wat de
ontwerpers van de eerste
badmode probeerden te
voorkomen.
tijdens de eeuwwisseling
bekend stond als
toonaangevend voor goede
manieren, was een absoluut
tegenstander van de
vertoningen op het strand.
„Naar ons gevoel van
eerbaarheid en fijngevoeligheid
is het voor iedereen
onverantwoord om te kijken
naar dames die in open zee
zwemmen", zo liet hij weten. En
dat terwijl de in de golven
spartelende dames toch altijd
nog hun kousen aanhielden en
voor geen goud hun corset (met
walvisbaleinen) hadden
afgedaan.
Di 1986 liet de Franse ontwerpster Chantal Thomas zich duidelijk
inspireren door de vroege badmode.
(Door Harry Bouts)
Een van de nieuwste gebo
den van de reclame is het
dagelijkse haren wassen. Dat
het vaker moet gebeuren dan
vroeger lijkt wel logisch, gezien
de toenemende luchtvervui
ling, de joggingkoorts en andere
zweetverwekkende fitness-be
zigheden, alsmede de haarlak
ken en gel die worden gebruikt.
Volgens de Duitse organisatie
Warentest wast de helft van de
Westduitsers elke drie dagen
het haar. Driekwart van de
mensen tussen de 14 en 40 jaar
doet het, en velen van hen zelfs
dagelijks, zoals de reclame
voorschrijft.
Huidartsen vinden dat een dage
lijkse haarbeurt per dag geen ri
sico inhoudt voor normaal en
vet haar. De smeerklieren van de
huid worden er niet door gesti
muleerd meer vet te produceren,
evenmin wordt er teveel vet aan
het haar onttrokken. Toch ge
ven de deskundigen enkele ad
viezen:
- Niet meer gebruiken dan een
notedop (Warentest spreekt van
een hazelnoot). Eén keer wassen
is in het algemeen voldoende.
Belangrijk is dat het haar gron
dig wordt gespoeld. Daarbij
moet men uitgaan van de stelre
gel: vijf keer zo lang uitspoelen
als inzepen.
- Dun of zeer droog haar kan bij
veelvuldig wassen springerig en
bros worden. Een of hoogstens
twee keer wassen per week is
daarom aan te bevelen.
- Shampo voor dagelijks gebruik
wordt vaak tegelijk gebruikt
voor een totale douchebeurt.
Daar is geen bezwaar tegen.
Maar tal van shampo's bevatten
geen vettige substanties. Daar
om moet men zich na het dou
chen en afdrogen goed insme
ren, anders droogt de huid te
zeer uit.
Warentest beproefde 30 merken
shampo voor dagelijkse gebruik.
De meeste kregen de kwalifica
tie goed tot zeer goed. Andere
kwamen niet verder dan bevre
digend. Twee merken kwamen
als 'gebrekkig' uit de test.
Volgens Warentest hebben de
producenten meer belangstel
ling voor mooie reclamespreu
ken dan voor duidelijkheid over
de samenstelling van hun mid
deltjes. Door de onduidelijke
omschrijvingen vermoedt de
consument ware wondermiddel-
tjes. Maar de shampo's bestaan
voor een groot deel uit water en
wasactieve grondstoffen, die ui
teraard bijzonder mild moeten
zijn voor dagelijks gebruik. Als
afronding van het produkt ko
men er zogenaamde conditione
ringsmiddeltjes bij om het kam
men gemakkelijker te maken.
Conserveermiddelen, parfum-
en kleurstoffen behoren even
eens tot de vaste ingrediënten.
Bijzondere toevoegingen, zoals
ei, kruiden of vitamine worden
weliswaar overduidelijk in de
reclame tot uiting gebracht,
maar van de werking ervan
moet men geen hoge verwach
tingen koesteren. Temeer om
dat er minimale hoeveelheden
worden gebruikt die er direct
na het spoelen weer uitgaan.
Om bederf te voorkomen moe
ten er conserveringsstoffen aan
worden toegevoegd. Het voor de
gezondheid gevaarlijke formal
dehyde wordt steeds minder ge
bruikt. Toch vond Warentest
nog in drie merken restanten
van het gevaarlijke spul. Het
percentage lag overigens ver on
der de toegestane grens van 0,05
procent. Het kan zijn dat de pro
ducent zelf geen formaldehyde
aan zijn shampo heeft toege
voegd. Het conserveermiddel
kan al in de gebruikte grondstof
fen zitten.
Duitse deskundigen vinden het
volkomen afschaffen van for
maldehyde helemaal niet zo
gunstig. De uitwerking ervan
kent men en men heeft exact
vastgesteld hoeveel men erval
kan gebruiken zonder gevaat!
Dat kan men niet beweren
de nieuwe conserveringsmiddl
len alvorens ze uitvoerig getej
zijn.
Ook het gehalte aan dioxanJ
volgens de producenten vereis
teruggebracht. De ontdek!
hoeveelheden zijn naar het ootl
deel van deskundigen zo gerinl
dat zij geen kanker kunnen vei
wekken. Toch verdient het aan
beveling dioxanvrije shampo t|
gebruiken.
Teveel shampo kan de hoofdl
huid beschadigen en betekent!
een extra belasting van het a
val water. Daarom is het zo jattil
mer, aldus Warentest, dat
middeltjes moeilijk te doserenl
zijn. Fabrikanten lijken trout
wens toch nauwelijks te letten!
op het milieu. De flessen zi
bijvoorbeeld veel te groot
leen om het verkoopprodukt vol
lumineuzer te laten ogen. iJ
drie flessen werd nog pvc gel
vonden die bij de vuilnisveil
branding problemen oplevert!
Zij werden gebruikt door Guhlf
Timotei en Yves Rocher.
Voor de uitslag van de test legdïl
de organisatie nadruk op de werl
king van de middeltjes, naast de|
ingrediënten. Vier kapsters letl
ten bij het wassen van de proefl
personen op het schuimgehaltel
het uitspoelen en het kammen
van natte haren. De uitkomstl
van de test werd vergeleken met|
het resultaat van een wasbeuri
met enkel water en tensid. Tweel
produkten werkten slechter: Alf
miflor kruidenshampo en Yves|
Rocher zachte shampo.
Het 'huidvriendelijke' pH-gehall
te, waar de fabrikanten zo vaakl
mee schermen, viel erg tegenl
Vooral Almiflor en Condia kuutl
shampo lieten het afweten en bef
zorgden 8 van de 50 proefpersoj
nen huidirritatie.
De prijsverschillen onder d
teste shampo's waren opvatav!
der dan die van de kwaliteit®,1
Een goed merk (Cien Tag) kosttel
per beurt bijvoorbeeld 30 pfen-l
nig en een van dezelfde kwaliteit
(Guhl Daily) 4,38 mark. Een J
ve litter fles van Cien kwam op j
1,49 mark en een 2 deciliter fles
van Guhl op 8,75 mark.
De drie merken die zeer goed
werden bevonden liggen mt
prijs betreft in de middenklasse
Het zijn El'Vital, Kamillen811-
kience, waarbij Silkience Fre
quent Use met 80 pfennig per 1
deciliter de goedkoopste is, En
dat terwijl dit merk slechts zel
den tot huidirritatie leidde,
'Goed' uit de test kwamen Avon
Frequente Wash, Benny kuur,
Birking elke-dag-shampo, CD,
Cien, Diplona, Dralle, Gard,
Gliss, Guhl, Mildeen, Nivea, Po-
lyKur, Riar, en Sanara. Bevredl-1
gend waren Condia, Schauma,
Shamtu, Timotei en Topas, Ge
brekkig waren Aliflor en Yves I
Rocher (met accaciahoning),
Het gaat hier dus alleen omj
haarwasmiddeltjes die speciaal I
voor dagelijks gebruik worden
aangeprezen.
(Door Kitty van Gerven)
Wie kijkt er tegenwoordig
nog op van een zwemster
in monokini. Laat staan van
eentje in bikini of badpak.
Naakt is aan de stranden
tegenwoordig volkomen
geaccepteerd. Zelfs in die
landen, waar het nog lange tijd
verboden was om in het
openbaar de borsten aan de
zon bloot te stellen, kan iedere
zonaanbidster inmiddels ook
tot ver onder de navel egaal
bruin kleuren.
Voor onze voorouders lag dat
wel even anders. Een eeuw
geleden was het heel wat
minder gemakkelijk om de uv-
stralen op het velletje op te
vangen. Bij een verfrissende
duik in de golven op het enige
dagje-uit per jaar, dat de
meesten zich in die tijd konden
veroorloven, ging je passend
gekleed in een broek tot op de
Maar ondanks de protesten van
de fatsoenlijke heren uit die tijd
was de opmars van het badpak
niet meer te stuiten. In 1905
zorgde de Australische Miss
Keilerman voor een sensatie
door in de Seine heel Parijs
door te zwemmen. Behalve om
haar prestatie werd zij tevens
hevig bewonderd vanwege haar
zwempak: een mouwloos
gebreid topje met decolleté en
een eveneens gebreid broekje.
Intussen verschenen op de
stranden van Saint Tropez,ook
dames met blote voeten, zonder
hoed en zonder corset. In 1911
sloeg evenwel pas echt het uur
voor het badpak: In dat jaar
veroverde het eendelige
katoenen tricotmodel,
mouwloos, licht gedecolleteerd
en met een lengte tot op de
knie de internationale
badplaatsen. Overigens waren
deze er niet alleen voor de
vrouwen. Ook de heren droegen
ze: bij voorkeur gestreepte
uitvoeringen in blauw-wit of
rood-wit.
Zoals het aantal plaatsen, waar
(halfinaakt zwemmen is
toegestaan, thans nog steeds
uitbreidt, zo was ook in die tijd
zwemmen in een ééndelig
badpak niet overal mogelijk. In
sommige plaatsen moesten de
vrouwn dit badpak nog onder
een rok verstoppen. Er waren
ook badplaatsen, waar een paar
zich pas na het tonen van de
trouwringen, kon overgeven
kuiten of enkels, als een
pofbroek dichtgebonden, met
daarop een tuniek met riem
en... niet te vergeten, daaronder
een corset.
Van een lekker soepel stofje
was in die tijd ook geen sprake.
Zwarte wollen keper; dat was
het materiaal, waarvan zo'n
'badpak' was gemaakt. Daar
werden dan ook nog eens
zwarte wollen kousen bij
gedragen en canvas
badschoenen met gespen en
kruisbanden. De zolen van deze
schoenen waren van gaten
voorzien, zodat het water eruit
kon lopen. En de bekroning van
het kostuum bestond uit een
grote bolstaande muts van
rubber.
Romeo Gigli.
Hyper Hyper.
Chantal Thomass
Ralph Lauren.
Lolita Lempicka.
Hanae Mori.
Overigens was baden in het
openbaar in die tijd nog zeer
uitzonderlijk. Het kwam
eigenlijk pas 'in de mode',
nadat enige koninklijke
hoogheden, onder wie de
Hertogin van Berry, die altijd
gebrand was op nieuwigheden,
het genot van een verfrissend
zeebad hadden ontdekt. Voor
die tijd bestond het
strandvermaak uit weinig meer
dan een wandeling over de
boulevard en het van een
afstancfje gadeslaan van de
kinderen, die zich samen met
het meisje in het zand
vermaakten.
Toen de eerste durf-als zich
echter op de stranden van
Cabourg, Deauville en
Oostende waagden, gebeurde
dit niet zonder de nodige
voorzorgsmaatregelen. Het zou
toch al te ongepast zijn,
wanneer een ieder een blik kon
werpen op de baadster in haar
onfatsoenlijke zwemkostuum.
Met paard en wagen werden de
dames dan ook tot aan de
waterlijn gebracht, waar zij
samen met andere dames het
zilte nat ingingen.
De heren werden daarbij op een
afstandje gehouden. Gemengd
baden was er in die tijd zeker
niet bij. Overigens gingen deze
heren, die veelal in het leger
zwemmen hadden geleerd, te
water in een voorgeschreven
'zwemuniform'.
Het zou na de ontdekking van
het strandvermaak niet lang
meer duren, voor ook de
badkleding een stuk
aantrekkelijker werd. In de
jaren tachtig van de vorige
eeuw werd het zwarte keper al
snel vervangen door kleurige
katoen en flanel. En in 1887 en
1888 verschenen er op de
kostuums grote
matrozenkragen en
ankergarneringen. Het enorme
volume van de pofbroeken, die
vaak nog met stroken waren
versierd, nam wat af en de
pijpen reikten al snel niet
verder dan de knieën. In 1891
reeds waagde men het de
armen te ontbloten en direct
na de eeuwwisseling werd de
broek verborgen onder een
kort jurkje.
Maar kennelijk gingen de
ontwikkelingen te snel. Althans
volgens sommigen, die zich in
die jaren intensief bezighielden
met het algemeen fatsoen. Mr
H. Schramm bijvoorbeeld, die
aan de nieuwe mode in het
water.
Soepele materialen en een fraaie belijning zetten de huidige
baadsters in het zonnetje.
