ssffj
Zilver voor Nederland
Rechter acht Jezusfilm
niet godslasterlijk
Betoging 850.000
mensen Armenië
Wie wil er'n
oh
UBBERS DREIGDE MET AFTREDEN
vandaag
de zeelandhallen
september a.s. v
1e jaargang no. 225
rijdag 23 september 1988
SEOUL 1988
Scholing
Bibliotheek
Cultuur
Keuze
Ruimte
Rugby
vrijdagkrant
Eén interpretatie
Gekwetst
SITUATIE GESPANNEN
Het machtswoord
gaf de doorslag
Harde wind
17.00 uurjL
abinet blijft
och overeind
)EN HAAG (GPD) - Het kabinet-Lubbers heeft het Kamerde
bat over de paspoortaffaire overleefd. Nadat premier Lubbers
net een kabinetscrisis had gedreigd, staakte de VVD de presti-
bstrijd over de politieke gevolgen van het rapport van de par
lementaire enquêtecommissie. Het kabinet trotseerde don-
ierdag de gehele Tweede Kamer door zich hardnekkig te ver
betten tegen het verwijt dat in het verleden „onjuiste" infor
matie is verstrekt over het paspoortdrama.
TO-fractievoorzitter Voorhoeve
hoemde Lubbers' dreiging van een ka
binetscrisis overdreven „De premier
houdt de lucifer bij de lont van de
grootste politieke granaat. De WD is
een vreedzame partij: wij schieten niet
Het is er dan toch van gekomen:
Nederland veroverde zijn eerste
olympische medaille in Seoul. Die
eerste Nederlandse medaille op de
24ste Olympische Spelen kwam als
een verrassing. Niet zozeer vanwe
ge de sport en de discipline, maar
wel vanwege de kleur. Iedereen
had er op gerekend, dat het oranje
dameskwartet op de 4 maal 100 me
ter het brons zou veroveren achter
de Oostduitse en de Amerikaanse
meisjes. Maar het werd zilver. In
een schitterende race versloeg Ne
derland het viertal uit de Verenig
de Staten.
Nederland heeft een rijk olympi
sche verleden op dit nummer: een
maal goud, driemaal zilver en drie
keer brons. „Deze medaille is ook
veel meer waard dan die van vier
jaar geleden", merkte Conny van
Bentum op. „Toen bleef je toch met
een ontevreden gevoel zitten door
de afwezigheid van het Oostblok.
Maar nu lag echt de hele wereldtop
in het water. Dit mag dan al mijn
derde achtereenvolgende olympi
sche medaille op deze afstand zijn
(l),je raakt toch nooit gewend aan
Conny van Bentum (rechts) en Ka
rin Brienese zwaaien uitgelaten
naar supporters op de tribune.
de emoties die daarna losbarsten"
Nederland beleefde ook een ont
goocheling: de herenhockeyploeg
verloor van Australië. De volley
ballers zegevierden wel, maar had
den tegen een zwakke tegenstan
der veel te veel tijd nodig. De op
merkelijkste gebeurtenis was giste
ren overigens een oproer in de
bokshal: Zuidkoreanen (ook offi
cials) probeerden een schneids-
rechter in elkaar te slaan.
Olympisch nieuws op de pagina's
25, 26 en 27.
PZC
Minister De Korte wil dat een vol
gend kabinet meer geld uittrekt
voor scholing van werklozen en
werkenden.
PAGINA 3
De Zeeuwse Bibliotheek in Middel
burg kan uit de financiële proble
men geraken zonder aan de o'pen-
stellingsuren te knabbelen.
PAGINA 21
In 'Zeeland-Vakantieland' moet de
cultuur meer aandacht krijgen, er
is genoeg te doen.
PAGINA 19
terug, wij trekken de lont uit de bom.
Wij willen het kind niet met het bad
water weggooien". Ook CDA-fractie-
voorzitter De Vries zei dat Lubbers de
kabinetskwestie niet had hoeven stel
len naar aanleiding van de paspoortaf
faire.
PvdA en D66 vonden wel dat het kabi
net diende op te stappen. PvdA-frac-
tievoorzitter Kok sprak van een „keu
ze tussen politiek en democratie. Dan
hoort de democratie altijd voorrang te
hebben". De moties van PvdA en D66
werden verworpen door de regerings
partijen en de kleine christelijke frac
ties.
Het debat in de Kamer over de pas-
poortaffaire spitste zich donderdag
toe op de „onjuiste" informatie die het
kabinet in het verleden over de pasoor-
taffaire aan de Tweede Kamer zou
hebben verstrekt. De Kamer nam vori
ge week unaniem het rapport over van
de enquêtecommissie, waarin dat ver
wijt wordt geuit. Lubbers en zijn mi
nister Van den Broek toonden zich tij
dens het debat bereid veel kritiek uit
het rapport te slikken. Ze namen ook
alle aanbevelingen voor de toekomst
van het paspoortproject over. Maar ze
verzetten zich hardnekkig tegen de be-
schuldging van „onjuiste" informatie.
DEN HAAG - Duidelijk aangedaan reageerden minister Van denBroek (links) en premier Lubbers op de verwijten uit de
Tweede Kamer.
Van den Broek en Lubbers vroegen de
Kamer herhaaldelijk om „ruimte"
voor dit verschil van mening over het
verleden. Toen duidelijk werd dat de
regeringspartijen zwaar bleven tillen
aan het punt van de informatie-ver
strekking, sprak Lubbers het machts
woord. De regeringspartijwen zwicht
ten daarvoor. Maar wel betoogden
Voorhoeve en De Vries dat zij het eens
blijven met het enquête-rapport.
De minister-president zei met zijn
CSlot zie pagina 3 kolom 3
DEN HAAG/HILVERSUM (GPD) - De
film 'The last temptation of Christ'
mag gewoon in de bioscopen worden
vertoond. De Amsterdamse recht
bankpresident mr. B.J. Asscher oor
deelde de film niet godslasterlijk in
een kort geding, waarin een aantal
stichtingen en individuele personen
eisten dat de film moest worden ver
boden. L.P. Dorenbosch, voorzitter
van de stichting Stop de Film en van
de Rainbow-organisatie, noemde het
vonnis een 'ramp'. Hij gaat een week
in rouw en zal daarna zijn campagne
tegen de film voortzetten. „De strijd is
net begonnen", zegt Dorenbosch. Het
Tweede Kamerlid voor de RPF, Mein-
dert Leerling, toonde zich 'uiteraard
zeer teleurgesteld'.
De film geeft een eigen interpretatie
Het nieuwe aangiftebiljet voor be
lastingen wordt eenvoudiger en be
ter te begrijpen en ontdaan van
ambtelijk taalgebruik.
n PAGINA 5
Is dat nu rugby in Nederland?, al
dus de nieuwe aanwinst van de
rugbyclub Oemoemenoe uit Vlis-
singen.
PAGINA 29
Binnen- en buitenland: 3 en 5
Opinie en achtergrond: 4
Beurs en financiën: 7
Provincie: 17,19,20,21,22 en 23
Sport: 25, 26, 27, 28 en 29
PAGINA 9,10,11,13,14 en 15
(Van onze correspondent)
LONDEN Ongeveer 200 kilome
ter uit de Schotse oostkust is op
nieuw een booreiland ontploft. Het
gaat om een zware gasontploffing,
die het exploratieplatform Ocean
Odyssey (archieffoto) in lichter
laaie zette. Zesenzestig beman
ningsleden slaagden erin het plat
form tijdig te verlaten. Eén wordt
er vermist en heeft bij het ongeluk
vermoedelijk het leven verloren.
Drie maanden na de ramp met het
booreiland Piper Alpha, die 167 op
varenden het leven kostte, kwam
het bericht van de explosie op de
Ocean Odyssey als een schok. On
middellijk werd vanuit de oliestad
Aberdeen een reddingsoperatie op
gang gebracht.
Op het eiland was geen sprake van
paniek. Ofschoon de ontploffing
een vuurzee veroorzaakte, had de
bemanning véél meer dan in het
drama van drie maanden geleden,
kans het vege lijf te redden. De
meesten gingen gedisciplineerd
van boord via de reddingsboten.
Anderen namen geen risico en
sprongen van grote hoogte naar be
neden in zee.
Met de boten werden de beman
ningsleden naar een ander boorei
land gebracht, vanwaar zij per heli
kopter naar Aberdeen vertrokken.
Bij het tellen van de geredde opva
renden bleek dat één bemannings
lid ontbrak. Naar hem begon een
speurtocht, die gisteravond werd
gestaakt, maar vanmorgen bij het
eerste licht zou worden voortgezet.
van de Christusfiguur, die moet kun
nen bestaan naast die van de eisers. Ie
dereen moet in vrijheid zijn geloof kun
nen belijden. Dat is kortgezegd de mo
tivatie van mr Asscher om de film niet
te verbieden.
Leerling, een van de eisers in het kort
geding, legt zich neer bij dit besluit.
Toch maakt hij zich 'grote zorgen' over
de begrenzing van het begrip 'vrijheid
van meningsuiting'. „Natuurlijk moe
ten we zeer voorzichtig omspringen
met die vrijheid, wij zijn ook tegen cen
suur, maar in dit geval zijn duidelijk
grenzen overschreden door het beeld
dat, in de film, van Jezus wordt gescha
pen." Nadere stappen tegen de film
zegt Leerling niet te overwegen. 'Je
kunt daar moeilijk een politiek ver
volg aan geven.'
Dorenbosch stelde dat Asscher zijn
oordeel op een verkeerd uitgangspunt
heeft gebaseerd. „Volgens Asscher
mogen verschillende meningen naast
elkaar bestaan, maar de Bijbel heeft
maar één interpretatie". Hij zal nu alle
bioscoophouders en filmeigenaren een
copie van de complete tekst van het
Nieuwe Testament sturen. In het gehe
le land worden bovendien posters op
gehangen bij stations, bioscopen en
andere openbare gelegenheden met de
tekst 'Ik ben gekomen op deze wereld
om de mensen het eeuwige leven te ge
ven'. „De mensen moeten via deze op
roep van Christus zelf teruggeroepen
worden van deze heilloze weg', aldus
Dorenbos. Ook zullen verontruste ge
lovigen volgens de voorzitter van
stichting Stop de Film, posten bij de
bioscopen om bezoekers te 'attende
ren op hun morele verantwoordelijk
heid'.
De Evangelische Omroep, die in haar
radio- en televisieuitzendingen de ac
ties tegen de film heeft ondersteund,
zegt ook 'erg ongelukkig' te zijn met de
uitspraak van mr. Asscher. Een woord
voerder zegt zich erover te verbazen
dat de rechtbankpresident in zijn uit
spraak voorbij gaat 'aan het feit een
flinke bevolkingsgroep zich gekwetst
voelt door de film'. Als er nieuwe acties
tegen de film worden georganiseerd
dan zal de EO deze 'van harte' blijven
ondersteunen.
UIP, de distributeur van de film, zegt
'zeer tevreden' te zijn met de uit
spraak van Asscher. Volgens de direc
teur van UIP heeft de maatschappij,
dankzij de extra aandacht die de film
heeft gekregen, 75.000 gulden op de
advertentiekosten uitgespaard.
MOSKOU AFP/DPA) - Naar schatting
850.000 mensen hebben zich donder
dag in de Armeense hoofdstad Jere
van verzameld voor een demonstra
tie. Zij eisten aansluiting van de Ar
meense enclave Nagorny-Karabach
bij de Sovjetrepubliek Armenië. Dit
is in Moskou telefonisch vernomen
van een journalist van het persbureau
Armenpress in Jerevan.
De betogers zeiden dat zij niet weg
gaan zolang het Armeense parlement
geen vergadering over de kwestie be
legt. De Armeense regering weigerde
woensdag aan die eis te voldoen. De
betogers verzetten zich ook tegen het
optreden van de autoriteiten tegen de
Armeense bevolking in Nagorny-Ka
rabach. Zo zouden Armeniërs uit hun
huis worden gezet. Volgens de Ar
meense journalist verliep de demon
stratie rustig en hielden de talrijke in
de stad aanwezige troepen zich afzij
dig van de betoging op het plein voor
de Opera.
's Avonds toonde het Sovjetrussische
televisiejournaal beelden van pantser
voertuigen en demonstranten in Jere
van. De militaire voertuigen stonden
voor regeringsgebouwen. Op het plein
voor het operagebouw was een grote
mensenmassa aanwezig. Sommige de
monstranten hielden spandoeken om
hoog. Volgens het officiële persbureau
Het is uiteindelijk toch
geen 'nacht van de lan
ge messen' geworden in poli
tiek Den Haag. De regerings
fracties van CDA en WD
hebben een kabinetscrisis over de pas
poortkwestie niet aangedurfd. Ze
haalden na een bijzonder spannend
Kamerdebat, dat twee dagen in beslag
nam, 'de lont uit de grootste granaat
van politieke arsenaal', zoals WD-lei-
der Voorhoeve het afgelopen nacht
noemde. Daarmee kwam een eind aan
een uiterst principieel duel tussen aan
de ene kant minister Van den Broek
van buitenlandse zaken en minister
president Lubbers en daartegenover
een lange tijd onverdeelde Tweede Ka
mer. Een debat met in ieder geval de
verdienste dat er geen zaken meer wer
den verdoezeld. De beide bewindslie
den achter de regeringstafel bleven
weigeren om te erkennen dat er 'on
juiste informatie' was verstrekt aan
het parlement over deze zaak en waren
bereid daarvoor het kabinet-Lubbers 2
op te blazen. De Tweede Kamer hield
haar opvattingen over het onderzoek
naar de paspoortkwestie overeind,
stelde vast dat van 'onjuiste informa
tie' wél sprake was, maar bracht per
saldo geen meerderheid op om de mat
onder deze regeerploeg weg te trek
ken. Het machtswoord van de minis
ter-president gaf de doorslag. CDA en
WD zaten niet te wachten op verkie
zingen, voor beiden zouden die name
lijk zeer ongelegen zijn gekomen. Met
een paspoortkwestie naar de stembus
was achteraf toch niet zo'n aanlokke
lijk vooruitzicht. Een begrijpelijke,"
maar toch onbevredigende afloop.
Zuivere verhoudingen tussen parle
ment en regering, - daar ging het
tot vannacht om in dit Kamerdebat.
De WD heeft zich daarvoor in de loop
van het jaar nogal breed gemaakt. De
liberalen introduceerden in april zelfs
'een nieuwe politieke cultuur': herstel
van de oude en goede norm dat be
windslieden de eer aan zichzelf houden
en opstappen, wanneer de zaken uit de
hand lopen of wanneer er op hun de
partement een potje van is gemaakt.
Naar buiten toe maakte de WD duide
lijk dat ze niet verder wenste te gaan
met de afhandeling zoals die verliep in
een rijtje affaires (RSV, bouwsubsi-
dies, visfraude, studiefinanciering),
waarbij van alles zwaar mis was ge
gaan en de betrokken ministers ge
woon bleven zitten. In het paspoortde
bat stond de WD voor het dilemma: óf
echt een nacht van zuivere verhoudin
gen óf uitsluitend een politieke ge
loofsbelijdenis die als het erop aan
komt weer even zo snel wordt wegge
blazen. In deze kwestie heeft de WD
een sleutelrol gespeeld. De parlemen
taire enquête stond onder voorzitter
schap van de WD-er Hermans; de
WD heeft zich via deze kwestie ont
daan van minister Van Eekelen en
WD-fractieleider Voorhoeve heeft in
de weken voorafgaand aan dit debat
ernstig overhoop gelegen met de mi-
nister-president. De liberalen hadden
de zaak dus hoog opgespeeld. Maar ze
zetten uiteindelijk toch niet door. Bij
het CDA lag het natuurlijk allemaal
nog veel ingewikkelder.
Tass is de militie in Jerevan woensdag
versterkt.
Woordvoerder Perfiljev van het minis
terie van buitenlandse zaken noemde
donderdag op een persconferentie in
Moskou de situatie in de Armeense
hoofdstad gespannen. De noodtoe
stand in Nagorny-Karabach en het
Azerbajdzjaanse gebied Agdam is vol
gens hem een tijdelijke maatregel. Het
gezag ligt in deze gebieden bij de mili
taire commandant.
Intussen heeft de militaire comman
dant demonstraties en stakingen ver
boden. In Stepanakert, hoofdstad van
de Armeense enclave in Azerbajdz-
jan, werd ondanks het verbod nog
steeds gestaakt. Ook de scholen ble
ven dicht.
oor minister Van den Broek stond
er veel op het spel. In de weken
voorafgaand aan deze krachtmeting
had hij met een tamelijk arrogante
houding, gemengd met veel emoties
en irritaties bij herhaling aangekon
digd dat hij zijn politieke rol verbond
aan de uitkomst van dit debat. De be
windsman was bereid om tamelijk ver
te gaan met de bedoeling in deze affai
re schoon schip te maken. Maar niet
zover om onder hoge druk toe te geven
dat onder zijn directe verantwoorde
lijkheid de Kamer zou zijn voorgelo
gen. Aan een goede vertrouwensrela
tie met het parlement was hem veel ge
legen, maar daarvoor wenste hij niet
zijn eigen geloofwaardigheid en zelf
respect op te offeren. De diepste knie
buiging is kennelijk niet zijn favoriete
politieke trimoefening. Voor premier
Lubbers, die zich vierkant achter Van
den Broek opstelde, was dit debat na
alle affaires een soort lakmoesproef in
zijn verhouding met de Tweede Ka
mer, waarvoor hij zijn kabinet zelfs wil
de opofferen. Op het laatste moment
ging het allemaal toch niet door. Het
kabinet ging met het dubieuze pas
poort tot aan de politiek uiterste
grens. Maar de grens van de politieke
geloofwaardigheid is er niet mee ver
legd.
vdM.
(Advertentie)
NEW YORK (RTR/ANP) - In Afrika zijn meer dan een mil
joen kinderen gestorven als gevolg van de zware schul
denlast van het continent. Dit heeft de directeur van het
Kinderfonds van de Verenigde Naties (UNICEF), James
Grant, donderdag verklaard. „De gevolgen zijn zo ernstig
dat nog steeds meer dan duizend kinderen per dag sterven
doordat we niet in staat zijn de Afrikaanse economie weer
in het rechte spoor te krijgen, aldus Grant.
Grant stelde vast dat veel regeringen van rijke landen met
vorderingen op Afrika weliswaar in principe hebben toege
zegd de schulden te zullen verlichten, onder meer door ge
deeltelijke kwijtschelding, maar dat die belofte nog niet in
de praktijk is gebracht.
Volgens hem moet er meer vaart achter de zaak worden
gezet.
Pal, Whiskas, Brekkies, Cesar en Sheba vieren
Dierendag met een leuke actie, alleen bij Albert Heijn: een
Archie of Olof knuffelbeest voor maar f 4.95 en 10 zegels.*
En, per spaarkaart steunt u de dierenasiels met f 1.-.
Let ook op de speciale aktieprijzen.
De zegels zitten-u begrijpt 't al-op Pal, Whiskas,
Brekkies, Cesaren Sheba. Knuffel ze.
Zolang de voorraad strekt.
albert heijn
Perioden met regen en een harde tot
stormachtige wind uit zuid. 's Middags
draaiend naar westzuidwest. Maxi
mum temperatuur 16 graden.
