MÜÏtWi
Huren omhoog
met gemiddeld
drie procent
«verwachte bloei van economie
Jongeren gekort
op hun uitkering
Werkloosheid krijgt
te weinig aandacht
MINIMA OP NULLIJN
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Kabinet wil
snel overleg
met partners
ENTRAAL PLANBUREAU WAARSCHUWT VOOR GEVAREN
Minimumloon
Export
Premies
Bedrijfsleven
KRITIEK RAAD VAN STATE
Loonmatiging
MINDER NIEUWBOUW IN 1989
DEN HAAG (GPD) - De huren gaan gemiddeld met drie
procent omhoog per 1 juli 1989. De overheid verwacht dat
volgende jaar 96.000 woningen zullen worden gebouwd,
5.000 minder dan dit jaar. Dat schrijven minister Nijpels
en staatssecretaris Heerma (Volkshuisvesting) in de be
groting van het ministerie van Volkshuisvesting, Ruimte
lijke ordening en Milieubeheer (VROM).
DEN HAAG (GPD) - Het kabinet kan niet garanderen dat er voor iedereen volgend jaar mini
maal sprake zal zijn van koopkrachtbehoud. Dit blijkt uit de Miljoenennota en verschillende
departementale begrotingen. Hoewel het kabinet een groot aantal maatregelen treft om koop
krachtbehoud te bereiken, komt het niet verder dan het uitspreken van de „verwachting" dat
dit ook „in algemene zin" zal lukken.
h
miljoenennota
PAGINA 7
WOENSDAG 21 SEPTEMBER 1988
Behalve in de vrije sector (3.000 wo- ren dat de premiekoopsector vooral
ningen minder) worden er in 1989 in de lagere inkomensgroepen be
de premiehuur-sector 2.000 wonin- reikt, wordt de inkomensgrens ver
gen minder gebouwd. De daling van laagd naar 43.500,- belastbaar in
de bouw van huurwoningen met komen (was 51.000,-).
een overheidspremie wordt veroor
zaakt door de beleggers, die in voor- Ti j avprUp tpritl O
gaande jaren het programma niet i ui y%oi f/tu;/
hebben gerealiseerd. Bij de verbetering van de huurwo-
Bij de bouw van ongesubsidieerde ningen wordt de prioriteit gelegd
woningen wordt ook de komende bij de vooroorlogse, vooral parti
jaren een stijging verwacht. Staats- culiere, huurwoningen. Doel is de
secretaris Heerma wil een grotere meer dan normale kwaliteitsach-
nadruk gaan leggen op het aandeel terstand in het jaar 2000 te hebben
van de vrije sector. Ook meent ingelopen.
Heerma dat de doorstroming naar Gelet op de beperkte financiële
andere woningen soepeler moet middelen worden de gesubsidieer-
verlopen. de programma's voor de verbete-
De beleidsvoornemens worden in ring van na-oorlogse huurwoningen
het Meerjarenplan Woningbouw (bouwjaar tot 1968) verlaagd. Heer-
1989-1993 nog eens op een rij gezet: ma acht dat verantwoord omdat de
prioriteit voor de stadsvernieu- kwaliteitsachterstand in deze sec-
wing, kwaliteit boven kwantiteit en tor gemiddeld kleiner is.
vereenvoudiging van de regelge- Bij de voorraad gebouwd na 1968
ving. gebouwde woningen is de kwali-
Heerma wil zo veel mogelijk ruimte teitsachterstand zo gering dat de
bieden aan de werking van de staatssecretaris alleen nog in zeer
markt. De overheid zal zich in toe- ernstige gevallen beperkte subsidie
nemende mate richten op de lagere voor verbetering beschikbaar wil
inkomensgroepen. Om te bevorde- stellen.
DEN HAAG (GPD) - Het 'paspoort
monster' dat in politiek Den Haag
ronddoolt is in meer dan één opzicht
bijzonder. Het kost niet alleen be
windslieden de kop, maar het drukt
nu zelfs een eerbiedwaardig instituut
als Prinsjesdag zijn stempel.
Elk jaar verschijnt een beknopt 'Over-
richt van de beleidsvoornemens van
iet Kabinet'. Een handig naslagwerk-
e, waarin puntsgewijs de inhoud
vordt samengevat van honderden pa
gina's schone beloften uit de begrotin
gen.
3ovenaan de lijst prijkt, als voorne-
nen nummer één: „Invoering van
lieuw Nederlands paspoort. Geleide-
ijke invoering vanaf 1 januari 1989".
Set is maar goed dat het kabinet deze
slag om de arm houdt. Want 'vanaf 1
anuari 1989' kan betekenen dat het
ïieuwe reisdocument pas in het vol
gende decennium het bestaande pas-
wort zal vervangen. Het nieuwe paspoort beheerst ook Prinsjesdag: nog een zware klus voor minister van buitenlandse zaken Van den Broek (links) en premier Lubbers.
DEN HAAG (GPD) - De bijstands-uitkering (RWW) voor werkloze thuis
wonende jongeren en uitwonende alleenstaande jongeren, jonger dan 27
jaar, gaat met ingang van 1 juli 1989 omlaag. Dat blijkt uit de dinsdag
gepubliceerde begroting van minister De Koning van sociale zaken en
werkgelegenheid. De operatie moet volgend jaar een besparing van 87
miljoen gulden opleveren, oplopend naar 400 miljoen gulden per jaar
daarna.
De hoogte van de uitkering wordt
afhankelijk van het arbeidsverle
den en de mate waarin de jongeren
naar een baan of scholing zoeken.
Bij het arbeidsverleden wordt er
van uitgegaan dat de betrokkene in
de laatste twee jaar tenminste een
jaar gewerkt heeft. De werkweek
moet daarbij minstens negentien
uur zijn.
Het kabinet „heroverweegt" voorts
een eerder aangekondigde maatre
gel om het minimumloon voor jon
geren tussen 23 en 27 jaar te verla
gen. Daarbij wordt bezien of een
verlaging van het minimumloon
voor „bepaalde categoriën werkne
mers" verantwoord is. Een koppe
ling tussen de hoogte van het mini
mumloon en werkervaring is even
eens in bespreking.
Opgemerkt wordt dat een verlaging
van het minimumloon met tien pro
cent de kans op werkloosheid met
30 procent doet afnemen. Op deze
manier zouden veel laaggeschool
den een nieuwe kans op het vinden
van een baan geboden kunnen wor
den.
koopkrachtgarantie
DEN HAAG (GPD) - De economische ontwikkeling is in
1988 gunstiger geweest dan zich aanvankelijk liet aan
zien. Ook voor het komende jaar wordt een dergelijke ont
wikkeling verwacht. Dit zegt het Centraal Planbureau
(CPB) in de Macro Economische Verkenning 1989.
Volgens het CPB werpt het kabinetsbeleid gericht op be
heersing van de uitgaven, lastenverlichting en beperking-
van het financieringstekort duidelijk vruchten af.
Het is dan ook niet nodig .het beleid anders in te richten.
Wel zal het aangevuld moeten worden met maatregelen
waardoor de arbeidsmarkt beter gaat werken, grotere belo-
ningsverschillen ontstaan en meer mogelijkheden worden
geschapen voor scholing en het opdoen van werkervaring,
aldus het planbureau.
Voor volgend jaar wordt een economische groei van circa
drie procent voorspeld. De produktie in de bedrijven neemt
2,5 procent (exclusief energie 3,5 procent) toe. De particu
liere consumptie stijgt eveneens met 2,5 procent.
De export blijft zich voorspoedig ontwikkelen. Een toena
me van 4,75 procent ligt in het verschiet. Aangezien de
import maar met vier procent toeneemt, stijgt de winst op
de handelsbalans tot 9 miljard gulden. De investeringen
(exclusief woningen) nemen met vijf pocent toe.
In de Macro Economische Verkenning waarschuwt het
CPB wel voor enkele gevaren die de economie bedreigen.
Met name worden genoemd een versnelling van de inflatie
in de Verenigde Staten (met effecten ook hier), stijgende
renten en een waardedaling van de dollar.
Minister De Koning
Het te verwachten effect van de rege
ringsmaatregelen op de koopkracht
ziet er (in procenten) als volgt uit:
iSociale minima 0
AO'ers +0 a 0,5
Alleenverdieners met twee kinderen
iwerkn. met minimumloon 0
werkn.metmodaalinkomen +2
Iwerkn. twee maal modaal +1,5 a 2
[Ambtenaar modaal +1
Jambtenaar twee maal modaal 1,5 a 2
Tweeverdieners met twee kinderen
nodaal plus een kwart min.loon +2
nodaal plus min.loon +2
- maal modaal plus kwart min
itoon 1,5
Jwee maal modaal plus min.loon +1,5
i de berekeningen voor de sociale minima
i uitgegaan van iemand zonder kinderen,
i van gehuwde AOW'ers).
Iet kabinet wil koopkrachtbehoud
bereiken door de volgende maatrege
len:
DEN HAAG (GPD) - Het kabinet
wil kort na de algemene politie
ke beschouwingen over de Mil
joenennota 1989 gaan overlegen
met werkgevers en vakbonden.
Minister De Koning (sociale za
ken) heeft dit vandaag aange
kondigd.
Wat het kabinet betreft moeten
er in het overleg met de sociale
partners vier zaken centraal
staan. Dat zijn:
- het sociaal-economisch beleid
zoals het kabinet dat voor 1989
voorstelt,
- het beleid ter bestrijding van
de langdurige werkloosheid,
- maatregelen om het aantal ar
beidsongeschikten die in de
WAO en AAW terecht komen te
beperken,
- de ontwikkeling van het wette
lijk minimumloon.
Volgens De Koning zijn de ont
wikkelingen op de vier terreinen
nauw met elkaar verweven. De
strijd tegen de werkloosheid kan
volgens de minister alleen een
succes zijn als overheid, werkge
vers en vakbonden nauw met el
kaar blijven samenwerken.
- verlaging van het hoge BTW-tarief
van 20 naar 18,5 procent,
- onderbrenging van enkele produk-
ten uit het hoge BTW-tarief in het la
ge (aardappelprodukten, chocolade
en suikerwerken, diepvriesproduk-
ten, reformartikelen, vegetarische
produkten, hulpmiddelen voor visu
eel gehandicapten en blinden),
- verhoging kinderbijslag eerste en
tweede kind met vier procent (ver
dere verhoging met 5,5 procent voor
1990 wordt aangekondigd),
- verlaging van sociale premies met
een procent.
In de becijferingen is uitgegaan van
een prijsstijging in 1989 van één pro
cent. Het Centraal Planbureau (CPB)
zegt echter in de Macro Economische
Verkenning voor volgend jaar dat de
prijsstijging hoger zal uitkomen en
„ruim een procent" zal bedragen.
In de cijfers is geen rekening gehouden
met de effecten die een verhoging van
de gasprijs op 1 januari aanstaande op
de koopkracht heeft. De gasprijs gaat
omhoog van 36,4 naar 37,9 cent per ku
bieke meter (exclusief BTW). De koop
kracht daalt daardoor 0,1 procent.
Ook is geen rekening gehouden met de
doorwerking van bezuinigingen op de
individuele huursubsidie die medio
1988 werden doorgevoerd. Het effect
op de koopkracht daarvan is gemid
deld min 0,15 procent.
De wijzigingen in de sociale premies
voor werknemers zijn de volgende:
AOW-premie daalt van 11,5 naar 10,8
procent, AWW-premie daalt van 1,3
naar 1,2 procent, WAO-premie daalt
van 5,66 naar 4,8 procent, premie zie
kenfondswet daalt van 5,1 naar 3,15
prcent (als gevolg van de operatie-
Dekker). De WW-premie stijgt van 1,3
naar 2,4 procent.
Op basis van de tot nu toe afgesloten
cao's voor 1989 is overigens al een loon
stijging van 1,1 procent te voorzien. In
clusief incidentele loonsverhogingen
en de kabinetsplannen voor volgend
jaar neemt het reëel vrij beschikbare
inkomen van een modale werknemer
met drie procent toe.
Voor het bedrijfsleven heeft het kabi
net een lastenverlichting van 1,6 mil
jard gulden in petto. De sociale pre
mies die werkgevers betalen gaan per
saldo met 1,7 procent omlaag. Oor
zaak is voornamelijk de overname
van de premie voor de kinderbijslag
door de overheid. Dit is deel van de
compensatie voor het afschaffen van
de WIR-investeringssubsidies. De
premie AWBZ voor werkgevers stijgt
als gevolg van de operatie-Dekker in
de gezondheidszorg.
De lastenverlichting voor bedrijfsle
ven en burgers wordt bekostigd uit een
belastingmeevaller van 11,4 miljard
gulden ten opzichte van eerdere ra
mingen. Daarnaast worden vermo
gensoverschotten bij de sociale fond
sen (3,2 miljard gulden) in twee jaar af
gebouwd tot nul.
Door de belasting- en premieverlaging
loopt het beslag dat beide op elke ver
diende gulden leggen terug van 54,4
naar 52,9 cent. Hiermee wordt het ver
schil tussen hetgeen iemand aan bru
toloon krijgt en netto in het handje
ontvangt (de zogenaamde wig) kleiner.
Het kabinet hoopt dat hiervoor het
overstappen van de ene naar de ande
re baan aantrekkelijker wordt.
DEN HAAG (GPD) - Het kabinet kon
digt in de Miljoenennota onvoldoen
de concrete plannen aan om de nog al
tijd onaanvaardbaar hoge werkloos
heid terug te dringen. Bestrijding van
de werkloosheid moet onverminderd
een hoofddoelstelling van beleid blij
ven. Het verschijnsel kan niet be
schouwd worden als een probleem
dat bij voortgaande economische
groei vanzelf tot een oplossing wordt
gebracht.
Deze harde kritiek uit de Raad van
State in haar advies over de Miljoenen
nota 1989. Volgens hem wordt wel her
haaldelijk toegegeven dat plannen om
de werkloosheid te bestrijden minder
effect hebben dan gedacht, maar daar
uit worden geen beleidsconclusies ge
trokken. De Raad wijst daarom ook de
stelling van het kabinet van de hand
dat de economie zich voorspoedig ont
wikkelt: „Immers ook de omvang van
de werkloosheid is een onderdeel daar
van.".
De Raad van State toont zich ook kri
tisch over de voornemens voor vol
gend jaar. Gezien de risico's waaraan
de economie is blootgesteld en het feit
dat al eerder forse financiële tegenval
lers moesten worden gconstateerd,
vraagt de Raad zich af of het genoeg is
het financieringstekort tot zes procent
te beperken. Ook betwijfelt hij of daar
mee het doel om het tekort in 1990 op
5,25 procent te hebben, wel dichterbij
komt. Mogelijk was het beter geweest
om nu al een groter deel van de belas
tingmeevallers te gebruiken om het fi
nancieringstekort extra terug te drin
gen.
De noodzaak tot verdere loonmatiging
onderschrijft de Raad van State. Men
waarschuwt echter voor tegengestelde
ontwikkelingen zoals een schaarste op
de arbeidsmarkt aan bepaalde vaklie
den en een verdere groei van de winst
gevendheid in de bedrijven. Beide
trends kunnen leiden tot stijgende lo
nen. „Mede daarom blijft grote aan
dacht van de overheid voor een stabiel
sociaal klimaat geboden", aldus de
Raad.
Andere kritiekpunten van de Raad
zijn: het ontbreken van extra over
heidsinvesteringen, het gebruiken van
overschotten in de sociale fondsen om
premies te kunnen verlagen waardoor
eenzelfde operatie voor 1990 wordt be
moeilijkt, en hernieuwde pleidooien
voor een verlaging van het minimum
loon. Bij dit laatste onderwerp merkt
de Raad op dat het minimumloon ook
bedoeld is om kwetsbare groepen een
inkomensgarantie te bieden.
