Van levenslied
tot kindertheater
in Rotterdam
INEKE STURM:
SCHOUWSE NATUUR- EN VOGELWACHT
K'88 opent
nieuwe seizoen
van theater
't Kapelletje
PZC/ streek
Jogggers
Macht
Positief
Kinderopvang
Verkeerde kant
WOENSDAG 21 SEPTEMBER 1988
ROTTERDAM Theater 't Ka
pelletje in Rotterdam opent
vandaag, woensdag, het nieuwe
theaterseizoen met K'88. De
theaterwerkgroep heeft in sa
menwerking met Rotterdamse
amateurs en professionele ar
tiesten een produktie in elkaar
gezet, die vier avonden lang te
zien is.
De voorstelling bestaat uit vele
korte acts van artiesten uit di
verse disciplines. Theater 't Ka
pelletje ontkwam dit jaar niet
aan de algemene festivalkoorts
die op het moment in Rotterdam
heerst. Door Rotterdam '88 kwa
men begrippen als interdiscipli
naire kunst, architectuur en ge
bruik van de ruimte naar voren.
Door het thema 'gebruik van de
ruimte' ontstond het idee om ook
de amateurverenigingen die
vaak in 't Kapelletje werken te
vragen om mee te doen. Wie an
ders dan de vaste bespelers ken
nen de mogelijkheden van het
theater het beste.
Alle bezoekers, die het theater
voor het eerst zien, zijn verbaasd
over het contrast tussen de vau-
deville-achtige sfeer van het
theater en de strakke zakelijk
heid van het Emmahuis, waarin
het zich bevindt.
Om dit contrast nog eens extra
te benadrukken wordt er zowel
in als buiten het theater ge
speeld. Toneelgroep Simpla Ro
sa, de Straatvlinders, Jeugd
theatergroep Rotterdam en twee
spelers uit de meest recente
voorstelling van toneelvereni
ging R'71, nemen de toneelkant
voor hun rekening. De tien da
mes van Simpla Rosa 'komen op
bezoek' in 't Kapelletje.
Jeugdtheatergroep Rotterdam
leidt met de guerilla-joggers (jog
gen met humor) het publiek
langs de verschillende acts. Arco
Struijk en Eva-Lise Geerlings
spelen een scène uit 'Bettina, een
fatsoenlijk meisje', de succespro
ductie van R'71. Leerlingen van
buikdanslerares Marja Zwart en
de demonstratiegroep van
SKVR verzorgen de dansacts.
Voor poppenspeler John de Win
ter is het de eerste dat hij kan uit
vinden of hij bij volwassenen net
zo veel succes heeft als bij kinde
ren. De gloednieuwe mimegroep
Zenit laat zich inspireren door de
bomen in de tuin van het Emma
huis.
De muziek wordt verzorgd door
twee leden van Het Lage Land
Ensemble en het publiek wordt
ook nog geconfroneerd met bo-
dy-builders en bergbeklimmers.
In verband met de trappen in het
Emmahuis en de opzet van de
voorstelling is het belangrijk te
vermelden dat de bezoekers
goed ter been moeten zijn.
Ineke Sturm „...het proces van emancipatie is onomkeerbaar
Emancipatie blijkt vaak
een zaak van lange adem
ZIERIKZEE De eerste emancipatiewerkster op
Schouwen-Duiveland en Sint-Philipsland, Ineke
Sturm, werkt deze maand precies vijf jaar op beide
eilanden. In augustus verhuisde de stichting van
de Visstraat naar de Manhuisstraat in Zierikzee.
Beide mijlpalen zijn aanleiding voor het organise
ren van een forumdiscussie met als thema 'Over
emancipatie gesproken'. Een terugblik en een kijk
je in de toekomst.
De emancipatiewerkster in de regio Schouwen-Dui
veland en Sint Philipsland ressorteert onder de
stichting vrouwenemancipatie Zeeland. In alle pro
vincies zijn dergelijke bureau's opgezet. In Zeeland
heeft de stichting gekozen voor regionale kantoren,
om letterlijk dichter bij de vrouw te staan. Vijfjaar
geleden begon Ineke Sturm het regionale emanci
patiewerk. „Maar daarmee begon de emancipatie
van de vrouwen natuurlijk niet. Die was al veel lan
ger aan de gang", meldt Sturm.
De doelstelling van de stichting is officieel 'het
bevorderen van de emancipatie van vrouwen in de
ruimste zin van het woord'. Een, zoals de definitie al
aangeeft, bijzonder brede doelstelling, die inge
perkt moest worden voor het dagelijkse werk. Als
een van de belangrijkste taken ziet de emancipatie
werkster het informeren en adviseren van indivi
duen, instellingen en overheden. Bij subsidie-aan
vragen, bij klachten over medici, over voogdijschap
van kinderen, om maar eens een greep uit het scala
van werkzaamheden te noemen. Tweede hoofdpunt
is het beïnvloeden van het beleid van de gemeenten.
„De gemeenten zouden zich op elk terrein moeten
afvragen wat een maatregel betekent voor vrouwen.
Dat niet reserveren tot het concrete emancipatiebe
leid. En ze moeten nadenken over de vraag hoe ze
gelijkberechtiging van vrouwen vorm kunnen ge
ven".
gemeente begonnen, maar Sturm ontwaart desal
niettemin een aantal zaken die naar haar idee in de
goede richting wijzen. Ze noemt als voorbeeld de
welzijnscommissie van de gemeente Zierikzee.
Daarin is sinds kort plaats ingeruimd voor het ter
rein emancipatie. Sturm ziet dat niet als haar ver
dienste. „Maar wel het feit dat zich vier vrouwen
hebben aangemeld om plaats te nemen in de com
missie. Dat is een van mijn duidelijke taken. Vrou
wen op de mogelijkheid wijzen dat ze commissielid
kunnen worden en zorgen dat ze niet meteen wor
den afgeschrikt door het idee dat dat commissie
werk te moeilijk zou zijn". In Zierikzee bestonden
ook plannen een emancipatie-nota te schrijven. Dat
is uitgesteld, maar „het is een kwestie van lange
adem. Ook in Westerschouwen is trouwens met dat
idee gewerkt. Ook niet gelukt, maar de ontwikkelin
gen zijn er in ieder geval".
Nieuwe plannen voor de komende jaren heeft de
emancipatiewerkster niet. De lijn van de voorgaan
de jaren wordt voortgezet. Of het kantoor ook in, om
maar eens wat te noemen, het jaar 2000 zal bestaan,
kan Sturm moeilijk zeggen. Ze verwacht dat de
stichting emancipatie gaandeweg zal verdwijnen:
„De brede aanpak zal ingeperkt worden. Steeds
meer zal gewerkt worden op gespecialiseerde gebie
den als vrouw en werk en kinderopvang".
Vrouwen lopen naar het idee van de emancipatie
werkster nogal eens tegen belemmeringen op die de
gemeenten zouden kunnen wegnemen. Kinderop
vang bijvoorbeeld. Een actueel voorbeeld in Zierik
zee, waar een particulier kinderdagverblijf onlangs
zijn deuren heeft geopend. „Alleen als er goede kin
deropvang is kunnen vrouwen met kinderen mee
doen aan arbeid en scholing. Een gemeente die wil
dat vrouwen meedoen in het maatschappelijk le
ven, moet zorgen dat de kinderen ergens terecht
kunnen. De essentie is dat gemeenten dat moeten
willen, anders wordt het nooit wat".
De kinderopvang is weliswaar zonder geld van de
Een positieve kijk dus van de emancipatiewerk-
ster. Met de gemeenten blijft het evenwel nog een
zaak van eenrichtingsverkeer, vindt Sturm. De be
stuurders kunnen net als individuele vrouwen bij
haar terecht voor advies en informatie, maar ge
ven daarvan nauwelijks blijk. „Maar ik doe nog
steeds pogingen en dat blijf ik doen. Zodat het
twee-richtingsverkeer wordt".
Sturm hecht eraan te zeggen dat het ook grote ge
meenten nog niet goed lukt een echt emancipatie
beleid te voeren. Vijftien procent van de gemeenten
heeft een emancipatienota, om maar eens een voor
beeld te noemen. „Ook grote gemeenten worstelen
met de vraag hoe ze emancipatie gestalte moeten
geven. Het is een nieuwe maatschappelijke bewe
ging en het kost tijd voordat die geworteld is. Ook in
grote steden is niet iedereen van de noodzaak over
tuigd. Wat dat betreft loopt Schouwen-Duiveland
niet voor, maar ook niet achter. Echt nieuwe intitia-
tieven komen uit de grote stad. Een maatregel zoals
in Amsterdam, waar de wethouder de voorkeur
geeft aan vrouwelijke directeuren op de scholen.
Randstedelijke ontwikkelingen worden in de plat
telandsprovincies iets later opgepikt, denk ik".
Om te weten wat in de regio speelt, heeft de emanci
patiewerkster een zogenoemde steungroep. Een
club vrouwen die in haar werkgebied wonen en
emancipatie belangrijk vinden. De steungroep
heeft geen bevoegdheden, maar geeft wel tips waar
mee Sturm aan het werk kan. Het is de bedoeling
dat de steungroep een weerspiegeling is van de
Schouwen-Duivelandse bevolking, maar de vrou
wen zitten er op persoonlijke titel in.
Aan het emancipatieproces is volgens haar nog
lang geen einde gekomen. Sturm vindt dat er nog
steeds sprake is van een ongelijkwaardige situatie
tussen vrouwen en mannen. „De macht is ongelijk
verdeeld, dus ook de kansen en mogelijkheden tus
sen mensen. Dat vrouwen de macht binnenshuis
zouden hebben, vind ik van een heel andere orde.
Beslissen over waar het afwasmiddel staat vind ik
geen macht. Mannen moeten deels verantwoorde
lijk worden voor binnenshuis en andersom. Macht
mag niet meer gebonden zijn aan sekse, vind ik. Ik
hoop dat dat voor de volgende generatie beter
wordt, maar dat we er dan al zijn verwacht ik eer
lijk gezegd niet".
Wel is Sturm overtuigd dat de ontwikkeling onom
keerbaar is. „Het gaat om een maatschappijveran
dering en het denken en doen verandert langzaam.
Maar het is niet meer te keren. Zoals bijvoorbeeld na
de oorlog vrouwen weer massaal uit het arbeidspro
ces werden gestoten, dat zie ik nu niet meer zo gauw
gebeuren".
Tijdens de forumdiscussie op 6 oktober wordt de
emancipatie in het algemeen en op Schouwen-Dui
veland in het bijzonder besproken. Vanuit politieke
hoek doen mee P. Berrevoets-Ringelberg(CDA-
raadslid in Middenschouwen), het liberale raadslid
van de gemeente Duiveland G. van den Ouden-
Zwart en de Zierikzeese PvdA-wethouder J. Groen.
H. pastoor, directeur van het arbeidsbureau belicht
de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en J. van An-
raad, adjunct-directeur van een basisschool praat
over onderwijs. De vrouwenhulpverlening wordt be
sproken door T. de Waal, staffunctionaris van de Fe
deratie maatschappelijke dienstverlening. Vanuit
de vrouwenorganisaties zit een vertegenwoordig
ster van de Nederlandse Plattelandsvrouwen, K.
Mandemaker in het forum. De avond wordt beslo
ten met een theateroptreden van Els Austmann.
Het programma in de aula van het gebouw aan de
Manhuisstraat begint om 20.00 uur. Voor en na het
programma is er gelegenheid het nieuwe onderko
men te bekijken.
ROTTERDAM De Rotterdamse Schouwburg biedt de komende dagen
een gevarieerd programma voor jong en oud. In de kleine zaal bezingt
Marijke Boon op woensdag en donderdagavond alledaagse gebeurtenis
sen in haar nieuwste show 'Een jurk met rozen'. Van een fijne nacht met
'hoe heet je ook al weer', een ruzie met de buren, tot een treurige verjaar
dag. Marijke Boon is hard op weg om een nieuw fenomeen te worden. Zij
zingt geen smartlappen, maar levensliederen, waarbij zij zichzelf op de
accordeon begeleidt.
In 'Een jurk met rozen', declameert
zij tussen haar liederen door gedich
ten uit haar eerste bundel, die nooit
gepubliceerd is. Zij vertelt het pu
bliek over haar verlangen naar een
pianist en de zoektocht naar een
ooit waargenomen achterhoofd.
Marijke Boon is ooit een tragi-ko-
misch talent genoemd en in deze
nieuwe show bewijst zij dat deze be
naming weer van toepassing is.
De uit Engeland afkomstige danser
Laurie Booth, stelt vrijdag en zater
dagavond in 'Beyond Zero' de le
vende verhalende structuur van de
muziek van Philip Jeck aan de orde.
Hij doet dat door middel van een to
tale improvisatie. Booth presen
teerde zijn solo-werk over de hele
wereld, van Warschau en Jeruzalem
tot Oslo en San Francisco. Hij heeft
een fenomenale lichaamsbeweging.
Armen, benen, romp, hoofd en han
den maken tegelijkertijd volkomen
verschillende bewegingen, die op
wonderlijke wijze toch een harmo
nie vormen. Hij is soepel, lenig,
acrobatisch, snel, grillig, nerveus en
absurd met een onderkoelde humor
en een verbluffend gemak, Laurie
Booth is een puur genot om naar te
kijken en om naar te blijven kijken,
omdat de variaties eindeloos lijken
te zijn.
De jeugd vanaf 8 jaar komt zater
dagmiddag om 15.00 uur aan de
beurt in de kleine zaal. Studio Peer
speelt dan 'Raam zonder uitzicht',
de geschiedenis van twee mannen,
die de tijd proberen te doden met
het bedenken van spelletjes, raad
sels, ruzies en uitvluchten. Want
vandaag is net als gisteren en het is
al net zo laat.
Het werk van Studio Peer ken
merkt zich door een combinatie van
poppenspelen en algemene theater
technieken. De voorstellingen zijn
gebaseerd op eigen thema's of geïn
spireerd op toneelstukken uit de
wereldliteratuur.
Studio Peer speelt voor kinderen,
maar ook een volwassen publiek
kijkt een middag lang geboeid toe.
Iedereen wordt geïntrigeerd door
het thema dat in alle uitvoeringen
van Studio Peer terug te vinden is:
de spanning tussen fictie en werke
lijkheid, de liefde-haat verhouding
tussen watje droomt en watje doet.
Wie is waarachtiger: de speler of de
pop? In het zoeken naar het ant
woord toont acteur/poppenspeler
Fred Delfgaauw zich een ware ro
manticus van de twintigste eeuw.
Marijke Boon, zangeres van het levenslied.
Visie voor Oosterschelde
ontbreekt bij gemeenten
ZIERIKZEE - De redactie van het
tijdschrift Sterna is in het jongste
nummer fel van leer getrokken tegen
de gemeentelijke overheden die moei
te hebben met de Oosterschelde als
beschermd natuurgebied. Sterna is
een kwartaalblad van de natuur- en
vogelwacht Schouwen-Duiveland en
de vereniging voor natuur- en land
schapsbescherming Goeree-Over-
flakkee. De redactie bestaat uit Pim
Baldé, John Beijersbergen en Kees de
Kraker.
in een artikel over de Oosterschelde
wordt gesteld dat het een goede zaak is
dat het rijk van plan is met ingang van
ijanuari 1989 de natuurbeschermings
wet voor de Oosterschelde af te kondi-
len. Hierdoor kan de menselijke betre
ding van voor vogels en zeehonden be-
angrijke slikken en platen worden ge
kegeld en daarmee het voorbestaan
van deze dieren gegarandeerd.
.Je zou denken beter laat dan nooit,
mooie uitspraken worden dan toch
eindelijk waargemaakt. Maar wat ho-
:en we nu toch, bittere geluiden uit een
andere gemeentelijke hoek? De
<ruideniersoverheid spuit modder.
Toch al niet gewend om één streep ver
der te kijken dan de grens van hun ge
meentelijke grondbezit - waardoor het
3ij hen aan een behoorlijke visie voor
de gehele Oosterschelde ontbreekt -
'iet een aantal van hen zich nu ge
dwarsboomd in hun recratieve 'laat
maar waaien'-beleid. Het verbaast
tiet dat de protesten vooral komen
Het Oosterscheldegebied, op de foto een oase van rust, wordt volgens de Schouwen-Duivelandse natuur- en vogelwacht
voortdurend bedreigd door massa-recreatie.
In het artikel wordt dan ook gepleit
voor het het in goede banen leiden
van de uit de hand gelopen recreatie
ve ontwikkeling, zowel in maatschap
pelijk opzicht als voor de natuur.
Daarbij worden voorbeelden aange
haald van ontwikkelingen die op en
om de Oosterschelde al te zien hebben
gegeven dat het de verkeerde kant uit
gaat.
van gemeentelijke kant waar al een
zeer groot stuk van de recreatieve
koek is binnengehaald. Alleen hun in
haligheid kent geen grenzen", zo
schrijft de redactie.
Als voorbeeld wordt gewezen op het
Pinksterweekeinde van dit jaar toen er
volgens het artikel alleen maar men
sen Zeeland uit konden en niemand er
meer in. „En maar zeuren dat ze wor
den betutteld door die grote overheid,
dat er niets aan ze wordt overgelaten",
aldus het artikel. Volgens de redactie
van Sterna zou het overlaten van het
beheer van een belangrijk natuurge
bied als de Oosterschelde aan de ge
meenten, uitlopen op een regelrechte
ramp: „Ze zouden het kind met het
badwater weggooien."
Pierenstekers behoren volgens de natuur- en vogelwacht tot de rustverstoor
ders in het Oosterscheldegebied.
Dat zijn de aanleg van een camnping
in de inlaag nabij Colijnsplaat, de aan
leg van een pad langs de kolonies van
visdief en kokmeeuw in de Pluimpot te
Tholen, de ontsierende hoogbouw in
de Sophiahaven, de enorme verstoring
van pierenstekers en surfers in de Kom
van de Oosterschelde door de aanleg
van de Oesterdam en de dagrecreatie
in de Schelphoek op Schouwen-Duive
land.
