renzeloos Europa maakt het
liegen aanzienlijk duurder
Ramp als in Tsjernobyl
is niet uit te sluiten
1
Massal
le staking S
panje
ZIE
Hazerswoudse vuiltransporteur
voor dumpen van gif vervolgd
aag
n
Commandant
luchtlanding
bij Arnhem
overleden
EVEN NAAR JAC. HERMANS
k# M
bij Ajax
na fraude
onderzoek
CLEMENTINES
SPRUfTJES
MINI-PRUS&Maxi-KEUS
Ie jaargang no. 296
|>nderdag 15 december 1988
EEN WATERBED
VOOR UW
KOMFORTABELE
NACHTRUST!!
[RAFAT ZWEERT TERRORISME AF
Huisartsen
Statuut
Kerncentrales
Noodwet
Hulp
Ouderen
Toelichting
Aanhoudingen
Inhaalprogramma
milieu komt laat
COMMISSIE REACTORVEILIGEHEID:
Bestrijding
Eens
GEZONDHEIDS
Deetman mag nog
even blijven
Hoofdverdachten
7
ZONNEMAIRE
Zuidweg 20A. Zonnemaire 01112 -1318
In Zonnemaire staat die U alles over water
deskundig personeel klaar bedden kunnen vertellen
ROVINCIALE ZEEUWSE COURA
■TTERDAM (GPD) Het 'grenzeloze' Europa van 1992
ait le luchtreiziger geld kosten. Vliegtickets zullen naar
oprlopige schattingen gemiddeld 25 percent duurder
rorden. Die prijsstijging wordt veroorzaakt door de in-
Rring van BTW voor deze vorm van reizen: gemiddeld
§r tot negen procent. Ook het opheffen in 1992 van de
■.free winkels draagt bij tot de prijsverhoging. Lueht-
ïavens zien daarmee een belangrijk deel van hun winst
verdwijnen. Dit geld moet worden terugverdiend via ho
le tarieven die worden doorberekend in de vliegtickets.
Resident-directeur van luchthaven Schiphol, J.W. Weg-
Itapel, vertelde gisteren bij de Erasmus Universiteit in
|tterdam een sceptisch verhaal over de positie van zijn
■rijf na 1992.
Jinnen Europa mogen de grenzen dan verdwijnen, op
Bjphol komt er een bij. Na 1992 moet er een aparte termi
nal komen voor reizigers binnen Europa. ,,De bouwtechni
sche kosten lopen in de miljoenen," weet Wegstapel.
De concurrentie tussen de Europese luchthavens neemt na
1992 alleen maar toe. De gescheiden reizigers-afhandeling
vormt voor Schiphol straks een extra hindernis. „Wij horen
nu bij de grote zes, in de toekomst is er hooguit ruimte voor
vijf luchthavens die intercontinentale vluchten kunnen
verwerken.
Als Schiphol straks de intercontinentale vluchten gaat
missen kan dat de doodsteek zijn voor de vrachtafhande
ling. Uit onderzoek is gebleken dat veel intercontinentale
reizigers voor Schiphol kiezen vanwege zijn grote tax-free
'shoppingcenter'. Wegstapel: ,,U moet beseffen dat het
shoppingcenter goed is voor vijftien percent van onze om
zet, omgerekend zestig miljoen gulden per jaar. Daar gaan
we na '92 fors op verliezen. Als deze inkomsten wegvallen,
moeten we de tarieven aanpassen."
S gaan met
LO praten
(Van onze correspondent
WASHINGTON - De Amerikaanse regering zal, voor het eerst
i de geschiedenis, een uitgebreide dialoog beginnen met de
Palestijnse Bevrijdings Organisatie (PLO). Minister Shultz
f (buitenlandse zaken) heeft dat afgelopen nacht bekendge
maakt.
Het gesprek met vertegenwoordigers
van de PLO zal worden gehouden in
Tunesie, waar het hoofkwartier van de
PLO is gevestigd, en zal van Ameri
kaanse zijde worden gevoerd door de
ambassadeur daar, zo zei de minister.
Shultz noemde het Amerikaanse be
sluit „een verdere stap op weg naar
rechtstreekse onderhandelingen tus
sen de partijen in het Midden-Oosten".
Alleen dergelijke onderhandelingen
kunnen in die regio vrede brengen, zo
zei hij.
De Amerikaanse minister zei, dat uit
het besluit niet mag worden afgeleid
dat de VS het eens is met het recente
PLO-besluit om een onafhankelijke
Palestijnse staat uit te roepen. „Der
gelijke eenzijdige besluiten werken
niet. Alleen onderhandelingen doen
dat", aldus Shultz.
Nog maar één dag eerder zei Shultz,
via zijn woordvoerder Charles Red
man laten weten, dat de speech die
PLO-leider Arafat in Genève voor de
Algemene Vergadering van de VN had
gehouden, onvoldoende was om een
dialoog met de PLO te rechtvaardi
gen.
zc
Het aantal huisartsen moet
fors omhoog als de thuiszorg
wordt versterkt en uitgebreid.
PAGINA 3
Het Statuut voor het Konink
rijk: hoe elastisch is dat nu
nog.
PAGINA 4
Een kamermeerderheid ver
wacht geen uitbreiding meer
van het aantal kerncentrales
in ons land voor het jaar 2000.
PAGINA 5
De PTT zal in 1990 één nieuw
digitaal noodwet in gebruik
stellen.
PAGINA 7
Het Landelijk Bureau Slacht
offerhulp wil de hulpverlening
aan verkeersslachtoffers in
Zeeland verbeteren.
PAGINA 13
Zeeland blijkt bij ouderen veel
minder in trek te zijn dan de
laatste tijd wordt beweerd.
PAGINA 15
Radio, tv en kunst: 2
Binnen- en buitenland: 3
en 5
Opinie en achtergrond: 4
Beurs en financiën: 4
Kunst, cultuur en pop: 9
Zeeuws: 13,15,17,18 en 19
Sport: 21
Die toespraak, aldus de Amerikanen,
voldeed niet aan drie voorwaarden: er
kening van het recht op voortbestaan
van de staat Israel, acceptering van de
VN-resoluties 242 en 338 over vrede in
het Midden-Oosten, en het afzweren
van alle vormen van terrorisme.
Arafat had die drie voorwaarden in
zijn rede wel ter sprake gebracht, maar
had zich. althans in Amerikaanse
ogen, onvoldoende ondubbelzinnig en
zonder enige reserve achter de voor
waarden opgesteld.
Maar gisteren lichtte Arafat in Gene
ve zijn speech nog wat verder toe, en
bij die gelegenheid liet hij er geen en
kel misverstand over bestaan dat de
PLO de resoluties 242 en 338 aan
vaardt, het voortbestaan van Israel
erkent en „alle vormen van terroris
me, van individuen, van groepen en
van de staat afwijst".
Daarom, aldus Shultz gisteren, heb
ben wij het besluit genomen de dialoog
met de PLO te openen. „Niet wij zijn
van mening veranderd, maar de PLO.
De PLO is nu voor het eerst duidelijk
geweest over wat zij wil".
Israël heeft verklaard de Amerikaanse
beslissing te betreuren. Dit land wil
geen contacten met de PLO en alleen
pratren met enkele gematigde Pale-
stijnen en Jordanië.
DEN HAAG (ANP) - Op het Binnenhof is woensdagmiddag gedemon
streerd tegen toenemende armoede in Nederland. Op initiatief van het
Comité Amsterdam tegen verarming werd enkele Kamerleden een 'ar-
moede-kerstpakket' aangeboden. In het pakket zitten cadeautjes die wij
zen op de toenemende armoede in Nederland, zoals een houtje om op te
bijten, een volgestempelde strippenkaart of brieven en berichten over de
financiële problemen van mensen met een uitkering of het minumumloon.
AMSTERDAM (ANP) - De poli
tie van Amsterdam heeft
woensdag een oud-speler van
Ajax en twee voormalige
Ajax-bestuursleden aange
houden, verhoord en in bewa
ring gesteld. Oud-voorzitter
Ton Harmsen bevindt zich in
het buitenland en stelt zich
zondag ter beschikking van de
fiscale opsporingsdienst
(FIOD), die een onderzoek
heeft ingesteld naar vermeen
de fraude bij Ajax.
Het openbaar ministerie be
schouwt de vereniging Ajax,
drie ex-spelers, twee werkne
mers en zes oud-bestuurders in
het kader van het onderzoek
als verdachten. De namen van
de aangehouden personen wer
den niet vrijgegeven.
Ajax kan binnenkort een be
lastingaanslag van minimaal
vijf miljoen gulden verwach
ten. Dat onthult het weekblad
Nieuwe Revu deze week. De
Amsterdamse club moet als
nog fors in de geldbuidel tasten
voor niet betaalde belasting
over buitenlandse transfers,
die tijdens het bewind van de
inmiddels afgetreden voorzit
ter Ton Harmsen zijn beklon
ken.
Zie ook pagina 21
(Van onze Haagse redacteur
DEN HAAG - De kans dat in een
nieuw te bouwen Nederlandse kern
centrale een ernstig ongeluk gebeurt
zoals in 1986 in Tsjernobyl is uiterma
te klein, maar moet „fysisch niet wor
den uitgesloten". Tot deze conclusie
komt de Commissie Reactorveilig
heid, een onafhankelijk adviesorgaan
van de ministers van milieubeheer en
sociale zaken en werkgelegenheid, in
een advies aan de regering. Het advies
is een reactie op studies naar het ge
bruik van kernenergie, die de rege
ring na de ramp in Tsjernobyl liet ver
richten.
Staatssecretaris De Graaf (sociale za
ken en werkgelegenheid) heeft de
stukken naar de Tweede Kamer ge-
ARNHEM Generaal-majoor Robert
Elliott Urquhart, commandant van
de Eerste Britse Luchtlandingsdivi
sie tijdens de Slag om Arnhem, is
dinsdag op 87-jarige leeftijd in zijn
woonplaats Stirling in Schotland
overleden. Dit heeft een woordvoer
der van het Airborne Security Fund
in Engeland woensdag meegedeeld.
Generaal-majoor Urquhart had op 17
september 1944 het bevel over de ruim
10.000 Airbornes die landden ten wes
ten van Arnhem en onder meer tot
taak hadden de Rijnbrug in Arnhem in
handen te krijgen en te houden. Na het
mislukken van de Slag om Arnhem
was Urquhart een van de slechts 2200
Britten die in de nacht van 25 op 26
september kans zagen te ontkomen
aan de Duitsers, door met bootjes de
Rijn over te steken en naar het zuiden
te vluchten.
Urquhart, die zaterdag in besloten
kring in zijn woonplaats ter aarde
wordt besteld, was twee jaar geleden
voor het laatst in Arnhem tijdens de
herdenking van de Slag om Arnhem.
Advertentie
Aanbiedingen geldig van do. I5t/mza. 17 december 1988
en alleen in filialen met een groenteafdeling.
De Paseo de La Castellana, één van de hoofdinvalswegen naar het cen
trum van Madrid lag er woensdag ongewoon verlaten bij.
(Van onze correspondent)
MADRID Het economische en so
ciale leven in Spanje is woensdag
vrijwel tot stilstand gekomen na
dat massaal gehoor werd gegeven
aan het stakingsparool van de twee
grote Spaanse vakcentrales UGT
en Comisiones Obreras. Volgens de
organisatoren deden bijna 8 mil
joen werknemers, ongeveer de
helft van de totale werkende bevol
king van Spanje, aan de staking
mee. Deze was gericht tegen het so
ciaal-economisch beleid van de re-
gering-Gonzalez.
In de belangrijkste industriële sec
toren als de staalindustrie, de
scheepswerven, de mijnbouw, de
bankwereld alsook de horeca en
winkels was geen enkele aktiviteit
te bespeuren.
Kranten kwamen gisteren in heel
Spanje niet uit. Ook het openbaar
vervoer was goeddeels ontwricht.
stuurd. Ze zullen een zeer belangrijke
rol spelen bij het kabinetsbesluit om al
dan niet nieuwe kerncentrales te bou
wen.
In de herbezinningsstudie over reac
torongevallen noemde het Energieon
derzoek Centrum Nederland (ECN) de
kans op een ramp als in Tsjernobyl,,
waarbij tien procent of meer van de
radioactieve splijtingsprodukten in de
lucht terechtkomt, uitgesloten, omdat
de kans op zo'n ramp kleiner is dan één
op een miljard per jaar. De Commissie
Reactorveiligheid is het hiermee niet
eens; zo'n grote lozing is nooit volledig
uit te sluiten, aldus het advies. Overi
gens spreekt ECN pas van „uitgeslo
ten" bij kansen die honderd maal klei
ner zijn dan de kansen die in een aan
tal Westerse landen al niet meer se
rieus worden genomen.
De Commissie Reactorveiligheid
meent dat volgens de huidige inzich
ten de leveranciers van een nieuwe
kerncentrale zodanige voorzieningen
kunnen aanbrengen dat de kans op
een ramp kleiner wordt dan één op een
miljard per bedrijfsjaar.
De werkplannen die in de kerncentra
les van Borssele en Dodewaard ter
verbetering van de bedrijfsvoering
worden uitgevoerd naar aanleiding
van de inspecties en aanbevelingen
van het Internationaal Atoombureau
(IAEA), zijn een goede symptoombe
strijding, aldus het advies. „Maar als
zodanig bieden zij geen waarborg
voor een ook structureel veilige be
drijfsvoering", meent de commissie.
Daarom adviseert zij ook structurele
aspecten een duidelijke plaats te ge
ven in de veilige bedrijfsvoering. Ook
vindt de Commissie Reactorveiligheid
dat de Provinciale Zeeuwse Energie
maatschappij (PZEM) en de overheid
met internationale organisaties en an
dere landen moeten samenwerken om
de Nederlandse kennis op het gebied
van kernenergie te vergroten.
De brandveiligheid van Borssele en
Dodewaard is voldoende, maar kan
nog beter. Een aantal maatregelen is
eerder noodzakelijk dan „wenselijk",
zoals in de eerdere studies voor de her
bezinning op kernenergie werd gecon
stateerd. De commissie dringt er op
aan halfjaarlijkse herhalingstrainin
gen in brandpreventie in de centrales
te houden.
Het Zeeuwse energiebedrijf PZEM is
het in grote lijnen eens met de advie
zen van de commissie reactorveilig
heid. Voor liet overgrote deel zijn de
aanbevelingen die betrekking hebben
op de kernenergiecentrale Borssele al
uitgevoerd of in uitvoering. Dat komt
mede door het onderzoek dat een com
missie van het Internationale Atoom
agentschap in 1986 in de kerncentrale
uitvoerde. Met name invoering van
(Slot zie pagina 19 kolom 3)
(Advertentie)
HAAL DE
POSTBUS 51-BROCHURE
BIJ POSTKANTOOR OF
BIBLIOTHEEK
ADVERTENTIE
ELDERS
IN DEZE KRANT
inister Nijpels loopt
met zijn groot alarm
over de bedroevende toe
stand van het milieu in Ne
derland hijgend achter de
feiten aan. Met het rapport 'Zorgen
voor morgen' van het Rijksinstituut
voor volksgezondheid en milieuhygië
ne (RIVM) - de eerste nationale milieu
verkenning voor de periode tot het
jaar2010-ishem een dramatische ana
lyse in handen gespeeld over de afta
keling van onze directe leefomgeving.
Is hem bovendien te verstaan gegeven
dat er harde maatregelen nodig zijn en
dat er heel veel geld op tafel zal moeten
komen, wil het milieu nog weer enigs
zins gezond te maken zijn. Want kort
en goedvan het huidige beleid - en dat
reikt dan van het internationale on
vermogen om goed samen te werken
tot de zoveelste plaatselijke vondst
van een illegale chemische afvalput -
valt ernstige schade aan de gezond
heid van mens en milieu te verwach
ten. Dit verhaal van de aangeslagen
Nijpels is natuurlijk wel even andere
koek dan het omstreden zinnetje in de
Troonrede op Prinsjesdag: „Het land
is de afgelopen jaren schoner gewor
den. Dat geldt met name lucht en wa
ter". Dit land, waarop het kabinet
doelde, blijkt in werkelijkheid een mi
lieu te hebben dat hoger is belast dan
welk ander land ook. Het kabinet be
gint nu langzamerhand de geesten in
Nederland rijp te maken dat er grote
offers nodig zijn voor een beter milieu.
En het kan over een breed front reke
nen op medewerking. Daarom zal er
nu snel echt iets moeten gebeuren, zul
len burger, industrie en overheid zich
niet opnieuw moeten verliezen in ein
deloze discussies, bedoeld om elkaar
de zwarte piet toe te spelen. Want op
die manier is in de afgelopen jaren al te
veel tijd verloren gegaan, zijn kansen
om het milieu te redden onbenut ge
bleven en is de verloedering van bo
dem, lucht en water alleen maar ver
der gegaan. De 'zorgen voor morgen'
vergen dat er eerder gisteren dan van
daag wordt gehandeld.
Minister Deetman heeft zijn onder
wijsbegroting de afgelopen da
gen dan toch nog vrij probleemloos
door de Tweede Kamer geloodst. Een
halve week eerder had hij namelijk, in
lijn met de nadrukkelijke wens van de
regeringspartijen CDA en VVD, de erg
ste storm van kritiek weten te bedaren
door de bezuiniging van honderd mil
joen gulden op de kleine scholen in het
basis- en voortgezet onderwijs te hal
veren. Voor de zoveelste keer paste
Deetman de taktiek van besnoeiing
toe, die eruit bestaat dat hij onder
druk van het protest met lepeltjes iets
teruggeeft van wat hij eerst met em
mers vol heeft weggehaald. Alleen een
bewindsman die een vorm van onbe
holpenheid uitstraalt, waarmee hij
handigheid en vasthoudendheid mas
keert, haalt zo voor het kabinet de buit
binnen. Het is een politieke vaardig
heid die hem tot de kampioen-bezuini
ger heeft gemaakt. Juist om die kwali
teit ook is hij op speciaal verzoek van
de premiey zelf bij het aantreden van
het tweede kabinet-Lubbers op zijn
post onderwijs gebleven, - hoewel hij
zelf wel een ander departement had ge
wild. Toch was het pikant bij deze be
grotingsbehandeling van de kant van
de VVD te vernemen dat Deetman
maar beter niet nog een periode op
onderwijs moet blijven. Want deze mi
nister mag dan de durf hebben gehad)
om forse kortingen op een hele waaier
van terreinen in het onderwijs toe te
passen, van beheersing van de uitga
ven op zijn begroting had hij niet zo
veel kaas gegeten. Dat was de kern van
de kritiek op zijn beleid in de Kamer.
Het is ook de grote frustratie gewor
den, die het onderwijs aan deze minis
ter heeft overgehouden. Deetman
heeft zich veel vijanden gemaakt in
het onderwijs. Aan zo'n verwijdering
tussen de politieke top van het depar
tement en het 'veld' zijn grenzen. Voor
Deetman zijn die in zicht, - dat heeft
ook de kleinste regeringspartij hem
duidelijk gemaakt. Een niet onbeteke
nend waarschuwingssignaal.
vdM.
DEN HAAG (GPD) Het openbaar
ministerie zal de voormalige Hazers
woudse vuiltransporteur Simon K.
een reeks van strafbare feiten ten las
te leggen, variërend van oplichting
tot belastingontduiking. Het politie
onderzoek naar de illegale stort van
afval in het Belgische Mellory is in
middels afgerond en heeft de strafba
re feiten aangetoond.
In het onderzoek zijn ook belastende
feiten over medewerkers van het Aca
demisch Ziekenhuis Leiden naar vo
ren gekomen. Zij zouden zijn omge
kocht door K„ die ziekenhuisafval ille
gaal zou hebben verwerkt. Officier van
justitie mevrouw mr. M. Schelfhout,
die de onderzoeken leidt, heeft een en
ander desgevraagd bevestigd.
Tegen Simon K. (50) lopen twee justi
tiële onderzoeken: de illegale stort in
de Coupépolder in Alphen aan den
Rijn in de jaren 1978/'79 en de dump
van allerlei afval in onder andere Bel
gië. Het Coupépolderteam is nog vol
op bezig met het onderzoek. „We zijn
deze week pas gestopt met graven op
de belt in Alphen. Het duurt nog wel
even voordat dit onderzoek is afge
rond", zegt Schelfhout.
Het onderzoek naar de Belgische
dump, dat is uitgevoerd door het
Grond-team (Gecoördineerd Recher
che-Onderzoek Naar Dumping) in
Woerden, is wel gereed. De resultaten
worden op dit moment administratief
verwerkt, aldus Schelfhout. Er zijn in
deze zaak drie hoofdverdachten: be
halve K. nog twee leidinggevenden
van zijn transportbedrijf.
Uit het onderzoek is volgens justitie
gebleken dat K. zich schuldig heeft ge
maakt aan het dumpen van afval, che
micaliën en vervuilde grond in het Bel
gische Mellory en het Gelderse Ernst.
Voor deze zaak heeft K. overigens al 55
dagen in voorarrest gezeten. Volgens
het onderzoek zou de vuiltransporteur
op tal van plaatsen duizenden tonnen
afval hebben gedumpt.
Justitie heeft in de beide zaken overi
gens op twintig plaatsen invallen ge
daan. Twaalf mensen werken al bijna
een jaar aan deze zaak. Er zijn 81 ver
horen gehouden en op dit moment
worden 27 mensen verdacht van het
plegen van strafbare feiten.
X
