PZC
amenwerking
ducatie niet
verplichten
Kruisvereniging houdt
themamiddagen over
omgaan met dementie
Tim Krabbé stelt artistieke
eisen aan verfilming boeken
Dominee krijgt
warm welkom
in Sint-Laurens
Vergunning geëist voor sleepnetvissen
Onverwachte allure in de zompige klei
provincie
13
studiedag in middelburg
rechtbank den haag
VRIJDAG 17 MAART 1989
VAAK PROBLEEM VOOR OMGEVING
Situatie
Plaquette Abraham
Caland wordt
woensdag onthuld
Mening
Jaarvergadering van
Patiëntenvereniging
Gedeputeerde opende
Documentatiecentrum
V r ouwenemancipatie
MIDDELEEUWSE HOFCULTUUR
Nat en eng
Lichtvoetig
sbw
iviIDDELBURG - De overheid moet
iet beroepsonderwijs aan volwasse-
ien niet verlammen door allerlei ge-
wongen samenwerkingsverbanden
p te leggen aan scholingsinstituten,
emeenten en anderen die actief zijn
p de (om)scholingsmarkt voor baan-
ozen. Dat betoogde directeur J. Swin-
els van het Gewestelijk Arbeidsbu-
eau Walcheren, donderdag tijdens
en studiedag over volwassenenedu-
atie van de landelijke vereniging
oor het gemeentelijk sociaal-cultu-
eel beleid, de LCSC, in Middelburg,
iwinkels vindt dat iedereen de vrij-
eid moet blijven houden om zelf plan-
en te maken over een scholings- en
I Directeur J. Swinkels van het Ge
westelijk Arbeidsbureau Walcheren.
omscholingsaanbod. Overheidsgel
den moeten via de Regionale Besturen
Arbeidsvoorziening naar individuele
instanties gaan. De keus welke soor
ten onderwijs er dan op de plaatselijke
arbeidsmarkt nodig zijn, moet in han
den komen van die regionale besturen,
waar werkgevers, werknemers en over
heid in samenwerken.
Instellingen zelf plannen laten maken
voorkomt veel bureaucratie en uren
overlegtijd, denkt Swinkels, en de ei
gen identiteit van de instellingen blijft
overeind. Er blijft ook sprake van een
gezonde concurrentiestrijd. Functio
nele samenwerkingsverbanden ont
staan door de werking van het markt
mechanisme wel spontaan, meent
Swinkels. Hij illustreerde die visie met
een verhaal over samenwerkingsver
banden die op Walcheren van de grond
komen bij de bestrijding van de lang
durige werkloosheid onder meer tus
sen gemeenten en het arbeidsbureau.
K. van Stijn, medewerker van het Mi
nisterie van onderwijs en wetenschap
pen, hield zijn gehoor in Middelburg
eveneens voor dat de toekomstige wet
ten voor volwasseneneducatie in prin
cipe de mogelijkheden bieden om zeer
veel educatieve samenwerkingsver
banden aan te gaan voor alle mogelij
ke vormen van volwassenenonderwijs
van basiseducatie tot voortgezet alge
meen volwassenenonderwijs. Van
Stijn had uitgerekend dat er alleen al
in Zeeland acht van dergelijke overleg
vormen konden komen, wanneer de
deelnemers, de onderwijsinstituten en
gemeenten dat zouden willen. „Wijs
beleid zorgt voor een evenwichtig
plaatje, maar belangentegenstellin
gen kunnen leiden tot veel verschillen
de overlegorganen."
VLISSINGEN - Demente mensen
I worden tegenwoordig minder snel
'opgeborgen' in verpleegtehuizen. Ze
blijven zo lang mogelijk thuis wonen.
Om familie en vrienden te leren hier
mee om te gaan en hen in contact te
L brengen met anderen in gelijksoorti-
i ge situaties, heeft de kruisvereniging
IVlissingen/Souburg drie thema-mid-
1 dagen rond dementie opgezet.
I Nederland telt naar schatting 30.000
fouderen die verschijnselen van de-
I mentie vertonen. Met de vergrijzing
neemt het aantal dementerenden toe.
I De omgeving weet hiermee moeilijk
om te gaan. De dementerenden probe
ren zelf hun problemen zo lang moge
lijk te verbergen. „Sommigen scha
men zich en houden zich op de vlakte",
zegt Jenny Dekker van de Vlissingse
kruisvereniging. Met haar collega's
Carolien Louwers en Monique Aer-
noudts heeft ze de thema-middagen op
poten gezet.
De bijeenkomsten worden gehouden
op de donderdagen 13, 20 en 27 april in
het kruisgebouw aan de Leliënlaan.
Deelnemers moeten zich vooraf aan
melden om te voorkomen dat de groep
te groot wordt, waardoor het onderling
communiceren zou worden bemoei
lijkt. De eerste middag wordt een film
vertoond over dementie in de thuissi
tuatie, waarover vervolgens kan wor
den gediscussieerd. De Vlissingse
huisarts J. L. R. H. van Pelt behandelt
tijdens de tweede bijeenkomst de oor
zaken van dementie. Een medewerker
van de RIAGG gaat in op de omgang
met dergelijke patiënten en de taak
van de RIAGG daarbij. Tijdens de
laatste samenkomst vertelt iemand
van de kruisvereniging over de prakti
sche omgang met demente ouderen
thuis en de hulp die de vereniging
daarbij kan bieden.
Dementie uit zich in een totale achter
uitgang van de geestelijke vermo
gens. Mensen vergeten feiten, namen
WESTKAPELLE - Op de tweehon
derdste geboortedag van Abraham
Caland wordt woensdag (22 maart) in
Westkapelle een plaquette van zijn
beeltenis onthuld. Deze wordt ge
plaatst tegen de keermuur van het
naar hem vernoemde plein onderaan
de Westkappelse zeedijk. De water
bouwkundige Caland werd op 22
maart 1789 in het dijkdorp geboren.
Het Abraham Calandplein is aange
legd ter verfraaiing van de zeedijk, die
de afgelopen jaren ingrijpend is veran
derd om te voldoen aan de eisen van de
deltawet. Na de verzwaring zijn op de
dijk - om de toeristische belangen niet
te verwaarlozen - dagrecreatieve voor
zieningen aangebracht. Wandel- en
fietspaden werden aangelegd. Het lan
dingsmonument kreeg zijn prominen
te plaats terug.
Niet alle ideeën van het Westkappelse
gemeentebestuur konden worden uit
gevoerd. Het plan om op het buitenta
lud van de dijk een skeelerbaan aan te
leggen bleek niet haalbaar. Als kroon
op het werk werd aan het einde van de
Zuidstraat een multifuctioneel plein
tje aangelegd dat de naam van Abra
ham Caland kreeg.
Met de onthulling van de plaquette
worden alle gecreëerde voorzieningen
officieel in gebruik genomen. De beel
tenis wordt woensdag om 16.00 uur
onthuld.
en plaatsen en verliezen gevoel voor
tijd en persoon. Vergeetachtigheid is
echter een normaal verschijnsel bij
het vorderen der jaren. De grens tus
sen vergeetachtigheid en dementie is
moeilijk te trekken.
Jenny Dekker: „Het is van geen enkel
belang om te weten of iemand nou wel
of niet dement is. Je hebt te maken
met de bestaande situatie. Daarmee
moet je leren omgaan". Een patiënt
kan bijvoorbeeld honderd keer achter
elkaar dezelfde vraag stellen. Op de
thema-middagen worden tips gegeven
om irritatie over dergelijke zaken te
voorkomen.
Het verpleeghuis Der Boede in Koude-
kerke heeft een dagbehandeling voor
demente mensen opgezet. Thuis wo
nende patiënten worden daar enkele
malen per week beziggehouden, zodat
de partner of verzorger even tijd voor
zichzelf heeft. Een demente eist conti
nu de aandacht van hen op. Toch be
staat er een zekere angst voor Der Boe-
de. Het wordt veelal als een eindsta
tion van het leven gezien.
Tim Krabbé tijdens zijn lezing in de Vlissingse bibliotheek.
VLISSINGEN - Tim Krabbé hink
te donderdagavond in de openbare
bibliotheek van Vlissingen op vele
gedachten. Als schrijver wil hij
niets te maken hebben met de verf
ilming van één van zijn boeken.
Krijgt hij echter weinig geld voor
de auteursrechten, dan stelt hij wel
artistieke eisen. Nederlandstalige
schrijvers krijgen nooit veel geld
voor een verfilming. De conclusie
ligt voor de hand: Krabbé stelt ei
sen.
De Amsterdamse schaker-wielren
ner-schrijver Krabbé staat in de top
vijf van de meest verfilmde auteurs
van Nederland. Toch is hij geen fer
vent liefhebber van het 'vertalen'
van een roman in filmbeelden. ,,Er
moet in Nederland meer gefilmd
worden en niet zo veel verfilmd",
hield de columnist van Playboy de
redelijk gevulde zaal voor. Neder
landse regisseurs vallen naar zijn
idee te vaak terug op boeken. „De
filmers leiden aan een collectief min
derwaardigheidscomplex. Zij moe
ten ophouden met het spieken bij
schrijvers. Spieken dat doen ze en
vaak nog slecht ook. Dat is pure ge
makzucht. Filmers moeten dat af
leggen, ook al is het voor schrijvers
een klein goudmijntje".
Het Gouden Ei (1984) is het laatste
boek dat van Krabbé in een film is
'vertaald'. Hij maakte het script
voor het beeldverhaal dat als Spoor
loos enig succes heeft gekend in de
bioscopen. Tot wederzijds genoegen
hebben Krabbé en regisseur George
Sluizer niet met elkaar samenge
werkt. Ze kregen ruzie. Dat ontlokte
aan de schrijver de opmerking: „Een
goede filmer moet nooit te ver met
een schrijver samenwerken". Het
maken van scenario is hem ook te
min geworden. „Er is iemand anders
die uiteindelijk het kunstwerk moet
maken". Krabbé beleefde in 1975
voor de eerste keer dat een boek van
hem werd verfilmd, Flanagan of het
einde van een beest. Adriaan van
Ditvoorst volgde het verhaal tot in
de puntjes. „Een droom ging eerst in
vervulling. Iedere auteur wil een
boek verfilmd zien". Het resultaat
viel bitter tegen: de film verliep zeer
traag, de acteurs speelden houterig.
„De droom was een frustratie".
Twee keer haalde Krabbé Graham
Greene aan om zijn echte mening
over de relatie tussen schrijver en
filmer aan te geven: "Pak het geld,
bemoei je er niet mee, ga vooral niet
naar de film en geniet van het geld".
De Amsterdammer nam dat citaat
niet voor niets twee keer in de mond.
Hij zou het tot z'n leidraad willen
maken, maar alleen Harry Mulisch
en Gerard Reve hebben meer dan
100.000 gulden gekregen voor de
verfilming van respectievelijk De
Aanslag en De Vierde Man. De
meeste andere Hollandse auteurs
blijven steken tussen 15.000 en
50.000 gulden. De boekenverkoop
wordt bovendien, aldus Krabbé,
nauwelijks gestimuleerd door de
verfilming. Spoorloos maakte van
Het Gouden Ei geen succes. Met het
boek Red desert penitentiary van
Krabbé was dat zeker niet het geval.
De gelijknamige film van Sluizer uit
1985 trok twee- tot driehonderd toe
schouwers.
De schaker-wielrenner-auteur wil
voor één miljoen gulden, zei hij, een
regisseur wel volledig de vrije hand
geven. „Van dat geld kan ik jaren
lang onbekommerd schrijven".
Krabbé bleek op dat punt echter
weer op meer gedachten te hinken.
„Nee, als De Renner zou worden ver
tolkt met Jos Brink in de hoofdrol.
Ik zou dat weigeren, ook als me één
miljoen gulden werd geboden. Die
man werkt voor een blad van een
misdadigersorganisatie, Privé, en
dat deugt niet. Tien miljoen, ook
voor dat bedrag zou ik het niet
doen".
SINT-LAURENS - Ds S. Spanjer,
wiens homoseksuele geaardheid eer
der beroering wekte binnen de her
vormde gemeente van het kerkver
band Sint-Laurens/Gapinge, is don
derdag warm onthaald door de ge
meente tijdens een kennismakings
bijeenkomst. De predikant, die af
komstig is uit Voorburg, zal volgende
week een beslissing nemen over het
beroep dat hij uit Sint-Laurens/Ga-
pinge ontving.
Tijdens de bijeenkomst werd duidelijk
dat de daar aanwezige gemeenteleden,
ongeveer zestig mensen, hem graag
zouden zien komen. Verschillende bin
nen de kerk actieve groepen vertelden
iets over hun werkzaamheden, zoals
de kindernevendienst en de cantorij.
De toespraakjes werden meestal be
sloten met de constatering dat de be
trokken groep de dominee in de toe
komst graag bij het werk wilde betrek
ken. Aan het eind van de bijeenkomst
kregen mensen op persoonlijke titel
het woord en ook uit de vragen die zij
stelden over bepaalde opvattingen
van de predikant over kerk en kerk
dienst, bleek dat zij positief tegenover
ds Spanjer stonden.
Spanjer zelf zei nog enkele dagen no
dig te hebben om het beroep te over
denken. Hij vertelde dat het voor hem
geen kwestie is van 'plussen optellen
en minnen aftrekken', maar dat hij
veel waarde hecht aan het begrip roe
ping en aan hogere leiding bij zo'n be
slissing. „Ik stel mijzelfde vraag: 'Weet
ik mijn weg geleid uit Voorburg en
naar Sint-Laurens/Gapinge?'
Zoals gemeld leidde Spanjers mogelij
ke komst enkele maanden geleden tot
een felle strijd binnen het kerkver
band. Tachtig bezwaarden zetten hun
handtekening onder een protestbrief,
MIDDELBURG - Beleidsmedewerker
C. Innemee van de Nederlandse Pa
tiëntenvereniging in Veenendaal
spreekt dinsdag 21 maart voor de
NVP-afdeling Walcheren over het pro
ject thuiszorg. Dat gebeurt om 19.30
uur tijdens de jaarvergadering in de
Getuigeniskerk in Middelburg.
die werd overhandigd aan de kerke-
raad. De zaak kwam voor een provin
ciale geschillencommissie, die de be
zwaarden in het ongelijk stelde. De
groep besloot daarna geen gezamenlij
ke acties meer te ondernemen, maar
ieder voor zich zijn conclusies te trek
ken over het al dan niet blijven in de
kerk. Slechts een enkele onderteke
naar was donderdag aanwezig op de
kennismakingsbijeenkomst. Niemand
rakelde het meningsverschil weer op.
Alleen de gereformeerde predikant
van Sint-Laurens, ds D. Westerneng,
stipte het conflict nog even aan. Dit
om te vertellen dat de Gereformeerde
Kerk niets over die 'interne hervormde
kwestie' te zeggen had, ondanks aller
lei geruchten, die volgens hem de ron
de deden in het dorp. Eén van de eerste
stoelenrijen in het wijkgebouw waar
de bijeenkomst werd gehouden, was
bijna geheel gevuld met vertegen
woordigers van de gereformeerde ker-
keraad. Ds Spanjer was 's morgens ook
op bezoek geweest bij ds Westerneng.
DEN HAAG - Hoe spoedeisend is het dat de rechtsbankpresident van de Haag
se rechtbank, mr M. R. Wijnholt, optreedt in het geschil tussen sleepnetvissers
in de Oosterschelde en het ministerie van Landbouw en Visserij? Om die
vraag draait het kort geding van de vissers tegen de Staat (eigenlijk het minis
terie), waarin Wijnholt een oordeel moet vellen.
Het landbouwministerie bepaalde vorig jaar dat de vissers niet meer in de Oos
terschelde op garnalen en bepaalde soorten platvis mogen vissen. Het zou ge
bleken zijn dat de vissers te veel andere bewoners van de bodem van de Ooster
schelde (aal, kreeft) vangen. De totaalstand van de andere bewoners zou door
de sleepnetvissers met fijne netten voor garnalen in gevaar worden gebracht.
Omdat de discussie over de affaire nog niet was afgerond en de vissers reeds jaar
en dag hun netten in de Oosterschelde uitwerpen, gaf het ministerie de vissers
begin dit jaar een voorlopige vergunning, zodat zij konden doorvissen. Op 1
maart liep die vergunning af.
Volgens het ministerie is dat niet zo'n groot probleem voor de vissers. Het vis
sen op de Oosterschelde zou voor hen altijd al een gering deel vdn hun activitei
ten zijn geweest. Ze kunnen immers ook buitengaats op garnalen vissen, oppert
men bij het ministerie.
Namens zijn cliënten betwistte advocaat mr A. A. den Hollander, deze stelling.
Volgens hem zijn de vissers wel zeer afhankelijk van de garnalen uit de Ooster
schelde. De motorvermogens van hun schepen zouden te gering zijn om echt de
zee op te gaan. Wat Den Hollander en zijn cliënten vooral steekt, is dat het
ministerie nooit een keihard rapport op tafel heeft gelegd, waaruit blijkt dat de
activiteiten van de garnalenvissers echt schadelijk zijn. De advocaat ziet het
liefst dat rechtbankpresident Wijnholt het ministerie verplicht opnieuw een
voorlopige vergunning aan zijn cliënten te verlenen, die geldig blijft tot na de
discussie over een nog te maken rapport over de visstand in de Oosterschelde.
Wijnholt doet over een week uitspraak.
MIDDELBURG - Met het indrukken
van een knop op een computertoet
senbord, waaruit vervolgens een lijst
met het bestand van het Documenta
tiecentrum Vrouwenemancipatie rol
de, opende gedeputeerde E. Maris-
Koster donderdag dit centrum, dat is
gehuisvest in het Henriëtte van der
Meyhuis in de Middelburgse Nieuw-
straat.
Het Documentatiecentrum is een sa
menwerkingsproject van de Zeeuwse
Vrouwenraad, de Stichting Vrouwene
mancipatie Zeeland en de Stichting
Vrouw en Werk Zeeland. Het herbergt
documentatiemateriaal van de drie in
stellingen dat goed op elkaar aansluit
en het kan gebruikt worden door orga
nisaties die zich bezig houden met ar
beidsbemiddeling, educatie, gezond
heidszorg en hulpverlening. Het nieu
we centrum staat echter ook open voor
'de Zeeuwse vrouw'.
Subsidie voor het project werd gege
ven door de provincie Zeeland, het Ge
westelijk Arbeidsbureau Walcheren
en het ministerie van Sociale Zaken.
Maris-Koster: „De subsidiegevers stel
len wel als voorwaarde dat het Docu
mentatiecentrum niet wordt uitge
bouwd tot een soort bibliotheek. Die
functie behoort door de Zeeuwse Bi
bliotheek te worden uitgevoerd. Voor
de provincie is - bij de beoordeling van
de subsidie - vooral de samenwerking
tussen de drie (vrouwen)instellingen
belangrijk geweest". De gedeputeerde
had ook nog een cadeautje bij zich
(„Niet zo vrolijk, maar wel noodzake
lijk"): de videofilm 'Man slaat Vrouw'.
De film is gemaakt door het Landelijk
Bureau Slachtofferhulp, mede met
subsidie van de provincie Zeeland. Het
is een gedramatiseerde rolprent over
vrouwenmishandeling binnen het ge
zin „en een aanvulling op de bestaan
de documentatie".
MIDDELBURG - Het beeld van de
late Nederlandse middeleeuwen is
stereotiep. Misschien dat er in het
zompige landje wel eens een ver
dwaalde dichter of zanger rondliep,
maar veel kan het culturele klimaat
niet hebben voorgesteld. Iedere ge
schiedvorser, ieder literatuurhisto
ricus kwam tot voor kort telkenma
le met datzelfde, afgekloven verhaal
aandragen. Aan de Bourgondische,
de Franse en de Engelse hoven was
het allemaal pracht en praal, daar
werd pas cultuur bedreven. De Hol
landse graven werden tegen die gla
mour als een stel nurkse boerenkin
kels afgeschilderd.
Frits Pieter van Oostrom kan zich
nog altijd verbazen over die langduri
ge miskenning van de Hollandse hof
cultuur. In zijn boek 'Het woord van
eer' bereidt hij de lezer een pikante
verrassing. De modder wordt uit het
vertroebelde beeld weggepoetst. En
wat blijkt: de graven van Holland en
Zeeland waren niet de rauwe houw
degens, die alleen opleefden als ze
kans zagen hun concurrenten een
kopje kleiner te maken. Uit bewaard
gebleven rekeningen wordt duide
lijk, dat het hofleven weldegelijk allu
re gehad moet hebben. Goed gevulde
tafels, jacht, toernooien, exotische
dieren, tafelzilver, sieraden, muziek
en literatuur. Voor al die geneugten
des levens trokken de graven grif
geld uit. Vergeleken met de pracht en
praal van bijvoorbeeld het Bourgon
dische hof is de luxe nog bescheiden.
„Maar", zegt Van Oostrom, „het
Haagse hof behoorde zonder meer bij
de belangrijkste hoven op het tweede
plan. Dat wilde in die tijd heel wat
zeggen, want het is duidelijk dat het
Hollandse hof internationaal voor
vol werd aangezien".
Waarschijnlijk hebben de graven
van het Henegouwse huis tot pak
weg 1350 hun steentje bijgedragen
aan de negatieve beeldvorming over
de Nederlanden. Ze regeerden van
uit hun geboortestreek en lieten zich
Literatuur aan het Hollandse hof rond 1400. Dat is het onderwerp van de
lezingdie de Leidse literatuurhistoricus dr F. P. van Oostrom dinsdag 21
maart in de Zeeuwse Bibliotheek in Middelburg houdt. Het boek 'Het
woord van eer', waarin hij het hofleven uitputtend behandelt, werd vorig
jaar bekroond met de Wijnaendts Francken-prijs als zijnde de beste cul
tuurhistorische studie van de afgelopen jaren. De University of California
Press bereidt een Engelstalige versie van het boek voor, die in 1991 zal
verschijnen.
enkel bij bijzondere gelegenheden in
hun meer noordelijk gelegen bezit
tingen zien. Franstalig als de graven
waren hadden ze eerder een rem
mende dan een stimulerende in
vloed op de Hollandse literatuur.
In de Arturroman Perceforest - rond
1335 aan graaf Willem III opgedragen
- wordt de Henegouwse visie op het
barre noorden voor het voetlicht ge
bracht. De held van het verhaal komt
in Zeeland terecht, en verbaast zich
over het vlakke en kale landschap.
Voordat hij er erg in heeft wordt hij
door een springvloed overvallen en
weet ternauwernood het vege lijf te
redden. Van Oostrom schrijft: „In al
haar literaire overdrijving lijkt de
scène tekenend voor de wijze waarop
de Henegouwse graven tegen hun
Hollandse domeinen hebben aange
keken: vlak, nat en een beetje eng".
In de tweede helft van de veertiende
eeuw ging 'de heerschappij over Hol
land, Zeeland en Henegouwen over
op de Beierse dynastie. Hertog Al-
brecht en zijn opvolgers bouwden
Den Haag tot hoofdzetel van hun be
stuursapparaat uit. Als zoon van kei
zer Lodewijk was Albrecht gewend
aan een bepaald niet armzalig hofle
ven. Logisch dus dat hij van het
jachtslot in het Haagse een vorstelij
ke residentie maakte. Zijn komst
bevorderde de bloei van de Holland
se literatuur. Immers, van huis uit
sprak de nieuwe heer Duits. Die taal
was nauw verwant aan het Hollands,
zodat er van hogerhand meer waar
dering kwam voor de Nederlandstali
ge pennevruchten. Ook de vestiging
van een omvangrijk ambtelijk appa
raat in Den Haag bleek een stimule
rende werking op de hofliteratuur te
hebben. Geletterde klerken konden
boekhouden, maar waren eveneens
in staat 'literatuur' te schrijven.
Priester Dire van Delft, Willem van
Hildegaersberch, ambtenaar Dirc
Potter - om er enkelen te noemen -
zijn schrijvers die zich in de grafelij
ke belangstelling mochten verheu
gen. Hun aan het hof geschreven ge
dichten - dikwijls geïnspireerd door
Jacob van Maerlant, de 'vader der
dietsche dichters algader' - hebben
de eeuwen getrotseerd, en geven ons
nu een blik achter de schermen van
de late middeleeuwen. De teksten
vormen overigens slechts een fractie
van wat er aan literatuur werd ge
produceerd.
In die tijd was het de gewoonste zaak
van de wereld dat schrijvers zich als
voordrachtskunstenaars presenteer
den tijdens de maaltijd van de grafe
lijke familie. Naast het genre van de
officiële hofschrijvers was er een
lichtvoetiger variant, die zelden werd
opgeschreven, maar die een belang
rijk stempel op de literaire belevenis
van die tijd drukte. Zelfs de hofdich
ters waren niet vies van een olijk
drinkelied of een schunnig rijmpje.
Zoals Van Oostrom schrijft: „Gevoel
voor het grove naast het gewijde was
kennelijk niet iets waarvoor men zich
aan het hof wenste te schamen".
Daar komt bij, dat de ridderlitera
tuur op zijn retour was. Net als in de
huidige tijd waren die heroïsche ver
telsels enkel nog bestemd voor de
jeugd. In de volwassen wereld had de
hoofse ridder afgedaan. Met de op
komst van de stad en de groeiende
economische activiteiten verander
den de geharnaste zwaardvechters in
brave administrateurs, die hun han
den vol hadden aan de steeds om
vangrijker boekhouding van hun be
zittingen. Is die cultuurverandering
de oorzaak van het algemene gevoel
van onvrede, dat Van Oostrom bij de
hofschrijvers aantreft? „Het is alsof
de auteurs aan hun eigen tijd lijden",
licht hij toe. „Vroeger was het beter,
dat is het algemene gevoel. De schrij
vers hadden het idee dat het bergaf
waarts ging. dat er dingen aan het
verglijden waren. In zekere zin had
den ze daar - zo tegen het eind van de
middeleeuwen - natuurlijk gelijk in".
Van Oostrom zal dinsdag in zijn le
zing behalve aan het hofleven ook
uitgebreid aandacht besteden aan
Jacob van Maerlant. Het Belgische
Damme heeft die dichter der dichters
opgeëist. In zijn nieuwe studie, waar
voor nu de voorbereidingen worden
getroffen, zal Van Oostrom op de
banden tussen Maerlant en de Hol
landse graven wijzen. Een Vlaamse
dichter die vooral in opdracht van de
Hollanders schreef, dat is ongeveer
de strekking van het verhaal.
Van Oostrom (1953) is sinds 1982
hoogleraar in de Nederlandse letter
kunde aan de Rijksuniversiteit van
Leiden. In dat jaar kreeg hij de prijs
van het Prins Bernhardfonds voor
zijn proefschrift over Lantsloot van
der Haghedochte.
Jan van Damme
De Stichting Literaire Activiteiten
Zeeland organiseert de lezing in de
Zeemvse Bibliotheek in Middelburg
dinsdag 21 maart, aanvang 20 uur.
Kaarten zijn in Middelburg verkrijg
baar bij de Nutsacademie, boekhan
del Fanoy, het Zeemvs Kunstenaars
centrum en de Zeeuwse Bibliotheek.
kB
Hollandse hofcultuur rond 1400: hertog Albrecht van Beieren (boveni en
zijn schrijver Dirc van Delft.