C
politie öp Épöör vrouwenhandel
Ministers bang voor
schade politie-acties
Reagan-top moet weg
Smit verwijt Braks laksheid
in strijd tegen de vervuiling
[FTREDEN VOORZITTER VERWACHT
Gooi ook uw oude CV-ketel eruit!
WEG VRIJ VOOR MANNEN VAN BUSH
Water
De Walcherse Bouw Unie
feliciteert directie en
medewerkers van de
PZC Holding
met hun nieuwe kantoor.
Krant: gids in
media-kakafonie
Veel bewolking
RADSON
Minima
Stroomimport
Vlake-bruggen
Strafschoppen
KEUS IN
DEMONSTRATIE
AUTO'S
autn adria
Geheim gevechtsvliegtuig
Matige zuid tot zuidwestelijke wind.
Ook vandaag nog zacht voor de tijd
tan het jaar (14 graden) en soms wat
lichte regen.
31e jaargang no. 267
fijdag 11 november 1988
Bespaar honderden guldens. Kies de allerzuinigste,
konventionele CV-ketel. De ER Electronic zonder waakvlam.
Blijvend rendement: 92,7% (o.w.). Of de Thermo Punaise
HR-ketel. De betaalbare hoogrendementsketel
Vraag dokumentatie bij:
- abb Alleenvertegenwoordiging
I Prf*Y/1 P P voor Z W Ned
Goes Zuidvlietstraat 75 telefoon 01100 12420 Levering uitsluitend
via de installateur
spaart u energie
PROVINCIALE ZEEUW
iSCHEDE (ANP) - Een Overijssels rechercheteam is op
t spoor gekomen van vrouwenhandel, waaraan zes seks-
lizen in Enschede, Hengelo en Dedemsvaart zich schul-
g zouden hebben gemaakt.
j een inval van de politie in de sekshuizen zijn donderdag
irtien vrouwen aangehouden die illegaal in Nederland
•rblijven. Ze zijn onder valse voorwendselen naar ons
nd gelokt. Dit heeft de politie van Enschede donderdag-
md bekendgemaakt.
Zes van de aangehouden vrouwen komen uit Brazilië, vier
uit Thailand en de andere drie zijn afkomstig uit Zweden
en de Dominicaanse Republiek. De vrouwen werkten als
prostituée in de bewuste sekshuizen. Drie van deze huizen
zijn eigendom van een 39-jarige Enschedeër die in Brazilië
is opgepakt wegens vrouwenhandel. De administratie van
de sekshuizen is donderdag tijdens een huiszoeking in be
slag genomen. Arrestaties in verband met de vrouwenhan
del zijn in Nederland nog niet verricht.
in Bondsdag
Kristallnacht
I0NN (DPA) - In Bonn werd gisteravond verwacht, dat de voorzitter van de Westduitse Bonds-
,ag, Jenninger, vandaag zal aftreden als gevolg van omstreden uitspraken die hij eerder op de
lag in het parlement deed in een rede ter gelegenheid van de 50e verjaardag van de 'Reichs-
ristallnacht'. In die nacht gingen de nazi's tot plundering en verwoesting over van joods bezit
n Duitsland.
adat eerder de SPD, de Groenen en
e coalitiepartner FDP zich gedistan-
eerd hadden van de toespraak van
hilipp Jenninger, werd ook uit de ge-
ideren van zijn eigen CDU/CSU ver
omen, dat hij vermoedelijk niet te
andhaven is. Het ambt van bonds-
agvoorzitter is na het presidentschap
e één na hoogste positie in de Bonds-
;publiek.
hilipp Jenninger, die lid is van bonds-
anselier Kohl's CDU, stond onder
ïeer stil bij de „successen" van Adolf
[itler in de eerste jaren van diens be-
ind. Ook had hij het over de „fascina-
e" die de „triomftocht" van Hitier
assen 1933 en 1938 ook heden nog los-
ïaakt.
laarop verlieten ongeveer 50 leden
an de Wetsduitse 'Tweede Kamer' de
aal. Onder hen niet alleen leden van
e oppositie (SPD en Groenen) maar
ok van de liberale regeringspartij
FDP). Leden van SPD en Groenen eis
en daarop het aftreden van Jennin-
er. Een groen lid van de Bondsdag
Lwalifieeerde de toespraak van de par
ementsvoorzitter als „tot op het sma-
:eIoze pijnlijk".
temninger maakte duidelijk dat er
;een enkele verontschuldiging is
foor de misdaden van de nationaal-
iocialisten. „Wie schuld wil verreke
nen, doet een poging tot verdediging
waar niets te verdedigen is". Maar hij
zei ook, er begrip voor te hebben dat
de Duitsers na de Tweede Wereldoor
log (1939-45) geprobeerd hebben ver
driet en schuld te verdringen: „Mis
schien kon het Duitse volk in de ramp
zalige toestand van 1945 helemaal
niet anders reageren".
Voorzitter Heinz Galinksi van de cen
trale raad van joden in geheel Duits
land (die eerder deze week in Oost-Ber-
Jenninger donderdag tijdens het voor
lezen van zijn herdenkingsrede.
De koopkracht van de sociale
minima zal dit jaar toch 0,5
procent dalen.
PAGINA 3
Minister De Korte vreest dat de
stroomimporten de nationale
stroomvoorziening in gevaar
zullen brengen.
PAGINA 5
De vervanging van de drie Vla
ke-bruggen over het kanaal
door Zuid-Beveland kan toch
in 1993 worden aangepakt.
PAGINA 17
AC Milan haalt via strafschop
pen de volgende ronde in de
Europa-Cupcompetitie voor
landskampioenen.
PAGINA 25
Radio, tv en kunst: 2
Binnen- en buitenl.: 3 en 5
Opinie en achtergrond: 4
Financiën en economie:6
Vrijdagbijlage: 7, 9, 11, 13,
14 en 15
Provincie: 17,19, 21 en 23
Sport: 25 en 27
■MHOmMMBS
lijn een herdenkingsbijeenkomst voor
de Reichskristallnacht bijwoonde en
woensdag de officiële herdenking in
Frankfurt meemaakte), zat in de erelo-
ge naast president Richard von Weiz-
sacker. Hij bleef bij de hele toespraak,
ook toen Jenninger in vragende vorm
het anti-semitisme uit de jaren '30 for
muleerde. Dat gebeurde onder meer in
de volgende passages: „Hadden de jo
den in het verleden toch niet een rol
veroverd, die hun niet toekwam? Had
den zij het missschien zelfs niet ver
diend, dat zij op hun plaats werden ge
zet".
Aan de bijeenkomst was al een fel dis
puut tussen verschillende partijen
voorafgegaan. De Groenen hadden het
passender gevonden als Galinski, als
overlevende jood, de herdenkingsrede
had uitgesproken, maar de fractielei
ders van de andere partijen in de
Bondsdag besloten dat deze rol aan
Jenninger toekwam.
De 56-jarige Jenninger heeft politiek
carrière gemaakt als goede vriend en
nauwe medewerker van bondskanse
lier Helmut Kohl. Tussen 1973 en 1982
was hij fractie-secretaris en een ver
trouweling van fractieleider Helmut
Kohl. Nadat deze in oktober 1982
bondskanselier geworden was, werd
Jenninger hoofd van het bureau van
de kanselier, met de rang van minister.
AMSTERDAM (ANP) - Tientallen actievoerende agenten hebben donderdagavond het live-programma van Sonja
Barend gebruikt om hun eisen via de televisie kracht bij te zetten.
DEN HAAG (GPD) - De ministers Van Dijk en Korthals
Altes maken zich grote zorgen over de wilde acties van
protesterende politiemensen. Zij hebben gisteren per
telex aan alle korpsen een dringend beroep op de poli
tie gedaan de schade en overlast voor het publiek zo
veel mogelijk te beperken. Al eerder heeft minister
Van Dijk gedreigd met ingrijpen, als de wilde acties
leiden tot ontwrichting van de openbare orde.
De bonden hebben verontwaardigd gereageerd op de
telex van de ministers. Volgens voorzitter Koffeman
van de ACP (Algemeen Christelijke Politiebond) is er
voor de bewindslieden geen enkele aanleiding om zich
zorgen te maken. „De acties veroorzaken geen schade
en nauwelijks overlast, ze zijn alleen maar ludiek. De
ministers vrezen een escalatie. Nou, als er iets escale
rend werkt, dan zijn het de krokodilletranen van deze
bewindslieden".
Politiemensen voerden gisteren op tal van plaatsen wil
de acties tegen de bezuinigingsplannen van het kabi
net. In Amsterdam werd het werk voor 12 uur onderbro
ken. Circa 1500 politiemensen bezochten een bijeen
komst op de Dam, waar zij onder anderen werden toege
sproken door hoofdcommissaris Nordholt. De actie
voerders deelden daarna pamfletten uit om hun grieven
kenbaar te maken. Ook in Rotterdam waren er acties.
Daar weigerde de politie om bonnen uit te delen.
De vakbonden vinden het dreigement van minister Van
Dijk om zonodig in te grijpen dan ook overdreven. De
minister zou de politietaken in plaatsen waar ze niet
worden uitgevoerd, kunnen overdragen aan de Konink
lijke Marechaussee. „Wij hebben natuurlijk allang af
spraken gemaakt met de vakbond van de marechaus
see. Zij zullen daaraan niet meewerken. Er is grote soli
dariteit", aldus Koffeman.
Van Dijk heeft intussen ook uitgehaald naar de VVD,
die hij in het CDA-partijblad van deze week verwijt te
mekkeren over extra geld voor de politie. De bewinds
man gaat ervan uit dat de problemen met de arbeids
voorwaarden en de aantallen agenten „binnen de be
staande begroting" zijn op te lossen.
Van Dijk noemt de opstelling van de WD niet nuttig.
Hij wijst erop dat mede door toedoen van de WD in het
regeerakkoord strakke financiële afspraken zijn ge
maakt. „Iedereen die nu begint te mekkeren dat er meer
geïd bij moet, begint aan de verkeerde kant van het pro
bleem", zegt de minister.
Uit protest tegen uitspraken van Bondsdagvoorzitter Jenninger verlaten parle
mentsleden de vergaderzaal.
(Van onze correspondent
WASHINGTON President Reagan
heeft al zijn topfunctionarissen ge
vraagd hun ontslag in te dienen, zodat
de weg kan worden vrijgemaakt voor
de door George Bush te vormen nieu
we regering.
Zoiets is gebruikelijk aan het eind van
een regeerperiode van een president.
Namens Reagan werd het verzoek gis
teren tijdens een werkontbijt met ka
binetsleden en hoofden van afdelingen
gedaan door de chef staf van het Witte
Huis, Kenneth Duberstein.
Duberstein zal namens Reagan deel
nemen aan de beraadslagingen over
de machtsoverdracht tussen nu en 20
januari, wanneer Bush zal worden bee-
'digd als de nieuwe president.
Bush zelf had gisterochtend een ge
sprek met Reagan over de macht
soverdracht die, naar Duberstein later
beloofde, „de soepelste in de geschie
denis van het Witte Huis" zal worden.
Daarna vertrok Bush naar Florida,
waar hij een paar dagen wil bijkomen
van de vermoeienissen van de cam
pagne.
Voor hij vertrok, zei Bush dat hij zijn
vakantie mede zal gebruiken om na te
denken over de posten die hij te vullen
krijgt.
Gisteren al stroomden de sollicitaties
binnen bij het team dat zich met de
machtsoverdracht gaat bezighouden.
Afgaande op wat bij eerder machtswis
selingen is gebeurd, belooft die stroom
binnen enkele dagen een vloedgolf te
worden.
Een nieuwe president heeft vele hon-
(Advertentie)
ZONNEMAIRE
Zuidweg 20A, Zonnemaire
Tel. 01 112-1318
Vrijdag koopavond.
DEN HAAG (GPD) - Minister Smit-
Kroes van Verkeer en Waterstaat
heeft in de Tweede kamer donderdag
middag een felle aanval gelanceerd
op haar collega Braks van Landbouw.
Na minister Nijpels van Milieu wees
ook Smit-Kroes de land- en tuinbouw
aan als de grootste vervuiler van het
oppervlaktewater in ons land en
daarmee van ons drinkwater. Zij be
schuldigde Braks ervan tot op heden
nog niets gedaan te hebben aan het te
rugdringen van de oorzaak van die
vervuiling: de bestrijdingsmiddelen
die in de landbouw worden gebruikt.
Het ministerie van Landbouw deelde
in een reactie mee, bezig te zijn met de
bestudering van het uitspoelingspro
bleem dat de bestrijdingsmiddelen
veroorzaken. Tegen het eind van dit
jaar hoopt Landbouw met een notitie
te komen aan de hand waarvan maat
regelen genomen kunnen worden om
het gebruik van bestrijdingsmiddelen
terug te dringen.
Smit-Kroes zei tijdens de behandeling
van haar begroting in de Kamer, dat er
inmiddels in ons land teveel gebieden
zijn waar het oppervlaktewater dusda
nig door bestrijdingsmiddelen is ver
ontreinigd, dat de drinkwaterbedrij
ven de grootste moeite hebben zuiver
drinkwater aan de afnemer te leveren.
Zij noemde in dit geval als voorbeeld
de Noordoostpolder. „Dit is nieuw
land, slechts 50 jaar oud. Het opper
vlaktewater is zo vervuild, dat het voor
drinkwater niet meer is te gebruiken".
cent worden teruggebracht. Volgens
Smit-Kroes is het aandeel van de ver
vuiling van het oppervlaktewater van
de landbouw 52 procent en komt 22
procent voor rekening van de indus
trie. Zij ontleent de cijfers aan metin
gen van Rijkswaterstaat van de kwali
teit van het water door het gehele land.
Het ministerie van Landbouw zegt de
ze cijfers niet te kennen.
derden banen weg te geven. Bush zal
voor een deel gebruik kunnen en wil
len maken van de mensen die nu al
Reagan dienen. Maar aan de andere
kant heeft hij „belangrijke verschui
vingen" in het vooruitzicht gesteld.
Woensdag maakte Bush al de benoe
ming bekend van de Republikeinse
campagne leider tijdens de verkie
zingsstrijd, James Baker, tot minister
van Buitenlandse zaken.
(Advertentie)
FORD ESCORT 1600
TURBO
donkergrijsmetallic, aprii '88,
18.000 km
FORD ESCORT 1400
BRAVO XR3-UITVOERING
rood, september '88, 3.000 km
FORD SCORPIO 2000 CL
wit, januari '8-7, 42.000 km
FORD SIERRA 1600 CL
wit, september '88, 3.000 km
FORD SIERRA 1600 CL
wit, augustus '87, 15.000 km
official Ford Dealer
westhavendijk 150 goes 01100 20440
(Advertentie)
Minister Smit noemde het probleem
van de vervuiling van het oppervlak
tewater door landbouwbestrijdings-
middelen vele malen groter dan de
vervuiling van de Rijn. De landbouw
is de grootste vervuiler in ons land.
Jaarlijks wordt daar 20.000 ton ge
vaarlijke bestrijdingsmiddelen ge
bruikt, waarvan er 300 ton via uit
spoeling in het oppervlaktewater te
recht komen.
„We kunnen allemaal best trots zijn op
onze auto en op onze landbouw. Maar
voor mij staat vast, dat we met ongeli
miteerde uitbreiding van deze beide
vervuilingsbronnen niet kunnen door
gaan". De fosfaatbelasting (onder an
dere door mest) moet volgens Smit-
Kroes voor 1995 met minimaal 50 pro-
w
Vandaag opent de PZC
aan de rand van Vlissin-
gen een nieuw bedrijfsge
bouw. De verleiding is groot
bij zo'n gebeurtenis een
preek voor eigen parochie te houden.
Wie de afgelopen maanden de Ameri
kaanse presidentskandidaat Bush
zichzelf als de redder van zijn land
heeft zien aanprijzen met uitroepen als
„Ik ben die man", heeft daarna kun
nen vaststellen dat bescheidenheid
zelden loont. De dagbladen in Neder
land hebben een periode van beschei
denheid achter de rug. Toen de televi
sie en een waaier van andere electroni-
sche media ook dit land begonnen te
veroveren zijn de kranten een tijdlang
in de verdediging gedrongen. Immers:
deze nieuwe informatiedragers leken
grote concurrentiekracht te bezitten.
Ze konden het allemaal veel sneller, di
recter, indringender, met meer gevoel
show en drama. En wie is daar niet ge
voelig voor? Grote troef van de media,
die zich bedienen van (bewegend)
beeld en geluid is ook, dat ze almaar
méér aan de consument kunnen bie
den. Technische beperkingen zijn er
nauwelijks meer. Wie dat wil kan het
beeldscherm en de geluidsbox 24 uur
per etmaal in werking houden, heeft
een bijna eindeloze keus uit kanalen
en golflengtes. Scherp inspelen op de
ze ontwikkelingen naar - wat wordt ge
noemd - de informatiemaatschappij
van de 21ste eeuw zou voor de dag
bladindustrie een logische stap zijn ge
weest. Vrijwel overal gebeurt dat.
Maar niet in Nederland. Opeenvolgen
de kabinetten hebben de dagbladen in
feite toegang tot de nieuwe media-ka
nalen geweigerd. Ze mogen nog een
beetje meedoen in de randgebieden
(kabelkranten en dergelijke). Maar
daar ligt de toekomst niet.
Kranten in Nederland hebben
daarom gekozen voor een andere
weg, een vooral heel eigen weg. Onaf
hankelijkheid staat daarbij voorop.
Én de behoefte om de lezer tussen nu
en straks te voorzien van een produkt,
waaraan groeiende behoefte zal be
staan: een dagelijkse handzame, over
zichtelijke samenvatting van de lawi
ne aan informatie uit eigen stad en
dorp, streek en provincie, land en de
rest van de wereld. Het gevaar is name
lijk niet denkbeeldig dat de geïnteres
seerde burger van de toekomst ver
drinkt in de hoeveelheid wetenswaar
digheden, die honderd-en-één media
dagelijks de wereld insturen. De kloof
tussen aanbod en gebruik zal alleen
maar groter worden. Oververzadiging
met informatie werkt tegendraads en
verwarrend. In die kakafonie van de
nieuwe media zullen de dagbladen
steeds nadrukkelijker naar voren tre
den als gids. En dat is geen eenvoudige
functie. Het gaat om de begeleiding
van het nieuws. Niet alleen de feiten,
maar ook het waarom en hoe ervan.
Achtergronden, meningen, commen
taren bij en naast het nieuws van elke
dag. Gedocumenteerd, breed bena
derd, vanuit gevarieerde invalshoeken
bekeken. Zo'n taakstelling is er een
van hoge eisen. Ze vergt constante
kwaliteit en een scherpe intuïtie voor
dienstverlening. Maar kranten hebben
daarin nu eenmaal een eeuwenlange
traditie en dus de mogelijkheden voor
in huis. Cijfers uit Amerika tonen aan
dat het dagblad daar opvallend en na
drukkelijk 'terugkomt'. In het land,
dat het eerst en het hevigst te maken
heeft gekregen met het geweld van de
nieuwe media, heeft de krant haar po
sitie opnieuw bepaald. In de Neder
landse verhoudingen zal dat niet veel
anders gaan.
De voorbije tien jaar zijn de dagbla
den in Nederland grondig veran
derd. Ze worden geproduceerd in be
drijven waar het technische verwer
kingsproces een snelle ontwikkeling
heeft doorgemaakt. Loodzetterijen
zijn al lang historie; digitale lasertech
nieken hebben hun intrede gedaan.
Van het oude grafische beroep is wei
nig meer over; zetprocédés werken
computergestuurd, opmakers zijn
montagespecialisten geworden. In de
grafische bedrijfstak in Nederland is in
hoog tempo en met veel onderne
mingszin geïnvesteerd. Dat ging ge
paard met fusies en samenwerkings
verbanden. Mede onder invloed van
een overheidsbeleid dat in de richting
van dagbladen vrijwel alleen maar
deuren dichthield (van media-beleid is
nauwelijks sprake, van omroepbeleid
onevenredig veel), hebben dagbladon
dernemingen een gevarieerd palet van
andere gedrukte media ontwikkeld.
Zo wordt de rendementsbasis voor het
verschijnsel krant in Nederland verbe
terd en verbreed. Voor de levensvat
baarheid van de dagbladen in de toe
komst is dat alles eerste vereiste. Want
op de kwaliteit van de inhoud en de
technische verzorging zal het aanko
men, wil de krant eigentijds, op eigen
kracht de eigen weg kunnen blijven
gaan binnen de samenleving, waarin
ze al zo lang als boodschapper en com
municator functioneert. Het nieuwe
bedrijfsgebouw van de PZC in Vlissin-
gen wil mèt de mensen die erin werken
een bijzonder accent leggen bij het ver
trouwen van de krant in de toekomst.
Het vertrouwen, dat ze de mondige
burger iets blijvends kan aanbieden
om het hoogste profijt te trekken van
de tegenwoordige onuitputtelijke in
formatiestroom.
vdM.
WASHINGTON (AP) Het Ameri
kaanse ministerie van defensie heeft
donderdag gegevens over het gehei
me gevechtsvliegtuig Stealth open
baar gemaakt. Het toestel is al vijf
jaar gereed. Het kan de gevechtslinies
in oorlogstijd onopgemerkt over
schrijden.
