kleintjes
VVD dreigt met veto
tegen meer Ster-tijd
Bedrijf uit Terneuzen
leverde niet aan Libië
Zorgen over de ski-vakanties
vandaag
EPIDEMISCHE OMVANG
d;
roep eist
osgeld voor
aul Vanden
oeynants
Californië zes
kinderen dood
- Het Libische
Man schiet in gifschandaal
32e jaargang no. 15
oensdag 18 januari 1989
Fiasco
Bus
Soldaat
Zorgenkind
Winter
Spits
Directeur OV:
student kan
vervoerkaart na
14 juli afhalen
RUZIE OM COMMERCIËLE TV
Regio
Taboe
Regeling voor
verplaatsen
van intensieve
veehouderij
Droog en zonnig
Droog weer met enkele wolkenvelden,
maar ook flinke zonnige perioden.
Kouder met een middagtemperatuur
van 6 graden. Zwakke icind uit west
zuidwest.
Opgave advertenties per telefoon:
01184-84321
of schriftelijk te zenden aan:
advertentie-afdeling PZC
Postbus 18, 4380 AA Vlissingen
EN HAAG (GPD) Cor Coster blijkt in de oorlog te heb-
n gewerkt als 'assistent-lagerführer' in Letland. De
-hoonvader van Johan Cruijffhad tot taak voedsel en kle-
ing te verdelen en zieken op te nemen in een werkkamp in
et noordwesten van de Sovjetunie.
tland was in de Tweede Wereldoorlog bezet door de Dui-
ters. Coster was bij zijn werkzaamheden gekleed in het uni
form van SS-frontarbeider. Dit meldt Hervormd Neder
land in de uitgave van deze week. Volgens het weekblad
zijn er veel grieven van voormalige arbeiders in het kamp
Dondangen over het optreden van 'Zwarte Cor', zoals Cos-
ter toen werd genoemd.
(Zie ook pagina 16)
de PZC
De Parijse volksopera is nog
voor de opening een fiasco.
PAGINA 4
Het streekvervoer wil een onder
zoek naar een laag kindertarief
in de bus.
PAGINA 5
Het handboek is vernieuwd: Hoe
word ik een goed soldaat?
PAGINA 6
Het speciaal onderwijs blijft
voorlopig een zorgenkind.
PAGINA 9
Warme winter: de kledingzaken
blijnen met warme jassen zitten,
de bouwondernemers zijn blij.
PAGINA 9
De Zeeuwse Sportraad krijgt
met de Oostburgse burgemeester
Jan Kruize een scorende spits.
PAGINA 16
Radio, tv en kunst: 2
Binnen- en buitenland: 3 en 5
Opinie en achtergrond:4
Varia: 6
Financiën en economie: 7
Provincie: 9,11 en 15
Sport: 16 en 17
Toename van
nekkramp:
vier doden
DEN HAAG (GPD) - Deze maand zijn er al vier kinderen over
leden aan een ernstige vorm van hersenvliesontsteking en
worden er nog zes behandeld. In totaal 25 anderen lijden aan
een ongevaarlijke variant van nekkramp, terwijl nog eens 10
gevallen van ernstige bloedvergiftiging zijn geconstateerd.
Die is veroorzaakt door dezelfde bacterie die verantwoor
delijk is voor nekkramp.
De Geneeskundige Hoofdinspectie
van het ministerie van WVC en het
Academisch Medisch Ziekenhuis in
Amsterdam zijn begonnen met een on
derzoek. Gesproken wordt van een
epidemische omvang.
Geneeskundig inspecteur voor Zee
land S.Lelie deelde gisteravond mee
dat voor zover hem bekend er in deze
provincie nog geen kinderen aan de
ziekte lijden.
Van twee van de overleden kinderen is
bekend dat ze met elkaar in contact
zijn geweest. De sterfgevallen zijn ge
meld uit Helmond, Sliedrecht en Am
sterdam.
Het gaat om twee bacteriële vormen
van hersenvliesontsteking, meningo-
coccen meningitis en meningococcen
scepcis. De eerste is minder ernstig en
gemakkelijk te genezen. Kenmerken
zijn een stijve nek en problemen om de
kin op de borst te leggen.
De tweede variant, die nu bij tien per
sonen is geconstateerd, kan snel fa
taal worden. Als de ziekte niet tijdig
wordt onderkend, kunnen de bacte
riën binnen 24 uur de dood veroorza
ken. Deze ziekte lijkt in eerste instan
tie op zware griep, met hoge koorts.
De bacteriën verspreiden zich via het
bloed, waardoor een levensgevaarlij
ke bloedvergiftiging ontstaat.
Verschijnselen van deze ziekte zijn
hoge koorts, hevige hoofdpijn en bra
ken. De ziekte kan worden bestreden
met anti-biotica als hij snel genoeg
wordt onderkend. Vooral jongeren on
der 20 jaar lopen risico's, aldus dr. C
Postema van de Afdeling Inspectie-
ziekten van WVC. In 1988 werden 168
gevallen van hersenvliesontsteking
geregistreerd; in 62 gevallen ging het
om de ernstige vorm.
Volgens een woordvoerster van WVC
is de ziekte niet nieuw. „Maar we ver
moeden dat er nu meer ziektegevallen
zijn dan anders".
KEULEN (AP) Een generaal als soldaat. Voormalig bondscoach Rinus
Michels. dikwijls 'generaal' genoemd, liet zich tijdens een carnavalsfeest
in Keiden 'degraderen' tot soldaat van een plaatselijke carnavalsvereni
ging. De huidige trainer van Bayer Leverkusen, zag de humor er van in
en danste breedlachend op het podium tussen de overige feestvierders.
STOCKTON (AP) - Op een lagere
school in de Californische plaats
Stockton zijn dinsdag zes kinderen
doodgeschoten door een man die met
een automatisch geweer in het wilde
weg het vuur opende. De man ver
wondde nog zeker 35 mensen.
De politie verklaarde dat een ver
dachte met een schotwond in het
hoofd, die hij zichzelf toebracht, is
aangehouden.
De schietpartij op de Cleveland Ele
mentary School vond plaats even
voor het middaguur (21.00 uur Neder
landse tijd).
DEN HAAG (ANP) Volgens direc
teur dr. W. Fortuyn van de BV OV Stu
dentenkaart zal de Openbaar Ver
voerkaart voor studenten geen ver
traging hoeven op te leveren, zoals
PvdA-kamerlid Wallage en minister
Deetman maandag zeiden te vrezen.
Na 14 juli van dit jaar kunnen studen
ten hun jaarkaart afhalen op het post
kantoor. De kaart is vanaf I septem
ber geldig.
Directeur Fortuyn van het samenwer
kingsverband van ministerie van on
derwijs en vervoerbedrijven doet wel
een beroep op de studenten te zorgen
dat de Informatiseringsbank in Gro
ningen over de juiste persoonsgege
vens beschikt, zodat de administratie
ve verwerking vlot kan verlopen.
Het hele project, dat 560.000 studenten
de mogelijkheid biedt gratis te reizen,
kost ruim 370 miljoen per jaar.
Studenten die uitstromen en dus geen
recht meer hebben op een O V-jaar
kaart, krijgen een aanbod om de kaart
„tegen een interessante prijs" over te
nemen, aldus Fortuyn.
iVan onze correspondent
RUSSEL De ontvoerde Belgische
ud-premier Paul Vanden Boeynants
al terecht moeten staan voor een
'olkstribunaal'. Dit „corrupte en de-
agogische personage" zal zich moe-
en verantwoorden voor „het voor ei-
en profijt misbruiken van grote som-
en belastinggeld". Dat hebben de
ogelijke ontvoerders, de Socialisti-
cheRevolutionaire Brigade, dinsdag
brieven aan twee Belgische kran-
n laten weten. Tegelijk eisen zij een
sgeld van 30 miljoen frank 1,65
iljoen), waarvan tweederde ten goe-
e moet komen aan „de armen" en de
est aan de ontvoerders zelf.
olgens de Belgische justitie bestaat
r nu geen twijfel meer dat Vanden
oeynants inderdaad is ontvoerd,
aar of hij nog in leven is, en wie
"huilgaan achter de tot nu toe vol
trekt onbekende linkse groep BSR
aar de Franse benaming) is nog een
olslagen raadsel.
de dinsdagmorgen door de kranten
1 e Soir en Het Laatste Nieuws ontvan-
en brief wordt geëist dat de politieke
artijen die Vanden Boeynants' kan-
idatuur bij de recente gemeente-
I ïadsverkiezingen steunden, 20 mil-
I )en frank (f. 1,1 miljoen) verdelen on-
I er vijf sociale instellingen die in Bel-
|ie de armoede bestrijden. De lezers
I an de twee kranten moeten op 7 fe-
I ruari in een opiniepeiling beslissen
I 'elke instellingen dat zijn, zo staat in
I e brief. De tien miljoen franc voor de
I rganisatie zelf moet uit het privé-ver-
I rogen van de ontvoerde komen. Wat
I iet Vanden Boeynants (69) zal gebeu-
I m als de eisen niet worden ingewil-
I gd wordt niet gezegd.
I 'e justitie heeft geen enkel bewijs dat
I e BSR Vanden Boeynants ook inder-
I aad gevangen houdt, maar men
leemt de brief zeer serieus, omdat de
Jganisatie zaterdagavond al de ont
wring meldde, toen de verdwijning
|°g slechts in kleine kring bekend
las.
fij de AVRO-radio in Hilversum
wam een telefoontje binnen van ie-
pand die zei dat de linkse Franse ter-
purorganisatie Action Directe verant
woordelijk was voor de ontvoering.
|en klein persbureau in Brussel, Way
ïress, kreeg een dergelijke melding
an iemand die zei de CCC, de Strij-
ende Communistische Cellen, te ver-
Fgenwoordigen.
(Van onze correspondent
WASHINGTON In de Amerikaanse stad Miami is
maandagavond het hele politiekorps ingezet om een
einde te maken aan ernstige rellen in een overwegend
door zwarten bewoonde wijk. De spanning was ook gis
teren nog te snijden in de wijk Overlord.
De moeilijkheden begonnen maandagavond toen blan
ke politiemannen een 23-jarige zwarte motor-rijder,
Clement Lloyd. wilden aanhouden omdat hij „merk
waardig reed". Lloyd reageerde niet op het bevel te
stoppen en werd daarop door een van de achtervolgen
de agenten in zijn hoofd geschoten. Hij overleed ter
plaatse. De agent werd later tijdelijk van zijn functie
ontheven.
De schietpartij zorgde voor grote verontwaardiging in
de wijk en binnen enkele uren werden winkels geplun
derd en in brand gestoken, werd de politie bekogeld met
stenen en vielen er schoten. Een aa?ital mensen raakte
gewond en de politie arresteerde zeven van de ergste
raddraaiers. De totale politiemacht van Miami, meer
dan 1000 man, was tijdens het hoogtepunt van de rellen
gemobiliseerd.
DEN HAAG (GPD/ANP) - De VVD zal
uitbreiding van Ster-reclame op de
televisie tegenhouden, als het kabinet
geen serieuze pogingen doet om com
merciële televisie in ons land in te
voeren. Deze waarschuwing aan het
adres van het kabinet liet VVD-me-
diaspecialist Loek Hermans horen na
afloop van het kamerdebat met pre
mier Lubbers. Hermans reageerde op
de uitspraken van Lubbers voor de
Vara-televisie, afgelopen zondag.
Lubbers stelde toen, tot grote woede
van de VVD, dat de behoefte aan com
merciële televisie wel zou afnemen als
de Ster-reclame werd uigebreid.
De premier moest gistermiddag zijn
uitspraken toelichten. De VVD wilde
weten of de premier zich niet aan het
regeerakkoord wilde houden. Daarin
is afgesproken dat wanneer drie om
roepen een commerciëel net wilden,
het kabinet hen onder bepaalde voor
waarden een 'reeële kans zou geven'.
Lubbers nam daar zondag duidelijk af
stand van.
Lubbers zei gisteren dat hij zich na
tuurlijk aan het regeerakkoord zou
houden. Zijn uitspraken waren juist
bedoeld om de traditionele omroepen
VARA, KRO en NCRV over de streep
te halen om mee te praten over meer
reclame. Ook het CDA is altijd tegen
stander geweest van te forse uitbrei
ding van de tv-reclame.
Overigens moet het kabinet nog een
standpunt innemen over het door de
ATV-omroepen en de uitgevers inge
diende plan tot oprichting van een
commercieel tv-net. Minister Brink
man (WVC) beloofde uiterlijk begin
maart hierover uitsluitsel te geven.
Rond die tijd is er een kamerdebat
over commerciële televisie gepland.
Naar aanleiding van een vraag van
het VVD-Tweede-kamerlid Keja dat
de WD wel eens de afspraken over
het verbod van reclame op regionale
en lokale reclame op de helling zou
kunnen zetten, zei Lubbers daarover
in een later stadium nog wel eens een
boude uitspraak te willen doen.
Daarmee joeg Lubbers echter ook zijn
partijgenoot en mediaspecialist Van
der Sanden tegen zich in het harnas.
Volgens Van der Sanden zal het CDA
zich volledig aan het regeerakkoord
houden. Dat betekent dat commercië
le televisie onder bepaalde voorwaar
den mogelijk is, maar ook dat er geen
reclame op lokale en regionale omroe
pen zal worden toegestaan.
e affaire rond de bouw
'van de omstreden gif-
gasfabriek in het Libische
Rabta lijkt het grootste che
mische schandaal te worden
van de jaren tachtig. Sinds de eerste
beschuldigingen van de Amerikaanse,
president Ronald Reagan half decem
ber, is een groot aantal gegevens bo
ven tafel gekomen, dat er op wijst dat
met name Westduitse bedrijven een,
op zijn zachtst gezegd, merkwaardige
rol hebben gespeeld bij de totstandko
ming van de fabriek. Uitgerekend de
Duitsers, die in de Eerste Wereldoor
log systematisch en op grote schaal
strijdgassen gebruikten en die in de
Tweede Wereldoorlog miljoenen Jo
den in de concentratiekampen vergas
ten, stellen het onbetrouwbare Libië
van Gaddafi in staat gifgas te produce
ren. Meer dan bij welk ander land
roept een dergelijke handelwijze grote
verontwaardiging op. Tegen die ach
tergrond is het moeilijk te verklaren
dat de Westduitse regering er zo lang
over moest doen alvorens zij de be
schuldigingen van de VS onderschreef
over de Westduitse betrokkenheid bij
de Libische giffabriek. Aarzelend geeft
Bonn nu toe dat er wat fundamenteel
fout is met de gewraakte leveringen.
Het pleit zeker niet voor de West
duitse regering, dat zij keer op
keer achter de feiten aanholt. De Ame
rikanen blijken beter te zijn ingelicht
en nu weer zijn het Duitse journalis
ten, die met door harde feiten gesteun
de onthullingen Bonn een stap voor
zijn. Zelfs een aan de staat gelieerd be
drijf heeft zich in dit duistere Libië-
avontuur geworpen. Intussen hebben
journalisten aan het licht gebracht dat
met medeweten van Westduitse be
drijven een afleidingsmanoeuvre is
toegepast, die het deed voorkomen
alsof in alle eer en deugd medewerking
werd verleend bij de bouw van een fa
briek voor geneesmiddelen in Hong
kong. Maar ter plekke hebben verslag
gevers slechts lege loodsen gevonden.
De werkelijkheid is dat chemische in
stallaties aan Libië werden geleverd.
Het schimmige spel rond de bij wet
verboden leveranties aan dit Noord-
afrikaanse land lijkt geïnspireerd door
mensen, die het niet zo nauw nemen
met de moraal en die - zo zou wel eens
kunnen blijken in het vervolg van het
onderzoek - sympathie hebben voor
de ideeën van het Derde Rijk.
De geruchten-machine is inmid
dels goed op gang gekomen, mede
ook omdat de Westduitse regering in
het geheel geen raad weet met de wijze
waarop zij moet omgaan met de vele
beschuldigingen over Duitse betrok
kenheid. Dat maakt de gehele zaak ui
terst ondoorzichtig. Waarheid en fictie
vloeien ineen. Voor zover op dit mo
ment uit de feiten valt op te maken,
speelt de affaire zich niet alleen af in
Duitsland: ook Belgische en Neder
landse bedrijven worden als mede-le
veranciers genoemd, onder meer het
Terneuzense bedrijf KBS-Holland bv.
De directie van dit bedrijf - zie ook el
ders op deze pagina en pagina 9 - ont
kent in alle toonaarden dat sprake is
van enige betrokkenheid. Wel wordt
toegegeven, dat het bedrijf enkele ja
ren geleden een chemische stof heeft
geleverd aan Iraq, toen in oorlog met
buurland Iran. Deze chemische stof
kon worden gebruikt om het dodelijke
mosterdgas te maken, een gas dat ook
daadwerkelijk is gebruikt door de Ira
kezen. Bedrijven die op een of andere
wijze banden hebben met het Midden-
Oosten en Afrika, lopen de kans als po
tentiële verdachte te worden nagewe
zen. Voor hen geldt slechts één regel:
volledige opening van zaken geven, zo
dat elke beschuldiging kan worden
weerlegd. Zolang ook overheden zich
in een waas van geheimzinnigheid hul
len of pretenderen van niets te weten,
krijgt de waarheid weinig kans. In de
gifaffaire-Libië krijgen we niets anders
te zien en te horen.
Dim
„Ik wilde een taboe bij die omroepen
en het CDA doorbreken", zei Lubbers
gisteren. „Mijn uitlatingen waren be
doeld om tot een doorbraak te komen
in een dreigende patstelling". Daar
mee doelde Lubbers op het al geruime
tijd vastzittende overleg tussen om
roepen, uitgevers en politiek over het
al dan niet invoeren van een commer
ciëel tv-net.
De VVD toonde zich echter allerminst
gerust, getuige het door Hermans
geuite dreigement.
DEN HAAG (GPD) De sneeuwvoorraden op de
hellingen in de Alpen zijn langzaam maar zeker
aan het verdwijnen. Er was gisteren zelfs al sprake
van dal in sommige wintersportplaatsen skipistes
gesloten moesten worden. Enige weersverande
ring lijkt nog ver weg, terwijl de crocusvakantie
met rasse schreden nadert.
De sneeuw die rond de kerstdagen zo ruimschoots is
gevallen, is ondertussen of hard geworden of ver
dwenen. Er is nog geen reden voor paniek, zo meent
een woordvoerster van het Zwitsers verkeersbu
reau. „Op de meeste plaatsen kan toch geskied wor
den en het is mooi, zonnig weer. De skiërs kunnen
alleen niet tot in de dorpen afdalen. De meeste liften
zijn gewoon open, alleen in de lager gelegen gebie
den is het minder. Maar die worden doorgaans toch
weinig bezocht".
Minder rooskleurig lijkt de situatie in de Franse Al
pen. Gisterochtend werd melding gedaan van geslo
ten pistes in de beroemde wintersportplaatsen La
Plagne en Val d'Isere. Het Franse Verkeersbureau
kreeg een lawine van telefoontjes hierover. Later
bleken de pistes niet gesloten, maar de mogelijkhe
den zeer matig. De communicatie tussen ANWB,
Frans verkeersbureau en Fransen in La Plagne was
hierover zeer tegenstrijdig en schiep veel verwar
ring onder verontruste bellers.
Noord-Italië is er misschien nog wel het ergst aan
toe. Door het hardnekkige hogedrukgebied boven
Midden-Europa heeft het daar al ruim twee maan
den niet of nauwelijks gesneeuwd. Ook de weersom
standigheden in Westduitse gebieden, zoals het
Zwarte Woud, zijn zo slecht dat de reisbureaus al
verscheidene annuleringen hebben gekregen van
wintersport-toeristen.
Het meest positief is de situatie in Oostenrijk, op
Karintië na. Vooral in Oost-Tirol en het westen van
het Salzburgerland ligt een dik pak sneeuw en
wordt in prachtig weer uitgebreid geskied.
VLISSINGEN - Het Terneuzense be
drijf KBS-Holland BV heeft welis
waar in 1983 grondstof voor gifgas
aan Iraq hebben geleverd, maar van
enige betrokkenheid van een dergelij
ke levering aan Libië is geen sprake.
In een Amerikaans blad werd vorige
week een bedrijf met de naam KBS in
een artikel over de mogelijke produk-
tie van gifgas in Libië genoemd als een
van de producenten van thiodiglycol
(tdg). Die stof kan, behalve voor land
bouwdoeleinden, worden gebruikt
voor de aanmaak van gifgas.
Directeur J. A. Bravenboer van het
Terneuzense bedrijf ontkent iedere le
vering van tdg aan Libië of welk land
dan ook: „Sinds de levering in 1983 aan
Iraq hebben wij niet meer in tdg ge
handeld".
De Amerikaanse president Reagan,
heeft gezegd dat de Verenigde Staten
nooit van plan zijn geweest een bom
bardement uit te voeren op de fabriek
in Libië die volgens Washington be
doeld is voor de produktie van chemi
sche wapens.
Reagan veroorzaakte vorige maand
opschudding toen hij in een vraagge
sprek zei dat de Amerikaanse regering
nog geen besluit had genomen over
een mogelijke aanval. Maar in een in
terview met de Amerikaanse televisie
maatschappij CNN ontkende Reagan
maandag het bestaan van plannen
voor een militaire aanval.
De Westduitse regering zal vandaag de
Bondsdag „tot in detail" inlichten
over de fabriek in het Libische Rabta
en over de beschuldigingen die geuit
zijn aan het adres van bedrijven uit de
Bondsrepubliek.
De rechtbank in München heeft dins
dag een gerechtelijk vooronderzoek
geopend tegen het Westduitse bedrijf
Intec, dat ervan wordt verdacht Libië
materiaal geleverd te hebben waar
mee straaljagers in de lucht kunnen
bijtanken.
(Zie ook pagina 9)
DEN HAAG (ANP) - Minister Braks
van landbouw en visserij heeft dins
dag een lang verwachte regeling naar
het parlement gestuurd die het var
kens- en kippenhouders mogelijk
maakt hun bedrijf te verplaatsen. De
regeling heeft vooral tot doel kleine
en middelgrote bedrijven de gelegen
heid te geven rendabel te kunnen
(blijven) draaien.
