ELEKTRONICA
WIJST DE WEG
RECLAME
CODE COMMISSIE
bewaker van
tekst en beeld
vrijdagkrant
de vrij(e)dagkrant
8 almanak
9 opel
10 uit
11 kunst
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
-
VRIJDAG 2 DECEMBER 1988
beeldscherm
kaartinformatie
vertrouwen
postorderbedrijven
redactie
PZC-bi jlagen
advertentie en
Vlissingen
administratie
Terneuzen
j opening kantoren
de enkhuizer almanak voor 1989,
postzegelrubriek en de kleine
kaart
een on-duitse opel, de
decembertuin en slooponderdelen
voor de derde wereld
culturele uitgaansmogelijkheden
voor de komende week, met
onder anderen willem nijholt
zelfportretten van leendert beije,
cd-rubriek en
tentoonstellingsagenda
de denksporten en de
kruiswoordpuzzel zijn met ingang
van morgen (zaterdag) te vinden
in de bijlage 'week-in'.
vrijdagkrant
Autofabrikanten,
elektronica firma's en
chauffeurs dromen ervan: een
elektronisch navigatie systeem
voor in de auto, dat precies
aangeeft waar je bent en dat je
overal heen leidt.
Verschillende elektronica
firma's hebben onderzoek
gedaan naar zo'n systeem. Een
hgel geavanceerd voorbeeld
ervan is dat van Philips in
Nederland: Carin. Het heeft de
meeste mogelijkheden, maar is
oqH het verst weg van
realisatie. Voor nauwkeurige
njjaatsbepaling zijn onder meer
gegevens van navigatie
satellieten nodig.
Veel dichter bij realisatie is het
Blaupunkt TravelPilot
systeem, dat onlangs is
voorgesteld en dat gebruik
maakt van digitaal
vérvaardigde kaarten. Het is
een werkelijk elektronisch
systeem, met een elektronisch
dismay, een microcomputer en
een elektronische kaartenbak
in dé vorm van een compact
disc.
De TravelPilot is een
onaihankelijk plaatsbepalend
systeem dat door Blaupunkt al
in énkele proefauto's is
gebouwd. Het gaat uit van een
speciaal soort CD's, die CD-
ROM worden genoemd. Op
deze plaatjes staat geen muziek
maar geweldig veel
elektronische informatie. Het
wegennet van de hele Benelux
zóu op één zo'n plaatje kunnen
worden ondergebracht.
Die elektronische gegevens
vergaart Blaupunkt zelf, maar
in Nederland kan men
beschikken over de
kartografische databank van
Tele Atlas in Den Bosch, een
uitgeverij die zich richt op het
elektronisch in kaart brengen
yan wegen en gebouwen in
Europa. Men zet die gegevens
ook keurig op de CD-ROM (CD
Read Only Memory).
Deze elektronische gegevens
wérden gecombineerd met
extra apparatuur aan boord
van de auto. Wielsensoren
tellen de afgelegde kilometers
en bekijken de bochten die de
auto draait. Voor het bepalen
van de richting wordt
alanvullend een kompas met
magneetsonde gebruikt. In het
samenspel tussen wielsensoren,
het; elektronisch kompas
worden ook afwijkingen
gecompenseerd. De positie van
de auto wordt dan bepaald op
basis van afgelegde weg en
rijrichting.
De bestuurder krijgt zijn
informatie op een 12
centimeter groen
beeldschermpje te zien, dat op
het dasboard is gemonteerd.
Daarop is een deelkaart
geprojecteerd van het gebied
waar hij rijdt met als
bovenzijde niet het Noorden,
maar de plaats waar men naar
toe gaat.
Het reisdoel wordt ingegeven
met hulp van zes, rechts van
het beeldscherm aangebrachte
toetsen, waarbij behalve de
letters van het alfabet ook
cijfers ter beschikking staan.
Aan de eerste paar letters van
de straatnaam heeft de
TravelPilot genoeg. De in
aanmerking komende straten
worden dan op het scherm
gebracht, waarna de keus
gemakkelijk is.
Een uitsnede van de kaart
draait vervolgens met de auto
mee, op weg naar zijn
bestemming. Het gaat steeds
om een klein stratenplan
rondom de auto. Bij het
naderen van het reisdoel wordt
de kaart automatisch
aangepast d.w.z hij wordt
steeds fijnmaziger. Het staat de
bestuurder echter vrij
correcties aan te brengen
tussen maximaal 50 kilometer
en minimaal 200 meter in de
rijrichting.
Het reisdoel wordt steeds als
een pijl in het display
afgebeeld. De kaart op het
Op een 12 cm groot displayop het dshboard gemonteerd ziet de automobilist waar hij rijdt en waar hij
naar toegaat
Wiel-sensoren (achter), een compas en een inclatiemeter geven de bevindingen door aan de centrale
micro-processordie tevens de CD-ROM-speler bevat.
display draait mee door de
impulsgevers aan de beide
(niet aangedreven) wielen. Uit
de som van beide signalen
wordt de lengte van de
afgelegde weg afgeleid, terwijl
het verschil een maat is voor
de richtingsverandering. Voor
de richtingsinformatie in
absolute zin wordt aanvullend
nog een inklinatiemeter en het
kompas toegepast.
Het elektronisch kompas is
voor het opmerken van flauwe
bochten in bijvoorbeeld
autowegen van groot belang,
terwijl de inklinatiemeter
veranderingen registreert rond
de drie richtings-assen van een
voertuig: de vertikale as, de
lengte- en de breedte-as. Bij de
metingen onderweg vullen
wielsensoren en kompas elkaar
voorbeeldig aan, omdat de
wielsensoren bij flauwe bochten
aan nauwkeurigheid verliezen,
terwijl het kompas dan juist
goed werkt.
Bij scherpe bochten is het
kompas minder betrouwbaar,
maar dan werken de sensoren
juist optimaal. Een kompas
alleen zou ook vanwege de in
de stad aanwezige magnetische
stoorvelden, bijvoorbeeld
veroorzaakt door metalen
bruggen en tramleidingen niet
de vereiste nauwkeurigheid
bereiken.
De gegevens worden aldus op
verschillende manieren
verzameld en getoetst aan de
op CD vastgelegde
kaartinformatie en zonodig
gecorrigeerd. Daarbij gaat het
systeem ervan uit dat het
voertuig op openbare, op de
kaart voorkomende, wegen
rijdt. Alleen heel scherpe
bochten, zoals die zich
voordoen bij het binnenrijden
van een parkeerplaats of een
garage, blijven buiten
beschouwing.
Bij de ontwikkeling van de
TravelPilot hebben Bosch en
Blaupunkt veel jarenlange
ervaring met het Elektronische
Verkeersbegeleidingssysteem
voor Automobilisten (EVA)
verwerkt. Sinds 1983 was er al
sprake van een onafhankelijk
plaatsbepalings- en
navigatiesysteem, dat men nu
verder heeft uitgewerkt.
Professor Gunther Bolle van
Robert Bosch GmbH heeft
daarin een belangrijke rol
gespeeld.
Vast is komen te staan dat een
digitaal raster, waarbinnen het
voertuig zich beweegt,
onontbeerlijk is. Dat raster
bestaat uit lijnen en
knooppunten die stuk voor
stuk genummerd zijn. Lijsten
met nummers van
knooppunten aan het begin en
het einde van de lijn, plus de
nummers van de lijnen die het
knooppunt verlaten, vormen
een samenhangend geheel.
Daarnaast zijn er aan iedere
lijn attributen verbonden die
betrekking hebben op de
verkeersregels ter plaatse. Ze
geven aan of er sprake is van
eenrichtingsverkeer, een
parkeerverbod, een brug met
een beperkt draagvermogen,
enzovoort. Die informatie laat
zich gemakkelijk samenvatten
op een CD-ROM, waarvan de
capaciteit 600 MegaByte
bedraagt. Ter illustratie: het
volledige Duitse wegennet
neemt 'slechts' 200 Megabyte in
beslag (200 miljoen tekens).
De TravelPilot van Blaupunkt/
Bosch moet komend jaar op de
markt komen. Men verwacht
dat het systeem dienst zal
kunnen doen in de semi- en
professionele sector: bij
ambulance-diensten,
huurauto's, koeriersdiensten,
transportbedrijven en
dergelijke. Een ieder die met
enige regelmaat z'n weg moet
zien te vinden in een voor hem
onbekende stad, zal eveneens
veel baat hebben bij toepassing
van de TravelPilot.
De CD-ROM-discs zullen
waarscijnlijk op de markt
gebracht worden voor een prijs
die duidelijk onder die van een
gelijkwaardig pakket kaarten
en plattegronden ligt.
Veranderingen in het wegennet
kunnen, op een voor de
consument goedkope wijze,
snel verwerkt worden door het
uitbrengen van een
geaktualiseerde CD.
De prijs van de TravelPilot zal,
inclusief de CD-ROM-speler,
rond de f 5500,- komen te
liggen. Dit uiteraard afgezien
van de inbouwkosten.
HUGO VAN DER HEEM
De Reclame Code Commis
sie in Amsterdam is aan
een forse uitbreiding toe. Dat
is de eerste gedachte die op
komt na een gesprek met me
dewerkster mr. Ineke Kamp-
huisen.
De Commissie, die onlangs het
25-jarig bestaan heeft gevierd,
komt regelmatig in het nieuws
als een of andere reclamema
ker op zijn vingers is getikt om
dat zijn leuzen niet helemaal
kloppen, maar aan een echte
campagne om meer mensen te
bereiken komt het kleine
groepje medewerkers op het
Amsterdamse bureau niet toe.
Toch weet een toenemend aan
tal ontevreden consumenten
de commissie te vinden. ,,En de
consument is onze politie
agent bij het opsporen van on
regelmatigheden," zegt Kamp-
huisen. Daarnaast is ook de
concurrent van de reclamema
ker attent op fouten van zijn
collega.
In 1964 kwamen 11 van de 27
behandelde klachten van de
consumentenorganisaties.
Gaandeweg werd deze rol over
genomen door de consument
zelf. Nu is 77 procent van de
klachten direct afkomstig van
de getroffene zelf (vorig jaar
254 van de 390 ingediende
klachten). De onderwerpen die
de afgelopen jaren zijn behan
deld varieerden van Hollandse
Nieuwe tot zomerhuizen in
Spanje. Aanvankelijk waren
de klachten in hoofdzaak ge
richt tegen advertenties in
dagbladen en tijdschriften. In
middels zijn daar buitenrecla
mes, winkeldispays, verpak
kingen en in één geval zelfs een
briefhoofd aan toegevoegd.
Het secretariaat van de com
missie bestaat uit twee mede
werkers met een volle dagtaak
en een parttimer. „Bij de juridi
sche afdeling heb ik nog drie
collega's. We zijn officieel alle
maal parttimers. Wat heet
parttimers? Ik ben hier nu vier
dagen in de week," vertelt
Kamphuisen. En het werkter
rein blijft zich uitbreiden. Bo
vendien kost de behandeling
van een klacht meer tijd dan
menige indiener denkt. Een
leugen in een advertentie is
gauw te achterhalen, met hal
ve leugens wordt het al moeilij
ker. Een oordeel over goede
smaak, fatsoen of andere rek
bare begrippen levert nog
meer problemen op.
Organisaties van uitgevers,
adverteerders en consumen
ten zijn de oprichters van de
stichting, die in 1963 op een
symposium in Enschede voor
het eerst werd gepresenteerd.
De bedrijven wilden voorko
men dat de overheid en het pu
bliek het vertrouwen in de re
clame zouden verliezen. Er
werden gedragsregels opge
steld waaraan de reclame
boodschappen moeten vol
doen.
Iedereen die vindt dat een be
paalde boodschap niet door de
beugel kan mag bij de commis
sie een klacht indienen. Sinds
Mr. Ineke Kamphuizen
januari van dit jaar wordt ook
de reclame op tv en radio, waar
vroeger de Reclameraad over
waakte, door de commissie in
Amsterdam behandeld.
Wordt een klacht gegrond
geacht, dan krijgt het betrok
ken bedrijf een 'aanbeveling'
om de boodschap te wijzigen.
De codecommissie kan een re
clamecampagne ook verbie
den. De media (kranten, tijd
schriften, radio en tv) hebben
afgesproken dat zij geen mis
leidende advertenties zullen
opnemen. De leden zijn ver
plicht, op straffe van een geld
boete, om de aanbevelingen
van de codecommissie uit te
voeren. Een afgekeurde adver
tentie wordt dus geweigerd.
Deze maatregel werkt preven
tief. Veranderingen in een re
clamecampagne kunnen
enorm veel geld kosten. Een re
den voor de makers om zich zo
goed mogelijk aan de regels te
houden.
Daar staan andere zakenlie
den tegenover die hun adver
tentie ten koste van alles er
door willen krijgen. Soms ver
anderen zij een enkel woord en
gaan door met hun campagne.
Worden ze weer terechtgewe
zen, dan fantaseren zij er op
nieuw wat anders bij. De tele
foontjes en brieven van de
doordouwers onder de klagers
over vermeende ongerechtig
heden in de reclame zijn min
der geworden. Heeft de com
missie een klacht verworpen,
dan kan die alleen tegen beta
ling van 25 gulden nog in be
handeling worden genomen.
Er zijn niettemin mensen die
zo voor hun zaak opkomen dat
zij dat bedrag er best voor over
hebben. Als voorbeeld geeft
Kamphuisen het verhaal van
een arts, die de naam van een
sigarettemerk had ontdekt in
een STER-spot. Reclame voor
rookwaren is nu eenmaal ver
boden op de tv. Mr. Kamphui
sen laat de videoband van de
spot zien: een tafereeltje in de
pits van een autorace-circuit
om de mensen over te halen
zich te verzekeren bij assuran-
tiebedrijf Centraal Beheer.
Een aantal monteurs neemt
een auto onder handen. Op de
auto in enorme letters het be
wuste merk. „De klacht is uit
eindelijk verworpen, want die
ging toch te ver," vindt Kamp
huisen.
Een echt probleem beschouwt
Kamphuisen de zogenaamde
sweepstakes van een aantal
postorderbedrijven. Daarover
blijft het dan ook klachten re
genen. De bedrijven kennen
een eigen zelfregulering, re
gels waaraan de leden van de
postorderbond zich hebben te
houden. Voor de prijzenfesti
vals heeft de bond extra eisen
opgesteld om te voorkomen
dat deze vorm van reclame uit
de hand zou gelopen.
Even leek het erop dat de leden
er zich iets van aantrokken. Nu
is de chaos groter dan ooit met
op naam verstuurde brieven
die suggereren dat de ontvan
ger een enorme prijs heeft ge
wonnen. „Zelfregulering helpt
alleen als de leden bereid zijn
er zich aan te houden," zegt
Kamphuisen.
Waar de codecommissie voorts
moeilijk mee uit de voeten kan,
zijn de zogenaamde adverto
rials, betaalde reclameteksten
van bedrijven die gebracht
worden als redactionele artike
len. De vrijheid van meningsui
ting speelt daarbij een grote
rol. De toenemende vermen
ging van redactionele inhoud
en reclame stelt de commissie
herhaaldelijk voor de taak de
grens tussen beide gebieden
aan te geven. Is een kant en
klaar door een producent aan
geleverd verhaal dat zonder
wijziging door de redactie
wordt overgenomen gewone
informatie of reclame? Pas in
het laatste geval kan de com
missie erover oordelen. Wat
moet je bijvoorbeeld met een
verhaal over de kwaliteit van
spijkerbroeken, dat een da
mesblad publiceerde?
Nog steeds heerst het misver
stand dat de medewerkers in
het bureau zo talrijk zijn dat zij
dagelijks alle reclamebood
schappen bij de winkels, in
kranten en tijdschriften, en op
tv en radio zelf kunnen contro
leren en toetsen. Maar met een
van staf van zes mensen kom je
niet ver. En het is verbazing
wekkend dat met zo weinig
mensen nog zo'n enorm werk-
tterein kan worden behandeld.
Tot nu toe wilde de commissie
niets weten van subidie. Men
wilde geen inmenging van de
overheid. Bij de jubileumvie
ring pleitte voorzitter Heijting
voor een wijziging van dit
standpunt. De overheid houdt
zich rechtstreeks bezig met het
werk van de stichting door het
opstellen van gedragsregels, zo
redeneerde hij. Daarom lijkt
hem het aanvragen van subsi
die gerechtvaardigd. Meer geld
betekent ook meer armslag
voor de medewerkers. Het nut
van een goed werkend contro
le-apparaat is in de afgelopen
25 jaar duidelijk bewezen.
HARRY BOUTS
wmm
Oostsouburgseweg 10
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. 01184-84000
Middelburg
Markt 51
4331 LK Middelburg
Tel. 01180-81000
Goes
Grote Markt 2
4461 AJ Goes
Tel. 01100-31800
Oostsouburgseweg 10
Postbus 18
4380 AA Vlissingen
Tel. 01184-84000
Nieuwstraat 22
4351 CW Terneuzen
Tel. 01150-94457
Hulst
Steenstraat 6
4561 AS Hulst
Tel. 01140-14058
Zierikzee
Oude Haven 41
4301 JK Zierikzee
Tel. 01110-15380
p;>- Van maandag t/m vrijdag van 08.00 tot 17.00 uur.
Willem Nijholt speelt Alan Turing in 'De verbro
ken code'.
