PZC
Westduitsef nuanceert verklaring
geen verborgen ruimen
'Belgische visserij gaat door
Nederlandse aanvoer te gronde'
EO-papegaai krijst op de kade
Scheepsbouwers kennen
provincie
11
INSPECTEUR AID: VALSHEID IN GESCHRIFTE
Onduidelijkheid
rond hoger beroep
aangehouden vissers
ZATERDAG 22 OKTOBER 1988
Verrast
IZEEBRUGGE - Inspectiecoördinator H. W. ten Have van de
(Algemene Inspectiedienst verwacht, dat de vissers van de
(schepen, die deze week in Zeebrugge met illegale vangsten
(werden betrapt, geen valsheid in geschrifte ten laste zal wor
den gelegd.
Waarschuwing
Vermoedens
Kwalificaties
WISSER IS VINDINGRIJK MAN
IvLISSINGEN - De vismijn in Vlissin-
beleefde vrijdag een rustig dagje,
meerden veertien schepen af.
Üaarmee was de hele vloot binnen. De
4, Arm 7, Arm 14, Arm 44 en de
Ifjissingen 25 hadden hun vangsten al
■eerder in Zeebrugge binnen gebracht.
me afhandeling van de vangsten lever-
Be in Vlissingen geen problemen op.
Boen het sorteerwerk klaar was trok
Mobiele Eenheid zich rond elf uur
^vrijdagmorgen terug.
,,Er waren hier geen onregelmatighe
den", meldde directeur J. J. B. de Looff
van de vismijn vrijdagmiddag met eni
ge opluchting. „Niemand zit hier op
problemen te wachten. Ook de vissers
niet". Over het feit dat een aantal sche
pen de vangsten via de vismijn van
Zeebrugge had verhandeld zei De
Looff: „De vissers zijn vrij om te gaan
en te staan waar ze willen. Als ze naar
Zeebrugge gaan hebben we daar geen
enkele invloed op".
Omdat de Vlissingse vismijn een vaste
bezetting heeft, heeft de komst van
minder schepen geen consequenties
gehad voor de inzet van personeel.
„We hadden er alleen minder omzet
door en daarmee ook minder inkom
sten. Maar zolang dat niet wekelijks
gebeurt geeft dat geen reden tot zor
gen". De aanvoer van minder vis in
Vlissingen had geen gevolgen voor de
prijsstelling.
Zeeuwse vissers
MIDDELBURG - Er is nog geen dui
delijkheid hoe de raadkamer van de
rechtbank in Middelburg oordeelt
over het hoger beroep dat het open
baar ministerie heeft aangetekend te-
Sen de vrijlating van twee vissers uit
Arnemuiden. Deze vissers, P.G. en
JS„ worden verdacht van openlijke
geweldpleging op het terrein van de
Vlissingse vismijn, waar op vrijdag 7
oktober een complete veldslag plaats
vond tussen vissers met hun aanhang
I en de Mobiele Eenheid. Enkele ME-
ers raakten daarbij gewond.
Het wachten is op de beschikking",
''et persofficier van justitie mr S. Tem-
Pel vrijdag weten. De Middelburgse
rechtbank is nog druk bezig met het
bestuderen van het bezwaarschrift dat
be twee vissers indienden tegen de
dagvaarding. Dat geldt ook voor de
zaak van twee andere verdachten, de
schippers H. L. M. uit Vlissingen en M.
be N. uit Arnemuiden.
BRUINISSE - De Zeeuwse scheeps
bouwers Padmos en Maaskant, bei
den uit Bruinisse, ontkennen dat vis
sersschepen met verborgen ruimen
worden geconstrueerd. „Bij ons is nog
nooit een vraag om zo'n voorziening
binnengekomen", laat de heer J. Pad
mos desgevraagd weten. Desondanks
sluit hij niet uit dat vissers in staat
zijn buiten de gangbare ruimen om
extra vis aan land te brengen. Padmo-
s:„Een visser is een bijzonder vin
dingrijk man. Hij is ook maar een
mens die zijn brood wil verdienen".
Ook van de zijde van de firma Maas
kant wordt meegedeeld dat niets be
kend is over verborgen ruimen. Het
bedrijf wil verder geen commentaar
geven: „Wij bouwen schepen volgens
tekeningen die gekeurd worden door
de scheepvaartinspectie. Van wat ge
suggereerd wordt, weten wij niets
af'.
Scheepsbouwer Padmos maakt duide
lijk dat in een schip altijd wel ruimten
te vinden zijn waar spullen verstopt
kunnen worden. Als voorbeeld wijst
hij op de praktijken van hasj-smokke-
laars. Padmos: „Maar ik weet niet
waar die verborgen ruimen zitten. In
de constructie van een schip is daar
geen voorziening voor. Zelf ben ik ook
nog nooit met zo'n vraag geconfron
teerd. Ik weet ook niet hoe die verbor
gen vis gekoeld moet worden. Maar je
begrijpt ook wel dat ze dat niet aan de
grote klok gaan hangen".
De Urker scheepsbouwer A. Metz, die
de in opspraak geraakte Arnemuiden
44 heeft gebouwd, zegt erg verrast te
zijn door de berichten over illegale
bergruimten. Hij ontkent met klem,
dat zijn bedrijf zou hebben meege
werkt aan de inrichting van geheime
opslagplaatsen. Dat zoiu volgens hem
ook bijzonder moeilijk zijn, omdat de
inspecteurs van de scheepvaartin
spectie bijna dagelijks op de werf aan
wezig zijn
Metz begrijpt niet hoe grote hoeveel
heden vis in geheime ruimten kunnen
worden opgeslagen. „Je kunt niet zo
maar even een wandje timmeren. De
vis moet worden gekoeld. Dat bete
kent, dat een vrij forse verbouwing
moet hebben plaatsgevonden. De
ruimten moeten worden geïsoleerd,
gekoeld en er moet een afwatering zijn.
Dat is een verbouwing van een paar
ton. Dat doe je niet in een weekendje".
Metz zegt dat in de Arnemuiden 44,
die hij in 1985 heeft opgeleverd, geen
dubbele bodem is, die gebruikt kan
worden voor visopslag. „Er is onder
de nettenberging wel een dubbele bo
dem, maar die wordt gebruikt voor
extra brandstof. Daar kun je beslist
geen vis opslaan".
Vrijdagmorgen, half vier. Er heerst
een druilerige atmosfeer op de kade
als met het verstrijken van de
nachtelijke uren de een na de ande
re kotter afmeert om de vangst te
lossen. Groepjes AID-controleurs
en ME-ers houden losjes de wacht
terwijl journalisten en andere
nieuwsgierigen wat landerig het
schouwspel gadeslaan. Het enige
gevaar dat op hen lijkt te loeren
komt van de steekwagentjes die af
en toe over de kade scheren. Ze
transporteren de kisten vis die uit
de ruimen worden gehesen met
niets ontziende vaart naar de sor
teerders in het veilingmagazijn.
De geur van vers aangevoerde vis
vermengt zich met die van de brood
jes zuurkool-met-worst uit het rij
dend winkeltje van de ME. Tussen
de damp van smeltend ijs en hete
koffie waaien steeds meer gespreks-
flarden over de kade. De vele dialec
ten die eruit opklinken verraden dat
AIB-controleurs en ME-ers zijn ge-
recruteerd uit alle delen van het
land. Vooral de Groningers, Friezen,
Tukkers, Hagenezen en Brabanders
zijn goed vertegenwoordigd.
Even na drie uur heeft de zevende
kotter die de haven binnenkomt -de
Arnemuiden 22- voor een verzetje
gezorgd. Een televisieploeg van het
E O-kinderprogramma Bunker
blijkt aan boord van het binnenva
rend schip een plaatsje te hebben
veroverd. Schipper H. Marijs, die vo
rige week nog dreigend voor de ca
mera's zei dat er wel eens bloed zou
kunnen gaan vloeien, laat zich nu
gedwee interviewen door de ballori-
ge maskotte van de evangelische
|misleiden Belgen
Van onze verslaggever
URK/VLISSINGEN - Voorzitter
Ben Daalder van het Visserij
schap voelt zich door Zeeuwse
vissers in de rug aangevallen na
de ontdekking van geheime
ruimten in hun schepen voor de
opslag van illegaal gevangen
vis. „Ik val van de ene verbazing
in de andere. Dat ze ook nog eens
ondermaatse vis bij zich had
den, is een grote teleurstelling.
Ik voel me erg onbehaaglijk bij
de situatie". Daalder, die zich
voortdurend heeft ingezet voor
verbetering van het imago van
de vissers, meent dat de affaire
in Zeebrugge de geloofwaardig
heid van de vissers enorme scha
de heeft toegebracht.
Voorzitter J. van den Bos van Ze-
vibel, de Zeeuwse vereniging van
visserijbelangen, toonde zich
eveneens teleurgesteld. Wat nu
m het licht is gekomen is naar
zijn mening strijdig met de in
houd van de beraadslagingen
van vorige week zaterdag. Toen
is er van de kant van Zevibel ge
steld - en de vissers zouden daar
hun medewerking aan geven -
dat er naar zou worden gestreefd
te komen tot 'normale verhou
dingen'. Afgesproken werd dat
de vissers zich aan de regels zou
den houden, zodat de ME niet
meer in actie zou behoeven te ko
men en er bij de controles niet
langer een nadrukkelijk accent
op de situatie in Vlissingen zou
worden gelegd.
Dat vissers nu in Zeebrugge heb
ben gelogen is volgens de Zevi-
bel-voorzitter niet goed te pra
ten. „Het is onjuist'en onverstan
dig. Dat moeten we niet hebben
als we tot goede verhoudingen
willen komen met de overheid en
de opsporingsdiensten". Van
Den Bos zei echter wel 'een
beetje begrip' voor de situatie te
kunnen opbrengen. „Als je onder
moeilijke omstandigheden
werkt kun je wel eens impulsief
handelen". De Zevibel-voorzitter
zei alle mogelijkheden te willen
aangrijpen om tot een betere si
tuatie te komen. „Wat er nu is ge
probeerd betekent wel een ver
storing van wat we afgesproken
hebben, maar misschien kunnen
we nog eens met een kromme
stok een rechte slag maken".
De schippers van de vijf schepen wer
den vrijdag verhoord door de Belgi
sche dienst voor zeevisserij, een con
trole-instantie die met de AID te ver
gelijken is. Nadat de inspectie van de
dienst donderdagmiddag 37 kisten
met tong en kabeljauw in verborgen
ruimten van de ARM 44 aantrof, bleek
dat de gegevens van de vissers over
hun vangsten volstrekt onjuist waren.
In de Zeebrugse visveiling vond de in
spectie ongeveer 28 ton vis, waaronder
5 ton kabeljauw, die niet in de boeken
waren terug te vinden.
„Bij controle van de opgaven vonden
we kisten die bijzonder onduidelijk
waren gecodeerd", aldus Ten Have,
„Al gauw bleek dat het om kisten ging
die niet opgegeven waren. Juridisch is
dit valsheid in geschrifte, maar het is
ongebruikelijk om ze daarop te vervol
gen. Ik denk, dat het zal gaan om het
overtreden van de visserijregels. En
die bepalen dat alles zorgvuldig opge
geven moet worden."
De vissers zitten met name met de ka
beljauwvangst fout. Ze mogen per
schip vijf kisten (van veertig kilo) als
bijvangst aan wal brengen. De vijf
vissers uit Vlissingen en Arnemuiden
zetten donderdag honderd kisten op
de kade van de Zeebrugse vismijn
neer in plaats van de toegestane 25. De
maatregel, die de betrapte Zeeuwse
vissers te wachten staat, kan zijn, dat
ze niet meer op bepaalde soorten mo
gen vissen. Bij herhaling van de over
treding kan het vissen hen helemaal
verboden worden.
De Belgische justitie heeft beslag ge
legd op de vangst van de Zeeuwen. Zij
krijgen de opbrengst van de opgege
ven besomming terug, na aftrek van
boetes (voor het overtreden van de
vangstebeperkingen) en de kosten die
de visveiling voor hen heeft moeten
maken.
Dat zich in de kotters verborgen ruim
ten bevinden, waarin vis wordt meege
nomen die niet in de boeken komt, was
voor de AID geen verrassing. „We heb
ben al geruime tijd sterke vermoedens,
dat dergelijke ruimten bestaan", aldus
Ten Have, „In Vlissingen hebben we
tot kort geleden niet in die ruimten
kunnen controleren, vanwege de bij
zonder agressieve houding van de vis
sers." Met de Mobiele Eenheid achter
de hand heeft de AID de verborgen
ruimten, die ze kent, wel geïnspec
teerd. Er is echter niets gevonden.
„Maar wij hebben ook aangekondigd
dat we alles, dus ook die ruimten, zou
den controleren. De vissers waren dus
gewaarschuwd."
Voor oktober werden de vissers in Ar
nemuiden en Vlissingen dus niet ge
controleerd op verborgen ruimten.
Ten Have: „Je kunt op je klompen aan
voelen dat er toen grote hoeveelheden
aan wal zijn gebracht, die zo de handel
zijn ingegaan. Maar we hebben geen
bewijzen! Al lange tijd hadden we ster
ke vermoedens. Het gebeurde regel
matig, dat er nog vis aan wal werd ge
zet, uren nadat ze gemeld hadden dat
ze leeg waren. Maar we konden het niet
controleren vanwege de agressie."
Volgens Ten Have zijn er ook in vis-
kotters uit andere Nederlandse ha
vens verborgen ruimten aangebracht.
Hij kon niet zeggen of dit in Zeeland
meer voorkwam dan in de rest van
ons land. Wel is duidelijk dat de vis
sers behoorlijk ingenieus te werk
gaan. Zo worden bijvoorbeeld dubbe
le wanden, dubbele bodems aange
bracht en watertanks aangepast. „Ze
kunnen daar honderden kisten vis in
kwijt", stelde Ten Have, „De aanpas
singen zijn zo geconstrueerd, dat je ze
bij een eerste, snelle controle niet op
merkt."
ZEEBRUGGE - Als de kisten met
Nederlandse vis geveild moeten
worden, ontstaat er een geweldige
chaos op de Zeebrugse visveiling.
De vis is anders gesorteerd dan de
Belgische handelaars gewend zijn.
Bovendien zit er twee kilo meer vis
in dan in Belgische kisten. Zo'n
veertig handelaars schreeuwen
veertig oplossingen door elkaar
heen.
Op de gefileerde kabeljauw wordt
geen enkel bod gedaan. Als er geroe
pen wordt of de zeevellen, zoals ka
beljauwfilet in België wordt ge
noemd, ook per meter te bekomen is,
slaan de stoppen bij de mijnmeester
door. Met vloeken en geluidsverster-
kende apparatuur probeert hij de
zaak weer in het gareel te krijgen.
„Het komt allemaal wel weer goed,
hoor", sust een handelaar, „Het gaat
hier altijd zo." Zijn Breskense colle
ga Joop de J onge windt zich meer op.
„Het is hier allemaal veranderd nu
die veiling in privé handen is. Die
mensen zijn absoluut niet be-
kwaam."
De Jonge is één van de weinige Ne
derlanders op de veiling. „Maar ik
kom hier dagelijks. Ik heb een bedrijf
in Nederland en één in België. Het is
een gewone veilingdag; er zijn niet
meer handelaren dan anders." Van
Nederlandse handelaren, die beloofd
hadden de vangst van de vijf Zeeuw
se kotters op te kopen ontbreekt elk
spoor. De veilingdirectie had be
paald, dat de Nederlandse vis na de
Belgische verkocht zou worden, en
alleen aan Nederlandse handelaars.
Zo wilde men voorkomen, dat de
prijzen zouden kelderen.
„Nee, ze zijn niet verschenen", zegt
algemeen directeur Freddy Pollet,
„Dat is dus de zoveelste afspraak die
niet nagekomen is." Hij heeft spijt
als haren op z'n hoofd dat hij de
Zeeuwen heeft toegelaten. Want de
vondst van 37 kisten vis in een ver
borgen ruimte van de ARM 44 was
nog maar het begin van de Zeeuwse
visserij-affaire in Zeebrugge. Bij con
trole van de logboekgegevens wer
den zo'n 700 kisten met onbekende
coderingen in de koelingen van de
veiling aangetroffen. Dat betekende
het begin van een uitvoerig onder
zoek; Pollet en zijn medewerkers
konden hun nachtrust verder wel
vergeten.
De prijzen die vrijdag voor de vis
betaald worden zijn aan de lage
kant. Volgens Pollet is dit echter
niet het gevolg van de extra aan
voer. „Het is een algemeen ver
schijnsel. Het doet zich ook in Ne
derland voor. Maar wat wil je, als in
Nederland vijftig procent van de vis
buiten de veiling om verkocht
wordt. Dat drukt de prijs enorm en
omdat de Belgische markt erg af
hankelijk is van de Nederlandse,
kelderen onze prijzen ook."
De helft van de Nederlandse vis gaat
rechtstreeks naar de viswinkels en
de restaurants. „Die dumping-prak
tijken bestaan al lange tijd. De prij
zen zijn lager dan de officiële markt
prijzen. De Belgische visserij gaat er
door ten gronde, daar ben ik van
overtuigd", voorspelt de veilingdi
recteur, „De Belgische vissers heb
ben hun tongvangsten met vijftig
procent teruggebracht om de prijs te
beschermen, maar in plaats daarvan
is de prijs per kilo is 100 frank lager.
Dat is strijdig met alle economische
wetten."
Het bezoek van de Zeeuwse vissers
aan Zeebrugge was een uitzonde
ring en als het aan de veilingdirec
tie ligt, blijft dat ook zo. Mochten ze
zich toch weer aanmelden, dan wil
de visveiling zich beter indekken te
gen moeilijkheden, zoals die zich de
afgelopen dagen hebben voorge
daan. „Mondelinge afspraken met
die Zeeuwen heeft geen zin; die wor
den niet nagekomen", stelt veiling
medewerker Feys, „Als ze weer wil
len komen moeten we waarschijn
lijk contracten opstellen of waar
borgsommen eisen."
0Frans Bosscher
BONN (GPD) Staatssecretaris Wolfgang von Geldern
van visserij van het Westduitse ministerie voor land
bouw, die woensdag het vermoeden uitsprak, dat Zeeuw
se vissers betrokken zijn bij smokkel in verdovende mid
delen, heeft vrijdag zijn verklaring genuanceerd. Hij zei
desgevraagd: „Afgelopen weekeinde vond in Cuxhaven
het tweede overleg van de inspectiediensten van een aan
tal Europese landen plaats. Ik heb zondagavond aan het
hoofd van de Nederlandse inspectiedienst, de heer De
Boer, gevraagd wat zich in Vlissingen had voorgedaan.
Daarover werd immers ook bij ons in de media bericht."
„Op een vraag van mij zei De Boer dat er twee dingen aan
de hand zijn. Ten eerste is er natuurlijk het verzet van de
vissers tegen de uitgebreide controles. In het verleden heb
ben de Nederlanders dit soort controles niet toegepast. Ten
tweede zei De Boer, dat anderen gebruik hebben gemaakt
van dit verzet. Hij had het over 'criminele elementen', die
met nepbedrijven werken en illegale zaken doen, waar veel
geld bij wordt verdiend. Deze zaken zijn echter illegaal. Dat
zijn de figuren achter de schermen, de mensen die de touw
tjes in handen hebben en echt verantwoordelijk zijn voor
deze rellen."
„Ik heb aan hem gevraagd of het in dit geval om smokkel
gaat. Hij heeft dit noch bevestigd, noch ontkend. De kern
van zijn verhaal was gewoon dat er criminelen, en dus niet
alleen de vissers achter de rellen in Vlissingen staan. Het
gesprek tussen De Boer en mij vond 's avonds gewoon aan
tafel met andere mensen plaats. In Luxemburg heb ik tij
dens een pauze over dit gesprek verteld".
Persofficier van justitie bij de
rechtbank in Middelburg, mr S.
Tempel, wenste, na confrontatie
met de bevindingen van de AID,
vrijdag niet nader in te gaan op
eerdere uitspraken over crimi
neel gedrag van vissers, uitlatin
gen die hem hevig waren kwalijk
genomen door vissers en belan
gengroeperingen. „Ik ga niet
meer in op discussies over be
grippen als criminaliteit. Allerlei
kwalificaties lijken me nog pre
matuur".
ARM 44, 55.000 borgsom.
programma-makers: de papegaai
Sir Geoffrey. De snavel van het na-
maak-dier gebaart in de richting
van de waterslang waarmee de kot
ter straks schoon zal worden gespo
ten. „Gaat daar nou de kabeljauw
doorheen" kraakt de stem van de
fratsenmaker die zich in het beest
verschuilt.
Sir Geoffrey's relativerende caprio
len breken de ernst die met de neer
slachtig stemmende motregen over
de kade hangt. Maar naarmate het
dier zich langer aan de omstanders
opdringt wordt het steeds meer on
derwerp van irritatie over zoveel
misplaatste vrolijkheid. Vooral als
duidelijk wordt dat de AID-contro
leurs juist voor de Arnemuiden 22
een meer dan routinematige belang
stelling aan de dag leggen. Et wor
den meetlinten uitgerold en er volgt
een langdurige inspectie van het
ruim. Het is duidelijk: hier wordt de
aanwezigheid van verborgen laad
ruimte vermoed. De overmacht aan
controleurs en ME-ers negerend zet
ten de matrozen op het schip hun
werkzaamheden voort. Gezichten
verstrakken: voor het eerst deze
nacht is er even de spanning van een
dreigend stilzwijgen en onverholen
behoedzaamheid.
ME-ers houden losjes de wacht.
Zeeuwse vis wordt geveild in Zeebrugge
